FAZY ROZRZĄDU SILNIKA CZTEROSUWOWEGO
Zamykanie i otwieranie się zaworów sterujących wymianą ładunku w silniku nie odbywa się dokładnie w zwrotnych położeniach tłoka (czyli GMP i DMP). Wszystkie procesy związane z pracą zaworów (czyli dolot i wylot) rozpoczynają się nieco wcześniej, a kończą nieco później niż odpowiadające im suwy tłoka. Zawór dolotowy otwiera się jeszcze przed rozpoczęciem suwu dolotu, czyli pod koniec suwu wylotu, a zamyka się po zakończeniu tego suwu, czyli już w suwie sprężania. Podobnie zawór wylotowy - otwiera się przed rozpoczęciem suwu wylotu (pod koniec suwu pracy), a zamyka się po zakończeniu suwu wylotu (czyli w suwie dolotu). Fazami rozrządu silnika czterosuwowego nazywamy wartości kątów obrotu wału korbowego odpowiadające wyprzedzeniu otwarcia i opóźnieniu zamknięcia zaworów. Wartości tych kątów podaje się w oOWK, czyli stopniach obrotu wału korbowego. Kąt wyprzedzenia otwarcia (α) jest to kąt o jaki obróci się wał korbowy od momentu otwarcia zaworu do chwili osiągnięcia przez tłok zwrotnego położenia. Kąt opóźnienia zamknięcia (β) jest to kąt o jaki obróci się wał korbowy od chwili osiągnięcia przez tłok zwrotnego położenia do momentu zamknięcia zaworu. Najłatwiej przedstawić fazy rozrządu na wykresie kołowym zwanym wykresem faz fozrządu:
Całkowity kąt otwarcia zaworu dolotowego jest sumą kątów αd i βd oraz kąta obrotu wału podczas ruchu tłoka z GMP do DMP co można zapisać wzorem: γd = αd + βd + 180o Analogicznie możemy zapisać dla zaworu wylotowego: γw = αw + βw + 180o Fazy rozrządu dobiera się doświadczalnie, dla silników niedoładowanych wynoszą one odpowiednio:
W nowoczesnych silnikach kąty wyprzedzenia i opóźnienia zamknięcia zaworów nie są wielkością stałą lecz zmieniają się zależnie od prędkości obrotowej wału korbowego. Są to tzw. systemy zmiennych faz rozrządu. |