Czarnogóra

Czarnogóra to państwo w Europie Południowej powstałe po rozpadzie Serbii i Czarnogóry. Linia brzegowa Czarnogóry liczy 294km, w tym 73km dobrze  zagospodarowanych plaż na wybrzeżu Adriatyku.

1. INFORMACJE OGÓLNE

Klimat:
umiarkowany z długim ciepłym latem i krótka zimą. W większości miejscowości wypoczynkowych sezon trwa od maja do października. W regionach górskich sezon trwa od maja do września a sporty zimowe można uprawiać od połowy grudnia do maja. 

Strefa czasowa:

GMT+1; czas letni: GMT+2 (od końca marca do końca października).

Obszar:

13.812 km².

Ludność:

653 474 mieszkańców.

Stolica:

Podgorica.

Jezyk urzędowy:

czarnogórski; języki oficjalne: albański, bośniacki, chorwacki, serbski. Równoprawne użycie alfabetu łacińskiego i cyrylicy.
 

Waluta:

Euro. Karty płatnicze i kredytowe (American Express, Visa, MasterCard/Euro Card, Maestro) są powszechnie akceptowane (można nimi także podejmować gotówkę
z bankomatów). Jedynie małe sklepy nie posiadają odpowiednich terminali.

Dni świąteczne 2015:

01.01 - Nowy Rok, 07.01 - Boże Narodzenie wg Prawosławia, 12.04 -Wielkanoc wg Prawosławia, 01.05 - Święto Pracy, 09.05 - Dzień Zwycięstwa, 21.05 - Dzień Niepodległości, 13.07- Święto Narodowe

Dokumenty podróży:

Jak informuje MSZ obywatele RP mogą przekraczać granicę Czarnogóry, przejeżdżać tranzytem oraz przebywac na terytorium kraju do 30 dni na podstawie ważnego dowodu osobistego. W przypadku osób niepełnoletnich zaleca się, aby osoby takie udające się do Czarnogóry posiadały polski paszport ważny co najmniej 6 miesięcy dłużej niż deklarowany czas pobytu.

Przy pobycie dłuższym niż 30 dni, ale krótszy niż 90 dni, wymagany jest paszport ważny co najmniej 6 miesięcy dłużej niż deklarowany czas pobytu. Przy pobycie ponad 90 dni obywateli RP obejmuje obowiązek wizowy. Każdy podróżny otrzymuje kartę turystyczną.

Obowiązek meldunkowy:

Każdy turysta, który ma zamiar przebywać w Czarnogórze powyżej 3 dni podlega obowiązkowi meldunkowemu. Zameldować się trzeba na policji w ciągu 24 godzin od momentu wjazdu. W przypadku pobytu w hotelach oraz na campingach, a także w innych obiektach turystycznych zameldowania dokonuje recepcja obiektu.

Ubezpieczenie:
- obowiązuje ubezpieczenie komunikacyjne OC "Zielona Karta",
- oprócz karty NFZ zalecane jest wykupienie ubezpieczenia NW i kosztów leczenia.

Przy podróżowaniu pożyczonym pojazdem wymagane jest pełnomocnictwo do korzystania z pojazdu wystawiane przez PZM.

Drogowe przejścia graniczne zalecane dla turystów, czynne 24h:  

• z Kosowem: przełęcz Kula na drodze Rozaje-Pec;

• z Chorwacją: Debeli Brijeg;

• z Bośnią i Hercegowiną: Vilusi, Vracenovici, Scepan Polje, Sitnica, Metaljka, Krstac, Klobuk;

• z Albanią: Bozaj, Sukotin;

• z Serbią: Cemerno-Cemerno; Jabuka-Rance; Gostun-Konatar; Vuva-Vuca; Kula-Rozaje
  

2. PRZEPISY RUCHU DROGOWEGO

Wyposażenie pojazdu

• pasy bezpieczeństwa obowiązkowe na przednich siedzeniach, na tylnych - o ile są zamocowane;               

• trójkąt ostrzegawczy;               

• apteczka + gumowe rękawice;      

• komplet zapasowych żarówek;       

• minimalna głębokość profilu rzeźby bieżnika opon - 1 mm (autokary - 2 mm);

• zalecane jest posiadanie gaśnicy i zabezpieczenia antywłamaniowego;

• kask ochronny dla motocyklisty i rowerzysty.

Światła mijania:

Używanie świateł mijania obowiązkowe 24h przez cały rok

 
Kamizelka bezpieczeństwa:

Zalecane posiadanie i używanie kamizelki bezpieczeństwa (odblaskowej).

