PRAWO UPADŁOŚCIE I NAPRAWCZE

PODSTAWA PRAWNA

• Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. nr 60, poz. 535).

• Rozporządzenie ministra sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 1996 r. w sprawie wysokości wpisów w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 154, poz. 753 ze zm.).

• Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. nr 101, poz. 1178 ze zm.).

1. WSTĘP

1 października 2003r. weszła w życie nowa, ważna dla obrotu gospodarczego, ustawa Prawo upadłościowe i naprawcze.

Jego założenia oparte są na racjonalnych przesłankach: jeśli to możliwe, nie należy niszczyć przedsiębiorstwa, tylko pomóc dźwignąć się z problemów. Temu ma służyć postępowanie naprawcze lub oddłużeniowe.

Nowe prawo upadłościowe i naprawcze to spójny logiczny ciąg postępowania - próba naprawy, układ, a gdy nie daje to rezultatu - likwidacja majątku. Ma ono spowodować, że w większym stopniu wykorzystywane będą narzędzia służące sanacji przedsiębiorstwa, odzyskania równowagi finansowej, co leży niewątpliwie w interesie wszystkich - wierzycieli, bo więcej dostaną, firmy, bo przetrwa, pracowników, bo będą mieli pracę, partnerów gospodarczych, bo nie narazi ich na problemy.

Procedury naprawcze i układowe przewidziane nową ustawą są też korzystniejsze z punktu widzenia kosztów postępowania.

Nowe prawo zmieniło charakter upadłości, wprowadzając jako jedną z podstawowych zasad zachowanie przedsiębiorstwa dłużnika, jeśli oczywiście racjonalne względy na to pozwalają. Nowe regulacje chronią przede wszystkim uczciwych dłużników, którzy mogą skorzystać z postępowania naprawczego lub oddłużenia.

Natomiast nieuczciwym dłużnikom grozić może zakaz prowadzenia działalności gospodarczej oraz sankcje karne.

Nowa ustawa zastąpiła dwa akty prawne z 1934 r. prawo upadłościowe oraz prawo układowe.

W założeniu projektodawców nowa ustawa ma chronić - w większym niż dotychczas stopniu - wierzycieli. W tym celu do ustawy wprowadzono obligatoryjne postępowanie zabezpieczające już w pierwszym etapie postępowania - w przedmiocie ogłoszenia upadłości. Dzięki temu złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości uniemożliwia dłużnikowi wyprowadzanie majątku czy dokonanie pozornych czynności prawnych.

Zmieniono również sposób zawierania układu. Dotychczas, aby mógł dojść do skutku, zgodę musieli wyrazić zarówno upadły, jak i kwalifikowana większość wierzycieli. Teraz nie jest już konieczna zgoda dłużnika, bo o układzie decydują wierzyciele.

Wprowadzono pojęcie układu likwidacyjnego.

Wierzyciele mogą zdecydować, że majątek dłużnika zostanie przejęty przez wszystkich lub przez jednego z wierzycieli, który spłaci pozostałych. W wyniku takiego przejęcia przedsiębiorstwo dłużnika w znaczeniu przedmiotowym nadal jest zachowane, natomiast dłużnik zostaje odsunięty od zarządzania.

Został również uproszczony podział funduszy uzyskanych w upadłości.

Zmniejszono liczbę kategorii wierzycieli do czterech.

W nowym prawie upadłościowym i naprawczym znalazły się też sankcje dla nieuczciwego wierzyciela, który złoży wniosek o ogłoszenie upadłości w złej wierze, tj. gdy nie było do tego podstaw .

Może on być obciążony przez sąd kosztami postępowania, a dłużnik może domagać się odszkodowania na drodze sądowej.

2. DEFINICJA PRZEDSIĘBIORCY

Dłużnikiem, wobec którego można ogłosić upadłość, jest przede wszystkim przedsiębiorca. Ustawa wprowadza własną definicję przedsiębiorcy, co prowadzi do tego, że w obowiązującym porządku prawnym mamy kilka aktów prawnych definiujących to pojęcie (kodeks cywilny, prawo działalności gospodarczej, prawo upadłościowe i naprawcze).

Przedsiębiorcą w rozumieniu prawa upadłościowego i naprawczego jest osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, dysponująca z mocy odrębnych przepisów zdolnością prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Szerokie zakreślenie pojęcia przedsiębiorcy powoduje, że upadłość jest instytucją, która obejmuje wszystkie formy organizacyjne prowadzenia działalności gospodarczej. Upadłość można ogłosić wobec:

• przedsiębiorcy jednoosobowego, wobec kilku przedsiębiorców będących wspólnikami spółki cywilnej (w takim przypadku należy wystąpić z odrębnym wnioskiem wobec każdego wspólnika, co jest następstwem braku samodzielnej podmiotowości spółki cywilnej).

