Cła i procedury celne.

Cła są opłatami nakładanymi na towary w związku z przekroczeniem przez nie granicy celnej danego kraju. Można je dzielić według różnorodnych kryteriów. Wyróżnia się przede wszystkim cła:

- Importowe, które mają największe znaczenie

- Eksportowe, odgrywające zdecydowanie mniejszą rolę

Cła eksportowe głównie stosowane przez kraje słabo rozwinięte, w celu zapewnienia dodatkowych dochodów budżetowi państwa. Wobec niewielkich możliwości uzyskania do­chodów z innych źródeł, stają się one ważnym narzędziem. Cła eksportowe mogą być stosowane tylko wówczas gdy istnieje pewność zbytu eksportowanych towarów po cenie zawierającej cło.

Stawki celne mogą być ustalane na kilka różnych sposobów: ad valorem, czyli w procentach , obliczane od wartości towaru oraz jako cła specyficzne, czyli ustalane kwotowo, w stosunku do ilości towaru. Mogą też być stosowane stawki mieszane (kombinowane), ustalane w odniesieniu do ilości, jak i wartości towaru.¹

W przeszłości najczęściej stosowane były cła specyficzne. Miały one zaletę polegającą na tym, że ciężar tych ceł wzrastał w okresach niskiej koniunktury, gdy ceny na rynkach krajowych i międzynarodowych spadały. Wzrastała wówczas potrzeba ochrony rynku wewnętrznego.

W miarę rozrastania się rodzajów towarów prze­wożonych przez granice okazało się, że cła te mają wadę. Musiała zwiększać się liczba stawek, a ponadto poszczególne stawki obejmowały coraz większe grupy towarów o zróżnicowanej wartości jednostkowej. Dana stawka celna w różnym stopniu obciążała wartość poszczególnych towarów. Utrudniało to w znacznym stopniu handel zagraniczny.

Ponadto, w warunkach zwiększającej się inflacji w poszczególnych krajach, wysokość stawek specyficznych deprecjonowała się, co zmuszało do częstych zmian. W efekcie cła ustalane od wartości towarów wyparły stawki specyficzne.

W odniesieniu do gospodarki państwa cła podzielić również można na fiskalne i ochronne.

Cłami fiskalnymi nazywamy cła, które są ustanawiane wyłącznie w celu zapewnienia państwu dochodów budżetowych. Oczywiście każde cło przynosi dochody budżeto­wi państwa, ale cła fiskalne nie powinny mieć do spełnienia innych celów. Ich wysokość nie jest ustalana dowolnie i na dowolny towar. Dochody celne są wynikiem iloczynu stawki celnej i wielkości importu dokonywanego przy danej stawce. Cło podnosi cenę towaru importowanego w kraju. Istnieje pewne maksimum wysokości stawki celnej, przy którym wpływy z cła będą najwyższe. Punkt zapewniający ich mak­symalizację może być różny przy różnych kom­binacjach wysokości stawki cła i wielkości popytu na importowane dobra. Podnoszenie stawki powodujące takie zmniejszenie popytu na dany towar że dochody celne zaczynają spadać oznacza, że cło przestało być cłem fiskalnym, a stało się cłem dyskryminacyjnym.

Cło ochronne jest ustalane po to by chronić produkcję krajową w konkurencji z produkcją zagraniczną. Ochrona ta polega na podwyższaniu ceny towaru zagranicznego na rynku krajowym poprzez ustanowienie cła, co umożliwia podjęcie skutecznej konkurencji przez towary krajowe charakteryzujące się wyższymi kosztami produkcji lub gorszą jakością.

Protekcjonizm celny stosowany jest głównie przez rządy krajów słabo rozwiniętych ze względu na to, że w początkowym okresie powstający przemysł nie jest konkurencyjny w stosun­ku do zagranicy.

To przemawia za potrzebą stosowania ochrony celnej przemysłu krajowego w początkowym stadium jego rozwoju, w postaci ustanawiania taryf celnych na import towarów konkurujących z produkcją krajową.

