PEDAGOGIKA OGÓLNA

• wstęp do pedagogiki

• dydaktyka ogólna

• teoria wychowania

• teoria organizacji zarządzania oświatą

• teoria oświaty (historii) i wychowania

• pedentologia (teoria) zawodu nauczyciela

PEDAGOGIKA SPECJALNA

• oligofrenopedagogika (upośledzenie umysłowe)

• pedagogika terapeutyczna (chory, kaleki)

• surdopedagogika (niesłyszący)

• tyflopedagogika (niewidomi)

• peadagogika resocjalizacyjna (niedostosowanie społeczne)

• poradnictwo pedagogiczne

Z początku pedagogika resocjalizacyjna była traktowana na równi z pedagogiką specjalną. Pedagogika resocjalizacyjna powstała wtedy, gdy pedagodzy, psycholodzy, socjolodzy i prawnicy postanowili zespołowo rozwiązywać problemy ludzi niedostosowanych społecznie (ok. 1974)

PEDAGOGIKA RESOCJALIZACYJNA W SYSTEMIE NAUK PODSTAWOWYCH

Cybernetyka

Socjologia Pedagogika

Historia Logika napędzają system

Filozofia Psychologia nauk podstawowych

Ekonomia

Prawo Biologia

Matematyka

			ANTROPOTECHNIKA
Interakcji 2 osób			Środowiska			Grupy
Wychowawcza technika osobowa			Wychowawcza technika środowiskowa			Wychowawcza technika grupowa
Opiekuńcza technika osobowa			Opiekuńcza technika środowiskowa			Opiekuńcza technika osobowa
	Psychoterapeutyczna technika osobowa			Psychoterapeutyczna technika środowiskowa			Psychoterapeutyczna technika osobowa

			KULTUROTECHNIKA
Aktywności szkolnej			Aktywności rekreacyjnej			Aktywności pracowniczej
Uczenie się przez utrwalanie			Sport i turystyka			Praca ?
Uczenie się przez odkrywanie i przeżywanie			Rekreacja wychowawczo-rozrywkowa			Praca społecznie ukryta
	Uczenie się przez praktykę			Zajęcia kulturalno-oświatowe			Praca wychow porządek

Ukierunkowanie aktywności	Oddziaływania metodyczne
Podtrzymywanie i intensyfikowanie	Kształtowanie decyzji psychologicznej wychowanka
	Informowanie	Transformowanie informacji	Ukierunkowanie energii
Motywacja wychowanka Wytwarzanie trwałych cech
Określenie postawy i zmiany w strukturze osobowości
	Procesy orientacyjno -intelektualne	Procesy wychowawcze	Procesy emocjonalne

PROCESY SPOŁEZNE ( SOCJALIZACYJNE ) DZIELIMY NA:

1. procesy poprawne

2. procesy negatywne (niepoprawne)

METODY PODZIAŁÓW SPOŁECZNYCH PROCESÓW:

1. 
   tradycyjny - porównanie do organizmu (chore lub zdrowe społeczeństwo)

I podział

2. systemowy - dzielimy na 2 grupy

Zachodzą tu A) procesy o charakterze asocjatywnym (zbliżające, zrównujące, jednoczące)

B) procesy o charakterze asymilacyjnym (oddalające, współzawodnictwo, opozycja, konflikty) [-]

1. kto wytwarza proces społeczny

II podział

2. kogo ten proces najbardziej dotyka

Zachodzą tu A) procesy intrapersonalne

B) procesy interpersonalne

C) procesy zachodzące między jednostką a grupą

D) procesy zachodzące między co najmniej 2 grupami

E) procesy zmieniające strukturę i organizację grupy

• zachodzą w osobowości człowieka procesy o charakterze psychicznym (frustracja, lęk, gniew, miłość, niezadowolenie)

• mają charakter społeczny, gdy będzie charakterystyczny dla grupy społecznej (niezadowolenie społeczne)

• wpływają na motywację społeczną

• zachodzą między 2 jednostkami (nawiązywanie kontaktów osobistych, przystosowanie , współpraca, opozycja, konflikt, walka)

• mają różne natężenie emocjonalne (od miłości do akceptacji, nienawiści itp.)

• zachodzą w nowej sytuacji społecznej

• charakter podobny do interpersonalnych, z tym, że ich nasilenie, skutki społeczne są bardziej nasilane niż w interpersonalnych 9są bardziej dynamiczne)

• dostosowanie, współpraca, opozycja, rywalizacja, konflikt, walka

• o charakterze zmian kulturowych (upadek, dezorganizacja i reorganizacja społeczna)

• wpływają na losy życiowe członków grup społecznych

PROCESY DOSTOSOWANIA SPOŁECZNEGO (PRZYSTOSOWANIA)

1. występują ta gdzie człowiek znajduje się w nowej sytuacji społecznej (np. zmiana grupy rówieśniczej, szkoły, zamieszkania, pracy), ale wtedy gdy uprzednio zinternalizowane normy, wzory i wartości nie pozwalają funkcjonować w nowej grupie społecznej

