Instytut Nauk Politycznych

Uniwersytet Warszawski

Studia licencjackie niestacjonarne I stopnia (wieczorowe)

SOCJOLOGIA OGÓLNA program i literatura przedmiotu Rok akad. 2007/2008
Wykłady prowadzi:	Prof. dr hab. Jan Błuszkowski
	dr Sebastian Kozłowski
		dr Jacek Ziółkowski

Celem zajęć jest przekazanie studentom usystematyzowanej wiedzy socjologicznej, pomocnej w zrozumieniu procesów społecznych zachodzących we współczesnym świecie i w Polsce. W trakcie zajęć przedstawione zostaną podstawowe założenia, pojęcia i twierdzenia współczesnej socjologii. Tematyka wykładów i ćwiczeń w zasadzie nie powtarza się i obie te formy mają względem siebie charakter komplementarny. Powtórzenia są jedynie tam, gdzie jest to niezbędne i uzasadnione istotnością omawianej problematyki.

PROGRAM WYKŁADU - 60 godzin

I. Uwarunkowania życia społecznego

1. Zagadnienia determinizmu

2. Uwarunkowania przyrodnicze, demograficzne, geograficzne, ekologiczne

3. Uwarunkowania ekonomiczne

4. Podstawowe twierdzenia antropogenezy

5. Wyniki badań etnologicznych nad społeczeństwami pierwotnymi

6. Ustalenia zoosocjologii dotyczące życia społecznego zwierząt

II. Podstawy przyrodnicze życia społecznego

1. Dwa nurty ewolucji człowieka: biologiczny i społeczny /kulturowy/

2. Syndromy cech biologicznych człowieka - kulturowy, edukacyjny, ekonomiczny i ich wpływ na życie społeczne

3. Cechy wrodzone i nabyte

4. Zagadnienia rasizmu

III. Kulturowe podstawy życia społecznego

1. Problemy terminologiczne

2. Akademickie i potoczne rozumienie kultury

3. Kultura w sensie globalnym i selektywnym

4. Deskryptywno - enumeratywne definicje kultury

5. Historyczno - genetyczne definicje kultury

6. Obiektywistyczna i subiektywistyczna koncepcja kultury

7. Kultura w sensie normatywnym

8. Semiotyczna koncepcja kultury

9. Podejście strukturalistyczne

10. Kultura materialna i duchowa

11. Kultura i natura

12. Kultura i cywilizacja

13. Kultura masowa

IV. Wybrane teorie kultury

1. Ewolucjonizm i neoewolucjonizm

2. Dyfuzjonizm

3. Funkcjonalizm

4. Teoria kultury masowej

V. Zagadnienia dynamiki społecznej

1. Ciągłość i zmiana w historii

2. Pojęcia: rozwój, postęp, zmiana społeczna

3. Formy rozwoju: ewolucyjna i rewolucyjna

4. Pojęcie zmian kumulatywnych

5. Teorie formacji społecznych

VI. Jednostka i społeczeństwo

1. Powiązania jednostki ze społeczeństwem i kulturą

2. Koncepcje jednostki ludzkiej w humanistyce

3. Podstawowe twierdzenia psychoanalizy

4. Założenia behawioryzmu i ich empiryczne zastosowanie

VII. Socjologiczna koncepcja osobowości społecznej

1. Typy osobowe i role społeczne

2. Aspiracje społeczne

3. Osobowość reaktywna i proaktywna

VIII. Zbiorowości i grupy społeczne

1. Problemy terminologiczne

a/ grupa w sensie statystycznym

b/ grupa w sensie socjologicznym

c/ grupa w sensie reistycznym i niereistycznym

2. Klasyfikacja grup społecznych

a/ grupy małe i duże

b/ grupy pierwotne i wtórne

c/ grupy formalne i nieformalne

d/ grupy “w sobie” i “dla siebie”

e/ grupy celowe i autoteliczne

f/ grupy odniesienia pozytywnego i negatywnego

IX. Pojęcie więzi społecznej

1. Zagadnienia terminologiczne

2. Aspekty więzi: poznawczy, emocjonalno - aksjologiczny, partycypacyjny i katektyczny

3. Typologia więzi: całościowa - częściowa; formalna - nieformalna; osobowa - urzeczowiona

4. Pluralizacja i partykularyzacja więzi

5. Anomia społeczna

X. Teorie struktury społecznej

1. Pojęcie stosunków społecznych i zależności strukturalnych

2. Funkcjonalny, dychotomiczny i gradacyjny schemat struktury społecznej

3. Pojęcia: klasa, stan, kasta

4. Znaczenia terminu: “warstwa” w socjologii

5. Klasa średnia

6. Przemiany struktury społecznej w Polsce

[Author ID2: at Mon Sep 26 09:15:00 2005 ]

