Sutek Ostateczny[1], IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia


PATOLOGIA SUTKA - 2006

1. Omów wady rozwojowe sutka

  1. Niedorozwój (hypoplasia) lub brak jednej lub dwóch piersi (amastia)

  2. Nadmierny rozrost sutków (macromastia) młodzieńczy lub ciążowy

  3. Ektopia (odszczepienie) tkanki sutka) ectopia mammae, dwie postacie:

2. Podaj histoklinikę zapaleń sutka

1.Ostre zapalenie sutka (ropne).

OBJAWY: bolesne obrzmienie piersi

  1. Przewlekłe zapalenie z ogniskowym włóknieniem jako zejście zapalenia ostrego.

  1. Okołoprzewodowe zapalenie sutka

Klinicznie:

Histologicznie:

  1. Plazmocytowe zapalenie sutka

Klinicznie:

Histologicznie:

  1. Ziarnianiakowe zapalenie zrazików sutka

Klinika / makroskopowo:

Mikroskopowo:

  1. Gruźlica sutka - odosobniony guz o nieregularnym obrysie z obecnością martwicy serowatej, jamistym rozpadem, obecnością przetok i włóknieniem, rzadko gruzełki, rozsiew krwiopochodny

  1. Sarkoidoza sutka - w przebiegu uogólnionej sarkoidozy, zwykle 2-3 dekada życia, guz o nieregularnym obrysie, mogą być powiększone węzły chłonne pachowe PODEJRZENIE RAKA

  1. Zapalenie silikonowe sutka - typu ciała obcego

Makroskopowo:

Mikroskopowo:

Klinika:

  1. Martwica tkanki tłuszczowej

Klinika:

Mikroskopowo:

3. Nienowotworowe zmiany rozrostowe sutka - wymień i podaj krótką charakterystykę.

1. Zmiany włóknisto- torbielowate sutka.

2. Zmiany proliferacyjne:

a) gruczolistość włókniejąca (Adenosis sclerosans) - nieotorebkowane (!) - proliferacja gruczołów

b) gwiaździsta blizna

c) rozrosty nabłonka przewodów i zrazików

ADENOMA (gruczolak) - Neo łagodny - posiada torebkę (!)

Ad 1. ZMIANY WŁÓKNISTO - TORBIELOWATE SUTKA (dawniej - dysplazja łagodna sutka)

Klinicznie - występują nieregularne stwardnienia, czasem bolesne, często obustronnie i wieloogniskowo, wyciek z brodawki

Makroskopowo: różnej wielkości torbiele, wśród białawo - szarawej tkanki włóknistej

Mikroskopowo:

Ad 2.

a) GRUCZOLISTOŚĆ WŁÓKNIEJĄCA (Adenosis sclerosans)

Mikroskopowo:

różnicowanie z rakiem

- cytokeratyna ujemna,

- w cytoplazmie kom. mioepitelialnych obecne markery różnicowania mięśniowego

b) GWIAŹDZISTA BLIZNA

c) ROZROSTY NABŁONKA PRZEWODÓW I ZRAZIKÓW (Epithelioplasia)

# może dotyczyć:

# może być:

< rozrost zwykły przewodowy:

< rozrost przewodowy atypowy

< rozrost zrazikowy atypowy:

4. Omów rozrosty nabłonka sutka - Hyperplasia epithelialis (Epithelioplasia)

Patrz punkt 3 w pytaniu 3

5. Wymień zmiany guzowate łagodne w sutku i omów zmiany zapalne lub nowotwory łagodne

Makroskopowo

Mikroskopowo

Klinika:

najczęściej w górnym , zewnętrznym kwadrancie sutka,

w lewej piersi częściej,

niebolesne, wyczuwalne palpacyjnie,

dobrze odgraniczone,

przesuwalne względem podłożą,

fibroadenoma jest hormonowrażliwy - może ulegać niewielkiemu powiększeniu pod koniec cyklu miesiączkowego i w ciąży,

obecność ER w kom. Nabłonka i PR w podścielisku.

15% przyp.guzki mnogie , w jednym lub obu sutkach wyst. synchronicznie,( w tym samym czasie)

bac(biopsja aspiracyjna cienkoigłowa) rozstrzyga rozpoznanie,

kobiety , u których rozpoznano fibroadenoma są narażone na zwiększone ryzyko wyst. raka sutka!!!

