7126


Postępowanie administracyjne - jest to ciąg czynności organu administracji, innych podmiotów i uczestników postępowania mające na celu rozpatrzenie i rozstrzygnięcie indywidualnej sprawy administracyjnej przez wydanie decyzji oraz weryfikację tej decyzji.

Wyróżniamy trzy stadia w postępowaniu administracyjnym:

  1. wszczęcie postępowania (na wniosek urzędu lub stron),

  2. wyjaśniające (rozpoznawcze) - zbieranie materiału dowodowego,

  3. orzekanie - wydanie decyzji administracyjnej.

Wyróżniamy organy administracji:

  1. samorządu zawodowego,

  2. rządowe,

  3. samorządowe,

  4. zakłady administracji,

  5. organy administracji społecznej i spółdzielczych.

Uczestnikami postępowania - są osoby, które mają pojedyncze obowiązki i uprawnienia

w postępowaniu (np. świadków, biegłych i osoby trzecie, które mają okazać przedmiot oględzin).

Indywidualna sprawa administracyjna - dotyczy konkretnej osoby i konkretnej sytuacji.

Weryfikacja (kontrola) decyzji - może się odbywać w toku instancji i odbywa się w formie odwołania, zażalenia do II instancji, poza tokiem instancyjnym stwierdzenie nieważności decyzji, uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej lub wznowienie decyzji.

Kodeks postępowania administracyjnego:

  1. ogólną,

  2. szczegółową (postanowienia w sprawach administracyjnych, o wkroczenia w sprawach karnych, skarbowych, w sprawach dyscyplinarnych, przed organami polskich przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych).

Postępowanie egzekucyjne- zespół czynności organów administracji mających na celu zapewnienie wykonania dyrektyw administracyjnych nawet wbrew woli zobowiązanego.

Przymus administracyjny - jest uprawnieniem administracji do zapewnienia realizacji dyrektyw administracji własnymi środkami, a więc bez udziału organów z innego układu niż administracji.

Występuje on w dwóch postaciach:

  1. kary,

  2. egzekucje.

Zasady postępowania administracyjnego:

  1. zasada praworządności (art. 6,7 KPA) - polega na tym, że organy prowadzące postępowanie obowiązane są działać na podstawie przepisów prawa i zgodnie z prawem.

  2. zasada uwzględnienia z urzędu interesu publicznego i słusznego interesu obywateli (art.7 KPA) - nakłada na organy prowadzące postępowanie obowiązek harmonizowania tych interesów jeżeli są one ze sobą sprzeczne.

  1. zasada prawdy obiektywnej (art. 7 KPA) - organy administracji publicznej podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokonania wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Środkami do ustalenia prawdy obiektywnej są dowody.

  1. zasada informowania stron - oznacza, że organy administracji zgodnie z art.9 KPA są zobowiązane do udzielenia pełnej informacji o okolicznościach faktycznych i prawnych stronę postępowania. Mają one obowiązek udzielenia informacji o okolicznościach prawnych oraz czuwają nad tym aby strony i uczestnicy postępowania nie ponieśli szkody z powodu nie znajomości prawa.

  1. zasada pogłębienia zaufania obywateli do organów państwa (art.8 KPA) - zobowiązuje organy administracji do prowadzenia postępowania, rozstrzygnięcia praworządnie i sprawiedliwie załatwianych spraw, załatwianie spraw powinno się odbywać sprawnie i bez nieuzasadnionej zwłoki, cechy urzędników: bezstronność i życzliwość wobec petentów.

  1. zasada czynnego udziału stron (art. 10 KPA) - na organie administracji spoczywa obowiązek zapewnienia stronom czynnego udziału w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji wypowiedzenia się co do zebranych dowodów oraz zgłoszonych żądań.

  1. zasada przekonywania - oznacza, że organy prowadzące postępowanie mają obowiązek wyjaśnienia i uzasadnienia stronom przesłanek i motywów jakimi się kierują przy załatwianiu spraw i podejmowaniu decyzji.

  1. zasada szybkości i prostoty postępowania (art.12 KPA) - nakazuje organom administracji działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia.

  1. zasada ugodowego załatwiania spraw (art.13 KPA) - z zasady tej wynika obowiązek organu administracji do podejmowania czynności nakłaniających strony do zawarcia ugody, uczestnictwo organu administracji w ugodzie polega na kontroli prawidłowości porozumienia się stron i zatwierdzenia ugody.