• spółek handlowych - zarówno osobowych (jawna, partnerska. komandytowa, komandytowo-akcyjna), jak i kapitałowych (z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna) oraz

• spółdzielni prowadzących działalność gospodarczą.

• podmiotów, które trudno uznać za przedsiębiorców ze względu na fakt, że nie prowadzą działalności gospodarczej. Ustawa przewiduje możliwość ogłoszenia upadłości spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych także w przypadku, gdy nie prowadzą one działalności gospodarczej. Innymi podmiotami, wobec których możliwe jest ogłoszenie upadłości, są partnerzy spółki partnerskiej oraz ci wspólnicy pozostałych osobowych spółek handlowych, którzy odpowiadają za zobowiązania spółki w sposób nieograniczony (każdy wspólnik spółki jawnej, komplementariusz w spółce komandytowej i komandytowo-akcyjnej).

3. ZDOLNOŚĆ UPADŁOŚCIOWA - Kto i kiedy może upaść

Nie każdy i nie zawsze może upaść, czyli że nie każdy dysponuje tzw. zdolnością upadłościową. Upadłość można ogłosić w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny, tzn. takiego, który zaprzestał wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań. Bez znaczenia jest, czy wymagalne zobowiązania, które nie są wykonywane, mają charakter pieniężny czy niepieniężny. Dla powstania tego, co określamy stanem niewypłacalności, bez znaczenia jest również wartość niewykonanych przez dłużnika zobowiązań.

1. Trzy warunki

Odpowiedź na pytanie, czy dłużnik rzeczywiście trwale zaprzestał realizowania swoich zobowiązań, nie jest zadaniem prostym. Aby nie doprowadzać do przedwczesnego ogłaszania upadłości, sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości w przypadku, gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki:

• opóźnienie dłużnika w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy;

• suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10 proc. wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika;

• wydanie postanowienia o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika nie spowoduje pokrzywdzenia wierzycieli.

1. Wniosek o ogłoszenie upadłości

Składając wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika wierzyciel powinien zadbać, aby znalazły się w nim następujące informacje:

1. imię i nazwisko dłużnika, jego nazwa (firmę) oraz miejsce zamieszkania albo siedziba dłużnika,

2. oznaczenie miejsca, w którym znajduje się się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika,

3. wskazanie i uprawdopodobnienie istnienia podstaw do ogłoszenia upadłości dłużnika,

4. wskazanie, czy podmiot, którego wniosek dotyczy, jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi.

Dodatkowo, jeżeli dłużnikiem, wobec którego ma być ogłoszona upadłość, jest spółka osobowa lub osoba prawna, należy we wniosku oznaczyć reprezentantów spółki lub osoby prawnej, ustanowionych likwidatorów. Wniosek o ogłoszenie spółki osobowej powinien zawierać ponadto imiona i nazwiska oraz wskazanie miejsca zamieszkania wszystkich wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia, czyli każdego wspólnika spółki jawnej, komplementariuszy w spółkach komandytowych i komandytowo-akcyjnych oraz partnerów spółki jawnej.

Sądem rozpoznającym wniosek o ogłoszenie upadłości jest sąd rejonowy - sąd gospodarczy właściwy miejscowo dla zakładu głównego przedsiębiorstwa dłużnika, i to ten sąd powinien być adresatem wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika. Gdy dłużnik ma kilka zakładów i mamy problemy z ustaleniem, który z nich jest zakładem głównym, można złożyć wniosek do któregokolwiek sądu upadłościowego właściwego miejscowo dla jednego z zakładów dłużnika. W sytuacji gdy dłużnik nie ma w Polsce przedsiębiorstwa, wniosek należy złożyć do sądu upadłościowego właściwego dla miejsca zamieszkania lub siedziby dłużnika, a gdy dłużnik nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby, wniosek powinien być złożony do sądu, w obszarze właściwości którego znajduje się majątek dłużnika. Dla rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości koniecznie jest uiszczenie przez wnioskodawcę wpisu stałego w wysokości 200 zł, co wynika z rozporządzenia ministra sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 1996 r. określającego wysokość wpisów w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 154, poz. 753 ze zm.).