6. Wymień i omów zmiany stanowiące zagrożenie bądź sugerujące klinicznie raka sutka i omów 2-3 z wymienionych zmian.

<omówione powyżej>

7. Podaj histoklinikę raków nieinwazyjnych sutka (+ omówić DIN /?/)

  1. Zacząć od podziału DIN.

  2. Raki śródprzewodowe DCIS (wymienić typy)

  3. Raki zrazikowe LCIS

  4. Wewnątrzprzewodowy rak brodawkowy

  5. Wewnątrztorbielowy rak brodawkowy

Przewodowy nowotwór wewnątrznabłonkowy (DIN 1-3)

DIN I - 1/3 dolna - komórki atypowe

DIN II - 2/3 dolne

DIN III - dysplazja dużego stopnia, komórki atypowe wypełniają nabłonek na całej grubości, określa również raka przedinwazyjnego

- nie nacieka błony podstawnej i nie daje przerzutów

- rozwija się w nabłonku powierzchniowym przewodów sutka, mogą tapetować również pęcherzyki zrazików (tzw. kanceryzacja zrazików)

- jego komórki mnożąc się wypełniają światło

- klinicznie:

* zmiana wieloogniskowa (10-20% obustronna), zwykle dotyczy jednego sutka

* objawy guza lub wycieku z brodawki

- typy histologiczne:

* lity Solidum (światło przewodów wypełnione przez kom. rakowe)

* sitowaty Cribriforme (między komórkami wypełniającymi przewody znajdują się szczeliny ze szklistą masą)

* czopiasty Comedocarcinoma (w środku mas neo są masy martwicze - włóknienie, objawy przewlekłego zapalenia okołoprzewodowego, mikrozwapnienia)

* brodawkowaty Papillare (brodawkowate twory zbudowane z rdzenia i tkanki łącznej z naczyniami; brak komórek mioepitelialnych) - wciąga podścielisko, krwisty wyciek

* drobnobrodawkowaty Micropapillare (brodawkowate wyrośla bez tkanki łącznej z naczyniami nawarstwianie kom)

/+ wewnątrzprzewodowy rak brodawkowaty, wewnątrztorbielowaty rak brodawkowaty/- grupa zmian rozrostowych, posiadają włóknisto naczyniowy zrąb podtrzymujący kom. nabłonkowe, podścielisko złożone z naczyń

TYPOWA POSTAĆ:

Obecność tych charakterystycznych zmian jest ważnym kryterium diagnostycznym LCIS!

Klinika:

- zmiana wieloogniskowa w 80% przypadków

- u 20% pacjentek w ciągu 20 lat rozwinie się rak inwazyjny zrazikowy lub przewodowy

- zagrożenie dotyczy obu piersi

- zmiany określane dotychczas jako atypowa hiperplazja zrazikowa (ALH) oraz raka zrazikowego in situ

- złośliwienie zaczyna się od obwodu zrazika

8. Wymień typy i podaj histoklinikę inwazyjnych raków sutka o dużej inwazyjności

(omówić grading, staging i istotne czynniki rokownicze)

Makro: postać twardego, chrząstkowatego guza o widocznych na przekroju nieregularnych obrysach, na przekroju widoczne białawe ogniska - wyraz martwicy, elastozy, czasem zwapnienia

Mikro: widoczne gniazda, sznury, grupy komórek rakowych a także pojedyncze komórki rakowe naciekające podścielisko, mogą tworzyć lite pola lub cewki gruczołowe

Klinika: obustronny, na przekroju zapadnięty w stosunku do tkanek otaczających

- wciąga brodawkę lub powierzchnię skóry (obraz skórki pomarańczy)

- w stadiach późniejszych zrasta się ze ścianą klatki piersiowej

- w postaci czopiastej (z martwicą środkowych części ognisk raka) przerzuty powstają

później, rozrost nowotworu jest wolniejszy niż w postaci pospolitej

Czynniki rokownicze - obecność ER i PR

Klasyfikacja wg Blooma (dotyczy raków przewodowych) jest to ocena histologicznego stopnia złośliwości. Pod uwagę bierze się 3 czynniki:

Każdą cechę ocenia się w skali od 1 do 3.

3 stopnie złośliwości:

Io mały - 3-5 pkt.

IIo średni - 6-7 pkt.

IIIo duży - 8-9 pkt.

