Ryby wykłady 2012, weterynaria, 4 rok, choroby ryb


Ryby Wyklady 2012r.

WYKŁAD I

Stawy - sztuczne zbiorniki wodne stworzone dzieki działalności człowieka, powstałe przez zalanie misy stawowej i usypaniu grobli, ziemię przenosi się na dno stawu...?

Dno prawidłowe:

-nachylenie w kierunku odpływu ok 3st, mniejsze niż 1st to woda nie spływa. Większe niż 5st żyzna gleba spłukiwana.

-na dnie stawu rowki:

+rów główny ok 1m głębokości poniżej dna stawu, podczas połowu tu gromadzą się ryby

+rowy boczne strzałkowo od głównego, płytsze, ściągają wodę do rowu głónego, odstęp miedzy groblami, a rowami bocznymi to ława

Do spiętrzania, spuszczania wody służy mnich - pionowy stojak z szeregiem zastawek, na dole leżak łączący dwa mnichy, leżak mnicha odpływowego powinien byc poniżej dna rowu odpływowego.

Stawy spuszczalne - rozkład mułu przebiega bardzo szybko . Osuszalny, nieosuszalny - dużo mułu.

Stawy uprawialne - przeprowadza się orkę.

Sposoby doprowadzania wody: źródłem może być rzeka, wody studzienne, zależy od rodzaju doliny.

System paciorkowy - woda najpierw do pierwszego stawu, do drugiego, trzeciego, słabe warunki.

Typy stawów hodowlanych:

+karpiowy - woda stojąca lub wolno przepływająca (uzupełnia braki wody od wiosny do jesieni na skutek parowania, nasiękania), zabezpieczają pokarm w postaci planktonu, fauny dennej, gatunki: liny, karpie, karasie, sandacze, amury, tołpygi. Tlen - od 5 do 6mg/l. Temp wody powyzej 20st.

+pstrągowy - znaczny przepływ wody (50-1000 l/sek), woda pierwszej klasy czystości, tlen powyżej 6mg/l wody, temp poniżej 20st, pokarm sztuczny, więc rowy są betonowe, dobrze dla ryb zimnolubnych: trocie, łososie, sandacze, bolenie, szczupaki.

+mieszany - rzadko

Stawy karpiowe - kategorie:

a) tarliske z ogrzewalnikiem, 0,1% powierzchni stawu - małe, ok 100m2, rowy na obwodzie stawu, roślinność miękka, 2-3 dni przed tarłem są zalewane, po tarle nieużytkowane.

b) stawy narybkowe: przesadka I i II - 13% powierzchni gospodarstwa. I - niewielkie 0,25-2 ha, płytkie 30-50 cm, przed odpływem do 1m, dno uprawiane zapewnia pokarm naturalny dla wylęgu. Narybek jest tu ok 4tyg, ryby te to lipcówka, czyli wylęg podchowany. Odżywiają sie pokarmem naturalnym bo p.pok nie jest do końca rozwinięty. II - różny areał od 1 do 20 ha, do 1,5 m głębokości, narybek przez okres zimowania, mogą być też zimochowami, są osuszalne, spuszczalne, gdy nieużytkowane to dno wapnowane, nawożone i uprawiane tak jak przesadka I.

c)zimochowy narybkowe i kroczkowe - 2%. Narybkowe - 1 ha, 1,80-2m, przepływ woy zabezpieczony przez zimę (ziemię?) osuszalne, dno wapnowane, zalewa się na 3-4 tyg przed użytkowaniem, typowych zimowchowów się nie uprawia. Kroczkowe - do 5 ha, reszta jw.

d)stawy kroczkowe 13% - spuszczalne, częściowo lub całkowicie osuszalne, do wychowu karpi w 2 roku życia. 10-3- ha, 1-2m głębokie, muszą być dosyć żyzne.

e) stawy towarowe 70% - największe powyżej 10 ha, nieodławialne.

f) magazyny rybne, 0,4%, stawy pomocnicze, doświadczalne, odsadniki, kwarantannowe - do krótkotrwałego przetrzymywania ryb, 2m, niezależny dopływ czystej wody 1-3, 5st C.

Gospodarstwa pstrągowe:

a) podchowalniki - stawy służące do przetrzymywania wylęgu, 20m2, 40-50cm głębokości.

b)stawy narybkowe - poza wylęgarnią w postaci rowów lub zbiorników rotacyjnych, do wychowu ryb w I roku życia, 80-100m2. 60g.....?

c)stawy towarowe, tarlakowe, doświadczalne, kwarantannowe. Pow 100m2, długość 30m, szerokość 3m, głębokość 1m, z dopływem i odpływem.

WYK: 29 II 2012r.

Sadze, np. Do hodowli pstrągów, rodzaj klatek zanużonych w wodzie z siatki lub tkaniny na ramowej konstrukcji. Tucz sadzowy zagraża środowisku, ponieważ dodawane do karmy antybiotyki moga zalegać do kilku miesięcy na dnie zbiorników.

Podstawowy sprzęt - kasarki, sufaty - do odławiania ryb ze stawów. Ważna wielkość oczek. Nosiłki drewniane lub brezentowe. Płuczki - drewniana skrzynia kształtu trapezowatego, boki pokryte siatka, w taką płuczkę umieszczamy rybę na pewien czas po odłowie i puszczamy silny strumień wody, żeby ryba się odpiła - oczyściła skrzela z nadmiaru mułu. Nieodpita ryba szybko śnie i jest narażona na stres. Płuczki też są używane do kąpieli leczniczych, ale wtedy bez przepływu wody.

Sprzęt do transportu ryb - worki foliowe, beczki, bańki transportowe z urządzeniami do napowietrzania, na dłuższe odległości baseny.

Jakość wody: wiele parametrów - temperatura, pH, twardość.

Temperatura: w PL wody śródlądowe 0 - 28-30 stopni C. Zimą w zimochowach 4 stopnie C. Od temp zależy cały metabolizm ryb - trawienie, oddychanie, wzrost. Ryby o szerokim zakresie temperatur - eurytermiczne.

Karp, lin, karaś, amur, tołpyga, sum - lubią powyżej 20 stopni C.

Łososiowate do 18 stopni C.

Cykl dobowy: temperatura najniższa ok 4 rano, rośnie o 7, 8, max o 13, 14, a latem o 16. Średnia temp dla danego stawu o 9 i 22. W niższych temp ryby gorzej pobieraja karmę która zalega na dnie i pogarsza warunki. Aby mieć stała temp staw musi mieć przynajmniej 1 m głębokości. Najważniejsze są wachania w przesdkach I i II.

Światło: przeszkadza w wylęgarniach, dlatego okna powinny być małe i zasłonięte/przyciemnione. Na światło wrażliwe są pasozyty i można je wykorzystać do zwalczania.

Niekorzystnie wpływa duża ilość glonów latem, ponieważ pobierają one CO2, a spadek CO2 poniżej 1mg/l wody zaburza gospodarkę kwasowo-zasadowa, co prowadzi do alkalozy i śnięć.

Tlen: dużo tlenu potrzebują: łososiowate, głowacice, sieje

średnio: szczupaki, sandacze, amury, tołpygi, jesiotry, leszcze, płocie, brzany, jazie

mało: karpie, węgorze, piskorze, liny, słonecznice (sa chwastem rybim), karasie

Przy niedotlenieniu niecheć do żerowania, podatność na infekcje, mały przyrost, wymieraja organizmy wodne stanowiące naturalny pokarm, spadek płodności, uniemożliwienie tarła, zahamowanie rozwoju ikry. Zużycie tlenu w stawie przy temp 20 stopni C:

narybek 0.08, ryba towarowa 0.04mg O2/kg ryby /sekunda ?!?!?!?!?!?!!?!?

Nasycenie wody tlenem 70-100%, nadmierne nasycenie jest szkodliwe i może powodować śnięcia.

