Cyfrowe uniwersum, czyli przegląd edytorów PDF (MI 1/2004)

Stworzony w 1991 r. przez firmę Adobe format PDF, stał się już właściwie światowym standardem publikowania informacji. Uniwersalny styl zapisu gwarantujący wszystkim odbiorcom zawsze jednakową postać przekazu, zjednał sobie z czasem tak liczne grono zwolenników, że obecnie stał już drugim po html-u nośnikiem wiadomości. Przyjrzyjmy się zatem bliżej narzędziom do redagowania tego typu dokumentów i poznajmy z grubsza zasady ich edycji.

Paweł Goc

PDF rodził się w bólach i na początku nic nie zapowiadało jego dzisiejszego sukcesu. Stworzenie w pełni uniwersalnego formatu, który byłby niezależny zarówno od platformy sprzętowej jak i systemu operacyjnego, a przy tym odzwierciedlałby informacje dokładnie w taki sam sposób zarówno na monitorze jak i na drukarce, kosztowało firmę Adobe wiele czasu i wysiłku. Niemniej opracowany i stale udoskonalany przez nią format zapisu konkuruje już obecnie nawet z samym html-em, a jeśli wziąć pod uwagę specyficzną dla tego formatu mobilność, to nawet go przewyższa. Jakość ma jednak swoją cenę. Komercyjne programy tego producenta przystosowane do konwertowania, edycji i modyfikacji PDF-ów, choć nie mają sobie równych, są jednocześnie bardzo kosztowne a tym samym w zasadzie niedostępne dla przeciętnego użytkownika - najtańsza wersja Adobe Acrobata sprzedawana jest wyłącznie na zasadach licencji wielostanowiskowej (minimum 1000 stanowisk), a najdroższa kosztuje blisko 800 dolarów. Dlatego też w sieci znaleźć można sporo alternatywnych rozwiązań programowych, które choć nie dysponują takim zakresem możliwości co licencjonowane produkty Adobe, to jednak są od nich zdecydowanie tańsze, a czasami nawet zupełnie darmowe jak choćby najbardziej znany ze wszystkich i często wykorzystywany interpreter języka postscript - GhostScript. Standardowe możliwości tych darmowych zamienników to zazwyczaj proste konwertowanie w wirtualnej drukarce podesłanych jej dokumentów na postać prymitywnych PDF-ów, które pozbawione są zazwyczaj jakichkolwiek elementów interakcyjnych. Jeśli jednak zdecydujemy się na zakup jakiejś komercyjnej aplikacji, to wówczas liczyć możemy już na nieco szerszy zakres możliwości. Płatne programy pozwolą nam np. osadzać w dokumentach zakładki; hiperłacza; znaki wodne, zabezpieczać informacje przed kopiowaniem lub nieautoryzowaną modyfikacją albo też wybierać sposób obsługi czcionek - tzn. wbudowywać je w tworzony dokument lub zostawiać tylko informacje o wykorzystanym kroju (uwaga, ta druga opcja nie gwarantuje już jednak pełnej uniwersalności formatu). Jakość osadzanych grafik jak i sposób interpretacji polskich czcionek nie wzbudza już tylu kontrowersji co niegdyś, niemniej chcąc mieć pewność że odbiorca zobaczy dokument w takiej formie jaką mu ją przygotowaliśmy, najlepiej korzystać ze skalowanych czcionek Type 1 i wbudowywać je bezpośrednio w dokument, nawet jeśli miało by się to wiązać ze znacznym powiększeniem rozmiarów pliku. Wybierając alternatywne wobec produktów Adobe rozwiązania, musimy jednak zdawać sobie sprawę, że nie każdy dokument i nie każdą informacje uda nam się bezstratnie przenieść do PDF-a. Skomplikowane formularze, schematy AutoCada czy nawet bardziej złożone grafiki wektorowe nie będą chciały zapewne podporządkować się próbom konwersji i chcąc nie chcąc będziemy musieli z nich zrezygnować albo zdecydować się na licencjonowany produkt Adobe. Opisane poniżej programy i edytory PDF stanowią właściwie czołówkę najbardziej znanych (zaraz po Adobe Acrobacie) narzędzi edytorskich konwertujących przeznaczone do drukowania pliki na postać PDF-ów. Jeśli musisz zatem przenieść do tego formatu jakieś prace, a nie masz zbyt dużych wymagań ani środków finansowych, to wykorzystanie jednego z tych programów powinno mimo wszystko zaspokoić twoje potrzeby.