Ponadto zapewnienie ochrony celnej, przyczyniając się do wyższej rentowności przemysłu w danym kraju, może pobudzać przypływ obcego kapitału i jego lokaty w gałęziach przemysłu chronionych przez cło. Przytoczyć tu chciałbym przykład zagranicznych inwestorów w Polsce, żądających podniesienia ceł na importowane samochody przed podpisaniem umów dotyczących inwestycji w przemyśle motoryzacyjnym. Wyższa stopa rentowności pozwala także na większą akumulację kapitału rodzinnego w przemyśle, co powoduje wzrost możliwości dalszego finansowania jego rozwoju.

Polityka protekcjonizmu może prowadzić do zmonopolizowania rynku i osiągania wysokich zysków przez przedsię­biorstwa, których produkcja jest chroniona przed konkurencją za­graniczną. Innym niekorzystnym skutkiem w sferze produkcji może być rozwój mało wydajnych gałęzi przemysłu produkujących artykuły antyimportowe pozwalające na redukcję importu, ale za to droższe, niższej jakości i mniej nowoczesne niż towary importowane. Uderza to bezpośrednio i negatywnie w konsumenta.

Ochrona przed konkuren­cją importu zmniejsza presję na obniżkę kosztów krajowych oraz osłabia chłonność na postęp techniczny i innowacje w produkcji chronionej barierami celnymi. Zastępowanie importu produkcją krajo­wą może też prowadzić do złej alokacji zasobów.

Zdaniem rządów wielu krajów, wszystkie te negatywne zjawiska na ogół nie są adekwatne do korzyści ze stosowania protekcjonizmu w okresie industrializacji. Dlatego jest on szeroko rozpowszechniony w krajach rozwijających się.

Efekt protekcjonizmu dla producentów krajowych zależy nie od wysokości stawki celnej na jeden towar, ale od relacji między cłami na dobro finalne i cłami na składniki niezbędne do jego produkcji.

Rodzaje ceł i ich charakterystyka:

Źródło: „Współczesne teorie wymiany międzynarodowej i zagranicznej polityki ekonomicznej” Józef Misala

Cła mogą być wykorzystywane przez państwo jako narzędzie osiągania określonych celów gospodarczych, społecznych, a nawet politycznych np.:

- ochrona produkcji krajowej;

- zapewnienie pożądanego tempa i struktury wzrostu gospodar­czego;

- poprawa warunków dostępu towarów krajowych do rynków zagranicznych;

- zwiększanie stanu zatrudnienia czyli ograniczenie bezrobocia;

- poprawa zaopatrzenia gospodarki w surowce, materiały i energię;

- przeciwdziałanie tendencjom inflacyjnym;

- osiąganie pożądanej struktury dochodów ludności.

W realizacji niektórych celów cła są instrumentem bardzo ważnym bądź najważniejszym. Dotyczy to głównie ochrony produkcji krajowej, gdzie, obok kursu waluty, cła są jednym z podstawowych narzędzi polityki ekonomicznej.

Efektywność ceł jako narzędzia realizacji określonych celów poli­tyki społeczno-gospodarczej zależy w dużej mierze od stopnia swobody państwa w ustalaniu poziomu ceł. Dotyczy to zwłaszcza wykorzys­tywania ich do ochrony równowagi bilansu płatniczego, ochrony produkcji krajowej czy zmniejszenia bezrobocia. Aby w danym państwie cła mogły być zastosowane w tym zakresie z powodzeniem, rząd musi mieć swobodę ich podwyższania wtedy, gdy jest to potrzebne z uwagi na sytuację ekonomiczną, np. kiedy pojawia się deficyt handlu zagranicznego czy zmniejsza się sprzedaż produktów krajowych i rośnie bezrobocie na skutek zwiększającego się importu towarów. Znaczenia nabiera tu handlowe porozumienie międzynarodowe GATT ( General Agreement na Tariffa and Trade ), które w swym założeniu ograniczyć miało hamowanie rozwoju wymiany handlowej i określić maksymalne stawki celne.

Większe możliwości wykorzystania ceł w omawianych tu dziedzi­nach polityki ekonomicznej mają państwa nie należące do GATT. Ograniczeniem dla podwyższania przez nie stawek celnych jest tylko obawa przed retorsjami ze strony innych państw oraz konieczność uwzględniania negatywnych skutków ochrony celnej dla gospodarki krajowej.