XI. Teorie stratyfikacji społecznej

1. Wertykalne i hierarchiczne wizje społeczeństwa

2. Pojęcie warstwy w sensie stratyfikacyjnym

3. Uwarstwienie według kryterium prestiżu

4. Funkcjonalny charakter stratyfikacji

5. Dekompozycja czynników statusu społecznego

XII. Teorie zróżnicowania społecznego

1. Charakterystyka perspektywy badawczej

2. Zagadnienia egalitaryzmu

3. Pojęcie różnicy, równości i sprawiedliwości społecznej

XIII. Ruchliwość społeczna

1. Pojęcie ruchliwości społecznej

2. Rodzaje ruchliwości społecznej

a/ wymienna i strukturalna

b/ endogenna i egzogenna

c/ jednostkowa i grupowa

d/ pozioma i pionowa

e/ wewnątrzpokoleniowa i międzypokoleniowa

3. Wpływ ruchliwości na zmiany struktury społecznej.

XIV. Naród i procesy narodotwórcze

1. Problemy definicyjne

2. Potoczne rozumienie narodu

3. Naród w sensie etnicznym i politycznym

4. Czynniki narodotwórcze:

a/ język ojczysty

b/ terytorium narodowe

c/ kultura narodowa

d/ wspólnota życia gospodarczego

e/ wspólnota życia państwowego

f/ świadomość narodowa

g/ wspólnota uznająca się za naród

h/ poczucie odrębności i tożsamości narodowej

i/ poczucie solidarności zbiorowej

j/ wola zachowania jedności i niezależności narodowo - państwowej

XV. Świadomość społeczna

1. Problemy terminologiczne

2. Przedmiotowy i podmiotowy charakter świadomości społecznej

3. Formy świadomości społecznej

4. Opinia publiczna

XVI. Podłoże historyczne

1. Inercyjny wpływ podłoża historycznego

2. Mechanizmy retrospekcji przewrotowej

PROGRAM I LITERATURA ĆWICZEŃ - 60 godzin

SOCJOLOGIA - ZAGADNIENIA PODSTAWOWE

1. Jednostka jako istota społeczna.

Jednostka w społecznym otoczeniu. Socjalizacja. Wpływ kręgów społecznych na socjalizację jednostki. Osobowość społeczna. Kulturowe uwarunkowania a typy osobowości.

1. K.J. Tillmann, Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie, PWN, Warszawa 1996, punkty: 1.1 Socjalizacja, s. 6-19, 1.3 O historii socjalizacji, s. 33-37.

2. F. Znaniecki, Ludzie teraźniejsi, a cywilizacja przyszłości, Warszawa 2001, część II, rozdz. 1 Osobowość społeczna, s. 89 - 124.

3. E. Goffman, Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa 2000, Wprowadzenie, s. 31 - 45.

4. D. Morris, Ludzkie zoo, Warszawa 2005, s. 7-67. (opcjonalnie)

2. Grupy społeczne i ich typologia.

Zbiór społeczny. Kategoria społeczna. Grupa społeczna. Klasyfikacja grup.

1. J. Mucha, Cooley, Warszawa 1992, fragment: Grupy pierwotne, s. 209 - 214.

2. J. Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii, wyd. 3, Warszawa 1972, rozdz. VII, tytuły: Definicje, Ogólna charakterystyka zbiorowości oraz definicja grupy społecznej na str. 136, Grupa, Struktura grupy, Rodzaje grup, Grupy celowe, Społeczeństwo globalne.

3. F. Tönnies, Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury, Warszawa 1988, s. 21 - 23, 34 - 42, 46.

4. J. Turowski, Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin 1999, rozdz. V Struktura grupy społecznej, s. 77 - 107.