Makroskopowo:

Mikroskopowo:

w ok. 90 % naciekającemu rakowi zrazikowemu towarzyszy rak z zrazikowy nieinwazyjny

Czynniki rokownicze:

- większość z nich zawiera receptory dla estrogenów (ER) i progesteronu (PR)

- diploidalny - co sprawia, że rokuje lepiej

Klinika raków inwazyjnych:

Grading - ocena histologicznego stopnia złośliwości G1 - G4

Staging - ocena kliniczna, klasyfikacja TNM

Klasyfikacja TNM raka sutka - staging

Stopnie klinicznego zawansowania - staging

9. Wymień typy i podaj histoklinikę raków inwazyjnych sutka o mniejszej inwazyjności

Uzasadnić dla wszystkich typów dlaczego rokują lepiej oraz podać cechy morfologiczne.

Śluz ogranicza dostępność do naczyń komórkom neo w nim zatopionym, większość zawira ER i jest diploidalna.

Makroskopowo:

- miękki, dobrze odgraniczony

- powierzchnia przekroju śliska, połyskująca, śluzowata

Mikroskopowo:

- rozległe jeziorka śluzu, w których pływają komórki rakowe

- pozakomórkowy śluz wnika w podścielisko sutka

- zawiera ER i jest diploidalny - stąd niższa inwazyjność

Klinika:

- rozwija się powoli, przerzuty daje po kilku lub kilkunastu latach

- tworzą się w im torbiele rzekome, dochodzi do wylewów

* raki śluzotwórcze w przewodzie pokarmowym są bardzo złośliwe - sutek jest wyjątkiem

Duży naciek kom. jednojądrzastych świadczy o odpowiedzi komórkowej organizmu, co dobrze rokuje

Makroskopowo:

- dobrze odgraniczony od otoczenia, wzrost rozpychający, miękka konsystencja

Mikroskopowo:

- bogatokomórkowy

- nacieki z komórek jednojądrzastych na obwodzie guza i w tkance neo

- syncytialny typ wzrostu

- liczne mitozy i duży stopień atypii jąder (jądra duże, różnej wielkości i kształtu)

- ulega martwicy, ale nie wapnieje

Klinika:

- rozwija się powoli, późno daje przerzuty

Tworzenie struktur cewkowych utrudnia naciekanie, ER, diploidalność.

Makroskopowo:

- na przekroju wyraźny, nieregularny, gwiaździsty obrys

- wymaga różnicowania z blizną gwiaździstą

Mikroskopowo:

- zbudowany z małych cewek gruczołowych utworzonych przez jedną warstwę komórek rakowych, cewki te nie są otoczone komórkami mioepitelialnymi

- odczyn desmoplastyczny z promienistym układem włóknistego, obfitego zrębu

Klinika:

- rzadki, rozwija się powoli

- dość późno daje przerzuty

- towarzyszy mu ponad 50% DCIS, rzadziej LCIS.

- rzadki, zdarza się po menopauzie

- nieduży, dobrze odgraniczony

- utkanie o charakterze brodawkowym, wylewy krwotoczne

- komórki nabłonkowe z atypią

- przerzuty daje rzadko i późno

- b. rzadki w sutku (częstszy w śliniankach)

- złośliwość powolna i późna, b. rzadko daje przerzuty do węzłów, czasem do płuc

- charakterystyczna zdolność do naciekania wzdłuż nerwów

- zwykle niewielki, dość spoisty

- dobrze rokuje - rzadko i późno daje wznowy i przerzuty, w środku szkliwienie

- komórki neo wykazują wakuolizację

- diagnostyka: białko S-100, α-laktoalbumina, CEA

- niewielki, przypomina makroskopowo włókniakogruczolaka

rzadko spotykany rak (mniej niż 5%), w którym nabłonek rakowy ulega metaplazji.

Metaplazja heterologiczna ma gorsze rokowanie.

10. Wymień czynniki ryzyka raka sutka i podaj objawy kliniczne

rak hormonozależny

CZYNNIKI RYZYKA RAKA SUTKA

1. Płeć 99% to kobiety

2. Wiek - rzadko przed 25 r.ż. - rośnie szybko w wieku rozrodczym

3. Czynniki genetyczne

Uwarunkowanie genetyczne raka sutka stanowi do 10%

Może występować z innymi nowotworami poza rakiem sutka jak:

jajnika, trzonu macicy , jelita grubego

Odpowiedzialnością obarcza się mutacje genów:

BRCA-1, BRCA-2, p53, ATM

Rak sutka może występować również w różnych zespołach uwarunkowanych genetycznie;

dziedziczny rak piersi /site specific/,

zespół rak piersi-rak jajnika,

zespół Lynch II,

zespół Peutz-Jaeghersa,

zespół Klinefeltera,

ataxia-teleangiectasia;

