DORADZTWO PODATKOWE, Wykłady rachunkowość bankowość


KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI

WYDZIAŁ PRAWA, PRAWA KANONICZNEGO I ADMINISTRACJI

SEKCJA PRAWA

MARCIN WROŃSKI

Nr albumu 62173

DORADZTWO PODATKOWE

PRACA MAGISTERSKA NAPISANA NA

SEMINARIUM Z PRAWA FINANSOWEGO

POD KIERUNKIEM: PROF. DR HAB.

JANA GŁUCHOWSKIEGO

LUBLIN 2002

Spis treści

Wykaz skrótów .................................................................................................... s. 4

Wstęp ..................................................................................................................... s. 5

Rozdział I

Doradztwo podatkowe jako zawód ..................................................................... s. 8

§1. Zakres podmiotowy doradztwa podatkowego ............................................... s. 8

§2. Zakres przedmiotowy doradztwa podatkowego ............................................ s. 9

§3. Warunki nabycia prawa do wykonywania zawodu ....................................... s. 11

§4. Egzamin na doradcę podatkowego ............................................................... s. 12

§5. Praktyka zawodowa ...................................................................................... s. 13

§6. Wpis na listę doradców podatkowych ........................................................... s. 15

§7. Wpis warunkowy na listę doradców podatkowych ....................................... s. 16

§8. Wykonywanie zawodu doradcy podatkowego .............................................. s. 17

§9. Rejestr osób prawnych uprawnionych do wykonywania

doradztwa podatkowego ................................................................................ s. 20

Rozdział II

Umowa o doradztwo podatkowe ......................................................................... s. 21

§ 1 Umowa jako podstawa prawna usługi ........................................................... s. 21

§ 2 Rodzaje i treści umowy ................................................................................ s. 21

§ 3 Skutki niewykonania umowy - odpowiedzialność doradcy podatkowego ... s. 24

§ 4 Skutki niewykonania umowy - odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń ..... s. 25

Rozdział III

Zasady wykonywania zawodu ............................................................................. s. 30

§1 Obowiązki doradcy podatkowego .................................................................. s. 30

§2 Etyka zawodowa ............................................................................................. s. 32

§3 Uprawnienia doradcy podatkowego .............................................................. s. 36

Rozdział IV

Samorząd zawodowy ............................................................................................ s. 39

§1 Krajowa Izba Doradców Podatkowych .......................................................... s. 39

§2 Organy Krajowej Izby Doradców Podatkowych ............................................ s. 39

§3 Pierwszy Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych ........................................ s. 42

Rozdział V

Uregulowania państw europejskich dotyczące doradztwa podatkowego ....... s. 44

§1 Dwa systemy uregulowania doradztwa .......................................................... s. 44

§2 Przykłady państw bez uregulowanej ustawowo instytucji doradztwa ............ s. 44

§3 Przykłady państw w których obowiązuje system niemiecki .......................... s. 46

§4 Europejska Konfederacja Organizacji Doradców Podatkowych .................... s. 48

Zakończenie ........................................................................................................... s. 50

Załącznik nr 1

Umowa zlecenia o usługę doradztwa podatkowego ............................................ s. 52

Załącznik nr 2

Umowa o prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów .................s. 55

Bibliografia ............................................................................................................ s. 67

Wykaz skrótów

Dz.U. - Dziennik Ustaw

FDP - Forum Doradców Podatkowych

KC - Kodeks Cywilny

KIDP - Krajowa Izba Doradców Podatkowych

KK - Kodeks Karny

KPA - Kodeks Postępowania Administracyjnego

KPC - Kodeks Postępowania Cywilnego

KPK - Kodeks Postępowania Karnego

KRDP - Krajowa Rada Doradców Podatkowych

KRS - Krajowy Rejestr Sądowy

KZDP - Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych

NSA - Naczelny Sąd Administracyjny

OP - Ordynacja Podatkowa

OSNA - Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego

PP - Przegląd Podatkowy

PUG - Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

SEFiD - Stowarzyszenie Ekspertów Finansowych i Doradców Podatkowych

SN - Sąd Najwyższy

WSD - Wyższy Sąd Dyscyplinarny

Wstęp

Przejście z gospodarki centralnie sterowanej do gospodarki rynkowej oznaczało znaczne zwiększenie liczby podmiotów gospodarczych. Wprowadzenie w Polsce powszechnego podatku od osób fizycznych i podatku od towarów i usług (VAT) spowodowało powstanie zapotrzebowania na usługi w zakresie prowadzenia ich dokumentacji dla celów podatkowych, (w szczególności ksiąg podatkowych oraz zeznań i deklaracji). Główną przyczyną tego stanu rzeczy była mała znajomość przepisów podatkowych, szczególnie wśród małych i średnich przedsiębiorców oraz duża niestabilność tych przepisów. Powierzenie kontaktów z fiskusem specjaliście zmniejszało ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej.

Dlatego powstało wiele podmiotów gospodarczych świadczących tego rodzaju usługi, do 1997 roku ich działalność nie była regulowana przez żadne przepisy, tzw. biura rachunkowe mógł prowadzić każdy (niekoniecznie osoba w tym kierunku wykształcona), nawet bez wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Nie było też żadnych innych wymagań, chociażby obowiązku ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za powstałe szkody.

Aby zapewnić większe bezpieczeństwo dla podmiotów korzystających z usług wchodzących w zakres doradztwa podatkowego ustawodawca zdecydował się wzorując się na rozwiązaniach niemieckich, na uregulowanie tego rodzaju działalności w formie ustawy, która weszła w życie z dniem pierwszym stycznia 1997 roku. Ustawa określiła zakres przedmiotowy i podmiotowy doradztwa, sposób nabycia uprawnień do wykonywania zawodu, prawa i obowiązki doradcy oraz powołała do życia samorząd zawodowy. Ustanawiała też czteroletni okres przejściowy dla osób dotychczas zajmujących się doradztwem na zdobycie wymaganych kwalifikacji.

Nie wszystkie jednak jej przepisy zostały zrealizowane. Minister finansów nie dopuścił do ukonstytuowania się samorządu, co spowodowało paraliż innych instytucji (np. niemożliwość złożenia egzaminu na doradcę z powodu wygaśnięcia mandatu komisji egzaminacyjnej), a wkrótce wniósł do sejmu projekt nowelizacji ustawy. Zakładał on podzielenie doradców na dwie grupy: biegłych doradców podatkowych (osoby które zdały egzamin na doradcę) i pozostałych doradców (wszystkie inne osoby świadczące usługi doradztwa, wpisane do ewidencji działalności gospodarczej oraz likwidację samorządu zawodowego a także obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

Ostatecznie w wyniku lobbingu środowiska doradców, sejm odszedł od proponowanego kierunku nowelizacji ustawy. Nowelizacja z dnia 4 kwietnia 2001 poprawiła najbardziej kontrowersyjne przepisy ustawy, nie odchodząc od jej głównych założeń.

Celem niniejszej pracy jest opisanie funkcjonowania doradztwa podatkowego w Polsce. Jest ono nadal instytucją bardzo świeżą na naszym gruncie. Wystarczy nadmienić, iż pierwszy Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych, na którym wyłoniono organy samorządu zawodowego ( Krajowej Izby Doradców Podatkowych) odbył się w końcu stycznia bieżącego roku.

Praca została podzielona na pięć rozdziałów, pierwszy z nich omawia zakres podmiotowy i przedmiotowy doradztwa, warunki konieczne do nabycia uprawnień do wykonywania zawodu, egzamin na doradcę podatkowego, zasady odbywania praktyki zawodowej i formy wykonywania zawodu.

Rozdział drugi jest poświęcony rodzajom i formom umów o doradztwo podatkowe, a także skutkom ich nienależytego wykonania; odpowiedzialności doradcy i jego ubezpieczyciela.

Rozdział trzeci zawiera wykaz praw i obowiązków doradcy oraz omawia zasady etyki zawodowej.

Rozdział czwarty opisuje samorząd zawodowy.

Ostatni rozdział jest rozdziałem porównawczym, mającym zadanie ukazania sposobów uregulowania instytucji doradztwa w wybranych krajach europejskich.

Praca zawiera także dwa załączniki w postaci umowy o usługę doradztwa i umowy o prowadzenie księgi przychodów i rozchodów.

Ze względu na fakt, iż osoby prawne uprawnione do wykonywania doradztwa są zobowiązane czynić to wyłącznie przy pomocy osób fizycznych uprawnionych do wykonywania doradztwa niniejsza praca nie poświęca im wiele uwagi.

Rozdział I

Doradztwo podatkowe jako zawód

§1. Zakres podmiotowy doradztwa podatkowego

Ustawa o doradztwie podatkowym nadała doradztwu podatkowemu charakter wolnego zawodu. Określenie wolny zawód jest zwrotem archaicznym, niedookreślonym jakkolwiek używanym zarówno w języku potocznym jak i prawniczym (art. 88 KSH). Istotą wolnego zawodu jest wykonywanie obowiązków zawodowych samodzielnie, na podstawie posiadanego zasobu wiedzy i doświadczenia przy ponoszeniu za wykonywaną pracę pełnej odpowiedzialności.

Zawód doradcy podatkowego w Polsce mogą wykonywać osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych, którym przysługuje prawo do posługiwania się podlegającym ochronie prawnej tytułem: „Doradca podatkowy”. Na zasadzie ochrony praw nabytych zawód ten mogą wykonywać także adwokaci, radcowie prawni oraz biegli rewidenci. Nie przysługuje im jednak tytuł „Doradca podatkowy”.

Doradztwem podatkowym mogą zajmować się także wymienione w ustawie osoby prawne mianowicie:

  1. organizacje zawodowe, spółdzielnie, stowarzyszenia i izby gospodarcze, jeżeli jednym z przedmiotów ich działalności statutowej jest doradztwo podatkowe świadczone wyłącznie na rzecz ich członków

  2. podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych

  3. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne spełniające określone w art. 4 ustawy warunki gwarantujące kontrolę nad nimi doradcom podatkowym.

Osoby prawne mogą wykonywać czynności doradztwa jedynie przez zatrudnionych przez nich doradców podatkowych, radców prawnych lub biegłych rewidentów.

Wykonywanie doradztwa podatkowego przez inne podmioty jest zabronione pod karą grzywny do 50 000 zł.

§2. Zakres przedmiotowy doradztwa podatkowego

Zakres przedmiotowy czynności uznawanych za doradztwo podatkowe został określony w art.2.ust.1i1a ustawy. Obejmuje on następujące działania wykonywane na rzecz lub zlecenie podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych lub osób trzecich odpowiedzialnych za ich zobowiązania podatkowe:

  1. udzielanie porad opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych;

  2. prowadzenie ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie pomocy w tym zakresie;

  3. sporządzanie zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielnie pomocy w tym zakresie.

Nie jest jednak doradztwem podatkowym prowadzenie ksiąg rachunkowych bądź innych ksiąg i ewidencji do celów podatkowych oraz sporządzanie na ich podstawie deklaracji podatkowych przez osoby do tego upoważnione na podstawie innych przepisów.

Taki, a nie inny zakres przedmiotowy doradztwa podatkowego jest wynikiem postulatów zgłaszanych przez doktrynę i środowisko doradców w stosunku do poprzednich uregulowań prawnych. Niewątpliwie dobrym rozwiązaniem jest poszerzenie zakresu czynności doradztwa, które w starej wersji ustawy dotyczyły tylko „zobowiązań podatkowych” do „obowiązków podatkowych”. Poprzednie sformułowanie było nietrafne z kilku wzglądów; przede wszystkim dlatego usługa doradztwa podatkowego ma w zasadzie sens w sytuacji, gdy obowiązek podatkowy nie przekształcił się jeszcze w zobowiązanie podatkowe, polega ona bowiem na wskazaniu, co robić, by legalnie zapłacić jak najniższy podatek, a nie na wskazaniu tylko de facto wysokości, ewentualnie miejsca zapłacenia podatku. Przy dosłownym brzmieniu starej wersji ustawy udzielanie porad i opinii przed zaistnieniem zobowiązania podatkowego nie mogło być traktowanie jako doradztwo. Był to przepis pozwalający na obejście ustawy.

Po drugie „biorąc pod uwagę normatywną definicje pojęcia zobowiązania podatkowego (art.5 OP. - zobowiązanie podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika... ) Przepis ten nie mógł się odnosić do sfery praw i obowiązków płatników i inkasentów”. Zastosowane obecnie sformułowanie „obowiązków podatkowych” powyższe kontrowersje wyklucza, a ponadto „jest niezwykle pojemne oraz elastyczne: dzięki niemu nie spornym będzie, że doradca podatkowy jest w pełni uprawniony do(...) szeregu czynności mniej lub bardziej związanych z tematyką podatkową”, których będzie wymagał od niego klient. Pozwala to świadczyć doradcom bardziej kompleksowe usługi.

W porównaniu z poprzednią wersją ustawy, czynności doradztwa zostały zubożone o jeden punkt - występowanie przed NSA. Regulacja ta została przeniesiona do rozdziału ustawy obejmującego prawa i obowiązki doradcy podatkowego. Z systemowego punktu widzenia jest to potrzebna zmiana - występowanie przez NSA jest bowiem tylko działaniem dodatkowym, ubocznym, a nie podstawowym obowiązkiem doradcy, tym czasem ze starej redakcji wynikało, iż doradca mógł występować przed NSA we wszystkich sprawach, niezależnie od stopnia ich powiązania z problematyką podatkowa. (Szerzej na ten temat w rozdziale III §3).

Niezmieniony został przepis (art.2.1 p.1 w związku z ustępem 3 tegoż artykułu) stwierdzający, iż samo tylko prowadzenie ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych raz jest czynnością doradztwa (gdy wykonuje je doradca),a raz nie jest (gdy wykonuje je osoba uprawniona na mocy innych przepisów). Niewątpliwie należało zostawić w ustawie możliwość prowadzenia ksiąg rachunkowych osobom z odpowiednim wykształceniem i kwalifikacjami, które nie chciały lub nie mogły zostać doradcą podatkowym. Jest jednak bardzo trudno rozdzielić doradztwo podatkowe od zwykłego prowadzenia ksiąg, gdyż obie czynności wymagają tego samego zakresu wiedzy specjalistycznej, a jedynym kryterium rozróżnienia jest ustalanie, czy klient podmiotu dokonującego tych czynności zlecił mu wykonanie tylko danego zadania, czy też miał oprócz tego jakieś wątpliwości wymagające udzielenia wyjaśnień. Takie sformułowanie owego przepisu może narazić podmioty zajmujące się tylko usługowym prowadzeniem ksiąg i ewidencji na zarzut wykonywania doradztwa podatkowego bez stosownych uprawnień. W tej sprawie orzekał już NSA w Białymstoku, który w wyroku z dnia 05.11.98 orzekł, iż: wiedza specjalistyczna pracowników spółki (zajmujących się obsługą rachunkowo-księgową) nie jest wystarczającym argumentem za przyjęciem, iż automatycznie oznacza to doradztwo. „Niemożliwe jest prowadzenie obsługi rachunkowo - księgowej bez wykonania jakiejkolwiek czynności nie zawierającej elementów doradztwa. O tym czy dana usługa ma charakter usługi doradztwa podatkowego, czy też usługi rachunkowo księgowej, decyduje istota i przeważający charakter wykonanej usługi, a nie jej określony element o charakterze doradztwa.(...)Ocenić to dopiero można po jej wykonaniu”.

Podsumowując należy stwierdzić, iż zakres podmiotowy doradztwa podatkowego został przez ustawodawcę określony poprawnie.

§3. Warunki nabycia prawa do wykonywania zawodu

Podstawowymi warunkami do uzyskanie prawa do wykonywania zawodu doradcy podatkowego i posługiwania się chronionym prawnie tytułem „doradcy podatkowego” są:

1 Posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych

2 Korzystanie w pełni z praw publicznych

3 Nie skazitelny charakter i postępowanie dające rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu

4 Posiadanie wyższego wykształcenia

Ze względu na konieczność dostosowania prawa polskiego do prawa UE zrezygnowano z zapisu o wymogu posiadania obywatelstwa polskiego. „Nadal jednak osoba nie będąca obywatelem polskim a zamierzająca wykonywać zawód doradcy podatkowego w Polsce zobowiązana jest wykazać się biegłą znajomością języka polskiego”.

Następnymi warunkami są: złożenie z wynikiem pozytywnym egzaminu na doradcę, odbycie praktyki zawodowej oraz wpis na listę doradców podatkowych. Z obowiązku złożenia egzaminu i odbycia praktyki są zwolnieni członkowie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego oraz osoby posiadające tytuł doktora habilitowanego nauk prawnych lub ekonomicznych w zakresie prawa finansowego lub finansów.

§ 4. Egzamin na doradcę podatkowego

Egzamin na doradcę podatkowego przeprowadza Państwowa Komisja Egzaminacyjna do Spraw Doradztwa Podatkowego, składająca się z przedstawicieli ministerstwa finansów (20 osób), sędziów NSA (5 osób), pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych z dziedzin objętych zakresem egzaminu(10 osób) oraz z przedstawicieli Krajowej Rady Doradców Podatkowych (20 osób). Tematykę i sposób przeprowadzenia egzaminu reguluje rozdział czwarty ustawy. Egzamin obejmuje następujące dziedziny prawa i ekonomi: źródła prawa i wykładnia prawa, analiza podatkowa, materialne prawo podatkowe oraz podstawy międzynarodowego prawa podatkowego, postępowanie administracyjne i postępowanie egzekucyjne w administracji, prawo celne i dewizowe, prawo karne skarbowe, administracja finansowa i kontrola skarbowa, rachunkowość, ewidencja podatkowa i zasady prowadzenia ksiąg podatkowych, przepisy o doradztwie podatkowym oraz zagadnienia etyki zawodowej. W przypadku jednak osób, które zajmowały stanowiska sędziów i prokuratorów zakres tematyczny egzaminu ustalany jest po zasięgnięciu opinii Ministra Sprawiedliwości, natomiast w stosunku do osób, które wykonywały zawód adwokata, radcy prawnego, notariusza, a także biegłego rewidenta - odpowiedniego samorządu zawodowego. Dzieje się tak w celu wyeliminowanie z zakresu egzaminu tych dziedzin, które są opanowane przez przedstawicieli wyżej wymienionych zawodów.

