Maciej Kurasadowicz 166253
Ćwiczenie nr 8
TEMAT: WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY
NA PODSTAWIE PRAWA STOKESA.
Cel ćwiczenia:
Celem naszego ćwiczenia była obserwacja ruchu kulek spadających w ośrodku ciągłym (gliceryna) oraz wyznaczenie lepkości cieczy.
Do wyznaczenia średnicy kulek używaliśmy śruby mikrometrycznej. Do wyznaczenia odległości pomiędzy pierścieniami użyliśmy linijki z podziałką milimetrową. Czas spadku kulek mierzyliśmy stoperem.
Wyniki pomiarów przedstawiają się następująco:
Kulka nr 1:
KULKA |
2ri[mm] |
ti[s] |
rśr[cm] |
Δrśr[cm] |
1 |
8,44 |
2,59 |
0,41 |
0,003 |
|
8,03 |
2,51 |
rśr[m] |
Δrśr[m] |
|
8,04 |
2,64 |
0,0041 |
0,00003 |
|
8,01 |
2,54 |
m[g] |
Δm[g] |
|
8,32 |
2,42 |
0,696 |
0,002 |
|
8,04 |
2,41 |
|
|
|
8,4 |
2,46 |
|
|
|
8,08 |
2,39 |
|
|
|
8,32 |
2,42 |
|
|
|
8,25 |
2,42 |
|
|
|
8,06 |
2,43 |
|
|
|
7,8 |
2,42 |
|
|
xśr |
8,15 |
2,48 |
|
|
Δxśr |
0,06 |
0,03 |
|
|
Tabela obliczonych wielkości dla kulki nr 1:
ρk[g/cm3] |
Δρk[g/cm3] |
ρk[kg/m3] |
Δρk[kg/m3] |
η[N*s/m2] |
Δη[N*s/m2] |
Δη/η |
2,411 |
0,008 |
2411 |
8 |
0,528 |
0,025 |
0,048 |
Kulka nr 2
KULKA |
2ri[mm] |
ti[s] |
rśr[cm] |
Δrśr[cm] |
2 |
6,47 |
3,64 |
0,324 |
0,001 |
|
6,48 |
3,67 |
rśr[m] |
Δrśr[m] |
|
6,46 |
3,74 |
0,00324 |
0,00001 |
|
6,46 |
3,59 |
m[g] |
Δm[g] |
|
6,48 |
3,56 |
0,298 |
0,002 |
|
6,45 |
3,64 |
|
|
|
6,47 |
3,44 |
|
|
|
6,44 |
3,5 |
|
|
|
6,46 |
3,53 |
|
|
xśr |
6,47 |
3,59 |
|
|
Δxśr |
0,01 |
0,02 |
|
|
Tabela obliczonych wielkości dla kulki nr 2:
ρk[g/cm3] |
Δρk[g/cm3] |
ρk[kg/m3] |
Δρk[kg/m3] |
η[N*s/m2] |
Δη[N*s/m2] |
Δη/η |
2,092 |
0,015 |
2092 |
15 |
0,346 |
0,017 |
0,05 |
Tabela średniej wartości lepkości i jej błąd:
ηśr [N*s/m2] |
Δηśr [N*s/m2] |
0,437* |
0,021* |
*obliczone za pomocą średniej arytmetycznej
Tabela wykorzystywanych wielkości:
h[m] |
Δh[m] |
ρc[kg/m3] |
Δρc[kg/m3] |
g[m/s2] |
0,2 |
0,001 |
1250 |
10 |
9,81 |
gdzie:
r - promień kulki
t - czas spadku kulki
ρk - gęstość kulki
ρc - gęstość cieczy
h - długość pomiędzy pierścieniami na naczyniu cylindrycznym (droga na której mierzymy czas
spadku kulki)
η - lepkość cieczy dla kulki
g - przyspieszenie ziemskie
Wzory i obliczenia:
Wartości średnie pomiarów obliczymy za pomocą średniej arytmetycznej:
np.
dla pierwszej kulki:
Błąd bezwzględny pomiarów obliczymy z odchylenia standardowego:
np.
dla pierwszej kulki:
Gęstość kulki obliczymy ze wzoru:
np.
π≈3,141592
Błąd bezwzględny obliczonej gęstości wyliczymy stosując metodę różniczki zupełnej:
np.
Lepkość cieczy wyznaczymy korzystając ze wzoru:
np.
Błąd bezwzględny obliczymy stosując metodę różniczki zupełnej:
np.
dla pierwszej kulki mamy:
Błąd względny wyznaczenia współczynnika lepkości:
dla pierwszej kulki:
Wnioski:
Wyznaczenie lepkości cieczy dla danych kulek zostało przeprowadzony z niedużym błędem(ok. 5%), na który wpływ miał przede wszystkim błąd przy:
- pomiarze średnicy kulek, które uległy już lekkiemu zniszczeniu(zgniatanie, odpryski);
- pomiarze czasu, spowodowany niedokładnością człowieka.
Średnia wartość współczynnika lepkości jest zbliżona do wartości tablicowej*. Czyli możemy stwierdzić, że Prawo Stokesa jest spełnione.
*Źródło: Ch. D. Hodgman, Handbook of Chemistry and Physics, 40th edition, Chemical Rubber Publishing Co., Cleveland, Ohio 1959.