1. Wniosek wierzyciela o ogłoszenie upadłości dłużnika - przykład

Warszawa, dnia 10 listopada 2005 r.
			Sąd Rejonowy
			Dla Warszawy Śródmieścia
			Wydział VIII Upadłościowo-Układowy
Wierzyciel: Jan Kowalski, przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą pod firmą „ZZZ”, ul. Mała 2, Warszawa.
Dłużnik: Artur Paliński, przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą pod firmą „AAA”, ul. Wielicka 298, Warszawa., zam. w Warszawie, ul. Srebrna 2/3.
Miejsce położenia przedsiębiorstwa dłużnika: ul. Wolna 298, Warszawa.
Wniosek wierzyciela o ogłoszenie upadłości dłużnika
Wierzyciel wnosi o ogłoszenie upadłości dłużnika - Artura Palińskiego, przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą „AAA” w Warszawie przy ul. Wolnej 298
Uzasadnienie
Dłużnik jest przedsiębiorcą prowadzącym wWarszawie hurtownię motoryzacyjną pod firmą „AAA”.
Dowód: Zaświadczenie z ewidencji działalności gospodarczej Urzędu Miasta Warszawy.
Wierzyciel, będący importerem osprzętu samochodowego, jest jednym z większych kontrahentów dłużnika. Wierzyciel w wykonaniu zawartej umowy sprzedaży dostarczył dłużnikowi towary o łącznej wartości 374 000 zł. Pomimo wezwań kierowanych do dłużnika przez okres 6 ostatnich miesięcy, ten uchyla się od zapłaty wymagalnych należności.
Dowód: Umowa sprzedaży z dnia 12 lutego 2003 r.;
	Faktury VAT FG 345/03, FG 421/03, FZ 377/03;
	Wezwanie do zapłaty z dnia 16 kwietnia 2003 r., wezwanie do zapłaty z dnia 23 lipca 2003 r.
Pismem z dnia z 12 sierpnia 2003 r. dłużnik uznał swój dług, informując jednocześnie wierzyciela, że nie może zaspokoić zgłaszanych roszczeń ze względu na kłopoty z dokonywaniem płatności przez jego własnych odbiorców. Brak wpłat od kontrahentów spowodował, że dłużnik od kilku miesięcy nie reguluje własnych zobowiązań wobec wierzycieli.
Dowód: Pismo dłużnika z dnia 12 sierpnia 2003 r. wraz z dołączonymi kopiami zajęć wierzytelności w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym z majątku dłużnika.
W zaistniałej sytuacji, wobec dalszej zwłoki dłużnika w spełnieniu świadczenia oraz z obawy przed utratą przez niego całości pozostałego majątku, wierzyciel wnosi o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego.
Zdaniem wnioskodawcy ogłoszenie upadłości dłużnika jest konieczne, ponieważ ten w sposób trwały zaprzestał realizowania swoich wymagalnych zobowiązań.
W związku z treścią art. 22 ust. 1 pkt 5 prawa upadłościowego i naprawczego informuję, że dłużnik nie jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi.
Krzysztof Zagański
Załączniki:
1) odpis wniosku wraz ze wszystkimi załącznikami,
2) zaświadczenie z ewidencji działalności gospodarczej UM Warszawa,
3) umowa sprzedaży z dnia 12 lutego 2003 r.,
4) faktury VAT FG 345/03, FG 421/03, FZ 377/03,
5) wezwanie do zapłaty z dnia 16 kwietnia 2003 r.,
6) wezwanie do zapłaty z dnia 23 lipca 2003 r.,

4. POSTANOWIENIE SĄDU O OGŁOSZENIU UPADŁOŚCI

Sąd w terminie dwóch miesięcy od wpłynięcia wniosku wydaje postanowienie, w którym orzeka o ogłoszeniu upadłości dłużnika lub o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości.

Ponieważ przez okres dwóch miesięcy nieuczciwy dłużnik mógłby rozdysponować posiadany majątek, ustawa wprowadza mechanizmy chroniące wierzycieli przed takim zachowaniem.

1. Zabezpieczenie majątku

Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości składa dłużnik, sąd z urzędu przeprowadza postępowanie polegające na zabezpieczeniu jego majątku. Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika składa wierzyciel, wówczas musi pamiętać, że zabezpieczenie może być uzależnione od uprawdopodobnienia przez wierzyciela, że istnieją podstawy do ogłoszenia upadłości dłużnika.

2. Wstępne zgromadzenie wierzycieli

Gdy do sądu upadłościowego wpłynie wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika, sąd zwołuje wstępne zgromadzenie wierzycieli w tych przypadkach, gdy istnieją podstawy do ogłoszenia upadłości dłużnika, chyba że z przedstawionych informacji wynika, że jedynym realnym sposobem zaspokojenia wierzycieli będzie likwidacja majątku dłużnika.

Wstępne zgromadzenie wierzycieli dysponuje szerokimi prerogatywami. W jego trakcie wierzyciele mogą:

• • podjąć uchwałę co do sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego - czy ma ono zmierzać do zawarcia układu, czy do likwidacji majątku dłużnika. Sąd jest związany taką uchwałą, o ile nie jest ona sprzeczna z prawem,

• • decydować o wyborze rady wierzycieli,

• • opiniować wybór osoby syndyka, nadzorcy sądowego albo zarządcy.