5[Author ID2: at Fri Sep 23 12:23:00 2005 ]3 - 6[Author ID2: at Fri Sep 23 12:23:00 2005 ]4. Kultura jako wytwór życia społecznego - różne ujęcia.

Pojęcie kultury. Kultura duchowa i materialna. Korelaty kulturowe. Globalne i selektywne rozumienie kultury. Anomia społeczna.[Author ID2: at Fri Sep 23 12:20:00 2005 ]

1. S. Czarnowski, Kultura, Warszawa 1958, rozdz. I, s. 5 - 15 lub w: S. Czarnowski, Dzieła, t. 1, Warszawa 1956, s. 13 - 23.

2. J. Gajda, Antropologia kulturowa. Wprowadzenie do wiedzy o kulturze, Toruń 2004, s. 9 - 44.

3. B. Malinowski, Szkice z teorii kultury, Warszawa 1958, rozdz. Naukowa teoria kultury, s. 29 - 48, 101-105.

4. R. K. Merton, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:20:00 2005 ]Teoria socjologiczna i struktura społeczna[Author ID2: at Fri Sep 23 12:20:00 2005 ], Warszawa 2002, rozdz. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:20:00 2005 ]Struktura społeczna i anomia[Author ID2: at Fri Sep 23 12:20:00 2005 ], s. 197 - 224.[Author ID2: at Fri Sep 23 12:20:00 2005 ]

5. S. Ossowski, Dzieła, T. 2, rozdz. Kulturowe dziedzictwo grupy społecznej i jego zewnętrzne korelaty, s. 64 - 69.

7[Author ID2: at Fri Sep 23 12:33:00 2005 ]5. Teorie rozwoju kultury.

Ewolucja i wewnętrzne źródła rozwoju kultury. Dyfuzja wzorów kulturowych i jej rodzaje. Funkcjonalizm. Memetyczna koncepcja rozwoju kultury[Author ID2: at Fri Sep 23 12:33:00 2005 ]. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:21:00 2005 ]Kulturowe determinanty funkcjonowania systemu społecznego.

1. M. Biedrzycki, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:57:00 2005 ]Genetyka kultury[Author ID2: at Fri Sep 23 12:57:00 2005 ], Warszawa 1998, s. 81-100, 158-183. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:57:00 2005 ]

2. J. Gajda, Antropologia kulturowa…, cyt. wyd., rozdz. Wybrane koncepcje rozwoju i badań kultury, s. 56 - 75.

3. M. Harris, Krowy, świnie, wojny i czarownice, Warszawa 1985, części: Matka krowa /s. 15 - 38/ i Potlacz /s. 109 - 129/.

4. R. Linton, Dyfuzja, w: W. Derczyński, A. Jasińska - Kania, J. Szacki (red.), Elementy teorii socjologicznych, Warszawa 1975, s. 261 - 278.

8[Author ID2: at Fri Sep 23 12:33:00 2005 ]6 -[Author ID2: at Fri Sep 23 12:32:00 2005 ] 7. Struktura i stratyfikacja [Author ID2: at Fri Sep 23 12:23:00 2005 ]społeczna.

Pojęcie[Author ID2: at Fri Sep 23 12:29:00 2005 ]a[Author ID2: at Fri Sep 23 12:29:00 2005 ] struktury społecznej. Historia pojęcia[Author ID2: at Fri Sep 23 12:26:00 2005 ],[Author ID2: at Fri Sep 23 12:26:00 2005 ] stratyfikacji społecznej, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:26:00 2005 ]klasa[Author ID2: at Fri Sep 23 12:26:00 2005 ]y[Author ID2: at Fri Sep 23 12:26:00 2005 ] społeczna[Author ID2: at Fri Sep 23 12:26:00 2005 ]społecznej i warstwy społecznej.[Author ID2: at Fri Sep 23 12:26:00 2005 ] w myśli nowożytnej.[Author ID2: at Fri Sep 23 12:26:00 2005 ] Cechy konstytutywne klas. Dychotomiczny schemat struktury społecznej. Źródła zróżnicowania społecznego wg W. Warnera. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:29:00 2005 ]Pojęcie [Author ID2: at Fri Sep 23 12:28:00 2005 ]warstwy społecznej[Author ID2: at Fri Sep 23 12:28:00 2005 ] w socjologii. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:28:00 2005 ]Funkcjonalna konieczność uwarstwienia u K. Davisa i W. Moore'a. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:25:00 2005 ]Skład społeczny a struktura społeczna. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:28:00 2005 ]Pojęcie podklasy (underclass). [Author ID2: at Fri Sep 23 12:29:00 2005 ]

1. J. Błuszkowski, Struktura społeczna, Warszawa 1996, s. 6 - 25 oraz s 33 [Author ID2: at Fri Sep 23 12:24:00 2005 ]- 62.

