WYKŁAD 1 (19.02.03)

BANKOWOŚĆ MIĘDZYNARODOWA

Zakres:

1. Systemy bankowe na podstawie wybranych państw (Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Australia, USA)

2. Europejskie Prawo Bankowe

Sposoby podziału banków w gospodarce rynkowej:

Kryteria podziału banków:

1. ze względu na działania, które wykonują wyróżniamy:

1. b. centralne (emisyjne)

2. b. komercyjne (kredytowe, depozytowe)

3. b. rozwojowe (inwestycyjne)

4. b. oszczędnościowe

5. b. specjalne

Ad 1) Stanowią podstawę systemu bankowego, są to podmioty publiczne (państwowe lub państwu podporządkowane -państwo ma większą część kapitałów)

Dzięki emisji pieniądza, są to banki zawsze wypłacalne, jako bank banków reguluje cyrkulację emitowanego pieniądza gotówkowego i wkładowego (bezgotówkowego) i wielkość pieniądza bankowego tworzonego przez banki operacyjne, kształtują potencjał kredytowy tych banków i czuwają nad płynnością całego systemu bankowego.

Jako bank państwa zajmują się obsługą i organizacją płatności zagranicznych, realizacją polityki państwa w odniesieniu do kursu walut, pośredniczeniem w kupnie złota i dewiz, utrzymywaniem rezerw międzynarodowych środków płatniczych.

Jako banki gospodarki narodowej regulują obieg pieniężny wewnątrz-krajowy, strzegą równowagi bilansu płatniczego, udzielają kredytu dla Rządu, obsługują dług publiczny i prowadzą kasową obsługę budżetu.

Obowiązkiem ich jest dbałość o stabilność poziomu cen.

Ad 2) zajmują się głównie przyjmowaniem depozytów, udzielaniem kredytów, dokonywaniem rozliczeń bezgotówkowych.

Na zlecenie klientów wykonują różne operacje pośredniczące, świadczą inne usługi bankowe. Są pośrednikami m-dzy dysponującymi kapitałem a tymi, którzy chcą go użytkować.

Celem ich działania jest zaspokojenie potrzeb podmiotów gospodarujących w zakresie usług bankowych.

Ad 3) to pośrednicy finansowi, którzy koncentrują się na usługach związanych z emisją papierów własnościowych i obrotem nimi, a także zajmują się przejmowaniem i łączeniem przedsiębiorstw. Prowadzą doradztwo finansowe, zarządzają finansami i funduszami, tworzą towarzystwa zwiększonego ryzyka finansowego, stosują techniki obrony przed ryzykiem kursowym.

Zajmują się analizą koniunktury gospod. i rentowności inwestowania w poszczególne instrumenty finansowe. Gromadzą środki o charakterze długoterminowym, emitują długoterminowe pap wartościowe, przyjmują lokaty długoterminowe. Ze zgromadzonych tak zasobów udzielają kredytów średnio- i długoterminowych.

Ad 4) ich działanie jest ściśle związane z potrzebami drobnych wytwórców, gospodarstw domowych i jednostek samorządu terytorialnego. Prowadzą działalność uniwersalną we współpracy z Urzędami Pocztowymi. Gromadzą indywidualne oszczędności, udzielają kredytów konsumpcyjnych, korzystnie lokują środki.

Ad 5) tworzone by wykonać specjalne zadania, wymagające szczegółowej obsługi bankowej. Kapitały na działalność są gromadzone przez wkłady klientów, emisję i sprzedaż własnych pap wartościowych (listów zastawnych), przyjmowanie lokat innych banków.

2. ze względu na formę własności wyróżniamy:

1. b. publiczne (państwowe, różnych szczebli jednostek samorządu terytorialnego)

2. b. z różnym udziałem własności państwowej

3. b. spółdzielcze

4. b. prywatne

3. ze względu na rodzaj obsługiwanych klientów wyróżniamy:

1. b. detaliczne (drobne przedsiębiorstwa, indywidualni klienci)

2. b. hurtowe (holdingi, durze przedsiębiorstwa)

4. ze względu na zasięg terytorialny wyróżniamy:

1. b. o zasięgu ogólnokrajowym

2. b. regionalne

3. b. lokalne

WYBRANE SYSTEMY BANKOWE PAŃSTW

STSYEM BRYTYJSKI

Na system brytyjski składa się:

1. Bank Anglii (b. centralny)

2. system banków podstawowych

3. system banków wtórnych

4. niebankowe instytucje pośrednictwa finansowego

2 to:

1. londyńskie banki clearingowe (rozliczeniowe)

2. szkockie banki clearingowe

3. banki clearingowe PN Irlandii

4. powiernicze b. oszczędnościowe

5. żyro państwa

6. domy dyskontowe

3 to:

1. domy akceptowe

2. inne b. brytyjskie

3. b. zagraniczne

4. b. konsorcjalne

4 to:

1. towarzystwa budowlane

2. domy finansowe

3. fundusze ubezpieczeniowe

4. powiernictwa lokacyjne

5. wspólnoty powiernicze

2: podlegają nadzorowi banku centralnego

3: nie podlegają nadzorowi banku centralnego. Ich kontrola od strony formalnej

ma charakter dobrowolny, na podstawie tradycji.

1: Bank Anglii to pierwszy na świecie bank centralny, do 1946r był to b. prywatny, teraz b. państwowy. Od 1928r Bank Anglii ma pełny monopol emisji banknotów.

Główne zadania Banku Anglii:

• gromadzi rachunki bankowe Skarbu Państwa, przedsiębiorstw dyskontowych i banków

• administruje długi publiczne

• jest realizatorem polityki monetarnej rządu

• gospodaruje rezerwami monetarnymi rządu

Banki clearingowe:

Posiadają największe znaczenie w brytyjskim systemie bankowym. Są to spółki akcyjne z ogromną liczbą oddziałów, najważniejsze z nich to: 4 londyńskie

(jest ich 6) 3 szkockie

4 Pn Irlandzkie

Główne zadania banków clearingowych:

• prowadzenie rozliczeń w gospod

• gromadzą wkłady na żądnie, na krótkie terminy od ludności i przedsiębiorstw

• ich aktywa mają krótkoterminowy płynny charakter (weksle handlowe, weksle skarbowe, certyfikaty depozytowe)

• kredytowanie sfer gospodarczych

Domy dyskontowe: (jest ich 7)

To hurtownicy nadwyżek finansowych wygospodarowanych przez banki clearingowe.

Zadania:

• wyszukują wolne fundusze nadobowiązkowe i lokują je w dochodowe aktywa, np. w weksle handlowe, weksle skarbowe

• odpożyczają wolne fundusze tym bankom clearingowym, które odczuwają niedobór obowiązkowych rezerw gotówkowych

• mają wyłączne prawo redyskontowania weksli w Banku Anglii

Żyro państwowe:

Od 1968r -pocztowa kasa oszczędnościowo-rozliczeniowa. Posiada jedną agencję centralną, w której gromadzone są wszelkie dane dotyczące rachunków klientów.

Zadania:

• transfer środków pieniężnych między rachunkami żyrowymi klientów, jeśli nie ma konta żyrowego -płaci czekiem. Gotówka na rachunku żyrowym może być deponowana na każdej poczcie, ale nie wypłacana (tylko w niektórych). Żyro państwowe jest nastawione na usługi rozliczeniowo-oszczędnościowe uboższej części społeczeństwa.

• Udzielanie kredytów, także w walutach obcych

• Żyro stosuje czeki podróżnicze dla osób, które jadą za granicę

• Przyjmują od ludności wkłady na termin

• Lokują fundusze w papierach wartościowych, ale tylko takich, które reprezentują dług publiczny (rządowy, lokalny)

• Udzielają kredytów

Banki podstawowe nie podlegają kontroli.

Domy akceptowe: (jest ich 29)

To banki kupieckie zakładane w XVIII/XIXw, to banki rodzinne

Zadania:

• Finansowanie handlu w formie akceptowania weksli handlowych

• To agencje przedsiębiorstw emitujących pap wartościowe

• Pracownicy występują w roli doradców, gwarantów, realizatorów emisji pap wartościowych

• To instytucje doradcze dla funduszy emerytalnych

Banki zagraniczne:

Działalność wkładowo-pożyczkowa, certyfikaty depozytowe.

Niebankowe instytucje pośrednictwa finansowego:

Ich główną cechą jest przyjmowanie wkładów.

Towarzystwa budowlane - ich źródłem funduszy jest głównie emisja akcji i wkłady klientów.

Fundusze ubezpieczeniowe - 80% aktywów funduszy przeznaczonych jest na długoterminowe pożyczki na zakup domów o terminie spłaty 15-25 lat. Ich depozyty > od depozytów banków clearingowych.

4b domy finansowe

Zadania:

-Udzielanie kredytów ludności na zakup dóbr konsumpcyjnych długoterminowego użytku, PB na zakup maszyn

-lokują swoje fundusze w instytucje specjalizujące się w leasingu, factoringu (skupowanie długów)

-przyjmują depozyty banków i PB

Towarzystwa ubezpieczeniowe

-korzystne lokowanie funduszy ludności w wypadku nieszczęść

Fundusze emerytalne

-lokowanie funduszy na działanie

-lokują środki pieniężne

4d i 4e to PB państwowe

4d zdobywają fundusze emitując własne akcje, które przeznaczają na kupno walorów długoterminowych, również papierów wartościowych, krótkoterminowe- certyfikaty

różnice między 4d i e

4d emitują własne akcje

4e są pośrednikami w zakupie aktywów przez klientów, swe dochody czerpią z prowizji za to pośrednictwo

Banki w USA

Na system bankowy w USA składają się:

-banki handlowe ,

-b. wzajemnych oszczędności,

-stowarzyszenia oszczędnościowo-pożyczkowe,

-wspólnoty kredytowe,

-towarzystwa ubezpieczeniowe na życie

-towarzystwa ubezpieczeniowe od następstw nieszczęśliwych wypadków

-fundusze emerytalne

-PB lokacyjne

-PB finansowe

Cechy banków handlowych:

-rozliczają 40% wszystkich nadwyżek finansowych w kraju

-działają na rynku pieniężnym i kapitałowym

-nie dokonują operacji na giełdach pap. wartościowych

-jest ich ok. 14 tys.

Banki handlowe dzielą się na:

-ogólnokrajowe podlegające prawu federalnemu (1/3 z 14 tys.)

-stanowe podlegające prawu poszczególnych stanów, które prowadzą tylko 40% działalności wkładowo pożyczkowej wszystkich banków handlowych

Wkłady w ogólnokrajowych BH są obowiązkowo ubezpieczone w Federalnej Korporacji Ubezpieczeń Depozytów

BHO są nadzorowane przez rezerwę federalną, natomiast członkostwa BHS w rezerwie federalnej jest dobrowolne (10% należy)

W USA istnieje 9000 banków nie mających zaplecza (bez oddziałów) zaczęły powstawać holdingi (ekspansja działalności, koncentracja władzy)

Zadania BH:

1) udzielanie pożyczek klientom o dobrej kondycji finansowej prowadzącym, finansują inwestycje PB, budownictwa ludności, finansują konsumpcję ludności kredytują sektory rolnicze

2)lokowanie środków finansowych w papierach wartościowych, kupują weksle Rządu Federalnego, krótkoterminowych pap wartościowych, jednostek prywatnych, te środki pieniężne traktowane jako rezerwy wtórne, czyli aktywa, które szybko można sprzedać na rynku, ale które przynoszą dochód kupują obligacje PB dochód po opodatkowaniu jest wystarczająco atrakcyjny.

W USA istnieje System Rozliczeń Bankowych (instytucja prawna powołana ze względu na dużą ilość banków chęć prowadzenia sprawnych rozliczeń m-dzy bankami to instytucja depozytu między bankowego

Mały bank utrzymuje depozyt w większym banku, większy w dużym, a duży w Rezerwach Federalnych

Na System Rezerw Federalnych składa się 12 banków stanowych, które swoim zasięgiem obejmują cały kraj.

Dominującą pozycję SRF zajmuje Bank Rezerwy Federalnej w Waszyngtonie

Banki wzajemnych oszczędności

cechy:

-to instytucja finansowa, która jest własnością wkładców ( dobry tekst mi bardzie pasuje wkładających)

-nie mają znaczenia ekonomicznego w systemie bankowości

zadania:

-bezpośrednio przyjmują lokaty oszczędności współwłaścicieli na termin

-zobowiązanie wobec wkładców mają charakter długoterminowy i średnioterminowy to pasywa stabilne i dlatego zgromadzone fundusze banki lokują w aktywach rynku kapitałowego (najważniejszy z nich to kredyt hipoteczny i obligacje PB) lokowane w akcjach PB

Stowarzyszenia oszczędnościowe powołano w celu finansowania indywidualnego budownictwa mieszkalnego poprzez udzielanie kredytów hipotecznych , źródłem akcji pożyczkowej są wkłady terminowe członków ostatnio wkładcami, są również towarzystwa budowlane.