PDFCreator

Jeśli nie zależy Ci na tym, aby w plikach PDF występowały interaktywne odsyłacze do innych części dokumentu lub stron WWW, a przy tym chciałbyś uniknąć mozolnych i problematycznych zazwyczaj procedur związanych z instalacją potrzebnych komponentów i konfiguracją edytora, to bez większego namysłu powinieneś zdecydować się właśnie na ten program. PDFCreator to dzieło dwóch niemieckich programistów, którzy na bazie darmowej licencji GPL opracowali prosty w obsłudze sterownik wirtualnej drukarki. Jak już wspomniałem jedną z podstawowych zalet PDFCreatora jest sposób jego instalacji. Autorzy postarali się o to, aby w module instalacyjnym umieścić zarówno sam program jak i wymagany do jego działania interpreter języka GhostScript (w czasie instalacji można go zresztą wykluczyć). Dzięki temu, jedyna rola jaką użytkownik ma do wykonania, to klikać kolejno na przycisk "Yes" i po załadowaniu wszystkich komponentów pozwolić na zresetowanie komputera. Potem, dla ułatwienia, jeśli nie operujemy akurat najlepiej angielskim lub niemieckim, możemy jeszcze ściągnąć i wkleić do katalogu z programem plik polonizujący interfejs i sprawa z instalacją jest już w zasadzie załatwiona. Teraz otwieramy dowolny program edycyjny z możliwością drukowania, realizujemy za jego pomocą nasz dokument i zamiast (lub oprócz) zapisywania końcowego wyniku do pliku wysyłamy całość do naszej nowo zainstalowanej wirtualnej drukarki. Zanim PDFCreator przekonwertuje nam jednak sporządzony plik na nowy format, możemy jeszcze wprowadzić do niego kilka informacji (autor, data utworzenia) a nawet zmienić niektóre jego priorytety. Przede wszystkim należy zaznaczyć, że pdf nie jest jedynym wyjściowym formatem zapisu jaki możemy tu uzyskać. Korzystając z wirtualnej drukarki możemy generować również pliki z rozszerzeniami png, jpg, bmp, pcx, tiff, ps i eps, modyfikując przy tym w odrębnych ustawieniach ich jakość, rozdzielczość, zakres kolorów czy poziom języka PostScript - 1, 2 lub 3 (to ostatnie dotyczy zwłaszcza formatów ps i eps). Co się tyczy samego PDFa, to w czterozakładkowej palecie zdefiniować możemy dodatkowo takie parametry jak: kompatybilność z różnymi wersjami formatu PDF (1.2; 1.3 lub 1.4), rozdzielczość, zakresy kolorystyki i kompresji, modele kolorów (CMYK; RGB; skala szarości) czy wykorzystywanie czcionek (wbudowywanie ich w dokument bądź wprowadzanie jedynie informacji o nazwie i kroju). W przypadku hurtowej produkcji PDF-ów, bądź innych wymienionych wyżej formatów, przydać się mogą także opcje automatyzujące niektóre procesy zapisu. Można w ten sposób ustalić np. stałe wartości odnośnie autorstwa, docelowego formatu, daty opracowania czy nazw plików.. PDFCreator poprawnie odwzorowuje opracowane w edytorze teksty, tabele, rysunki, zdjęcia, wykresy, indeksy, nagłówki, spisy, przypisy, numery stron i inne typowe dla graficznych prezentacji informacje. Problemy wyniknąć mogą jedynie z interpretacją niektórych czcionek. Część zainstalowanych w naszym systemie fontów (zarówno tych darmowych jak i komercyjnych) może mieć bowiem "zaszyte" ograniczenia uniemożliwiające osadzanie ich w PDF-ach i wówczas wyeksportowanie pliku do tego formatu może okazać się niemożliwe. W takim wypadku wymiana czcionki powinna jednak zaowocować poprawą sytuacji.

http://www.pdfcreator.de.vu/
Status: freeware
Aktualna wersja: 0.7.1 (wersja GhostScriptu: 8.0)

+
zintegrowany w module instalacyjnym interpreter języka PostScript
prosta obsługa i instalacja
możliwość spolonizowania interfejsu
elastyczność w zakresie modyfikowania jakości plików
eksport do ośmiu różnych formatów
-
problemy z osadzaniem niektórych czcionek (wynikające jednak bardziej z praw autorskich niż ułomności programu).
brak możliwości osadzania zakładek i hiperłączy

----------------- PDFCreator --------------------
PDFCreator to jeden z tych programów, które nie dość że za darmo to jeszcze całkiem nieźle wyeksportują nasze dokumenty do formatu PDF i pozwolą w szerokim stopniu dostosować ich jakość do naszych specyficznych wymagań.
------------------------------------------------------