2. A. Karwacki, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:30:00 2005 ]Underclass i kultura biedy w środowiskach popegieerowskich w kontekście sporów teoretycznych i interpretacyjnych[Author ID2: at Fri Sep 23 12:30:00 2005 ], „Studia Socjologiczne”, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]2003, nr 3 (170), s. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:57:00 2005 ]69-111. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:58:00 2005 ][Author ID2: at Fri Sep 23 12:30:00 2005 ]

3. S. Ossowski, O strukturze społecznej, Warszawa 1982 lub: S. Ossowski, Dzieła, t. V, Warszawa 1986, rozdz. 2 Dychotomiczne wizje struktury klasowej, s. 120 - 140.

4. J. Turowski, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]Socjologia. Wielkie struktury społeczne[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ], Lublin 1999, rozdz. VIII [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]Klasy i warstwy społeczne - koncepcje teoretyczne, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]s. 167 - 182.[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]

5. M. Weber, Klasy, stany, partie - podział władzy w obrębie wspólnoty, w: Elementy teorii socjologicznych, cyt. wyd., s. 415 - 428.

[Author ID2: at Fri Sep 23 12:32:00 2005 ]

9. Stratyfikacja społeczeństwa w rozumieniu funkcjonalistów.[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]

[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

Pojęcie [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]stratyfikacji[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ] i pojęcie [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]warstwy społecznej[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]Źródła zróżnicowania społecznego wg W. Warnera. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:29:00 2005 ]Podziały oparte na statusie. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:28:00 2005 ]Funkcjonalna konieczność uwarstwienia u K. Davisa i W. Moore'a. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:25:00 2005 ]

[Author ID2: at Fri Sep 23 12:29:00 2005 ]

K. Davis, W. Moore, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]O niektórych zasadach uwarstwienia[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ], w: [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]Elementy teorii socjologicznych[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ], cyt. wyd., s. 464 - 476.[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

1. H. Domański, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]Prestiż[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ], Wrocław 1999, rozdz. I [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]Czym jest prestiż?,[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ] s. 9 - 35.[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

2. J. Turowski, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]Socjologia. Wielkie struktury społeczne[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ], Lublin 1999, rozdz. VIII [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]Klasy i warstwy społeczne - koncepcje teoretyczne, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]s. 167 - 182.[Author ID2: at Fri Sep 23 12:31:00 2005 ]

810[Author ID2: at Fri Sep 23 12:33:00 2005 ]. Ruchliwość społeczna.

Ruchliwość społeczna. Warunki i źródła ruchliwości społecznej. Typy ruchliwości społecznej. Wpływ ruchliwości na zmiany struktury społeczeństwa. Społeczeństwo otwarte i zamknięte. Zróżnicowanie i sprawiedliwość.

1. J. Błuszkowski, Struktura społeczna, Warszawa 1996, s. 30 - 32.

2. A. Giddens, Socjologia, Warszawa 2004, rozdz. 9, s. 281 - 288, 297 - 303, rozdz. 10, s. 322 - 329.

3. B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, cyt. wyd., rozdz. XIV. Zróżnicowanie społeczne, nierówności i ruchliwość społeczna w Polsce, s. 319 - 329 oraz rozdz. XII. Zróżnicowanie społeczne i ruchliwość społeczna, s. 294 - 297.