Nie ma ograniczeń dla pobudzania importu poprzez obniżanie stawek celnych lub ich okresowe zawieszanie po to, aby osłabić tendencje inflacyjne w kraju lub też zmusić producentów krajowych do szybkich zmian w organizacji produkcji oraz do wprowadzania postępu technicznego, co pozwala stawić czoło silniej­szej konkurencji zagranicznej. Tak np. uczyniły władze polskie w dru­giej połowie 1990 r., co stało się jedną z istotnych przyczyn kryzysu zbytu produkcji krajowej oraz załamania ekonomiki wielu przed­siębiorstw.

Ustalając niskie cła na surowce i materiały importowe państwo może oddziaływać w kierunku obniżania krajowych kosztów produk­cji sprzyjającej konkurencji na rynku wyrobów gotowych. Poprzez obniżanie ceł na wszystkie lub wybrane dobra inwestycyjne może też wpływać na poziom i kierunki inflacji, a tym samym - na proporcje podziału dochodu narodowego.

Różnicując cła na towary konsumpcyjne w zależności od tego, jakie grupy społeczne głównie je zakupują, państwo oddziałuje na strukturę konsumpcji i strukturę dochodów ludności. Powoduje dodatkową, poza podatkami, redystrybucję dochodów. Na przykład podniesienie przez władze polskie w pierwszym półroczu 1992 r. ceł na samochody obciążyło bezpośrednio tylko tę grupę ludności, która była realnie zainteresowana zakupem samochodów importowanych. Ponadto podwyższenie stawek podatku obrotowego od samochodów o większej pojemności silnika i przekraczających określoną wartość celną zawęziło efekt dochodowo-redystrybucyjny do wąskiej grupy osób dysponujących względnie wysokimi dochodami. Zapewne ograniczyło też zakupy samochodów tej grupy, co oznacza przesunięcie popytu lub zmianę proporcji podziału dochodów między konsumpcję i oszczędności.

Cła odgrywają też znaczną rolę jako źródło dochodów budżetów państwowych zwłaszcza w krajach rozwijających się. Źródła tego nie można też lekceważyć jako elementu dochodów budżetu państwowego w Polsce.

Utworzenie przez państwo unii celnej polega na wprowadzeniu preferencji celnych w postaci zniesienia ceł w stosunkach między krajami należącymi do unii i ich utrzymaniu w stosunkach z krajami trzecimi. Przy tym cła zewnętrzne są w stosunkach zewnętrznych ujednolicone. Taką unię celną tworzą np. kraje EWG. Utworzenie unii celnej może powodować w sferze wymiany z zagranicą i stosunków krajowych dwa efekty: efekt kreacji i tzw. efekt przesunięcia.

Efekt kreacji oznacza powstanie nowych możliwości rozszerzenia struktury towarowej handlu.

Zniesienie ceł wewnątrz unii powoduje mianowicie, że pewne towary wytwarzane w krajach członkowskich unii mogą być - inaczej niż dotąd - oferowane na rynkach krajów trzecich po cenach konkurencyjnych w stosunku do cen towarów miejscowych. Polega to na tworzeniu warunków do ekspansji produk­cyjnej dla towarów produkowanych najtaniej w ramach unii i roz­szerzaniu ich konkurencyjności na rynkach krajów poza unią celną. Strumień tych towarów z krajów unii na rynki krajów trzecich będzie tym większy im wyższe były stawki celne między krajami unii przed jej utworzeniem, im większe są różnice w kosztach produkcji danego dobra w poszczególnych krajach unii, im więcej krajów przystępuje do unii oraz im wyższa jest elastyczność cenowa popytu na towary, których import przy poprzed­nich cłach był przed wprowadzeniem unii niemożliwy.