Podczas wstępnego zgromadzenia wierzycieli możliwe jest zawarcie z dłużnikiem układu, pod warunkiem że w zgromadzeniu uczestniczy co najmniej połowa wierzycieli dysponujących łącznie 3/4 ogólnej sumy wierzytelności stwierdzonych tytułami egzekucyjnymi, lub będących wierzytelnościami bezspornymi, ewentualnie uprawdopodobnionymi. Kwestie proceduralne oraz skutki zawarcia takiego układu są podobne jak w przypadku układu zawartego w toku właściwego postępowania upadłościowego.

1. Uczestnicy postępowania upadłościowym

SĘDZIA KOMISARZ

Organem sprawującym nadzór nad przebiegiem całego postępowania jest sędzia komisarz mający w zakresie swoich czynności prawa i obowiązki sądu i przewodniczącego.

SYNDYK

Syndyk powoływany jest w razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego

NADZORCA I ZARZĄDCA

Nadzorcę powołuje się w przypadku, gdy ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu, podobnie zarządcę, jednak jego ustanowienie jest dla nas sygnałem, że postępowanie upadłościowe ma zmierzać do zawarcia układu, przy czym upadły w całości lub w części został pozbawiony prawa zarządu swoim majątkiem.

ZGROMADZENIE WIERZYCIELI.

Zgromadzenie wierzycieli jest zwoływane przez sędziego komisarza w drodze obwieszczenia wówczas, gdy według przepisów ustawy wymagane jest podjęcie przez nią uchwały, ale również wówczas, gdy konieczność zwołania zgromadzenia dostrzeże sędzia komisarz.

Zgromadzenie wierzycieli powinno być również zwołane w przypadku, gdy z wnioskiem wystąpi przynajmniej dwóch wierzycieli mających łącznie nie mniej niż trzecią część ogólnej sumy uznanych wierzytelności.

RADA WIERZYCIELI

Rada wierzycieli dysponuje szerokimi uprawnieniami.. Rada wierzycieli wyraża zgodę na:

• dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa przez syndyka, gdy ma być prowadzone dłużej niż trzy miesiące od dnia ogłoszenia upadłości,

• odstąpienie od sprzedaży przedsiębiorstwa jako całości,

• sprzedaż z wolnej ręki (bez przetargu) nieruchomości lub statku morskiego wpisanego do rejestru okrętowego,

• sprzedaż praw i wierzytelności,

• zaciąganie pożyczek lub kredytów,

• obciążanie majątku upadłego zastawem lub hipoteką,

• wykonanie umowy wzajemnej zawartej przez upadłego albo odstąpienie od takiej umowy,

• uznanie, zrzeczenie się i zawarcie ugody co do roszczeń spornych,

• poddanie sporu rozstrzygnięciu sądu polubownego.

1. Zgłoszenie wierzytelności

Z dniem ogłoszenia upadłości dłużnika dochodzenie wszelkich roszczeń w stosunku do niego dopuszczalne jest jedynie w trybie i formie przewidzianej przez prawo upadłościowe i naprawcze.

Dla większości wierzycieli oznacza to konieczność zgłoszenia wierzytelności sędziemu komisarzowi. Jedynie mniejsza grupa wierzycieli, których można określić jako wierzycieli uprzywilejowanych, jest z tego obowiązku zwolniona.

Wierzyciel, którego wierzytelności nie są zabezpieczone na majątku upadłego ograniczonymi prawami rzeczowymi, np. zastawem rejestrowym lub hipoteką, jeżeli chce uzyskać zaspokojenie z sum uzyskanych wskutek upłynnienia składników masy upadłości albo uzyskać prawo do głosowania nad układem, powinien dokonać zgłoszenia wierzytelności. Zgłoszeniu podlega każdy rodzaj wierzytelności, zarówno pieniężne, jak i niepieniężne. Do postępowania upadłościowego powinna być również zgłoszona wierzytelność zależna od warunku.

2. Pracownicy i inni wierzyciele

Z obowiązku zgłaszania wierzytelności zwolnieni są pracownicy upadłego oraz wierzyciele, którym przysługuje należność z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, jeżeli w dokumentach upadłego znajdują się tytuły egzekucyjne lub inne bezsporne dokumenty, z których wynika obowiązek ich zapłaty.

Również w przypadku, gdy wierzytelności zostały stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądowym lub ostateczną decyzją administracyjną wydaną po ogłoszeniu upadłości nie ma potrzeby zgłaszania ich sędziemu komisarzowi, gdyż będą umieszczone na liście z urzędu.