4. W. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:58:00 2005 ]Zaborowski[Author ID2: at Fri Sep 23 12:32:00 2005 ], [Author ID2: at Fri Sep 23 12:58:00 2005 ]Ewolucja struktury [Author ID2: at Fri Sep 23 12:58:00 2005 ]społecznej - ujęcie pokoleniowe[Author ID2: at Fri Sep 23 12:59:00 2005 ], „Studia Socjologiczne[Author ID2: at Fri Sep 23 12:59:00 2005 ]”, 2003, nr 2 (169), s. 11-43. [Author ID2: at Fri Sep 23 13:00:00 2005 ][Author ID2: at Fri Sep 23 12:32:00 2005 ]

9. Teorie konfliktu społecznego.

Powstanie teorii konfliktu. Koncepcje K. Marksa, M. Webera oraz G. Simmla. Dialektyczna teoria konfliktu R. Dahrendorfa. Funkcjonalne podejście do konfliktu L.A. Cosera.

1. L. Coser, Społeczne funkcje konfliktu, w: Elementy teorii socjologicznych, cyt. wyd. s. 199 - 203.

2. S. Czarnowski, Ludzie zbędni w służbie przemocy, w: Wybór pism socjologicznych, Warszawa 1982, s. 196-211 lub w: Dzieła, t. II, s. 186-193. [Author ID2: at Mon Sep 26 09:23:00 2005 ]

3. R. Dahrendorf, Teoria konfliktu w społeczeństwie przemysłowym, w: Elementy teorii socjologicznych, cyt. wyd., s. 429 - 463.

4. J. H. Turner, Struktura teorii socjologicznej, Warszawa 2004, cz. III, rozdz. 11, s. 177 - 187, rozdz. 12 i 13, s. 188 - 201.

[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

[Author ID2: at Fri Sep 23 12:33:00 2005 ]

1[Author ID2: at Fri Sep 23 12:33:00 2005 ]0. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:33:00 2005 ]Ład społeczny i jego zakłócenia[Author ID2: at Fri Sep 23 12:45:00 2005 ]

[Author ID2: at Fri Sep 23 12:39:00 2005 ]

Pojęcie[Author ID2: at Fri Sep 23 12:39:00 2005 ] i typy ładu społecznego. Typy indywidualnych przystosować społecznych wg R. Mertona. Zakłócenia ładu społecznego - zjawisko anomii społecznej. Socjologiczne teorie dewiacji.

[Author ID2: at Fri Sep 23 12:33:00 2005 ]

1. J. Błuszkowski, Paradoksy normalności i dewiacji, w: M. Karwat, Paradoksy polityki, Warszawa 2005[Author ID1: at Mon Oct 1 15:46:00 2007 ]200[Author ID1: at Mon Oct 1 15:46:00 2007 ]7[Author ID1: at Mon Oct 1 15:46:00 2007 ].

2. A. Giddens, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:42:00 2005 ]Socjologia[Author ID2: at Fri Sep 23 12:42:00 2005 ], [Author ID2: at Fri Sep 23 12:42:00 2005 ]cyt. wyd., [Author ID2: at Fri Sep 23 12:44:00 2005 ]s. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:42:00 2005 ]222-238, 253-258[Author ID2: at Fri Sep 23 12:43:00 2005 ]. [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

3. R. K. Merton, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:44:00 2005 ]Teoria socjologiczna i struktura społeczna[Author ID2: at Fri Sep 23 12:44:00 2005 ], Warszawa 2002, rozdz. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:44:00 2005 ]Struktura społeczna i anomia[Author ID2: at Fri Sep 23 12:44:00 2005 ], s. 197 - 224.[Author ID2: at Fri Sep 23 12:44:00 2005 ][Author ID2: at Fri Sep 23 12:42:00 2005 ]

4. S. Ossowski, O osobliwościach nauk społecznych, Warszawa 2001, rozdz. 2, Koncepcje ładu społecznego i typy przewidywań, s. 58-80. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:44:00 2005 ]

11. Świadomość społeczna.

Pojęcie świadomości społecznej. Przedmiotowe i podmiotowe rozumienie świadomości społecznej. Formy świadomości społecznej. Dziedziczenie idei.

1. L. Kołakowski, Moje słuszne poglądy na wszystko, Kraków 1999, fragment: O tożsamości zbiorowej, s. 156 - 169.

2. G. Ritzer, Klasyczna teoria socjologiczna, Poznań 2004, rozdz. 13, Alfred Schütz, tytuły: Nauka i świat społeczny, Typifikacje i przepisy, Świat przeżywany i intersubiektywność, Sfery świata społecznego, Świadomość, znaczenia i motywy, Interpretowanie teorii Schütza, Podsumowanie, s. 282 - 293.

