Rodzaje sygnałów w automatyce.
Ciągłe - analogowe
Opis: równanie różniczkowe
Transmitancja operatorowa
Przekształcenie Laplace'a
Sygnał przyjmuje dowolną wartość z zakresu
Cyfrowe
Zapisywane w postaci liczb skończonych
Binarne
Opis: tabela prawdy, graf, przebieg czasowy
Dwustanowe
Funkcje boolowskie
Minimalizacja
Zasilanie układów automatyki.
Układy automatyki: 24 VDC
Czujniki
Przyciski, Przełączniki
Silniczki, Lampki
Sterowniki (5V)
Przekaźniki
Styki, 230 VAC
Układy wykonawcze
Żarówki
Małe silniki
Elektromagnesy
El. grzejne
Styczniki
Styki 3-fazowe, 3 x 400 VAC
Układy mocy
Silniki
Grzałki
Napędy
Przetwornik A/C i C/A - parametry i działanie.
A/C Zamienia sygnał analogowy, zwykle w postaci napięcia, na ciąg liczb, które odpowiadają wartości napięcia w danej chwili czasu, podawanych na wyjście co określony czas. Liczby zapisywane w kodzie binarnym lub BCD.
Parametry:
Zakres napięć podlegających przetwarzaniu,
Czas przetwarzania,
Rozdzielczość.
C/A Zamienia sygnał cyfrowy na analogowy w postaci napięcia.
Próbkowanie (Twierdzenie Kotielnikowa-Shannona, wykres)
Twierdzenie: Sygnał ciągły może być ponownie odtworzony z sygnału dyskretnego, jeśli był próbkowany z częstotliwością co najmniej dwa razy większą od granicznej częstotliwości swego widma Podział, rodzaje sterowników.
Wykres:
???????????
Sterownik cyfrowy - budowa.
Budowa blokowa PLC - podłączenie.
Zapis sygnałów w kodowaniu BCD, binarnym
Kod binarny BCD
0000 791
0001
0010 7 0111
0011 9 1001
… 1 0001
…
7 0111
15 1111
Moduły PLC.
Wejścia/wyjścia cyfrowe,
Wejścia/wyjścia analogowe,
Kontrolery temperatury,
Moduły kontroli pozycjonowania,
Kontrolery silników krokowych,
Moduły PID,
Moduły fuzzy logic,
Moduły częstotliwości radiowych,
Moduły komunikacyjne (Internet)
Schemat wejść i wyjść binarnych sterowników PLC.
Wejście
Wyjście
Podział modułów (elementów) wejść i wyjść do PLC.
Wyjścia dyskretne binarne - podłączamy czujniki (0 - 3V)
Wyjścia dyskretne binarne - podłączamy najpierw przekaźniki, którymi można włączać: silniki, lampy, elektrozawory; najczęściej zwykłe przekaźniki (230V AC przy 1A), aby więcej przekaźniki większej mocy lub styczniki
Wejścia analogowe - 0-10V lub 0-5V na liczby 8-bitowe, 10,12 bitowe zapisywane w kodzie binarnym lub BCD
Układ sekwencyjny z przewagą kasowania.
Układ sekwencyjny z przewagą „set”.
Układ powodujący przesuwanie się elementu na taśmociągu (fundament automatyki).
Realizacja pamięci na przekaźnikach.
Wykonywanie instrukcji w sterowniku PLC (opis).
W sterowniku wszystkie instrukcje są wykonywane kolejno jedna po drugiej i linia po linii zaczynając od góry. Czas wykonania instrukcji jest rzędu mikrosekund. Ponieważ programy mają od kilkuset do kilku tysięcy linii, to wykonanie programu sięga od kilkunastu, do kilkudziesięciu mikrosekund. Może się zdarzyć, że dana instrukcja jest wykonywana na początku i na końcu programu. Mogłoby to oznaczać błędne działanie programu sterującego, dlatego w sterownikach na początku programu odczytywany jest stan wszystkich wejść i wyjść i zapisywane są w pamięci.
Parametry PLC.
Czujniki bezkontaktowe indukcyjnościowe - budowa i działanie.
Reagują wprowadzenie metalu strefę czułości czujnika. Eliminują potrzebę kontaktu. Wykrywają jedynie metal.
Czujniki bezkontaktowe indukcyjnościowe - parametry.
Strefa działania:
Strefa nominalna Sn
Strefa rzeczywista 0,9 Sn<Sr<1,1 Sn
Napięcie zasilania 10-30 V (dla układów DC)
Prąd IOmax=0,2 A
Częstotliwość graniczna przełączeń: kilkaset - kilku tysięcy Hz
Współczynnik redukcji R = S/Sst137 zależy od materiału, który mierzy.
Czujniki bezkontaktowe indukcyjnościowe - podłączenie i montaż.
Podłączenie NPN
Podłączenie PNP
Montaż
y>d
Języki programowania PLC.
IL, ST oba te języki to języki tzw. literalne - program się pisze
LD - ladder diagram, tutaj w zasadzie rysujesz schemat elektryczny
FBD - function block diagram tu znów można przyrównać do schematu elektronicznego Smile
SFC - sequential function chart
Programowanie PLC FBD.
