1. Co to jest mureina (i synonimy).

składnik ściany komórkowej bakterii, zbudowany z nietypowych aminokwasów i połączonych w łańcuchy pochodnych cukrów. Funkcje:

-chroni bakterie przed skutkami zmian ciśnienia osmotycznego środowiska, czynnikami fizycznymi, chemicznymi oraz urazami mechanicznymi.

-otacza szczelnie komórkę tworząc rodzaj woreczka(sacculus)warunkującego kształt bakterii.

Dół formularza

2. Przedstaw na rysunku oraz nazwij po łacinie formy morfologiczne bakterii.

2.Formy morfologiczne bakterii

• ziarniaki, Coccus

• dwoinki, Diplococcus

• paciorkowce, Streptococcus

• gronkowce, Staphylococcus

• pakietowce, Sarcina

• pałeczki, Bacterium

• laseczki, Bacillus

• maczugowce, Corynebacterium

• przecinkowce, Vibrio

• śrubowce, Spirillum

• krętki, Spirochaeta

• promieniowce, Actinomyces

• prątki, Mycobacterium

3. Co to jest plazmid, jakie pełni funkcje, podaj przykłady

kolista, zamknięta podwójna lidikoida DNA występująca w komórce poza nukleotydem, stanowi 1-5% gnoforu, twor autonomiczny. ,plazmid R- odpowiada na leki. -Col- produkowanie substancji letalnych dla innych baterii. 0Oct, Xyl-Pseudomonas, zdolność do wykorzystania atomu ksylemu, toulenu i kamfory ze środowiska

4. Do jakiej grupy taksonomicznej należą promieniowce?

organizmy prokariotyczne, tworzące rząd gramdodatnich bakterii.

Typ Actinobacteria Klasa Actinobacteria Podklasa Actinobacteridae

5. Podaj przykłady promieniowców chorobotwórczych oraz takich, które człowiek wykorzystuje?

Actinomyces bovis, wywołującego u bydła chorobę aktynomikozę, zwaną promienicą.

Promieniowce (głównie z rodzaju Streptomyces) wytwarzają liczne antybiotyki, np. streptomycynę. Mogą syntetyzować również: pestycydy, insektycydy, fungicydy oraz związki przeciwwirusowe.

6. Co to jest dekstran????

Obecnie uznaje się, że „dekstrany” to wspólna nazwa dla obszernej i zróżnicowanej grupy wielocukrów bakteryjnych zbudowanych z reszt D-glukopiranozy połączonych ze sobą wiązaniami α-1,6-glikozydowymi. Dekstran jest uzyskiwany głównie w wyniku fermentacji sacharozy przez pewne rodzaje bakterii kwasu octowego tj. Leuconostoc i Streptococcus. Struktura dekstranu, wielkość jeg cząsteczek oraz stopień rozgałęzienia zależą głównie od szczepu bakterii wytwarzającej glukan, a nie od rodzaju czy gatunku, do którego ona należy. Dotychczas opisane dekstrany można umownie zaliczyć do trzech klas

7. Wyjaśnij pojęcia:

Konidiofor- Strzępki, nici budujące ciało grzybów, cienkie, zwykle rozgałęzione, jedno- lub wielokomórkowe twory.

W podłożu strzępki tworzą grzybnię. Mogą tworzyć również specjalne przetrwalniki zwane sklerocja, otoczone twardą warstewką ochronną oraz owocniki (grzyby kapeluszowe).

Strzępki zarodnikonośne (konidiofory) wyrastają ponad podłoże i wytwarzają, przez odcinanie ścianą komórkową swojej szczytowej części, zarodniki (konidiospory) służące do wegetatywnego rozmnażania grzybów.

Apotecjum-

- apotecjum (miseczka):
   ~ lekanorowe (u Lecanora sp., Parmelia sp.)
   ~ lecideowe (u Lecidea sp., Cladonia sp.) 
   ~ aspiciliowe (u Aspicilia calcarea)
   ~ pertusariowe (u Pertusaria sp.)
   ~ mazaediowe (u Calicium sp.)

[Lipnicki,Wójciak 1995]

 

- peritecjum (otocznia) np. u Porina aenea

[Podbielkowska,Podbielkowski 1994]

klejstotecjum. typ owocnika u grzybów workowców; z reguły niewielki, kulisty i całkowicie zamknięty, nie mający otworu ani mechanizmu otwierającego; w klejstotecjum worki są umieszczone bezładnie, bez płonnych strzępek i nie tworzą warstwy rodzajnej; worki z zarodnikami wydostają się na zewnątrz dopiero po rozpadnięciu się lub pęknięciu ścianki klejstotecjum.

ascus.