3. M. Ziółkowski, Wiedza, jednostka, społeczeństwo. Zarys koncepcji socjologii wiedzy, Warszawa 1989 - rozdz. 3, paragrafy: Świadomość społeczna, Społeczna świadomość wiedzy partnerów i Formy świadomości społecznej, s.141 - 168.

12. Socjobiologia jako perspektywa badawcza.

Socjobiologiczne uwarunkowania funkcjonowania otoczenia społecznego. Człowiek w perspektywie socjobiologii. Pojęcie osoby w antropologii i socjologii.

1. M. Mauss, Socjologia i antropologia, Warszawa, 2001, rozdz. Pojęcie osoby, s. 361-391.

2. M. Sahlins, Krytyka wulgarnej socjobiologii, w: Człowiek zwierzę społeczne, red. B. Szacki, J. Szacka, Czytelnik, Warszawa 1991, s. 397-407.

3. M.A. Simon, Biologia, socjobiologia i rozumienie społecznego zachowania się człowieka, red. B. Szacki, J. Szacka, Czytelnik, Warszawa 1991, s. 458-474.

4. A. Mościskier, Spór o naturę ludzką. Socjologia czy socjobiologia?, Wydawnictwa UW, Warszawa 1998, s. 13-34 (Rozdział I. Biologiczny dylemat natury ludzkiej).

13 - 14. Naród i procesy narodotwórcze.

Pojęcie narodu. Naród w sensie etnicznym i politycznym. Czynniki narodotwórcze. Świadomość narodowa. Stereotypy narodowe. Ojczyzna prywatna i ideologiczna. Konflikty etniczne we współczesnym świecie - etnizacja polityki.

1. U. Altermatt, Sarajewo przestrzega. Etnonacjonalizm w Europie, Wydawnictwo ZNAK, Kraków 1998, s. 7 - 11, s. 134 -141, s. 213 - 221, s. 263 - 269.

2. J. Błuszkowski, Stereotypy narodowe w świadomości Polaków, Warszawa 2003, rozdz. VIII.

3. J. Błuszkowski, [Author ID1: at Mon Oct 1 15:47:00 2007 ]Stereotypy a tożsamość narodowa[Author ID1: at Mon Oct 1 15:47:00 2007 ], Warszawa 2005, s. 15 - 33, rozdz. I[Author ID1: at Mon Oct 1 15:47:00 2007 ][Author ID1: at Mon Oct 1 15:47:00 2007 ]

4. A. Kłoskowska, Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996, rozdz. I, p. 1, s. 15 - 41.

5. W. Łukowski, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:46:00 2005 ]Społeczne tworzenie ojczyzn[Author ID2: at Fri Sep 23 12:46:00 2005 ], Warszawa 2002, fragment: [Author ID2: at Fri Sep 23 12:46:00 2005 ]O przydatności pojęcia ojczyzna do analizowania rzeczywistości społecznej[Author ID2: at Fri Sep 23 12:46:00 2005 ] oraz [Author ID2: at Fri Sep 23 12:46:00 2005 ]Ojczyzna ideologiczna a ojczyzna prywatna[Author ID2: at Fri Sep 23 12:46:00 2005 ], s. 73-81.[Author ID2: at Fri Sep 23 12:46:00 2005 ]

6. S. Ossowski, O ojczyźnie i narodzie, Warszawa 1984, fragment: Analiza socjologiczna pojęcia ojczyzny.

7. J. Szacki, [Author ID2: at Mon Sep 26 09:29:00 2005 ]O narodzie i nacjonalizmie[Author ID2: at Mon Sep 26 09:29:00 2005 ], [Author ID2: at Mon Sep 26 09:29:00 2005 ]„Znak[Author ID2: at Mon Sep 26 09:29:00 2005 ]”, 1999, nr 3, s. 4-31.[Author ID2: at Mon Sep 26 09:29:00 2005 ] [Author ID2: at Fri Sep 23 12:46:00 2005 ][Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

[Author ID2: at Mon Sep 26 09:44:00 2005 ]

[Author ID2: at Fri Sep 23 12:46:00 2005 ]

[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

[Author ID2: at Fri Sep 23 12:47:00 2005 ]

15 - 16. Polityka jako zjawisko społeczne.