Egzamin składa się z dwu części: pisemnej i ustnej. Część pisemna obejmuje test składający się ze 100 pytań oraz sporządzenia wystąpienia do sądu lub organu podatkowego w imieniu klienta. Do zaliczenia części pisemnej wymagane jest uzyskanie 160 punktów na 200 możliwych z testu (przy punktacji prawidłowa odpowiedź dwa punkty, nieprawidłowa minus jeden punkt, brak odpowiedzi zero punktów) oraz 10 punktów na 20 możliwych do uzyskania za napisanie wystąpienia. Zasady punktacji wystąpienia zostały ustalone w następujący sposób:

W wypadku nie uzyskania przez zdającego wymaganej liczby punktów egzamin może zostać powtórzony po upływie przynajmniej trzech miesięcy.

Zaliczenie części pisemnej upoważnia do przystąpienia do części ustnej egzaminu. Wymogiem do zdania egzaminu jest udzielenie poprawnej odpowiedzi na siedem z dziesięciu pytań wylosowanego zestawu. W wypadku uzyskani wyniku negatywnego ustawodawca przewidział możliwość powtarzania tej części egzaminu co trzy miesiące, jednakże tylko w okresie do roku czasu od dnia zaliczenia części pisemnej egzaminu.

W obecnej wersji ustawy ułatwiono egzamin, wprowadzając zasadę jawności nie tylko pytań, ale i zadań egzaminacyjnych. „Ujawnienie zadań może budzić jednak pewne wątpliwości, komisja oceni wprawdzie sposób rozstrzygnięcia określonego problemu, ale niekoniecznie będzie to potwierdzało rzeczywistą wiedzę kandydata”.

Zasady odpłatności za egzamin są uregulowane w rozporządzeniu ministra finansów z dnia 1 czerwca 2001r. (Dz. U. 01.57.96) w sprawie opłat określonych w ustawie o doradztwie podatkowym.

§ 5. Praktyka zawodowa

Następnym etapem do wykonywania zawodu doradcy jest odbycie praktyki zawodowej, mającej na celu zapoznanie się z funkcjonowaniem organów podatkowych oraz wykonywaniem doradztwa podatkowego. Zasady jej odbywania reguluje rozporządzenie Ministra Finansów. Kandydat na doradcę po zdaniu egzaminu odbywa praktykę w urzędach i izbach skarbowych, w urzędach kontroli skarbowej w wymiarze czasu jednego dnia w tygodniu (przez 4 miesiące w każdej z tych placówek) oraz u doradców podatkowych (przez rok czasu). Nowelizacja ustawy nałożyła obowiązek odbycia praktyki w Polsce.

Na równi z praktyką traktuje się zatrudnienie przez okres co najmniej czterech lat w urzędzie skarbowym, izbie skarbowej, urzędzie kontroli skarbowej, Ministerstwie Finansów, samorządowych służbach finansowych, samorządowym kolegium odwoławczym oraz przez dwa lata w podmiotach uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego (pod warunkiem, iż do zakresu obowiązków zatrudnionych w wyżej wymienionych instytucjach osób należało stosowanie przepisów prawa podatkowego w związku z prowadzonym przez te osoby postępowaniem podatkowym lub kontrolnym). Z obowiązku odbycia praktyk są też zwolnieni na warunkach wymienionych w rozporządzeniu pracownicy naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni lub naukowi (w zakresie prawa podatkowego), osoby uprawnione do wykonywania zawodu biegłego rewidenta, prokuratora, radcy prawnego oraz sędziego, a także te które uzyskały świadectwo potwierdzające kwalifikacje niezbędne do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych albo uprawnienia lustracyjne w rozumieniu przepisów prawa spółdzielczego lub zatrudnione na stanowisku głównego księgowego przez okres co najmniej trzech lat w podmiotach, które na podstawie przepisów o rachunkowości są obowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz zatrudnione na stanowisku skarbnika gminy.

W żadnej z norm ustawowych (ustawy z 1996 r. o doradztwie podatkowym) nie zostało przesądzone, czy owo zatrudnienie (traktowane na równi z praktyką) powinno mieć miejsce przed czy też po zdaniu egzaminu na doradcę podatkowego. Wydaje się, że wobec zastosowania tak ogólnego sformułowania art. 21 ust. 5 ustawy żadna z tych możliwości nie jest wykluczona. Co więcej, należy uznać, iż łączenie okresu zatrudnienia w tej samej formie przed i po zdaniu egzaminu również uprawnia do zaliczenia praktyki.

W takim sposobie uregulowania tej kwestii istnieje jedno niebezpieczeństwo, mianowicie blokowanie osobom, które zdały egzamin, możliwości wpisu na listę doradców podatkowych przez odmowę przyjęcia na praktykę u doradcy podatkowego. De lege ferenda należałoby w rozporządzeniu wymienić okoliczności uzasadniające odmowę przyjęcia na praktykę lub w inny sposób zagwarantować jej odbycie wszystkim chętnym (np. kierowanie na odbycie praktyki u konkretnego doradcy przez samorząd).

§6. Wpis na listę doradców podatkowych

Uzyskanie tytułu „Doradca podatkowy” wymaga jeszcze wystąpienia z wnioskiem - nie później niż w okresie 3 lat od złożenia egzaminu - do Krajowej Rady Doradców Podatkowych o wpis na listę doradców. We wniosku powinny się znaleźć następujące informacje: dane osobowe, miejsce zamieszkania, miejsce wykonywania doradztwa podatkowego (siedziba), numer identyfikacji podatkowej oraz zmiany powyższych danych dokonane w ciągu ostatnich 5 lat. Do wniosku należy dołączyć oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych, aktualne zaświadczenie o niekaralności z centralnego rejestru skazanych oraz zaświadczenie o odbyciu praktyki lub dokument uzasadniający zwolnienie z tego obowiązku. Decyzje o wpisie podejmuje Krajowa Rada Doradców Podatkowych, przy czym poprzedzony on jest złożeniem przez kandydata ślubowania następującej treści: „Przyrzekam, że jako doradca podatkowy będę wykonywać ten zwód kierując się dobrem swoich klientów, z całą sumiennością i rzetelnością, zgodnie z prawem, wiedzą i zasadami etyki zawodowej. Poznane w związku z wykonywaniem zawodu fakty i informacje zachowam w tajemnicy wobec osób trzecich.” ( art.8.2 ustawy )

Dane osób wpisanych na listę doradców podatkowych są publikowane w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Finansów (lista doradców jest również dostępna na stronach internetowych ministerstwa). Minister finansów jest zobowiązany do corocznej nowelizacji listy doradców. Doradca podatkowy może zostać skreślony z listy na swój wniosek lub zostać wykreślony z urzędu w wypadku: śmierci doradcy, zawieszenia wykonywania zawodu na okres przekraczający 5 lat, niedopełnienia obowiązku od odpowiedzialności za szkody wyrządzone przy wykonywaniu doradztwa oraz utraty prawa do wykonywania zawodu na skutek orzeczenia:

Przy spełnieniu warunków określonych w ustawie wpis na listę może zostać przywrócony.

§7. Wpis warunkowy na listę doradców podatkowych

Od wskazanej w paragrafach 3 - 6 drogi do uzyskania prawa do wykonywania zawodu istnieje jeden wyjątek. Ze względu na fakt, iż czynności doradztwa przed wejściem w życie ustawy wykonywało wiele podmiotów nie spełniających wymagań określonym w tym akcie prawnym, wprowadzony został przepis przejściowy umożliwiający wykonywanie zawodu doradcy osobom, które: przez co najmniej 12 miesięcy przed wejściem w życie ustawy wykonywały faktycznie choćby jedną z czynności doradztwa podatkowego, działając we własnym imieniu i na własny rachunek bądź jako wspólnik spółki cywilnej, jawnej lub komandytowej lub przez co najmniej 3 lata wykonywały czynności doradztwa pozostając w stosunku pracy z podmiotami świadczącymi usługi doradztwa. Musiały one jednak spełniać warunki pozwalające na wpis na listę doradców podatkowych (art.6 ustawy) z wyjątkiem posiadania wyższego wykształcenia odbycia praktyki i złożenia egzaminu oraz złożyć wniosek do Ministra Finansów o uzyskanie warunkowego wpisu na listę doradców podatkowych. Wpis warunkowy miał być przekształcony we wpis ostateczny pod warunkiem złożenia z wynikiem pozytywnym egzaminu na doradcę w okresie maksymalnie 4 lat od uzyskania wpisu warunkowego. Z tej drogi skorzystało około 10 000 osób. Do egzaminu przystąpiło jednak tylko 950 osób, z czego egzamin zdało 278 osób ( w tym 90 z wpisem warunkowym ). Następnie wygasł mandat komisji egzaminacyjnej pierwszej kadencji i przystępowanie do egzaminu przez okres 2 lat stało się niemożliwe. Nową komisję powołał 10 sierpnia 2001 na podstawie noweli ustawy minister finansów, z tego względu termin przeznaczony na zdanie egzaminu dla osób z wpisem warunkowym wydłużono do 8 lat i dodatkowo wprowadzono instytucję uzyskania prawa do wykonywania zawodu przez tzw. zasiedzenie. Polega ona na automatycznym przekształceniu wpisu warunkowego w wpis ostateczny w przypadku osób, które potrafią wykazać, iż wykonywały czynności doradztwa podatkowego przez 8 lat poprzedzających złożenie wniosku o przekształcenie wpisu warunkowego we wpis ostateczny. Rozwiązanie to spotkało się z krytyką części środowiska doradców, którzy argumentują, iż jest to niczym nie uzasadniony przywilej naruszający zasadę równości obywateli wobec prawa, dopuszczający osoby bez wykształcenia wyższego, o różnym stanie wiedzy fachowej do wykonywania zawodu. Natomiast uzyskało poparcie doradców z wpisem warunkowym, którzy przeważnie wykonują usługi dla małych podmiotów gospodarczych, do czego nie jest konieczny taki zakres wiedzy, jaki jest wymagany na egzaminie.

§ 8. Wykonywanie zawodu doradcy podatkowego

Doradca podatkowy powinien podjąć wykonywanie zawodu w terminie sześciu miesięcy od dnia wpisu na listę doradców podatkowych. Doradca może wybrać jedną z trzech form wykonywania zawodu:

  1. Działalność we własnym imieniu i na własny rachunek.

  2. Uczestnictwo w spółce osobowej nie posiadającej osobowości prawnej (za wyjątkiem spółki komandytowej oraz komandytowo-akcyjnej), której wspólnikami mogą być tylko wyłącznie doradcy podatkowi.

  3. Pozostawanie w stosunku pracy z podmiotami uprawnionymi do wykonywania doradztwa podatkowego.

W wypadku wybrania któregoś z dwu pierwszych rozwiązań doradca zobowiązany jest do zarejestrowania działalności gospodarczej w krajowym rejestrze sądowym. Ustawa prawo działalności gospodarczej nie uważa co prawda świadczenia usług prawniczych za działalność gospodarczą, ale jednocześnie wymienia enumeratywnie zawody, które te usługi świadczą mianowicie: adwokatów, radców prawnych, rzeczników patentowych i notariuszy. Nie ma możliwości, aby traktować to wyliczenie jako przykładowe i rozciągnąć je na inne wole zawody. Przemawia zatem fakt, iż ustawa prawo działalności gospodarczej w każdym z wymienionych przypadków odsyła do konkretnych aktów prawnych (ustawa o prawo o adwokaturze, ustawa o radcach prawnych, ustawa o rzecznikach patentowych, ustawa prawo o notariacie) brak jest natomiast odesłania do ustawy o doradztwie podatkowym.

Obowiązku rejestracji w KRS nie musi spełniać oczywiście doradca wykonujący swój zawód na podstawie umowy o pracę.

Niewątpliwie najbardziej popularna jest forma prowadzenia własnej działalności gospodarczej w postaci kancelarii podatkowej lub biura rachunkowego. Dość ciekawe rozwiązanie stanowi także forma spółki partnerskiej. Spółka partnerska jest rozwiązaniem nowym, przewidzianym dla wolnych zawodów, wprowadzonym przez KSH. Jej zaletą jest możliwość prowadzenia działalności gospodarczej na szerszą skalę przy wyłączeniu odpowiedzialności majątkowej za zobowiązania wspólnika (partnera) lub osoby mu podległej związane z wykonywaniem zawodu. Jednocześnie jest formą prostszą i mniej kosztowną od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółki akcyjnej. Zaś w przypadku, gdy w skład spółki wchodzi wielu partnerów, można w celu sprawniejszego jej reprezentowania oraz prowadzenia spraw bieżących powołać zarząd. Forma spółki partnerskiej przewiduje możliwość prowadzenia działalności więcej niż jednego zawodu. Jednakże w przypadku doradców podatkowych przepisy ustawy o doradztwie podatkowym taką możliwość wykluczają ( art. 2 ustęp 2). Nie jest możliwa także wykładnia rozszerzająca tego przepisu na zawiązanie spółki partnerskiej przez doradcę i osobę fizyczną uprawnioną do wykonywania czynności doradztwa (adwokata, radcę prawnego, biegłego rewidenta). Wskazuje na to użycie zwrotu „wyłącznie przez doradców podatkowych” w omawianym przepisie. Adwokaci, radcy prawni czy biegli rewidenci jakkolwiek mają uprawnienia do wykonywania zawodu nie przysługuje im tytuł doradcy podatkowego.

Doradca podatkowy przy wykonywaniu zawodu podlega określonym w art. 28-33 ustawy ograniczeniom:

1.Nie może prowadzić innej działalności gospodarczej za wyjątkiem:

2.Doradca nie może pozostawać w stosunku pracy lub podległości służbowej z podmiotami nie uprawnionymi do wykonywania doradztwa za wyjątkiem pracy w samorządzie doradców podatkowych lub na uczelni wyższej (w charakterze pracownika naukowego, dydaktycznego, naukowo - dydaktycznego).

3.Doradca podlega zakazowi wykonywania zawodu w sytuacji, gdy małżonek doradcy jest zatrudniony w organie: podatkowym, kontroli skarbowej lub ministerstwie finansów w charakterze pracownika przygotowującego lub władnego podjąć decyzję w sprawach związanych z ustalaniem zobowiązań podatkowych lub poboru podatków.

W wyżej wymienionych sytuacjach doradca powinien zawiesić wykonywanie zawodu (w przypadku, gdy jest ono dłuższe niż 6 miesięcy, doradca zobowiązany jest powiadomić KRDP).

Ostatnim ograniczeniem jest zakaz wykonywania usługi doradztwa podatkowego przez doradcę (w okresie dwu lat) na rzecz podmiotów, których sprawy rozstrzygał on przed ustaniem zatrudnienia lub ustania funkcji w organach podatkowych.

§9 Rejestr osób prawnych uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego

Rejestr osób prawnych uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego prowadzi minister finansów. Zawiera on dane o firmie, siedzibie, formie organizacyjnej, numerze identyfikacji podatkowej osoby prawnej oraz dane umożliwiające identyfikację jej wspólników (akcjonariuszy), członków zarządu oraz organów nadzoru. O wszelkich zmianach powyższych danych osoba prawna ma obowiązek powiadomić w terminie 30 dni od ich zaistnienia.

Oprócz powyższych danych do wpisu do rejestru są potrzebne odpis umowy spółki lub statutu oraz aktualny wypis z KRS. Z chwilą wpisu do rejestru osobom prawnym w formie spółki przysługuje podlegające ochronie prawnej oznaczenie „spółka doradztwa podatkowego” (zobowiązane są one je umieszczać na wszystkich sporządzonych w związku z wykonywaniem doradztwa pismach oraz deklaracjach i zeznaniach sporządzonych na rzecz swoich klientów), od tego momentu też mogą rozpocząć one działalność.

Osoba prawna może zostać wykreślona z rejestru na swój wniosek a także w wypadku: naruszenia zakazu reklamy, niedopełnienia obowiązku ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej lub w wypadku naruszenia obowiązków określonych w art.4 ustawy gwarantujących kontrolę nad spółką przez doradców podatkowych.

Rozdział II

Umowa o doradztwo podatkowe

§ 1 Umowa jako podstawa prawna usługi

Do powstania obowiązku świadczenia usługi doradztwa podatkowego przez doradcę (lub inny pomiot uprawniony) konieczne jest zawarcie umowy cywilnoprawnej z klientem. Strony mogą zawrzeć umowę w każdej z form przewidzianych przez kodeks cywilny. W wypadku nieskomplikowanej usługi w zupełności wystarczy umowa ustna (chyba, że wartość świadczenia przekracza dwa tysiące zł.). Natomiast umowy bardziej skomplikowane przez wzgląd na bezpieczeństwo obrotu powinny być zawierane w formie pisemnej. „Podstawowym problemem w praktyce jest sformułowanie a następnie zawarcie właściwie określającej wzajemne obowiązki i uprawnienia konkretnych kontrahentów zgodnej z prawem umowy”.

§ 2 Rodzaje i treści umowy

W prawie polskim obowiązuje zasada swobody zawierania umów (art. 353¹ KC). Strony mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byle by jego treści lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. „ Ze względu na charakter obowiązków i uprawnień stron danej umowy oraz zasady odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy nie jest obojętne, jaki typ umowy zawrą strony.” Umowami o doradztwo podatkowe będą umowy o dzieło lub zlecenia.