Odczyn wody - pH, najlepiej obojętny. Dla pstrągów 4,8 i 9,2 karp 3,5 - 10.

Twardość wody - niektóre leki są od niej zależne - dawkowanie. 1 stopień niemiecki to 10mg Cao na 1l wody lub 7mg Mgo na 1l wody. Karp 8-10, łososiowate 15. Przy nieskiej wartości roztwory związków terapeutycznych mogą być szkodliwe.

KARP:

Wydajność karpia z hektara w PL to 400kg, przy karmieniu 3 razy w tygodniu. W Japonii wyższe temp, karmienie 6 razy dziennie i wydajność 3000-4000kg.

Karp pochodzi z Azji, sprowadzony w XII w. Karp szybko rośnie - ponad 1kg po 2 latach, nie zajmujemy się nim zimą. Ma małe zapotrzebowanie tlenowe 3-5mg/l wody. Dosyć odporny na zabiegi manipulacyjne, znosi wahania pH wody i jest niedrapieżny. Karpie do hodowli mają być dobrze wygrzbiecone, z małą głową, o odpowiednim ułuszczeniu, pełne wieczka skrzelowe i odpowiedni trzon ogona.

Rasy karpia: Ajszgrundzka - wygrzbiecony, Czeska - wydłużona, Galicyjska, Polska - lustrzeń(sposób ułuszczenia), szybki wzrost, odporny na choroby, dobrze wygrzbiecony, późno dojrzewający.

Karp pełnołuski pochodzi od dzikiego karpia - sazara, morze być jeszcze lustrzanka, skórzak i golec.

Lustrzeń ma zredukowane łuski na grzbiecie - ustrzeń siodełkowy, linia naboczna - lampasowy, na bokach i na dole - wieńcowy, jeszcze grzbietowy lub brzuszny i kołnieżowy.

Kategorie wiekowe karpi w 2-3 letniej hodowli.

I K0 (zero) - larwa z woreczkiem żółtkowym.

Kw - wylęg odchowany do 6 tygodnia - lipcówka, jest to wylęg żerujący w przesadkach I, po 4-6 tygodniach ma 4-6cm i 3-5 gram. Pobiera tylko naturalny pokarm.

K1 - narybek w pierwszym okresie hodowlanym, przesdka II, do 9-12cm i 30-50gram.

K2 - kroczek, tylko w 3 letniej hodowli. Jest to ryba po 2 sezonach hodowlanych, ma ok 15 miesięcy, 250 - 500gram. W stawach kroczkowych.

K3 - ryba towarowa, handlowa, konsumpcyjna - stawy towarowe i magazyny. Do 1kg i ma 2 lata.

3letni karp ma 1.5kg

WYK: 07 III 2012r.

Karp - samiec - mleczak - 3-4kg, dojrzały po 2-3 latch. Samica - ikrzyca - 4-5kg, ma 4-5 lat. Większa masa ciała = więcej ikry, ale najlepsze tarlaki do 6 roku życia, póżniej larwy mają więcej deformacji. W warunkach hodowlanych nie ma tarła.

Tarło: woda min 18 stopni C, max 20-22. Na koniec miaja, początek czerwca. Czas inkubacji przy 22 st = 48h, 18st = 3-5 dni. Resorpcja woreczka żółtkowego 3-5 dni.

Czas rozwoju przewodu pok to 1 miesiąc, jest to czas kiedy ryba przebywa w przesadce I.

PRODKCJA KARPIA:

BZT5 - biochemiczne zapotrzebowanie tlenowe, jest to miara ilości substancji organicznej pochodzenia rolniczego, ściekowego ulegającej bakteryjnej degraadacji po 5 dniach. BZT5 dla łososiowatych < 5mg O2/l karp <15mg O2/l

CO2 - najwyższe wartości dopuszczalne - pstrąg 20mg/l wody, karp 25mg/l wody

Amoniak - główny produkt wydalany przez ryby, stężenie zależy od intensywności produkcji itd... Część pochodzi z reakcji azotynów do azotanów, zanieczyszczeń. Amoniak trzeba ciągle kontrolować. Ogólny amoniak - forma niezjonizowana NH3 - bardziej toksyczny i zjonizowana NH4+.

Najwyższe dopuszczalne stężenie amoniaku: łososiowate 0.0125mg/l, karpie 0.05mg/l.

Średnie stężenie letalne, czyli kiedy 50% ryb umiera w 48h: łososiowate 0,5-0,8mg/l, karpie 1,5-3mg/l

Amoniak powoduje zahamowanie wzrostu, zaburzenia rozwojowe narybku, ze strony ukł nerwowego. Ma działanie hemolityczne, protoplazmatyczne, neurotoksyczne. Wywołuje martwicę skrzeli, autointoksykacj amonowa - następuje gdy amoniak nie jest transportowany do skrzeli tylko gromadzi się we krwi. Często wzrost temperatury wody, wzrost pH, dużoa amoniaku. Czasem występuje sam wzrost temperatury i pH.

Rodzaj gospodarstw w PL:

ekstensywne (już nie) niby naturalne warunki itd.

Chów nisko intensywny - przyrost masy ciała ryb na pokarmie naturalnym/do przyrostu na paszy 1:1 lub 1:4. Duży procent naturalnego pokarmu. Wydajność 400-500kg/Ha, czasem do 1000.

chów średniointensywny - ww stosunek 1:5-1:10. Wtedy wydajność 1500-3000kg z Ha

chów wysokointensywny przy wydajności powyżej 3000kg z Ha

Obrót pełny - wszystkie etapy wzrostu i rozwoju występują w poszczegónych latach

Obrót niepełny - np. Kiedy gospodarstwa kupują narybek, kroczek i hodują sobie do ryb towarowych, bo sami nie maja tylu stawow

Żywienie karpi: 3 rodzaje pasz:

jednostronne - zbożowe, pochodzenia roślinnego - żyto, pszenica, jęczmień, kukurydza itd - współczynnik pokarmowy, czyli kg paszy na kg masy ciała to 5-7

wieloskładnikowe - nie w pełni zbilansowane

przemysłowe - mieszanki paszowe granulowane i zbilansowane

Miąrą wartości paszy jest skład chemiczny - białka i węglowodany, łatwość pobierania przez ryby, koszt paszy.

Zawartość białka 30% i mniej dla starszych, tł 5-12%, węglowodany ok 50%, ale nadmiar to gromadzenie glikogenu w wątrobie i jej stłuszczenie.

Karpie karmimy w odp temp od 16 st, kroczek od 12st, a ryba towarowa już w zimochowach.

Ilość karmy - wiosną mniej ok 1% masy ciała ryby, mniej karmy gdy leczymy. Lato 4%masy ciała ryb, dla chorych nawet mniej niż 1 % masy ciała.

Łączenie karmy z antybiotykami - roztwór antybiotyku do śruty zbożowej, mieszamy i zostawiamy na 12h żeby lek nie został wypłukany z karmy. Dla łososiowatych są gotowe karmy z antybiotykiem.

Zadawanie karmy w godzinach wczesnorannych, 3razy/tydzień. Paszę można podawać z brzegu na wcześniej zatopione stoły - twarde podłoże, na 0,5 - 1m głębokości, daleko od roślin. Na dużych stawach podajemy z łodzi, też na wcześniej zatopione stoły.

Żywienie pasowe - płyniemy sobie łodeczką i rzuuucamy paszę, ale przed każdym karmieniem kontrola wyjadania paszy.

W lipcu i sierpniu ryby jedzą 50% karmy przeznaczonej na cały rok. 50% pasza zbożowa, 50% to fitoplankton dna.

Na wydajność stawów wływa też nawożenie - nawozy naturalne i sztuczne. Nawozy organiczne na suche dno, ewentualnie strefowo na zalane już stawy. Obornik i gnojowica (a to sie rybki pasa ;) ), wokól nawozu robi sie przyducha.