Pojęcie polityki. Typy prawomocnego panowania wg M. Webera. Władza polityczna i ekonomiczna wg S. Ossowskiego. Kultura polityczna.

1. J. Garlicki, A. Noga-Bogomilski, Kultura polityczna w społeczeństwie demokratycznym, Warszawa 2004, s. 11 - 41.

2. S. Ossowski, O strukturze społecznej..., cyt. wyd., rozdz. Władza polityczna i władza ekonomiczna, fragmenty: Władza ekonomiczna, Typy stosunku między władzą polityczną i klasą uprzywilejowaną i nast. do końca rozdziału, s. 42 - 45 i 60 - 74.

3. C. N. Parkinson, [Author ID2: at Fri Sep 23 12:39:00 2005 ]Prawo Parkinsona[Author ID2: at Fri Sep 23 12:39:00 2005 ], Warszawa 1971, rozdz. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:39:00 2005 ]Prawo Parkinsona albo rosnąca piramida[Author ID2: at Fri Sep 23 12:39:00 2005 ], s. 9 - 20. [Author ID2: at Fri Sep 23 12:39:00 2005 ]

4. M. Weber, Polityka jako zawód i powołanie, Kraków 1998, rozdz. 1 Polityka jako zawód i powołanie, s. 55 - 110.

5. M. Weber, Trzy czyste typy prawomocnego panowania, w: Elementy teorii socjologicznych, cyt. wyd., s. 539 - 550.

17. Społeczeństwo postmodernistyczne.

Pojęcia modernizmu i postmodernizmu. Dekonstrukcjonizm i antyhumanizm. Przemiany kulturowe w społeczeństwie postmodernistycznym. Egzystencjalne dylematy współczesności.

1. A. Giddens, Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Warszawa 2001, s. 40 - 46.

2. J.F. Lyotard, Kondycja ponowoczesna: raport o stanie wiedzy, Warszawa 1997, s. 5-17.

3. A. Miś, Filozofia współczesna. Główne nurty, Warszawa 1996, s. 189 - 215.

4. K. Wilkoszewska, Wariacje na postmodernizm, Kraków 2000, rozdz. 1 Pojęcie postmodernizmu, s. 7-20.

18 - 19. Zagrożenia współczesnego świata.

Światowe zagrożenia cywilizacyjne. Zakłócenia ładu społecznego. Pojęcie globalizacji. Paradoksy globalizacji. Poglądy na skutki globalizacji. Społeczeństwo informacyjne - szanse i zagrożenia.

1. A. Peccei, Przyszłość jest w naszych rękach, Państwowe Wydawnictwo
   Naukowe, Warszawa 1987, Rozdział: Syndromy upadku, s. 68-145

2. S. Kozłowski, Przyszłość ekorozwoju, Lublin 2005, KUL, Rozdział III.
   POLITYKI, STRATEGIE, PROGRAMY, WIZJE EKOROZWOJU W XXI WIEKU, podpunkt: Problemy przyszłości

3. Z. Bauman, Glokalizacja, czyli komu globalizacja, komu lokalizacja, „Studia Socjologiczne” 1997, nr 3, s. 53 - 68.

4. Z. Bauman, Globalizacja, Warszawa 2000, rozdz. Czas i klasy, s. 11 - 34.

5. A. Bógdał-Brzezińska, M.F. Gawrycki, Cyberterroryzm i problemy bezpieczeństwa informacyjnego we współczesnym świecie, Warszawa 2003, rozdz. I, Wyzwania i zagrożenia współczesnych procesów globalizacji w dobie społeczeństwa informacyjnego, s. 14 - 42.

6. A. Giddens, Socjologia, cyt. wyd., rozdz. 3, s. 72 - 99, rozdz. 14, paragraf: Zmiana polityczna i społeczna, s. 463 - 466.