2. stadia przystosowania

1. reorientacja psychologiczna (gdy jednostka wie jakie są normy, wzory i wartości danej grupy w nowej sytuacji społecznej, ale nie chce ich zaakceptować i je odrzuca)

2. akomodacja (gdy mechanizmy przystosowania oparte są na tolerancji; grupa cos dla mnie i ja coś dla grupy - normy, zasady)

3. asymilacja (gdy człowiek całkowicie rezygnuje z uprzednio zinternalizowanych norm, zasad i wartości i automatycznie przyjmuje normy, wzory i wartości funkcjonujące w nowej grupie społecznej)

PRZYSTOSOWANIE - zaczerpnięty z nauk biologicznych (mechanizm homeostazy czyli równowaga między organizmem a otaczającym środowiskiem

PRZYSTOSOWANIE SPOŁECZNE

• patrz punkt 2 A, B, C

• konformizm (zgoda na przyswajanie norm, wzorów i wartości grupy bez analizy)

PROCESY DEZORGANIZACJI SPOŁECZNEJ (DEZINTEGRACJI SPOŁECZNEJ)

DEZORGANIZACJA SPOŁECZNA

• zespół procesów na które składa się cały szereg zjawisk i zachowań odbiegających od norm społecznych i na ogół źle ocenianych

• nasilenie tych zachowań może wpływać negatywnie na przebieg procesów życia społecznego i je zaburzać

• zachowania te mogą być indywidualne lub grupowe

ZJAWISKA DEZINTEGRACJI

1. patologia instytucji

2. osłabienie mechanizmu działania kontroli (formalnej i nieformalnej)

3. chwiejność kryterium ocen i norm moralnych

4. występowanie zachowań, które w okresie stabilizacji społecznej były uznawane za niepożądane

ad.A.

• instytucja nie realizuje przypisanych sobie funkcji

• ludzie związani z tą instytucją starają się przechwycić jej środki

objawy: biurokracja, kumoterstwo, łapownictwo, niewywiązywanie się z nalożonych zadań

ad.B.

• kontrola formalna: Policja, prokuratura i inne

• kontrola społeczna nieformalna; samopomoc sąsiedzka, rodzina i inne

ZJAWISKA DEZINTEGRACJI:

• alkoholizm, narkomania (w takim nasileniu, że utrudniają funkcjonowanie społeczności)

• wzrost przestępstw (od pospolitej do zorganizowanej lub gospodarczej)

• zachowania o charakterze seksualnym (nadmiernie rozwinięta prostytucja, gwałty, homoseksualizm jawny)

• nasilenie zachowań o charakterze psychicznym (załamanie, samobójstwa)

PRZYCZYNY DEZINTEGRACJI SPOŁECZNEJ

• mogą pojawić się nagle (wskutek klęsk żywiołowych, rozruchów); grupy problemów społecznych - wywołują niepokój w opinii społecznej

• mogą powoli narastać (na skutek migracji, produkcji)

SPOSOBY WALKI Z TYMI PROCESAMI

• radykalny (rewolucyjny) - staramy się oddziaływać na wszystkie negatywne procesy życia społecznego i walczyć z nimi

• wybieramy najgorsze (jedno) zjawisko i tylko z nim walczymy np. przestępczość nieletnich

PROCESY DEZORGANIZACJI (ANOMII)

1. Anomia i struktura społeczna

1. sposoby adaptacji społecznej w okresie anomii społecznej (w okresie załamania się wartości i norm moralnych) wg Nowaka

1. konformizm

2. frustracja fiksacyjna

3. innowacja w zakresie środków

4. innowacja w zakresie celów

5. wycofywanie się

6. rytualizm

7. utopia

8. bunt

ad.A) zachowania indywidualne, których istotą jest osiąganie celów za pomocą takich samych środków

ad.B) zachowanie ukierunkowane na uporczywym trzymaniu się celów bez wiary, możliwości w ich realizację; niezdolność do zmiany dotychczas stosowanych środków

ad.C) wykorzystywanie nowych środków w osiąganiu dotychczasowych celów; te środki uprzednio nie były akceptowane (nie było moralnie na nie zgody); prowadzi z jednej strony do konfliktu z normami własnymi jak i społecznymi

ad.D) wykorzystanie dotychczasowych środków do osiągania nowych celów

ad.E) odrzucenie dotychczasowych środków jak i celów; jednostka traci środki i cele ich realizacji; może pojawić się uczucie odtrącenia i apatii z konsekwencjami społecznymi

ad.F) podtrzymywanie dotychczasowego sposobu działania w zmienionej sytuacji społecznej (fiksacja na środki); szukamy akceptacji grupy, chcemy potwierdzić poczucie własnej wartości

ad.G) wyznaczamy nowe cele, ale nie mamy szans na środki, aby je zrealizować; realizacja celów pozostaje w sferze marzeń

ad.H) zmiana celów i środków (odrzucenie ich) sprzeciw wobec określonych wartości społecznych

W okresie adolescencji mamy, wartości, środki i cele ich dochodzenia są niezmiernie ważne.