  1. zasada pisemności (art.14 KPA) - oznacza, że sprawy należy załatwiać w formie pisemnej.

  1. zasada dwuinstancyjności (art.15 KPA) - stronie oraz innym podmiotom występującym w postępowaniu administracyjnym na prawach strony przysługuje prawo zaskarżenia nie korzystnego rozstrzygnięcia do organu wyższego szczebla. Wyjątki:

(art.160 §5).

  1. zasada trwałości decyzji administracyjnych (art.16 KPA) - ma istotne znaczenie dla zapewnienia stabilności stosunków prawnych opartych na decyzjach administracyjnych. Decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji są ostateczne. Decyzje ostateczne mogą być weryfikowane tylko w przypadkach przewidywanych w kodeksie lub ustawach szczególnych

Decyzjami ostatecznymi są:

  1. decyzje organów I instancji w stosunku, do których upłynął już termin złożenia odwołania i nie został przywrócony w przymusowym terminie i trybie,

  2. decyzje wydane przez organ II instancji,

  3. decyzje ostateczne z mocy wyraźnego przepisu prawa materialnego.

Organy prowadzące postępowanie to:

  1. organy administracji rządowej zarówno terenowe jak i centralne,

  2. organy jednostek samorządu terytorialnego.

Właściwość organu - to zdolność prawna organu do rozpoznawania i rozstrzygania, a więc załatwiania określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym.

Wyróżniamy właściwości:

  1. właściwość ustawowa - wynika wprost z przepisów ustawy, z reguły o właściwości organu stanowi ustawa, jednakże przepisy upoważniają do przenoszenia właściwości samorządowej w drodze porozumienia.

  2. właściwość rzeczowa - ustala się według przepisów jego działania zakres ten wyznaczają przepisy ustrojowe np. ustawa o samorządzie gminnym.

  3. właściwość miejscowa - to zdolność organu do realizowania swojej właściwości rzeczowej na określonym obszarze, ustala się ją w przypadkach:

Jeżeli nie można ustalić tej właściwości to sprawa należy do organu właściwego dla

miejsca, w którym nastąpiło zdarzenie.

Spory kompetencyjne:

  1. pozytywne - występują wówczas, gdy dwa lub więcej organów administracji uważa się za właściwe do załatwienia danej sprawy.

  2. negatywne - gdy żaden organ nie uważa się za właściwy do załatwienia sprawy.

Spory rozstrzygają:

  1. między organami samorządu terytorialnego - wyższy od nich organ,

  2. między organami jednostek samorządu terytorialnego w różnych województwach, w sprawach należących do zakresu administracji rządowej - Minister właściwy do spraw administracji publicznej,

  3. między wojewodami a organami administracji zespolonej w różnych województwach - Minister właściwy do spraw administracji publicznej,

  4. między wojewodą a organami administracji - Minister do spraw administracji publicznej w porozumieniu z sprawującym nadzór nad organem pozostającym w sporze z wojewodą,

  5. między organami administracji publicznej - wspólny dla nich organ wyższego stopnia,

  6. między organami administracji publicznej - Minister , Prezes RM,

  7. spory między samorządem terytorialnym a terenowymi organami administracji rządowej - Sąd Administracyjny.

Wyłączenie pracownika organu administracji z postępowania sądowego:

  1. obligatoryjne - z mocy prawa, gdy w sprawie:

Strony i uczestnicy postępowania

Stroną - jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stronami mogą być: osoby fizyczne lub prawne a także osoby nie posiadające osobowości prawnej, Strona nie będąc osobą fizyczną działa poprzez swoich przedstawicieli ustawowych.

Obok stron w postępowaniu administracyjnym i organu prowadzącego w postępowaniu wystąpić mogą uczestnicy na prawach strony.

Uczestnicy - nie są stronami w rozumieniu art.28 KPA, gdyż celem ich udziału nie jest ochrona interesu prawnego, uczestniczą w postępowaniu ze względu na interes innych stron, względnie interes społeczny.

Na prawach stron mogą wystąpić w postępowaniu:

  1. organizacje społeczne,

  2. Prokurator,

  3. Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO)

Organizacja społeczna może wystąpić do organu administracji z wnioskiem o dopuszczenie jej do udziału w rozpoczętym już postępowaniu, są to uprawnienia procesowe wynikające z art. 31 KPA.