Wspólnoty kredytowe w systemie USA to spółdzielnie non-profit to stowarzyszenia finansowe ludzi o wspólnych więzach społecznych. Wkłady oszczędnościowe przeznaczone są na kredytowanie konsumpcji członków tej wspólnoty. Małe wspólnoty częściowo są uzależnione od dobrowolnego wkładu pracy członków. Możliwość lokowania wkładów uzyskiwania pożyczek dotyczących tylko członków tych wspólnot.

Towarzystwa Ubezpieczeniowe gromadzą fundusz przez sprzedaż polis ubezpieczeniowych te środki służą wypłacie odszkodowań. Zobowiązania tych instytucji mają stabilny charakter są długoterminowe, są przewidywalne.

Towarzystwa Ubezpieczeniowe lokują środki finansowe w aktywach o niskim stopniu ryzyka, które przynoszą niewysoki, ale pewny dochód np. lokaty w bankach ziemskich, obligacjach i akcjach PB

Udzielają kredytów ludności pod zastaw polis ubezpieczeniowych.

Fundusze Emerytalne (duża ilość)

-prywatne (ubezpieczone-grupowe polisy ubezpieczeniowe nabywane w Towarzystwach Ubezpieczeń na życie, powiernicze- są zarządzane przez banki handlowe)

-rządowe-Tworzone przez Rząd Federalny, rządy stanowe i władze lokalne)

Wpłaty na te fundusze dokonują pracownicy i pracodawcy.

To fundusze zabezpieczające na starość, z których wypłaca się emerytury, wpłaty na te fundusze są formą oszczędzania.

Nagromadzone środki pieniężne mogą być traktowane wyłącznie w takich aktywach, które dobrze zabezpieczają przed deprecjacja pieniądza.

PB lokacyjne to klasyczne instytucje pośrednictwa finansowego, instytucje które zdobywają fundusze emitując własne pap wart, by ze zgromadzonych zasobów nabywać papiery wartościowe innych instytucji

Fundusze rynku pieniężnego to instytucja finansowa, która umożliwia drobnym ciułaczom dostęp do hurtowego rynku pieniężnego gdzie dokonuje się transakcji poprzez kupno i sprzedaż krótkoterminowych papierów finansowych.

Emitują one własne akcje, a środki pieniężne z akcji lokują na rynku pieniężnym tam gdzie można kupować aktywa na duże kwoty.

PB finansowe zajmują się udzielaniem kredytów konsumpcyjnych konkurują z bankami handlowymi (które udzielają kredytów tylko niektórym klientom). Są gotowe kredytować zakup dóbr konsumpcyjnych klientów o niskim zabezpieczeniu finansowym.

SYSTEM NIEMIECKI

Deutschebundesbank [dojczebundesbank ] we Frankfurcie nad Menem 1997 grupa banków uniwersalnych, którą tworzą prywatne banki komercyjne, kasy oszczędności, grupa banków specjalnych, instytucje kredytu majątkowego, kasy budowlano-oszczędnościowe, fundusze inwestycyjne, banki gwarancyjne, inne instytucje kredytowe o specjalnych zadaniach.

Utworzony w miejsce 2-stopniowego systemu centralnego składającego się z Banku Krajów Niemieckich i B. Centralnych poszczególnych krajów związkowych

BKN założonych w 1948 jako nadbudowa dla wcześniejszych banków centralnych poszczególnych krajów związkowych (składa się z 9 samodzielnych banków)

BKN określał wytyczne dla wspólnej polityki bankowej miał prawo emisji pieniądza gotówkowego jako jedyny.

BC PK związków pełnił funkcję Banku banków i utrzymywały rezerwy krajowego systemu bankowego .

Deutchebank powstał w wyniku fuzji. Ramy prawne określa ustawa z 1957 o niemieckim banku federalnym

Zadania DBB to typowe zadania banku centralnego

-bank emisyjny

-bank banków

-bank państwa

-zarządzanie rezerwami państw

Monopol banknotów

to bank rezerwowy dla pozostałych banków, reguluje wielkości pieniądza tworzonego przez banki komercyjne

Banki uniwersalne

Cechy:

-prowadzenie wszystkich rodzajów działalności bankowej, co nie wyklucza specjalizacji koncentracji działalności

-niejednorodność tej grupy banków różnią się :

• formą własności (prywatne, prawa publicznego, państwowe, spółdzielcze)

• formą prawną

• wielkością posiadanego kapitału (co wpływa na rozmiary działalności)

• strukturą działalności

Prywatne banki komercyjne

• udzielają krótkoterminowych kredytów

• zajmują się obrotem papierów wartościowych

• poradnictwem finansowym

• zarządzaniem majątkiem

• rozliczaniem zagr. płatności z tyt. przepływu towarów, usług i kapitału

Kasy oszczędnościowe i centra rozliczeniowe (żyra)

to instytucje prawa publicznego utworzone przez samorządy lokalne, które gwarantują ich wypłacalność

Centrale rozliczeniowe i instytucja centralna dla całego sektora są także jako os. prawne podmiotami prawa publicznego.

Ich gwarantami są każdorazowo różnorodne grupy podmiotów spośród regionalnych związków Kas Oszczędność. lub związków central rozliczeniowych należących do nich lokalnych kas oszczędnościowych i lokalnych instytucji publicznych. Wśród zadań kas i instyt. obsługą bankową ludności i lokalnego samorządu, gromadzenie wkładów oszczędnościowych ludności, finansowanie lokalnych przedsiębiorców. gosp. domowych.

Banki spółdzielcze

do ich zadań należy gromadzenie oszczędności krótko i długoterminowych, udzielanie kredytów gł. długoterminowych.

Banki specjalne

to banki, które specjalizują się w ograniczonym zakresie usług bankowych lub mają do spełnienia specjalne zadania o znaczeniu dla całej gospodarki.

IKM

udzielają kredytów długoterm. przeznaczonych na finansowanie budownictwa mieszkaniowego lub renowację istniejących zasobów mieszkaniowych przeznaczonych na inwestycje rolnicze i przemysłowe

te kredyty muszą być zabezpieczone prawem zastawu na nieruchomości.

IKM udzielają pożyczki komunalne, źródłem środków są: emisja papierów wartościowych (listy zastawne i obligacje komunalne, zaciąganie pożyczek w funduszach inwestycyjnych.

KBO

wspomaganie budownictwa mieszkaniowego przez udzielanie długoterm. pożyczek mieszkaniowych.

BK ratalnego

udzielają kredytów konsumpcyjnych i inwestycyjnych (na zakup urządzeń, maszyn, aut)

FI

to spółki lokacyjne, które wykorzystują zasadę dywersyfikacji ryzyka i nabywają za zdeponowane w nich środki pieniężne, pap. wartościowe i nieruchomości. Dysponenci za lokatę otrzymują certyfikaty potwierdzające ich udział w funduszu.

B PAP WAR

Przechowują papiery wartościowe, technicznie przeprowadzają transakcje tymi papierami i robią depot (odsetki i dywidendy pobierają)

Banki gwarancyjne

Zadanie: wystawianie poręczeń i gwarancji dla małych i średnich PB działających w sferze rzemiosła, handlu i na podstawie tych bankowych gwarancji inne banki udzielają kredytów; założeniem jest, że kredyt może być wykorzystany na inwestycję (rozszerzenie działalności , jej racjonalizację) udzielona gwarancja <=80%kredytu: 20% PB zabezpieczyć w sposób przyjęty w praktyce bankowej.

05.03.2003

SYSTEM FRANCUSKI

Naczelną instytucją był Bank Francji (Napoleon 1800, w 1945 upaństwowiony)

Państwowa Rada Kredytowa 1945 parlament do spraw kredytowania przedstawia rządowi opinie i propozycje dot. kredytowania (polityki kredytowej)

System bankowy tworzą:

1 Banki podległe PRK BP PRK

1. banki depozytowe

2. banki inwestycyjne

3. banki kredytu średnio i długoterminowego

2 Banki nie podlegające BNP PRK tworzą instytucje o specjalnym statusie będące w połowie własnością państwową a w ½ prywatną :

1. Kredyt Powszechny

2. Kredyt Rolny

3. Francuski Bank Handlu Zagranicznego

3 Niebankowe instytucje pośrednictwa finansowego NIPF

cecha: nie kreują pieniądza depozytowego, zajmują się transformacją pieniądza wyemitowanego przez inne banki, zajmują się udzielaniem wyspecjalizowanych kredytów.

Należą tutaj:

-Kredyt Państwowy

-Państwowa Kasa Oszczędności

-Kasa Wkładowo-Depozytowa

-Kredyt Ziemski

i różne towarzystwa finansujące sprzedaż ratalną

1 a) zadania:

-gromadzenie wkładów a vista lub na termin < 2 lata

-udzielanie pożyczek krótkoterminowych

-skupowanie walorów na krótki termin

1 b)

-przyjmują wkłady długoterminowe

-organizują emisję i zarządzają akcjami PB

-są subskrydentami emitowanych przez PB akcji

1 c)

-udzielanie kredytów na czas >= 2 lata dla przemysłu i budownictwa

Kredyt Powszechny

Organizuje finanse drobnych ciułaczy, rzemieślników, przedsiębiorców w przemyśle i handlu

Są to stowarzyszenia spółdzielcze gromadzące oszczędności i udzielające kredytów dla rolnictwa (długo i krótkoterminowe)

Kredyt Rolny

To kasy dla rolników o strukturze terenowej z nadbudową regionalną

Krajowa Kasa Kredytów Rolnych - to centrala

FBHZ od 1946 finansuje eksport i import

Towarzystwa Rozwoju Regionalnego

Emitują akcje a środki uzyskane z emisji przeznaczają na rozwój PB w regionach o wysokim bezrobociu i zacofanych gospodarczo

Niebankowe instytucje pośrednictwa finansowego (parabanki) lokują fundusze na specjalne cele państwowe - duży wpływ państwa

Kredyt Państwowy od 1919

Instytucja prywatna pozostająca pod nadzorem państwowym

Zadania:

-udziela kredytów wielkim PB działającym w najnowocześniejszych sektorach

-udziela kredytów średnioterminowych na wyposażenie i modernizację ważnych dziedzin wytwórczości

PKO dwa typy

1 państwowa, wykorzystująca pocztę do deponowania oszczędności państwa

środki lokuje w 2 Kasie Wkładowo-Depozytowej a ta w przedsięwzięciach publicznych jednostek gospodarczych

Kredyt Ziemski

Instytucje prywatne dokonujące transakcji nieruchomości, udzielają kredytów na budowę domów, kupna nieruchomości, towary

PODSUMOWANIE

Ze względu na rolę gospodarczą ważne są W. Brytania, Niemcy, Francja

Niemiecki system - dominacja banków uniwersalnych

System W. Brytanii - różnica bo istniały ograniczenia w działalności banków na giełdzie pap.wart.

Francuski system - zawiera elementy niemieckiego i W. Brytanii ale bliższy niemieckiemu

Podobieństwo i różnice między systemem niemieckim a francuskim

Struktura finansowania (rola kapitałów własnych i obcych):

Niemiecki- zależy to od wielkości PB, bo ta determinuje znaczenie zadłużenia (duże PB 30% duże 80%-obce)

Francuski- systematyczny spadek zadłużenia wobec banków w ogólnej strukturze pasywów

Rola kredytu kupieckiego ogranicza zdolność kredytową we Francji

System niemiecki

• istnieją silne związki między bankiem a przemysłem

• istota tych związków wyraża się nie tylko w dużej roli kredytów bankowych, ale też w znaczącym udziale banków w kapitale PB

• banki w Niemczech zajmują się kompleksową obsługą PB i organizują emisję ich papierów wartościowych

banki: komercyjne, spółdzielcze, oszczędnościowe (państwowe)

B. spółdzielcze stanowiły największą i najsilniejszą grupę banków

-obsługa rolnictwa i drobnego przemysłu

B. oszczędnościowe

-kasy oszczędnościowe

-banki regionalne krajów związkowych

Obsługują fin. lokalne rządy. Władze publiczne gwarantują wypłacalność lecz narzucają pewne ograniczenia. Wywoływało to krytykę władz i KE (naruszenie konkurencji)

System Francuski

Banki duże Nationale de Paris

Banki wzajemne i spółdzielcze działają na poziomie krajowym, lokalnym i regionalnym

Banki oszczędnościowe,.... banki kredytowe

Ostatnio przezywały kryzys w latach 80-tych, przeprowadzono nowelizację a potem prywatyzację. Nastąpiła deregulacja rynku finansowego, kryzys na rynku nieruchomości. Ponadto kryzys w Azji Pd i Rosji (1997-98) bo Francuzi angażowali tam znaczne środki

1999-przyjęcie państwowych banków przez Nationale de Paris (PNB) kluczowa faza koncentracji we francuskim systemie bankowym.