Umowa o dzieło jest umową nakierowaną na osiągnięcie konkretnego rezultatu (np. sporządzenie na podstawie danych deklaracji podatkowej). Co do zasady bez znaczenia jest kwestia osobistego wykonania dzieła (chyba, że co innego stanowi umowa). Przyjmujący zamówienie powinien przystąpić do wykonania dzieła i zrealizować je w terminie określonym w umowie. W sytuacji, gdy doradca podatkowy opóźnia się tak dalece z realizacją przyjętych na siebie obowiązków, iż prawdopodobne jest nieukończenie dzieła w określonym w umowie czasie, klient może odstąpić od umowy bez wyznaczenia dodatkowego terminu. Dzieło powinno być wykonane w sposób prawidłowy (np. deklaracja podatkowa powinna być wykonana w przewidzianej przez prawo formie i posiadać zgodną ze stanem faktycznym treść). Gdyby okazało się, że jest inaczej, klient może wezwać doradcę podatkowego do zmiany sposobu wykonania dzieła, wyznaczając w tym celu określony termin. Po bezskutecznym jego upływie może od umowy odstąpić albo powierzyć wykonanie dzieła na koszt doradcy innemu uprawnionemu podmiotowi. Doradca może natomiast odstąpić od umowy w sytuacji braku współdziałania ze strony klienta. Przypisy dość sztywnie określają sposób wynagrodzenia dla wykonującego dzieło (może ono być określone w sposób ramowy lub kosztorysowy) i zmieniane tylko w sytuacjach, gdy do wykonania dzieła potrzeba większego nakładu pracy oraz w sposób przewidziany w kodeksie cywilnym. Roszczenia z tytułu umowy o dzieło przedawniają się z upływem dwu lat od oddania dzieła, a wypadku, gdy nie zostało ono oddane, od dnia, w którym zgodnie z umową miało być ukończone.

Umowa zlecenia polega na zobowiązaniu się przyjmującego zlecenie do dokonania określonej czynność prawnej dla zleceniodawcy. Zleceniobiorca nie jest rozliczny tak jak w umowie o dzieło z rezultatu swojego działania tylko z zachowania należytej działalności przy wykonaniu zlecenia. „Z tego powodu odpowiedzialność doradcy za szkodę wynikać będzie z ewentualnych zaniedbań, przy wzięciu pod uwagę podwyższonej miary wymaganej od niego staranności, wynikającej z zawodowego charakteru działalności. Nie wystąpienie zakładanego skutku działań i związana z tym faktem szkoda (np. nie złożenie deklaracji podatkowej w terminie nie korzystna dla strony decyzja podatkowa lub wyrok NSA, nie będą stanowić same przez się podstawy do żądania odszkodowania przez klienta, chyba, że zostanie wykazane, iż zostały wywołane zaniedbaniami doradcy)”. Doradca podatkowy przyjmujący zlecenie jest zobowiązany wykonać je osobiście, chyba że co innego wynika z umowy lub gdy jest zmuszony przez okoliczności do powierzenia wykonania zlecenia innemu podmiotowi. W tej sytuacji obowiązany jest powiadomić klienta o osobie i miejscu zamieszkania swego zastępcy. Jako następca nie będzie traktowana osoba, za pomocą której doradca wypełnia zobowiązanie (np. pomocnik działający pod nadzorem i kierownictwem doradcy), „następca” musi działać samodzielnie. Klient może wypowiedzieć doradcy umowę zlecenia w każdym czasie, zobowiązany jest wtedy zapłacić część wynagrodzenia odpowiadającą dotychczasowemu nakładowi pracy doradcy (w przypadku, gdy wypowiedzenie nie następuje z ważnych przyczyn, powinien także zapłacić za ewentualnie wyrządzoną szkodę). Na takich samych zasadach wypowiedzieć umowę może także doradca. Strony mogą nadać umowie większą trwałość przez wprowadzenie terminu wypowiedzenia. W przypadku braku uregulowań umownych zlecenie wygasa z chwilą śmierci doradcy lub utraty przez niego zdolności do czynności prawnych. Odwrotnie jest w przypadku klienta, jego śmierć lub utrata zdolności do czynności prawnych nie powodują wygaśnięcia zlecenia, a jeśli nawet w umowie postanowiono inaczej, doradca ma obowiązek kontynuować zlecone mu czynności, gdyby z braku ich wykonania mogła wyniknąć szkoda, do czasu odmiennego postanowienia następcy prawnego klienta lub jego przedstawiciela ustawowego. Roszczenia doradcy podatkowego z tytułu umowy zlecenia przedawniają się z okresem dwu lat.

Umowa o doradztwo podatkowe może opiewać na różne czynności i z tego powodu nie da się zakwalifikować do żadnej z opisanych powyżej umów. Będziemy wtedy mieli do czynienia z umową nienazwaną (nie występującą w KC). Do takiej umowy w zależności od jej charakteru trzeba będzie dopasować odpowiednie przepisy kodeksowe.

Najczęściej spotykanymi w praktyce rodzajami umów są umowy zlecenia: o świadczenie usługi doradztwa podatkowego, o oprowadzenie księgi przychodów i rozchodów oraz o prowadzenie ewidencji dla celów zryczałtowanego podatku dochodowego.

Zasadnicza treść umowy o świadczenie usługi doradztwa musi byś dostosowana do konkretnego przypadku. W sytuacji, gdy przedmiotem umowy jest dokonanie całego kompleksu czynności, ważne jest określenie, które z nich obciążają doradcę, a które klienta (w przeciwnym razie istnieje domniemanie, że doradcę obciążają wszystkie czynności z wyjątkiem tych, które klient musi wykonać osobiście). Z reguły przy wykonywaniu umowy zachodzi konieczność ścisłej współpracy między stronami, dokładne określenie obowiązków jest bardzo przydatne w przypadku ewentualnego sporu o to, kto ponosi winę za nieprawidłowości wykonania zlecenia. Umowa powinna także określać formę i wysokość wynagrodzenia doradcy (ze wskazaniem, czy będzie ono wypłacane za poszczególne czynności, czy za całość), termin wykonania umowy lub czas jej trwania, możliwość ewentualnego jej rozwiązania. Umowa powinna także zawierać przypisy uściślające przewidziany w ustawie obowiązek zachowania tajemnicy przez doradcę i jego współpracowników, a także współdziałania doradcy z osobami trzecimi oraz zawierać pełnomocnictwo do reprezentacji przed organami podatkowymi. (patrz załącznik nr 1)

Bardziej rozbudowaną umową jest umowa o prowadzenie księgi przychodów i rozchodów lub innych ewidencji. Jest to umowa okresowa, która, oprócz elementów omówionych w powyższym akapicie, powinna zawierać także postanowienia dotyczące miejsca przechowywania ksiąg podatkowych i innych dokumentów, wypożyczania przechowywanej przez doradcę podatkowego dokumentacji zleceniodawcy, a także wglądu doradcy do innych dokumentów zleceniodawcy (umów, porozumień decyzji), koniecznych do oceny decyzji standartowo dostarczanej dokumentacji pod względem podatkowym. Umowa powinna zawierać też szczegółowe zasady odpowiedzialności za wyrządzone szkody, gdyż prowadzenie ksiąg rachunkowych nie jest objęte obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej doradców. (patrz załącznik nr 2)

§ 3 Skutki niewykonania umowy - odpowiedzialność doradcy podatkowego

Niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi przez doradcę podatkowego naraża jego klienta na szkodę. Fakt ten może zostać jednak ujawniony w długim okresie po jej wykonaniu (np. w wyniku kontroli skarbowej u podatnika, który był klientem doradcy). Za szkodę wyrządzoną zarówno własnym działaniem jak i działaniem osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywał bądź którym to wykonanie powierzył, doradca odpowiada na zasadach ogólnych określonych w kodeksie cywilnym. W zależności od sytuacji będzie to odpowiedzialność ex contractu albo ex delicto. Zdecydowanie częściej będzie występowała ta pierwsza, gdyż obciąża ona ciężarem dowodu uwolnienia się od winy doradcę. Doradca może się zwolnić całkiem z odpowiedzialności, gdy wykaże, iż niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania było następstwem okoliczności, za które on nie ponosi odpowiedzialności. W przypadku umowy zlecenia doradca jest odpowiedzialny za niezachowanie należytej staranności, a w przypadku umowy o dzieło za brak rezultatu lub wady dzieła. Doradca jest odpowiedzialny także za przekroczenie czasu wykonania umowy. W sytuacji, gdy z tego tytułu świadczenie straciło dla klienta znaczenie, może on wtedy odmówić jego przyjęcia. W razie zwłoki klient może także zlecić wykonanie czynności na koszt doradcy innemu uprawnionemu podmiotowi.

Strony mogą w umowie zawrzeć klauzulę o naprawie szkody przez zapłatę kary umownej. Pamiętać jednak należy, że żądanie odszkodowania przewyższającego karę umowną jest niemożliwe, chyba że strony zastrzegły w umowie inaczej. Z kolei jeśli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane, doradca może żądać zmniejszenia kary umownej.

§ 4 Skutki niewykonania umowy - odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń

Ze względu na ochronę interesów podatników korzystających z usług doradztwa, jak i samych doradców, ustawodawca wprowadził obowiązek ubezpieczenia się doradców podatkowych od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności doradztwa (art. 44 - 46 ustawy o doradztwie podatkowym). Jego niedopełnienie skutkuje skreśleniem z listy doradców i co za tym idzie, niemożliwością wykonywania zawodu.

Obowiązkowemu ubezpieczeniu podlegają doradcy wykonujący zawód samodzielnie oraz w formie spółek nie mających osobowości prawnej. Ubezpieczeniu podlegają również osoby prawne uprawnione do wykonywania czynności doradztwa. Natomiast adwokaci, radcy prawni i biegli rewidenci nie podlegają temu obowiązkowi (chyba że zatrudniają doradców podatkowych).

Ogólne warunki ubezpieczenia są określone rozporządzeniem ministra finansów. Obowiązek ubezpieczenia powstaje wraz z upływem 30 dni od:

Umowa jest zawierana na 12 miesięcy i jest automatycznie przedłużana na kolejny rok, chyba że zostanie wypowiedziana przynajmniej na 30 dni przed jej upływem lub w przypadku, gdy ubezpieczony nie zapłacił składki (albo jednej z jej rat). Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się od dnia następnego po zawarciu umowy ubezpieczenia, nie wcześniej jednak niż od dnia następnego po opłaceniu składki lub jej pierwszej raty i trwa przez cały okres 12 miesięcy niezależnie od faktu ewentualnego nieopłacenia kolejnych rat składki. Rozwiązuje się ona automatycznie w dniu skreślenia z listy doradców podatkowych lub osób prawnych uprawnionych do wykonywania czynności doradztwa oraz w razie zawieszenia wykonywania zawodu powyżej dwu miesięcy.

W przypadku wyrządzenia szkody osobom korzystającym z usług doradcy obowiązany jest ją pokryć zakład ubezpieczeń. Odszkodowanie jest wypłacane w granicach odpowiedzialności osób ubezpieczonych, lecz nie może być wyższe od sumy gwarancyjnej. Suma gwarancyjna jest ustalana w zależności od przychodów doradcy podatkowego. Jej minimalna kwota wynosi 5 000 zł (przy przychodach do 50 000 zł lub w pierwszym roku działalności). W przypadku zawieszenia działalności jej minimalna wysokość jest równa sumie gwarancyjnej sprzed zawieszenia.

Zakład ubezpieczeń jest zobowiązany do pokrycia kosztów niżej wymienionych działań które miały miejsce za jego zgodą:

do wysokości 10 % sumy gwarancyjnej, a także w pełnej wysokości wydatki poniesione w celu zapobieżenia zwiększeniu szkody.

Ubezpieczony ma obowiązek zawiadomić o powstałej szkodzie zakład ubezpieczeń w terminie 7 dni. Odszkodowania może też dochodzić bezpośrednio poszkodowany. Informację o powstaniu szkody należy poprzeć dokumentami potwierdzającymi jej wysokość (np.: decyzją organów skarbowych ustalającą wysokość sankcji i odsetek, protokołami kontroli ujawniającymi rodzaj wykroczeń). Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego do odszkodowania, zawartej ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu w terminie 30 dni od zawiadomienia. W trzech przypadkach termin ten może zostać przedłużony: w razie zwłoki w przekazaniu dokumentów potwierdzających szkodę, w wypadku niemożliwości wyjaśnienia w okresie 30 dni okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub jego wysokości oraz gdy w związku ze szkodą zostało wszczęte postępowania karne, którego wynik może mieć istotne znaczenie dla ustalenia odpowiedzialności zakładu lub jego wysokości. Za każdym razem zakład ubezpieczeń jest zobowiązany do wypłaty w terminie niespornej części odszkodowania.

Do przeprowadzania kontroli wykonania obowiązku zawarcia umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności doradztwa podatkowego jest uprawniony minister finansów.

W porównaniu z poprzednim rozporządzeniem zrezygnowano ze zwolnienia zakładu ubezpieczeń z odpowiedzialności za szkodę poniżej 500 zł. Zrezygnowano także z zapisów określających ogólne zasady taryfikacji i udzielania rabatu za bezszkodowy przebieg ubezpieczenia. Ze względu na zmianę czynności zaliczanych do doradztwa podatkowego zmienił się zakres ubezpieczenia OC (nie obejmuje ono występowania w postępowaniu dotyczącym sądowej kontroli decyzji administracyjnej).

Minusem nowelizacji jest brak sprecyzowania czasowego wystąpienia zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową. Nie jest określone, czy jest to czas wykonania czynności, czy też ujawnienia szkody. Różnica może być bardzo duża, co ma istotne znaczenie w przypadku zmiany ubezpieczyciela lub ustania ubezpieczenia. Osobiście przychylam się do pierwszego rozwiązania ze względu na możliwość ubiegania się poszkodowanego o odszkodowanie w sytuacji, gdy umowa doradcy z ubezpieczycielem już nie istnieje (np. z przypadku śmierci doradcy). Z tego powodu klient doradcy podatkowego powinien żądać przy zawarciu umowy przekazania mu danych umożliwiających samodzielną egzekucję odszkodowania od zakładu ubezpieczeń.

Obecna wersja rozporządzenia nie przewiduje też możliwości regresu odszkodowania od doradcy w przypadku, gdy wyrządził szkodę umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa. Było to niewątpliwie rozwiązanie kontrowersyjne, gdyż ze względu na nieostrość pojęcia, dawało zakładom ubezpieczeń możliwość kwalifikowania wielu zachowań doradcy jako rażące niedbalstwo (działanie podjęte ze świadomością wywołania ujemnych skutków przy zgodzie na to lub bezpodstawnym stwierdzeniu, że się nich uniknie), co sprowadzało obowiązkowe ubezpieczenie do fikcji. Tym nie mniej należało pozostawić możliwość regresu w wypadku wyrządzenia szkody z winy umyślnej.

Reasumując obowiązek ubezpieczenia doradców podatkowych od odpowiedzialności cywilnej jest instytucją potrzebną, lecz nieuregulowaną w sposób do końca poprawny. Nie obejmuje ono innych czynności niż wymienione w art. 2 ustawy o doradztwie podatkowym, co oznacza konieczność zawarcia odrębnej umowy z zakładem ubezpieczeń dotyczącej innych usług, które może wykonywać doradca (patrz rozdział I § 8) .

Nie najszczęśliwszym rozwiązaniem jest też uzależnienie wysokości sumy gwarancyjnej od dochodów. „Wysokość ryzyka w ubezpieczeniach OC w dużo mniejszym stopniu zależy od rozmiarów ubezpieczonego ale od struktury zleceń, które wykonuje. Całkowicie odmienny jest bowiem profil ryzyka (...) podmiotu obsługującego ogromny zakład przemysłowy, ale tylko jeden, niż profil ryzyka podmiotu obsługującego nawet setki małych firm. W pierwszym przypadku potrzebna jest zdecydowanie wyższa suma gwarancyjna niż w drugim chociaż przychody obu podmiotów są porównywalne. Zdecydowanie zalecałbym ubezpieczającym analizę struktury zleceń pod takim kątem mając na uwadze, że sumy ustalone przez ustawodawcę mają charakter sum minimalnych, nie wchodzi zatem w grę sprzeczność takich działań z ustawą”.

Niedopatrzeniem jest też „fakt, że w odniesieniu obowiązkowego ubezpieczenia doradców nie przewiduje się odpowiedzialności Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. W wypadku gdy osoba poszkodowana nie może zaspokoić swoich roszczeń od ubezpieczyciela, jak ma to miejsce w przypadku obowiązkowych ubezpieczeń OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz rolników”.

Błędem niewątpliwie też jest nie objęcie obowiązkiem ubezpieczenia usługowego prowadzenia ksiąg, jest to bardzo ważne ze względu na brak precyzyjnego rozgraniczenia między doradztwem a usługowym prowadzeniem ksiąg, o czym była mowa w rozdziale I § 2.

Rozdział III

Zasady wykonywania zawodu

§1 Obowiązki doradcy podatkowego

Obowiązki i prawa doradcy podatkowego zostały określone w rozdziale 6 ustawy. Doradca podatkowy zobowiązany jest w szczególności:

  1. postępować zgodnego z przepisami prawa, złożonym ślubowaniem i z zasadami etyki zawodowej

  2. stale podnosić swoje klasyfikacje

  3. zachowywać tajemnicę zawodową

  4. oznaczać w określony w ustawie sposób wszystkie pisma sporządzone w związku z wykonywaniem czynności doradztwa

  5. przechowywać przez okres 5 lat kopie sporządzonych opinii i wystąpień

  6. zachować zakaz reklamy

  7. regularnie opłacać składki członkowskie na rzecz samorządu

Ad 1. Doradcy - tak jak wszyscy obywatele - mają obowiązek przestrzegać prawa. Zapis ten należy więc tłumaczyć jako obowiązek przestrzegania ustawy o doradztwie pod groźbą odpowiedzialności dyscyplinarnej. Taka sama odpowiedzialność grozi za naruszenie ślubowania składanego przed wpisem na listę doradców. Ślubując doradca zobowiązuje się wykonywać zawód rzetelnie, sumiennie, zgodnie z prawem, wiedzą i zasadami etyki zawodowej.