Na dalszym etapie postępowania następuje sporządzenie przez syndyka, nadzorcę lub zarządcę listy wierzytelności. Po sporządzeniu lista taka jest przekazywana sędziemu komisarzowi, ten zaś ogłasza jej sporządzenie przez obwieszczenie oraz ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Każda zainteresowana osoba ma prawo zapoznać się z listą wierzytelności w sekretariacie sądu, w którym toczy się postępowanie upadłościowe.

5. UPADŁOŚĆ Z MOŻLIWOŚCIĄ ZAWARCIA UKŁADU

Ustawa pozwala wierzycielom i samemu upadłemu na wybranie jednej z dwóch dróg dalszego postępowania po ogłoszeniu upadłości.

Możliwość pierwsza to tradycyjne postępowanie upadłościowe polegające na przeprowadzeniu pod nadzorem syndyka i przede wszystkim sądu egzekucji generalnej z majątku upadłego tworzącego masę upadłości.

Możliwość druga to ogłoszenie upadłości ale z jednoczesnym zmierzaniem ku zawarciu układu z wierzycielami. W tym przypadku wierzyciele godząc się na ustępstwa wobec upadłego pozwalają na zachowanie jego bytu i działalności, co w przyszłości ma zaowocować przynajmniej częściowym zaspokojeniem ich roszczeń.

Gdy są podstawy do stwierdzenia, że istnieje uzasadniona ekonomicznie możliwość dalszego utrzymania działalności upadłego, sąd postanawia o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu. W takim przypadku powołuje się nadzorcę sądowego, gdy upadły sprawuje zarząd własny masą upadłości lub zarządcę, w przypadku gdy upadłemu odebrano zarząd jego majątkiem.

Ustawa w szczegółowy sposób normuje skutki ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu. Do szczególnie ważnych zaliczyć należy:

• nieważność klauzul umownych zakładających rozwiązanie stosunku prawnego łączącego strony w przypadku ogłoszenia upadłości jednej z nich.

• od dnia ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, aż do chwili umorzenia lub zakończenia postępowania, ewentualnie zmiany postanowienia o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmujące likwidację majątku upadłego następuje modyfikacja reguł ustawowego potrącania uczestniczących w układzie wierzytelności istniejących pomiędzy wierzycielami a upadłym.

• Z dniem ogłoszenia upadłości postępowania egzekucyjne i zabezpieczające prowadzone przeciwko upadłemu w celu zaspokojenia należności objętych układem ulegają zawieszeniu z mocy prawa.

Wniosek o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu - wzór
Kraków, dnia 15 października 2003 r.
		Sąd Rejonowy
		dla Krakowa Śródmieścia
		Wydział VIII
		Upadłościowo-Układowy
Dłużnik: Artur Paliński, przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą pod firmą „Amot”, ul. Wielicka 298, Kraków., zam. w Krakowie, ul. Kapelanka 22a/3.
Miejsce położenia
przedsiębiorstwa dłużnika: ul. Wielicka 298, Kraków.
Wniosek o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu
W związku z zaistnieniem w stosunku do mojej osoby podstaw ogłoszenia upadłości zgłaszam wniosek o ogłoszenie upadłości, wnosząc jednocześnie o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu.
Uzasadnienie
Dłużnik jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą, tj. hurtownię motoryzacyjną pod firmą „Amot” z siedzibą w Krakowie.
Dowód: Zaświadczenie z ewidencji działalności gospodarczej Urzędu Miasta Krakowa.
Ze względu na dekoniunkturę na rynku motoryzacyjnym dłużnik popadł w chwili obecnej w stan niewypłacalności - został zmuszony do zaprzestania realizowania swoich wymagalnych zobowiązań, co uzasadnia złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości.
Dowód: Bilans sporządzony dla celów postępowania upadłościowego;
	Spis wierzycieli;
	Spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika.
Jednocześnie istnieją przesłanki dla uznania, że w niedalekiej przyszłości będzie możliwe uzyskanie z prowadzonej działalności przychodów pozwalających na uzyskanie dochodu i częściową spłatę zobowiązań.
Dowód: Pisma osób zobowiązanych wobec dłużnika z zobowiązaniami spłaty długów;
	List intencyjny w sprawie podpisania umowy o prawo wyłącznej dystrybucji akcesoriów do samochodów dostawczych.
Z uwagi na przedstawione okoliczności dłużnik wnosi o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, proponując redukcję i prolongatę spłaty zadłużenia na zasadach określonych w dołączonych propozycjach układowych.
Stoownie do treści art. 22 ust. 1 pkt 4 i 5 prawa upadłościowego i naprawczego, dłużnik informuje, że nie jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r., o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, jak również nie jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi.
Artur Paliński
Załączniki:
1)	zaświadczenie z ewidencji działalności gospodarczej w Krakowie,
2)	aktualny wykaz majątku wraz z szacunkową wyceną,
3)	bilans sporządzony dla celów postępowania upadłościowego,
4)	spis wierzycieli,
5)	oświadczenie o spłatach wierzytelności dokonanych w ostatnich 6 miesiącach,
6)	spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika,
7)	wykaz tytułów egzekucyjnych i wykonawczych przeciwko dłużnikowi,
8)	informacja o postępowaniu zmierzającym do ustanowienia hipoteki przymusowej na nieruchomości dłużnika,
9)	propozycje układowe wraz z propozycjami finansowania układu,
10)	pisma osób zobowiązanych wobec dłużnika z zobowiązaniami spłaty długów,
11)	list intencyjny w sprawie podpisania umowy o prawo wyłącznej dystrybucji akcesoriów do samochodów dostawczych,
12)	oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku.