Efekt przesunięcia stanowi wyraz oddziaływania unii celnej na import z krajów nieczłonkowskich. Polega on na tym, że w przypadku dóbr unijnych, struktura kierunkowa importu poszczególnych krajów unii, w wyniku jej utworzenia, stopniowo się zmienia: zwiększa się w niej udział krajów należących do unii, zmniejsza zaś udział krajów trzecich. U podstaw efektu przesunięcia leży zróż­nicowanie stawek celnych - zniesienie tych stawek wewnątrz krajów unii przy pozostawieniu ich wobec krajów trzecich. W przypadku, gdy popyt na import w danym kraju jest odpowiednio elastyczny, a koszty produkcji w innych krajach unii - niższe od kosztów produkcji w krajach trzecich, powiększonych o obowiązującą stawkę celną, to zróżnicowanie stawek celnych powoduje przesuwanie się popytu na import z dóbr produkowanych w krajach trzecich na dobra produko­wane w innych krajach unii. Jeśli w krajach unii podaż tych dóbr może być odpowiednio zwiększona, to musi dojść do zastąpienia dostawców z zewnątrz unii dostawcami z krajów unii, a więc do zmiany kierunków importu krajów unii, czyli do wystąpienia efektu przesunięcia. Tak więc utworzenie unii celnej powoduje obniżenie zdolności konkuren­cyjnej towarów z krajów trzecich na rynkach krajów unii.

Bez posiadania przez państwo jasno określonych koncepcji rozwojowych trudno w sposób precyzyjny konstruować system celny. Szczególnie skomplikowane jest to w okresie reformy systemu gospodarczego, rekonstrukcji całych gałęzi gospodarki oraz przewartościowań w stosun­kach gospodarczych z zagranicą. Uporządkowanie tych kwestii jest jednak sprawą pilną choćby dlatego, że działania poprzez cła mogą powodować oczekiwane skutki raczej w długim bądź średnim okresie, wpływając na decyzje produkcyjne i rozwojowe przedsiębiorstw. W poli­tyce bieżącej cła mogą być wykorzystywane raczej w sensie restrykcyjnym.

Polska polityka celna jest zdeterminowana w głównej mierze traktatami o liberalizacji handlu zawartymi przez nas z krajami Unii Europejskiej, EFTA i CEFTA, a także zobowiązaniami wyni­kającymi z przystąpienia Polski do Światowej Organizacji Handlu (WTO) i porozumień Rundy Urugwajskiej GATT. Konsekwencją tych umów jest stopniowe obniżanie stawek celnych w naszym im­porcie.²

Redukcje ceł wynikające z przyjęcia postanowień Rundy Urugwajs­kiej GATT dotyczą stawek podstawowych, które mają za­stosowanie przede wszystkim do produktów importowanych z krajów należących do WTO. Harmonogram uzgodniony w Rundzie Urugwaj­skiej przewiduje obniżenie stawek celnych średnio 0 38%, przy czym większość obniżek została już wprowadzona w latach 1995-1996. Kolejna redukcja dokonana w 1997 r. dotyczy takich produktów, jak wyroby chemiczne, materiały włókiennicze, włókna syntetyczne, niektóre maszyny i urządzenia. Zasada ta obowiązuje także wobec importu pochodzącego z krajów należących do Unii Europejskiej, którym Polska przyznała klauzulę najwyższego uprzywilejowania (KNU) w umowach dwustronnych, lub jednostronnie ze względu na stosowanie przez te kraje wobec importu z Polski stawek celnych na poziomie KNU.

Zgodnie z przyjętym harmonogramem redukcji ceł z krajami Unii Europejskiej, rok 1997 jest już trzecim z kolei rokiem obniżenia stawek celnych na produkty przemysłowe (0 20% rocznie) w stosunku do stawek podstawowych (z końca lutego 1992 r.). Harmonogram obniżania ceł importowanych towarów przemysłowych z krajów EFTA jest bardzo zbliżony do obowiązującego w handlu z krajani Unii Europejskiej. Oznacza to, iż stawki celne na towary przemysłowe importowane z krajów należących do Unii Europejskiej i EFTA obniżone zostały od początku obowiązywania harmonogramu reduk­cji (tzn. od początku 1995 r.) 0 60% w stosunku do stawek podstawowych. Te ostatnie stawki zostały ustalone na poziomie obowiązującym w dniu poprzedzającym wejście w życie umów, tj. 1 marca 1992 r.

Odrębną umową objęto harmonogram redukcji stawek na samochody. Tempo znoszenia ceł na nie jest wolniejsze niż na produkty przemysłowe. W wyniku porozumień zawartych z krajami należącymi do CEFTA import towarów przemysłowych od 1997 r. odbywa się bez cła. W 2001 roku zniesiono cła również na wspomniane samochody pochodzące z krajów Unii.

