Rozdział 15.
FTP oraz Telnet

Tim Parker

W tym rozdziale:

• FTP

• Konfiguracja serwera FTP

• Obsługa FTP

• Protokół TFTP (Trivial file transfer protocol)

• Używanie programu Telnet

FTP oraz Telnet to dwa najbardziej użyteczne narzędzia służące do komunikacji pomiędzy komputerami UNIX-owymi lub linuxowymi (a także innymi systemami). FTP służy do przesyłania plików, natomiast Telnet do logowania się do innych systemów. W tym rozdziale omówimy metody używania obu tych narzędzi, wspomnimy również o protokole TFTP - uproszczonej wersji FTP.

FTP

Są dwa sposoby używania FTP oraz TFTP: z wiersza poleceń lub poprzez interfejs graficzny. Większość systemów linuxowych ograniczona jest do wiersza poleceń, chyba że zainstalowany jest program komercyjny czy shareware'owy udostępniający interfejs graficzny. Programy oparte na GUI są przeważnie spotykane w systemach Windows. Skoncentrujemy się więc na najczęściej używanej w systemach linuxowych wersji tekstowej tych programów.

FTP (File Transfer Protocol, protokół transmisji plików) został zaprojektowany do przesyłania danych bez konieczności używania tak złożonych protokołów komunikacyjnych jak XMODEM, YMODEM, ZMODEM czy Kermit, jak również bez konieczności pełnego logowania się do systemu zdalnego. FTP zapewnia szybkie logowanie się, możliwość poruszania się po systemie plików (ograniczonego oczywiście prawami dostępu), oraz transmisji plików do i z systemu zdalnego.

Aby używać FTP, komputer, na którym pracujesz (klient), musi posiadać oprogramowanie klienta FTP. Jest ono jednym ze składników standardowego oprogramowania w systemach UNIX-owych, nie powinieneś więc mieć problemów ze zdobyciem go. Na drugim końcu połączenia - komputerze, z którego chcesz pobrać pliki (serwerze) - musi działać program, który obsłuży przychodzące polecenia FTP. Jest on nazywany serwerem FTP i musi działać bez przerwy, jeśli połączenia mają funkcjonować poprawnie.

Serwer FTP również jest zwykle rozprowadzany wraz z wielozadaniowymi systemami operacyjnymi, takimi jak Linux. Przeważnie nazywa się on ftpd (od ang. ftp daemon; nazwa „daemon” odnosi się do programu, który cały czas działa w tle). Jego uruchomienie następuje podczas ładowania systemu, chyba że administrator go wyłączy.

Jeśli próbujesz się połączyć z komputerem klasy PC (z systemem OS/2, Windows, NetWare, itp.), wówczas są małe szanse, by działał na nim serwer FTP. Spowodowane jest to faktem, że żaden z tych systemów nie obsługuje domyślnie protokołu TCP/IP. Administrator musi ręcznie go zainstalować. Jeśli na komputerze zdalnym nie działa program serwera FTP, nie można się z nim połączyć za pomocą programu klienta.

Konfiguracja serwera FTP

Zanim przejdziemy do łączenia się z innym systemem i przenoszenia plików, powinniśmy powiedzieć kilka słów o konfiguracji serwera FTP. Każdy komputer, który ma odpowiadać na polecenia FTP, musi być skonfigurowany jako serwer FTP. Nie jest to procedura skomplikowana.

Wszystkie programy, których będziesz potrzebował, wchodzą w skład dystrybucji Linuxa. Nie ma znaczenia to, czy chcesz udostępniać zasoby wszystkim logującym się, czy też ograniczać dostęp w zależności od hasła. Podstawowe czynności, które trzeba wykonać, są takie same.