TA CZĘŚĆ będzie uzupełniona - 3 strony

30.05.1994 dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w Sprawie systemów gwarantowania depozytów, Reguluje gwarancje depozytów bankowych i przewiduje minimalne wymagania w zakresie deponowania depozytów bankowych w państwach członkowskich wspólnoty. Określa zasadę narodowości, która przewiduje, że krajowy system gwarantowania depozytów powinien pokrywać nie tylko zobowiązania banków działających na jego obszarze, ale też oddziałów banków krajowych funkcjonujących w państwach UE.

Obligatoryjne uczestnictwo w systemie gwarancji depozytów wszystkich instytucji finansowych przyjmujących depozyty.

29.06.1995 dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady uzupełniająca I D.B

27.01.1997 dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie transgranicznych transferów kredytowych

03.03.1997 dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie systemów ochrony inwestorów

20.03.2000 Parlament Europejski i Rada przyjęły dyrektywę w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, z dniem wejścia tej ustawy straciły moc obowiązującą: I i II D.B

28.06.1973 dyrektywa w sprawie zniesienia ograniczeń dotyczących swobody.........................przez pośredników indywidualnych prowadzących działalności w sektorze bankowym i innych instytucjach finansowych

17.04.1989 w sprawie funduszy własnych banków

18.12.1989 w sprawie współczynnika wypłacalności instytucji kredytowych

06.04.1992 w sprawie nadzoru

21.12.1992 w sprawie monitorowania i kontroli ryzyka

Europejska Skonsolidowana Dyrektywa Bankowa ESDB (włączono w jej treść inne dyrektywy)

Zasady podejmowania działalności bankowej i świadczenia usług .

Znaczenie dla bezpieczeństwa systemu bankowego (zła kadra, nie wystarczające środki, to rodzi niebezpieczeństwo wywołujące efekt domina).

Ta dyrektywa dotyczy podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, ma zastosowanie do wszystkich instytucji, których działalność polega na przyjmowaniu od ludności środków podlegających zwrotowi, zarówno w postaci wkładów pieniężnych i w innej postaci np. ciągłej emisji obligacji czy innych papierów wartościowych oraz na udzielaniu kredytów na własny rachunek.

Przepisy dyrektywy nie odnoszą się do:

• Banków Centralnych państw europejskich

• Pocztowych Instytucji Obrotu Czekowego (żyro)

• Innych wskazanych indywidualnie, odrębnie dla każdego kraju instytucji i organizacji o charakterze specjalnym.

Na mocy postanowień ESDB instytucja kredytowa jest traktowana jako umiejscowiona w tym państwie członkowskim, w którym ma ona swoją siedzibę. Państwa członkowskie muszą przy tym wymagać, by centrala danej instytucji była położona w tym samym państwie członkowskim, które wydało jej pozwolenie na prowadzenie działań i w którym faktycznie prowadzi ono swoją działalność. Ta regulacja służy przeciwdziałaniu nadużywaniu przez instytucje kredytowe (IK) przywileju jednolitej licencji bankowej. Dla celów wykonywania swojej działalności IK mogą używać na całym obszarze UE tej samej nazwy jakiej używają w państwie członkowskim, w którym posiadają centralę, niezależnie od wszelkich przepisów obowiązujących w przyjmującym państwie członkowskim w zakresie używania nazwy bank, bank oszczędnościowy albo innych nazw bankowych.

Gdyby istniało niebezpieczeństwo pomylenia nazwy można wymagać by nazwa była sprecyzowana, wyjaśniająca specyfikę działalności.

Na podstawie ESDB licencję może uzyskać IK, która :

• Posiada wyodrębnione fundusze własne (ich wysokość >= poziomu kapitału założycielskiego wymaganego w chwili udzielenia zezwolenia na działalność bankową)

• Zgromadziła kapitał założycielski o wymagalnej wysokości minimalnej czyli 5 mln Є.

(Państwa członkowskie mogą przyznać licencję szczególnym kategoriom IK, których kapitał założycielski wynosi mniej niż 5 mln Є, ale wtedy ten kapitał nie może być mniejszy niż 1 mln Є. Zainteresowane państwa członkowskie mają obowiązek poinformowania Komisji Europejskiej o powodach obniżenia wymagań kapitału. W wykazie IK prowadzonych przez Komisję Europejską publikowanym w Dzienniku Wspólnot Urzędowych potrzebna jest adnotacja przy każdej instytucji, która nie spełnia wymogów w/w).

• Posiada co najmniej 2 osoby na stanowiskach kierowniczych, które będą efektywnie kierować działalnością instytucji oraz posiadają odpowiednią reputację i doświadczenie, to tzw. zasada czworga oczu.

• Przedstawia informację o osobach akcjonariuszy lub udziałowców będących osobami fizycznymi lub prawnymi, posiadających (bez)pośrednio znaczne pakiety akcji oraz o wielkości tych pakietów akcji.

(Dyrektywa wyjaśnia określenia:

Znaczny pakiet akcji oznacza posiadany bezpośrednio lub pośrednio pakiet akcji lub udział w podmiocie gospodarczym stanowiący 10 % lub więcej głosów na Walnym Zgromadzeniu lub też taki, który umożliwia wywieranie znacznego wpływu na zarządzanie tym podmiotem gospodarczym).

• Przedkłada program przyszłej działalności zawierający listę przewidywanych usług oraz proponowaną strukturę organizacyjną instytucji.

Jeżeli o licencję ubiega się filia instytucji finansowej, która posiada licencję przyznaną w innym kraju członkowskim, filia podmiotu dominującego w instytucji kredytowej posiadającej licencję przyznaną w innym kraju członkowskim lub instytucja kredytowa kontrolowana przez te same osoby fizyczne lub prawne, które kontrolują instytucję kredytową posiadającą licencję przyznaną w innym kraju członkowskim, to udzielenie licencji instytucji kredytowej wymaga uprzedniego zasięgnięcia opinii kompetentnych władz nadzoru państwa członkowskiego, w którym te podmioty uzyskały zgodę na podjęcie i prowadzenie działalności.

Dodatkowym wymogiem uzyskania licencji na działalność bankową w UE jest od chwili wejścia w życie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 94/19 EC z 30.05.199...w sprawie systemu gwarantowania środków pieniężnych, przystąpieniu do systemu zabezpieczenia wkładów oszczędnościowych przez IK ubiegającą się o wydanie zezwolenia, ponieważ postanowienia tej dyrektywy ustaliły zasadę obowiązkowego członkostwa IK w systemie gwarantowania w ich macierzystym państwie członkowskim (w Polsce Bankowej Fundusz Gwarancyjny).

Oprócz wydawania zezwoleń władze nadzorcze mogą odmówić wydania licencji. Następuje to gdy w/w wymogi nie są spełnione. Władze nadzorcze każdego kraju członkowskiego mają obowiązek odmówienia przyznania licencji gdy takie czynniki jak program działalności, usytuowanie geograficzne lub faktyczne prowadzonej działalności wskazują, że IK wybrała system prawny danego państwa w celu uniknięcia bardziej wymagających norm obowiązujących w innym państwie członkowskim. Właściwe władze nadzorcze nie powinny udzielić zezwolenia na działalność IK, gdy skuteczne wykonywanie ich funkcji nadzorczych może zostać uniemożliwione przez bliskie powiązania istniejące między tą instytucją a innymi osobami fizycznymi lub prawnymi, a także gdy sprawowanie nadzoru jest nieefektywne z powodu przepisów prawnych państwa nie będącego członkiem wspólnoty mających zastosowanie do jednej lub więcej osób fizycznych lub prawnych, z którymi IK posiada bliskie powiązania lub też z powodu trudności w egzekwowaniu tych przepisów. Wnioskodawca (ubiegający się) musi być powiadomiony o wyniku postępowania w terminie 6-miesięcy od złożenia wniosku w kompetentnych władzach nadzorczych. Procedura licencyjna trwa <= 12 miesięcy. Gdy decyzja nie podana w ciągu 6 miesięcy od złożenia, wnioskodawca może zaskarżyć to zaniechanie do sądu.

Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie nie mogą wymagać by wniosek o wydanie zezwoleń był rozpatrywany pod względem ekonomicznych potrzeb rynku (ważne dla swobodnego działania IK), to szeroka przesłanka pozwalająca uzasadnić decyzję zezwolenia. Decyzja odmowy musi być każdorazowo uzasadniona.

Państwa członkowskie mają obowiązek informowania Komisji Europejskiej o wydanych przez siebie licencjach, a każda IK musi być wpisana na listę.

To minimalny niezbędny zakres harmonizowania przepisów prawa państw członkowskich odnośnie licencjonowania działalności bankowej.

Krajowe władze nadzorcze mogą być uprawnione do stosowania surowszych kryteriów wobec IK starających o ich autoryzację. Ale zaostrzenie wymagań nie może prowadzić do naruszania wolności tworzenia IK i swobody świadczenia usług finansowych na obszarze UE.

Państwo goszczące może żądać zgodności ze swoimi regulacjami ustawowymi w odniesieniu do rodzajów działalności pod warunkiem, że postanowienia ustaw nie są sprzeczne z prawem wspólnotowym, a celem ich jest ochrona dobra publicznego oraz że takie rodzaje działalności nie podlegają równoważnym przepisom w ramach ustawodawstwa ich macierzystych państw.

Zgodnie z dyrektywą macierzystą władze nadzorcze mogą cofnąć licencję na prowadzenie działalności bankowej przyznaną IK tylko wtedy gdy:

• Taka instytucja nie wykorzysta zezwolenia w ciągu 12 m-cy; wyraźnie zrzeknie się zezwolenia lub zaprzestanie prowadzenia działalności bankowej na czas dłuższy niż 6 m-cy, chyba że przepisy obowiązujące w państwie członkowskim mówią o wygaśnięciu.

• IK uzyskała licencję na podstawie nieprawdziwych oświadczeń lub przy użyciu jakichkolwiek środków niezgodnych z prawem.

• IK przestała spełniać wymogi konieczne do istnienia

• Brak posiadania już wystarczających funduszy

IK utraciła wiarygodność w zakresie wypełniania swoich zobowiązań wobec wierzycieli.

• Gdy IK nie zapewnia bezpieczeństwa powierzonym jej środkom

• Gdy występują inne niż przewidziane przez prawo krajowe przesłanki upoważniające władze danego państwa do cofnięcia licencji

W przypadku cofnięcia licencji na działalność IK, macierzyste władze nadzorcze IK mają obowiązek podać powody tego cofnięcia oraz poinformować o nich wszystkich zainteresowanych (m.in. komisję Europejską).

Na podstawie dyrektywy z zachowaniem procedur cofnięcia licencji oraz przepisów prawa karnego wyposażono właściwe władze nadzorcze państw członkowskich prawo do nakładania kar lub stosowania innych środków wobec instytucji kredytowych, gdy te instytucje naruszyły zasady prowadzenia działalności.

Cofnięcie licencji na działalność bankową w macierzystym państwie IK obejmuje też oddziały działające w innych państwach członkowskich.

II Jednolita licencja bankowa JLB tzw. paszport europejski

Wspólny rynek oparty na swobodzie przepływu kapitału, osób, towarów i usług, przyjęcie jednolitego katalogu min. wymogów licencyjnych na prowadzenie działalności bankowej pozwoliło, na zasadach wzajemnego uznawania regulacji krajowych i sprawowania nadzoru bankowego przez organa nadzorcze kraju pochodzenia, na wprowadzenie od 1.01.1993 r. zasady tej licencji.

Zasada wzajemnego uznawania oznacza obowiązek akceptacji przez państwo członkowskie norm, wymogów kwalifikacji przyjętych i obowiązujących w danej dziedzinie w innym państwie członkowskim. Zgodnie z tą zasadą, każda uznana licencja IK ma prawo świadczyć swoje usługi, do których jest uprawniona w kraju macierzystym także w innym państwie członkowskim.

Ta instytucja może to uczynić bezpośrednio lub za pośrednictwem oddziałów również, gdy dana usługa bankowa nie jest oferowana przez IK działające w kraju goszczącym.

Tę zasadę wzmacnia dodatkowo oficjalna interpretacja zasady swobodnego świadczenia usług bankowych oraz zasady dobra powszechnego dokonana przez Komisję Europejska, na którą to oficjalną interpretację mogą się powoływać kraje członkowskie, przy wdrażaniu poszczególnych dyrektyw.

Komisja w tej interpretacji m.in. wskazuje, że podejmowane przez państwa członkowskie działania w ramach polityki otwierania własnego rynku usług bankowych, stanowiące obiektywnie ograniczenie w dostępie do niego instytucji zagranicznych, muszą być uzasadnione przekonywującymi argumentami na rzecz ochrony dobra powszechnego (ochrona konsumentów, spójność podatkowa)

Te ograniczenia powinny być:

• Konieczne

• Proporcjonalne

• Niedyskryminacyjne

• I nie powinny się kumulować

Przestrzeganie zakazu dyskryminacji ze względu na przynależność to podstawowa zasada, która się uwzględnia przy ustalaniu dyrektyw w celu ustawodawstwa z bezpośrednim wpływem na funkcjonowanie rynku.