Nawozy mineralne - nie mieszać wapna z nawozami amonowymi, czyli po amonowych nie dajemy wapna leczniczo. Nie mieszamy też nawozów higroskopijnych z suchymi, bo tworzą się bryły.

Pomiędzy wapnowaniem dna, a nawożeniem superfosfatem musi minąć 2 tygodnie.

Wapno palone, a sole potasowe 2-3 tygodnie żeby nie było KOH.

Wapnowanie - dezynfekcja, do zwalczania zgorzeli skrzeli, wzrost pH wody, cele melioracyjne i nawożenie. Kilka razy w sezonie.

TABELA...

100kg Ca0 = 132kg Ca(OH)2 = 178 CaCO3

WYKŁAD PSTRĄGI

Pstrąg tęczowy - Oncorhynchus mykiss - w PL są dwie odmiany. Tarło w PL styczeń - maj. Francuski tarło październik - grudzień i mniej wrażliwy na kołowaciznę.

Niebieskawo - szary, różowo - czerwony. Wzdłuż linii nabocznej ma opalizującą smugę.

Narybek od 5 do 10 plam narybkowych na linii, które później zanikają.

Pstrąg potokowy - tarło październik - grudzień, grzbiet ciała prawie czarny, na bokach liczne owalne plamki, czerwone w białej obwódce. Wzdłuż 1go promienia płetwy odbytowej biały pasek. Narybek 8 - 14 plam.

Pstrąg źródlany - tarło październik - styczeń, oliwkowo zielony, ciemny na grzbiecie. Ciało z licznymi kolistymi plamkami. Obrzeża płetw czarne.

W czasie tarła pstrągi nabierają intensywnych barw, mleczaki są masywne i mają wysmukłą, zagięta w górę żuchwę.

Tarlaki - mleczaki dojrzałe - 2-3 rok życia. Ikrzyca 3-4 rok. Do tarła samice w 3-6 roku życia, o masie 350g do 1kg. Tych samych ryb używa się przez 3-4 lata. Samców używa się w jednym sezonie kilka razy, ale co 2 tygodnie.

1 ml = 10mg plemników. Samica 1 kg= 1500-2000 ziaren ikry. Dojrzałość ikry u samicy ok 8 dni ( nie wiem od czego, początku tarła?) i jeżeli się nie wytrze, to powolna resorpcja, albo bezpłodność. Z przejrzałej ikry wykluwa się dużo samic.

Tarlaki można mieć z własnej hodowlii, albo ze środowiska naturalnego, nie trzeba mieć wtedy własnych tarlisk, ale jest zagrożenie chorobami. 6 mcy przed tarłem muszą mieć temp 12-14 st, w nizszych słabiej się rozwijają, a w 1st w ogole zatrzymują rozwój.

4-5 dni przed selekcją nie karmimy. Prawidłowe tarło to ikra i mlecz uzyskane przez ręczne wyciskanie i za pomocą piór delikatnie mieszamy. Woda mieszanie i za 20-30 minut stwardnienie ikry - osmotyczne przenikanie wody do wnętrza komórek jajowych, wtedy łatwo ułożyć je w aparatach lęgowych.

Nowocześnie używamy ryb sterylnych, które nie będą się rozmnażać - triploidy jednopłciowe pstrągów tęczowych.

W jaju rybim są 2 zestawy chromosomów - jądro i ciałko kierunkowe. Drugi zestaw wyrzucany poza ciałko po zapłodnieniu, ale ale przez chwilę mamy 3 zestawy chromosomów. Zapobiegamy teraz wyrzuceniu ciałka kierunkowego np przez szok termiczny. Zapłodnione jaja w inkubatorach na 25 minut w 10st co powoduje stwardnienie jaj, a następnie 26-28st , delikatnie się miesza w temp 25st 20 minut, 28st 10 minut. Następnie do aparatów lęgowych, straty w takim postępowaniu to ok 20%.

Inna metoda - alternatywna metoda triploidyzacji - krzyżowanie tertaploidów - odwrócona samica z normalnym diploidalnym samcem. Nie dają plemników wycisakaniem, zabijamy rybę, tniemy gonady i wyciskamy plemniki przez gazę.

Tetraploidy produkowane szokiem temperaturowym lub ciśnieniowym w momencie I podziału mitotycznego gdy dochodzi do duplikacji, przed podziałem komórkowym. Tatraploidy są płodne, produkują diploidalne jaja i plemniki.

Tetraploid samiec * diploid samica -> 100% potomstwo triploidalne. Żeby rozpoznać czy to triploidy oceniamy wielkość erytrocytów. Dzięki temu nie mamy niekontrolowanego rozrodu, a triploidalne osobniki szybciej rosna.

Ikra pstrąga na handel - trzeba mieć wodę I klasy.

Ikrę sprzedaje się w okresach niewrażliwości.

+po stwardnieniu do 8h po zapłodnieniu, jest bezpieczna i można ją przewozić

+okres po zaoczkowaniu ikry - w larwie rozwinęły się oczy i ikra jest przejrzysta i oczy przeświecaja - 1/2okresu inkubacji

Okres inkubacji 300 stopniodni - 10st - 30dni inkubacji, więc po 15 dniach można ją transportować, mamy na to 10 dni. Wrażliwość ikry po upłynięciu 8h i na 5 dni przed wykluciem. Wtedy ikra wrażliwa i może być przedwczesne wyklucie larw.

Na ikrze zabiegi profilaktyczne - kąpiele - likwidacja grzybów, bakterii, wirusów, kilka kąpieli podczas inkubacji. Przegląd ikry, wybieramy ziarna martwe, zabiegi na ikrze w półmroku, okna w takim pomieszczeniu wysoko i od północy.

Aparaty lęgowe - 1/3 powierzchni wylęgarni.

a) ap lęgowe długie - koryta lęgowe - 2-3m długości, szerokość 0,5m, głębokość 35cm. W tych korytach skrzynie o długości 0,5m, perforowane boki i dno. W skrzyniach jedna warstwa zapłodnionej ikry i woda sobie przepływa. Koryta w pierwszym okresie - miejsce inkubacji, po 30 dniach larwy mniejsze od ikry i przechodzą przez otworki w siatce 2mm, wyjmuje się skrzynie i koryta stają się podchowalnikami, w nich do 4mc.

b) ap krótkie - kalifornijskie - krótkie koryta 100cm/50cm/25cm (wymiary) max 2 skrzynki lęgowe. Można ustawiać je szeregowo na różnych poziomach i woda kaskadowo leci po 3, 4 korytach. Też moga służyć do przetrzymywania wylęgu, ale krócej - do resorpcji 2/3 woreczka żółtkowego - tak długo wylęg jest nieruchomy. Poźniej wylęg żerujący z koryt krótkich do długich. Wylę przez 3-4 miesiące w wylęgarniach, tak długo ma szkielet chrzęstny.

c)Inkubatory szafkowe - mała powierzchnia, liczne płaskie skrznki jak szuflady. 53/63/9cm, z reguły 8-9 szuflad w takim układzie. Na jednej tacce/szufladzie 10 000 ziaren ikry. Po wykluciu wylęg do koryt.

d)Aparaty Weisa - nie można w nich przekladać ikry.

Pstrągi hodujemy 16-24mc do celów konsumpcyjnych, dzielimy je na: ryba lekka 100-200gramów, ciężka 300-500gramów.

WYKŁAD 21 III 2012r.

Stres - odłowy, sortowanie, transport, konieczne jest odpijanie ryb żeby nie było masowych śnięć. Rozwój reakcji stresowej - zmiany fizjologiczne - GAS generalny syndrom adaptacyjny. I faza reakcja alarmowa - pobudzenie OUN, wyrzut z tkanki chromochłonnej w nerce głowowej katecholamin nor i epinefryny. Pobudzenie powoduje wzrost sekrecji ACTH - przysadka mózgowa. Wzrost ACTH stumuluje komórki bazofilne międzynerkowe - odpowiednik kory nadnerczy - kortykosterydy, kortyzol. Katecholaminy powoduja zmiany w ukł krążenia, zwężenie naczyń skóry, p.pok, mięśni gładkich, rozszerzają się naczynia skrzeli, wszystkie blaszki skrzelowe są aktywne - zmiany zabarwienia.