Konfiguracja serwera FTP zaczyna się od wybrania nazwy węzła FTP. Nie jest ona niezbędna, ale ułatwi w przyszłości użytkownikom innych systemów odnalezienie Twojego systemu. Nazwy te mają zwykle format

ftp.nazwa_domeny.typ_domeny

typ_domeny to standardowe rozszerzenie DNS. Na przykład, jeśli węzeł FTP nazywa się

ftp.tpci.com

jest oczywiste, że jest to serwer FTP obsługujący domenę tpci.com.

Następnie należy uruchomić program rezydentny ftpd. Zwykle robi to automatycznie proces inetd, który obserwuje port poleceń TCP (kanał 21), rozpoznając nadchodzące żądania połączenia. Po ich wykryciu uruchamia program ftpd.

Upewnij się, że ftpd może zostać uruchomiony w razie potrzeby przez proces inetd, sprawdzając plik konfiguracyjny /etc/inetd.config. Powinien znajdować się w nim wiersz: ftp stream tcp nowait rot /etc/ftpd ftpd Jeśli go nie ma, należy go dopisać. W większości systemów linuxowych i UNIX-owych wiersz taki istnieje, ale może być zaznaczony jako komentarz - trzeba wtedy tylko usunąć odpowiedni symbol.

Wpis ftp w pliku konfiguracyjnym inetd powoduje, że za każdym razem, gdy nawiązywane jest nowe połączenie z portem FTP, uruchamiany jest program ftpd. Może on być również uruchamiany z opcją -l, która załącza rejestrację połączeń. Opcję tę należy jednak stosować ostrożnie, ponieważ pliki rejestracji rosną bardzo szybko.

Jeśli zamierzasz skonfigurować serwer FTP tak, by każdy użytkownik próbujący połączyć się z systemem posiadał własny identyfikator oraz hasło, musisz dla każdego z nich utworzyć nowe konto, tak jakby byli bezpośrednimi użytkownikami. Jeśli serwer ma być dostępny dla wszystkich, również należy utworzyć nowe konto. Nazywa się ono zwykle anonymous, ftp lub guest. Musisz również wybrać katalog domowy, który powinien być oddzielony od reszty systemu. Przykładowy wpis w pliku /etc/passwd może wyglądać tak:

ftp:*:400:51:Anonymous FTP access:/usr/ftp:/bin/false

Gwiazdka zamiast hasła powoduje, że nikt nie ma dostępu do tego konta. Identyfikator użytkownika (400) nie może pokrywać się z żadnym innym identyfikatorem w systemie. Identyfikator grupy (51) decyduje o tym, do której grupy użytkownik zostanie przypisany po zalogowaniu się.

Dla zapewnienia bezpieczeństwa dobrym pomysłem jest stworzenie osobnej grupy tylko dla użytkownika ftp (należy wprowadzić w tym celu odpowiednie zmiany do pliku /etc/group). Katalogiem domowym w powyższym przykładzie jest /usr/ftp, ale można wybrać dowolny inny katalog (powinien on, ze względów bezpieczeństwa, należeć do użytkownika ftp). Programem uruchamiającym się po zalogowaniu jest /bin/false, co również ma na celu zapewnienie większego bezpieczeństwa.

Obsługa FTP

Bez względu na to, czy pracujesz w systemie linuxowym, UNIX-owym, Windows czy też Macintosh, kiedy chcesz używać FTP, uruchamiasz program klienta FTP, podajesz nazwę węzła, z którym chcesz się połączyć, a następnie czekasz na nawiązanie połączenia. Po połączeniu możesz rozpocząć transfer plików.

Programy FTP oparte na interfejsie tekstowym zwykle uruchamiane są z nazwą lub numerem IP komputera, z którym chcesz się połączyć. Te oparte na GUI wyświetlają najpierw okienko, z którego możesz wybrać polecenie Connect lub nazwę serwera FTP. Jeśli używasz nazwy komputera, system musi potrafić zamienić ją na numer IP.