Ad 2. Doradca nie może poprzestać na opanowaniu zakresu wiedzy wymaganego na egzaminie, zmieniające się w szybkim tempie przepisy prawne zmuszają go o wiele skuteczniej niż obowiązek ustawowy do ciągłego dokształcania.

Ad 3. „Klient zgłaszając się do doradcy w celu uzyskania opinii lub porady z zakresu prawa podatkowego oczekuje nie tylko zgodnej z prawem odpowiedzi, lecz również zachowania przez doradcę w tajemnicy wszelkich informacji, które zobowiązane był przekazać mu w związku ze swoją sprawą”. Zachowanie tajemnicy przez doradcę bywa też z reguły zastrzeżone w umowie (patrz rozdział 2 §2 in fine oraz załączniki).

Dorada zgodnie z art. 37 ustawy jest obowiązany zachować w tajemnicy fakty i informacje, z którymi zapoznał się w związku z wykonywaniem zawodu. Obowiązek ten rozciąga się też na osoby przez niego zatrudnione. Doradca (osoba przez niego zatrudniona) może być zwolniony z zachowania tajemnicy zawodowej i przsłuchany jako świadek co do faktów i informacji, które poznał w związku z wykonywaniem zawodu tylko w wypadku przewidzianym w ustawie. W obecnie obowiązującym systemie prawnym jedynym tego rodzaju przepisem jest art. 180 KPK, który upoważnia do zwolnienia z tego obowiązku sąd i prokuratora. Może on jednak być zastosowany tylko w postępowaniu karnym oraz w wypadku popełnienia przestępstwa karno-skarbowego, natomiast w postępowaniu podatkowym, w trakcie kontroli skarbowej nie można żądać od doradcy podatkowego udzielenia informacji o jego klientach. To samo dotyczy postępowania przed NSA oraz postępowania cywilnego. Za naruszenie tajemnicy zawodowej grozi doradcy odpowiedzialność dyscyplinarna. Ujawnienie tajemnicy jest też przestępstwem z art. 266 KK, jednak ściganie następuje tylko na wniosek pokrzywdzonego.

Ad. 4 Doradca podatkowy jest zobowiązany do oznaczenia wszystkich pism sporządzonych w związku wykonywaniem zawodu przez umieszczenie na nich firmy, siedziby (miejsca wykonywania zawodu), podpisu oraz numeru wpisu na listę doradców. Firma obowiązkowo powinna zawierać określenie „doradca podatkowy” Zapis ten jest podyktowany ochroną interesów klienta, dla którego jest to gwarancją, iż trafił do specjalisty, a także ułatwia dochodzenie odszkodowania od doradcy w wypadku wyrządzenia przez niego szkody.

Ad. 5 Pięcioletni okres przechowywania wymienionych dokumentów podyktowany jest maksymalnym pięcioletnim terminem przedawnienia się zobowiązań podatkowych. Przy konstruowaniu tego zapisu nie wzięto pod uwagę, iż nie będą się pokrywać początki obu terminów. Przedawnienie następuje maksymalnie z upływem pięciu lat od końca roku, którym powstał obowiązek podatkowy, co w praktyce ten termin może wydłużyć prawie do 6 lat. Natomiast termin początkowy przechowywania dokumentów rozpoczyna się od dnia następnego po udzieleniu porady. De lege ferenda należałoby okres przechowywania dokumentów przedłużyć do 6 lat. Po upływie okresu przechowywania doradca zobowiązany jest dokumenty zniszczyć.

Ad. 6 Zakaz reklamy wynika z wieloletniej tradycji etyki wolnych zawodów (adwokatów, radców prawnych, lekarzy). Z reguły bywał on zapisany w uchwalonych przez przedstawicieli danego zawodu kodeksach etycznych. W przypadku doradców podatkowych został on podniesiony do rangi ustawowej z tej przyczyny, iż ustawa wyprzedziła wykształcenie przez środowisko doradców wiążących zasad etyki zawodowej. Nie mniej należy odróżnić reklamę od informacji. Doradcy są podmiotami na rynku usług, działalność na nim wymaga odpowiedniego przekazu informacji, dlatego informacja nie może być uznawana za reklamę. O tym, gdzie kończy się informacja, a zaczyna reklama decydują zasady etyki zawodowej.

Zakaz reklamy konkretnego doradcy obowiązuje także organy podatkowe, organy kontroli skarbowej, jak również ich pracowników oraz pracowników ministerstwa finansów.

Ad. 7 „Zapis odnoszący się do obowiązku regularnego opłacania składek członkowskich podniesiony został, jak się wydaje, wzorem ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, do rangi ustawowej w związku z problemami poszczególnych samorządów zawodowych związanych z wyegzekwowaniem tego obowiązku. Zapis ten ma zatem podnieść rangę obowiązku dostarczania środków finansowych dla samorządu, by mógł on prawidłowo wypełniać swoje obowiązki”.

§2 Etyka zawodowa

Ustawodawca nałożył na doradców obowiązek postępowania zgodnego z przepisami prawa, ślubowania i zasadami etyki zawodowej. Doradcom jako specjalistom prawa podatkowego przypada szczególna rola interpretacji przepisów podatkowych. W jaki sposób doradcy wywiążą się z tego zadania, będzie zależeć od tego, jak zrozumieją przyjęte na siebie w przyrzeczeniu obowiązki oraz na ile będą się kierować etyką zawodową. Ma to poważne znaczenie zarówno dla klientów doradcy jak i państwa. To doradca będzie decydował, jakie działanie prowadzące do zmniejszenia należności podatkowych jest legalne i tym samym dopuszczalne (przy występujących w naszym prawie lukach oraz niestabilności sytemu podatkowego jest tu ogromne pole do manewru).

Składając przyrzeczenie, doradca zobowiązuje się wykonywać zawód w sposób sumienny  (staranny) i rzetelny (dokładny), przy wykorzystaniu dostępnej sobie wiedzy (obowiązek ciągłego dokształcania ) i zgodnie z zasadami etyki zawodowej. Czym więc jest etyka zawodowa?

„Etyka zawodowa to normy odpowiadające na pytanie jak ze względów moralnych przedstawiciele danego zawodu powinni a jak nie powinni postępować”. Etykę należy wiec odróżnić od moralności. Jakkolwiek wyrazy te często używanie są jako synonimy mają odrębne znaczenie. „Etyka ma charakter teoretyczny i bez osobowy. Mówi wprost co dobre, a co złe, co jest zakresem naszej powinności a co stanowi już zakaz”. Moralność jest natomiast wytworzonym przez jednostkę lub grupę zbiorem zachowań, przekonań zgodnych z sumieniem. Moralność jest z reguły tworzona przez filozofów, osoby obdarzone autorytetem, twórców religii. Etyka, przeciwnie jest niezależna od czyichkolwiek poglądów i opinii na temat norm czy wartości moralnych. Etyka z definicji jest zawsze nieomylna natomiast moralność może być błędna.

Pojawia się jednak pytanie, czy coś tak idealnego jak etyka w ogóle istnieje. Można przyjąć tu dwie postawy: pierwsza uznająca istnienie etyki, z konsekwencją podporządkowania się jej wymogom lub druga odrzucająca etykę, zakładająca że problemy moralne są nierozwiązywalne, a każda ze stron konfliktu moralnego zasługuje na uznanie i szacunek (zrównanie zbrodniarza i jego ofiary). Pierwsze z tych rozwiązań wydaje się lepsze.

Przyjmując istnienie etyki jako nauki mówiącej o tym, co dobre, a co złe, należy zadać pytanie o jej źródła. Istnieje wiele teorii wyjaśniających, na jakiej podstawie budowane są wartości etyczne. Można je podzielić na dwa typy: teorie konsekwencjalistyczne (teologiczne) i teorie deontologiczne (formalistyczne). Pierwsze z nich zakładają, że o słuszności lub niesłuszności postępowania decyduje bilans dobrych i złych skutków, jakie to postępowanie powoduje. Najbardziej znaną teorią konsekwencjalistyczną jest utylitaryzm sprowadzający się do zasady użyteczności (jego twórcami byli J. Bentham i J. St. Mill). Według teorii deontologicznej o słuszności działań nie decydują wyłącznie ich konsekwencje (byłoby to zbyt uproszczone). Twórca teorii deontologicznej - I. Kant uznawał za źródło moralności ,,czysty rozum”. Kantowski imperatyw kategoryczny nakazuje postępować według takiej reguły, co do której chcesz, aby była prawem obowiązującym.

Niezależnie od tego, jak pojmujemy etykę, ważne jest, by postępować według jednakowych zasad etycznych w życiu zawodowym i prywatnym. Rozgraniczenie tych dwu sfer będzie prowadzić do schizofrenii moralnej i utraty wiarygodności.

Etyka zawodowa nie jest wcale zbiorem ograniczeń sfery możliwości działania przez nakazy, co należy, a co nie należy robić. Jej celem jest pomoc w prawidłowym rozwoju działalności gospodarczej niezależnie od wykonywanego zawodu. W przypadku doradców podatkowych ma ona szczególne znaczenie z tego powodu, iż stosunek miedzy doradcą a klientem jest oparty na zaufaniu (klient mający na temat podatków o wiele mniejszą wiedzę od doradcy musi być pewny jego fachowość i uczciwości nie jest bowiem sam w stanie ocenić jego porad). Zaufanie to musi zbudować doradca, a najłatwiej będzie mu to zrobić w oparciu o opracowane wzorce postępowania wynikające z etyki zawodowej. Należy jednak pamiętać, że etyka nie rozwiąże wszystkich problemów. Złe zarządzanie firmą doradczą, choćby właściciele zawsze stosowali się do zasad etyki, w końcowym efekcie może przyczynić się do nieprawidłowej obsługi klienta.

Uchwaleniem zasad etyki zawodu doradcy podatkowego ustawodawca obciążył samorząd zawodowy. Tymczasem w etyce istnieje spór co do potrzeby tworzenia kodeksów etyki. Ich zwolennicy argumentują, iż gotowe wzory postępowania znacznie ułatwiają ocenę sytuacji pod względem etycznym. Przeciwnicy argumentują, że istnienie kodeksów powoduje spychanie odpowiedzialności za własne czyny na twórców kodeksu. Uzyskany w ten sposób ,,spokój moralny” ma dużą cenę - zwalnia od samodzielnego myślenia. Bardzo łatwo wtedy o zmianę moralności w legalność, a etyki w kazuistykę. Dlatego konieczny jest umiar w tworzeniu szczegółowych kodeksów etycznych, jeśli już powstają, to muszą być wewnętrznie niesprzeczne i konieczne zachowywać zgodności z normami etyki ogólnej.

Zasady etyki uchwalone przez Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych mają charakter ogólny i - jak same głoszą - określają minimum wymagań, jakie obowiązują doradcę. Realizują one postulaty i ustosunkowują się do problemów powstałych w okresie kształtowanie się zawodu doradcy w Polsce. Odwołują się do ogólnych norm moralnych oraz do uchwał samorządu, orzecznictwa sadu dyscyplinarnego i zwyczajów środowiska.

Zasady zostały podzielone na zasady podstawowe i pozostałe uregulowania. Do podstawowych zasad etyki zawodu zostały zaliczone:

  1. Obowiązek ochrony godności zawodu - działanie w taki sposób, by nie stworzyć sytuacji, w której ucierpiałoby dobre imię wszystkich doradców.

  2. Obowiązek wypełniania czynności zawodowych według:

  1. Obowiązek niezależności i bezstronności - zarówno wobec klientów jak i organów podatkowych.

  2. Bezwzględny nakaz zachowania tajemnicy zawodowej.(patrz §1pkt.3)

  3. Zakaz reklamy, za wyjątkiem tzw. reklamy informacyjnej, czyli rozpowszechniania danych o nazwie, siedzibie (miejscu prowadzenia działalności), numerach telefonów, faksów, e-mail, godzinach i dniach urzędowania oraz o zakresie świadczonych usług.

  4. Obowiązek zachowania lojalności i koleżeństwa w stosunku do innych członków samorządu - od zachowania tej zasady będzie w dużej mierze zależała ocena środowiska doradców z zewnątrz. Niedobrze by się stało, gdyby sprowadziła się ona tylko do ochrony doradców przed atakami, bez zwracania uwagi na merytoryczność ewentualnych zarzutów.

Pozostałe uregulowania zawierają obowiązki wobec samorządu (należyte wypełnianie funkcji w jego organach, regularne opłacenie składki) oraz dotyczące rozwiązywania sporów między doradcami oraz między doradcą a klientem (zalecające ich rozwiązywanie w drodze mediacji lub przy pomocy organów samorządu).

Za naruszenie zasad etyki zawodowej sankcją jest odpowiedzialność dyscyplinarna. Od sprawności działalności sądownictwa dyscyplinarnego będzie w dużej mierze zależało, czy zasady etyki zawodu będą przestrzegane, czy też pozostaną papierowymi postulatami.

Należy także zauważyć, że oprócz kodeksu etyki, doradców obowiązują także inne normy etyczne. W zależności od formy wykonywania zawodu, będą nimi zasady etyki prowadzenia działalności gospodarczej lub zasady etyki pracy. Natomiast osoby uprawnione do wykonywania czynności doradztwa (radców prawnych, adwokatów, biegłych rewidentów) będą obowiązywać ich kodeksy (zasady) etyki zawodowej.

Za przestrzeganie zasad etyki przez spółki doradztwa podatkowego są odpowiedzialni doradcy podatkowi wchodzący w skład ich zarządów.

§ 3 Uprawnienia doradcy podatkowego

Doradca podatkowy uprawniony jest do występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu przed organami administracji publicznej w sprawach dotyczących obowiązków podatkowych. Doradca w tym samym charakterze może występować w postępowaniu sądowym w zakresie kontroli administracyjnej dotyczącej obowiązków podatkowych. W związku z tym ma on prawo do samodzielnego uwierzytelniania odpisu udzielonego mu pełnomocnictwa (art. 41,42 ustawy).

Pierwotnie występowanie w postępowaniu sądowym w zakresie kontroli decyzji administracyjnej stanowiło czynność doradztwa podatkowego. Takie uregulowanie tej kwestii wywołało ogromne kontrowersje, spowodowane to było sprzecznością w przepisach prawnych. Ustawa o NSA nie wskazuje, kto może być pełnomocnikiem, odsyła w tej sprawie do KPC. Art. 87 KPC stanowi, że pełnomocnikiem może być adwokat, radca prawny, współuczestnik sporu, rodzice, małżonek, rodzeństwo, zstępni oraz osoby pozostające w stosunku przysposobienia. Niektóre sądy - podając za przyczynę brak uwzględnienia w tym przepisie doradztwa podatkowego - odmawiały doradcą prawa do występowania w charakterze pełnomocnika. Inne sądy natomiast uznawały że ustawa o doradztwie stanowi lex specialis w stosunku do ustawy o NSA i dopuszczały doradcom do występowania w charakterze pełnomocnika. Tę wykładnie dodatkowo popiera fakt, iż pełnomocnikiem strony przed NSA może być rzecznik patentowy, choć nie jest on wymieniony w art. 87 KPC, jest ona niewątpliwie słuszna.

W znowelizowanej wersji ustawy zdecydowano się wykreślić występowanie w zakresie sądowej kontroli decyzji administracyjnej z wykazu czynności doradztwa podatkowego. Uznano je jednak za szczególne uprawnienie doradcy (art. 41 ustęp 2), jednocześnie dookreślając, iż chodzi tylko o decyzje administracyjne w sprawach dotyczących obowiązków podatkowych. Z systematycznego punktu widzenia jest to niewątpliwie rozwiązanie słuszne. De lege ferenda w celu zachowania spójności prawa należało by jednak zmienić ustawę o NSA wyraźnie określając prawo doradcy do występowania w charakterze pełnomocnika.

Drugim uprawnieniem doradcy jest uprawnienie do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Z reguły prowadzenie ksiąg podatkowych lub rachunkowych jest jedną z głównych czynności wykonywanych przez doradcę (patrz rozdz. II § 2 in fine). Do prowadzenia ksiąg na szerszą skalę wystarczy zakup odpowiedniego oprogramowania komputerowego, pozwalającego na sprawną obsługę wielu podmiotów. Powierzając doradcy prowadzenie ksiąg klient, może do minimum ograniczyć swoje kontakty z fiskusem i skupić się na prowadzeniu działalności gospodarczej. Oprócz doradców księgi rachunkowe i podatkowe mogą prowadzić tylko osoby mające uprawnienia do prowadzenia ksiąg rachunkowych (art. 2 ustawy o doradztwie).

Wynika stąd, iż osoby nie będące doradcami podatkowymi, a które chcą prowadzić usługowo księgi podatkowe, muszą posiadać świadectwo kwalifikacyjne do prowadzenia ksiąg rachunkowych, nawet jeśli nie prowadzą tych ostatnich w rzeczywistości.

Rozdział IV

Samorząd zawodowy

§1 Krajowa Izba Doradców Podatkowych

Doradcy podatkowi na mocy rozdziału 8 ustawy tworzą samorząd zawodowy zwany Krajową Izbą Doradców Podatkowych. Izba posiada osobowość prawną, jej siedzibą jest Warszawa. Na mocy statutu Izba posiada 16 oddziałów regionalnych (po jednym w każdym województwie). Zadania Izby określone w § 6 jej statutu obejmują: reprezentację członków Izby, ochronę ich interesów zawodowych, ustalenie zasad etyki zawodowej, sprawowanie nadzoru nad należytym wykonywaniem zawodu przez członków Izby, współdziałanie z samorządami zawodowymi innych wolnych zawodów prawniczych. Izba może też prowadzić działalność oświatową, wydawniczą i szkoleniową. Przynależność doradców do Izby jest obowiązkowa.