Przesłankami uzasadniającymi wystąpienie organizacji społecznej z wymienionymi wnioskami są:

  1. bezpośredni związek danej sprawy z cechami statutowymi organizacji,

  2. interes społeczny, który ma na celu realizować lub chronić organizację społeczną w realizacji postępowania.

Przebieg postępowania (3 fazy):

  1. wszczęcie postępowania - jest na żądanie strony, datą wszczęcia postępowania jest doręczenie żądania organowi administracji, podanie wnosi się pisemnie a także ustnie (sporządzić protokół). Jeżeli w podaniu nie ma adresu i nie ma możliwości ustalenia go - podanie pozostawia się bez rozpatrzenia, w ciągu 7 dni wnoszący podanie powinien uzupełnić w nim braki. Jeżeli organ, do którego wniesiono podanie jest nie właściwy w sprawie powinien przekazać ją do organu właściwego i zawiadomić o tym wnoszącego podanie. Jeżeli podanie dotyczy spraw podlegających załatwieniu przez różne organy, organ, do którego wniesiono podanie rozpoznaje właściwość i zawiadamia wnoszącego, że w innych sprawach powinien wnieść do właściwego organu. Organ administracji może także ze względu na ważny interes strony wszcząć z urzędu postępowanie w sprawie, której przepis nie wymaga wniosku strony. Organ może wszcząć postępowanie na żądanie prokuratora w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem. Wszczęcie postępowania przez organizację społeczną jest uzasadnione cechami statutowymi tej organizacji i gdy przemawia za tym interes społeczny. Wszczęcie przez RPO ,może wszczynać postępowanie z tej samej przyczyny co prokurator.

  2. postępowanie dowodowe - organ ma ustalić stan faktyczny sprawy na podstawie dowodów może służyć wszystko co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Organ administracji jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy (art. 77 §1 KPA). Fakty powszechnie znane oraz fakty znane organowi administracji nie wymagają przeprowadzenia dowodu, fakty znane organowi z urzędu należy zakomunikować stronie (art. 77 §4). Postępowanie wyjaśniające może być prowadzone na rozprawie lub poza rozprawą. Prowadzenie rozprawy jest obowiązkowe gdy:

Rozprawa powinna być przeprowadzana gdy:

O terminie i miejscu rozprawy organ administracji powinien zawiadomić strony, świadków, biegłych oraz inne osoby i instytucje jeżeli ich udział w rozprawie jest uzasadniony ze względu na przedmiot sprawy. Rozprawą kieruje do przeprowadzenia rozprawy pracownik organu, przed którym toczy się postępowanie. Nieobecność na rozprawie stron prawidłowo wezwanych nie stanowi przeszkody do jej prowadzenia.

    1. zakończenie postępowania

Zawieszenie postępowania

Wszczęte i prowadzone postępowanie może ulec zawieszeniu. Postanowienie o zawieszeniu postępowania jest czynnością powodującą zawieszenie biegu terminów przewidzianych w kodeksie.

Organ administracji ma obowiązek zawiesić postępowanie (obligatoryjne zawieszenie):

  1. w razie śmierci strony lub jednej ze stron, jeżeli wezwanie spadkobierców danej strony do udziału w sprawie jest niemożliwe i nie zachodzą okoliczności o których mowa w art. 30 §5 a postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe (art. 105),

  2. w razie śmierci przedstawiciela ustawowego strony,

  3. w razie utraty przez stronę ZDCP,

  4. gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd,

  5. w razie wniesienia do TK pytania prawnego co do zgodności aktu ustawowego z Konstytucją albo innego aktu normatywnego z Konstytucją, lub ustawy w związku z toczącym się postępowaniem administracyjnym.

Organ, który zawiesił postępowanie jest zobowiązany podjąć kroki niezbędne do usunięcia przeszkody do dalszego prowadzenia postępowania.

Organ administracji może zawiesić postępowanie (fakultatywne zawieszenie):

  1. jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi społecznemu.

Podjęcie postępowania zawieszonego na wniosek strony nastąpić może tylko na wniosek strony, przy czym jeżeli w okresie 3 lat od daty zawieszenia postępowania żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania , żądanie wszczęcia postępowania uznaje się za wycofane (art. 98 §2). W sprawie zawieszenia postępowania i jego podjęcia po usunięciu przeszkody organ wydaje postanowienie.