Kiedy zostanie nawiązane połączenie FTP, trzeba się zalogować. Niektóre systemy umożliwiają logowanie anonimowe przy użyciu identyfikatorów anonymous lub guest. W większych sieciach, w których funkcjonują takie systemy jak Yellow Pages czy Network Information Services, identyfikator użytkownika jest ważny na każdym komputerze w sieci. Jeśli tak nie jest, Twój identyfikator musi być umieszczony w odpowiednim pliku w komputerze, z którym zamierzasz się połączyć (chyba że logujesz się anonimowo). Można użyć innego identyfikatora, niż tego, którego używasz w swoim systemie. By przenosić pliki pomiędzy systemami, musisz posiadać odpowiednie prawa dostępu w obu systemach.

Pamiętaj, że po zalogowaniu się do innego komputera przy użyciu FTP nie „przenosisz” się na ten komputer. Wszystkie polecenia odnoszą się do komputera, którego używasz. Odwrotną sytuację mamy w przypadku programu Telnet, co jest nieco mylące dla niedoświadczonych użytkowników.

Pamiętaj, że wszystkie odniesienia do plików i katalogów dotyczą komputera, który zainicjował sesję FTP. Jeśli nie będziesz ostrożny, łatwo możesz pozbyć się zawartości swoich plików.

Połączenia FTP

Aby połączyć się z innym komputerem, musisz znać identyfikator użytkownika i hasło w tym komputerze, a w Twoim systemie musi działać program klienta FTP. To, co pojawiać się będzie na ekranie po nawiązaniu połączenia, zależy od wersji oprogramowania i systemu operacyjnego serwera.

W systemach linuxowych, UNIX-owych i większości DOS-owych można uruchomić program FTP z nazwą komputera, z którym chcesz się połączyć, lub jego numerem IP. Po zalogowaniu się jesteś już połączony.

Polecenia FTP

Po połączeniu się z serwerem FTP, będziesz chciał poruszać się po jego systemie plików i przesyłać je. Dla użytkownika FTP dostępnych jest wiele poleceń, najczęściej używane zebrane są w tabeli 15.1. Programy z interfejsem graficznym posiadają odpowiednie elementy menu.

Podstawowymi poleceniami służącymi do przesyłania plików są polecenia get (pobierz) i put (wyślij). Pamiętaj o tym, że polecenia te są odniesione do komputera klienta, czyli polecenie get przenosi plik z serwera na Twój komputer, a put - z Twojego komputera na serwer.

Rozpatrzmy następujący przykład:

get autoexec.bat
705 bytes received in 0.1 seconds (0.0 kbytes/s)

Tabela 15.1. Polecenia dostępne dla użytkownika FTP

Polecenie	Opis
ascii	Włączenie tekstowego trybu transmisji plików
binary	Włączenie binarnego trybu transmisji plików
cd	Zmiana katalogu na serwerze
close	Zakończenie połączenia
del	Usunięcie pliku na serwerze
dir	Wyświetlenie zawartości katalogu serwera
get	Pobranie pliku z serwera
hash	Wyświetlenie znaku # po przesłaniu każdego bloku
help	Wyświetlenie pomocy
lcd	Zmiana katalogu lokalnego
mget	Pobranie grupy plików z serwera
mput	Wysłanie grupy plików do serwera
open	Otwarcie połączenia
put	Wysłanie pliku do serwera
pwd	Wyświetlenie bieżącego katalogu na serwerze
quote	Bezpośrednie przesłanie polecenia wewnętrznego protokołu FTP
quit	Zakończenie sesji FTP

Użytkownik zalogowany do serwera FTP wydał polecenie get, by pobrać z serwera (pracującego w systemie Windows) plik autoexec.bat. Jak widać, klient FTP podaje informacje o przebiegu wykonania polecenia.

Polecenia mget i mput są podobne do get i put, ale dotyczą grup plików. Przykładowo polecenie

mget config.*

pobierze z serwera wszystkie pliki, których nazwa pasuje do wzorca config.*. Przed przesłaniem każdego pliku zostaniesz poproszony o potwierdzenie.