4. Czynniki hormonalne

A/ endogenne - większe ryzyko, gdy:

Pierwsza miesiączka wystąpiła wcześniej /<12rz/, wzrost ryzyka o 50%

Późne klimakterium />55rż/, wzrost 3x

Wiek pierwszej donoszonej ciąży /ryzyko wzrasta 3x u kobiet które rodziły po raz pierwszy po 30 roku życia/

B/ egzogenne

hormonalne środki antykoncepcyjne - dotyczy kobiet przyjmujących środki progesteronowo- estrogenne przez okres dłuższy niż 8 lat

Hormonoterapia zastępcza - stosowana w okresie przekwitania, zwiększa ryzyko o ok. 6% / stosowana przez 10 lat do ok. 30%/

5. Obciążony wywiad własny chorobami sutka

6. U kobiet niezamężnych i zakonnic

7. Ekspozycja na promieniowanie jonizujące, zwłaszcza w toku leczenia zapalenia połogowego sutka

8. Otyłość, nadciśnienie, niedoczynność tarczycy,

9. Wysoki standard warunków społeczno-ekonomicznych

OBJAWY KLINICZNE

- do 1 cm wyczuwalny jako niebolesne stwardnienie w głębi miąższu sutka

- najczęściej w obrębie górnego zewnętrznego kwadrantu sutka

Zaczopowanie komórkami neo powierzchownych naczyń krwionośnych i limfatycznych - prowadzi do obrzęku i zaczerwienienia oraz wzrostu temperatury skóry sutka - Rak zapalny sutka /carcinoma inflammatorium vel mastitis carcinomatosa/ ( u młodych kobiet, w okresie karmienia)

Nie leczony rak - prowadzi do rozległego nacieku skóry, owrzodzenia, nacieka mięsień piersiowy większy i ścianę klatki piersiowej - unieruchomienie guza w stosunku do podłoża

Rozległy naciek może powodować zbliznowacenie i całkowite zaciągnięcie sutka - nazywa się to autoamputacją sutka lub nacieka rozlegle - rak opancerzony

W zaawansowanych rakach bóle spowodowane odległymi przerzutami

Receptory hormonalne

Rak zapalny sutka - Carcinoma inflammatorium

-jest to określenie kliniczne raka, w którym skóra nad guzem jest zaczerwieniona (rumień),

-naczynia chłonne ( i prawdopodobnie nacz. włosowate)w warstwie brodawkowatej i siateczkowatej skóry są wypełnione przez zatory z komórek niskozróżnicowanego raka przewodowego sutka.

-nie posiadają one rec. estrogenowego, a wykazują nadekspresję HER - 2 i akumulację p53.

11. Czynniki rokownicze w raku sutka z uwzględnieniem najnowszych technik

1. prognostyczne

  1. pozwalają na ocenę ryzyka wznowy lub zgony u chorych nie poddanych leczeniu

  2. głównym celem jest identyfikacja chorych bez przerzutów do węzłów pachowych (Na) i z guzami małymi o dobrym rokowaniu nie wymagającym żadnego leczenia uzupełniającego oraz chorych o złym rokowaniu wymagających leczenia systemowego

2. predykcyjne

  1. umożliwiają ocenę wrażliwości na zastosowane leczenie systemowe (np. ocena stanu receptorów odpowiadających na leczenie hormonalne)

3. rokownicze

  1. typ histologiczny guza

  2. rozmiar guza

  3. stopień histopatologicznej złośliwości (Grading)

  4. stan węzłów chłonnych pachowych (ocena liczby ww. zajętych przez przerzuty, ocena węzła wartowniczego)

  5. stopień proliferacji komórek rakowych (ocena liczby mitoz za pomocą cytometrii przepływowej)

  6. wiek chorej (chemioterapia u młodych - lepsze wyniki)

  7. receptory sterydowe czynników wzrostu EGFR, c-erbB/HER2

  8. ploidia DNA - w cytometrii przepływowej; raki aneuploidalne zawierają nieprawidłową ilość DNA, mają gorsze rokowanie

  9. białko kodowane przez gen p53

  10. angioinwazje

  11. mikroprzerzuty w szpiku

  12. biomarkery przerzutów wisceralnych (mózgu, płuc, wątroby - rak ER - z nadekspresją HER2 i ekspresją wimentyny w komórkach rakowych)

  13. biomarkery inwazyjności (wysoki poziom Katepsyny D daje złe rokowanie)

  14. czas operacji względem cyklu miesiączkowego kobiety

12. Podaj histoklinikę raka Pageta sutka

Morfologia

Mikroskopowo:

Klinika:

przy raku inwazyjnym - rokowanie zależy od cech tego raka.