Umorzenie postępowania administracyjnego

Przepisy kodeksu przewidują także możliwość umorzenia postępowania. (art. 105 §1) nakłada na organ administracji obowiązek umorzenia postępowania, 1) gdy postępowanie stało się bezprzedmiotowe z jakiejkolwiek przyczyny. Kodeks dopuszcza także możliwość umorzenia postępowania 2) jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz gdy nie jest to sprzeczne z interesem społecznym (art. 105 §2). Umarzając postępowanie organ administracji wydaje decyzje, która nie rozstrzyga spray co do istoty, a więc nie wywołuje skutków w sferze prawa materialnego, wywołuje ona jedynie skutki w sferze prawa procesowego w postaci zakończenia sprawy w danej instancji.

Umorzenie kończy sprawę w danej instancji i występuje w formie decyzji administracyjnej. Umorzenie następuje w 2 powyższych przypadkach.

Kontrola rozstrzygnięć w postępowaniu administracyjnym

Rozstrzygnięcia podejmowane w postępowaniu administracyjnym podlegają wszechstronnej kontroli organów, które te rozstrzygnięcia wydały tzw. Samokontrola, jak i organów administracji wyższego stopnia w ciągu dalszego postępowania administracyjnego, a także Sądu Administracyjnego.

Środkami kontroli rozstrzygnięć i postanowień w drodze postępowania administracyjnego są:

  1. odwołanie od decyzji,

  2. zażalenie na postanowienie,

  3. wznowienie postępowania administracyjnego,

  4. uchylenie lub zmiana decyzji przez organ, który ją wydał albo przez organ wyższego stopnia,

  5. stwierdzenie nieważności decyzji,

  6. stwierdzenie wygaśnięcia decyzji lub uchylenia decyzji w przypadku nie dopełnienia przez stronę określonego w niej warunku zastrzeżonego.

Doręczenie korespondencji w toku postępowania administracyjnego

Organ podatkowy bądź administracyjny dostarcza za pokwitowaniem pisma za pośrednictwem poczty, swoich pracowników lub przez upoważnione osoby.

Pisma adresowane stronie postępowania powinny być:

dostarczone osobiście (wyjątek - sytuacja, gdy strona ma pełnomocnika ustawowego lub w sytuacji, gdy strona nie ma pełni praw publicznych, jeżeli strona ma pełnomocnika to musi on być powiadomiony o prowadzonym postępowaniu.

Na stronie ciążą 2 obowiązki:

  1. gdy strona wyjeżdża za granicę, to musi powiadomić organ administracji o takim fakcie, powołać pełnomocnika,

  2. w przypadku osób nie mających stałego zameldowania na terytorium Polski, obcokrajowców ciąży obowiązek ustanowienia pełnomocnika

Osobom fizycznym pisma doręcza się w ich mieszkaniu lub miejscu pracy, w siedzibie organy lub miejscu pracy.

Doręczenia dzielimy na :

  1. właściwe - bezpośrednio do rąk adresata,

  2. zastępcze - za pośrednictwem osób upoważnionych do odbioru.

Jeżeli adresat jest nieobecny w miejscu zamieszkania to pismo można za pokwitowaniem zostawić domownikowi lub sąsiadowi (dozorcy) - przez domownika rozumiemy osobę pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym.

Osobom prawnym lub osobom, które nie posiadają osobowości prawnej pisma doręcza się w siedzibie lokalu, osobom odpowiedzialną do odbioru korespondencji jest wyznaczona osoba przez szefa firmy lub pełnomocnik firmy i szef (adresat). Jeżeli taka jednostka nie posiada takich organów to wyznacza się kuratora reprezentującego jednostkę. Jeżeli ktoś odmawia przyjęcia pisma (art. 153 KPA), to pismo to zwraca się nadawcy z odpowiednią adnotacją, w aktach robi się adnotację o takim fakcie i uznaje się pismo za doręczone z chwilą zrobienia adnotacji na zwrotce.

Wezwanie uczestników postępowania administracyjnego

Organ może wezwać stronę do złożenia wyjaśnienia, natomiast świadków może wezwać do złożenia zeznań, jeżeli strona nie może się zjawić ze względu na wiek lub zły stan zdrowia możliwe jest złożenie wyjaśnień w miejscu pobytu strony. Osoba wezwana do osobistego stawiennictwa w ramach województwa, w którym zamieszkuje ma obowiązek to zrobić. W przypadku gdy sprawa jest rozpatrywana w innym województwie - to stawiennictwo jest związane z dobrą wolą strony.