Po systemie plików serwera poruszać się można używając poleceń cd i pwd. Pamiętaj, że w systemach UNIX-owych katalogi oznacza się symbolem /, a w systemach DOS-owych - \.

Jeśli nie posiadasz uprawnień do wykonania jakiegoś polecenia, na przykład prawa do czytania pliku przy próbie jego przesłania, zostanie wygenerowany komunikat o błędzie.

Tryby przesyłania plików

FTP powstał we wczesnym etapie rozwoju TCP/IP, gdy praktycznie wszystkie pliki zapisywane były w formacie ASCII. Kiedy trzeba było przesłać plik binarny (dowolny plik nie spełniający wymogów standardu ASCII), tryb przesyłania danych musiał zostać zmieniony ręcznie. FTP pozwala na transmitowanie plików w kilku trybach, zależnie od systemu. Większość systemów obsługuje tylko dwa z nich: binary (binarny) oraz ASCII (pliki tekstowe w formacie ASCII). Niektóre stacje robocze obsługują jeszcze standard EBCDIC, a wiele sieci lokalnych posiada własne formaty, pozwalające na przyspieszenie transmisji (mogą one używać słów 32 - lub 64 - bitowych).

By przesłać plik inny niż tekstowy, musisz zmienić tryb przesyłania na binarny poleceniem binary (może ono zostać skrócone do formy bin). Do trybu tekstowego wrócić można,wydając polecenie ascii. Ważne jest, by pamiętać, jaki tryb jest aktualnie ustawiony. Linuxowy FTP uruchamia się standardowo w trybie ASCII.

Transfer tekstowy przesyła pliki ASCII, w których wiersze są rozdzielone powrotem karetki i znakiem nowego wiersza, podczas gdy tryb binarny pozwala przesyłać dane bez żadnego formatowania. Tryb binarny jest szybszy od tekstowego, a pozwala również na prawidłową transmisję plików tekstowych. W większości systemów domyślnie uruchamiany jest tryb tekstowy, ale wielu administratorów dla wygody użytkowników zmienia ten stan rzeczy. FTP nie umożliwia przesyłania atrybutów plików. Mimo tego niektóre programy FTP potrafią automatycznie rozpoznać typ pliku. Jeśli nie jesteś pewny, jakiego trybu przesyłania powinieneś użyć - użyj trybu binarnego.

Zwykle w sesji FTP nie są dostępne żadne skróty klawiaturowe (jak np. klawisz Tab dokańczający polecenia). Oznacza to, że trzeba podawać nazwy plików w ich pełnym (i poprawnym) brzmieniu. Jeśli pomylisz się, otrzymasz komunikat o błędzie i musisz wprowadzić polecenie jeszcze raz. Jeśli uruchamiasz sesję FTP pod kontrolą systemu graficznego, zwykle masz możliwość kopiowania wcześniejszych poleceń.

Anonimowy dostęp do FTP

FTP wymaga od użytkownika podania identyfikatora oraz hasła, zanim możliwe będzie korzystanie z zasobów serwera, ale istnieje też bardziej liberalna metoda udostępniania plików i katalogów - dostęp anonimowy. Eliminuje ona konieczność posiadania konta na serwerze, umożliwiając każdemu zalogowanie się podając identyfikator anonymous lub guest. Przykładowa sesja anonimowego połączenia FTP może wyglądać tak:

tpci> ftp uofo.edu
Connected to uofo.edu.
220 uofo.edu FTP server ready.
Name (uofo:username): anonymous
331 Guest login ok., send userID as password.
Password: tparker
220 Guest login ok, access restrictions apply.
ftp>

Jeśli serwer obsługuje anonimowe połączenia FTP, czasem zostaniesz poproszony o podanie hasła (którym może być Twój identyfikator lub adres e-mail) oraz wyświetlone zostanie ostrzeżenie o ograniczeniach dostępu. Jeśli chcesz pobrać jakiś plik z serwera, użyj polecenia get, tak jakbyś był zalogowany jako pełnoprawny użytkownik. Anonimowe połączenia FTP staje się coraz popularniejsze w Internecie.