8. Narysuj przykłady konidioforów. Schlegel strona 219 aspergillus, Penicillum

9. Co to sa mikotoksyny, podaj przykłady i działanie.

Mikotoksyny są produktami wtórnego metabolizmu różnych rodzajów grzybów strzępkowych, tzw. pleśni, które wytwarzają je jako produkt uboczny w procesach metabolicznych lub jako produkt służący w celach obronnych, mogą mieć silne działanie toksyczne, właściwości mutagenne lub teratogenne, mogą powstawać w szerokiej gamie artykułów rolnych i w różnych warunkach środowiskowych. Ze względu na różnorodne efekty toksyczne i wysoką odporność na działanie temperatury, obecność mikotoksyn w żywności i w paszach stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Mogą one mieć znaczący wpływ na gospodarkę danego regionu czy kraju, powodując trudności lub straty w hodowli zwierząt. Ostre efekty toksyczne, lub wyjątkowo długotrwałe narażenie na niskie stężenia poszczególnych mikotoksyn, może powodować różne choroby przewlekłe, np. nowotwory wątroby i nerek

10. Co to są drożdże, podaj przykłady Drożdże (Saccharomyces Meyen ex E.C. Hansen) - rodzaj grzybów jednokomórkowych z klasy workowców.

Są organizmami saprofitycznymi - żyją na podłożach zawierających cukry proste, przeprowadzają fermentację alkoholową, przeważnie w warunkach beztlenowych. Dobrze poznano ok. 30 gatunków drożdży, z dużą liczbą odmian.

• drożdże piwne (Saccharomyces cerevisiae oraz Saccharomyces carlsbergensis)

• drożdże winne (Saccharomyces ellipsoideus)

• drożdże piekarnicze (niektóre szczepy Saccharomyces cerevisiae)

• drożdże kefirowe (Saccharomyces fragilis)

• drożdże kumysowe (Saccharomyces kumys)

11. Co to są chemotaksje?????? rodzaj taksji uwarunkowanej bodźcem chemicznym. Chemotaksje to ruch komórek w kierunku miejsc o odpowiednim stężeniu substancji chemicznej, np. zdążanie komórek glonów, pierwotniaków w stronę pokarmu: plemników w stronę żeńskich organów wydzielających odpowiednie substancje. Chemotaksje ujemne to ucieczka organizmów jednokomórkowych z rejonu, gdzie wprowadzono toksynę. taksje.

12. Na czym polega barwienie metodą Grama.

Ściana komórkowa decyduje o wyniku barwienia bakterii metoda wprowadzona przez Grama. Właściwości trwałego zabarwienia się na kolor fioletowy lub jej brak jest ważną cecha taksonomiczną, z którą związane są inne właściwości bakterii. Metoda ta polega na zabarwieniu utrwalonych komórek zasadowym barwnikiem - fioletem krystalicznym. Następnie działa się roztworem jodu. Jod tworzy z barwnikiem kompleks, który nie jest rozpuszczalny w wodzie i słabo rozpuszczalny w alkoholu oraz acetonie. Następnie komórki różnicuje się działając na nie alkoholem : komórki gram + zatrzymują kompleks barwnika z jodem, podczas gdy gram- zostają odbarwione przez alkohol. Aby je uwidocznić stosuje się barwnik kontrastowy Fuksynę.

Jeśli po wybarwieniu metodą Grama komórek gram+ podziałamy na nie lizozymem, to protoplast pozostanie zabarwiony na fioletowo, ale odbarwi się pod wpływem alkoholu.

Kiełkujące przetrwalniki Bacillus subitilis i pierwsze pokolenie po kiełkowaniu przetrwalników barwią się gram-, później stają się gram +. Obserwacje te sugerują, że barwny kompleks znajduje się w protoplaście, ale to ściana komórkowa bakterii gram + uniemożliwia ekstrakcje barwnika przez alkohol.

13. Przedstaw różnice w budowie ściany komórkowej bakterii G- i G+

Ściana komórkowa bakterii Gram+.