Kontrolę nad działalnością Izby sprawuje minister finansów. Przewodniczący Krajowego Zjazdu Doradców Podatkowych (KZDP) oraz przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych (KRDP) są obowiązani przekazywać mu w terminie 14 dni podjęte przez zjazd (radę) uchwały. Minister ma prawo w terminie 45 dni od otrzymania zawiesić w drodze decyzji administracyjnej statut Izby z powodu jego niezgodności z prawem, a pozostałe uchwały lub ich części w terminie 30 dni z powodu ich niezgodności z prawem lub statutem. Od decyzji ministra przysługuje organom samorządu wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Od ponownej decyzji ministra przysługuje odwołanie do NSA.

§2 Organy Krajowej Izby Doradców Podatkowych

Organami Izby są:

  1. Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych

  2. Krajowa Rada Doradców Podatkowych

  3. Krajowa Komisja Rewizyjna

  4. Wyższy Sąd Dyscyplinarny

  5. Sąd dyscyplinarny

  6. Rzecznik Dyscypliny

Ad.1 Krajowy zjazd doradców podatkowych jest reprezentacją wszystkich doradców. Odbywa się raz na 4 lata (Krajowa Rada jest uprawniona do zwołania w terminie wcześniejszym zjazdu nadzwyczajnego). Biorą w nim udział delegaci wyłonieni przez walne zgromadzenia regionalnych oddziałów Izby. Do kompetencji Zjazdu należy wybór pozostałych organów Izby, za wyjątkiem sędziów sądu dyscyplinarnego. Pozostałe kompetencje można podzielić na uchwałodawcze (uchwalenie statutu, programu, zasad etyki, zasad gospodarki finansowej, ustalenie wysokości składki członkowskiej) i kontrolne (rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań innych organów oraz udzielanie absolutorium). Uchwały zjazdu zapadają większością głosów.

Ad.2 Krajowa Rada Doradców Podatkowych to organ kierujący bieżącymi sprawami samorządu w okresie między kolejnymi zjazdami doradców. Do zadań KRDP należą reprezentacja doradców podatkowych w stosunkach zewnętrznych (wobec organów władzy i administracji państwowej oraz innych podmiotów krajowych i międzynarodowych) i wewnętrznych. Ważnym elementem zewnętrznej reprezentacji jest opiniowanie projektów ustaw i rozporządzeń dotyczących prawa podatkowego. Najważniejszą kompetencją wewnętrzną jest zaś podejmowanie uchwał w sprawie wpisu na listę doradców podatkowych i skreślania z niej. Do kompetencji Rady wchodzą także: zwoływanie zjazdu i zapewnienie wykonywania jego uchwał. Uchwały KRDP zapadają większością głosów (przy równej ilości głosów decyduje głos przewodniczącego), w obecności co najmniej połowy jej członków. Sposób składania oświadczeń woli przez Krajową Radę określa statut krajowej izby doradców podatkowych. W skład KRDP wchodzi przewodniczący oraz 54 członków. Przewodniczący kieruje pracami rady oraz zapewnia wykonanie jej uchwał.Kadencja rady trwa 4 lata.

Ad.3 Do zadań Krajowej Komisji Rewizyjnej należy kontrola działalności innych organów izby. Tryb działania komisji określa statut. Komisja przedstawia Krajowemu zjazdowi doradców podatkowych sprawozdanie ze swej działalności oraz wnioski dotyczące działalności finansowej i majątkowej innych organów. Komisja opiniuje wniosek o udzielenie absolutorium ustępującej radzie doradców podatkowych przez zjazd. W skład komisji wchodzi 17 osób, które nie mogą być członkami innych organów samorządu.

Ad.4,5,6 Doradcy podatkowi podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków zawodowych określonych prawem oraz za czyny sprzeczne z zasadami etyki zawodowej.

Postępowanie sądowe jest dwuinstancyjne. Pierwszą instancją jest Sąd Dyscyplinarny działający przy oddziale regionalnym, do którego należy obwiniony doradca. Instancją odwoławczą jest natomiast Wyższy Sąd Dyscyplinarny (WSD) w Warszawie. Sędziów sądu dyscyplinarnego wybierają zgromadzenia regionalne Izby, członków wyższego sądu dyscyplinarnego wybiera Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych. Członkowie sadów wybierają spośród siebie przewodniczącego i wiceprzewodniczącego. Kadencja sędziów trwa 4 lata, nie mogą oni w tym czasie pełnić innych funkcji za wyjątkiem uczestnictwa w zjeździe. Sędziowie w zakresie orzekania są niezawiśli i podlegają tylko ustawom i zasadom etyki zawodowej. Sądy orzekają w składach 3 osobowych, które wyznacza przewodniczący.

Postępowanie sądowe jest wszczynane na wniosek Rzecznika Dyscypliny lub jego zastępców (Rzecznik i jego zastępcy w liczbie 16 powoływani są przez zjazd). Postępowanie sądowe musi być poprzedzane postępowaniem wyjaśniającym, którego celem jest ustalenie okoliczności czynu oraz wysłuchanie obwinionego. Postępowanie wyjaśniające może wszcząć Rzecznik samodzielnie w wyniku powzięcia wiadomości o popełnieniu czynu rodzącego odpowiedzialność dyscyplinarna, jak również na żądanie Krajowej Rady, ministra finansów i ministra sprawiedliwości. Rzecznik pełni przed sądem rolę oskarżyciela. Termin rozprawy wyznacza przewodniczący sądu, zawiadamiając o tym strony, ministra finansów, ministra sprawiedliwości, Krajową Radę, a w razie potrzeby świadków i biegłych.

W razie uznania doradcy winnym zarzucanych mu czynów sąd ma do dyspozycji 4 rodzaje kar: upomnienie, nagana, zawieszenie prawa wykonywania zawodu na okres od 6 miesięcy do 3 lat, pozbawienie prawa wykonywania zawodu. Orzeczenie sądu wraz z uzasadnieniem doręcza się obwinionemu, rzecznikowi, a także podmiotom, które złożyły wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Od orzeczenia sądu pierwszej instancji przysługuje wyżej wymieniony podmiotom odwołanie do Wyższego Sądu Dyscyplinarnego w terminie 14 dni. Od orzeczenia WSD przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego. Może ona być wniesiona przez obwinionego, Rzecznika Dyscypliny, ministra finansów, ministra sprawiedliwości lub przewodniczącego Krajowej Rady Doradców Podatkowych, w wypadku rażącego naruszenia prawa jak również rażącej niewspółmierności kary dyscyplinarnej kasacje rozpatruje SN w składzie 3 sędziów, stosując w tym celu przepisy KPK.

Zatarcie ukarania karą dyscyplinarną następuje po upływie 3 lat od uprawomocnienia się orzeczenia upomnienia lub nagany, a także od zakończenia okresu kary zawieszenia prawa do wykonywania zawodu. Zatarcie ukarania karą pozbawienia prawa do wykonywania zawodu następuje na wniosek ukaranego po upływie 5 lat.

Nie można wszcząć postępowania dyscyplinarnego w wypadku, gdy od ujawnienia czynu zagrożonego karą upłyną rok lub od chwili popełnienia czynu upłynęły 3 lata. W sprawach nie uregulowania w ustawie do postępowania dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio przepisy KPK.

Pewną wątpliwość może budzić fakt niezamieszczenia wśród podmiotów uprawnionych do żądania wszczęcia postępowania dyscyplinarnego osób „pokrzywdzonych” przez doradcę w związku z wykonywaniem przez niego zawodu, co przy zbyt opieszałym działaniu Rzecznika Dyscypliny lub jego zastępców może prowadzić do uniknięcia odpowiedzialności przez doradcę.

§3 Pierwszy Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych

Ustawa o doradztwie podatkowym weszła w życie z dniem 1.01.1997. Pierwszy Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych odbył się dopiero w dniach 25-26.01.2002. Ta rozbieżność czasowa była spowodowana działaniem ministra finansów, który wbrew obowiązkowi określonemu w art. 90 nie zwołał zjazdu. Dlatego - nowelizując ustawę - zdecydowano się na zastosowanie innego trybu zwołania zjazdu. Jego przygotowanie powierzono komisji organizacyjnej zjazdu. Komisja w dniu 4.10.2001 podjęła uchwałę w sprawie regulaminu zwołania pierwszego zjazdu doradców. Delegaci na zjazd zostali wyłonieni na przygotowanych przez komisję wojewódzkich zgromadzeniach wyborczych.

Zjazd przyjął statut KIDP, dokonał wyboru jej organów, zadecydował o powstaniu 16 oddziałów regionalnych Izby, przyjął uchwałę o sposobie przekształcenia wpisu warunkowego na listę doradców we wpis ostateczny, uchwalił zasady etyki zawodowej i program działania Izby. Program nakłada na KRDP następujące zadania:

Zwolennicy samorządu argumentują, że będzie on gwarantem niezależności wykonywania zawodu i pomocą w jego wykonywaniu (organizacja szkoleń, wywalczenie korzystniejszych warunków ubezpieczenia itp.). Przeciwnicy argumentują, iż te zadanie mogą spełniać dobrowolne zrzeszenia doradców, a zadania samorządu mogą równie dobrze wypełniać organy państwowe. Samorząd w obecnym kształcie wydaje się rzeczywiście zbyt rozbudowaną strukturą w stosunku do swoich zadań. Niewątpliwie mógłby on przejąć od ministerstwa finansów obowiązki związane z aktualizacją i publikacją listy doradców podatkowych oraz z prowadzeniem rejestru osób prawnych wpisanych na listę doradców.

Rozdział V

Uregulowania państw europejskich dotyczące doradztwa podatkowego

§1 Dwa systemy uregulowania doradztwa

,,Polska jako jedno z niewielu państw wprowadziła tak kompleksowe uregulowanie dotyczące wykonywania zawodu doradztwa podatkowego. Sam zawód doradcy jest wykonywany we wszystkich państwach gdzie występuje sposób poboru podatku w oparciu o zasadę samoobliczenia”.

Generalnie państwa europejskie można podzielić na dwie grupy różniące się podejściem do omawianego zagadnienia. Pierwsza z nich obejmuje państwa, gdzie jak w Polsce obowiązuje system niemiecki. Doradztwo uregulowane jest ustawowo, a osoby wykonujące zawód muszą się legitymować odpowiednim wykształceniem i praktyką oraz obligatoryjną przynależnością do samorządu zawodowego. Wykonywanie doradztwa przez podmioty nieuprawnione jest zabronione.

Do drugiej grupy możemy zaliczyć państwa, gdzie doradztwo nie doczekało się specjalnych uregulowani prawnych. Wykonywać je może w zasadzie każdy, a tytuł ,,doradca podatkowy” nie jest chroniony prawnie, doradcy za to nie podlegają ograniczeniom prawa korporacyjnego. W państwach tych istnieją przeważnie silne dobrowolne organizacje, które dbają o rozwój zawodu i wysokie kwalifikacje swoich członków. Najczęściej zrzeszają doradców z odpowiednim wykształceniem lub wymagają zdania wewnętrznego egzaminu. Opracowują także kodeksy etyczne dla swoich członków. Przynależność do organizacji jest gwarancją profesjonalizmu doradcy dla klienta.

§2 Przykłady państw bez uregulowanej ustawowo instytucji doradztwa

W Hiszpanii zawód ,,asesor fiscal” może wykonywać każdy, bez obowiązku legitymowania się stosownym wykształceniem. Istnieje jedno ograniczenie przedmiotowe: doradca nie może reprezentować klienta przed sądami finansowymi, prowadzić doradztwa prawnego i przeprowadzać badań kontrolnych (są to czynności zastrzeżone dla innych zawodów). Dobrowolną organizacją skupiającą doradców jest Asocjacjon Espanda de Asesores Fiscales. Mogą do niej należeć tylko osoby posiadające wykształcenie wyższe. Członków organizacji wiąże opracowany przez nią kodeks etyki zawodowej.

W Belgii zawód doradcy podatkowego jest wykonywany przez dwie grupy zawodowe: ,,conseil fiscal” oraz „avocat”. Doradcy podatkowi mogą reprezentować interesy swoich klientów przed urzędami finansowymi i sądami finansowymi w sprawach podatków bezpośrednich, natomiast w odniesieniu do podatków pośrednich prawo takie mają wyłącznie prawnicy adwokaci. Zakres działalności conseil fiscal wchodzi za to doradztwo prawne. Największymi organizacjami skupiającymi doradców są: Federation Nationale des Conseils Fiscaux de Belgique oraz Union Belge des Conseillers Fiscaus. Przynależność do nich jest dla belgijskiego podatnika gwarancją wysokich kwalifikacji doradcy.

W sąsiedniej Holandii próbowano wprowadzić system niemiecki, uznano to jednak za niepotrzebne ze względu na niewielki stopień skomplikowania prawa podatkowego w tym kraju. Doradztwo jest świadczone z reguły przez przedstawicieli zawodów prawniczych i ekonomicznych. Obejmuje one następujące dziedziny:

W Holandii istnieje kilka organizacji skupiających doradców, dwie z nich wymagają od swoich członków posiadania odpowiedniego wykształcenia oraz stosowania się do wydanych przez siebie kodeksów etyki.

W Wielkiej Brytanii obowiązuje system prawny common law, bazujący na precedensach. Ten fakt jest przyczyną skomplikowanego systemu podatkowego. Z tego samego względu doradztwo podatkowe nie jest w tym kraju uregulowane w sposób ustawowy. Tradycyjnie zawód doradcy wykonują prawnicy lub księgowi, choć jest on dostępny dla przedstawicieli wszystkich profesji. Osoby zajmujące się zawodowo doradztwem z reguły przynależą do założonego w 1930 roku The Charted Institute of Taxation. Przynależności do tej organizacji gwarantuje wysokie kwalifikacje ze względu na konieczność złożenia trudnego egzaminu oraz odbycie trzyletniej praktyki zawodowej. Członkom przysługuje tytuł biegłego doradcy podatkowego.

Także prawo maleńkiej Malty nie wymaga żadnych kwalifikacji czy zezwoleń dla doradców podatkowych. Usługi tego rodzaju świadczą z rodzaju prawnicy lub księgowi (te zawody są regulowane ustawowo i posiadają własne kodeksy etyczne) oraz byli pracownicy urzędów skarbowych. Jedynym ograniczeniem dla doradców jest ogólnie przyjęta zasada, że tylko prawnicy mogą prowadzić sprawy w sądzie. W 1995 roku powstał Maltański Instytut Podatkowy skupiający doradców z wyższym wykształceniem lub długoletnią praktyką. Jego głównym zadaniem jest promocja i popieranie swoich członków oraz wprowadzenie stosownych przepisów w celu ochrony osób korzystających z ich usług.

Z krajów europejskich doradztwo nie jest uregulowane ustawowo także w Grecji, Irlandii i Szwajcarii.

§3 Przykłady państw, w których obowiązuje system niemiecki.

W Niemczech Doradztwo podatkowe zostało uregulowane w roku 1961. Obecnie jest w tym państwie ok. 62 tyś. osób z tytułem doradca podatkowy (statystycznie 1 doradca przypada na około 1300 podatników). Zakres działalności doradców jest bardzo różnorodny:

Ogółem doradca może świadczyć około 140 czynności.

Doradcy podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej. Są zobowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej. Obowiązując ich także przepisy dotyczące maksymalnych i minimalnych stawek za poszczególne usługi doradztwa.

Niemieccy doradcy są obowiązkowymi członkami Federalnej Izby Doradców Podatkowych. Głównymi zadaniami izby są: reprezentacja całej grupy zawodowej na szczeblu krajowym i międzynarodowym, współdziałanie w tworzeniu ustawy o doradztwie podatkowym, konsultowanie ustaw podatkowych oraz zagadnień prawnych z zakresu prawa podatkowego, wspieranie doskonalenia zawodowego. Izba na podstawie delegacji zawodowej uchwaliła regulamin wykonywania zawodu. Oprócz przynależności do tej obowiązkowej działalności niemieccy doradcy są skupieni w różnych organizacjach dobrowolnych. Ponad połowa z nich należy do najbardziej znaczącej spółdzielni doradców podatkowych DATEV.

Aby zostać doradcą podatkowym w Austrii, należy ukończyć wyższe studia i odbyć trzyletnia praktykę, a następnie złożyć egzamin. Do uprawnień doradców należą: doradztwo podatkowe i prawne, prowadzenie ksiąg handlowych i innej dokumentacji podatkowej, reprezentacja klientów w postępowaniu podatkowym i karnoskarbowym. Wszyscy doradcy są członkami Izby Powierników Gospodarczych. Podlegają obowiązkowi ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej oraz innym obowiązkom prawa korporacyjnego (zachowania tajemnicy zawodowej, opłacenia składki członkowskiej). Członkostwo w Izbie kończy się z dniem wygaśnięcia uprawnień do samodzielnego wykonywania zawodu doradcy.

W Republice Czeskiej doradztwo podatkowe zostało uregulowane ustawowo w 1992 roku. Czeska ustawa ma bardziej liberalny charakter niż rozwiązania niemieckie czy austriackie. Nie ogranicza w żaden sposób działalności izby doradców ani też samych doradców. Czescy doradcy są uprawnieni do świadczenia pomocy prawnej, usług doradztwa finansowo-ekonomicznego w zakresie podatków, opłat i innych płatności. Zajmują się również prowadzeniem księgowości dla swoich klientów. Przepustką do wykonywania tego zawodu w Czechach jest posiadanie minimum średniego wykształcenia i złożenia egzaminu na doradcę organizowanego przez izbę doradców podatkowych. Przynależność doradców do izby jest obowiązkowa. Oprócz przeprowadzanie egzaminów Izba sprawuje nadzór nad praktyką doradców, a także w jej gestii leżą czynności o charakterze technicznym (np. publikowanie rejestru doradców, wydawanie świadectw do wykonywania zawodu). Izba opiniuje również podatkowe inicjatywy ustawodawcze.