Elementy prawidłowego wezwania:

  1. forma pisemna,

  2. powinno zawierać:

Protokoły sporządzane w toku postępowania administracyjnego

Organ sporządza protokół z każdej czynności postępowania mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że została ona utrwalona na piśmie w inny sposób.

Wymogi formalne protokołów:

Z protokołu musi wynikać:

  1. kto, kiedy, gdzie i jakich dokonał?

  2. kto i w jakim charakterze był przy tym obecny?

  3. co i w jaki sposób ustalono?

  4. jakie uwagi zgłosiły obecne osoby?

Protokół odczytuje się osobom obecnym, które powinny go podpisać. Skreśleń i poprawek należy dokonywać tak aby były czytelne. Ogólna zasada pisemności wymaga aby czynności w postępowaniu były utrwalone na piśmie. Protokół sporządza się z czynności przyjęcia ustnie wniesionego podania, przesłuchania strony, świadka i biegłego, oględzin i ekspertyzy z udziałem zainteresowanych stron, rozprawy, ustnego ogłoszenia decyzji i postanowienia. Czynności, które mają znaczenie dla sprawy, ale z których nie sporządza się protokołu - utrwala się w aktach w formie adnotacji podpisanej przez pracownika, który czynności dokonał.

Udostępnienie akt

W każdym stadium postępowania organ jest zobowiązany umożliwić stronie przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie z nich notatek i odpisów. Strona może żądać uwierzytelnienia sporządzonych odpisów, o ile jest to uzasadnione ważnym interesem strony (art. 73 KPA).

Przepisów art. 73 nie stosuje się do spraw:

  1. objętych tajemnicą państwową,

  2. akt wyłączonych ze względu na interes państwa.

Odmowa udostępnienia akt i uwierzytelnienia odpisów następuje w drodze postępowania, na które służy zażalenie.

Postępowania dowodowe

Dowodem - nazywamy środek za pomocą, którego dokonuje się dowodzenia w postępowaniu, a więc stwierdza się prawdziwość twierdzeń o pewnych faktach

Rodzaje dowodów:

  1. rzeczowe (oględziny dowodów pisemnych)

  2. osobowe (zeznania świadków, biegłych i stron procesowych).

Wyłączenie z postępowania dowodowego

następuje z mocy ustawy, gdy:

  1. świadek jest niezdolny do spostrzegania lub komunikowania swoich spostrzeżeń,

  2. osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy państwowej i służbowej na okoliczności objęte tajemnicą,

  3. duchowni objęci tajemnicą spowiedzi.

Prawo odmowy zeznań przyznaje się:

  1. małżonkowi.

  2. rodzeństwu,

  3. ich powinowatym I stopnia

  4. osobom pozostającym ze sobą w stosunku opieki, kurateli itd.

Prawo odmowy odpowiedzi na pytanie zadawane świadkowi.

Świadek może odmówić odpowiedzi na pytanie , gdy odpowiedz mogłaby narazić jego lub bliskich na odpowiedzialność karną, hańbę lub szkodę majątkową, spowodować naruszenie tajemnicy zawodowej.

Opinie biegłych

Przeprowadza się wtedy, gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, których nie mają pracownicy organu załatwiającego sprawę. Biegły powinien być bezstronny i podlega wyłączeniu z tych samych przyczyn jak pracownik organu.

Oględziny, eksperymenty procesowe i rewizje

Rewizje - to bezpośrednie badanie jakiegoś przedmiotu przez organ celem dokonania spostrzeżeń o jego stanie i właściwościach. Przedmiotem oględzin mogą być rzeczy ruchome lub nieruchomości.

Rozprawa administracyjna

Organ administracji przeprowadza w takim postępowaniu rozprawę, w każdym przypadku, gdy zapewni to przyspieszenie lub uproszczenie postępowania, bądź osiągnięcie celu wychowawczego. Organ powinien przeprowadzić rozprawę, gdy zachodzi potrzeba uzgodnienia interesów stron, oraz gdy jest to potrzebne dla wyjaśnienia sprawy przy udziale świadków lub biegłych albo w drodze oględzin. Organ wzywa na rozprawę strony, świadków i biegłych oraz zawiadamia o rozprawie państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, organizacje społeczne, a także osoby, których udział w rozprawie jest uzasadniony.