Serwery obsługujące anonimowe połączenia FTP zwykle informują o tym zaraz po nawiązaniu połączenia, na przykład tak:

ftp sunsite.unc.edu
331 Guest login ok., send your complete e-mail address as password.
Enter username (default: anonymous): anonymous
Enter password : [e-mail]
|FTP| Open
230- WELCOME to UNC and SUN's anonymous ftp server
230- University of North Carolina
230- Office FOR Information Technology
230- sunsite.unc.edu
230 Guest login ok., access restrictions apply.
FTP>

Po zakończeniu logowania zobaczysz znak zachęty FTP>, który informuje, że serwer jest gotów do przyjmowania poleceń.

Po zalogowaniu się do niektórych systemów, wyświetlana jest krótka instrukcja dotyczącą pobierania plików, nałożonych na anonimowego użytkownika ograniczeń oraz interesujących plików, które można znaleźć w systemie. Poniższy przykład pochodzi z węzła sunsite.unc.edu.

To get a binary file, type: BINARY and then: GET "File.Name" newfilename
To get a text file, type: ASCII and then: GET "File.Name" newfilename
Names MUST match upper, lower case exactly. Use the "quotes" as shown.
To get a directory, type: DIR. To change directory, type: CD "Dir.Name"
To read a short text file, type GET "File.Name" TT
For more, type HELP or see FAQ in gopher.
To quit, type EXIT or Control-Z.

230- If you e-mail to [e-mail] you will be sent help
* information
230- about how to use the different services sunsite provides.
230- We use the Wuarchive experimental ftpd. If you "get"
* <directory>.tar.Z
230- or <file>.Z it will compress and/or tar it on the fly. Using ".gz"
* instead
230- of ".Z" will use the GNU zip (/pub/gnu/gzip*) instead, a superior
230- compression method.

Większość anonimowych węzłów FTP pozwala tylko na pobieranie plików i nie można wysyłać do nich żadnych plików. Zwykle również bardzo ograniczone są możliwości poruszania się w systemie plików.

Protokół TFTP
(Trivial file transfer protocol)

TFTP to uproszczona wersja protokołu FTP. Różni się od niego w dwóch zasadniczych aspektach: nie wymaga logowania się do serwera oraz wykorzystuje protokół UDP (User Datagram Protocol). Zwykle używa się go do pobierania plików z bardzo zajętych serwerów lub wtedy, gdy czas dostarczenia plików nie ma większego znaczenia. Bywa również przydatny, jeśli używasz terminalu nie posiadającego własnego dysku. Zasada jego działania jest nieco podobna do poczty elektronicznej: wysyłasz zlecenie, a po jakimś (trudnym do przewidzenia) czasie nadchodzi zamówiony plik.

W większości systemów plik może zostać wysłany poprzez TFTP tylko wtedy, gdy może być czytany przez wszystkich użytkowników. Ponieważ jednak zasady jego działania nie są jasno określone, większość administratorów nakłada na niego jeszcze większe ograniczenia bądź też całkowicie zabrania używania go.

Podstawowe instrukcje TFTP zebrane zostały w tabeli 15.2. Choć wyglądają podobnie jak polecenia FTP, różnią się zasadniczo pod tym względem, że działają bez istnienia bezpośredniego połączenia. Najbardziej rzuca się w oczy przypadek polecenia connect, które nie uruchamia połączenia, tylko pozwala określić serwer, z którego dane mają zostać pobrane.