PDF995

W tym wypadku mamy doczynienia nie z jedną aplikacją, ale z kilkoma, choć oczywiście niekoniecznie musimy je wszystkie instalować - zależy to po prostu od tego, do jakiego stopnia będziemy chcieli modyfikować nasze pliki. Dwa podstawowe narzędzia, bez których nie sposób się właściwie obejść, to sterownik wirtualnej drukarki (Printer Driver) i konwerter dokumentów. Z ich pomocą przerobimy automatycznie każdy posłany do drukarki plik na postać PDF-a, zachowując przy tym wszystkie walory pierwowzoru (za wyjątkiem aktywnych elementów). Cała operacja przebiega tu jednak zupełnie automatycznie, związku z czym nie mamy praktycznie żadnej możliwości aby jakoś ingerować w ten proces - brak jakichkolwiek okien dialogowych. Aby doszlifować PDF-a i nadać mu bardziej strawną postać, powinniśmy zatem doinstalować trzeci i chyba najważniejszy moduł - pdfEdytora. Po jego uruchomieniu zaskoczy nas zapewne na początek trochę nietypowy interfejs. Wbrew ogólnej tendencji nie jest to bowiem program, do którego najpierw wczytuje się dokument, a dopiero potem przeprowadza edycje i modyfikacje. Tutaj ujrzymy jedynie okienko konfiguracyjne z kilkunastoma zakładkami, a domyślnie modyfikowanym dokumentem będzie zawsze ten, który jako ostatni wyszedł z naszej wirtualnej drukarki. Jak można się domyślać, taka strategia stwarza niestety problemy z przerabianiem wcześniejszych dokumentów, dlatego zawsze warto robić zapasowe kopie oryginałów. Główną i podstawową zaletą edytora jest jednak to, że potrafi on wprowadzić do wytworzonego wcześniej PDF-a szereg bardzo istotnych dla tego formatu rozszerzeń. Przede wszystkim będziemy mogli wkomponować wreszcie tak potrzebne hiperłącza. Jeżeli źródłowy dokument Worda bądź innego edytora posiadał już aktywne odnośniki, to teraz jednym kliknięciem wprowadzimy je także do przekonwertowanego PDF-a. Co więcej, hiperłączem może być teraz także dowolny wyraz. Wystarczy tylko w zakładce "Links" wskazać określone słowo, przyporządkować mu adres URL, a edytor wyszuka w konwertowanym dokumencie wszystkie pasujące wzorce i powiąże je z wprowadzonym odsyłaczem (zlinkowanie będzie widoczne dopiero po najechaniu na wyraz wskaźnikiem myszy). Oprócz odsyłaczy do innych dokumentów (stron www), można będzie wprowadzić także zakładki (bookmarks), numery stron, opisy czy znaki wodne (Confidential). Edytor pomoże nam poza tym konwertować dokumenty na inne formaty graficzne (z uwzględnieniem ich jakości), ekstrahować teksty, sklejać ze sobą kolejne PDF-y (Combine), automatyzować procesy zapisywania plików czy konwertować serie dokumentów w trybie wsadowym według ustalonych wcześniej reguł. Jeśli ktoś ma jeszcze większe wymagania, to przy pomocy innych podprogramów można będzie dodatkowo szyfrować PDF-y czy przerabiać je w odwrotną stronę na dokumenty Worda lub HTML-a. Wszystkie wymienione wyżej moduły programowe są w zasadzie darmowe, aczkolwiek przy uruchamianiu każdego z nich otwiera się za każdym razem strona domowa producenta. Aby zatem zaoszczędzić sobie fatygi z zamykaniem co chwilę przeglądarki, należy zarejestrować cały pakiet lub poszczególne jego elementy.

http://www.pdf995.com/
Status: homepageware
Cena: 19,95 (zbiorczy pakiet pdfSuite)
Aktualna wersja: Printer Driver - 6.4, Converter - 1.0, pdfEdit - 6.2.

+
wprowadzanie odsyłaczy do dokumentów PDF
modułowy schemat programu
liczne funkcje narzędziowe
współpraca z Wordem 2000 lub XP (na zasadzie odrębnego makra)
-
edytowanie wyłącznie ostatnio przekonwertowanego dokumentu

---------------- PDF995 --------------------
Jedną z ciekawszych zalet Edytora PDF995 jest możliwość zlinkowania z określonym adresem URL dowolnie wybranych wyrazów.
-------------------------------------------------