W wezwaniu określa się termin, miejsce i przedmiot rozprawy. Wezwania doręcza się na piśmie. Doręczenie wezwania powinno nastąpić przynajmniej 7 dni przed rozprawą. Nie obecność stron na rozprawie nie stanowi przeszkody w jej toku. Może ona być odroczona jeżeli stwierdzi się jakieś niezgodności w wezwaniu stron na rozprawę i z innej ważnej przyczyny. Na rozprawie strony mogą składać wyjaśnienia, zgłaszać żądania, propozycje i zarzuty, wypowiadać się co do wyników postępowania.

Uzupełnienie, poprawienie, wyjaśnienie

W ciągu 14 dni od ogłoszenia lub ogłoszenia decyzji strona może żądać uzupełnienia jej co do rozstrzygnięcia, pouczenia o środkach odwołania, a także sprostowanie zamieszczonego w decyzji pouczenia. Organ z urzędu lub na żądanie może sprostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe oraz inne błędy. Organ w drodze postanowienia wyjaśnia na żądanie strony lub organu egzekucyjnego wątpliwości co do treści decyzji, jeżeli poprawka nie zmienia istoty decyzji. Na postanowienie w sprawie sprostowania i wyjaśnienia służy zażalenie.

Ugoda administracyjna

Według zasady ogólnej ugodowego załatwiania spraw, sprawy w których uczestniczą strony mogą być załatwiane przed organem administracji. Ugoda może być zawarta przed organem przed, którym toczy się postępowanie w I instancji lub odwoławcze do czasu wydania przez organ decyzji w sprawie. Ugodę zawiera się jeżeli przemawia za tym charakter sprawy. Przyczyni się do uproszczenia lub przyspieszenia postępowania i nie sprzeciwia się temu przepis prawa. Sporządza się ją w formie pisemnej.

Powinna zawierać:

  1. oznaczenie organu,

  2. datę sporządzenia,

  3. oznaczenie stron,

  4. przedmiot i treść ugody,

  5. wzmiankę o jej odczytaniu i przyjęciu,

  6. podpisy stron,

  7. podpis pracownika organu.

Organ utrwala ten fakt w aktach sprawy w formie protokołu podpisanego przez osoby upoważnioną do sporządzenia ugody. Ugoda wymaga zatwierdzenia przez organ, przed którym została zawarta. Zatwierdzenie lub odmowa zatwierdzenia ugody następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie. Staje się wykonalna z dniem, w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się ostateczne. Zatwierdzona ugoda wywiera takie same skutki prawne jak decyzja w toku postępowania administracyjnego. Organ odmówi zatwierdzenia:, gdy została zawarta z naruszeniem prawa, nie uwzględnia stanowiska organu uprawnionego, narusza interes społeczny lub słuszny interes stron.

Umowa cywilno - prawna

Umowa to występuje wyłącznie w sferze zewnętrznego działania administracji. Często jej zawarcie poprzedza wydanie aktu administracyjnego lub też drogą aktu administracyjnego nakładany jest obowiązek zawarcia umowy. Umowa jest formą działania administracji i jest wykorzystywana przez organy do realizacji nałożonych na nie zadań. Wynika z niej możliwość kształtowania wzajemnych praw i obowiązków przez strony. Kontrola stron nad wykonywaniem zaciągniętych zobowiązań i sądowy tryb rozstrzygania spraw cywilnych. Regulowana jest przez prawo cywilne i administracyjne.

Postępowanie odwoławcze

Od decyzji wydanej w I instancji służy stronie odwołanie do II instancji, którym jest organ administracji wyższego stopnia. Odwołanie nie wymaga uzasadnienia, wnosi się je do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję. Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie. Organ administracji, który wydał decyzje obowiązany jest przesłać odwołanie wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu w terminie 7 dni od dnia, w którym otrzymał odwołanie. Organ odwoławczy może w drodze postanowienia stwierdzić niedopuszczalność odwołania lub uchylenie terminu do wniesienia odwołania. Organ odwoławczy może na żądanie strony lub z urzędu przeprowadzić dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie, albo zlecić jego przeprowadzenie organowi, który wydał decyzję. Organ odwoławczy wydaje decyzje, której:

  1. utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję,

  2. uchyla zaskarżoną decyzję w całości lub w części i tym zakresie orzeka co do istoty sprawy bądź uchylając tą decyzję umarza postępowanie I instancji,

  3. umarza postępowanie odwoławcze.