FBD - Function Block Diagram
Metoda FBD wykorzystuje symbole bramek logicznych do programowania oraz inne (np. set, rset, liczniki, timery)
Metoda tekstu strukturalnego (ST), używanym do programowania PLC.
Structural Text (ST) - język wysokiego poziomu programowania, np. Basic, Pasca, C. Występują instrukcje przypisania:
- Funkcje takie jak IF, THEN, ELSE
- pętle: FOR, WHILE, UNTIL
Metoda grafu sekwencji (SFC).
Sequention graph - Graphset - Program jest zbudowany z kroków (stepów). Każdy krok jest zapisywany w postaci bloków, z każdym blokiem związany jest program, pomiędzy krokami występują kolejne programy o charakterze warunkowym, jeśli warunek jest spełniony, to następuje przejście do następnego kroku. Programy związane z każdym blokiem mogą być pisane w różnych językach. Metoda ta jest stosowana przy dużych programach i przy wykonywaniu wielu operacji na tym samym stanowisku.
Mini PLC
Mini PLC, np. LOGO firmy Siemens, który ma kilka wejść i kilka wyjść, wyświetlacz LCD i klawiaturę. Zaimplementowany jest cały system do programowania oraz dwie metody programowania, LD i FBD. Posiada moduł, który przekształca program z jednej metody na drugą.
Pomiar prędkości obrotowej - metody.
Prądnice tachometryczne prądu stałego,
Prądnice tachometryczne indukcyjne,
Prądnice tachometryczne synchroniczne.
Elektromaszynowy pomiar prędkości obrotowej- prądnica tachometryczna (wykres, opis).
Prądnica tachometryczna prądu stałego to mała prądnica prądu stałego ze wzbudzeniem obcym, lub ze wzbudzeniem magnesem stałym.
W prądnicach tachometrycznych prądu stałego stosowanie szczotek węglowych jest niewskazane ze względu na znaczne wartości napięcia przejścia Up między szczotką a wycinkiem komutatora. Powoduje to przesunięcie charakterystyki wyjściowej i wprowadza błąd nieliniowości tej charakterystyki.
Czujniki pojemnościowe (zasada działania, wykrywane materiały).
Cewkę z czujnika indukcyjnego zastąpiono kondensatorem zasilanym z generatora sygnału sinusoidalnego. Kondensator umieszczony jest przed czołem czujnika. Kondensator generuje pole elektryczne sinusoidalne. Wprowadzenie dowolnego materiału powoduje zmianę pojemności kondensatora, co skutkuje zwiększeniem amplitudy oscylacji, co jest wykrywane przez układ elektroniczny i sygnalizowane przez zmianę na wyjściu tranzystora. Układ i podłączenie takie jak w czujniku indukcyjnym, wykrywają wszystkie materiały.
Czujniki optyczne.
Emitują światło, a w odbiorniku wykrywają zmianę odbicia lub przejścia. Generują światło podczerwone, modulowane w postaci impulsów, co chroni czujnik przez oddziaływaniami zewnętrznymi. Rodzaje czujników optycznych:
- bariera optyczna, spotykana też w formie linki lub ściany zabezpieczającej człowieka.
- czujniki refleksyjne - światło odbija się od lustra i wraca do odbiornika. Strefa działania do kilku metrów.
- czujniki odbiciowe - wykrywają ciało odbite od przedmiotu, możliwe jest ustawienie progu działania. Wadą jest wpływ oświetlenia zewnętrznego. Sygnał odbity zależy od materiału, czujniki mogą rozróżniać kolory oraz faktury, generowane jest różne napięcie w zależności od koloru.
Czujniki wizyjne.
Stosuje się dla celów diagnostyki, szybkie wykrywanie błędów elementów, system podlega uczeniu, wykrywa błędy kształtu, koloru, symboli.
Skanery laserowe.
Czujniki laserowe - spójna wiązka światła, posiada duży zasięg, pole przekroju promienia może być rzędu mikrometrów, co pozwala wykryć małe obiekty. Wady: zagrożenie dla wzroku, wrażliwe na drgania i zanieczyszczenie powietrza. Zaletą jest możliwość transmitowania światła poprzez światłowody w trudno dostępne miejsca.
Skanery laserowe - promień lasera omiata przestrzeń wykrywając światło odbite. Przy zastosowaniu modulowania i przesuwania światła odbitego możliwy jest pomiar odległości przedmiotu od czujnika.
Czujnik ultradźwiękowy.
Stosowane w miejscach trudnodostępnych. Czujnik wysyła sygnał ultradźwiękowy, zakres do 100kHz, mierzy czas od wysłania do powrotu sygnału odbitego. Wady: strefa martwa przy czole, mała dokładność. Zaletą jest duża strefa działania do kilku metrów. Elementem emitującym dźwięk jest przetwornik piezoelektryczny.
Termopara.
Dwa metale spojone na końcu, wykorzystuje zjawisko generowania napięcia w zależności od temperatury. Para nikielchrom i nikielaluminium przy 300C daje 12mV. Zakres pomiarowy od 200 do 1100C, do budowy wykorzystuje się metale szlachetne i inne.
Termorezystor.
Wykorzystuje zjawisko zmiany rezystancji materiałów w zależności od temperatury.
Cewka
Demodulator
Komparator
Wzmacniacz
wyjściowy
Obciążenie