Wyrzut erytrocytów ze śledziony, więc wzrasta ilość niedojrzałych erytrocytów - 10% niedojrzałych.

Im dłużej trwa I okres reakcji stresowej tym więcej niedojrzałych erytrocytów do krwi. Ostatecznie wyczerpanie zasobów erytrocytów - niedokrwistość i śnięcia.

ACTH i kortykosterydy - wzrost glukozy we krwi + nadmierny wysiłek wtedy i tak beztlenowa przemiana glikogenu w kwas mlekowy, co powoduje kwasicę metaboliczną. Kwas mlekowy kilka/naście godzin pozadziałaniu stresora. Zaburzona gospodarka elektrolitowa - wzrost Na, spadek Ca i dochodzi do zaburzenia zdolności osmoregulacyjnych skrzeli, woda wnika do org ryby.

Procesy kataboliczne białek i tłuszczów. Pierwsze rozkładowi ulegają białka wchodzące w skład mięśni bocznych, powstają aminokwasy.

Stres - układ odpornościowy - supresorowe działanie stresu - wiele zmian w układzie immunologicznym.

ACTH stymuluje komórki międzynerkowe do syntezy kortykosterydów - kortyzol, który: obniża objętość tkanek limfatycznych, które u ryb są w nerkach i śledzionie. Jest jeszcze grasica, któa produkuje limfocyty T i też spadek jej objętości. Uszkodzenie komórek układu immunologicznego, nukleazy powodują limfopenie i eozynopenie.

Karp - leukocyty - norma - 40-60tyś/ 1 mikrolitr krwi, 90 (97%?) to limfocyty. Stres 20% to granulocyty i ich poziom też spada.

Kortyzol hamuje powstawanie leukocytów, osłabia ich zdolność do diapedezy. Uszkodzenie na skutek zmian w błonie komórkowej, a tym samym utrata zdolności do diapedezy - hamowanie gojenia się ran.

Restitutio ad integrum - podstawowy wskaźnik to leukopenia, powrót 10-14 dni.

Stres - odporność swoista - spadek aktywności makrofagów, produkcji p/ciał przez limfocyty B i spadek produkcji limfokin przez limfocyty T. Limfocyty T są bardziej wrażliwe na kortykosterydy.

U ryb tylko p/ciał IgM.

II faza to adaptacyjna.

Zapobieganie reakcji stresowej - dobre warunki odłowu, transportu, ryby na płuczkach - odpicie itd (można przemawiać do ryb, głaskać, drapać za płetwą piersiową...:))

Są też anestetyki, o ich przydatności decyduje - krótki czas indukcji, sną do 3 minut, wybudzenie do 10 minut i brak śmierci po 15 minutach.

CHOROBY ŚRODOWISKOWE: odróżnić od zatruć. Znaczna ilość ryb śnie w ciągu 24h lub szybciej to zatrucie np. Ściekami.

Śmiertelność niewielka i narasta powoli w 5-7 dni - deficyty tlenu w wodzie, albo choroba zakaźna.

Śmiertelność na niskim poziomie, długo narasta to śnięcia kapiące, kilka ryb dziennie - trwały ale nieznaczny spadek warunków środowiskowych zbiornika - eutrofizacja, inwazja pasożytów, infekcja bakterii o obniżonej patogenności.

Na podstawie obserwacji obumierania zooplanktonu - są glony, brak zooplanktonu i widać martwe owady - przyczyna śnieć to insektycydy.

W wodzie obecny zooplanktonu, a glony wymarłe to skutek herbicydów.

Brak zooplanktonu i glonów to skutek metali ciężkich i innych, ale nie pestycydy.

Temperatura - szok termiczny. Karp zdycha poniżej 0,5stC - dlatego w zimochowach conajmniej 2m głębokości, przy płytszych przeziębienia u ryb lub śnięcia.

18-20-28stC - dobra temp dla karpia. Im wyzsza temp tym minej tlenu. 100% O2 w wodzie to karp wytrzy,a 32stC. Ryby lepiej znoszą spadki temp niż wzrosty, najlepiej podnosić o 1stC dziennie.

WYKŁAD 28 III 2012r.

3 przyczyny chorób :

Przyducha - przy obnizonej zawartości tlenu w wodzie. Całkowite nasycenie wody tlenem zależy od temperatury - 0*C - nasycenie równe 100% = 14,4mg O2/l, 10*C = 10mg, 20*C = 8mg, 25*C <8mg

spadek zawartości tlenu wiąże się ze wzrostem temperatury, wzrostem przemiany materii ryb, wzmożoną mineralizacją związków organicznych, dużą ilością glonów. Najniższa zawartość O2 między 4 a 6 rano. Jeżeli zalega karma w zbiorniku, dochodzi do jej rozkładu co prowadzi do obniżenia poziomu tlenu. Również duża obsada ryb, stosowanie nawozów organicznych.

Ryby powinny mieć co najmniej 5mg O2/l wody.

Przyducha również latem gdy jest mało wody. Obniżenie pH <6 powoduje zmienijszenie powinowactwa hemoglobiny do wiązania tlenu. Przyducha letnia - czerwiec sierpień.

W stawie karpiowym wiosną i wczesnym latem jest tlen, ale później karma i temperatura powodują jego spadek, więc w okresie kampanii hodowlanej trzeba badać zawartość tlenu z miejsc najgłębszych i przy wypływie. Stosuje się krążek sepchi(?) i jeżeli tlen jest na odpowiednim poziomie, to krążek będzie widoczny na głębokości 30cm. Jeżeli woda jest zbyt klarowna również za mało tlenu. Deficyt tlenu może również wystapić w magazynach, więc należy dbać o odpowiedni przepływ wody.

Przyducha zimowa kiedy lód pokrywa stawy - styczeń - luty. Wbija sie pale, żeby lód szczelnie nie pokrywał powierzchni.

Objawy:

I okres: wzrost aktywności ruchowej, ryby szukają iejsca, gdzie jest więcej tlenu, wyskakują nad powierzchnię wody i „dziubkują” - połykają tlen atmosferyczny.

Dalsze obniżenie - przestają pobierać karmę, przy poziomie 2-2,5mg/l - zwolnie nie przemiany materii, a 0,8mg/l - nie pobierają karmy i śnięcia. <1mg/l - śnięcia. - to dotyczyło karpi.

Pstrągi:

5-6mg/l - to za mało dla pstrągów, 4mg - objawy przyduchy, 3mg - śnięcia, 1,5-2mg - szybkie śnięcia.

Skrzela w I okresie typowe objawy stresowe- przekrwione, powiększenie powierzchni oddechowej. Dłuże trwające niedobory tlenu - skrzela blade i pokryte zwiększoną ilością śluzu, zmniejszenie śledziony, uszkodzenie wątroby, spadek odporności, pojawiają się pasożyty i infekcje bakteryjne.

Postępowanie:

Choroba gazowa - kiedy dojdzie do obniżenia ciśnienia parcjalnego tlenu, ewentualnie azotu, po okresie przesycenia wody tymi gazami. Tak podczas transportu ryb. Za duzo tlenu do rękawa, też nie dobrze. Do choroby gazowej dochodzi, gdy ryby są chodowane w poblizu elektrowni i wpływają do stawu, kiedy stawy ryb łososiowatych napełnia się wodą studzienną. Generalnie kiedy jest za dużo tlenu.

Ręka do wody - wyjmujesz z pęcherzykami gazu - to za dużo tlenu.