20. Stan społeczeństwa obywatelskiego we współczesnej Polsce.

Partycypacja polityczna Polaków w świetle badań empirycznych. Warunki życi[Author ID1: at Tue Jan 3 19:55:00 2006 ]owe, [Author ID1: at Tue Jan 3 19:55:00 2006 ]Wiedza o polityce, wartości, stosunek do instytucji politycznych i wydarzeń oraz wzory zachowań jako wymiary kultury politycznej. Modele kultury politycznej. Wpływ otoczenia społecznego na[Author ID1: at Tue Jan 3 19:54:00 2006 ]a[Author ID1: at Tue Jan 3 19:55:00 2006 ]ktywność społeczna[Author ID1: at Tue Jan 3 19:54:00 2006 ], postawy wobec dobra publicznego, dominacja społeczna i egalitaryzm, kapitał społeczny. Poziom zadowolenia z demokracji. Potencjalne możliwości [Author ID1: at Tue Jan 3 19:54:00 2006 ]rozw[Author ID1: at Tue Jan 3 19:55:00 2006 ]oj[Author ID1: at Tue Jan 3 19:55:00 2006 ]u społeczeństwa obywatelskiego[Author ID1: at Tue Jan 3 19:55:00 2006 ].

1. J.Czapiński, T.Panek (red), Diagnoza Społeczna 2005. Warunki i jakość życia Polaków, Warszawa 2005, rozdz. VI Stan społeczeństwa obywatelskiego, s.196-213.

2. B. Wciórka,  Kondycja polskiego społeczeństwa obywatelskiego, badania CBOS - komunikat 2659 - www.cbos.pl

3. B. Wciórka, Stan społeczeństwa obywatelskiego w latach 1998 - 2006, badania CBOS - komunikat BS/19/2006 - www.cbos.pl

4. J. Garlicki, A.Noga-Bogomilski, Kultura polityczna w społeczeństwie demokratycznym, Warszawa 2004, s. 165 - 198.

5. T. Szawiel, Społeczeństwo obywatelskie, w: Budowanie demokracji, M. Grabowska, T. Szawiel, PWN, Warszawa 2001, s.128-161.

Podręczniki

1. Z. Bauman, Socjologia, Poznań 2004.

2. A. Giddens, Socjologia, Warszawa 2004.

3. J K.J. Tillmann, Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie, Warszawa 1996.

4. G. Ritzer, Klasyczna teoria socjologiczna, Poznań 2004.

5. B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003.

6. J. Szacki, Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002.

7. J. Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa 1972 (i inne wydania).

8. P. Sztompka, Socjologia, Kraków 2002.

9. J. H. Turner, Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie, Poznań 1998.

10. J. H. Turner, Struktura teorii socjologicznej, Warszawa 2004.

11. J. Turowski, Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Lublin 1994.

12. J. Turowski, Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin 1993.

13. F. Znaniecki, Wstęp do socjologii, Warszawa 1988.

14. Encyklopedia Socjologii, T. 1. (A - J), Warszawa 1998.

15. Encyklopedia Socjologii, T. 2. (K - N), Warszawa 1999.

16. Encyklopedia Socjologii, T. 3. (O - R), Warszawa 2000.

17. Encyklopedia Socjologii, T. 4. (S - Ż), Warszawa 2002.

[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

[Author ID2: at Fri Sep 23 12:48:00 2005 ]

Zalecana literatura do pracy rocznej

[Author ID2: at Fri Sep 23 13:01:00 2005 ]

1. M. Surmaczyński, [Author ID2: at Fri Sep 23 13:06:00 2005 ]Warsztaty metodologiczne doktorantów socjologii[Author ID2: at Fri Sep 23 13:06:00 2005 ], Wrocław 2002, s. 202-212. [Author ID2: at Fri Sep 23 13:06:00 2005 ]

2. J. Weiner, [Author ID2: at Fri Sep 23 13:01:00 2005 ]Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych.[Author ID2: at Fri Sep 23 13:01:00 2005 ] Przewodnik praktyczny[Author ID2: at Fri Sep 23 13:02:00 2005 ], Warszawa 2003, s. [Author ID2: at Fri Sep 23 13:02:00 2005 ]22-34. [Author ID2: at Fri Sep 23 13:03:00 2005 ]

[Author ID2: at Fri Sep 23 12:48:00 2005 ]

SOCJOLOGIA OGÓLNA - program i literatura przedmiotu Studia Wieczorowe

- 7 -

---