Doradztwo podatkowe na Słowacji zostało uregulowane ustawowo w tym samym roku co i w Czechach (1992). Uprawnienia do wykonywania zawodu nabywa się po spełnieniu następujących warunków:

Przynależność doradców do Izby jest obowiązkowa. Izba prowadzi rejestr doradców oraz osób prawnych uprawnionych do wykonywania zawodu. Współpracuje również z ministerstwem finansów w zakresie opiniowania ustawodawstwa podatkowego.

Doradztwo podatkowe w podobny sposób jest uregulowane we Francji i we Włoszech oraz w Luksemburgu (chodź w tym ostatnim państwie nie ma obowiązków przynależności do Izby Doradców).

§4 Europejska Konfederacja Organizacji Doradców Podatkowych

Postępująca integracja europejska wymusiła współdziałanie doradców z różnych krajów. W tym celu została założona w 1959 Confederation Fiscale Europeene (CFE) przez stowarzyszenia skupiające doradców podatkowych pierwotnych członków Wspólnot Europejskich. Wraz z rozwojem wspólnot do CFE przystępowały organizacje z nowo przyjmowanych krajów członkowskich. W 1987 organizacja rozszerzyła swoje działanie za pozostałe kraje europejskie. Głównym celem CFE jest stworzenie jednolitych ram prawnych dla doradztwa w całej Europie oraz objęcie tytułu „doradca podatkowy” ochroną prawną we wszystkich krajach, w których organizacja działa. W tym celu rada CFE stworzyła projekt dyrektywy regulującej zasady wykonywania zawodu doradcy na terenie UE; wymienia on czynności doradztwa, zasady nabycia uprawnień do wykonywania zawodu, zasady świadczenia usług w innym państwie członkowskim UE oraz zasady wykonywania zawodu (niezależność, odpowiedzialność osobista, obowiązkowe ubezpieczenie) i etyki zawodowej (reklama, wysokość wynagrodzeń). Stowarzyszenie przyjęło też własny kodeks etyki.

CFE skupia obecnie 26 organizacji z 22 krajów. Aby uzyskać status członka stowarzyszenia krajowe muszą spełniać standardy CFE, chętnym przyznawany jest najpierw status gościa, potem obserwatora i w końcu pełne członkostwo. Polskę w organizacji reprezentuje Stowarzyszenie Ekspertów Finansowych i Doradców Podatkowych (SEFiD) w randze obserwatora.

Zakończenie

Obecnie wypracowane rozwiązanie dotyczące doradztwa podatkowego jest wynikiem kompromisu między środowiskiem doradców a ministerstwem finansów. Przy wysokiej niestabilności ustawodawstwa podatkowego wybór rozwiązania niemieckiego powierzającego wykonywanie doradztwa osobom o odpowiednim wykształceniu wydaje się słuszny. Pewnie długo musielibyśmy czekać na wykształcenie oddolne struktur skupiających ogół środowiska (obecnie działające stowarzyszenia skupiają niewielką część grupy zawodowej) i eliminacje przez rynek niekompetentnych doradców. Nie oznacza to jednak, że aktualne rozwiązanie jest bez wad.

Plusem istniejących przepisów jest wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia dla doradców, nikt nie jest przecież nieomylny (obowiązujące przepisy wymagają jednak pewnego doprecyzowania). W sposób dodatni należy także ocenić powierzenie przeprowadzania egzaminu zawodowego państwowej niezależnej bezpośrednio od Izby Doradców komisji egzaminacyjnej, co powinno zapobiegać zamykaniu dostępu do zawodu nowym osobom (co jest niestety charakterystyczne w przypadku adwokatów, radców prawnych czy notariuszy). Z tego samego powodu dobrze się stało, iż przyznano prawo wpisu na listę doradców osobom legitymującym się odpowiednim stażem zawodowym bez zdawania egzaminu.

Dodatnio należy także ocenić pozostawienie doradcom prawa do występowania przed NSA w charakterze pełnomocnika strony w spawach dotyczących obowiązków podatkowych. Postępowanie przed NSA toczy się po wyczerpaniu możliwości zmiany lub uchylenia decyzji na drodze administracyjnej, gdzie doradca z reguły będzie pełnomocnikiem klienta. Pozbawienie tego prawa sprowadzałoby się do konieczności wprowadzania w arkana sprawy kolejnego podmiotu, co byłoby uciążliwe dla podatnika. Szeroki zakres egzaminu gwarantuje poprawne wywiązywanie się z tego zadania przez doradców.

Minusem obecnych przepisów jest natomiast kształt rozwiązań dotyczących odbywania praktyki zawodowej, kandydat na doradcę - mimo zdania trudnego egzaminu - nie może być pewny nabycia prawa do wykonywania zawodu. Wymiar czasowy praktyki - jeden dzień w tygodniu - też nie wydaje się najlepszym rozwiązaniem, pozwala co prawda na podjęcie w tym czasie innego zajęcia, lecz praktycznie uniemożliwia zapoznanie się ze sposobem załatwienia konkretnej spawy. Odpowiedniejszym rozwiązaniem byłby chyba obowiązek przyjęcia przez urzędy podatkowe i izby skarbowe na dwu - trzymiesięczny płatny staż oraz zapewnienie prawa do odbycia praktyki u doradcy.

Minusem jest także brak możliwości precyzyjnego rozgraniczenia doradztwa od usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Przy obecnych przepisach jest to praktycznie niewykonalne.

Należałoby się także zastanowić, czy nie stworzyć możliwości nabycia uprawnień do prowadzenia tylko ksiąg przychodów i rozchodów i innych mniej skomplikowanych ewidencji z wyłączeniem prowadzenia ksiąg rachunkowych (przy zachowaniu obowiązku ubezpieczenia). Osoby z takimi uprawnieniami znalazłyby niewątpliwie niszę na rynku drobnych podmiotów gospodarczych. Mogły również legalnie wypełniać za odpłatnością deklaracje PIT dla osób fizycznych. W świetle dotychczasowych przepisów mogą to robić tylko doradcy. Szara strefa w wypadku ostatniego z wymienionych działań jest - mimo groźby grzywny - praktycznie w obecnym stanie prawnym nie do wyeliminowania.

Doradztwo podatkowe będzie się z pewnością rozwijać wraz z rozwojem gospodarki. Z pełniejszą oceną sposobu jego prawnego uregulowania będzie trzeba poczekać jakiś czas gdy obecne rozwiązania zweryfikuje praktyka.

Załącznik nr 1

UMOWA ZLECENIA

o usługę doradztwa podatkowego

zawarta w ..........................................................dniu .........................................pomiędzy:

.............................................................................................................................................

imię i nazwisko (nazwa)

adres ...................................................................................................................................

kod pocztowy miasto ulica numer domu nr lokalu

w którego imieniu działa....................................zwany w treści umowy „Zleceniodawcą”

a doradcą podatkowym .......................................................................................................

adres ....................................................................................................................................

kod pocztowy miasto ulica numer domu nr lokalu

zwanym w treści umowy „Doradcą” , o następującej treści:

§1

(Zakres umowy)

Przedmiotem niniejszej umowy jest: ..................................................................................

.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................

§2

(Obowiązki Doradcy)

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

§3

(Obowiązki Zleceniodawcy)

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................

W przypadku, gdy Zleceniodawca jest reprezentowany przez kilka osób, wyznaczy on jedną osobę do kontaktów z Doradcą w celu składania oświadczeń i udzielania informacji, które będą traktowane jako oświadczenia Zleceniodawcy. Nie wyklucza to prawa pozostałych osób do zasięgania u Doradcy bieżących informacji o realizacji zlecenia. Zleceniodawca zobowiązuje się do nieudostępniania innym osobom pisemnych opinii sporządzonych przez Doradcę. podatkowego bez. jego pisemnej zgody; nie dotyczy to przypadku, gdy z treści opinii wynika zgoda na przekazanie jej określonej osobie trzeciej.

§4

(Obowiązek zachowania tajemnicy)

l.Doradca jest stosownie do przepisów ustawy zobowiązany do zachowania w tajemnicy wszystkich okoliczności, o których dowiedział się w związku z wykonywaniem zlecenia, chyba że Zleceniodawca zwolni go pisemnie z tego obowiązku. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa nadal po wygaśnięciu umownego stosunku zlecenia.

2.Obowiązek zachowania tajemnicy dotyczy w tym samym zakresie współpracowników Doradcy.

3.Obowiązek zachowania tajemnicy nie dotyczy sytuacji, gdy wg warunków obowiązkowego ubezpieczenia zawodowego Doradcy zobowiązany jest on do udzielenia informacji i współpracy. Ustawowe prawo odmowy zeznań lub informacji pozostaje nienaruszone.

4.Doradca może wydawać osobom trzecim sprawozdania, opinie lub inne pisemne wyniki swojej działalności, związane z wykonaniem niniejszej umowy, tylko za zgoda Zleceniodawcy.

§5

(Wynagrodzenie Doradcy)

1. Za wykonanie czynności, o których mowa w §1 niniejszej umowy, Doradca będzie pobierał wynagrodzenie .......................................zł. + VAT (słownie.................... ............................................................................................................................... złotych)

2. Doradca zobowiązuje się do wystawianiu faktury VAT zgodnie z obowiązującymi przepisami.

3. Zleceniodawca upoważnia do wysławiania faktur VAT bez jego podpisu.

4. Wynagrodzenie płatne będzie w formie gotówkowej w siedzibie Doradcy lub na rachunek Doradcy w banku ..................................w terminie .........................................

§6

(Współdziałanie Doradcy z osobami trzecimi)

1.Doradca jest upoważniony przy wykonywaniu zlecenia do współdziałania ze współpracownikami, ekspertami, jak również może wyjątkowo powierzyć wykonanie poszczególnych obowiązków wynikających z niniejszej umowy innej osobie lub innemu podmiotowi (podwykonawcy), udzielając mu w tym zakresie zlecenia i pełnomocnictwa.

2.W przypadku działania współpracowników, podwykonawcy oraz w przypadku współpracy z ekspertami Doradca musi zadbać o to, by podmioty te zobowiązały się do zachowania tajemnicy zgodnie z §4, oraz odpowiada wzglądem Zleceniodawcy za prawidłowe wykonanie zlecenia jak za swoje własne działania.

3.Doradca może być zastępowany przez innego Doradcę, podatkowego w trakcie postępowania podatkowego dotyczą­cego Zleceniodawcy.

§7

(Pełnomocnictwo)

1. Zleceniodawca na mocy niniejszej umowy udziela Doradcy pełnomocnictwa do reprezentowania go przed organami podatkowymi w sprawach dotyczących spraw związanych z wykonaniem zlecenia.

2. Dokument pełnomocnictwa zostanie sporządzony oddzielnie.

§8

(Termin wykonania, czas trwania umowy, rozwiązanie)

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................

§9

(Rozwiązywanie sporów i właściwość sądu)

Kwestie sporne, które mogą zaistnieć w związku wykonywaniem niniejszej umowy, przed poddaniem ich pod rozstrzygnięcie sądu, którym będzie sąd właściwy dla siedziby Doradcy, strony zobowiązują się rozwiązać w drodze negocjacji.

§10

(Forma aneksów)

Wszelkie zmiany i uzupełnienia niniejszej umowy wymagają dla swej ważności formy pisemnej w postaci aneksu.

§11

(Moc obowiązująca w przypadku częściowej nieważności)

Jeżeli pojedyncze postanowienia warunków zlecenia są lub okażą się nieważne, nie narusza to ważności pozostałych postano­wień. Nieważny przepis zostaje wówczas zastąpiony przez przepis obowiązujący najbardziej zbliżony do założonego celu.

§12

Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach po jednym dla każdej ze stron.

.....................................

Zleceniodawca

.................................................

Doradca

Treść za: Legowicz D., Umowa zlecenia w zakresie świadczenia usług doradztwa podatkowego, w: dodatku specjalnym do FDP nr 7/8 1999 r.

Załącznik nr 2

UMOWA

o prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów

zawarta w .........................................................dniu .........................................pomiędzy:

.............................................................................................................................................

imię i nazwisko (nazwa)

adres..................................................................................................................................... kod pocztowy miasto ulica numer domu nr lokalu

w którego imieniu działa....................................zwany w treści umowy „Zleceniodawcą”

a doradcą podatkowym .......................................................................................................

adres :...................................................................................................................................

kod pocztowy miasto ulica numer domu nr lokalu

zwanym w treści umowy „Doradcą” , o następującej treści:

§1

(Zakres umowy)

Przedmiotem niniejszej umowy jest:

1)prowadzenie i przechowywanie przez Doradcę następującej dokumentacji podatkowej:

a) podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zwanej dalej „Księgą",

b) odrębnych ewidencji dla celów podatku od towarów i usług,

c) kartotek wynagrodzeń*,

d) ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych*,

c) ewidencji wyposażenia*, zwanych dalej „Ewidencjami", przeznaczonych do ewidencjonowania osiągniętych przychodów i ponoszonych kosztów w ramach prowadzonej przez Zleceniodawcę działalności gospodarczej polegającej na .......................................................................................................................................

2)sporządzanie deklaracji podatkowych;

3)doradztwo podatkowe na rzecz Zleceniodawcy w zakresie wykonywanych przez Doradcę czynności, o których mowa w pkt. 1;

4)świadczenia innych usług wymienionych w załączniku do umowy.

(*niepotrzebne skreślić)

§2

(Obowiązki doradcy)

1.Przy wykonywaniu zobowiązań, o których mowa w § 1 pkt 1 i 2, Doradca będzie prowadził Księgi i Ewidencje z należytą starannością, w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami prawa i na podstawie otrzymanych od Zleceniodawcy dokumentów i informacji. .

2.Przez prowadzenie Księgi rozumie się podjęcie przez doradców następujących czynności:

1)dokonywanie zapisów księgowych. tzn. ewidencjonowanie w Księdze poszczególnych zdarzeń gospodarczych,

2)dekretację, tzn. ocenę dokumentów księgowych w świetle prawa podatkowego i podejmowanie decyzji o sposobie ich zakwalifikowania wraz ze sposobem uwidocznienia w Księdze; zaksięgowanie zdarzenia gospodarczego wbrew opinii Doradcy może nastąpić wyłącznie na wyraźne, pisemne polecenie Zleceniodawcy i na jego odpowiedzialność za skutki mogące wyniknąć z takiego księgowania;

3)ustalanie wysokości zaliczek na podatek dochodowy i rozliczeń podatku VAT oraz wypełnianie w imieniu Zleceniodawcy miesięcznych deklaracji na te zaliczki, oraz deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług, a także zeznań rocznych na podstawie danych wynikających z zapisów do Księgi i innych niezbędnych informacji, dostarczonych przez Zleceniodawcę;

3.W celu prawidłowego wykonania zlecenia Doradca będzie:

1)odbierał od Zleceniodawcy w siedzibie Doradcy dokumenty stanowiące podstawy do zapisów w Księdze i Ewidencjach w terminach ustalonych w § 5 ust. l pkt. 2;

2) badał odebrane dokumenty pod względem formalnym i informował Zleceniodawcę o ewentualnych brakach lub wadliwości przedstawionych dokumentów niezwłocznie po stwierdzeniu uchybień, lecz nie później niż w ciągu 7 dni od dnia odbioru tych dokumentów;

3) zachowywał przekazywane przez Zleceniodawcę, informacje w tajemnicy.

4. Informacja o wysokości zobowiązań podatkowych, o której mowa w ust. 2 pkt. 3, będzie przekazywana Zleceniodawcy osobiście w siedzibie Doradcy lub telefonicznie na życzenie Zleceniodawcy.

§3

(Miejsce przechowywania Ksiąg)

1. Strony zgodnie ustalają, iż Księga i Ewidencje oraz dokumenty, o których mowa w § 2 ust. 3 pkt. l, będą przechowywane w siedzibie Doradcy, znajdującej się w: .................................................................. przy ul............................................................

2. O miejscu przechowywania dokumentacji, wymienionym w ust. l Zleceniodawca za pośrednictwem Doradcy niezwłocznie powiadomi właściwy Urząd Skarbowy.

§4

(Wypożyczenie dokumentacji podatkowej)

1.W czasie obowiązywania niniejszej umowy, na każde żądanie Zleceniodawcy Doradca wyda mu przechowywane dokumenty także w trakcie roku obrachunkowego (podatkowego) za odpowiednim pokwitowaniem, dostosowanym do rodzaju wydanych dokumentów.

2.W okresie przechowywania dokumentów poza siedzibą Doradcy, jest on zwolniony z obowiązków wynikających z niniejszej umowy, dla wykonywania których niezbędny jest dostęp do dokumentów wydanych Zleceniodawcy.

3.Doradca nie ponosi odpowiedzialności za prawidłowość wpisów dokonanych w tym okresie, jak również za ewentualne nieprawidłowości wpisów i dokumentów sporządzanych przez Doradcę, o ile bezpośrednią lub pośrednia, przyczyną tych nieprawidłowości były wpisy dokonane przez inne osoby w okresie przechowywania dokumentów poza siedzibą Doradcy.

4.W przypadku, gdy uzasadnia to nakład pracy związany z wydaniem dokumentów i ich ponownym przyjęciem przez Doradcę może on obciążyć Zleceniodawcę, dodatkową opłatą za te czynności.

5.Doradca może sporządzić i zachować odpisy lub kopie wypożyczonych Zleceniodawcy dokumentów.