eDocPrinterPDFPro

Na ten program warto szczególnie zwrócić uwagę, gdyż jako jeden z nielicznych doskonale radzi sobie z polskimi czcionkami (i to zarówno tymi postscriptowymi jaki i True Type). Poza tym jest mocno rozbudowany i stosunkowo tani jak na tego typu narzędzie. Zacznijmy jednak od początku. eDocPrinterPDFPro instaluje się w systemie jako kolejna wirtualna drukarka. W głównym oknie sterownika, podzielonym w sumie aż na jedenaście pękających w szwach zakładek, znajdziemy całe multum różnych ustawień konfiguracyjnych. Jedne odpowiadają za zapis, inne za kompresje, a jeszcze inne za osadzanie czcionek, zabezpieczenia, znaki wodne, odsyłacze, odnośniki czy pocztę elektroniczną (trzeba bowiem wiedzieć, że gotowe pliki PDF zamiast zapisywać na dysku, można od razu wysyłać zdefiniowanym wcześniej adresatom na ich prywatne skrzynki pocztowe). Ze względu na tak obszerne bogactwo opcji konfiguracyjnych, Printer wydawać się może na początku nawet trochę zagmatwany w obsłudze (większa część funkcji i tak przyda się zapewne jedynie specjalistom), niemniej domyślne ustawienia są na szczęście na tyle uniwersalne, że przy typowych zastosowaniach nie trzeba będzie w nich praktycznie niczego zmieniać. W najlepszej sytuacji będą zresztą użytkownicy Worda, Excela i Power Pointa. Autorzy przygotowali dla tych trzech aplikacji specjalne konwertery zamieniające automatycznie zdefiniowane w plikach odsyłacze (zakładki, linki i spisy treści) na ich PDF-owskie odpowiedniki. Wszystkie trzy wspomniane wyżej programy Officea rozbudowano także o specjalną ikonkę i zestaw poleceń uruchamiających sterownik wirtualnej drukarki wprost z paska menu. Na koniec warto jeszcze dodać, że niezarejestrowana wersja sterownika dopisuje sygnaturkę producenta dopiero do czwartej strony konwertowanego pliku. Stwarza to zatem możliwość kreowania krótkich, 3-stronicowych dokumentów, nawet w demonstracyjnej wersji programu.

http://www.iteksoft.com/
Status: shareware
Cena: 29 USD (cena promocyjna)
Aktualna wersja: 6.03
+
możliwość bezpośredniego wysyłania plików PDF pocztą elektroniczną
elastyczna konfiguracja i szeroki zakres funkcji
specjalne rozszerzenia dla programów Officea
-
trochę skomplikowana obsługa

-------------- eDocPrinterPDFPro -----------------
eDocPrinterPDFPro to rozbudowany a przy tym dość tani konwerter plików pozwalający szybko i adekwatnie do naszych potrzeb zamienić edytowane w Wordzie bądź Power Poincie dokumenty na postać przenośnych dokumentów PDF.
-------------------------------------------------------

Easy PDF

W tym wypadku mamy o tyle nietypową sytuacje, że nie musimy korzystać z żadnej wirtualnej drukarki - program jest po prostu niezależnym edytorem PDF-ów. Dokumenty można tworzyć bądź od podstaw, mając do dyspozycji jedynie elementy udostępniane przez sam program, bądź wczytując pliki opracowane przez Worda (doc), Wordpada (rtf) bądź każdy inny pospolity notatnik (txt). Od razu trzeba tu jednak zaznaczyć, że o ile w przypadku dwóch ostatnich rozszerzeń nie dochodzi jeszcze do jakichś poważniejszych strat w formatowaniu czy zawartości oryginalnych dokumentów, o tyle w sytuacji wczytywania bardziej skomplikowanych plików Worda, musimy się pogodzić z faktem, że część specyficznych dla tego programu rozszerzeń będzie dla Easy PDF-a po prostu nierozpoznawalna. Okno programu wygląda jak typowy procesor tekstu i ma do zaoferowania mniej więcej podobny zakres funkcji jak np. Windosowy WordPad. Możemy w nim formatować treści, wklejać grafiki, wstawiać tabele, symbole, znaki, strony a nawet hiperłącza i zakładki. Gdy dokument będzie już gotowy, klikamy na odpowiednią ikonkę i program zamienia nam wówczas całość na plik PDF dając jednocześnie możliwość zapisania szablonu do odrębnego formatu pdpj - pozwala to na późniejsze kontynuowanie pracy i wprowadzanie modyfikacji. Inne możliwości edytora to robienie zrzutów ekranowych, sprawdzanie pisowni (tylko angielskiej) czy nakładanie na dokumenty PDF haseł dostępu - można korzystać z 64 lub 128 bitowych kluczy, przy czym ten mocniejszy stosuje się jedynie przy najwyższym poziomie kompatybilności.

http://www.visagesoft.com/
Status: shareware
Cena: 30 USD
Aktualna wersja: 2.1.0

+
niezależny edytor PDF
możliwość zapisywania szablonów i powrotu do wcześniej redagowanych plików
-
brak wirtualnej drukarki
problemy z konwertowaniem bardziej skomplikowanych dokumentów Worda

------------------- Easy PDF -----------------
Easy PDF to program który nie najlepiej radzi sobie co prawda z edycją i konwertowaniem bardziej złożonych dokumentów Worda, ale za to pozwala użytkownikowi precyzyjnie ustalić co można, a czego nie można robić z jego własnością.
---------------------------------------------------