Tabela 15.2. Polecenia dostępne dla użytkownika TFTP

Polecenie	Opis
binary	Włącza binarny tryb transmisji plików
connect	Ustawia adres serwera
get	Pobiera plik z serwera
put	Wysyła plik do serwera
trace	Wyświetla kody protokołu
verbose	Wyświetla więcej informacji podczas działania

TFTP pozwala na przesyłanie plików zarówno w trybie tekstowym, jak i binarnym. Podobnie jak Telnet i FTP, TFTP wymaga, by na serwerze działał odpowiedni proces (w przypadku maszyn UNIX-owych jest to proces tftpd) i program, zwykle zwany tftp. Ze względu na naturę tego protokołu, systemy takie jak Windows czy podobne systemy przeznaczone dla komputerów klasy PC nie obsługują go. W większości przypadków jest on używany do przesyłania danych pomiędzy systemami UNIX-owymi.

Prosta sesja TFTP z załączoną opcją trace przedstawiona jest w poniższym przykładzie.

>tftp
tftp> connect tpci_hpws4
tftp> trace
Packet tracing on.
tftp> binary
Binary mode on.
tftp> verbose
Verbose mode on.
tftp> status
Connected to tpci_hpws4.
Mode: octet Verbose: on Tracing: on
Rexmt-interval: 5 seconds, Max-timeout: 25 seconds
tftp> get /usr/rmaclean/docs/draft1
getting from tpci_hpws4: /usr/rmaclean/docs/draft1 to /tmp/draft1 [octet]
sent RRQ <file=/usr/rmaclean/docs/draft1, mode=octet>
received DATA <block1, 512 bytes>
send ACK <block=1>
received DATA <block2, 512 bytes>
send ACK <block=3>
received DATA <block4, 128 bytes>
send ACK <block=3>
Received 1152 bytes in 0.2 second 46080 bits/s]
tftp> quit

TFTP przydaje się, kiedy sieć jest bardzo zatłoczona lub serwer nie obsługuje połączeń FTP. Jednak w większości przypadków o wiele wygodniej jest używać FTP.

Używanie programu Telnet

Telnet pozwala zalogować się do innego serwera i pracować tak, jakbyś fizycznie siedział przed tym komputerem, umożliwiając dostęp do wszystkich jego zasobów. Jeśli na serwerze działa jednostka arytmetyczna o dużej wydajności, możesz używać jej zamiast swojego procesora. Jeśli do serwera podłączone są jakieś urządzenia, jak skaner, nagrywarka CD itp. możesz ich również używać. Oczywiście możesz też używać systemu plików.

Obsługa programu Telnet jest prosta, ponieważ problemami związanymi z nawiązaniem połączenia itp. zajmuje się sam protokół. Jako część procesu inicjalizacji, Telnet przesyła serię komunikatów pomiędzy klientem a serwerem dotyczących identyfikacji terminalu i specjalnych funkcji obsługiwanych przez terminal. Wszystko co musisz zrobić jako użytkownik, to podanie adresu komputera, z którym chcesz się połączyć, a następnie identyfikatora użytkownika i hasła.

Istnieje wiele implementacji programu Telnet dostępnych praktycznie dla każdego systemu operacyjnego. Dostępne są zarówno wersje komercyjne (zwykle rozprowadzane jako część pakietu TCP/IP), jak i darmowe albo shareware'owe. Wybór jednej z nich zależy od osobistych upodobań, ponieważ spełniają one te same zadania.

Uruchamianie programu Telnet jest bardzo proste. Wystarczy wydać w wierszu poleceń polecenie telnet, jako argument podając nazwę komputera, z którym chcesz się połączyć (system musi wówczas umieć przetłumaczyć ją na odpowiedni numer IP). Można również zamiast niej podać bezpośrednio numer IP. W niektórych systemach ze względów bezpieczeństwa na program Telnet nałożone są pewne ograniczenia - szczegółów powinieneś dowiedzieć się u administratora.