Wniesienie postępowania wstrzymuje wykonanie decyzji.

Porozumienie administracyjne

Stanowi jedną z nie władczych form działania administracji. Przedmiotem porozumienia są zawsze podmioty leżące w sferze prawa administracji. Porozumienie zawarte jest między równorzędnymi podmiotami lub organami. Służy realizacji określonych zadań administracji i tylko w granicach kompetencji ich działania. Prawną podstawą podjęcia wspólnej realizacji zadań jest akt prawny określający cel, warunki, podstawy i formy działania. Dochodzi do skutku z chwilą oświadczenia woli jego uczestników.

Ugoda różni się od porozumienia:

  1. konstrukcją prawną,

  2. sferą zastosowania i funkcją społeczną,

  3. przedmiotem ugody jest sfera interesów prawnych strony, a przedmiotem porozumienia realizacja zadań administracji,

  4. w zakresie podmiotowym ugody występują strony postępowania, w porozumieniu - organy administracji, państwowe i społeczne jednostki organizacyjne.

Zażalenie

Jest samoistnym i formalnym środkiem prawnym. Stronie służy zażalenie na wydane w toku postępowania postanowienie. Podmiotem uprawnionym do wniesienia zażalenia jest strona i podmiot działający na prawach strony (świadek, biegły, itp.). Termin do wniesienia zażalenia - 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonywania postanowienia. Postanowienie, na które nie służy zażalenie strona może zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji.

Postępowanie egzekucyjne w administracji

Zakres stosowania egzekucji w administracji:

  1. przedmiotowy - w drodze egzekucji można egzekwować zarówno obowiązki o charakterze pieniężnym jak i nie pieniężnym:

Przedmiotem egzekucji administracyjnej mogą być w zasadzie tylko obowiązki wynikające ze stosunków publiczno - prawnych. Podstawą prowadzenia egzekucji administracyjnej mogą być akty administracyjne oraz akty generalne, normatywne. Obowiązki podlegające egzekucji administracyjnej mogą wynikać z decyzji administracyjnej, postanowienia i innych aktów indywidualnych, a także wprost z przepisów prawa, a więc z ustaw, rozporządzeń, aktów prawa miejscowego.

Zasady postępowania egzekucyjnego:

  1. zasada celowości - polega na tym, że celem postępowania egzekucyjnego jest wyrządzenie dolegliwości zobowiązanemu, stosować można tylko ściśle prawem określone czynności.

  2. zasada stosowania najmniej uciążliwego środka - chodzi o wybór środka, który prowadzi do wykonania obowiązku i jest najmniej uciążliwy dla zobowiązanego.

  3. zasada niezbędności - nie wolno stosować środków, gdy obowiązek stał się bezprzedmiotowy albo został wykonany.

  4. zasada stosowania środków przewidzianych tylko w ustawie - wolno stosować tylko środki egzekucyjne należności pieniężnych i środki obowiązków nie pieniężnych.

  5. zasada poszanowania minimum egzystencji - chodzi o to aby w drodze egzekucji nie zabierać tych dóbr i wartości, które są niezbędne dla zobowiązanego ora jego rodziny będącej na jego utrzymaniu.

  6. zasada zagrożenia - egzekucja może być wszczęta, gdy wierzyciel przysłał wcześniej pisemne upomnienie zawierające wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego.

  7. zasada obowiązku prowadzenia egzekucji - w razie uchylenia się zobowiązanego od wykonania obowiązku wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków.

  8. zasada niezależności stosowania środków egzekucyjnych od środków represyjnych - zastosowanie środka egzekucyjnego nie stoi na przeszkodzie w wymierzeniu kary w postępowaniu karnym i dyscyplinarnym.

  9. zasada prowadzenia egzekucji w porze najdogodniejszej dla zobowiązanego - odnosi się do czynności technicznych i działań egzekutora. Egzekucji nie można prowadzić w dni wolne od pracy i w porze nocnej 21°° - 7°°.

  10. zasada gospodarnego prowadzenia egzekucji - przeprowadzenie egzekucji w sposób gospodarny z troską o należyty stan rzeczy zajętej.

Podmioty uczestniczące w postępowaniu egzekucyjnym

  1. organ egzekucyjny: