Podnośnik śrubowy
Dane:
Podnoszony ciężar Q= kN
Wysokość podnoszenia HS= mm
Materiał śruby - , nakrętka -
Obliczenia śruby
1.1 Obliczenia wymiarów śruby.
Długość śruby l:
H1 - część śruby, na której zamocowany jest pokrętak oraz długość śruby wchodząca w koronę.
Przyjmujemy H1= mm
Swobodna długość wyboczeniowa:
Zakładamy, że zachodzić będzie sprężyste wyboczenie, obliczamy średnicę rdzenia śruby ze wzoru Eulera:
Gdzie:
xw -współczynnik bezpieczeństwa
Przekształcając powyższe zależności wyznaczamy średnicę rdzenia śruby:
Przedstawiając do wzoru otrzymujemy średnicę rdzenia śruby:
Rys. 1. Schemat podnośnika śrubowego z napędem drążkowym z naniesionymi wymiarami
Ostatecznie przyjmujemy że na śrubie będzie nacięty gwint trapezowy symetryczny
Tr zgodnie z normą PN-85/M-02 017:
śruba:
średnica: rdzenia d3 = mm
zewnętrzna d= mm
podziałowa d2= mm
nakrętka:
średnica: otworu nakrętki D1=
Sprawdzenie prawidłowości przyjęcia wyboczenia sprężystego obliczonego wg wzorów Eulera.
Dla materiału śruby wartość krytyczna wyboczenia:
=
1.2.Obliczenia momentu oporu gwintu
Całkowity moment oporu gwintu Mc obliczamy ze wzoru:
Ms - moment skręcający,
Mt - moment tarcia na powierzchni oporowej.
1.2.1. Obliczenie wartości momentu skręcającego
ds - średnia średnica współpracy, jest ona zwykle równa średnicy podziałowej d2
γ- kąt pochylenia linii śrubowej gwintu.
Współczynnik tarcia miedzy śrubą a nakrętką:
- kąt roboczy, w przypadku gwintu trapezowego symetrycznego przyjmuje wartość 15o
Po podstawieniu otrzymujemy:
1.2.2. Obliczenie wartości momentu tarcia
Przyjmujemy, że koniec śruby jest płaski i hartowany powierzchniowo, a wewnątrz korony znajduje się płytka kulista o promieniu r1=100 [mm] (rys. 2) ze stali C55.
Rys. 2. Schemat podparcia korony
Obliczamy średnicę koła styku ze śrubą:
Ułamek 1/r2=0 gdyż r2=∞ (płaska końcówka śruby), czyli otrzymujemy
Ostatecznie moment całkowity:
1.3. Sprawdzenie naprężeń zastępczych w rdzeniu śruby
Rdzeń śruby poddany jest działaniu naprężeń ściskających powstających pod wpływem siły osiowej Q oraz naprężeń skręcających od momentu skręcającego Ms.
Naprężenia ściskające w rdzeniu śruby:
Naprężenia skręcające:
Naprężenia zastępcze wynoszą:
Dla materiału śruby naprężenia dopuszczalne na ściskanie
2.Obliczenia nakrętki
Rys. 3. Schemat umieszczenia nakrętki w gnieździe korpusu
2.1. Obliczenia wysokości nakrętki
Obliczamy wysokość nakrętki z warunku nacisku powierzchniowego na zwojach gwintu:
Przyjmujemy wartość nacisków dopuszczalnych dla połączenia ruchowego
pdop = 11 - 13,5 MPa
Na podstawie powyższej zależności wyznaczamy wysokość nakrętki:
Z warunku dobrego prowadzenia śruby w nakrętce, wysokość nakrętki:
Przyjmujemy ostatecznie H=
2.2. Średnica zewnętrzna nakrętki
Obliczenia przeprowadzamy z warunku jednakowych odkształceń śruby i nakrętki:
Es- moduł Younga dla materiału śruby,
En - moduł Younga dla materiału nakrętki,
F - pole przekroju poprzecznego (odpowiednio śruby i nakrętki).
Ze względów konstrukcyjnych przyjmujemy Dz=
2.3. Sprawdzenie nacisku powierzchni podparcia nakrętki - rys.3
Obliczamy naciski powierzchniowe w miejscu podparcia nakrętki o rurę. Przyjmujemy wartość nacisków spoczynkowych pdop = 40 MPa
3. Obliczenie śruby zabezpieczającej przed wykręceniem śruby roboczej z nakrętki
Średnicę rdzenia śruby zabezpieczającej obliczamy z warunku na rozciąganie:
w - współczynnik dokładności wykonania śruby, przyjmujemy w=1
4. Obliczenie wymiarów podstawy korpusu podnośnika
Zakładamy wykonanie korpusu spawanego z rur stalowych bez szwu ogólnego zastosowania:
zgodnie z normą PN/H-74219,
Wymiary średnic rur:
-na korpus śruby
Øz=, Øw=
-na korpus nakrętki
Øz=, g=
Założenia dodatkowe:
Materiał podstawy:
Średnice podtoczenia w podstawie przyjęto na podstawie rys.4 - Dwp =.
Średnica zewnętrzna obliczona zostaje z warunku nacisków podnośnika na grunt, przyjmujemy pdop = 2,5 MPa.
Rys. 4. Schemat do obliczeń wysokości i średnicy zewnętrznej podstawy
Ostatecznie przyjmujemy średnicę zewnętrzną podstawy Dzp=
Wysokość podstawy podnośnika obliczamy z warunku wytrzymałości na zginanie. Przed przystąpieniem do obliczeń należy narysować w podziałce rzut od góry korpus.
Następnie prowadzimy styczną do średnicy zewnętrznej rury korpusu aż do przecięcia ze średnicą zewnętrzną podstawy. Długość tej stycznej oznaczamy przez bp.
Moment gnący działający na podstawę:
Wskaźnik wytrzymałości na zginanie:
Przyjmujemy wysokość podstawy hp=
5. Obliczenia napędu podnośnika
5.1. Obliczenia długości drążka
Przyjmując, że siła ręki człowieka przy pracy przerywanej wynosi Pręki=300-400 N, obliczamy długość drążka Lo (rys. 5):
Przyjmujemy Lo=
Rys. 5. Rozkład naprężeń w miejscu osadzenia drążka
5.2 Obliczenia średnicy drążka
Przyjmujemy materiał na drążek stal:
Średnica drążka d obliczona zostaje z warunku wytrzymałościowego na zginanie.
Z rysunku konstrukcyjnego przyjęto D =
L=
Minimalną średnicę drążka wyliczono przekształcając powyższy wzór:
Przyjęto zgodnie z PN-85/M-93200 pręt stalowy o średnicy d=.
5.3. Sprawdzenie nacisków dopuszczalnych w miejscu osadzenia drążka