Choroba jest najbardziej niebezpieczna dla wylegu. U ryb łososiowatych powoduje rozerwanie pęcherzyka żółtkowego. U narybku też śnięcia na skutek nadmiernego wypełnienia pęcherza pławnego. Pecherzyki też w płetwach - widoczny wytrzeszcz gałek ocznych.

Kiedy pojawi się choroba odławiamy ryby i przenosimy do innej wody. Ryby transportowane - nie wrzucać ich gwałtownie do stawu z worka - do worka trochę wody ze stawu i dopiero do stawu.

Branchionekroza - nekroza/martwica skrzeli na skutek zatrucia amoniakiem. Z procesu rozkładu związków organicznych przy grubej warstwie mułu, mineralizacja jest zatrzymana na etapie amoniaku. PH >7 i wysoka temp sprzyjają powstawaniu amoniaku, który jest wchłaniany przez skrzela. Przez skrzela głównie NH4+, częściowo w postaci gazowej NH4. W końcu całkowite zatrzymanie wydalania amoniaku i autointoksykacja.

Przy branchionekrozie skrzela są marmurkowate, czerwone i blade, ubytki skrzeli, śnięcia. Pojawienie się branchionekrozy koreluje z pojawieniem się nitkowatych glonów, sprzyja również spadek ilości wapnia w stawie.

WYKŁAD 11 IV 2012r.

Branchionekroza to choroba karpi w pierwszych i drugich przesadkach.

Przyczyny: wzrost pH wody, wzrost amoniaku w wodzie i we krwi, deficyt wapnia.

Przy przenawożeniu (wzrost P,K,N) dochodzi do nadmiernego rozwoju glonów nitkowatych, brakuje wapna naturalnego i kwaśnego CaCO3, który magazynuje CO2, też sprzyjają zalegająca karma, odchody ryb, zbyt płytkie stawy.

W pH 7,5 przez skrzela wydalany jest: 90% NH4+ zjonizowany i 10% NH3 gazowy.

W pH 8-9 coraz więcej amoniaku w postaci gazowej. W końcu podwyższenie amoniaku we krwi do 3,5mg/l - powoduje objawy choroby.

Postepowanie:

Chodzi o wiązanie CO2 przez CaCO3 - buforowanie wody i zapobieganie wahaniom pH.

Objawy:

Ryby przepływają do głębokich rowów, gdzie jest niższe pH, wyskakują nad wodę, niechętnie żerują, zmiany w skrzelach - rozjaśnienie części obwodowej i ściemnienie podstawnej, zmiany martwicze, marmurkowatość, tkanka martwicza odpada i powstają ubytki.

Rozpoznanie:

Zachowanie ryb, wygląd skrzeli, badania fizykochemiczne, badanie amoniaku we krwi.

Rozpoznanie różnicowe:

Sferosporoza, grzybica - branchiomykoza.

Postępowanie:

Podajemy mniej karmy, a przy pH 9-10 nie karmimy w ogóle. Mozna też stosować miedziowanie wody CuSO4 (do 2,5kg/ha) - żeby ograniczyć fitoplankton. Stosowanie herbicydów.

Methemoglobinemia - zatrucie azotynami, produkt utleniania amoniaku, więc może towarzyszyć branchionekrozie. Jeżeli jest gruba warstwa mułu to azotany przechodzą w azotyny, które sa toksyczne.

Przyczyny: zrzucanie ścieków z fabryk, ścieki komunalne, nawozy mineralne, woda z oczyszczalni ścieków, cyrkulacja wody w hodowli.

Dochdozi do zmiany żelaza Fe2+ w Fe3+ i hemoglobina nie transportuje tlenu. Wrażliwość ryb rośnie wraz z wiekiem.

0,96mg azotynów / 1l wody - methemoglobinemia u pstrągów, 1,8mg/l wody = LD 50.

10mg/mg wody to objawy wyraźne u karpi.

Objawy:

czekoladow-czerwone skrzela, przewlekle blade, ryby duszą się w przesadkach I i II, straty do 30-40% obsady, przy stanach przewlekłych spadek odporności i zachorowania na infekcje bakteryjne.

Zmiany anatomopatologiczne:

Wątroba gliniasta, śledziona, nerki blade z ciemnymi punktami.

Rozpoznanie:

Chorobę może sugerować wzrost amoniaku, objawy kliniczne, stężenie azotynów w wodzie.

Postępowanie:

unikać za grubego mułu, buforować środowisko wodne, ograniczać obszary beztlenowe. Jeżeli woda z oczyszczalni, to najpierw przepuścić ją przez zarośnięty zbiornik.

Choroba siarkowodorowa - nastepstwo H2S.

Źródłem są białka rozkładających się roślin, ryb i innych ziwerząt, mineralizacja przebiegająca w warunkach beztlenowych w głębokich warstwach mułu i nasilenie procesów redukcji i siarczany przechodzą w H2S.

Pęcherzyki H2S do wody, kiedy woda faluje to przechodzą do atmosfery, gryba warstwa mułu zatrzymuje H2S, przy tym kwaśne pH i H2S łączy się z żelazem i powstaje siarczek żelaza - czarne zabarwienie dna stawu ! I tak jest jeśli muł ma już 30cm !

H2S łączy się z żelazem w centrach enzymatycznych - ryba dusi się na skutek zablokowanie enzymów oddechowych. 0,0015mg/l H2S powoduje spadek odporności ryb, hamuje wzrost i zwiększa podatność na choroby.

LD50 H2S = 0,5-1mg/l, więcej H2S przy niskim pH. Wrażliwość ryb jest różna. Wrażliwa jest brzana, szczupak, okoń, sum, lin, karp.

Objawy:

czasem śnięcia bez objawów, odchylone wieczka skrzelowe, ryby pyskiem wbijają się w muł, są w letargu, osowiałe.

Skrzela najpierw ciemnoczerwone, bo zatrucie H2S wiąże się z uwalnianiem histaminy. Wybroczyny krwawe, nacieki.

H2S 2mg/l to tarlaki nie przystępują do tarła, a jeżeli już przystepują to wyklute larwy są mniejsze i cechują je potworkowatości.

Postępowanie:

czyszczenie dna, gdy powyżej 50% mułu na dnie to remont stawu.

WYKŁAD 25 IV 2012r.

UKŁAD IMMUNOLOGICZNY

U ryb hodowlanych 10x mniej lizozymu, niz u ...?

Pierwsze komórki makrofagi i do II miesiąca życia larw pełnią w skórze i skrzelach funkcję obronna. Do II miesiąca życia układ immunologiczny ryb jest niedojrzały.

Podstawowe narządy limfoidalne: nerka głowowa i grasica, obwodowe naczynia, śledziona i komórki limfoidalne jelit - GALT.

Nerka głowowa rozwija się bardzo wcześnie - rozwój zarodkowy - 4-5dzień po zapłodnieniu - jest głównym narządem wydalniczym aż do wyklucia się larwy. Pierwsze limfocyty 2-3 dzień po wykluciu się larwy. Nerka głowowa jest w pełni dojrzała immunologicznie po 2-3 tygodniach. Limfocyty są w poblizu naczyń krwionośnych. Ostateczna postać lifmocytów w nerkach - limfocyt B.

W nerce też komórki chromochłonne - melanomakrofagi, komórki plazmatyczne, miejsce syntezy przeciwciał.

Grasica w końcowym etapie rozwoju zarodkowego u karpia na 1 dzień przed wykluciem. 4-5 dzień po wykluciu pierwsze limfocyty. Grasica w grzbietowej części jamy skrzelowej jest narządem parzystym. Na początku pokryta jest nabłonkiem z otworkami. Makrofagi w skrzelach zpobiegają wniknięciu patogenów do grasicy. (gwałtowna proliferacja limfocytów, tymocyty dojrzewaja, limfocyty nabierają umiejętności).

