Niektóre hormony gruczołów pozaprzysadkowych ssaków
Gruczoł dokrewny |
Nazwa hormonu |
Działanie |
Skutki niedoboru |
Skutki nadmiaru |
GRASICA |
2. Tymozyna |
Hamuje przewodzenie impulsów między neuronami a komórkami mięśni.
Pobudza powstawanie limocytów, przyspiesza dojrzewanie limfocytów T |
Wzrost siły skurczów mięśni
Obniżenie liczby limfocytów we krwi, zanik odporności typu komórkowego |
Zmniejszenie siły skurczów mięśni; ogólne osłabienie |
SZYSZYNKA |
Melatonina |
Wpływa na ośrodki snu i czuwania; zwiększa koncentrację barwnika w skórze |
Opóźnienie dojrzewania płciowego |
Przedwczesny rozwój narządów płciowych |
TARCZYCA |
2. Kalcytonina |
Pobudzanie tempa przemiany materii
Zatrzymywanie wapnia w kościach, ułatwianie wydalania wapnia z moczem |
U dzieci: kretynizm (niedorozwój umysłowy) U dorosły: wole, obrzęk śluzowaty, otyłość, senność, zmniejszona akcja serca
Obniżenie poziomu wapnia we krwi |
Choroba Gavesa-Basedowa: wychudzenie, podwyższenie temperatury, nadmierna ruchliwość, nerwowość, wytrzeszcz oczu, przyspieszenie akcji serca, bezsenność |
PRZYTARCZYCE |
Parathormon |
Regulacja gospodarki wapniowej: podwyższenie poziomu wapnia we krwi i obniżenie stężenia jonów fosforanowych we krwi: uwalnianie wapnia z kości |
Niedostatek wapnia we krwi, nadmierna pobudliwosc nerwów mięśni (ch. tężyczka) |
Odwapnienie kości, nadmiar wapnia we krwi, utrata wapnia z moczu |
TRZUSTKA |
2. Insulina |
Uwolnienie do krwi glukozy z glikogenu w wątrobie
Wiązania glukozy z krwi w glikogen w wątrobie; pobudzenie metabolizmu komórkowergo, głównie węglowodanów |
cukrzyca |
Niedobór cukru we krwi (omdlenie, drgawki, śmierć) |
NADNERCZA
Kora
Rdzeń |
2. Noradrenalina |
Regulacja gospodarki jonami sodu i potasu oraz gospodarki wodnej
Regulacja gospodarki węglowodanowej, tłumienie rakcji odpornościowych
Rozwój drugorzędowych cech płciowych typu męskiego, wpływ na gospodarkę białkową
Wzrost ciśnienia krwi, tempa bicia serca, tempa oddechu, poziomu cukru we krwi (hormon walki )
Utrzymuje wysokie ciśnienie |
Zmniejszenie resorpcji jonów (ch. Adisona )
Obniżenie syntezy białek
|
Zbyt duża resorpcja jonów (ch. Cushinga )
Chłopcy: przedwczesne dojrzewanie, Dziewczynki: maskulinizacja (naśladowanie cech męskich) |
JĄDRA
|
Hormony płciowe męskie; testosteron |
Drugorzędowe cechy płciowe, popęd płciowy, czynniki rozrodcze |
Wysoki głos (brak mutacji), brak owłosienia twarzy, wąskie barki, zbyt duża warstwa podskórnej tkanki tłuszczowej, zaburzenia popędu płciowego i płodności, zatrzymanie wody w organizmie |
Nadmierne owłosienie |
JAJNIKI |
Hormony płciowe żeńskie:
relaksyna) |
Drugorzędowe cechy płciowe, cykl płciowy, popęd płciowy
Kontrola przebiegu ciąży |
Niekobieca budowa ciała; zbyt wąskie biodra, cienka warstwa podkórnej tkanki tłuszczowej, zaburzenia popędu płciowego i płodności; nadmierne owłosienie |
|