Polecenie telnet udostępnia wiele opcji, które pozwalają dostosować jego działanie do własnych potrzeb, ale są one dość rzadko używane w typowych sytuacjach. Poza tym obsługiwane opcje różnią się w zależności od wersji oprogramowania i rodzaju systemu operacyjnego. Jeśli chcesz zmodyfikować działanie tego programu, odsyłamy do dołączonej do niego dokumentacji. W większości przypadków wystarczają ustawienia domyślne.

Używanie programu Telnet w systemach graficznych

Jeśli chcesz połączyć się z systemem graficznym i wyświetlać grafikę na swoim komputerze, musisz „nauczyć” obie strony połączenia, jak to robić. Jeśli łączysz ze sobą komputery linuxowe, jest to bardzo proste, ponieważ system Linux umożliwia bezproblemowe przesyłanie danych, które mają zostać wyświetlone w okienkach. Jeśli na przykład chcesz połączyć się z systemem, w którym uruchomiony jest Motif, pierwszym krokiem będzie użycie polecenia xhost, pozwalającego zdalnemu komputerowi na otwieranie okien na Twoim terminalu:

xhost +

Polecenie to zezwala na otwieranie okien każdemu połączonemu z Twoim systemem komputerowi zdalnemu. Jeśli nie takie są Twoje zamiary, po znaku + powinieneś podać nazwę komputera, którego zezwolenie dotyczy.

Po połączeniu się za pomocą programu Telnet z systemem opartym na GUI, musisz zlecić mu otwieranie wszystkich okienek na Twoim terminalu. W przypadku Linuxa robi się to przez ustawienie wartości zmiennej DISPLAY. Jeśli używasz powłoki C, wydaj polecenie:

setenv DISPLAY nazwa_twojego_komputera:0.0

W przypadku interpreterów bash lub pdksh należy odpowiednio dostosować składnię tego polecenia.

TN3270 i inne

Zależnie od systemu, do którego się logujesz, może okazać się, że Telnet nie potrafi prawidłowo obsłużyć terminalu. Zdarza się to najczęściej przy połączeniach ze stacjami roboczymi IBM i minikomputerami, które wymagają terminalu zgodnego z IBM 3270. Najprostsze wersje programu Telnet nie obsługują go, zwykle więc dostarczana jest wersja specjalna, o nazwie TN3270. Czasem również spotyka się program TN5250, który obsługuje terminal o bardziej zaawansowanych możliwościach niż TN3270. Oba te terminale obsługują pełną gamę kolorów.

TN3270 i TN5250 mogą być używane z każdym typem serwera, o ile potrafi on je emulować. Możesz na przykład używać TN3270, by otrzymać kolorowy terminal, podłączając się do serwera UNIX-owego, ponieważ standardowa wersja programu Telnet nie dostarcza takiej możliwości. Większość wersji TN3270 i TN5250 pozwala zmieniać według życzenia kolory i czcionki wyświetlane na ekranie.

Podsumowanie

FTP i Telnet są w sieci lokalnej narzędziami, których wartości nie można przecenić, szczególnie jeśli różne aplikacje przechowywane są na różnych komputerach. Telnet jest bardzo łatwy do opanowania i używania. Wszystko, co musisz posiadać, to adres serwera, do którego zamierzasz się podłączyć, i połączenie z siecią.

Rozdział 22. „Instalacja i konfiguracja XFree86” dostarczy Ci informacji o możliwościach, jakie daje interfejs graficzny.

Zarządzanie systemem i procesami opisane jest w części czwartej, rozdział 32. „Podstawy administracji systemem”.

Wykaz ważniejszych węzłów FTP udostępniających oprogramowanie dla Linuxa znajdziesz w dodatku A pt. „Węzły FTP i grupy dyskusyjne dotyczące Linuxa”.

282 Część II ♦ Poznawanie Linuxa

282 E:\Moje dokumenty\HELION\Linux Unleashed\Indeks\15.DOC

E:\Moje dokumenty\HELION\Linux Unleashed\Indeks\15.DOC 275

Rozdział 15. ♦ FTP oraz Telnet 285

---