Do grasicy wnikają makrofagi i wciągają kom apoptotyczne, 1% limfocytów B w grasicy.

Limfocyty T opuszczają grasicę i wędrują do obszarów grasicozależnych np śledziony. Gdy naczynia wnikają do grasicy, to nabłonek staje się wielowarstwowy i bez otworków.

U 9 miesięcznego karpia dochodzi do inwolucji grasicy, pstrąg 15 miesięcy.

Narządy obwodowe - śledziona w niej limfocyty B i T, brak wyraźnego podziału na miazgę białą i czerwoną.

Antygeny grasiczozależne upostaciowione - niezależne - rozpuszczalne, reakcja na nie u ryb później, po 8-10 tygodniach.

Organizm ryb reguje szybko bez limfocytów T.

Komórki limfoidalne w jelicie - odcinek przedni i końcowy - tam limfocyty T, ale najpierw limf B - do piątego tygodnia życia, T do 10, makrofagi, neutrofile - dzięki temu analne metody immunizacji - szybki kontakt z antygenem, dzięki temu przeciwciała w jelicie, przenoszenie antygenów przez entorecyty do jamy otrzewnowej i wytwarzanie przeciwciał na drodze aktywacji limf T i B. Dochodzi do wytwarzania przeciwciał przez plazmocyty. Synteza przeciwciał w jelicie jest niepełna. Powstają przeciwciała w postaci dimerów, a we krwi tetramery. Dotyczy to przeciwciał klasy IgM.

Wystepują komórki pamięci, ale krótkiej, szczepioni zabezpieczają na 3-6 miesiecy.

Stosuje się: szczepienie doustne, analne, wkłucia dootrzewnowe, kapiele i imersji - spryskiwanie.

Dostepne są szczepionki na: yersiniozę, wrzodzienicę ryb łososiowatych, vibriozę.

Układ immunologiczny dojrzały u ryb 3miesięcznych.

Optymalne jest szczepienie ryb o masie 5g. Czas trwania odporności też zależy od masy ciała, im wieksza masa tym lepiej.

Nieswoiste mechanizmy odpornościowe - śluz - płaszcz immunologiczny. Niepozwala na kolonizację bakterii, zawiera wielkocząsteczkowe glikoproteiny, które powodują wzrost lepkości. Lizozym, interferon, dopełniacz, białka antybakteryjne, białka C-reaktywne, przeciwciała naturalne.

Lizozym aktywniejszy latem niż zimą.

Fagocytoza w dużym stopniu zależna od temperatury, w 4 stopniach tylko 30% bakterii jest pochłaniana i nie są zabijane, czyl izimą tylko przechowywanie bakterii w monocytach i makrofagach.

12*C - 60% bakterii

26-28*C - 80% bakterii

Procent eliminacji rosnie z temperaturą.

Wystepuje wpływ zanieczyszczeń wodnych na pierwszą fazę rozpoznawania antygenów.

Poniżej 12*C u karpia nie ma syntezy przeciwciał, a u pstrąga jest.

CHOROBY GRZYBICZE - GRZYBY WODNE

Branchiomykoza - zgorzel skrzeli. Grzyb Branchiomyces demigrans, sanguinis. Lokalizacja naczynia krwionośne skrzeli, nabłonek. Grzybnia jest rozgałęziona ale bez przegród poprzecznych. Charakterystyczna jest marmurkowatość skrzeli, postępująca martwica z obwodu do środka skrzeli. Formą inwazyjną są spory - zarodniki. Strzępek ulega rozerwaniu i zarodniki dostają się do wody.

Sprzyja: zakwit, masowe pojawienie sie glonów i wzrost pH wody.

Profilaktyka:

Nie dopuszczać do zakwitu od czerwca do września. Niszczenie glonów CuSO4, wapno 200kg/1ha zanim wystąpi zakwit. Gricin - antybiotyk do karmy przez 3 dni. Dawka malejąca 60-40-30mg/kg m.c. Dajemy wtedy też mniej karmy.

Objawy:

Mniej żerują, spadek masy ciała, u karpi śnięcia 60%, u pstrągów 80%.

Ichtyofonoza - grzybica narządowa - narządy wewnętrzne wywołana przez Ichtiophonus hoferi.

Lokalizacja: wątroba, nerki, śledziona, ewentualnie gonady, serce, mózg, mięśnie, chrząstki.

Postać grzyba - cysta spoczynkowa - plasmodium wewnątrz i wiele warst wokół. Guzek 0,25-2mm.

WYKŁAD 16 V 2012r.

Pseudomonas - flora saprofityczna ujawnia się przy immunosupresji. Występuje w naturalnych zbiornikach wodnych i hodowlanych.

  1. Pseudomonas dermo alba/dermoalla?(Pani Prof. Nie zapisala na tablicy) - atakuje narybek w miesiącach letnich. Wysoka śmiertelność po 2-3 dniach od zakażenia śnięcia. Objawy miejscowe przechodzą w posocznicę . Białe plamy na ciele u podstawy płetwy grzbietowej i ogonowej, po bokoach ciała. Dochodzi do bakteriemii, ryby pływają głową w dół.

  2. Pseudomonas intestinalis - dotyczy przewodu pokarmowego starszych ryb roślinożernych, do 90% śnięć u amurów. Dochodzi do zapalenia błony śluzowej p.pok, żółta wydzielina w jelicie, skrzepy krwi, ryby nie żerują.

  3. Zmiany martwicze w tkance skrzelowej przy Pseudomonas jako powikłanie P.intestinalis.

  4. Choroba fine rot (z ang.) - martwica płetw - P. Fluorescens, Aeromonas hydrofila, Proteus, Vibrio. U ryb akwariowych, łososiowatych, karpiowatych. Zaczyna się białym nalotem na brzegu płetw, martwica części miękkich, później szkieletu płetw aż do ostatecznej martwicy.

  5. Plamica - białe plamy na powierzchni ciała - szczupak, sieja, sielawa, ewentualnie też u ryb karpiowatych.

I objaw - białe, różnokształtne, plamy, nieotoczone brzegiem zapalnym.

II plamy na grzbiecie i na głowie, wytrzeszcz gałek ocznych, nastroszenie łusek, zmiany narządów wewnętrznych - płyn w jamie ciała, narządy miąższowe powiększone, o luźnej konsystencji, na wątrobie ogniska martwicze, objawy posocznicy.

  1. Vibrio - wibriozy - występują u ryb w dolnym biegu rzek, przy ujściu do morza. Vibrio - bakteria słonolubna w kształcie przecinka, do 9 wici, zdolność ruchu.

Vibrio cordari/condari?

Vibrio salmonicida i angillarum ->najgorsze, atakują węgorze i powodują pomór/posocznicę

węgorzy - brak apetytu, pociemnienie skóry. Postać podostra u młodych ryb, też młodych łososiowatych - masowe śnięcia bez wyraźnych objawów chrobowych. Postać ostra - śnięcia przy silnej anemii ryb. Na skórze obrzęki, otwarte wrzody na brzusznej stronie ciała, przekrwienie płetw; okolicy głowowej; skrzeli; pokryw skrzelowych; otworu gębowego. Obrzęk i przekrwienie okolic odbytu. Blade narządy wewnętrzne + wybroczyny + powiększenie. Postać przewlekła - ogólna anemia, rozległe, głębokie owrzodzenia, skrzela są blade.

Vibrio cordari - objawy podobne, ale mniej ostre i przewlekle.

Vibrio salmonicida - wibrioza zimnowodna - rozwija się w niskich temperaturach. Groźna dla łososi atlantyckich, czasem w PL u pstrągów hodowlanych wskutek karmienia odpadami z ryb morskich. Objawy - posocznica krwotoczna, wybroczynowość skóry brzucha, otworu gębowego, pokryw skrzelowych, ciemna skóra na grzbiecie, ryby w letargu. Blednięcie skrzeli i narządó wewnętrznych. Należy zróżnicować z Pseudomonas.