Dozwolone wymiary pojazdów:

• wysokość - 4 m;

• szerokość - 2,5 m,

• długość:

• przyczepy 1-osiowej - 6m (łącznie ze sprzęgiem);

• przyczepy 2-osiowej - 10m (łącznie ze sprzęgiem);

• zestawu pojazdów (samochód + przyczepa) - 15m.
  

Prawo jazdy

Do prowadzenia pojazdu uprawnione są tylko osoby, które ukończyły 18 lat.

Przewóz dzieci.

Zakaz przewozu dzieci do lat 12 na przednim siedzeniu pojazdu.

Dozwolone prędkości (km/h):

- teren zabudowany - 50 km/h, o ile znaki nie wskazują inaczej 

- teren niezabudowany:

	drogi szybkiego ruchu	inne drogi
motocykl, sam. osobowy	100	80
samochód osobowy z przyczepą, samochód campingowy, autokar bez przyczepy, sam. ciężarowy do 7,5 t.	80	80
Sam. ciężarowy pow. 7,5 t z przyczepą lub bez	70	70

 

Parkowanie:

W dużych miastach wyznaczone są strefy ograniczonego parkowania gdzie zainstalowano parkometry działające od poniedziałku do soboty od 8h do 19h; w pozostałym czasie parkowanie jest bezpłatne. Na innych parkingach za pozostawienie samochodu opłaca się na miejscu. 

 

Niepełnosprawni:

Nie ma specjalnych udogodnień dla kierowców niepełnosprawnych.

Pojazdy handlowe


Zakaz ruchu dla pojazdów powyżej 5 ton przewożących towary obowiązuje
w okresie od 1 lipca do 1 września w piątki i niedziele 15h00 - 20h00, soboty 06h00 - 09h00  i 17h00 - 20h00 oraz niedziele 06h00 - 09h00 na drogach:
>  Petrovac (wybrzeże) - Virpazar  
>  Bloce - Kolasin
>  Podgorica - Budva
>  Bar - Petrovac

Czasowy wwóz łodzi

Dozwolony jest czasowy wwóz łodzi na 1 rok bez obowiązku przedstawienie dokumentów celnych. Nie można jednak korzystać z łodzi bez zgody władz portowych. Przepisy celne wymagają, aby łodzie oraz wszelkie nietypowe wyposażenie były umieszczone w formularzu celnym w dniu przyjazdu.

3. KARY ZA WYKROCZENIA DROGOWE

Dozwolona zawartość alkoholu we krwi - 0,03% (kierowcy zawodowi - 0,00%). Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu karane jest grzywną w wysokości:

→ 0,03 - 0,05% - od 70 do 200 Euro

→ powyżej 0,05% - od 300 do 2000 Euro + zatrzymanie prawa jazdy na okres 1-3 miesięcy.

Przykładowa wysokość mandatów pobieranych na miejscu za wykroczenia drogowe:
- nieprawidłowe parkowanie, używanie - podczas jazdy - telefonu bez urządzenia głośnomówiącego - od 60 do 150 Euro

- jazda bez pasów bezpieczeństwa - od 40 do 100 Euro

- przekroczenie prędkości:

w terenie zabudowanym
do 10 km/h	od 40 do 100 Euro
10 -20 km/h	od 60 do 150 Euro
20-30 km/h	od 70 do 200 Euro
30 - 50 km/h	od 100 do 450 Euro
50 - 70 km/h	od 150 do 1000 Euro
powyżej 70 km/h	od 300 do 2000 Euro+zatrzymanie prawa jazdy na okres 1-3 miesięcy
w terenie niezabudowanym
od 10 do 30 km/h	od  40 do 100 Euro
od 30 do 40 km/h	od 60 do 150 Euro
40 - 50 km/h	od 70 do 200 Euro
50 - 70 km/h	od 100 do 450 Euro
70 - 90 km/h	od 150 do 1000 Euro
powyżej 90 km/h	od 300 do 2000 Euro+zatrzymanie prawa jazdy na okres 3 miesięcy

Jeżeli kierowca stanowi zagrożenie dla innych użytkowników drogi lub spowoduje wypadek, mandat zostaje podwyższony, może być zastosowana także kara aresztu oraz zatrzymanie prawa jazdy na okres od 30 dni do 6 miesięcy.

UWAGA: Generalnie nie ma problemów z bezpiecznym podróżowaniem po Czarnogórze jednakże odradzamy wycieczki w rejon Kosova i jego okolice. Rząd Serbii i Czarnogóry nie poleca wjazdu na swoje terytorium od strony Kosova ani też korzystania z zewnętrznych przejść granicznych między Kosovem a Albanią i Macedonią. Ze względu na możliwość zamieszek w Serbii południowej odradza się również przejazd przez Presevo, Medvedja i Bujanovac.