§5

(Obowiązki Zleceniodawcy)

1.W celu umożliwienia Doradcy prawidłowego wykonywania zlecenia, Zleceniodawca zobowiązany jest do następujących czynności:

1) właściwego pod względem formalnym i rzetelnego pod względem merytorycznym dokumentowania operacji gospodarczych, podlegających wpisowi do Księgi i Ewidencji;

2)dostarczania do siedziby Doradcy wszelkich kompletnych dokumentów, stanowiących podstawę wpisów do Księgi i Ewidencji, nie później niż do 7-go dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego te dokumenty dotyczą. W przypadku dostarczenia dokumentów przez osobę trzecią, osoba ta w sprawach związanych z przedmiotem umowy winna być upoważniona przez Zleceniodawcę, do udzielania wyjaśnień oraz ich podpisywania;

3)niezwłocznego informowania Doradcy, nie później jednak niż w dniu dostarczania dokumentów o wszelkich zdarzeniach powodujących zmiany w stanie oraz ilości składników majątkowych, w szczególności o zawarciu, rozwiązaniu lub wygaśnięciu umów, których jedną ze stron jest Zleceniodawca, wykazywaniu wszelkich podlegających opodatkowaniu przychodów, a także dokonywanych czynnościach traktowanych przez odpowiednie przepisy jako sprzedaż oraz o zmianach w stanie zatrudnienia;

4)stosowania się do wskazówek i zaleceń Doradcy, wynikających z przepisów prawa i postanowień niniejszej umowy, w szczególności dotyczących dokumentacji finansowej działalności prowadzonej przez Zleceniodawcę,

2.W przypadku, gdy Zleceniodawca jest reprezentowany przez kilka osób, wyznaczy on jedną osobę do kontaktów z Doradcą w celu składania oświadczeń i udzielania informacji, które będą traktowane jako oświadczenia Zleceniodawcy. Nie wyklucza to prawa pozostałych osób do zasięgania u Doradcy bieżących informacji o realizacji zlecenia.

3.Na treść informacji, o których mowa w ust.1 pkt. 3 i 4, Doradca może sporządzić odpowiedni protokół, który osoba udzielająca informacji zobowiązana jest podpisać.

4.Zleceniodawca zobowiązuje się do nieudostępniania innym osobom pisemnych opinii sporządzonych przez Doradcę podatkowego bez jego pisemnej zgody; nie dotyczy to przypadku, gdy z treści opinii wynika zgoda na przekazanie jej określonej osobie trzeciej.

5.Zleceniodawca zobowiązany jest do zasięgania własnej inicjatywy informacji o wysokości zobowiązania podatkowego za dany miesiąc wg obliczeń Doradcy.

§6

(Dodatkowe informacje)

1. Gdy ocena dostarczonych dokumentów księgowych pod względem podatkowym nie jest możliwa bez wglądu w inne dokumenty (umowy, porozumienia, decyzje itp.), Doradca może wyznaczyć Zleceniobiorcy odpowiedni termin do przedłożenia do wglądu tych dokumentów oraz podania innych potrzebnych informacji.

2. Przepis § 5 ust 3 stosuje się odpowiednio.

3. Jeżeli Zleceniodawca nie uczyni zadość żądaniu Doradcy w terminie określonym w ust. 1, Doradca rozstrzygnie o sposobie księgowania samodzielnie na podstawie posiadanych dokumentów i informacji, biorąc pod uwagę przede wszystkim, by w ten sposób nie powstała zaległość podatkowa Zleceniodawcy rodząca odpowiedzialność odszkodowawczą Doradcy.

§7

(Usuwanie braków)

1.Zleceniodawca ma prawo żądania usunięcia ewentualnych braków, przy czym w pierwszej kolejności powinien umożliwić Doradcy podatkowemu ich poprawienie.

2.Jeżeli Doradca podatkowy nie usunie wytkniętych braków w stosownym terminie lub odmówi ich usunięcia, Zleceniodawca może wg swojego wyboru albo usunąć te braki na koszt Doradcy podatkowego przy pomocy innego Doradcy podatkowego, albo żądać zmniejszenia wynagrodzenia lub wypowiedzieć umowę.

3.Oczywiste nieprawidłowości (np. błędy pisarskie lub rachunkowe) Doradca może sprostować w każdym czasie, również w stosunku do osób trzecich. Inne braki Doradca może sprostować w stosunku do osób trzecich tylko za zgodą Zleceniodawcy. Zgoda nie jest konieczna, jeżeli uzasadnione interesy Doradcy mają pierwszeństwo przed interesami Zleceniodawcy.

§8

( Zaniechanie współpracy i zwłoka w terminie odbioru przez Zleceniodawcę)

Jeżeli Zleceniodawca zaniecha współpracy, której obowiązek określony jest w § 5 lub w innych postanowieniach umowy lub jeśli będzie zalegać z odbiorem wykonanej usługi, zaoferowanej mu przez Doradcę podatkowego, wówczas Doradca może wyznaczyć mu odpowiedni termin do podjęcia potrzebnych czynności. Po bezskutecznym upływie terminu, Doradca może wypowiedzieć umowę. Dodatkowo Doradcy przysługuje roszczenie o zwrot dodatkowych wydatków, które powstały w skutek zwłoki w przyjęciu świadczenia lub zaniechania współpracy przez Zleceniodawcę, jak również roszczenie o naprawienie szkody choćby nie skorzystał z prawa wypowiedzenia umowy

§9

(Status Zleceniodawcy)

Zleceniodawca oświadcza że:

1Nie ciąży na nim obowiązek prowadzenia rachunkowości w sposób i w formie przewidzianej w ustawie z dnia 29 września 1994 o rachunkowości,

2Nie toczy się w jego sprawie postępowanie podatkowe lub karne w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

§10

(Doradztwo podatkowe)

1.W ramach doradztwa podatkowego Doradca, z zastrzeżeniem §11, będzie:

1)informował Zleceniodawcę na jego życzenie o zmianach w obowiązującym stanie prawnym, jak również udzielał mu wyjaśnień w kwestiach podatków w zakresie związanym z prowadzonymi Księgami Zleceniodawcy.

2)informował Zleceniodawcę o urządzeniach księgowych (ewidencjach), które będzie prowadził samodzielnie w miejscu wykonywania działalności a w razie potrzeby udzieli niezbędnych wskazówek w zakresie ich prawidłowego prowadzenia;

3)brał udział w postępowaniu kontrolnym, dotyczącym okresu prowadzenia przez Doradcę Ksiąg Zleceniodawcy i odnoszącym się do tych czynnościach, przez składanie ustnych i pisemnych wyjaśnień;

4)sporządzał pisma w postępowaniu przed organami administracji skarbowej na zasadach określonych w §12;

5)wykonywał czynności związane z obowiązkami Zleceniodawcy jako płatnika podatku, zaliczek na podatek dochodowy.

2.Informacjie przekazywane są Zleceniodawcy ustnie, a na jego żądanie - w formie pisemnej opinii.

§11

(Doradztwo w szczególnym zakresie)

1.W przypadku, gdy Doradca poweźmie wątpliwości co do konsekwencji podatkowych dostarczonych mu dokumentów, w stosunku do których Zleceniodawca nie spełnił zadość żądaniu Doradcy zgodnie z §6, a rozwiązanie wątpliwości bez dodatkowych informacji od Zleceniodawcy wymaga od Doradcy zwiększonego nakładu pracy, Doradca poinformuje o tym Zleceniodawcę, przedstawiając mu swoją propozycję księgowania.

2.Doradca rozstrzyga samodzielnie o proponowanej formie księgowania, biorąc pod uwagę przede wszystkim by w ten sposób nie powstała zaległość podatkowa Zleceniodawcy, rodząca odpowiedzialność Doradcy oraz by zostały zachowane zasady prowadzenia Księgi.

3.W przypadku, gdy Zleceniodawca nie zgadza się na sposób dekretacji przedstawiony przez Doradcę, powinien w terminie 3 dni zgłosić Doradcy sprzeciw, który powoduje wstrzymanie dekretacji w zakresie nim objętym.

4.Zleceniodawca w okresie do 2 dni przed terminem obowiązującym do złożenia deklaracji za miesiąc, co do którego rozliczenia powstały rozbieżności, poinformuję Doradcę, czy dekretacji ma nastąpić zgodnie ze stanowiskiem Doradcy czy też w inny sposób. W przypadku braku rozstrzygnięcia ze strony Zleceniodawcy, Doradca dokona księgowania zgodnie ze swoją propozycją.

5.W terminie określonym w ust. 4, Zleceniodawca może zlecić Doradcy opracowanie opinii co do innego sposobu księgowania lub zasięgnąć na swój koszt opinii innych doradców podatkowych. Po przedstawieniu opinii Zleceniodawca rozstrzyga, czy dekretacja nastąpi zgodnie ze wskazaniami Doradcy.

6.Doradca naliczy za zgodą Zleceniodawcy dodatkowe wynagrodzenie za przeprowadzenie analizy i sporządzenie opinii zgodnie ze zleceniem, o którym mowa w ustępie poprzedzającym. Wraz z dekretacją Doradca dostarczy Zleceniodawcy pisemną opinię w tej sprawie.

7.Wynagrodzenie Doradcy obliczone zostanie wg czasu poświęconego na sporządzenie opinii.

8.Zaksięgowanie zdarzenia gospodarczego wbrew opinii Doradcy może nastąpić na wyraźne, pisemne polecenie Zleceniodawcy i na jego odpowiedzialność za skutki wynikające z takiego księgowania.

9.Postanowienia ustępów poprzedzających stosuje się odpowiednio do dokonywania korekt.

§12

(Udział Doradcy w postępowaniu podatkowym)

1.Doradca może sporządzić w imieniu Zleceniodawcy odwołanie od decyzji podatkowej, dotyczącej zobowiązań powstałych w okresie prowadzenia Księgi przez Doradcę i dotyczących czynności, do których wykonania Doradca zobowiązany był w ramach niniejszej umowy.

2.Zleceniodawca zobowiązany jest powiadomić Doradcę o toczącym się postępowaniu dotyczącym jego zobowiązań podatkowych, o których mowa w ust.1 oraz umożliwić Doradcy czynny udział w postępowaniu także po rozwiązaniu umowy o prowadzenie Księgi. Doradca może upoważnić do reprezentowania Zleceniodawcy także innego doradcę podatkowego.

3.Jeżeli Zleceniodawca nie wyrazi zgody na sporządzenie odwołania, o którym mowa w ust.1 lub zaniecha czynności określonych w ust.2 Doradca nie będzie ponosić odpowiedzialności za szkody (odsetki, sankcje), których można było uniknąć, gdyby Doradca posiadał możność działania w sprawie.

4.Doradcy przysługuje od Zleceniodawcy zwrot kosztów poniesionych w związku z jego reprezentacją w postępowaniu podatkowym.

§13

(Dodatkowy zakres umowy)

1.Zakres obowiązków doradcy w dziedzinie prowadzenia Księgi i doradztwa podatkowego nie obejmuje następujących czynności:

  1. sporządzania sprawozdań statystycznych dotyczących działalności Zleceniodawcy,

  2. udzielania porad prawnych spoza dziedziny prawa podatkowego,

  3. udziału w postępowaniu kontrolnym lub podatkowym oraz sporządzania pism w imieniu Zleceniodawcy w zakresie szerszym, niż określony w §10 ust.1 pkt.3 i §12 ust.1,

  4. wpłaty podatku, zaliczek lub składek ZUS w imieniu Zleceniodawcy,

  5. wykonywania obowiązków Zleceniodawcy jako płatnika składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,

  6. sprzecznych z ustawą o doradztwie podatkowym.

2.Zakres umowy może być rozszerzony przez strony na czynności wymienione w ust.1 lit.a-c na podstawie odrębnego porozumienia, a w stosunku do czynności pod lit. d- na podstawie odrębnej umowy.

§14

(Obowiązek zachowania tajemnicy)

l.Doradca jest stosownie do przepisów ustawy zobowiązany do zachowania w tajemnicy wszystkich okoliczności, o których dowiedział się w związku z wykonywaniem zlecenia, chyba że Zleceniodawca zwolni go pisemnie z tego obowiązku. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa nadal po wygaśnięciu umownego stosunku zlecenia.

2.Obowiązek zachowania tajemnicy dotyczy w tym samym zakresie współpracowników Doradcy.

3.Obowiązek zachowania tajemnicy nie dotyczy sytuacji, gdy wg warunków obowiązkowego ubezpieczenia zawodowego Doradcy zobowiązany jest on do udzielenia informacji i współpracy. Ustawowe prawo odmowy zeznań lub informacji pozostaje nienaruszone.

4.Doradca może wydawać osobom trzecim sprawozdania, opinie lub inne pisemne wyniki swojej działalności, związane z wykonaniem niniejszej umowy, tylko za zgoda Zleceniodawcy.

§15

(Zakres czasowy obowiązywania umowy)

1.Usługi, których dotyczy niniejsza umowa, są wykonywane w okresie roku kalendarzowego. Ostatnią czynnością Doradcy jest złożenie zeznania rocznego.

2. Umowa dotyczy czynności*:

a) które w normalnych warunkach w tym czasie powstają,

b) które pod względem ekonomicznym należą do tego okresu.

(*niepotrzebne skreślić)

§16

(Wynagrodzenie Doradcy)

1.Za wykonanie czynności, o których mowa w §1 pkt. 1 i 2 niniejszej umowy, Doradca będzie pobierał wynagrodzenie miesięczne, płatne do końca miesiąca następującego po miesiącu, za który dostarczono dokumenty księgowe, w wysokości netto .....................................zł. + VAT (słownie .................................................... złotych), z zastrzeżeniem ustępów poniższych i § 18.

2.Doradca zobowiązuje się do wystawianiu faktury VAT zgodnie z obowiązującymi przepisami.

3.Zleceniodawca upoważnia do wysławiania faktur VAT bez jego podpisu.

4.Wynagrodzenie płatne będzie w formie gotówkowej w siedzibie Doradcy lub na rachunek Doradcy w banku .......................................w terminie ...................................

5.W przypadku dostarczenia dokumentów, o których mowa w § 2 ust.3 pkt. 1 niniejszej umowy ( w całości lub części) między 7 a12 dniem miesiąca następującego po miesiącu, którego one dotyczą, wynagrodzenie należne Doradcy za dany miesiąc ulega podwyższeniu o 10%, zaś w przypadku ich dostarczenia po 12 dniu - o 25%. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Doradca może odstąpić od podwyższanego wynagrodzenia.

6.W przypadku dostarczenia dokumentów po 16 dniu miesiąca Doradca nie ponosi odpowiedzialności a terminowe rozliczenie Księgi i złożenie deklaracji.

7.Za czynności doradztwa podatkowego, o których mowa w § 11, obowiązuje wynagrodzenie obliczane przy zastosowaniu stawki wynikającej z cennika Doradcy.

8.W przypadku, gdy do sporządzenia zeznania rocznego Zleceniodawca przedstawia dokumenty i informacje o dochodach z innych źródeł, niż działalność określona w § l pkt. l umowy, a także korzysta z ulg i odliczeń, Doradca może naliczyć wynagrodzenie zgodnie z obowiązującym cennikiem.

§17

(Przedłużenie umowy)

1.Do dnia 31stycznia roku następującego po okresie, na jaki została zawarta umowa, Doradca przedstawi Zleceniodawcy propozycję warunków umowy i wynagrodzenia za kontynuowanie zlecenia w danym roku.

2.W przypadku przedłużenia umowy na następny rok, objęte nią zostają zdarzenia gospodarcze Zleceniodawcy powstałe od dnia l stycznia danego roku, chyba że odmiennie zastrzeżono w umowie.

§18

(Klauzula waloryzacyjna)

1.Wynagrodzenie Doradcy, o którym mowa w § 16 ust. l może ulec przeliczeniu po upływie każdego półrocza, zgodnie ze współczynnikiem inflacji za ostatnie 6 miesięcy, ogłoszonym przez Prezesa GUS.

2.W razie istotnej zmiany stosunków gospodarczych, każda ze stron może żądać zmiany postanowień niniejszej umowy w drodze negocjacji co do wysokości wynagrodzenia Doradcy. W przypadku nie osiągnięcia porozumienia każda ze stron może umowę wypowiedzieć z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia.

3.Zmiana wynagrodzenia, o którym mowa w ust. l, następuje począwszy od miesiąca lipca, zaś gdy zmiana jest wynikiem negocjacji, o których mowa w ust. 2 - w terminie ustalonym przez strony.

§19

(Ustalenie wynagrodzenia w przypadku przedterminowego zakończenia umowy)

1.Jeżeli zlecenie kończy się przed jego całkowitym wykonaniem, Doradca podatkowy otrzyma taką cześć wynagrodzenia, która odpowiada dotychczas wykonywanej pracy.

2.Jeżeli zlecenie zostanie przedterminowo zakończone z powodów, za które odpowiedzialny jest Zleceniodawca, Doradca może żądać połowy wynagrodzenia, które przysługuje za wykonanie całego zlecenia. Strony mogą dowodzie istnienia mniejszej, ewentualnie większej szkody.

§20

(Odpowiedzialność Doradcy)

1.Doradca ponosi odpowiedzialność za szkody wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań, podjętych na podstawie niniejszej umowy na zasadach ogólnych, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy wynikło mimo zachowania przez Doradcę należytej staranności.

2.Doradca nie ponosi odpowiedzialności w szczególności za szkody wynikłe z naruszenia przez Zleceniodawcę zasad ustalonych w § 5, 7 ust l niniejszej umowy lub za działania podjęte na podstawie niepełnych lub nieprawdziwych danych, podanych mu przez zleceniodawcę a zwłaszcza w przypadku dekretacji wbrew opinii Doradcy, a także w przypadkach określonych w § 6ust. 3 i § l1 ust. 6.