  1. Gruźlica ryb - bakteria G+, nie występuje u ryb hodowlanych bo długo się rozwija. Powstają trudnogojące się wrzody. Różnicujemy z Ichtiosporozą.

  2. Aeromonas - wskaźnik czystości wód w stawach. Aeromonas hydrofila - objawy z p.pok - biegunki, mogą występować też u ludzi (przy vibrio też czasem zmiany u ludzi, w tym biegunki).

Profilaktyka i leczenie:

Unikanie mieszanych obsad, dobre warunki środowiskowe, odpowiednie warunki transportu, unikanie gwałtownych zmian w środowisku - wahania temp. Itd, nie uszkadzać powłok zewnętrznych ryb, osuszanie stawów i inne zabiegi, odkażanie sprzętu, wczesne rozkarmienie ryb tuż po odłowach, eliminacja chwastu rybiego (słonecznica jest chwastem rybim Pani Prof. Mowiła, że lubi o to zapytać), niszczenie pasożytów. , unikanie dużych obsad.

Leki:

Preparaty podnoszące odporność nieswoistą - czosnek, echinacea. Szczepionki (są na wrzodzienicę ryb łososiowatych, yersioniozę, vibrioza, dla karpi nie ma szczepionek, ewentualnie autoszczepionki)

Antybiotyki - dootrzewnowo, karma - u karpi 5razy zgodnie z karmieniem, u pstrągów 10-14 dni codziennie.

Rybom chorym ½ karmy, sprawdzamy czy nie zalega - oksytertacyklina lubi leżeć w stawie do 6mc. Im niższa temp tym dłużej antybiotyki w tkankach nawet do 90 dni.

Zarejestrowana jest oksytertacyklina i formalina.

Stosujemy flumechinę, enrofloksacynę i gentamycynę.

Choroba MAI/MAS u karpi stosujemy oksytertacyklinę 70-80mg/kg m c, czasem nawet do 100g , flumechinę 35-40 mg/kg m c , enrofloksacynę 25-30mg/kg m c.

Oksytertacyklina dootrzewnowo 50mg, kąpiel 10-20-30 mg/l wody.

Flavobakteriozy - choroby złych warunków środowiskowych. Niektóre atakują skrzela - BGD.

Leczymy sulfamyrazyną, oksytertacykliną 150-220mg/kg m c przez 10 dni w 10 dawkach, później 75mg/kg i dalej 10 razy przez 10 dni.

Dobre są kąpiele w CuSO4 - przy odłowach rybę na 1 minutę do roztworu 1:2000 CuSO4, później ryby na płuczki.

Ryby akwariowe - Kmno4 5mg/l/godzinę, chloramina.

Kąpiele w związkach amonowych 1-2mg/l 1h przez 3 dni.

WYKŁAD 23 V 2012r.

Flavobakterioza

Leczenie: oksytetracyklina, sulfamerazyna 200mg/kg przez 5dni (yersinioza przez 3dni)

Do chorób pstrągów

Kwas oksolinowy - yersinioza, wrzodzienica, długo pozostaje w osadach dennych

Oksytetracyklina 380dni w osadach dennych słodkowodnych, 180dni w morskich

Amoksycylina - oporne są Aeromonas hydrofila - oporność plazmidowa ale Aeromonas salmonicida wrażliwe.

Gentamycyna - A. Hydrofila, salmonicida, Vibrio, Pseudomonas, do karmy 100g/tonę przez 3 dni, pozostaje w tkankach u karpia przez 15dni.

Po antybiotykach 2-3tygodnie karencji, jeżeli okres nieokreślony, to 600 stopniodni.

Wrzodzienica ryb łososiowatych - amoksycylina, enrofloksacyna, flumechina, kwas oksolinowy, furazolidon, nitrofurazon, oksytetracyklina

Choroba BKD - erytromycyna, tylozyna, spiramycyna, amoksycylina

WIRUSY

Śmiertelność większa niż przy chorobach bakteryjnych, ponadnormatywna. Objawy letargu, odstawanie ryb od stada, gromadzą się przy brzegach stawu i przy odpływie. Utrata równowagi, wybroczyny u nasady płetw, przy odbycie, zmiany posocznicowe, pseudoodchody z odbytu.

Anatomopatologicznie: w jamach ciała płyn z krwią, punkcikowate wybroczyny w pęcherzu, w jelicie śluzowata substancja, wiotkość ostatniego odcinka przewodu pokarmowego.

Do badań: całe ryby do 4cm, 4-6cm narządy wew łącznie z nerkami, ponad 6cm osobno nerki, śledzionę i mózg.

Rozpoznawanie nosicielstwa zawsze mózg, a od ikrzycy płyn jajnikowy.

  1. Rhabdoviridae - najwięcej VHS - wirusowa krwotoczna posocznica ryb łososiowatych, karp SVC - wiosenna wiremia karpi, IHN - zakaźna martwica układu krwiotwórczego, PFR - rhabdowiroza wylęgu szczupaka.

SVC - dwa podtypy - V77 i V76 izolowane w Polsce, choroba wczesną wiosną, temperatura do 17*C, w wyższych brak choroby. Jesienią choroba nie występuje. Straty do 70%, rezerwuar - nosiciele, wolnożyjące. Zarażenie za pośrednictwem splewek, pijawek, zakażony sprzęt. Brama wejścia skrzela i przewód pokarmowy.

  1. Iridoviridae - EHN - epizootyczna martwica układu krwiotwórczego - choroba egzotyczna, VEN - wirusowa martwica enterocytów - ryby akwariowe

  2. Herpesviridae - KHV - ospa karpi, jedyna wiremia zwalczana z urzędu, OMVD - wirusowa choroba łososi, wirusowa choroba suma kanałowego

KHV - jest to choroba skrzeli, skóry i nerek, wirus pochodzi od karpi Koi, patogenny tylko dla karpi, inne karpiowate niewrażliwe. Wirus ma podwójny DNA, zarażeniu ulega 80-100% populacji, wirus rozprzestrzenia się z wodą, w której żyje do 24h. Dostaje się do niej ze śluzem i naskórkiem. Najlepiej mu w 17-28*C ale 4-10*C też zachorowania. Zakazić może się narybek w pierwszym roku - przebieg bezobjawowy a ujawnia się u ryb dwuletnich.

Brama wejścia - skrzela, przewód pokarmowy i skóra. Makrofagi i monocyty z wirusem do nerek, mózgu, ponownie skrzela i naczynia włosowate mózgu. Do diagnostyki pobieramy mózg. Wirus w skrzelach, śledzionie do 1 roku u ozdrowieńców, nosicielstwo 1-2 lata.

Objawy: ryby żerują i nagle sną, letarg, pływają pod powierzchnią wody, zapadnięte gałki, w końcu duszność i spadek apetytu, czasem rozwój trwa tygodniami. Skóra - zblednięcia - ryba ogniskowo traci barwę. Wzrost wydzielania śluzu, który twardnieje, śluz i naskórek odpadają, obserwujemy szorstką skórę. Złogi śluzu w wodzie - źródlo zakażenia.

Skrzela - postępująca martwica, białe ogniska martwicy - wygląd marmurkowaty, ostatecznie martwica rozlana.

Narządy - zapalenie nerek, n miąższowe - blade, powiększone, nierównomiernie ukrwione, plamistość.

Po zakupie Koi karpi kwarantanna 30 dni.

WYKŁAD PRZEDOSTATNI

Wiosenna posocznica karpi ( SVC, Springwiremia ) - nieegzotyczna, zwalczana z urzędu, Rhabdovirus - kształt pocisku, otoczka glikoproteinowa z licznymi wypustkami, 2 podtypy V77 i …, występuje u karpia w 1, 2 roku życia ( kroczki ), występuje szczególnie wiosną, 11-17 stopni, inkubacja do 20 dni.

