Laboratorium z wytrzymałości materiałów
Politechnika Świętokrzyska w Kielcach			WMiBM
Temat_1: WYBOCZENIE			Prowadzący: dr inż. Sender Ewa
Nazwisko i imię: - Karbowniczek Michał	Grupa: 302 L_03	Data wykonania: 09.10.2008	Ocena:	Podpis:

1.CEL ĆWICZENIA:

Celem ćwiczenia było wyznaczenie teoretycznej i doświadczalnie siły krytycznej dla różnych mimośrodów (1,5; 4,0), dla stalowego pręta (o wymiarach: h=5,6mm; b=15,0mm; l=940,0mm; moduł Young'a: E=210.000MPa ). Obciążaliśmy szalkę różnymi obciążeniami P i dzięki czujnikowi laserowemu zapisywaliśmy jego odchylenie od pionu w.

2.WIADOMOŚCI TEORETYCZNE:

Wyboczeniem nazywamy zjawisko wyginania się pręta ściskanego siłami osiowymi.

Teoretycznie, gdy pręt jest idealnie symetryczny, a siła ściskająca idealnie osiowa i centryczna, wyboczenie nie ma prawa wystąpić. W rzeczywistych układach taki warunek jest jednak bardzo rzadko spełniony. Pręty zawsze mają pewne niedokładności wykonania, siły mogą być przykoszone lub obciążać pręty ekscentrycznie. W takiej sytuacji przy odpowiednio dużym obciążeniu, większym niż obciążenie dopuszczalne P_dop, istnieje niebezpieczeństwo wyboczenia. Wyboczenie może być sprężyste, to znaczy takie, gdy po odciążeniu pręta wraca on do pierwotnego, wyprostowanego kształtu, lub niesprężyste, gdy pręt utrzymuje swój wyboczony kształt także po odciążeniu.

3. SCHAEMAT STANOWISKA:

4. WZORY

- smukłość

- długość wyboczenia pręta

- współczynnik zależny od sposobu podparcia (mocowania pręta) na obu końcach.

- najmniejszy promień bezwładności przekroju wyznaczany ze wzoru

- najmniejszy główny centralny moment bezwładności przekroju

- pole powierzchni przekroju

- obciążenie krytyczne

5. POMIAR I OBLICZENIA:

I. Teoretyczne:

II. Doświadczalne:

w0	szalka [kg]
1.5	6.822855

	e=1.5
	P [N]	w [V]	(w-w0) [V]	(w-w0) [mm]	(w-w0)/P
1	27.4306239	1.52	0.02	0.08	0.002916448
2	47.9276379	1.61	0.11	0.44	0.009180507
3	68.5521819	1.7	0.2	0.8	0.011669942
4	90.7639839	1.86	0.36	1.44	0.015865324
5	101.7943479	2.05	0.55	2.2	0.021612202

	e=4.0
	P [N]	w [V]	(w-w0) [V]	(w-w0) [mm]	(w-w0)/P
1	27.4306239	1.53	0.03	0.12	0.004374673
2	47.9276379	1.62	0.12	0.48	0.010015098
3	68.5521819	1.76	0.26	1.04	0.015170925
4	90.7639839	2.14	0.64	2.56	0.02820502
5	101.7943479	2.55	1.05	4.2	0.041259658

6. WNIOSKI

Z doświadczenia możemy zauważyć niewielką różnice pomiędzy doświadczalnie wyznaczonymi siłami krytycznymi. Powodem tego mogło być złym odczytaniem wyniku miliwoltomierza; a także błędem wynikającym z zaokrąglania wyników obliczeń. Dużo większą różnice widać pomiędzy siłą krytyczną teoretyczną, a doświadczalną. Powody takich różnic mogły być takie same jak w przypadku różnicy wyników doświadczalnych i wadliwość stanowiska, spowodowane jego eksploatacją.

---