1. Propozycje układowe

Jeżeli postępowanie ma zmierzać do zawarcia układu, pierwszą czynnością mającą znaczenie dla wierzycieli jest przedstawienie propozycji układowych precyzujących, z jakimi ustępstwami muszą liczyć się wierzyciele. W większości przypadków propozycje układowe zgłasza upadły. Propozycje takie może jednak zgłosić również syndyk lub rada wierzycieli, a także wierzyciel, którego wniosek o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu stał się podstawą do wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości dłużnika.

Ustawa wskazuje następujące grupy wierzytelności, które nie są obejmowane układem:

• należności alimentacyjne oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci;

• wierzytelności o wydanie mienia;

• wierzytelności, które za zgodą sędziego komisarza zostały spłacone;

• wierzytelności, za które upadły odpowiada w związku z nabyciem spadku po ogłoszeniu upadłości, po wejściu spadku do masy upadłości;

• składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe.

2. Kategorie interesów

Wierzyciele są dzieleni przez sędziego komisarza na odrębne grupy w zależności od kategorii interesów, jakie reprezentują.

Podział na kategorie interesów powoduje, że warunki restrukturyzacji zobowiązań upadłego nie muszą być jednakowe dla wszystkich wierzycieli, przy czym jednocześnie spełniony musi być jeszcze jeden warunek - wierzyciele głosujący za układem muszą w każdej z grup dysponować łącznie nie mniej niż 2/3 ogólnej sumy wierzytelności, które uprawniają do uczestnictwa w głosowaniu.

3. Zawarcie i zatwierdzenie układu

Zawarcie układu następuje na zgromadzeniu wierzycieli, które powinno odbyć się w terminie miesiąca od zatwierdzenia listy wierzytelności.

4. Życie po układzie

Skutki układu dotykają wszystkich wierzycieli, których wierzytelności są objęte układem, także gdy nie zostały umieszczone na liście.

Z dniem uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego układ z mocy samego prawa ulegają umorzeniu postępowania egzekucyjne i zabezpieczające prowadzone przeciwko upadłemu w celu zaspokojenia należności objętych układem, co zostaje stwierdzone postanowieniem wydawanym przez sąd upadłościowy z urzędu.

6. UPADŁOŚĆ OBEJMUJĄCA LIKWIDACJĘ MAJĄTKU MASY UPADŁOŚCI

Jeżeli wierzyciel uczestniczy w postępowaniu upadłościowym obejmującym likwidację majątku upadłego, wówczas zaspokojenie jego roszczeń nastąpi przez partycypowanie w części dochodu, jaki przyniesie upłynnienie składników masy upadłości i ściągnięcie wierzytelności upadłego.

1. Skutki ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego

Do najważniejszych skutków ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego zaliczyć należy:

• • następującą z mocy prawa w dniu ogłoszenia upadłości wymagalność z mocy prawa wszystkich powstałych do tej daty zobowiązań upadłego;

• • następującą z mocy prawa zmianę wszystkich zobowiązań niepieniężnych na pieniężne;

• • zaostrzenie reguł dopuszczalności dokonywania potrącenia pomiędzy wierzycielami a upadłym;

• • modyfikację zasad realizacji większości umów wzajemnych, które w dniu ogłoszenia upadłości nie były jeszcze w całości wykonane przez którąkolwiek ze stron.

• • zawieszenie z mocy prawa toczących się postępowań egzekucyjnych i przelanie do masy upadłości sum uzyskanych w toku takiego postępowania. Po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości zawieszone postępowania egzekucyjne ulegają umorzeniu, ponieważ dalsza realizacja roszczeń wierzycieli może nastąpić wyłącznie na zasadach przewidzianych przez prawo upadłościowe, tj. w drodze zgłoszenia wierzytelności sędziemu komisarzowi.

1. Kategorie zaspokojenia:

• Kategoria 1

Należą do niej: koszty postępowania upadłościowego, czyli np. wynagrodzenie syndyka, wynagrodzenia nadal zatrudnionych pracowników za pracę wykonywaną po ogłoszeniu upadłości, podatki i inne daniny publiczne należne za okres po ogłoszeniu upadłości, następnie należności z tytułu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe pracowników, należności ze stosunku pracy, należności rolników z tytułu umów o dostarczenie produktów z własnego gospodarstwa rolnego za ostatnie dwa lata, renty należne za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, ciążące na upadłym zobowiązania alimentacyjne.

W kategorii I zgrupowano również należności powstałe wskutek czynności syndyka lub zarządcy, należności z zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości umów wzajemnych, których wykonania żądał syndyk albo zarządca, należności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia masy upadłości oraz należności, które powstały z czynności upadłego dokonanych za zgodą nadzorcy sądowego.

• Kategoria 2

Należą do niej: podatki, inne daniny publiczne oraz nie podlegające zaspokojeniu w kategorii pierwszej należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne należne za ostatni rok przed datą ogłoszenia upadłości wraz z należnymi od nich odsetkami i kosztami egzekucji.

• Kategoria 3

Należą do niej: inne wierzytelności, jeżeli nie podlegają zaspokojeniu w kategorii czwartej, wraz z odsetkami za ostatni rok przed datą ogłoszenia upadłości, z odszkodowaniem umownym, kosztami procesu i egzekucji. Większość wierzytelności powstających w toku kontaktów handlowych pomiędzy wierzycielami a upadłym po ogłoszeniu upadłości powinna być kwalifikowana do tej kategorii.

• Kategoria 4

Należą do niej: odsetki, które nie należą do wyższych kategorii w kolejności, w jakiej podlega zaspokojeniu kapitał, a także sądowe i administracyjne kary grzywny oraz należności z tytułu darowizn i zapisów. Dla wierzyciela najbardziej interesująca pozostaje kwestia odsetek.

W kategorii czwartej zaspokajane są odsetki od wierzytelności zaliczonych do kategorii pierwszej, a także od wierzytelności zaliczonych do kategorii trzeciej, przypadające za czas sprzed roku przed ogłoszeniem upadłości.

2. Zaspokojenie roszczeń wierzycieli

Sposób zaspokojenia roszczeń wierzycieli uczestniczących w postępowaniu upadłościowym obejmującym likwidację majątku upadłego zależny jest przede wszystkim od tego, czy ich wierzytelność korzysta z zabezpieczenia rzeczowego na majątku upadłego.

O ile przepis szczególny nie będzie stanowił inaczej, wierzytelności zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską, a także wygasające według przepisów ustawy prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości, podlegają zaspokojeniu z sumy, jaką uda się uzyskać ze sprzedaży przedmiotu obciążonego, pomniejszonej o koszty związane ze sprzedażą.

Zaspokojenie dokonywane jest w ten sposób, że z sumy przeznaczonej do podziału najpierw zaspokaja się kategorię pierwszą, gdy po jej zaspokojeniu pozostaną wolne środki - zaspokaja się z nich kategorię drugą - gdy po zaspokojeniu kategorii drugiej pozostaną jeszcze wolne środki - zaspokaja się z nich kategorię trzecią itd. Gdy zabraknie majątku na zaspokojenie wszystkich należności w obrębie tej samej kategorii - należności takie zaspokaja się proporcjonalnie do wysokości każdej z nich.

3. Plan podziału i zarzuty

Syndyk zobligowany jest do sporządzenia tzw. planu podziału funduszów masy upadłości, który po zatwierdzeniu staje się podstawą do dokonania podziału.

Po etapie formalnego sprawdzenia planu podziału sędzia komisarz zawiadamia upadłego oraz członków rady wierzycieli oraz ogłasza przez obwieszczenie i ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, że plan podziału można przeglądać w sekretariacie sądu upadłościowego i że w terminie dwóch tygodni od dnia obwieszczenia możliwe jest wnoszenie przeciwko niemu zarzutów.

7. POSTĘPOWANIE NAPRAWCZE

Postępowanie naprawcze w razie zagrożenia niewypłacalnością jest niezależną od postępowania upadłościowego procedurą, ukierunkowaną na ratowanie przedsiębiorcy przed trwałą niewypłacalnością i w konsekwencji koniecznością ogłoszenia upadłości.

Uzdrowienie podmiotu zagrożonego niewypłacalnością odbywa się zarówno przez podjęcie restrukturyzacji samego przedsiębiorstwa dłużnika, jak i restrukturyzację jego zobowiązań w drodze układu zawieranego z wierzycielami.