Źródło zakażenia: odchody

Miejsce namnażania: przewód pokarmowy

Przenoszenie: bezobjawowi nosiciele, ryby wolnożyjace, pasożyty: splewki i pijawki, kokcydia, zakażony sprzęt.

Patogeneza: wnikanie przez skrzela i przewód pokarmowy, namnażanie w komórkach nabłonka skrzelowego, do krwi, nerki tłowiowej, wątroby, śledziony, serca, przewodu pokarmowego

Objawy: pierwsze objawy w przewodzie pokarmowym i przedniej części nerki tłowiowej, ryby gromadzą się przy świeżej wodzie, powolne oddychanie, pływanie na boku, skóra ciemnieje, rozdęcie, płyn w torebkach łusek - nastroszenie, wysadzone oczy, przekrwienie, wysadzenie odbytu

Anatomopatologicznie: krwisty płyn o cuchnącym zapachu, bladość narządów wewnętrznych, wybroczyny, krwotoczne zapalenie przewodu pokarmowego, zapalenie komórek skrzeli i mózgu

Identyfikacja: z przewodu pokarmowego, wątroba, nerki, śledziona, skrzela

Rozpoznanie: izolacja w hodowli komórkowej, seroneutralizacja, ELISA

Trudna eliminacja: uznanie obiektu za wolny od choroby -> osuszenie stawów, eliminacja ryb i dezynfekcja, wapno niszczy wirusa

Ospa karpi - Herpesviridae, DNA, kształt okrągły lub owalny, karpie, płocie, liny, sumy, szczupaki

Inkubacja do 1 roku

Lokalizacja: komórki naskórka

U 2-letnich karpii - wskaźnik złych warunków hodowlanych, nie powoduje śnięć, spadek przyrostów

Objawy: na skórze i płetwach galaretowate mleczne wykwity, z czasem zlewające się, początkowo miękkie jak rozlana parafina, potem twardnieją, odwapnienie szkieletu, zmiany skórne mogą zaniknąc gdy rybę przeniesiemy do stawu z dużym przepływem. Naczynia krwionośne mogą wrastać w zmiany

Brak leczenia

Łososiowate:

VHS - wirusowa krwotoczna posocznica ryb łososiowatych, Rhabdovirus - brak wypustek, 3 serotypy, 90% serotyp 1, masowe śnięcia 100%, najbardziej wrażliwy pstrąg tęczowy ( 4-8 cm ), też potokowy, źródlany, lipień, szczupak, dorsz, śledź, łosoś, flądra. U morskich nosicielstwo. Choroba zwalczana z urzędu.

Czynniki predysponujące: wiek 4-8 cm, temp. wody 7-10 st., wiosna

Inkubacja: 2-3 tygodnie

Wirus utrzymuje się w wodzie do 14 dni, w rzecznej do 40 dni, w tkankach ryb: 4 st. - 1 tydzień, 20 st. - 48 godzin

Źródło zakażenia- kontakt z rybami chorymi, bezobjawowi nosiciele, w wodzie z moczu i śluzu ryb, płynu jajnikowego, padłe ryby, ptactwo poprzez dziobanie ryb chorych ( nie z kałem ! ), sprzęt rybacki, pasożyty - Ichtiophorus

Zakażenie przez skrzela, nie namnaża się w nich, przechodzi do krwi, namnaża się w śródbłonku naczyń krwionośnych, najwięcej w nerkach, śledzionie i mózgu ( te do badania ), akatują leukocyty

Objawy: wybroczynowość, pociemnienie skóry ( czarne ryby ), wysadzenie gałek ocznych, rozdęcie, skrzela blade z pasmowatymi krwawymi naciekami, w jamie gębowej czerwone plamy, otwarta jama gębowa u ryb śnietych

Postać nerwowa - spiralne ruchy na zmianę z gwałtownymi szusami

Anatomopatologicznie: ogromna wybroczynowość uogólniona, narządy wewnętrzne blade, nerki slinie powiększone, szare, z wybroczynami.

Identyfikacja: izolacja wirusa, IF, ELISA

Zwalczanie: uzyskanie statusu wolny od VHS

IHN - zakaźna martwica układu krwiotwórczego, zwalczana z urzędu, rozprzestrzeniana w transporcie, wysoka śmiertelność do 90 %, najbardziej wrażliwy pstrąg tęczowy ( narybek 1 mc ), ryby starsze to bezobjawowi nosiciele, szczupak podatny

Rhabdovirus - osłonka z wypustkami, temperatura 10 - 15 st, zakażenie przez wodę i zakażoną ikrę, wirus w wodzie z moczu, kału i śluzu ryb, od samców z mlecza.

Wnikanie: skrzela, przewód pokarmowy, miejsce namnażania w nabłonku skrzeli i przewodu pokarmowego, atakuje komórki trzustki w wyrostkach pylorycznych, wątrobę

Inkubacja 5-7 dni, u staszych 2 tygodnie

Objawy: larwy - nagłe śniecia, pociemnienie skóry, blade skrzela, rozdęcie, wybroczyny u nasady płetw, pseudoodchody

Anatomopatologicznie: bladość narządów, wyboczyny punkcikowa te na tkance tłuszczowej

Rozpoznanie j.w.

Zapobieganie: likwidacja wirusa z powierzchni ikry, preparaty jodowe o koncentracji 100 ppm, ph 6,5-6,7 przez 10 min.

WYKŁAD OSTATNI 6.06.2012

Zakaźna martwica trzustki = IPN

Objawy:

ciągnące się pseudoodchody z odbytu, pasemkowate; obrzęk wyrostków pylorycznych - guzkowate uwypuklenie przedniej części jamy brzusznej

pociemnienie skóry, zblednięcie skrzeli, wybroczyny u nasady płetw, wysadzone gałki oczne, wysadzony odbyt

Zmiany anatomopatologiczne:

przewód pokarmowy - brak treści pokarmowej, wypełniony białym śluzem, w nabłonku wyrostków pylorycznych i przedniej części jelita zmiany martwicze (martwica jest przyczyną śnięć)

Ryby ozdrowieńcy nie pobierają chętnie karmy, a jeśli pobierają to jej nie trawią - nie nadają się do dalszej hodowli.

Choroby egzotyczne

Anemia zakaźna łososia = ISA

może się pojawić u pstrągów hodowanych w sadzach w morzach

przebieg w postaci

Ortomyxovirus, kształt sferyczny lub heksagonalny, RNA

Objawy:

ryby przestają żerować, skrzela blade, niedotlenione, zmiany posocznicowe, wodobrzusze, czasem wybroczyny na płetwach

ISA - wątroba

HKS - nerki

wątroba - ciemna, następnie blada lub żółta z wybroczynami

przewód pokarmowy - stan zapalny błony śluzowej jelita

nerki (HKS) - przekrwione, stwardniałe

Epizootyczna martwica układu krwiotwórczego = EHN

Choroba wirusowa łososi = OMVD

2 fazy rozwoju

  1. faza posocznicowa

  1. rozrosty nowotworowe

Rozpoznanie - bezpośrednia izolacja wirusa w hodowlach komórkowych a następnie rozpoznanie immunologiczne: seroneutralizacja, immunofluorescencja, test ELISA, PCR, RT-PCR

Leczenie chorób wirusowych

Wprowadza się w Polsce metodę „powstawania obiektów wolnych od chorób wirusowych”


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ryby pierowtniaki cz2, weterynaria, 4 rok, choroby ryb
iv rok - ryby - pierwotniaki cz2 (2), weterynaria, 4 rok, choroby ryb
ryby 1 koło, weterynaria, 4 rok, choroby ryb
Wszystko ściąga ryby, weterynaria, 4 rok, choroby ryb
ryby 2, weterynaria, 4 rok, choroby ryb
ryby 2 koło, weterynaria, 4 rok, choroby ryb

więcej podobnych podstron