4. OPŁATY DROGOWE

Sieć drogowa Czarnogóry liczy 5174 km. Nie ma autostrad. Drogą główną łączącą Czarnogórę z Serbią jest droga E763. Ważnymi trasami turystycznymi są także: E65/E80 - łącząca Herceg Novi (miasteczko graniczne w Chorwacji) z Podgoricą i przebiega przez miejscowości wypoczykowe: Kotor, Perast, Tivat i Budvę oraz  E762 - łączącą Scepan Polje i Podgoricę. Korzystanie z  dróg jest bezpłatne.

Opłaty drogowe pobierane są tylko za:
♦ przejazd tunelem Sozina (4182 m, na trasie Podgorica - Bar):
- motocykl, samochód osobowy - 2,5 Euro
- motocykl/samochód osobowy z przyczepą - 4,00 Euro
- samochód campingowy - 5,00 Euro
- samochód ciężarowy 2-osiowy - 8,00 Euro
- samochód ciężarowy z przyczepą, samochód ciężarowy do 3 osi - 12,00 Euro
- samochód ciężarowy powyżej 3 osi - 18,00 Euro

♦ przejazd promem z Kamenari - Lepetane (przez Tivatski Zalew): 

kategoria pojazdu	Euro
motocykl	1,50
samochód osobowy	4,00
samochód osobowy z przyczepą, sam.typu van, mikrobus 7-20 miejsc, sam.ciężarowy do 5 ton	8,50
sam.ciężarowy powyżej 5 ton, sam.ciężarowy do 5 ton z przyczepą, sam.osobowy typu van z przyczepą	11,50
autokar	14,50
autokar z przyczepą	21,00
pojazdy ciężkie	25,00

5. PALIWO

W Czarnogórze benzyna bezołowiowa i diesel są dostępne bez problemów. Stacje benzynowe akceptują tylko płatności gotówką. Stacje usytuowane przy przejściach granicznych, wzdłuż głównych szlaków komunikacyjnych oraz w wielkich miastach czynne są 24h; pozostałe przeważnie od 8h do 20h.

Wykaz stacji z gazem płynnym do samochodów (LPG):

Miasto	Adres	Stacja
81000 Podgorica	I Proleterske	EKO
81000 Podgorica	Vojislavljevica	EKO
81000 Podgorica	Mitra Bakica Bb	EKO
85320 Tivat	Mazina bb; Jadranska magistrala	Petrol BS
81250 Cetinje	Ocinici bb	EKO
84000 Cetinje	Kontari Bb	EKO
81250 Cetinje	Crna Greda Bb	Petrol BS
85310 Budva	Jandranski put bb (E65, E80)	Petrol BS
81400 Niksic	Hercegovacki put bb	EKO
84210 Pljevlja	Narodne revolucije bb	EKO
85000 Bar	Ilino	EKO
85360 Ulcinj	Put Braice bb	EKO
85330 Kotor	Skaljari bb (E65,E80)	EKO
81210 Kolasin	Lugovi bb (E65, E80)	EKO
85347 Igalo	Sutorina bb	EKO
85300 Petrovac	Rezevici Bb	Petrol BS

Popularnym typem końcówki do tankowania LPG jest typ "włoski".
Bez opłat celnych można wwieźć tylko paliwo znajdujące się w baku pojazdu. Wwóz paliwa w zapasowych kanistrach dozwolony jest w ilościach rozsądnych, pod warunkiem uiszczenia opłat celnych.

Aktualne ceny paliwa

6. TELEFONY ALARMOWE


Usługi pomocy drogowej świadczy automobilklub Czarnogóry (AMSCG). Centrala alarmowa 19807 czynna 24h.

Aby uzyskać pomoc bezpłatnie zapoznaj się z www.sospzmot.pl
- policja - 92,     
- pogotowie ratunkowe - 94,               
- straż pożarna - 93,
- zunifikowany numer -112.

7. POLSKIE PLACÓWKI DYPLOMATYCZNE

Ambasada RP w Czarnogórze
Kozaračka 79, 81000 Podgorica
tel.: [phone], + 382 20 608 321; 

tel. dyżurny: [phone];
fax: [phone]
e-mail: [e-mail]

www.podgorica.msz.gov.pl

lub patrz: www.msz.gov.pl

Narodowa Organizacja Turystyczna Czarnogóry

www.visit-montenegro.com

PZM Info 2015

7 ©Copyright PZM-Travel. Lato 2015

---