13. Wymień nowotwory nienabłonkowe (złożone) sutka i omów najczęstszy

1) włókniakogruczolak (fibroadenoma) - opisany w pytaniu 5

2) guz liściasty (tumor phyllodes)

3) naczyniak mięsakowy (angiosarcoma)

Nowotwory nienabłonkowe:

1.Mięsaki

-angiosarcoma,

-fibrosarcoma,

-liposarcoma,

-leiomyosarcoma

2.Chłoniak złośliwy nieziarniczy

3.Nowotwory nienabłonkowe łagodne:

-fibromatosis,

-leiomyoma,

-lipoma,

-haemangioma,

-myofibroblastoma.

Nowotwory Mezenchymalno-nabłonkowe:

1.Włókniako-gruczolak(Fibroadenoma), NAJCZĘSTSZY

2.Guz liściasty(tumor phyllodes).

14. Podaj histoklinikę guza liściastego sutka tumor phyllodes

Makroskopowo :

Budowa mikroskopowa

Mikroskopowo

guzy łagodne

w złośliwych guzach

guzy o granicznej złośliwości

Klinika:

15. Wymień i podaj krótką charakterystykę neo łagodnych sutka

NOWOTWORY ŁAGODNE SUTKA

  1. Nabłonkowe

    1. Brodawczak

    2. Mnogie brodawczaki

    3. Gruczolak cewkowy

    4. Gruczolak brodawki piersiowej

    5. Gruczolak mlekotwórczy

  2. Nienabłonkowe i mezenchymalno-nabłonkowe

    1. Hamartoma

    2. Gruczolako-włókniak

    3. Tłuszczak

    4. Mięśniak gładkokomórkowy

Brodawczak śródprzewodowy - jest nowotworem łagodnym nabłonka przewodów sutka, który częściej rośnie w dużych wyprowadzających przewodach sutka. Może być pojedynczy (częściej) lub mnogi, może również rosnąć do światła torbieli.

Klinika : pojedyncze brodawczaki - szósta dekada życia. Mnogie u kobiet młodych. Jednym z pierwszych objawów jest wyciek z brodawki sutka (krwisty lub nie). Jest to palpacyjnie wyczuwalny guzek w mammografii - mikrozwapnienia.

Mnogie brodawczaki wiążą się ze zwiększonym ryzykiem późniejszego rozwoju raka piersi

Gruczolak brodawki sutkowej - nowotwór kobiet, pojedyncze przypadki u mężczyzn, najczęściej w 4 - 5 dekadzie życia, ujawnia się podbarwioną krwią, wydzieliną z brodawki, która pokryta jest strupkiem i ma cechy stanu zapalnego (podobna do raka Pageta)

Makro: dobrze ograniczony guzek w okolicy brodawki, dochodzi do naskórka i powoduje jego zanik, po urazie lub zakażeniu może powstać zakażenie

Mikro: składa się z cewek o dwóch warstwach komórek, bez atypii

Gruczolak cewkowy - pojawia się u młodych kobiet, jest zbudowany z regularnych cewek gruczołowych z minimalną ilością podścieliska, nie ma związku z rozwojem raka

Hamartoma - makroskopowo przypomina gruczolako-włókniaka, jest zbudowany z włóknistego podścieliska, zawierającego struktury zrazikowe i przewodowe

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
do zrobienia 2009 luty, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, giełdy 2015, Giełdy do zrobienia
do zrobienia 2012 wrzesień, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, giełdy 2015, Giełdy do zrobienia
do zrobienia 2009 czerwiec, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, giełdy 2015, Giełdy do zrobienia
do zrobienia 2011 wrzesień, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, giełdy 2015, Giełdy do zrobienia
patomorfa luty 2015, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia
patomorfa wrzesień 2014 moje, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, rozwiązane
giełda, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, SUJA, rozrodczy
gielda noworód, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, SUJA, noworodek
chloniaki - test, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia
zebrane-opisówki-patomorfa-2010-2014, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, rozwiązane
giełdy derma - pato, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, giełdy 2015
Noworodek, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia
Patomorfologia LUTY 2009, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia
Patomorfologia-2014x, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, rozwiązane
pytania z pato luty 2011, IV rok, IV rok CM UMK, Patomorfologia, giełdy

więcej podobnych podstron