U bakterii gramdodatnich murena stanowi 30-70% suchej masy ścian komórkowej i składa się około z 40 warstw. W wielu przypadkach zamiast kwasu LL- diaminopimelinowy lub L-lizyna. Specyficzne dla gatunku cechy budowy szkieletu podporowego mogą mieć znaczenie taksonomiczne. Polisacharydy występujące w ścianie komórkowej bakterii gram + są z nią związane kowalencyjnie. Zawartość białek jest nieznaczna. Charakterystyczna jest obecność kwasów tejchojowych : są to łańcuchy złożone z 8-50 cząstek glicerolu lub rybitolu połączonych mostkami fosfoestrowymi. Niektóre kwasy zawierają erytrytol lub mannitol. Kwasy tejchojowe mogą być przyłączone do mureny poprzez fosforany wiązaniem przypominającym wiązanie amidowe.i nie wystęuja w niej mostki między peptydowe.

Ściana komórkowa bakterii Gramujemnych .

U bakterii gramujemnych sieć mureny jest jednowarstwowa i stanowi 10% suchej masy sciany komórkowej. Murena nie zawiera lizyny, ale kwasy m- diaminopimelinowy. Budowa woreczków mureinowych , jak się wydaje, jest podobna u wszystkich badanych do tej pory bakterii gram ujemnych . oprócz części szkieletowych w skład ściany wchodzą duże ilości lipoproteid, lipoposacharydów i innych lipidów, które są przyłączone do zewnętrznej powierzchni mureny. Niektóre z nich są związane kowalencyjnie. Łącznie stanową one 80% suchej masy ściany komórkowej. Wydaje się ,że do zachowania stabilności warstwy lipoposacharydowej, potrzebne są jony Ca2+. U wielu bakterii gramujemnych warstwa mureinowa staje się dostępna dla lizolu, enzymu degradującego murenę, dopiero gdy Ca2+ zostaną usunięte prze zdziałanieEDTA. Ten czynnik chelatujący uwalnia częśc lipoposacharydu. U bakteri gramujemnych nie wykryti kwasów tejchojowych.

14. Co to jest endospora, jak jest zbudowana i jakie pełni funkcje?

- u bakterii, sinic i grzybów: zarodnik przetrwalny otoczony grubą ścianą, tworzący się wewnątrz komórki macierzystej.

Endospory są to pewnego rodzaju kapsuły ratunkowe. Powstaja wewnątrz komórki przez obudowanie genoforu (wraz z pewną ilością cytoplazmy, błona komórkową i rybosomami)wielowarstwową ścinką złożoną z białek i cukrowców wysyconych tłuszczami.

15. Opisz w punktach cykl rozwojowy nicieni owadobójczych lub grzybów owadobójczych (do wyboru).

Cykl rozwojowy nicieni owadobójczych:

Po zainfekowaniu owada nicienie odżywiają się głównie bakteriami namnażającymi się w jego tkankach. Cykl rozwojowy pasożytów trwa od 7-10 dni (Steinernematidae) do 15 dni (Heterorhabditidae). Po zakończeniu cyklu (jednego lub kilku) oraz wyczerpaniu zapasów pokarmowych larwy inwazyjne opuszczają ciało owada - żywiciela. Po opuszczeniu martwego już żywiciela larwy nicieni aktywnie poszukują następnego. Istnieje szereg czynników pomagających pasożytom odnaleźć owada. Należą do nich min: wzrastające stężenie CO₂ i temperatura, obecność odchodów. Drogi którymi nicienie wnikają do wnętrza ofiary mogą być różne: przez przetchlinki, otwór pokarmowy i odbytowy oraz przez miękki oskórek okrywający ciało. Owady w toku ewolucji rozwinęły mechanizmy utrudniające ich odnalezienie przez patogeny. Należą do nich min: wysoki współczynnik defekacji (niskie ryzyko zarażenia przez odbyt) u larw żukowatych; budowanie ścian oddzielających zarażone osobniki od zdrowych współmieszkańców u termitów.
Głównymi miejscami docelowymi pasożytów w organizmie owada są: jelito, jama ciała, układ rozrodczy i cewki Malpighiego.

16. Podaj i opisz 3 przykłady mechanizmów obronnych nicieni entomopatogenicznych, które chronią je przed patogenami i pasożytami.

Życie w środowisku, w którym pasożyty stanowią dużą część fauny wpłynęło na pojawienie się u owadów szeregu mechanizmów odpornościowych:

1. odporności mechanicznej (bariery anatomiczno - fizjologiczne)
2. odporności komórkowej (fagocytoza, obronne odczyny hemocytarne: nodulacja, inkapsulacja)
3. odporności humoralnej (bakteriobójcze czynniki hemolimfy)

17. Jakie znasz choroby zakaźne (inwazyjne), wymień 3 zalety i 2 wady wykorzystania żywych organizmów jako biopreparatów do zwalczania szkodników.

---