Polska korzysta z kilku klauzul ochronnych zawartych w umowach o wolnym handlu; dotyczą one produktów naftowych, wyrobów hutniczych i produktów rolnych. Wolniejsza redukcja stawek celnych na importowane produkty naftowe i hutnicze wynika z tzw. klauzuli restrukturyzacyjnej, którą stosuje się przez pewien okres na wyroby wytwarzane przez przemysł krajowy poddany działaniom restruk­turyzacyjnym. Tak właśnie jest z hutnictwem i przemysłem przerobu ropy naftowej.

Natomiast w przypadku produktów rolnych, wraz z wejściem w życie umów z krajami UE i EFTA (z 1992 r.) nastąpiła jednorazowa redukcja ceł o 10 punktów procentowych. Jednocześnie obie strony pozostawiły sobie pewną swobodę decyzji w celu ochrony produkcji krajowej. Jest to szczególnie ważne dla Polski wobec faktu, iż produkty rolne w krajach należących do obu ugrupowań, a zwłaszcza - UE, są silnie subwenc­jonowane, co oznaczałoby wypieranie z polskiego rynku producentów krajowych. Wynikiem realizacji umów liberalizujących handel zagraniczny jest coroczne zmniejszanie się przeciętnej, efektyw­nej stawki celnej o kilka punktów procentowych. W 1997 r. stawka ta wynosiła 5,77%. Oznacza to, iż znaczenie ceł w dochodach budżetu państwa systematycznie maleje.

Niezależnie od polityki taryfowej, corocznie ustanawiane są prefe­rencyjne kontyngenty celne. Stosuje się też zawieszanie ceł na import wybranych towarów. Dotyczy to głównie surowców i półproduktów nie wy­twarzanych w Polsce. ³

Unia celna w swych postanowieniach zapewnić miała swobodą wymianę towarów i usług w ramach Wspólnoty, jak również kontrolować strukturę i wielkość obrotów towarowych z kra­jami spoza ugrupowania. Ponieważ unia celna jest podstawą Wspólnoty, obejmuje całą wymianę towarową i opiera się na zakazie stosowania między jej uczestnikami ceł przywozowych i wywozowych oraz temu podobnych opłat, jak również na ustaleniach co do Wspólnej Taryfy Cel­nej w stosunkach z państwami spoza ugrupowania.

Wspólna, ujednolicona zewnętrzna tary­fa celna została przyjęta jednocześnie z zakończeniem realizacji unii celnej. Usta­lono ją na podstawie średniej arytmetycznej taryf krajów członkowskich (RFN, Francji, Włoch i państw Beneluksu). Obniżenie stawek celnych dla krajów o wyższym poziomie protekcji taryfowej (Francja, Włochy) nie zrekompensowało wzrostu obciążeń w RFN i krajach Beneluksu, dlatego też Wspólnota udzieliła jed­nostronnych kompensujących koncesji taryfowych swoim partnerom w GATT Podczas trzech kolejnych rozszerzeń Wspólnoty nowe kraje członkowskie stopnio­wo przejmowały wspólnotową taryfę celną. Sytuacja taka ma miejsce również w Polsce podczas mających miejsce dostosowań.

Wspólna Taryfa Celna zawiera dwie kolumny stawek celnych: autono­miczne oraz konwencyjne. Stawki konwencyjne używane są w imporcie z kra­jów trzecich należących do WTO oraz wobec państw, którym przyznana została przez Wspólnotę klauzula największego uprzywilejowania (KNU) w kwestiach tary­fowych, na mocy zawartych porozumień. W praktyce stawki konwencyjne są sto­sowane przez unię w imporcie z każdego kraju trzeciego. Stawki autonomiczne ma­ją natomiast zastosowanie bardzo rzadko, tj. kiedy są one niższe od konwencyj­nych, lub wtedy, gdy nie ma stawki konwencyjnej.

Stawki celne ustalane są przeważnie ad valorem, ale oprócz tego mogą mieć zastosowanie stawki specyficzne w kwocie wyrażonej w euro za określoną jednostkę towaru oraz stawki alternatywne. Zgodnie ze zobowiązaniami podjętymi w Rundzie Urugwajskiej wszystkie cła we Wspólnocie zostały związane. Realizując postanowienia Rundy, w latach 1995-2000 Wspólnota zredukowała stawki celne KNU śred­nio o 36% dla produktów rolnych i o 37% (średnia wa­żona importem) dla produktów przemysłowych. Ponadto Wspólnota zobowią­zała się do całkowitej eliminacji ceł w imporcie materiałów budowlanych, sprzętu medycznego, mebli, wyrobów stalowych, sprzętu rolniczego, papieru, piwa i wyrobów spirytusowych.

Poziom stawek celnych KNU w Unii Europejskiej.

źródło: „Unia Europejska. Przygotowania Polski do członkostwa” Ewa Synowiec

Wraz z utworzeniem unii celnej Wspólnota ujednoliciła niektóre przepisy cel­ne. Proces ten został zintensyfikowany w związku z tworzeniem rynku wewnętrz­nego i w efekcie doprowadził do ich skonsolidowania we Wspólnotowym Kodek­sie Celnym (Community Customs Code), który wszedł w życie 1 stycznia 1994 r. Ma on jednolite zastosowanie do obszaru celnego Wspólnoty i dotyczy całości handlu prowadzonego przez osoby fizyczne i prawne między Wspólnotą a krajami trzecimi.

Wszystkie towary wprowadzane na obszar celny Wspólnoty podlegają nadzo­rowi celnemu i muszą być przedstawione do kontroli celnej wraz z pisemną dekla­racją, która w przypadku normalnej procedury celnej składa się z Jednolitego Do­kumentu Celnego oraz towarzyszących mu niezbędnych dokumentów (np. faktura, świadectwo pochodzenia, certyfikat zgodności) .

Wspólnota stosuje dwa systemy reguł pochodzenia towarów: nieprefe­rencyjne i preferencyjne. Pierwszy system reguł jest stosowany do wszystkich niepreferencyjnych narzędzi polityki handlowej, takich jak środki taryfowe i in­strumenty ochrony handlu. Reguły preferencyjne wykorzystuje się natomiast w przypadku handlu w ramach porozumień preferencyjnych oraz preferencji udzielonych przez Wspólnotę państwom trzecim autonomicznie. Reguły prefe­rencyjne są zazwyczaj bardziej restrykcyjne od niepreferencyjnych. Te ostatnie podlegają tzw. systemowi kumulacji, pozwalającemu partnerom handlowym na używanie swoich komponentów i produktów do wytwarzania finalnego wyrobu, który otrzymuje status „pochodzącego".

Postępowania antydumpingowe i inne instrumenty protekcji uwarunkowane.

Wraz z malejącą rolą ceł i ograniczeń ilościowych - klasycznych instrumen­tów ochrony rynku przed konkurencją zagraniczną wzrasta znaczenie środków tzw. protekcji uwarunkowanej. Jest ona dopuszczalna tylko wtedy, gdy zaistnieją ściśle określone warunki. Zakres i procedura stosowania tych środków podlegają przepisom Światowej Organizacji Handlu (WTO). Do podstawowych instrumentów pro­tekcji uwarunkowanej zalicza się środki przeciwdziałające szkodliwym skutkom importu dokonywanego na warunkach uznawanych za nieuczciwe (dumping, subsydia) lub importu nadmiernego.

W Unii Europejskiej postępowania antydumpingowe, antysubsydyjne i przeciwko nadmiernemu importowi od 1970 r. są regulowane na szczeblu wspólnotowym. Mają one na celu ochronę producentów przed szkodliwymi następstwami importu na terytorium Unii.

Narzędziem pozwalającym na obronę ich interesów poza granicami Unii stał się wprowadzony w 1984 r. Nowy Instrument Polityki Handlowej, od 1994 r. zastąpiony Roz­porządzeniem w sprawie przeszkód w handlu. Akty prawne dotyczące stosowa­nia wspólnotowych instrumentów ochrony handlowej zostały w marcu 1994 r. dostosowane do wymogów jednoli­tego rynku, a następnie w grudniu, do porozumień Rundy Urugwaj­skiej.

źródło: „Unia Europejska. Przygotowania Polski do członkostwa” Ewa Synowiec

Spośród wymienionych wyżej środków ochronnych Unia Europejska naj­częściej korzysta z postępowań antydumpingowych. Rekordową liczbę no­wych postępowań antydumpingowych i antysubsydyjnych zanotowano w 1999 r. (odpowiednio - sześćdziesiąt sześć i dwadzieścia postępowań). Zdaniem Komisji Europejskiej import objęty środkami antydumpingowymi i antysubsydyjnymi sta­nowi niewielki ułamek unijnego importu, a duża licz­ba nowych postępowań w 1999 r. miała charakter incydentalny, spowodowany przede wszystkim kryzysem azjatyckim. Komisja nie zamierza zmieniać swej poli­tyki antydumpingowej i antysubwencyjnej i częściej korzystać z obu wspomnia­nych instrumentów polityki handlowej.

Działalność instytucji Wspólnoty w zakresie instrumentów ochronnych ma koncentrować się na zwalczaniu barier w dostępie do rynków zagranicznych sprzecznych z uzgodnieniami międzynarodowymi, co oznacza częstsze korzystanie z możliwości dostępnych na mocy Rozporządzenia w sprawie przeszkód w handlu.

Porównanie procedur postępowania przed nieuczciwym i nadmiernym importem z państw należących do WTO.

źródło: „Unia Europejska. Przygotowania Polski do członkostwa” Ewa Synowiec

Postępowania antydumpingowe.

Unia Europejska należy do głównych użytkowników procedur antydumpin­gowych na świecie. Procedury te stosowane są dla ochrony przed importem po cenie dumpingowej. Sytuacja taka występuje jeżeli zagraniczny producent sprzeda­je towar po cenie niższej niż u siebie w kraju. Praktykę taką uważa się w myśl przepisów międzynarodowych za nieuczciwą konkurencję. Jeśli prowadzi ona do pogorszenia sytuacji producentów w kraju importu, to kraj importujący ma prawo nałożyć na taki import dodatkową opłatę, zwaną cłem antydumpingowym. Od 1994 r. decyzje w sprawie ceł antydumpingowych zapadają zwykłą większością głosów; obecnie ich nałożenie wymaga więc zgody przynajmniej ośmiu z piętnastu państw członkowskich.

Postępowania antysubwencyjne.

Subsydia są uznawane w handlu międzynarodowym, podobnie jak dumping, za nieuczciwą praktykę, ponieważ umożliwiają ekspansję na zagranicznych ryn­kach dzięki sztucznie uzyskanej przewadze komparatywnej. Chodzi o subsydia udzielone przez rząd kraju pochodzenia lub rząd kraju eksportu towaru bezpo­średnio lub pośrednio do jego produkcji, eksportu lub przewozu. Unia Europejska - podobnie jak inni członkowie WTO - ma prawo bronić się przed takimi działa­niami państw trzecich za pomocą ceł wyrównawczych, jeśli działania te wyrządzają szkodę unijnemu przemysłowi. Specjalne przepisy, wzorowane na Porozumieniu WTO w sprawie subsy­diów i środków wyrównawczych, określają warunki stosowania tych środków oraz procedurę postępowania antysubsydyjnego. Procedura ta jest bardzo zbliżona do procedury antydumpingowej (do czasu dostosowania wspólnotowych instrumen­tów ochronnych do wymogów WTO przepisy antysubsydyjne i antydumpingowe były zamieszczone w jednym rozporządzeniu).

Przypisy:

1. Wykład pierwszy „Organizacja i techniki chandlu zagranicznego” 06-10-2002

2. „Raport o stanie pieniądza” NBP 1997

3. „Polityka fiskalna” Mirosław Pietrewicz

4. „Unia Europejska. Przygotowania Polski do członkostwa” Ewa Synowiec

Bibliografia:

• „Unia Europejska. Przygotowania Polski do członkostwa” Ewa Synowiec

• „Polityka fiskalna” Mirosław Pietrewicz

• „Prawo Europejskie” Unia-press

• „ Korzyści i koszty członkostwa w Unii Europejskiej” J. Kotyński

• „Współczesne teorie wymiany międzynarodowej i zagranicznej polityki ekonomicznej” Józef Misala

• „Polska w drodze do Unii Europejskiej” E. Kawecka-Wyrzykowska

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---