2. Zasady pedagogiczne (profilaktyka społeczna) dla ludzi w okresie adolescencji.

Manifestowanie zachowań o charakterze negatywnym nie powinno być dla nas pretekstem by etykietować młodego człowieka (zachowanie jednostkowe, mimo że może odbiegać od norm, nie jest pretekstem do naznaczenia społecznego danej jednostki). Powinniśmy zaspokajać potrzeby tego człowieka (potrzeby rozwoju). Powinniśmy wpływać na zaspokojenie tych potrzeb.

1. Wychowawcy i ludzie dorośli powinni okazywać więcej zainteresowania i zaangażowania w kontaktach z młodym człowiekiem

2. Okazywać młodym ludziom więcej szacunku

3. Społeczeństwa ludzi dorosłych muszą tworzyć warunki do nabywania pozytywnych doświadczeń życiowych

4. Tworzenie warunków do poznawania i rozwijania kompetencji społecznych i zawodowych

5. Możność korzystania z pomocy ludzi dorosłych [specjalistów - (psychologów, pedagogów, terapeutów) i doświadczonych]

6. Dorośli powinni tworzyć warunki do pełnego rozwoju moralnego młodych ludzi

7. Dorośli winni udzielać pomocy w odnajdywaniu sensu życia

1. Nieprzystosowanie społeczne

• Związane z zaburzeniami rozwoju ludzi

• Trudności wychowawcze, demoralizacja, wykolejenie, podkultury, przestępczość (synonimy)

1. Wg Zofii Ostrykańskiej: obejmuje dzieci i młodzież, których zachowania nacechowane są zespołem objawów świadczących o nieprzestrzeganiu przez nie pewnych podstawowych zasad postępowania oraz norm społecznych obowiązujących dzieci w wieku szkolnym.

2. Objawy niedostosowania społecznego: znaczne opóźnienie szkolne, wagary, włóczęgarstwo, ucieczki, zachowania agresywne, rozwiązłość seksualna, ..., narkotyzowanie, przestępczość)

3. Podział definicji nieprzystosowania społecznego

• Definicje objawowe (np. Grzegorzewskiej) - odwołujemy się do podstawowych i specyficznych objawów zachowań młodych ludzi

• Definicje teoretyczne - oprócz części definicji objawowej angażuje się pewne pojęcia teoretyczne (np. ról społecznych, motywacji)

• Definicje operacyjne - symptomy i pomiary ( i sposoby pomiarów) nieprzystosowania

• Definicje administracyjne (utylitarne) - wyodrębnienie z populacji

• wsparcia instytucjonalnego nie osiągną poprawnej socjalizacji

HIERARCHIA POTRZEB WG MASLOWA


5. potrzeba samorealizacji

potrzeby wyższe

4. potrzeby u znania i szacunku





3. potrzeby społeczne poczucie przynależności


potrzeby niższe, 2. potrzeby bezpieczeństwa poczucie miłości

podstawowe 1. potrzeby organiczne przyjaźń, aktywność społeczna

chęć bycia popularnym

POSTAWY WYCHOWAWCZE WG SCHOFERA

L Ę K	OGRANICZAJĄCA		CIEPŁA		POBŁAŻLIWA	A G R E S J A
				Ciepła ograniczająca				Ciepła pobłażliwa
				Zimna ograniczająca				Zimna pobłażliwa
							ZIMNA

PODSTAWOWE WYMIARY ZACHOWAŃ WG LEARY'EGO

	DOMINACJA - 4 - 3 - 2
WROGOŚĆ	- 1 I I I I I I I I -4 -3 -2 -1 - 1 2 3 4 - -2	ŻYCZLIWOŚĆ
	- -3 - -4 SUBMISJA (ULEGŁOŚĆ)

			DOMINACJA		Nakazuje szacunek lub posłuszeństwo
		Budzi nieufność lub poczucie niższości
Budzi wrogość lub opór		Wyzyskuje, odrzuca, chełpi się Atakuje, karze, jest nieżyczliwa		Zarządza, kieruje, przewodzi, radzi Pomaga, wspiera, współczuje		Budzi ufność, jest akceptowany
WROGOŚĆ						ŻYCZLIWOŚĆ
	Jest karany lub odrzucany	Buntuje się, jest ostrożny, sceptyczny Nieśmiały, skromny, posłuszny		Zgadza się, współpracuje, przyjazny Poważa, ufa, szuka pomocy	Doznaje pomocy lub czułości
		Jest lekceważony lub poniżany		Spotyka radę lub pomoc
			SUBMISJA

MOEL ROZWOJU OSOBOWOŚCI WG ERICEANA; WYRÓŻNIŁ STADIA:

1. ufność - nieufność (1 rok życia)

2. autonomiczność - wątpliwość ( 2-3 rok życia)

3. inicjatywa - wina ( 4-5 rok życia)

4. pracowitość - niższość (6-12 rok życia)

5. tożsamość - pomieszanie ról ( dojrzewanie)

6. intymność - izolacja ( dorastanie)

7. generatywność - zaprzątnięcie się sobą ( dorosłe życie)

8. integralność - rozpacz (starość)

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.




---