Dłużnik musi spełnić dwie przesłanki dla skutecznego wszczęcia postępowania naprawczego:

• • być przedsiębiorcą wpisanym do Krajowego Rejestru Sądowego

• • być zagrożony niewypłacalnością, czyli znajdować się w sytuacji, gdy mimo wykonywania swoich zobowiązań, według rozsądnej oceny jego sytuacji ekonomicznej jest oczywiste, że w

Nawet jeżeli dłużnik spełnia powyższe dwie przesłanki, nie będzie mógł skorzystać z procedury upadłościowej jeżeli:

• • w przeszłości prowadził postępowanie naprawcze, a od jego umorzenia nie upłynęły dwa lata,

• • w przeszłości był objęty układem zawartym w postępowaniu naprawczym lub upadłościowym, a od wykonania układu nie upłynęło pięć lat,

• • w przeszłości prowadzono w stosunku do niego postępowanie upadłościowe obejmujące likwidację majątku lub przyjęto układ likwidacyjny, a od prawomocnego zakończenia postępowania nie upłynęło pięć lat,

• • w przeszłości oddalono w stosunku do niego wniosek o ogłoszenie upadłości z braku majątku albo z tego powodu umorzono postępowanie upadłościowe, a od uprawomocnienia się postępowania nie upłynęło pięć lat.

1. Skutki wszczęcia postępowania naprawczego

Wszczęcie postępowania naprawczego rodzi następujące skutki dla wierzycieli:

• zawieszenie spłaty zobowiązań pieniężnych przedsiębiorcy,

• zawieszenie naliczania odsetek należnych od przedsiębiorcy,

• ograniczenie możliwości dokonywania potrąceń,

• w stosunku do przedsiębiorcy nie mogą być wszczynane postępowania egzekucyjne i zabezpieczające, a wszczęte podlegają zawieszeniu.

Gdy równolegle z wnioskiem dłużnika o otwarcie postępowania naprawczego złożony zostanie przez wierzyciela wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika, wniosek wierzyciela nie będzie rozpoznawany przez sąd do czasu zakończenia postępowania naprawczego albo sąd połączy rozpoznanie tego wniosku z postępowaniem o zatwierdzenie układu zawartego w postępowaniu naprawczym.

2. Restrukturyzacja przedsiębiorstwa i zobowiązań

Postępowanie naprawcze ma doprowadzić do przywrócenia przedsiębiorcy konkurencyjności na rynku. Naprawa ma polegać na restrukturyzacji majątku przez jego częściowe zbycie, wydzierżawienie lub wynajęcie, a także na restrukturyzacji zatrudnienia.

Wszystkie działania, jakie zamierza podjąć przedsiębiorca, powinny być opisane i uzasadnione w planie naprawczym doręczanym każdemu z wierzycieli.

Restrukturyzacja zobowiązań dokonuje się poprzez zawarcie układu z wierzycielami. Układ w postępowaniu naprawczym różni się nieco od układu zawieranego w postępowaniu upadłościowym. Układ ten jest przygotowywany przez samego dłużnika w porozumieniu z ustanowionym dla niego nadzorcą sądowym. Ważne jest to, że układ obejmie tylko świadczenia przysługujące wierzycielom za okres po dniu wszczęcia postępowania naprawczego. Świadczenia za okres poprzedzający wszczęcie postępowania naprawczego muszą być przez przedsiębiorcę zaspokojone, gdyż jest to warunek konieczny dla samej dopuszczalności wszczęcia postępowania naprawczego.

Dla przyjęcia układu konieczne jest uzyskanie dwóch większości: osobowej i kapitałowej. Ustawa wymaga wypowiedzenia się za układem większości wierzycieli uprawnionych do uczestnictwa w zgromadzeniu wierzycieli mających łącznie 2/3 ogólnej sumy wierzytelności uprawniających do głosowania.

8. INSTYTUCJA ODDŁUŻENIA

W postanowieniu o zakończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku upadłego, dotyczącego osoby fizycznej, sąd na wniosek upadłego może orzec o umorzeniu w całości lub w części zobowiązań upadłego, których nie udało się zaspokoić w przeprowadzonym postępowaniu upadłościowym.

9. ZAKAZ PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI

Sąd może orzec pozbawienie na okres od trzech do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu osoby, która z własnej winy:

1. będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości, albo

2. po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg handlowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłego, do których wydania lub wskazania była zobowiązana z mocy ustawy, albo

3. jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innych obowiązków ciążących na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego komisarza, albo też w inny sposób utrudniała postępowanie.

mgr. inż. Bożenna Dziurkowska

Syndyk przy Sądzie Okręgowym dla Warszawy i Warszawy - Pragi

1

---