Marta Sobuś
Renata Półćwiartek
TEMAT: OCHRONA KATODOWA STALI.
I.Cel ćwiczenia:
Zbadanie efektywności prądowej ochrony katodowej stali Armco.
a. Roztwory:
- NaCl 2%; 5*10-3M FeCl3; H2O2 (5% r-r); roztwór HCl (1:1); KSCN (20%r-r),
- anoda Pt; 2 próbki stali,
- elektroda kalomelowa.
b. Schemat układu pomiarowego:
1 - elektroda stalowa chroniona
2 - elektroda kalomelowa
3 - kapilara Ługina
4 - naczynie
5 - woltomierz
6 - miliamperomierz
7 - opornica dekadowa
8 - zasilacz stabilizowany
9 - elektroda platynowa ( pomocnicza )
II.Wykonanie ćwiczenia:
Pomiar natężenia prądu dla próbki chronionej oraz potencjału próbki niechronionej:
Dwie próbki stalowe oczyszczono papierem ściernym, oraz odtłuszczono acetonem, a następnie zmontowano układ pomiarowy wg powyższego schematu i rozpoczęto pomiary. Utrzymywano stałe natężenie 5mA.
Wyniki doświadczenia umieszczono w poniższej tabelce:
Czas ekspozycji
[min] |
Popencjał dla próbki chronionej [V] |
Potencjał próbki niechronionej [V] |
0 |
-0,653 |
-0,547 |
10 |
-0,872 |
-0,647 |
20 |
-0,965 |
-0,670 |
30 |
-1,013 |
-0,677 |
40 |
-1,052 |
-0,683 |
50 |
-1,066 |
-0,690 |
60 |
-1,058 |
-0,695 |
70 |
-1,046 |
-0,699 |
80 |
-1,042 |
-0,702 |
90 |
-1,038 |
-0,704 |
Oznaczanie jonów żelaza (III):
Po upływie 90 minut wyjęto próbki stalowe ze zlewek, a roztwory zakwaszono 3 cm3 HCl. Następnie do 50 cm3 każdego roztworu dodano 2 cm3 H2O2 i ogrzewano do wrzenia. Po ogrzaniu, do roztworów dodano 5 cm3 KSCN i dopełniono H2O do 100 cm3. Podobnie przygotowano roztwór wzorcowy - zawierał on 1 cm3 0.5 mg Fe/ml, oraz próbę ślepą, która nie zawierała jonów żelaza. Stężenie jonów żelaza oznaczono metodą kolorymetryczną.
Wyniki pomiarów umieszczono w poniższej tabelce:
Roztwór |
Absorbancja |
Stężenie Fe (III) [mol/dm3] |
próbka ślepa |
0,000 |
0 |
próbka chroniona |
0,015 |
0,000069 |
próbka niechroniona |
0,08 |
0,000369 |
próbka wzorcowa |
0,195 |
0,000900 |
Obliczenia stężeń jonów żelaza (III) dokonano wg wzoru:
Opracowanie wyników efektywności ochrony katodowej:
Wyniki efektywności ochrony katodowej umieszczono w tabeli. Do obliczeń stosowano następujące wzory:
;
;
|
Próbka stalowa bez ochrony |
Próbka stalowa chroniona katodowo |
masa jonów żelaza w roztworze [g] |
|
|
powierzchnia elektrod
[ |
|
|
jednostkowy ubytek korozyjny [g/ |
|
|
czas ekspozycji [h] |
|
|
szybkość korozji
[g/ |
Vk1=2 |
Vk2=0,34 |
Natężenie [mA] |
- |
5 |
Efekt ochrony Z |
- |
Z=0,82 |
Wykres przedstawiający zależność absorbancji od stężenia jonów Fe3+:
Obliczenie teoretycznego potencjału ochronnego:
Teoretyczny potencjał ogniwa oblicza się przy założenia, że aktywność jonów w stanie równowagi jest wyznaczona przez rozpuszczalność warstwy na powierzchni żelaza i przy zastosowaniu równania Nernsta (stężenie obliczamy przyjmując, że jest ono dwa razy większe od stężenia jonów ):
[Fe2+]=x
Ir=x⋅(2x)2
[Fe2+]=
[Fe2+]=
=4,93⋅10-6
[OH-]=2⋅[Fe2+]
[OH-]=9,86⋅10-6
EH
EH=0,59[V]
Wyliczony potencjał wynosi 0,59 [V].
III. Opracowanie wyników:
Analizując powyższe wyniki można stwierdzić, iż ochrona katodowa znacznie zmniejsza korozję stali, co jest spowodowane faktem przesunięcia potencjału korozyjnego badanej stali w stronę jej odporności. O skuteczności ochrony katodowej świadczą także wartości jednostkowego ubytku korozyjnego oraz szybkości korozji, które dla próbki stalowej bez ochrony są około11 razy większe niż w przypadku próbki chronionej.
W przypadku ochrony katodowej chroniony przedmiot jest katodą ogniwa elektrolitycznego, zasilanego prądem stałym z zewnętrznego źródła prądu. Pomocnicza anoda jest najczęściej wykonana z materiału praktycznie nie ulegającego rozpuszczaniu np. Pt, Pb, C, Ni. Sterowanie procesem osiąga się przez regulację prądu lub potencjału z ogniwa zewnętrznego.