???Zastrzeżenie, że wprowadzenie przepisów ogranicza swobodę świadczenia usług???

Musi być konieczne i proporcjonalne, służyć ma nie rozszerzaniu zakresu ich stosowania ponadto, co jest niezbędne z punktu widzenia ochrony dobra powszechnego.

Zakaz kumulacji wprowadzanych regulacji stanowi, że podejmowane wb instytucji zorganizowanych działania nie mogą stanowić jedynie powtórzenia środków obowiązujących w państwie, w którym IK ma siedzibę.

WYKŁAD 26.03.03

Istota jednolitej licencji bankowej

Uprawnienie do prowadzenia działalności bankowej na całym obszarze UE przez instytucje kredytowe IK, które zostały autoryzowane tylko 1 raz w 1 z państw członkowskich. W praktyce ta IK, która zezwolenie na prowadzenie działalności bankowej w jednym kraju członkowskim może prowadzić działalność w pozostałych krajach członkowskich bezpośrednio za pośrednictwem oddziałów bez konieczności o ubiegania się o ponowną licencję w kraju goszczącym.

Na podstawie tej dyrektywy z 2000/12/EC dot. Wolności zakładania jednostek gosp. I świadczenia usług, IK objęta nadzorem kompetentnych władz kraju macierzystego i przez nie autoryzowana może korzystać z przywileju paszportu europejskiego, gdy zakres wykonywanych przez nią czynności nie wykracza poza wykaz rodzajów działalności dołączony do tekstu tej dyrektywy w formie aneksu.

Zakres przedmiotowy jednolitej licencji:

1. Przyjmowanie od ludności wkładów pieniężnych i innych środków

2. Udzielanie kredytów (factoring)

3. Leasing

4. Usługi związane z transferami śr. pieniężnych

5. Emisja i administrowanie środkami płatniczymi

6. Udzielanie gwarancji, poręczeń

7. Obrót na r-k własny lub klienta:

• Instrumentami rynku pieniężnego(weksel, czeki)

• Wartościami dewizowymi

• Instrumentami kształtowania stopy procentowej i wymiany walutowej

• Zbywalne (pap. Wartościowe)

8. udział w emisji akcji i świadczenie usług związanych z tymi emisjami

9. doradztwo dla podmiotów gosp. W zakresie struktury kapitałowej, strategii handlowej, i zagadnień pokrewnych , doradztwo i usługi w zakresie łączenia i przejmowania podmiotów gosp.

10. usługi brokerskie na rynku pieniężnym

11. zarządzanie portfelami i doradztwo inwestycyjne

12. przechowywanie i administrowanie pap. Wart.

13. usługi w zakresie opiniowania kredytobiorców

14. udostępnianie skrytek sejfowych

Pojęcie IK na tle tych usług rozumiane jest b. szeroko, wiele podmiotów mieści się w ramach tych, które mogą prowadzić taką działalność.

Na obszarze zintegrowanym propagowany jest model banku uniwersalnego zajmujący się wszystkimi, ponieważ jest chęć uniknięcia ewentualnej dyskryminacji własnych krajowych uczestników rynków usług bankowych, którzy mając ograniczone pole działalności pozostawałyby w gorszej pozycji konkurencyjnej w stosunku do usługodawców z innych państw członkowskich UE.

Praktyczna realizacją swobody zakładania PB i świadczenia usług jest uprawnienie instytucji finansowych do korzystania z przywileju jednolitej licencji.

Te podmioty nie będąc instyt. kredytowymi nie mogły do połowy lat 90-tych prowadzić działalności na obszarze całej wspólnoty wyłącznie po uzyskaniu zezwolenia w kraju macierzystym

s-ka leasingowia prowadząca działalność na terenie 1 państwa nie była prawnie umocowana do świadczenia usług w innym kraju członkowskim, ponieważ nie była IK w rozumieniu dyrektywy.

Ta regulacja prawna niekorzystnie regulowała takie instytucje, która posiadała zezwolenie na prowadzenie działalności w kraju innym.

Rada Europejska przyjęła przepisy, które gwarantowały swobodę działania na terenie całej wspólnoty także w odniesieniu do instytucji finansowych IF .

Te sytuacje sankcjonuje tez dyrektywa 2000/12/EC, która zasady wzajemnego uznawania rozszerza na wymienione w indeksie rodzaje działalności także, gdy są one wykonywane przez instytucje finansowe będące podmiotami zależnymi IK (s-ki córki)pod warunkiem, że owe podmioty zależne IK są objęte skonsolidowanym nadzorem przez podmioty dominujące i spełniają wymogi.

Każda IF z innego państwa członkowskiego może prowadzić na ich terytoriach te rodzaje działalności które podlegają wzajemnemu uznaniu poprzez założenie oddziału, świadczenie usług bez względu na to czy stanowi ona podmiot zależny IK czy też podmiot zależny będący wspólną własnością dwóch lub więcej IK o ile akt założycielski i statut tej instytucji zezwalają na prowadzenie tej działalności.

By skorzystać z tych uprawnień IF musi spełnić n/w wymogi (wszystkie!!)

• podmioty dominujące muszą posiadać licencję IK w państwie członkowskim którego ustawodawstwu podlega podmiot zależny

• działalność ta musi być faktycznie prowadzona na terytorium tego samego państwa członkowskiego

• podmioty dominujące muszą dysponować prawem do 90% lub więcej głosów z akcji w kapitale podmiotu zależnego

• podmioty dominujące muszą spełniać wymogi właściwych władz dot. Ostrożnego zarządzania podmiotem zależnym oraz muszą założyć poręczenie za zgodą kompetentnych władz właściwego macierzystego państwa członkowskiego, że odpowiadają solidarnie za zobowiązania zaciągnięte przez podmiot zależny

• podmiot zależny musi być efektywnie objęty, zwłaszcza w zakresie danej działalności, skonsolidowanym nadzorem nad każdym z pośród podmiotów dominujących musi dot. zasada wyliczania współczynnika wypłacalności , kontroli koncentracji, kredytów, limitów dot. Pakietów akcji lub udziałów

Spełnienie wszystkich wymogów musi być zweryfikowane przez właściwe państwa członkowskiego, które w efekcie tej weryfikacji muszą wystawić podmiotowi zależnemu odpowiednie zaświadczenie stanowiące cześć powiadomienia wymaganego w przypadku zakładania oddziałów lub transgranicznego świadczenia usług.

W przypadku stwierdzenia przez władze nadzorcze państwa goszczącego ,że IK i IF posiadają oddział lub świadczą usługi bezpośrednio z kraju pochodzenia nie przestrzegają przepisów przyjętych w tym państwie goszczącym dyrektywy 2000/12/EC dotyczących uprawnień władz nadzorczych kraju goszczącego , wówczas mają one prawo wymagać od IK i IF usunięcia owych nieprawidłowości.

Jeżeli IK nie podejmuje w związku z tym żądaniem żadnych kroków władze nadzorcze kraju goszczącego powiadamiają o tym kompetentne władze nadzoru kraju macierzystego które powinny najszybciej podjąć stanowcze środki w celu skłonienia IK do zaprzestania działalności sprzecznej z prawem.

Gdy zastosowane środki nie przynoszą efektu, są nieadekwatne do sytuacji , władze nadzorcze państwa goszczącego po wcześniejszym zawiadomieniu organów nadzorczych kraju macierzystego mogą podjąć środki mające na celu uniemożliwienie tej IK dokonywania dalszych czynności sprzecznych s prawem.

Mogą również wymierzyć karę tej instytucji. Mogą podjąć działania mające na celu uniemożliwienie tej instytucji inicjowania dalszych transakcji na terytorium państwa goszczącego.

Zastosowanie tych środków musi być uzgodnione i podane do wiadomości zainteresowanej instytucji, która ma prawo zaskarżenia każdego środka do sądu państwa, które ten środek zastosowało.

W razie zagrożenia interesów inwestorów, deponentów, innych osób na rzecz których świadczone są usługi, władze nadzorcze państwa goszczącego, przed zastosowaniem procedur, mogą przedsięwziąć środki zabezpieczające, o stosowaniu których musi być poinformowana Komisja Europejska i organa nadzorcze kraju macierzystego danej IK.

Treść regulacji, które wyznaczają m.in. wymogi wzajemnego uznawania autoryzacji i umożliwiana działania IK, na mocy pojedynczej na całym obszarze zainteresowanym, mówi o dostępie banków pochodzących z państw członkowskich do rynków finansowych państw trzecich. Wiążę się z tym wchodzenie na rynek UE banków z państw trzecich, bo oddziały IK posiadających zezwolenie na działalność uzyskane w krajach trzecich nie korzystają ze swobody świadczenia usług zakładania PB. Wnioski o udzielenie zezwolenia podmiotom zależnym lub zgody na nabywanie pakietów akcji składane przez podmioty, których działalność reguluje ustawodawstwo państw trzecich, podlegają procedurze mającej zapewnić, że IK Wspólnoty są traktowane w danych państwach trzecich na zasadzie wzajemności. Wzajemne uznanie autoryzacji oznacza, że ustanowione są ułatwienia w działalności IK na całym obszarze zintegrowanym, aż do zagwarantowania równej konkurencji wszystkich podmiotów świadczących usługi bankowe.

Banki państw trzecich korzystają z przywilejów związanych z paszportem europejskim, pod warunkiem zagwarantowania na zasadzie wzajemności takiego samego traktowania banków z państw członkowskich. Dyrektywa nie zawiera def. wzajemności.

Zasada wzajemnego traktowania nie oznacza, że wymogi stawiane bankom z państw trzecich przez państwa przez państwa członkowskie są identyczne z wymogami obowiązującymi państwa macierzyste, niedyskryminujące konkurencji.

W sytuacji, gdy IK podlegające prawu kraju trzeciego zostanie uznana przez państwa członkowskie, będzie ona mogła prowadzić działalność bankową we wszystkich pozostałych państwach UE pod warunkiem, że wszystkie pozostałe banki wspólnotowe będą mogły korzystać z takich samych uprawnień w państwie trzecim.

Ta dyrektywa wprowadziła procedura informowania KE o wszelkich trudnościach jakie napotykają wspólnotowe IK przy zakładaniu oddziałów, filii..., lub przy bezpośrednim prowadzeniu działalności w państwie trzecim oraz ustanowiła prawną możliwość podejmowania działań, gdy zajdzie konieczność do uzyskania porównywalnych możliwości działania.

Gdy stwierdzi, że w IK z UE w państwie trzecim nie są traktowane w sposób zapewniający równą konkurencję z krajowymi IK, a ponadto państwo trzecie nie przyznaje tym instytucjom efektywnego dostępu do rynku porównywalnego z tym przyznawanym przez UE IK z państwa trzeciego. Rada UE może postanowić o ograniczeniu decyzji dot. aktualnie rozpatrywanych przyszłych wniosków o uzyskanie licencji, bądź nabycia akcji przez (bez)pośrednie podmioty podlegające ustawodawstwu danego państwa trzeciego.

Procedura stosowania jednolitej licencji na obszarze UE wiąże się z pytaniem, czy IK chcąc świadczyć usługi w innych krajach członkowskich, zamierza robić to z własnego kraju, czy za pośrednictwem oddziałów, filii. Status prawny filii jest inny. Oddziały, jako jednostki prawne zależne od instytucji macierzystej, nie mają osobowości prawnej; filie są prawnie niezależnymi podmiotami.

Różnice prawnej regulacji form działalności zagranicznej wynikają z obowiązujących na rynku usług bankowych swobód gospodarczych.

Jako prawa przynależne IK pochodzącym z UE, dyrektywa 2000/12/EC wymienia:

• Swobodę świadczenia usług

• Wyboru siedziby

• Wykonywanie usług z siedziby (transgraniczne)

• Ułatwienia w istnieniu filii

Można promować działalność prowadzoną za granicą w formie przedstawicielstw (przedstawicielstwo nie posiada uprawnień do prowadzenia działalności bankowej). Wymogiem przy zakładaniu przedstawicielstwa jest poinformowanie władz nadzorczych państwa przyjmującego.

INSTRUMENTY NADZORU BANKOWEGO STOSOWANE PRZEZ PRAWO EUROPEJSKIE

Aspektem harmonizacji (zasady wzajemnego?...) opracowanie wspólnych norm w zakresie działania IK, które działając na wspólnym rynku bankowym konkurują ze sobą. Poustalano warunki konkurencji, zapobieganie jej zniekształceniu => wzmocnienie bezpieczeństwa bankowego.

Regulacja w zakresie nadzoru:

• Przepisy o funduszach własnych IK

• Wspólne normy wypłacalności

• Koncentracja wierzytelności

• Przepisy o skonsolidowanym nadzorze bankowym

Te przepisy z wymogami dot. licencjonowania banków, to najważniejsze instrumenty nadzoru ostrożnościowego.

Zasady ogólne i szczegółowe rozwiązania dot. stosowania tych instrumentów zawiera Dyrektywa Parlamentu Europejskiego I Rady Europejskiej 2000/12/EC w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez IK. (z 20.03.2000)

Rozwiązania rynkowe stosowane przy wyliczaniu środków własnych i współczynnika wypłacalności musza uwzględniać przepisy Dyrektywy z 8.12.1986 r. w sprawie rocznych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych banku i innych IK. Normy dot funduszy własnych IK to element tworzenia wewnętrznego rynku finansowego, bo fundusze własne służą ciągłości działania IK oraz ochronie wkładów oszczędnościowych.

Do czasu wejścia w życie Dyrektywy 12/EC określenie składników wysokości środków własnych koniecznych dla bezpiecznego prowadzenia działalności regulowała Dyrektywa Rady 29/299/EEC z 17.04.1989 w sprawie funduszy własnych banków.

Fundusze własne banku stanowią fundamentalną własność w bankowości, bo w oparciu o nie wyliczane są inne składniki nadzoru oszczędnościowego, które mają decydujące znaczenie w ograniczaniu ryzyka niewypłacalności IK. Dla klientów banków stanowią gwarancję wypłaty jako zabezpieczenie powierzonych mu środków.

Wysokość funduszy własnych determinuje rozmiary działalności IK i określa poziom jego stabilności, a tym samym skalę ochrony depozytów. Rozbieżności w zakresie wysokości ustalania kapitału własnego poszczególnych instytucji prowadzić mogą do błędnego wyliczania oszczędnościowych norm nadzorczych (wysokości współczynnika wypłacalności).

Celem wspólnotowych regulacji dot. funduszy własnych była nie tylko chęć zwiększenia poziomu własnych środków banków, ale też chęć podniesienia ich jakości, jak też zdolność IK do pokrywania występujących strat.

Dyrektywa 12/EC wskazuje kryteria zakwalifikowania niektórych pozycji do środków własnych ale państwa członkowskie zachowują prawo do stosowania przepisów bardziej wymagających. Dyrektywa wprowadza rozróżnienia między kapitałem podstawowym a uzupełniającym IK. Podział ten dokonywany jest zależnie od charakteru pozycji elementów wchodzących w skład środków własnych w oparciu o jakieś stałe kryterium. Ma tu zastosowanie metoda enumerycznego wyliczenia konkretnych kategorii pasywów jakie mogą być zaliczane do danego rodzaju funduszy. Istotne znaczenie ma ich wzajemna proporcja. Ogólna kwota środków uzupełniających zaliczanych do środków własnych <= wysokości kapitału podstawowego, natomiast górna granica kwoty wskazanych pozycji zakwalifikowanych do środków uzupełniających, tzn. kwoty kumulacyjnych akcji uprzywilejowanych o określonym terminie wykupu, pożyczek uprzywilejowanych i obowiązkowych dopłat (dot. banków spółdzielczych) <=50% kapitału podstawowego.

Kapitał podstawowy IK obejmuje:

• Wpłacony kapitał założycielski

• Rezerwy

• Zysk

• Niepokrytą stratę z lat ubiegłych

• Zysk bieżący - pod warunkiem, że został zweryfikowany przez niezależnego audytora

• Fundusz ogólny ryzyka bankowego

Kapitał uzupełniający obejmuje:

• Korekty instrumentów rynku kapitałowo-pieniężnego, w tym obowiązkowe dopłaty obowiązujące członków spółdzielni, zatwierdzone odpisy na zwiększenie kapitału, podporządkowane pasywa terminowe, kumulatywne akcje uprzywilejowane, pożyczki podporządkowane i inne pozycje, jeżeli IK może je swobodnie wydawać na pokrycie normalnego ryzyka bankowego jeszcze przed określeniem strat, przychodów lub kapitału, a istnienie tych pozycji ujawnione jest w wewnętrznych księgach rachunkowych.

Papiery wartościowe o nieokreślonym terminie wykupu i inne instrumenty można zaliczać do uzupełniających funduszy własnych wtedy, gdy nie podlegają spłacie na wniosek okaziciela albo bez uprzedniej zgody właściwych władz. Dodatkowo dokumenty określające wymogi dotyczące emisji papierów wartościowych muszą zapewniać że kwota długu wraz z niespłaconymi odsetkami pozwoli IK pokryć straty przy zachowaniu kondycji finansowej umożliwiającej dalszą działalność. Wyczerpujące wyliczenie składników funduszy uzupełniających zamyka IK drogę do samodzielnego i dowolnego zaliczania niektórych wartości do kapitałów własnych a tym samym służy zachowaniu kontroli nad rzeczywistą wielkością ich bazy kapitałowej i związanych z nią limitów.

W przeciwieństwie do funduszy podstawowych pozycje włączane przez poszczególne państwa członkowskie do funduszy uzupełniających a wybierane z katalogu wymienionego w dyrektywie mogą się różnić w praktyce. W związku z tym kryterium zaliczenia środków do kapitału uzupełniającego pozostaje cel i dyspozycyjność jakiemu ma służyć kapitał IK.

Przyjęta metodologia i sposób określenia wysokości funduszy własnych dowiodły, że jednoznaczne i precyzyjne zdefiniowanie funduszy własnych IK jest wysoko skomplikowane co wynika z kilku przesłane: wysoki stopień rozwoju, znaczne zróżnicowanie, złożoność unijnych rynków finansowych.

Instytucja kapitału własnego IK znacznie jest wzmacniane przez stosownego współczynnika wypłacalności, który stanowi podstawowy miernik oceny sytuacji IK. Ten współczynnik przypisujący aktywom i pozycjom pozabilansowym wagi wg stopnia ryzyka kredytowego odgrywa kluczową rolę w nadzorowaniu IK na obszarze zintegrowanym. Ten współczynnik obejmuje swoim zakresem tylko 1 rodzaj ryzyka tzn. ryzyko kredytowe.

Ogólne ryzyko rynkowe (także inne walutowe rozliczenia pozycji) podlega regulacjom dyrektywy 93/16/EC. W sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i IK.

Sposób obliczenia współczynnika wypłacalności do czasu wejścia w życie dyrektywy 12/EC był regulowany w dyrektywie Rady 89/647EEC z 18.12.1989. W sprawie współczynnika wypłacalności IK w świetle tego prawa IK i ich podmioty zależne mają obowiązek utrzymywania odpowiednich relacji między wysokością środków własnych a wysokością przeprowadzanych operacji obarczonych ryzykiem strat. Minimalny poziom współczynnika równa się 8%.

Koncentracja Wierzytelności

Integralną częścią nadzoru nad IK w UE stanowi monitorowanie wg pojedynczego klienta lub grupy powiązanych klientów może zrodzić niedopuszczalne ryzyko poniesienia straty, co może zagrażać wypłacalności IK.

Limity koncentracji kredytów mają charakter norm ostrożnościowych stanowiących ważny instrument nadzoru bankowego.

Te zagadnienie regulowała dyrektywa Rady 92/121/EEC z dn. 21.12.1992r. w sprawie monitorowania i nadzoru nad dużymi kredytami. Obecnie wiążący charakter ma dyrektywa 12/EC, która zakłada normy ostrożnościowe na kredyty, których wartość jest większa od 10% funduszy własnych IK (to tzw. duży kredyt).

Przepisy dyrektywy ustanawiają maksymalne dopuszczalne zaangażowanie IK w stosunku do jednego klienta lub grupy powiązanych ze sobą klientów na poziomie 25% jej funduszy własnych. Jeżeli kredyt udzielany jest podmiotom dominującym lub zależnym IK, ten wskaźnik obniża się do 20%. Ale dyrektyw dopuszcza możliwość utrzymywania przez państwa członkowskie wyższego limitu, o ile państwa te zapewnią specjalny tryb monitorowania tych kredytów za pomocą dodatkowych środków lub procedur. (wtedy państwa członkowskie powiadamiają Komisję Europejską i Bankowy Komitet Doradczy.

Łączna wielkość udzielonych przez IK pożyczek i kredytów jest mniejsza od 800% jej funduszy własnych. Te regulacje stanowią zgodnie z przyjętą koncepcją harmonizacji standardy minimalne w zakresie koncentracji wierzytelności.

Państwa członkowskie mogą przyjąć limity bardziej rygorystyczne niż wskazane ale dyrektywa zezwala na wyłączenie z ogólnej kwoty kredytów niektórych kategorii aktywów. Te uprawnienia dotyczą kredytów udzielanych rządom centralnym, wspólnotom europejskim i bankom centralnym.

IK ma obowiązek stałego przestrzegania limitów koncentracji kredytowej (musi ona też fakt udzielenia dużego kredytu zgłosić właściwym organom nadzoru). Informacji o k0oncentracji zaangażowań ten organ dokonuje wg swojego wyboru kwartalnie lub raz do roku. Obecnie znaczenie przypisywane limitom koncentracji wierzytelności i zaufanie do nich spada bo poziom tych limitów ustalany jest empirycznie i nie stanowi on uniwersalnego wskaźnika który gwarantowałby bezpieczeństwo IK.

Uzupełnianie norm dotyczących koncentracji wierzytelności są limity koncentracji inwestycji kapitałowych. Dzięki nim niemożliwe jest ominięcie limitów koncentracji kredytowej poprzez bezpośrednie inwestycje u potencjalnego kredytobiorcy ani nie możliwa jest zamiana przeterminowanych kredytów na udziały własnościowe.

Dyrektywa 12/EC ustala granice inwestowania IK w kwalifikowane udziały podmiotów spoza sektora finansowego, ale limity koncentracji kapitałowej nie odnoszą się do nabywania udziałów i akcji w ramach postępowania restrukturyzacyjnego lub świadczonej pomocy finansowej z założenia, które nie wpływają na całościową ocenę banku. Dyrektywa ustanawia max poziom inwestycji kapitałowej wg jednego podmiotu na 60% kapitału własnego IK. Te limity nie mają zastosowania do inwestycji IK w inne inwestycje kredytowe, finansowe, itp.

Państwa członkowskie wg własnego wyboru mogą niestosować limitów koncentracji kapitałowej od pakietów akcji udziałów ... przez banki w towarzystwach ubezpieczeniowych.

Europejska Bankowość Centralna

01.01.99 Traktat z Mastricht - ostatni etap budowy UE i walutowej. Państwa członkowskie dostosowały się ekonomicznie i instytucjonalno-prawnie tzw. harmonizacja. Kompatibilność tego drugiego było łatwiejsze więc konwergencji jednorazowo i ostatecznie.

Maj 98 przed szczytem w Brukseli (decyzja kwalifikująca państwa do unii) wszystkie państwa miały już niezależne banki centralne i zharmonizowane prawo. (jesień 99 koniec we Francji i Luksemburgu) Banki centralne państw UE różniły się zasadniczo pod względem pozycji i niezależności w systemie organów państwowych, celów działania, realizowanych funkcji.

Ad

pozycja i niezależność: DeutcheBundesBank - wzór niezależności (BC UE), bank Belgii i Holandii, Bank Anglii - podporządkowany Ministerstwu Finansów

Ad

Różnice w działalności banków miały charakter werbalny.

01.01.99 Rozpoczął funkcjonowanie Europejski System Banków Centralnych. Jego rola wybiega poza przypisany statut prawny przypisywany w UE.

Ani BC ani system BC nie są instytucjami UE to są wyspecjalizowane agendy, które powstały i będą tworzone dla wykonywania konkretnych zadań

Os. Prawną mają jedynie Narodowy Bank Centralny i Europejski Bank Centralny UE (system nie ma).

Uprawnienia ESBC wynikają ze statutu EBC nadanego mu mocą traktatu Maastricht.,

Wykładni i kontroli europejskiego systemu sprawiedliwości na zasadach UE

ESBC powstał jako instytucjonalne zabezpieczenie funkcjonowania wspólnego rynku, pozwalające na pogłębienie europejskich rynków finansowych oraz na systemowe zabezpieczenie emisji euro.

Problemy funkcjonowania ESBC wynikają z EBC jako banku Europy.

Uwarunkowania EBC na gruncie Unii Europejskiej rodzi wiele problemów.

Praktyka f-k i wykładnia tej praktyki są decydujące.

Reprezentacja EBC we władzach międzynarodowych instytucji finansowych.

EBC europejski bank

Eurosystem to system banków centralnych państw członkowskich UE, biorących udział w III etapie unii gospodarczej.

Głównym ogniwem tych eurosystemów jest EBC. Jego utworzenie zmieniło dwustopniowy model krajowych systemów bankowych, które istniały dotychczas. (jest trzecim ogniwem)

Organami EBC są:

• Rada zarządzająca tzw. rada dyrektorów

• Zarząd

• Rada ogólna tzw. generalna

• Komitet Ekonomiczny i Finansowy

• Inne instytucje związane z działalnością EBC:

• Grupa kontaktowa

• Komitet nadzoru bankowego

EBC funkcjonuje jako centrum kształtowania kierunku i polityki pieniężnej w krajach , które weszły do III etapu .

EBC wypełnia wszystkie funkcje tradycyjnie przypisane bankom centralnym:

• Bank banków (nie bank państwa)

• Bank emisyjny

Do realizacji tych celów traktat o UE i statut wyposażają go w kompetencje:

• Do kształtowania poziomu płynności finansowej na całym terytorium III etapu unii gospodarczej i walutowej do prowadzenia polityki kursowej w stosunku do państw, które nie są w unii gospodarczej i walutowej (Wielka Brytania, Szwecja, Dania) i do państw trzecich

• Do wspierania sprawnego działania systemów płatniczych

• Kontrolne i karne wobec państw członkowskich jak i wobec poszczególnych banków centralnych wchodzących w skład ESBC, a także innych podmiotów np. banków komercyjnych

• Opiniodawcze i doradcze

• Statystyczno-porównawcze

• Prawotwórcze

Te kompetencje zostały rozdzielone pomiędzy wyżej wymienione organy.

EBC będący trzonem ESBC został wyposażony w osobowość prawną, która gwarantuje mu najszerszy zakres zdolności prawnej dostępny w systemach prawnych państw członkowskich.

W szczególności kraje członkowskie muszą zapewnić prawo do nabywania i zbywania rzeczy ruchomych, nieruchomości i dokonywania im czynności prawnych.

EBC posiada czynną legitymację procesową przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości tylko w zakresie potrzebnym do ochrony własnych prelongatyw.

EBC posiada zdolność prawną międzynarodową i uznany jest za podmiot prawa międzynarodowego publicznego.

Aktami prawnymi wydawanymi przez EBC są rozporządzenia, decyzje, zalecenia oraz opinie. Bo akty te mogą być wydawane jedynie w ramach ograniczeń kompetencyjnych określonych w traktacie z Maasticht tj. w celu realizowania nazewnictwa naśladującego nazewnictwo aktów prawa wspólnotowego. Należy pamiętać o odrębnościach tych aktów. Ich katalog też jest inny (brakuje dyrektyw), ale są wskazówki, jako źródło prawa mające zastosowanie tylko wobec narodowych banków centralnych.

RADA ZARZĄDZAJĄCA

• Określa wytyczne i wydaje decyzje niezbędne do wykonywania statutowych działań ESBC

• Składa się z członków zarządu oraz prezesów banków centralnych tych krajów, które zostały zakwalifikowane do III etapu Unii Gospodarczej i Walutowej

• Działa w oparciu o reguły postępowania, w których określone zostały także zasady wewnętrznej organizacji rady. Zgodnie z tymi regułami każdy z członków rady ma jeden głos, możliwe jest głosowanie na odległość, a gdy członek zarządu nie może głosować przez dłuższy czas, może on wyznaczyć stałego zastępcę do uczestnictwa w głosowaniach

Reguły postępowania pozwalają Radzie Zarządzającej na tworzenie wyspecjalizowanych komitetów pełniących funkcje pomocnicze wobec niej oraz wobec zarządu europejskiego banku centralnego.

Obecnie w EBC działają:

• Komitet rachunkowy (rozchodów?) i dochodów pieniężnych

• Komitet nadzoru bankowego

• Komitet emisji banknotów

• Komitet budżetowy

• Komitet komunikacji zewnętrznej

• Komitet technologii informatycznej

• Komitet audytorów wewnętrznych

• Komitet stosunków międzynarodowych

Głosowanie w Radzie Zarządzającej odbywa się na zasadzie zwykłej większości głosów przy obecności 2/3 quorum. Jeśli brakuje quorum prezes rady zarządzającej może zwołać obrady nadzwyczajne, na których na których głosowanie nie wymaga quorum. Gdy za=przeciw głos rozstrzygający należy do prezesa rady.

Niektóre decyzje na podstawie wyraźnego upoważnienia mogą być podejmowane na podstawie głosowania tzw. systemem głosów ważonych, w których głosy oddane przez poszczególnych członków są ważone wg. udziału poszczególnych banków centralnych reprezentowanym w radzie w kapitale własnym EBC.

Decyzje dotyczące tego są to:

• Wprowadzanie zmian i podejmowanie innych decyzji dotyczących kapitału EBC

• Decyzje dotyczące udziału w kapitale EBC

• Decyzje dotyczące rozdysponowania rezerw walutowych między EBC a narodowymi bankami centralnymi

• Decyzje dotyczące alokacji dochodów z tytułu utrzymania i zarządzania rezerwami walutowymi

• Dotyczące alokacji zysków i strat

Zgodnie ze statutem Rada Zarządzająca zbiera się co najmniej 10 razy w roku. Sprawozdania mają charakter poufny, ale można wyniki dyskusji podać do opinii publicznej.

Do zadań Rady Zarządzającej należy:

• Uchwalanie wytycznych i podejmowanie decyzji niezbędnych do wykonania zadań spoczywających na ESBC

• Określanie polityki pieniężnej wspólnoty

• Uchwalanie aktów prawnych

• Pełnienie funkcji konsultacyjnych

• Podejmowanie decyzji o współpracy międzynarodowej EBC

ZARZĄD

Składa się z:

• prezesa odpowiedzialnego za kierowanie EBC i reprezentowanie go na zewnątrz oraz za sprawowanie kontroli wewnętrznej

• 3 wice prezesów odpowiedzialnych za finanse wewnętrzne, sprawy personalne i prawne

• 4 członków zwykłych odpowiedzialnych za emisję banknotów, statystykę, systemy informatyczne, operacje rynku pieniężnego i walutowego, badania i analizy makroekonomiczne, stosunki europejskie i międzynarodowe, nadzór bankowy i rozliczenia prem?

Członkowie wybierani są na nieodnawialną 8 letnią kadencję za zgodą państw członkowskich na podstawie zalecenia Rady Unii Europejskiej uzgodnionego z parlamentem Europejskim oraz Radą Zarządzającą.

Kandydaci na członków ZARZĄDU muszą spełniać oba warunki:

• Posiadanie uznanej pozycji zawodowej

• Posiadanie doświadczenia w sprawach pieniężnych/ bankowych

Kandydaci muszą legitymować się obywatelstwem jednego z państw Unii Europejskiej

Odwołanie członka zarządu jest możliwe, gdy przestał on spełniać warunki wymagane do pełnienia swych obowiązków lub gdy został uznany za winnego poważnego naruszenia prawa.

Każdy z członków zarządu obecny na jego posiedzeniu ma 1 głos. Zarząd uchwały podejmuje większością głosów, gdy za=przeciw decyduje głos prezesa. Zarząd podejmuje decyzje w obecności 2/3 członów.

Zadania ZARZĄDU:

Odpowiedzialny za prowadzenie bieżącej działalności EBC, natury organizacyjnej wobec Rady Zarządzającej - przygotowanie obrad rady

Rada Zarządzająca może rozszerzyć skład zarządu

Rada Zarządzająca może scedować na zarząd swoje uprawnienia dotyczące wydawania aktów do których ma ona kompetencje,

Rada Generalna RG

To organ tymczasowy działający w ramach ESBC, tymczasowość wiąże się z okresem z jakim w niektóre państwa UE pozostawały będą poza strefą Euro. Podstawą prawną jest traktat i statut.

Działalność RG jest ograniczona postanowieniem traktatu przewidującego że organami decyzyjnymi EBC jest tylko RZ i Z.

Kompetencje RG w sferze tworzenia i stosowania prawa nie mogą modyfikować ani ograniczać kompetencji ESBC i EBC ani narodów BC, które to kompetencje określone są przez traktat i statut.

Skład RG

Członkowie zarządu EBC, prezesi wszystkich BC krajów UE (a nie Unii Gosp.-Walutowej)

Skład RG jest taki sam jak skład RZ tylko wchodzą tam też WB Dania i Szwecja.

RG działa na podstawie przyjętych przez siebie reguł postępowania. Obsługę operacyjną zapewnia EBC.

Charakter kompetencji RG:

RG jest trzecim pełnoprawnym organem w strukturze ESBC

Traktat osłabia statut który upoważnia RG do wydania decyzji zobowiązujących kraje członkowskie UE będące poza eurosystemem do wpłacenia minimalnego ułamka kapitału założycielskiego do EBC na pokrycie jego kosztów operacyjnych.

Uzasadnieniem tego jest zasada: żadne obowiązki nie mogą być nałożone na państwo bez jego zgody. RG jest jedynym ciałem w którym zasiadają prezesi Narodowych BC upoważnieni do wyrażania zgody na wpłacenie kapitału na rzecz EBC.

Zadaniem RG jest kontynuacja wykorzystania tych kompetencji Europejskiego Instytutu Walutowego (przygotowanie podstaw instytucjonalnych i prawnych dla EBC, powstał w II etapie UG, został zlikwidowany w 07.90?), które nie zostały przejęte przez EBC.

• Zadania, których celem jest ułatwienie państwom pozostającym poza strefą euro przygotowania do pełno uczestnictwa w UGiW oraz jednolitej polityce

• Pełni funkcje doradcze- bierze udział w procedurze uchwalania statutów państw nie będących w UGiW tzw. procedura abrogacji, udział polega na udzielaniu porad (działania konsultacyjne)

• Udział w tworzeniu podstaw systemu zbierania informacji statystycznej na potrzeby EBC niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w zakresie polityki pieniężnej.

Statut EBC przewiduje udział o szerszej reprezentacji banków UE aniżeli ma to miejsce w RZ.

Ten warunek spełnia RG składająca się także z w/w prezesów?. Jej udział w kształtowaniu ram prawnych, zbierania informacji statystycznych sprzyja adekwatnemu prowadzeniu polityki pieniężnej.

• RG ma wspomagać EBC w wykonywaniu jego zadań dotyczących obowiązku składania okresowych sprawozdań w radzie i komisji w tworzeniu aparatu księgowego, statystyk, niezbędnego do prawidłowego wywiązania się z tego obowiązku.

• RG wykonuje kompetencje RZ w zakresie wyliczania klucza udziału państw członkowskich w kapitale własnym EBC

• RG brała udział w przygotowaniach do nieodwracalnego zamrożenia kursów walut krajów UE, które poprzedzało przejście do etapu III UGiW.

KOMITET EKONOMICZNY I FINANSOWY

Instytucja należąca do III etapu budowy UGiW zastąpił Komitet Walutowy (organ doradczy, zadanie: monitorowanie i opracowanie opinii i propozycji w zakresie polityki pieniężnej i finansowej, system rozliczeń, zlikwidowany z mocy pracy).

Kompetencje KEiF są modyfikacją kompetencji KW:

• Kierowanie do rady i komisji opinii sporządzonych na żądanie tych organów

• Monitorowanie sytuacji gosp. i finansowej państw członkowskich i wspólnoty

• Branie udziału w przygotowywaniu środków prawnych i gospodarczych Rady

• Analizy i sprawozdania na potrzeby rady i komisji dotyczące swobody przepływu kapitałów, płatności, funkcjonowania systemu płatniczego w państwach spoza strefy euro.

Skład komitetu-34 osoby

• Po dwóch przedstawicieli każdego państwa członkowskiego + Komisji Europejskiej + EBC

Eksperci o wysokich kwalifikacjach z zakresu gospodarki.

Wielkość kapitałów własnych w EBC (100%)

Wielkość wnoszona przez poszczególne państwa (w %)

Bank:

• Belgii 2,88

• Danii 1,657

• Niemiec 24,409

• Hiszpanii 8,83

• Francji 16,87

• Irlandii 0,83

• Włoch 14,96

• Luxemburgu 0,146

• Holandii 4,27

• Austrii 2,36

• Portugalii 1,92

• Finlandii 1,39

• Grecji 2,058

• Szwecji 2,65

• Anglii 16,71

ESBC

Stanowi ramy współpracy EBC z narodowymi bankami centralnymi.

Skład

EBC i narodowe banki centralne

Podstawą prawną działania ESBC jest traktat z Maastricht

Statut

Europejski System Banków Centralnych to zespół wszystkich banków centralnych państw członkowskich UE ściśle współpracujących w zakresie swoich ustawowych kompetencji, prezentowanych w Radzie Centralnej.

Eurosys (węższe) obejmuje tylko państwa biorące udział w 3 etapie

Reprezentowane we wszystkich organach EBC i ESBC.

Zakresy częściowo się pokrywają

ESBC nie ma samodzielnej osobowości prawnej > nie może być stroną operacji otwartego rynku i innych transakcji, za pomocą których bank centralny kształtuje polityką pieniężną.

Stroną transakcji jest EBC lub narodowe BC.

ESBC nie dysponuje legitymacją procesową przed ETS ( Europejski Trybunał Sprawiedliwości) nie jest podmiotem prawa międzynarodowego.

Główne kompetencje ESBC:

• Zagwarantowanie stabilności siły nabywczej euro na zewnątrz (w kontaktach z państwami spoza Unii gosp. i bankowej) gł. środkiem do tego celu jest zagwarantowanie niskiego poziomu inflacji.

• Zagwarantowanie stabilności zmian kursowych w stosunkach zewnętrznych z innymi walutami.

• Sporządzanie i analizowanie statystyk bankowych przepływów płatności, sterowanie emisji euro.

Pozycja i rola Narodowych Banków Centralnych

Podział na 2 grupy:

1. Banki centralne krajów biorących udzial w Unii Gosp i Walutowej

2. Banki centralne pozostałych krajów członkowskich UE

Różnica polega na tym że b) są wyłączone z możliwości kreowania i konieczności wykonywania polityki pieniężnej EBC > znaczne ograniczenie kompetencji EBC wobec tych banków.

Związki BC polegają na tym (art. 12 statutu), że w zakresie uznanym za konieczny i stosowny EBC ma prawo zwrócić się do NBC, by te podjęły działania, które stanowią część zadań ESBC. Oznacza to, że z zachowaniem zasad subsydiarności, proporcjonalności i legalności EBC ma prawo imperatywnego kształtowania postępowania NBC. Banki te nie muszą wypełniać wyłącznie zadania powierzonego im przez EBC. Mogą one wypełniać nadal inne funkcje inne niż przewidziane dla ESBC, czynią to na własną odpowiedzialność i swój rachunek. Zawsze Rada Zarządzająca EBC decyzją podjętą 2/3 głosów może stwierdzić, że te dodatkowe funkcje przeszkadzają NBC w prawidłowym wypełnianiu obowiązków wynikających z ESBC i może tymi głosami wezwać bank do zarzucenia wypełniania tych zadań.

Wynika z tego, że EBC jest swoistym dysponentem kompetencji banków narodowych.

Obowiązki wynikające z uczestnictwa w ESBC mają podstawowy charakter.

Nie dotyczy to sfer działania NBC, które znalazły się całkowicie poza obszarem kompetencji Banków Narodowych. W ramach ESBC można sformułować zasady dotyczące stosunków finansowych między EBC i NBC:

1. zasada rozdziału dochodów wynikających z wykonywania ESBC polityki pieniężnej

2. zasada rozdziału zysków netto między EBC i NBC

3. zasada fakultatywnego wyrównywania strat poniesionych przez BC a wynikających z emisji banknotów euro

4. zasada finansowania strat EBC z ogólnego funduszu rezerwowego (gdy on nie wystarczy z dochodu pochodzącego z emisji pieniądza nadzoru bankowego)

uczestnicy: specjaliści z różnych państw

przygotowywane są szczegółowe opinie i projekty dotyczące konkretnych spraw związanych z poprawą warunków bezpieczeństwa finansowego.

Współdziałają EBC z bankiem rozrachunków międzynarodowych( z siedzibą w Bazylei- posiada doświadczenie i osiągnięcia w zakresie kształtowania standardów gospodarowania i bezpieczeństwa finansowego banków.

Przedstawiciele EBC mają status obserwatora w Międzynarodowym Funduszu Walutowym w Waszyngtonie, oraz OECD ( Organizacji Współpracy i Rozwoju w Paryżu)- aktywnie uczestniczą w pracach dotyczących banków

KOMITET NADZORU BANKOWEGO (Europejskiej ... =ESBC)

Funkcją ESBC (eurosystemu) jest przyczynienie się do współpracy z kompetentnymi organami międzynarodowymi w ramach realizacji funkcji nadzoru nad działalnością Instytucji Kredytowych (IK) i stabilności systemu finansowego

Państwa Członkowskie otrzymały swoje prelegatywy w zakresie nadzoru jednak możliwe jest sprawozdanie nadzoru przez Radę Zarządzającą EBC

Wspieranie władz nadzorczych państw członkowskich w kształtowaniu warunków bezpieczeństwa finansowego i stabilności sektora bankowego (w skali całej Unii Europejskiej przez EBC) dokonuje się przez:

1. Ustawowo zagwarantowany udział EBC w opiniowaniu wszelkich aktów prawnych dotyczących kształtowania warunków rozważnego gospodarowania przez banki powiększonymi depozytami

2. Prowadzenie systematycznego monitoringu i analizy sytuacji na rynku bankowym, zwłaszcza z punktu widzenia zachowania odpowiedniej płynności płatniczej przez banki i utrzymania przez nie wypłacalności.

3. Sygnalizowanie potencjalnych zagrożeń w tym zakresie i organizowanie współpracy pomiędzy instytucjami odpowiedzialnymi za nadzór bankowy.

W skład Komitetu Nadzoru Bankowego wchodzą:

przedstawiciele Krajowych Organów Nadzoru Bankowego i Finansowego

Nie ma w traktacie z Mastricht normy, która powołałaby taki organ wykonujący nadzór bankowy na jednolitych zasadach

Założenie Konwergencji Prawnej:

ujednolicenie zasad prawa bankowego ( a nie przepisów prawnych)

Zasadą , która miała być osiągnięta jako cel główny konwergencji prawnej było zwiększenie i zagwarantowanie niezależności poszczególnych banków centralnych oraz zharmonizowanie uprawnień w dziedzinie kształtowania i realizacji polityki pieniężnej.

Brak nacisku na harmonizację nadzoru bankowego:

to wynik różnych rozwiązań w różnych państwach UE (zróżnicowanie systemu nadzoru w różnych państwach)

Na 15 państw Unii Europejskiej:

- 7 państwach - Nadzór Bankowy jest w strukturze bankowej (BC)

- 8 państwach - Nadzór Bankowy jest poza tą strukturą (oddzielna instytucja/organizacja)

W Polsce KNB : KNB prezes = prezes NBP

kolejny powód to tendencja związana z przenikaniem się zakresów działania banków i nie bankowych instytucji finansowych (IF) do przekształcenia branżowych (bankowych, ubezpieczenie) Instytucji Nadzorczych w kompleksowe Instytucje Nadzoru Bankowego / Finansowego (np. W. Brytania)

NIEZALEŻNOŚĆ BANKÓW CENTRALNYCH (NACZELNA ZASADA = CEL GŁÓWNY ESBC)

Głównym celem ESBC osiągnięcie i utrzymanie stabilności cen

Cel ten powinien zostać osiągnięty za pomocą wspólnej polityki pieniężnej prowadzonej w ramach eurosystemu.

Państwa poza tym systemem mają obowiązek takiego dostosowania samodzielnie prowadzonej polityki pieniężnej by osiągnąć pożądaną stabilność polityki cen.

Gwarancją realizacji tej wartości jest niezależność ESBC, EBC , NBC i członków organów decyzyjnych

ASPEKTY NIEZALEŻNOŚCI (4):

1. Niezależności Funkcjonalnej

2. Niezależności Personalnej

3. Niezależności Finansowej

4. Niezależności Instytucjonalnej

1.Niezależność Funkcjonalna:

Rodzaj obowiązku , który skupia się na zagwarantowaniu przez państwa członkowskie ESBC takiego określenia kompetencji poszczególnych banków centralnych, który jest materialnie i formalnie zgodny z postanowieniami traktatu dotyczącymi ESBC.

Głównym przejawem tej niezależności jest wyłączna kompetencja do kształtowania polityki pieniężnej oraz jej realizacji.

Ustawy NBC mogą również przewidywać dla tych banków inne zadania , muszą określać granice tych innych zadań. Inne zadania NBC dokonane na ich własną odpowiedzialność i ryzyko (patrz wcześniej).

2.Niezależność Personalna:

Jest zapewniona przez długi okres kadencji prezesów banków centralnych , który minimum wynosi 5 lat.

Jest to okres odpowiadający kadencjom parlamentarnym i parlamentom Europejskim.

Świadczy to o słabości niezależności personalnej, która miała zapewnić prowadzenie banku przez gubernatora (osobę) niezwiązanego z żadną siłą polit. oraz ochroną kierunku prowadzonej polityki monetarnej przed zmianami dotyczącymi utworzenia innej większości parlamentarnej.

O tej niezależności mówi także statut EBC i ESBC gdy dotyczy on składu osobowego zarządu EBC : „Członkowie zarządu nie mogą w czasie trwania mandatu wykonywać innych zadań nawet non-profit (8lat)”

Sposób powołania członków zarządu:

Członkowie muszą rekrutować się z pośród osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem w sferze bank. i monetarn.

Ich wybór poprzedzony zgodą wszystkich państw członkowskich musi być konsultowany z Radą Nadzorczą i parlamentem europejskim na podstawie rekomendacji Rady Ministrów ( ma to zapobiec faworyzowaniu interesów państwowych i szczególnej polityki pieniężnej)

Ograniczony bardzo sposób odwołania członka zarządu z jego funkcji:

• w związku z zaprzestaniem spełniania wymagań koniecznych do sprawowania stanowiska

• w związku z wyrokiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przeciwko członkowi zarządu

3.Niezależność Finansowa:

Jest to wymóg, który wiąże się z zapewnieniem NBC dostatecznych zasobów pieniężnych, które umożliwiają im wykonanie zadań związanych z uczestnictwem w Europejskim Systemie Banków Centralnych

Ta zasada znajduje swoje rozwiązanie w :

• sposobie podziału dochodów uzyskanych z realizacji zadań ustawowych przez ESBC między NBC ,

• podziale zysku netto przez EBC

• sposobie kształtowania warunków płacy i pracy dla osób zatrudnionych w ESBC.

4.Niezależność Instytucjonalna:

Zakaz ubiegania się o instrukcje lub przyjmowania ich od instytucji lub organów wspólnoty albo od rządu państw członkowskich lub innej instytucji państw członkowskich.

Instytucje , organy i rządy zobowiązują się szanować tą zasadę i zobowiązują się nie wywierać nacisku na członków organów podejmujących decyzję w EBC lub NBC w granicach wykonywanych przez nich zadań.

Jest to zobowiązanie do nie przyjmowania współpracy iż innymi strukturami rządowymi, z drugiej strony wstrzymanie się organów rządowych od ingerencji.

Podmioty ESBC i osoby odpowiedzialne za politykę tego systemu zobowiązane są do wystrzegania się wszelkich instrukcji (czyli aktów celowych zawierających określoną treść) sformułowanych w sposób nie budzący wątpliwości co do intencji ich udzielającego.

Pojęcie wpływu od którego powinny się powstrzymywać instytucje finansowe (rządy) obejmuje sytuacje niejednoznaczne:

• przyszłe korzyści nie związane bezpośrednio z pełnioną funkcją lub pieniędzy a polegającą na zwiększeniu prestiżu hierarchii(ramach) instytucji Unijnych.

• musi być określone przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości.

Dozwoloną współpracą z organami państwa jest udzielanie informacji expose (po fakcie) takiej która nie podlega zachowaniu tajemnicy a osoba udzielająca jej nie jest w żaden sposób odpowiedzialna przed gremium, które jej informacji żąda.

Zasada (reguła) podejmowania decyzji większością głosów w Radzie Zarządzającej i przez Zarząd.

Istnieje powszechna opinia w strukturach EBC że grupa jest bardziej odporna na naciski

Głosowanie w systemie większościowym uniezależnia organy podejmujące decyzje od poglądów i opinii jednostek i chroni przez paraliżem decyzyjnym gdy nie można uzyskać akceptacji tej decyzji przez wszystkich członków organów.

Jedna osoba jeden głos podkreśla to strukturę instytucjonalną rady zarządu w której 12 gubernatorów działa jako 12 niezależnych ekspertów a nie jako przedstawiciele zrzeszonych państw.

Ta formuła niezależności ESBC (wzorowana na rozwiązaniach Deutche Budes Bank) bywa przedmiotem krytyki za brak demokratycznej. Jako zarzut podnosi się, że ona pozbawiona jest / eliminuje kontrolę nad bardzo ważną dziedziną polityki gospodarczej a ciężar decyzji strategicznej pozostaje w rękach garstki urzędników.

Obalenie: Traktat o Unii Europejskiej a także Statut EBS, EBSC został podpisany przez demokratycznie wybranych szefów państw a ratyfikowany przez demokratycznie wybrane parlamenty.

Prezes EBC jest zobowiązany do corocznego przedstawienia Parlamentowi Europejskiemu , Radzie i Komisji Europejskiej raportu dotyczącego działalności ESBC oraz polityki pieniężnej za poprzedni i bieżący rok.

Ten raport jest przedmiotem debaty i oceny na forum Parlamentu Europejskiego.

Każdy członek zarządu może zostać wezwany do przedstawienia informacji , udzielenia wyjaśnień przez Komisją Parlamentu Europejskiego.

ZASADA ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA PROWADZONĄ POLITYKE MONETARNĄ

Jest ona zapisana w statucie ESBC obowiązkiem ESBC jest określenie i realizacja polityki monetarnej wspólnoty.

Na poszczególne organy decyzyjne EBC została nałożona odpowiedzialność za realizację określonych funkcji.

Rada Zarządzająca odpowiedzialna za opracowanie wskazówek oraz za podejmowanie decyzji związanych z wykonywaniem zadań ESBC powinna formułować politykę monetarną wspólnoty w tym podejmować decyzje dotyczące średnio określonych celów polityki, wartości głównych wskazówek i dostarczenia rezerw w obrębie ESBC.

Powinna opracować wskazówki niezbędne dla wdrożenia tych decyzji i podjąć podejmowanie decyzji dotyczących współpracy międzynarodowej

ZARZĄD

Realizacja polityki monetarnej w ramach wskazówek opracowanych przez Radę Zarządu poprzez przekazanie instrukcji NBC a Także gdy uzna to za właściwe przekazanie zadań EBC do NBC.

Odpowiedzialność za nie lub za niewłaściwe wykonanie w/w zobowiązań Rady Zarządu i Zarządu może być:

• sądowa,

• finansowa

• osobista

Zaniechania EBC mogą zostać poddane Europejskiemu Trybunałowi Sprawiedliwości. Problemy roszczeń , gdy jedną ze stron jest EBC są rozpatrywane w sądach państw członkowskich chyba że spór podlega kompetencji Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Roszczenia wynikające z umów rozpatrujemy wg. Prawa stosowanego do danej umowy.

EBC ponosi odpowiedzialność za naprawienie wszelkich szkód spowodowanych przez jego organy i urzędników przy wykorzystaniu powierzonych mu zadań. Odpowiedzialność urzędników regulowana jest regulaminami pracy (warunków zatrudnienia).

Zobowiązania prawa publicznego to Eur.Tryb.Spraw. dzierży (???) jurysdykcją w sprawach dotyczących wypełniania przez NBC obowiązków wynikających ze statutu , ale to jest środek ostateczny i jego zastosowanie powinno być poprzedzone najpierw opinią EBC w kwestii obowiązku leżącego u podstaw sporu wraz z zarezerwowaniem czasu potrzebnego na odpowiedzi zainteresowanego NBC.

TA CZĘŚĆ BĘDZIE UZUPEŁNIONA - 4 strony

Narzędzia polityki pieniężnej cd.

Rezerwy obowiązkowe - RO

Bank Centralny może wymagać od IK mających siedzibę w państwach członkowskich i biorących udział w 3 etapie unii odprowadzania rezerw obowiązek do EBC lub banku narodowego

Struktura rezerw

Art. 19/statutu w kompetencjach rady zarządzającej leży wydanie rozporządzeń dot. obliczania i określania rezerw RM - Rada Ministrów UE ma wyłączną kompetencje do określania podstaw naliczania rezerw oraz max dowolnego stosunku proporcjonalnego między wysokością rezerw a podstawę ich naliczania i ma podstawy do naliczania sankcji, gdy naruszano przepisy.

RM przyjmuje akt prawny określający ramy obowiązku w/w EBC ma przywilej wystąpienia z taką inicjatywą i zakreślenia ram i realizacji (co znajduje odbicie w treści rozporządzenia RM)

EBC wydaje akty o charakterze operacyjnym uściślając treść obowiązku gwarantując jego poprawne wykonanie.

Wydane zostały dwa akty regulujące RO:

• o charakterze ramowym: Rozporządzenie Rady z 11.98 - 2531/98 w sprawie stosowania RO przez EBC,

• rozporządzenie EBC w sprawie stosowania RO z 12.98 - 2818/98.

AD 1

Dot. wszystkich IK z siedzibą na terytorium któregokolwiek z krajów uczestniczących w 3 etapie unii walutowej oraz ich oddziałów. Dla potrzeb nadzoru skonsolidowanego oraz nadzoru i kontroli. Koncentracji zaangażowań pojęcie IK rozszerzone o każdy podmiot państwowy lub prywatny posiadający licencje / oddziały w państwach trzecich.

Obowiązkiem odprowadzenia R są objęte oddziały IK na terytorium erousystemu nawet gdy instytucje macierzyste nie mają na tym terenie siedziby. Oddziałem IK jest miejsce prowadzenia działalności, które prawnie stanowi podległa część IK realizujące wszystkie bądź niektóre spośród transakcji nieodłącznie związanych z działalnością IK

2 Jako jeden oddział ...działalność ustanowionych w tym samym państwie przez IK z centralą w innym państwie członkowskim.

Dla równowagi oddziały IK, których instytucje macierzyste mają siedzibę na terenie eurosystemu, a które same prowadzą działalność poza tym obszarem, są zwolnione z obowiązku odprowadzania rezerw. EBC może zastosować wyłączenia podmiotowe na podst. Ustalonych przez siebie generalnych kryteriów, które nie mogą mieć charakteru dyskryminującego tzn. muszą być sformułowane precyzyjnie by umożliwić IK je spełniającym, skorzystanie ze zwolnienia.

Zwolnienia podmiotowe dot. odprowadzenia rezerw:

• banków, które w określonym momencie podlegają postępowaniu upadłościowemu / układowemu / naprawczemu.

• Instytucji, które w określonym momencie wykonują szczególną misję, prowadzą działalność w szczególny sposób nie konkurując z bankami objętymi obowiązkiem odprowadzenia rezerw.

Zwolnienia indywidualne instytucji której ze wszystkich zebranych depozytów tworzy się fundusz celowy przeznaczony na pomoc międzynarodową lub rozwój regionalny. Podstawą do zwolnienia jest zgoda indywidualnego EBC.

Naliczanie RO w eurosystemie

Podstawą do naliczania jest wartość pasywów bilansowych IK wynikających z przyjęcia przez nie depozytów. Ta podstawa jest zwiększana o pasywa pozabilansowe tj. zobowiązania wynikające z przyjęcia depozytów, z emisji papierów dłużnych oraz innych papierów rynku pieniężnego. Podstawa może być pomniejszona. EBC ma kompetencje do wyłącznie z podst pasywów odzwierciedlających wierzytelność danej IK wobec innych instytucji o tym samym charakterze.

Wyłączeniu podlegają też wierzytelności wobec ESBC lub narodowych banków centralnych wchodzących w skład w systemu. Inne wyłączenia: EBC jest uprawniony do wyłączenia poszczególnych rodzajów aktywów z kategorii zobowiązań tworzących część podstawy naliczania rezerw obowiązkowych ale nie może mieć formy dyskryminującej inne IK. Podstawą wyliczenia RO stanowi wartość określonych pasywów odzwierciedlających wartość przyjętych przez IK depozytów.

W razie emisji i sprzedaży przez IK pap. Wartościowych np. bonów lokacyjnych spowoduje że po ich stronie wzrosną pasywa ale w rozumieniu tego rozporządzenia papiery k idą aktywami dlatego EBC może pomniejszyć podst. Naliczania RO o wartości wyemitowanych pap. Wartościowych.

Pasywa wynikające z:

• przyjęcia depozytów przez IK

• emisji przez IK papierów wartościowych, (zdefiniowane w rozporządzeniu EBC 2818/98)

• emisji pap. Wartościowych rynku pieniężnego (zdefiniowane w rozporządzeniu EBC 2818/98)

Z podst. Naliczania RO wyłączone te pasywa które odzwierciedlają te zobowiązania IK wobec innych IK zwolnionych z obowiązku odprowadzenia RO.

Ciężar dowodu jest na prawnej wywodzącej dla siebie korzystne skutki prawne. Wyjątkowo w odniesieniu do dłużnych pap. Wartościowych z terminem wymagalności do 2 lat oraz pap. Rynku pieniężnego przyjęto mniej surowe zasady zgodnie z którymi przy braku możliwości udowodnienia że znajdują się one w posiadaniu zwolnionych z obowiązku utrzymywania rezerw, bank może zastosować tzw. standardową obniżkę podstawy naliczania rezerw w kwocie określonej przez EBC.

EBC jest uprawniony do ustalenia stopy rezerw w przedziale <0,10% podstawy ich naliczania>

EBC może zastosować różne stopy rezerw dla różnych grup pasywów.

EBC przyjął dwie stopy rezerw

• standardową stopę rezerw = 2%

• w stosunku do takich zobowiązań jak: depozytów z terminem wymagalności >2 lat oraz depozytów z terminem wypowiedzenia >=2 lata

....

• dłużnych pap. Wartościowych ...

Stopa rezerwy wynosi 0%

Jest on relatywnie niski w porównaniu do poziomu tych stóp dotychczas stosowanych w wielu krajach będących w 3 etapie unii. Można to wytłumaczyć tym: Polityka pieniężna EBC opiera się w gł. mierze na operacjach otwartego rynku. W niektórych krajach eurosystemu (Belgia, Luksemburg) rezerwy nie były stosowane.

Wszystkie kraje UE nie wchodzące do eurosystemu nie stosują rezerw obowiązkowych. Gdyby RO były za wysokie - zaburzenie warunków wolnej konkurencji między bankami.

Naliczanie rezerwy odbywa się w oparciu o wyliczenia wielkości jej podstawy na ostatni dzień poprzedzający początek okresu utrzymywania rezerw.

Okres utrzymywania RO=1 miesiąc. Do wyliczenia ostatecznej kwoty RO nie wystarczy tylko określenie jej podstawy i zastosowania odpowiedniej stopy. Istnieje możliwość standardowego pomniejszenia wyliczanej kwoty o 100 tyś. Euro. To odliczenia przysługuje każdej IK, która podlega obowiązkowi odprowadzenia rezerw.

Rezerwy utrzymywane w EBC lub narodowych bank narod. W narodowych bankach krajów, w których IK ma swoją siedzibę tzn. zwykłe miejsce działalności gwarantujące wystarczający związek prawny i z terytorium na którym ona działa.

W oparciu o krajowe reguły działania nie da się określić siedziby to i sama określa, który jej zakład jest odpowiedzialny za odprowadzenie RO. Jeżeli IK posiada konta rozliczeniowa w NBC to może wykorzystać do rozliczenia. Warunek jest spełniony gdy średnia kwota na koniec dnia w wymaganym okresie >= kwota wyliczana w oparciu o obowiązujące reguły.

RO odprowadzone do NBC ESBC są oprocentowane. Całkowita suma odsetek = kwocie wynikającej z przemnożenia rezerw w danym okresie utrzymanie o uśrednioną dla nich stopę % stosowaną dla operacji refinansowych ESBC. Wypłata następuje w 2 dniu roboczym następującym po zakończeniu okresu ich naliczania.

Szczególnymi obowiązkami objęte są grupy kapitałowe. Oprócz standardowego odliczenia RO do grup kapitałowych odnoszą się odrębności:

Instytucja pośrednika. Włożenie na pośrednika obowiązku zarządzania RO wymaga zgody odpowiedzialnego NBC. Zgoda ta udzielana po spełnieniu w/w warunków: I pośrednicząca podlega obowiązkowi utrzymywania RO obowiązek ten wpływa na administrację w jednostce pełniącej rolę pośrednika w sposób wykraczający zwykłe odprowadzanie RO.

EURO

Protoplastą euro było equ wprowadzone początkowo w 9 krajach. Potem drahma grecka w 1984 r. peso hiszpańskie i portugalskie esqudo - rok 1989.

Zgodnie z wakatem UE koszyk zamknięto 1.11.1993 (wejście w życie traktatu o UE) waluty trzech krajów znalazły się poza koszykiem equ: Austria, Finlandia, Szwecja.

Wprowadzenie euro w trzech fazach.

1. 1.01.1998 w maju w Brukseli decyzja o zakwalifikowaniu państw do 3 etapu unii gospodarczej. Zaczęły one zmiany strukturalne (zapewnienie niezależności banku centralnego (Belgia, Holandia). Konieczność utworzenia organu pełniącego rolę EBC. Państwo nie mające narodowego banku centralnego (luksemburg). Jesienią 98 dwa ostatnie kraje: Luksemburg, Francja kończą okres konwergencji prawnej przepisów prawa UE. Maj 98 - powołuje się I władze EBC. Prezes EBC holender Wilhelm Disenberg. Kadencja prezesa trwa ... Siedziba EBC Franfurkt nad Menem. EBC zastąpił Europejski Instytut Walutowy.

2. 1.01.99-31.12.2001 - drugi etap euro w stosunku do equ 1:1

3. 3 etap 1.01.2002-31.07.2002. 1.01 wprowadzono do obiegu monety i banknoty euro. Przygotowania zaczęto 1.09.2001. W Polsce w grudniu 2001 EBC wypożyczył euro i dostał zabezpieczenie równej wartości.

Emitent euro banknoty - EBC. Banknoty awers - mapa zjednoczonej europy, rewers - łuki , okna, drzwi , mosty

Emitent euro moneta - narodowe banki centralne państw członkowskich + Watykan. Awers - nominał wybity. Rewers - znaki narodowe

1 euro = 100 centów

banknoty = 5, 10, 20, 50, 100, 200

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

1

---