PDF Link

PDF Link to jeden z nielicznych krajowych przedstawicieli tego typu oprogramowania. Podobnie jak część konkurencji także i on uzależniony jest od obecności w systemie darmowego GhostScripta, niemniej tutaj użytkownik sam już musi zatroszczyć się o jego wyszukanie, ściągnięcie i instalację (na szczęście trochę pomaga w tym link na stronie autora). Główną rolą samego PDF Linka jest wprowadzanie do przekonwertowanych plików hipertekstowych elementów nawigacyjnych. Wśród możliwych do zlinkowania struktur znalazły się takie elementy jak łącza w spisach treści, zakładki, odsyłacze do bibliografii i przypisów a także tradycyjne URL-e do wybranych stron www. Najważniejsze w tym wszystkim jest jednak to, iż w kwestii wprowadzania odsyłaczy decydujące znaczenie ma nie źródłowy edytor i jego techniczne zaplecze, ale sposób w jaki przygotujemy sam tekst. Autor w pliku pomocy dokładnie wyjaśnia, w jaki sposób wyedytować spisy treści, linki czy tytuły rozdziałów, aby program odpowiednio je później rozpoznał i przyporządkował im właściwe funkcje nawigacyjne. Dzięki temu pliki PDF z rozbudowaną bazą odsyłaczy i powiązań będzie można sporządzić nawet w najprostszym notatniku, choć oczywiście będzie to wymagało trochę pracy i wiele cierpliwości. Praca odbywa się tu jakby w trzech następujących po sobie procesach. Najpierw w dowolnym edytorze tworzymy sam dokument (uwzględniając przy tym charakterystyczne wymagania odnośnie planowanych odsyłaczy) i przy pomocy interpretera AFPL i wirtualnej drukarki konwertujemy taki dokument do postaci pliku postscriptowego. Następnie otwieramy tenże plik w programie PDF Link i w nim przerabiamy wybrane teksty i zdania na postać aktywnych odnośników (tutaj też możemy wprowadzić jakieś dane na temat autora czy tytułu pracy). Na koniec poleceniem "Generuj PDF" znowu zaganiamy do pracy Ghostscripta i po chwili w wybranym wcześniej katalogu i pod zdefiniowaną zawczasu nazwą znajdujemy w pełni profesjonalnie przygotowany dokument PDF-a. Niestety, program oprócz zalet ma także jedną bardzo istotną wadę. Otóż aby wprowadzić do PDF-a jakiekolwiek odnośniki będziemy musieli użyć w źródłowym dokumencie komercyjnych i w pełni skalowalnych czcionek postscriptowych Type 1. Bez nich możemy właściwie zapomnieć o odsyłaczach a i zwykły tekst wykorzystujący standardowe czcionki True Type będzie kanciasty i mało czytelny (dotyczy to zwłaszcza liter z polskimi ogonkami).

http://www.albeco.poznan.pl/
Status: freeware
Aktualna wersja: 0.901

+
zaawansowane możliwości w zakresie tworzenia odsyłaczy
możliwość redagowania PDF-ów nawet z bardzo prostych edytorów
-
uzależnienie od obecności w systemie skalowalnych czcionek Type 1

-------------- PDFLink --------------
PDF Link to program dla tych użytkowników, którym zależy na rozbudowanym systemie zakładek i odsyłaczy. Niestety, aby w pełni cieszyć się jego możliwościami potrzebne nam będą kosztowne czcionki Type 1, bez których nie uda nam się zredagować przejrzystego i czytelnego pliku PDF.
-----------------------------------------

PDF Factory

W tym wypadku także mamy do czynienia z przykładem działania wirtualnej drukarki postscriptowej, tyle tylko, że zaopatrzonej w indywidualny i inny niż u konkurencji system konfiguracji. O ile nasz program edycyjny posiada opcję wydruku, to po wydaniu takiego polecenia i przejściu do ustawień sterownika, zobaczymy kilkuzakładkowe okienko z szeregiem pogrupowanych tematycznie funkcji. Pozwolą one określić docelowe rozmiary dokumentu (blisko 60 różnych schematów); orientacje stron (pion, poziom); automatykę zapisu (określony katalog, załącznik pocztowy itp); metryczki (tytuł, temat, autor, słowa kluczowe); wizualną jakość odnośników (podkreślenia, kolorystyka); zasady emulacji fizycznej drukarki a także sposoby kompresowania grafik i osadzania czcionek. Przy tych dwóch ostatnich funkcjach warto zresztą zatrzymać się na chwilę, gdyż stanowią one dość istotną rolę w procesie konwersji dokumentów i mają wpływ na ich końcową jakość. Program potrafi kompresować niestety wyłącznie klasyczne jpe-gi. W przypadku bitmap czy innych ciężkich formatów pozostanie nam do dyspozycji jedynie możliwość przesamplowania oryginału do określonego poziomu rozdzielczości. Poza tym PDF Factory nie radzi sobie z czcionkami Type 1 i choć opcja konfiguracyjna tej pozycji pozwoli użytkownikowi zadecydować, które z zainstalowanych w systemie czcionek mają być wbudowane w dokument PDF-a, to inne fonty niż True Type i tak nie będą akceptowane. Dużym plusem aplikacji jest natomiast możliwość podglądu PDF-a jeszcze przed jego zapisem do pliku. Można wówczas przyjrzeć się dokładnie niektórym jego fragmentom (opcja Zoom), wyrzucić z dokumentu niektóre strony lub dodać parę czystych, sprawdzić jakie czcionki wbudowane zostały do pliku (i ewentualnie któreś usunąć) bądź też wysłać od razu PDF-a w załączniku pocztowym. Na koniec trzeba jeszcze dodać, że na stronie producenta znaleźć można nieco bardziej rozbudowaną wersje Pro edytora, wzbogaconą m.in. o możliwość tworzenia zakładek czy różnego typu ograniczeń. Edycja ta jest jednak niemal dwukrotnie droższa od opisanej tu wersji standard.

http://www.fineprint.com/
Status: shareware
Cena: 49,95 USD
Aktualna wersja: 2.02

+
w pełni uniwersalny sterownik wirtualnej drukarki
wygodny system podglądu
możliwość swobodnego wbudowywania lub usuwania czcionek
-
brak zgodności z czcionkami Type 1
mała elastyczność w zakresie kompresji grafik

----------------- PDF Factory ----------------------
PDF Factory wyróżnia się nietypowym interfejsem sterownika wirtualnej drukarki. Pozwoli on użytkownikowi zdecydować m.in. o tym, jakie czcionki z systemowej puli powinny lub nie powinny być dołączone do dokumentu lub jak powinny wyglądać osadzone na stronie hiperłącza.
---------------------------------------------------------

Make PDF for Microsoft Word

W tym wypadku już sama nazwa programu oddaje mniej więcej zasady jego działania. Autorzy wziąwszy pod uwagę fakt, że Microsoftowy Word jest w zasadzie liderem w swojej klasie oprogramowania, postanowili rozbudować standardowy zakres jego możliwości i wkomponowali mu w interfejs jeszcze jedną belkę narzędziową z funkcjami do konfigurowania i konwertowania dokumentów na postać PDF-ów. Wśród standardowych możliwości nakładki znajdziemy takie funkcje jak sekwencyjne zapisywanie kolejnych dokumentów według ustalonego wcześniej szablonu, dopisywanie nowego dokumentu do ostatnio przekonwertowanego pliku, kompresowanie grafik, ochrona przed kopiowaniem czy dołączanie do PDF-ów czcionek True Type - producent zastrzega jednak, że wbudowywać można wyłącznie czcionki tego właśnie typu. Co gorsza, jakby na przekór nakładka nie potrafi odwzorowywać poprawnie polskich znaków w czcionkach True Type, za to znakomicie oddaje ich wyrazistość w fontach Type 1. Wersja demo udostępniana przez producenta nie pozwala sprawdzić w działaniu wszystkich możliwości nakładki, niemniej jak zapewnia producent oprócz wymienionych już właściwości, Make PDF potrafi ponadto przerabiać znalezione w dokumencie hiperłącza na aktywne odnośniki, dołączać metryczki z informacjami o autorze, wysyłać PDF-fy pocztą czy zarządzać jakością osadzanych grafik. Kończąc warto jeszcze zaznaczyć, że instalator nie zawsze prawidłowo ulokowuje skrypt nakładki. Po jej zainstalowaniu, w Wordzie powinien pojawić się dodatkowy pasek z dwoma opcjami. Jeśli go nie ma, należy poszukać na dysku C: pliku "MakePDF.dot" i przenieść go do katalogu startup Worda (jego lokalizacja zależy od posiadanej wersji Edytora). Szczegóły na ten temat znajdziemy także w pliku pomocy.

http://www.docauto.com/
Status: demo
cena: 40 USD (jedno stanowisko)
Aktualna wersja: 3.0

+
bezpośrednia współpraca z edytorem tekstu Microsoft Word
selektywny tryb dopisywania kolejnych plików
-
polskie czcionki wyłącznie z fontami Type 1

--------- PDF for Microsoft Word ---------
Jeśli komuś brakowało dotąd w Wordzie zintegrowanego narzędzia do konwertowania dokumentów na postać przenośnych PDF-ów, to po instalacji programu Make PDF for Microsoft Word powinien poczuć się już usatysfakcjonowany.
----------------------------------------------

Cute PDF Printer/Plus

Na stronie amerykańskiej firmy Acro Software znajdziemy zestaw czterech bliźniaczych aplikacji narzędziowych, które zależnie od wersji pozwolą nam tworzyć i obrabiać dokumenty PDF. Podstawowym produktem w tej rodzinie jest darmowy sterownik drukarki. Tak jak pozostała trójka jest to w zasadzie w pełni odrębny program narzędziowy, którego rola sprowadza się tylko i wyłącznie do konwertowania drukowanych dokumentów na postać prostych plików PDF. Komu wystarczy zatem taka forma konwersji może zatrzymać się na samym Printerze i nie interesować się już resztą rodziny Acro Software. Jeśli jednak nasze wymagania są bardziej wyrafinowane i potrzebujemy uatrakcyjnić PDF-y np. o jakieś interaktywne elementy bądź musimy od czasu do czasu przeedytować jakieś formularze zapisane w tym uniwersalnym formacie, to powinniśmy przyjrzeć się bliżej pozostałym członkom tej rodzinki. Cute PDF Plus, który zajmuje w tym gronie dominującą rolę, to w zasadzie ostatni i najbardziej rozbudowany program z tej grupy (dwa środkowe - Form Filler i Form SDK w większości i tak duplikują tylko jego funkcje). Wersja Plus, oprócz wymienionych już wyżej zadań (a także oprócz samej konwersji, bo tym zajmuje się wspomniany wyżej Printer), pozwala użytkownikowi wprowadzać do pliku PDF różnego typu ograniczenia zabezpieczające przed kopiowaniem tekstów lub grafik, umieszczać w określonych częściach pliku znaki wodne w postaci bądź to tekstów bądź dowolnych obrazków, wklejać i usuwać z dokumentów pojedyncze strony a jeśli zajdzie taka potrzeba to nawet importować bądź eksportować określone partie informacji z lub do zewnętrznych baz danych - przydatne szczególnie w sytuacji modyfikowania formularzy z regularnie zmieniającymi się danymi. Na koniec należy jeszcze dodać, że cały program stanowi coś w rodzaju nakładki na Acrobat Readera. Do jego uruchomienia potrzebna nam będzie zatem w systemie ta właśnie aplikacja, podobnie zresztą jak i przeglądarka Microsoftu bez której program nie będzie chciał działać.

http://www.acrosoftware.com/
Status: freeware/shareware
Cena: 69 USD (wersja Plus)
Aktualna wersja: 1.2 - Printer, 2.1 - Plus

+
możliwość współpracy z zewnętrznymi bazami danych
zaawansowane funkcje zabezpieczające
duża elastyczność w zakresie osadzania znaków wodnych
-
odsyłacze do stron WWW tylko w definicjach zakładek
uzależnienie od Acrobat Readera i Internet Explorera

------------------ Cute PDF Plus -------------------
Cute PDF Plus w połączeniu z darmowym sterownikiem drukarki Cute Printer daje użytkownikowi zaawansowane narzędzie edytorskie, pozwalające wygodnie edytować formularze i w szerokim zakresie wpływać na jakość tworzonych dokumentów i stopień ich zabezpieczenia.
--------------------------------------------------------

Document2PDF

Bardzo wygodny w obsłudze konwerter dokumentów, charakteryzujący się lekko nietypowym jak na te programy sposobem działania i szerokim zakresem rozpoznawanych formatów. Okno aplikacji przypomina nieco typowego menadżera plików, w którym za pomocą przeciągania wybieramy najpierw odpowiednie dokumenty a następnie jednym kliknięciem konwertujemy je do postaci PDF-ów. Nie mamy tu zatem tak jak w innych przypadkach wirtualnej drukarki, ale w pełni niezależny program narzędziowy, który potrafi rozpoznać i przekonwertować na postać PDF-ów takie formaty plików jak: txt (Notatnik), rtf (Word Pad), htm, html, shtml (przeglądarka internetowa), chm (pliki archiwum), doc (Microsoft Word), mcw (Microsoft Word for Mac), xls, xlw (Microsoft Excel), wri (Windows Write), wps, wpt (Works for Windows), doc, wpd (WordPerfect). Poza tym tak jak i u konkurencji, jeszcze przed wydaniem polecenia konwersji, ustawić możemy w opcjach kilka reguł odpowiedzialnych za jakość generowanych w programie plików. Chodzi tu m. in. o sposoby osadzania czcionek (wszystkie, wybrane lub żadne), zasady formatowania tekstów (wyrównywanie, konwersja hiperłączy), poziomy kompresowania grafik czy formy restrykcji przed kopiowaniem - hasła i szyfrowanie 40 lub 128 bitowym kluczem. Document2PDF umożliwia także łączenie ze sobą kilku różnych dokumentów w jeden plik PDF oraz automatyczne konwertowanie w trybie wsadowym serii wybranych wcześniej plików. Co do jakości przygotowanych w tym programie PDF-ów, to można mieć zastrzeżenia do wektorowych grafik - program zdaje się po prostu ich nie zauważać. Podobnie ma się także sprawa z polskimi czcionkami postscriptowymi Type 1. Wśród rozpoznawalnych standardów kodowania brakuje naszego ISO 8859-2 i najprawdopodobniej dlatego czcionki tego typu nie są akceptowane. Niemniej, w przypadku zastosowania klasycznych fontów True Type, sytuacja wraca do normy i polskie znaki interpretowane są już poprawnie.

http://www.colorpilot.com/
Status: shareware
Cena: 95 USD
Aktualna wersja: 1.20

+
możliwość konwertowania nietypowych formatów jak chm czy wri
-
problemy z osadzaniem polskich czcionek postscriptowych
problemy z konwertowaniem grafik rastrowych

---------------- Document2PDF -----------------
Document2PDF to program wyróżniający się ładnym stylizowanym interfejsem i nieco innym niż konkurencja stylem pracy.
-----------------------------------------------------

pdfMachine

Kolejny sterownik wirtualnej drukarki współpracujący czynnie z Microsoftowym Wordem i konwertujący wysłane mu dokumenty na postać PDF-ów. W tym wypadku zanim jednak źródłowy dokument trafi w tryba konwertującej go maszyny, musi jeszcze przejść przez wewnętrzny edytor, w którym użytkownik dokonać może kilku mniej lub bardziej wyszukanych przeróbek. Chodzi m.in. o wkomponowanie zakładek, wklejenie bądź usunięcie części materiału czy zmianę orientacji wybranych stron (pion, poziom). Sterownik samej drukarki, który tutaj dysponuje drugą niezależną paletą opcji, pozwoli natomiast dostosować zakres i jakość zabezpieczeń, stopień kompresji grafik, znaki wodne, metryczki oraz układ stron - daje to np. możliwość wydrukowania czterech zminiaturyzowanych stron na jednej karcie o zdefiniowanym formacie A4. Analizując możliwości programu warto też wspomnieć o specjalnym module pdfscanMachine, który w praktyczny sposób ułatwi przenoszenie pobranych ze skanera slajdów do obrabianych w edytorze PDF-ów - dołączony kreator automatycznie wycentruje i lub wyskaluje pobrane grafiki i osadzi je na kolejnych stronach.

http://pdfmachine.com/
Status: shareware
Cena: 49 USD
Aktualna wersja: 9.3

+
współpraca ze sterownikiem TWAIN skanera
opcja miniaturyzowania stron
-
brak zgodności z czcionkami Type 1

------------- pdfMachine ---------------
pdfMachine jeszcze przed konwersją pozwala podejrzeć wyniki prac i ewentualnie zmienić niektóre atrybuty plików - na przykład sposób miniaturyzowania stron.
---------------------------------------------

	PDFCreator	PDF995 (zbiorczy pakiet)	eDocPrinterPDFPro	Easy PDF	PDF Link	PDF Factory	Make PDF for Word	Cute PDF Printer/Plus	Document2PDF	pdfMachine
Osadzanie zakładek/hiperłączy do stron www	-/-	+/+	+/+	+/+	+/+	-/+	?/+	+/+	-/+	+/-
Możliwość wbudowywania użytych czcionek	+	+	+	-	+	+	+ (tylko True Type)	+	+	-
Wybór kompresji grafik/ustalanie stopnia rozdzielczości	+/+	+/+	+/+	+/-	+/+	+/+	+/?	-/+	+/-	+/+
Zabezpieczenia/rodzaj klucza	-	-	+/40 lub 128	+/40 lub 128	-	-	+/?	+/40 lub 128	+/40 lub 128	+/40 lub 128
Metryczki: tytuł, temat, autor, słowa kluczowe	+/-/+/-	+/+/+/+	+/+/+/+	+/+/+/+	+/+/+/-	+/+/+/+	+/+/+/?	-/-/-/-	+/+/+/+	+/+/+/+
Stationery (nakładanie plików)	-	+	-	-	-	-	-	+	-	+
Znaki wodne - teksty/grafiki	-/-	+/-	+/-	-/-	-/-	-/-	-	+/+	-/-	+/-
Wysyłanie PDF-ów pocztą	+		+	+	-	+	+	-	-	+
Sekwencyjna automatyczna zmiana nazw przy zapisie	+	+	+	-	-	+	+	-	-
Praca w trybie wsadowym	-	+	-	-	-	-	-	-	+	-
Współpraca z programami Officea	-	-	+	-	-	-	+	-	-	+
Polska wersja językowa	+	-	-	-	+	-	-	-	-	-
Wyjściowe formaty plików	PDF, JPG, PNG, BMP, PCX, TIFF, PS, EPS	PDF, JPG, PNG, BMP, PCX, TIFF	PDF	PDF	PDF	PDF	PDF	PDF	PDF	PDF

---