§21

(Pełnomocnictwo)

1.Zleceniodawca na mocy niniejszej umowy udziela Doradcy pełnomocnictwa do reprezentowania go przed organami podatkowymi w szczególności w sprawach dotyczących spraw związanych z bieżącym rozliczeniem należności podatkowych, a także do składania wyjaśnień, podpisywania deklaracji i oświadczeń oraz wglądu w akta wymiarowe, kontrolne itp.

2. Zakres pełnomocnictwa obejmuje także upoważnienie Doradcy do podejmowania czynności w postępowaniu kontrolnym i wyjaśniającym, dotyczącym okresu, w którym strony były związane niniejszą umową, choćby zostało wszczęte po jej rozwiązaniu.

3.Dokument pełnomocnictwa zostanie sporządzony oddzielnie

§22

(Współdziałanie Doradcy z osobami trzecimi)

1.Doradca jest upoważniony przy wykonywaniu zlecenia do współdziałania ze współpracownikami, ekspertami, jak również może wyjątkowo powierzyć wykonanie poszczególnych obowiązków wynikających z niniejszej umowy innej osobie lub innemu podmiotowi (podwykonawcy), udzielając mu w tym zakresie zlecenia i pełnomocnictwa.

2.W przypadku działania współpracowników, podwykonawcy oraz w przypadku współpracy z ekspertami Doradca musi zadbać o to, by podmioty te zobowiązały się do zachowania tajemnicy zgodnie z § 14, oraz odpowiada wzglądem Zleceniodawcy za prawidłowe wykonanie zlecenia jak za swoje własne działania.

3.W przypadku stałego powierzenia dokonywania wpisów w Księdze określonemu współpracownikowi (księgowej) Doradca zapewni warunki, by czynności związane z dekretacją dokonywał wyłącznie wyznaczony współpracownik.

4.Doradca może być zastępowany przez innego Doradcę, podatkowego w trakcie postępowania podatkowego dotyczą­cego Zleceniodawcy.

§23

(Czas trwania umowy)

Umowa niniejsza zawarta zostaje na okres od ............................. do ...............................

§24

(Zakończenie umowy)

l.Umowa kończy się z upływem terminu, na jaki została zawarta lub na skutek wypowiedzenia. Umowa kończy się także w razie śmierci, utraty zdolności prowadzenia interesów przez Zleceniodawcę lub Doradcę.

2.Umowa kończy się także w razie likwidacji lub przekształcenia spółki cywilnej, której wspólnicy zlecili Doradcy prowadzenie Księgi. W przypadku kontynuowania działalności przez jednego ze wspólników lub nową spółkę, umowa o prowadzenie Księgi może być kontynuowana na dotychczasowych zasadach za zgodą obu stron.

3.Umowa może być rozwiązana z ważnych powodów przez każdą ze stron przez jednostronne jej wypowiedzenie na koniec miesiąca kalendarzowego, z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Umowa trwa jednak do czasu przekazania przez Doradcę deklaracji podatkowych za ostatni miesiąc okresu wypowiedzenia.

4.Za ważne przyczyny uzasadniające wypowiedzenie umowy przez Doradcę, uważa się w szczególności zaleganie przez Zleceniodawcę z zapłatą wynagrodzenia za co najmniej 2 miesiące, brak współpracy Zleceniodawcy przy realizacji umowy określony w § 8 oraz rażące naruszanie innych postanowień niniejszej umowy.

5.W przypadku wypowiedzenia umowy przez Doradcę podatkowego, jest on zobowiązany do podjęcia czynności koniecznych do uchronienia Zleceniodawcy przed stratami, których można oczekiwać i których załatwienie nic cierpi zwłoki (np. złożenie wniosku o przedłużenie terminu przed jego upływem). Za podjęcie tych czynności Doradca podatkowy jest odpowiedzialny zgodnie z § 20.

§25

(Przechowywanie wydawanie i prawo zatrzymania materiałów i wyników pracy)

1.Po sporządzeniu rocznego zeznania podatkowego lub po upływie terminu rozwiązania umowy. Doradca zwróci Zleceniodawcy za pokwitowaniem w terminie 30 dni Księgi i Ewidencję oraz akta związane z jej prowadzeniem, i powiadomi o tym fakcie odpowiedni urząd skarbowy. Ponadto Doradca zobowiązany jest udzielać Zleceniodawcy, na jego żądanie, koniecznych informacji co do stanu spraw.

2.Do akt, w rozumieniu ustępu poprzedzającego, należą wszelkie pisma, które Doradca otrzymał od Zleceniodawcy lub dla niego przygotował w związku z wykonywaniem niniejszej umowy. Nie dotyczy to korespondencji listowej pomiędzy Doradca, a Zleceniodawcą oraz tych pism, które Zleceniodawca otrzymał w oryginale lub w formie odpisu, jak również pism roboczych, sporządzonych dla wewnętrznych celów Doradcy.

3.Doradca może odmówić wydania wyników swojej pracy lub akt. aż do czasu otrzymania wynagrodzenia lub zwrotu wydatków, o którym mowa w § 8 i § 12. Prawo to nie obowiązuje, gdy zatrzymanie, stosownie do okoliczności, a zwłaszcza z powodu stosunkowo małej kwoty zaległości Zleceniodawcy, byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

4.Doradca nie ponosi odpowiedzialności za nieodebranie przez Zleceniodawcę dokumentów i urządzeń księgowych oraz może, po upływie terminu określonego w ust. l, przekazać je do przechowania na koszt Zleceniodawcy.

§26

(Rozwiązywanie sporów i właściwość sądu)

Kwestie sporne, które mogą zaistnieć w związku wykonywaniem niniejszej umowy, przed poddaniem ich pod rozstrzygnięcie sądu, którym będzie sąd właściwy dla siedziby Doradcy, strony zobowiązują się rozwiązać w drodze negocjacji.

§27

(Forma aneksów)

Wszelkie zmiany i uzupełnienia niniejszej umowy wymagają dla swej ważności formy pisemnej w postaci aneksu.

§28

(Moc obowiązująca w przypadku częściowej nieważności)

Jeżeli pojedyncze postanowienia warunków zlecenia są lub okażą się nieważne, nie narusza to ważności pozostałych postano­wień. Nieważny przepis zostaje wówczas zastąpiony przez przepis obowiązujący najbardziej zbliżony do założonego celu.

§29

(Postanowienia szczególne)

1.Uzgodniono następujące postanowienia (wykaz załączników):

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................

2.Wyżej wymienione załączniki stanowią integralną część niniejszej umowy.

§30

Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach po jednym dla każdej ze stron.

.....................................

Zleceniodawca

.................................................

Doradca

Treść za: Legowicz D., Grunt to dokument - umowa o prowadzenie księgi przychodów i rozchodów, w: FDP nr 1 1999 r.

Bibliografia:

Akty prawne

  1. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego, Dz.U. z 1980 nr 9 poz. 26 z późniejszymi zmianami

  2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 Kodeks Cywilny, Dz.U. z 1964 nr 16 poz. 93 z późniejszymi zmianami.

  3. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 Kodeks Postępowania Cywilnego, Dz.U. z 1964 nr 43 poz. 296 z późniejszymi zmianami.

  4. Ustawa z dnia 9 stycznia1993 o rzecznikach patentowych, Dz.U. z 1993 nr 10 poz. 46.

  5. Ustawa z dnia 11 maja 1995 o Naczelnym Sądzie Administracyjnym, Dz.U. z 1995 nr 74 poz. 368 z późniejszymi zmianami

  6. Ustawa z dnia 5 lipca 1996 o doradztwie podatkowym, Dz.U. z nr 102 poz. 457. z późniejszymi zmianami

  7. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 Kodeks Karny, Dz.U. z 1997 nr 88, poz. 553 z późniejszymi zmianami.

  8. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 Kodeks Postępowania Karnego, Dz.U. z 1997 nr 89 poz. 555 z późniejszymi zmianami.

  9. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 ordynacja podatkowa, Dz.U. z 1997 nr 137 poz. 926 z późniejszymi zmianami.

  10. Ustawa z dnia 10 września 1999 Kodeks karny skarbowy, Dz.U. z 1999 nr 83 poz. 930 z późniejszymi zmianami.

  11. Ustawa z dnia 19 listopada 1999 Prawo działalności gospodarczej, Dz.U. z 1999 nr 101 poz. 178 z późniejszymi zmianami.

  12. Ustawa z dnia 15 września 2000 Kodeks Spółek Handlowych, Dz.U. z 2000 nr 94 poz.1037.

  13. Ustawa z dnia 11 kwietnia o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym, Dz.U. z 2001. nr 42 poz. 474.

  14. Rozporządzenie ministra finansów z dnia 18 lutego 1997 w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności doradztwa, Dz.U. z 1997 nr 17 poz. 91

  15. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 1998 r. w sprawie organów uprawnionych i organów obowiązanych do przeprowadzania kontroli wykonania obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego oraz trybu ustalania i egzekwowania opłaty za niedopełnienie tego obowiązku, Dz.U. z 1998 nr 74 poz.474 zm. Dz.U. z 2000 nr 120 poz.1285.

  16. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 czerwca 2001w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o doradztwie podatkowym, Dz.U. z 2001 nr 57 poz.597.

  17. Rozporządzenie ministra finansów z dnia 12 lipca 2001 w sprawie ogólnych warunków ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe. Dz.U. z 2001 nr 77 poz.825.

  18. Rozporządzenie ministra finansów z dnia 7 grudnia 2001 w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, Dz.U. z 2001 nr 148 poz.1652.

Orzecznictwo:

  1. Wyrok NSA z dnia 12.04.1998, sygnatura akt ISA/Lu 1687/98,w: LEX nr 37652.

  2. Wyrok NSA z dnia 28.04.1998, sygnatura akt ISA/Łd 237/98,w: Monitor podatkowy nr 1 1999.

  3. Wyrok NSA z dnia 11.05.1998, sygnatura akt SA/BK 1304/97,w: Biuletyn Skarbowy 1999/1/17.

  4. Wyrok NSA z dnia 21.04.1999, sygnatura akt II SA96/99,w: LEX nr 46613

  5. Wyrok NSA z dnia 13.08.1999, sygnatura akt IISA556/99, w: LEX nr 46610.

  6. Wyrok NSA z dnia 12.09.1999, sygnatura akt IISA1613/99, LEX nr 46606.

  7. Wyrok NSA z dnia 14.10.1999, sygnatura akt IISA1005/99,w: ONSA nr 2 2000, s.42.

Literatura

  1. Ambrożej E., Ruśkowski E., Doradztwo podatkowe po nowelizacji, w: PP nr 6 2001 r.

  2. Ambrożej E., Zwolnienie doradców podatkowych od towarów i usług, w: Glosa nr 5 2001 r.

  3. Badowski J., Doradztwo podatkowe w Niemczech , w: Monitor podatkowy nr 8 1998 r.

  4. Badowski J., Doradztwo podatkowe w Polsce a standardy europejskie ,w: PP nr 11 1999 r.

  5. Badowski J., Polska ustawa o doradztwie podatkowym ze zmianami projektowanymi w UE, w: Monitor podatkowy nr 3 1999 i nr 4 1999 r.

  6. Badowski J., Trzaska D., Zawód doradcy podatkowego w Europie, w: Monitor podatkowy nr 8 1998 r.

  7. Banasiak Z., Ustawa o doradztwie podatkowym - komentarz do nowelizacji, w: FDP nr 6 2001r.

  8. Banasiak Z., Co mi się ( bardzo ) nie podoba w ustawie o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym, w: FDP nr 7 - 8 2001 r.

  9. Barbec L., Słowacka Izba Doradców Podatkowych, w: FDP nr 6 2000 r.

  10. Boruń D., Kiedy doradca się pomyli, w: FDP nr 6 1999 r.

  11. Bryńska A., Nowelizacja ustawy o doradztwie podatkowym - plusy i minusy, w: Monitor Podatkowy nr 7 2001 r.

  12. Budkowska A.M., Etyczne rozdroża idealizm czy konwencjonalizm, w: FDP nr 3 2001(cz.1) i nr 4 2001 r. (cz.2).

  13. Budkowska A.M., Z punktu widzenia filozofa, w: FDP nr 12 2000 r.

  14. Buttigien - Scicluna N., Doradztwo podatkowe na Malcie , w: FDP nr 6 1999 r.

  15. Capik Małgorzata i Maciej, Plusy i minusy. Zmiana ubezpieczenia doradców podatkowych, w Rzeczpospolita 11.08.2001 nr 187.

  16. Czarnecki J., Doradztwo podatkowe w Belgii, w: FDP nr 2 1999 r.

  17. Czarnecki J., Doradztwo podatkowe w Hiszpanii, w: FDP nr 1 1999 r.

  18. Czterdzieści lat CFE, w: FDP nr11 1999 r.

  19. Darby L., Doradztwo podatkowe w Wielkiej Brytanii, w: FDP nr 3 1999 r.

  20. Federalna Izba Doradców Podatkowych w Niemczech, w: FDP nr.9 2000 i nr 10 2000 r.

  21. Fiszer J., Grzybowski M., Doradcy podatkowi, w: PP nr 2 1995 r.

  22. Godecki Z. , Doradca podatkowy - wolny zawód?, w :PP nr 6 1997 r.

  23. Godecki Z., Doradztwo podatkowe, Warszawa 1998 r.

  24. Godecki Z., Etyka zawodowa w doradztwie podatkowym, Toruń 1998 r.

  25. Godecki Z., Przeciw samorządowi i odpowiedzialności dyscyplinarnej, w: PP nr 1 2000 r.

  26. Grabowska A., Doradca podatkowy pełnomocnikiem, w: Rzeczpospolita 13.02.1998 r.

  27. Gzowska A., Zasady przeprowadzenia egzaminów na doradcę i praktyki zawodowej, w: PP nr 11 2001 r.

  28. Hardecky J., Austriacki doradca podatkowy powiernikiem gospodarczym, w: FDP nr 2 2000 r.

  29. Izba Doradców Podatkowych Republiki Czeskiej, w: FDP nr 9 1999 r.

  30. Kędziora J., Doradca i biegły doradca podatkowy, w: PP nr 10 1999 r.

  31. Legowicz D., Grunt to dokument - umowa o prowadzenie księgi przychodów i rozchodów, w: FDP nr 1 1999 r.

  32. Legowicz D., Umowa zlecenia w zakresie świadczenia usług doradztwa podatkowego, w: dodatku specjalnym do FDP nr 7/8 1999 r.

  33. Litwińczuk H., Doradcy podatkowi, w: PP nr 11 1994 r.

  34. Małecka K.J., Jaka jest etyka... zawodu, w: FDP nr 1 2001 r.

  35. Małysz F., Obowiązkowe ubezpieczenie doradcy odpowiedzialności cywilnej doradców podatkowych, w: PUG nr 6 1998

  36. Masternak A., Rozpoczęcie działalności przez osobę prowadzącą biuro rachunkowe, w: Doradca podatnika nr 32 2001 r.

  37. Mazur R., Czarnecki J., Tajemnica zawodowa doradcy podatkowego, w: Monitor podatkowy nr 1 1999 r.

  38. Mazur Strojny R., Zanim nabędziesz prawo do wykonywania zawodu doradcy, w: FDP nr 7-8 2001 r.

  39. Mazur-Strojny R., Wywiad z dr Henrykiem Dzwonkowskim, Przewodniczącym Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego II kadencji, w: FDP nr 10 2001 r.

  40. Modzelewski R., Status doradcy podatkowego po nowelizacji ustawy, w: PP nr 9 2001

  41. Musiał K.J.,CFE - oczekiwania zagrożenia, w: FDP nr 2 1999 r.

  42. Niziołek K., Doradca podatkowy jako pełnomocnik strony, w PP nr 7 1999 r.

  43. Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, red. B.Petrozolin - Skowrońska, t.6, Warszawa 1996 r.

  44. Obelander W., Doradztwo podatkowe w Holandii, w: FDP nr11 2000 r.

  45. Paszota T., To obraza i wręcz zdumienie, w: FDP nr 9 2001 r.

  46. Piechota G., Spółka partnerska nową formą prowadzenia działalności przez doradców podatkowych, w: FDP nr 6 2001 r.

  47. Radwański Z., Panowicz - Lipska J., Zobowiązania cześć szczegółowa, wyd. 2, 1998  r.

  48. Sibrecht - Ośka E., Trzaska D., Komentarz do ustawy o doradztwie podatkowym, Warszawa 1997 r.

  49. Skład organów izby doradców podatkowych, w: FDP nr2 2002 r.

  50. Sukiennik P., Czynności doradztwa podatkowego jako przedmiot obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w: FDP nr 11 2000 r.

  51. Szewc W., Cieśliniski W., Etyka siła sprawczą skutecznego doradztwa, w: FDP nr10 1999 (cz.1), nr 11 1999, (cz. 2), nr 12 1999 r. (cz. 3)

  52. Trzaska D., Doradca podatkowy przed NSA, w: Monitor podatkowy nr 1 1999 r.

  53. Trzaska D., Każdy będzie mógł doradzać, w: Monitor Podatkowy nr 5 1999 r.

  54. Trzaska D., Pozorna nierówność podmiotów doradztwo podatkowe a usługowe prowadzenie ksiąg, w: Monitor podatkowy nr 11 rok 1998 r.

  55. Trzaska D., Praktyka zawodowa kandydatów na doradców podatkowych, w: Monitor Podatkowy nr 5 1998 r.

  56. Uchwała Komisji Egzaminacyjnej, w: Monitor podatkowy nr 121998 r.

  57. Welsyng-Zielony A., Jesteśmy bardziej liberalni -wywiad z prezesem Izby Doradców Podatkowych Republik Czeskiej, Iřim Nekovářem, w: FDP nr 11 1999 r.

  58. Włodarczyk P., Etyka biznesu, w: FDP nr 3 2000 r.

  59. Włodyka S., Prawo umów w obrocie gospodarczym, red. S. Włodyka, 2001 r.

  60. www.doradcy.pl/samorząd _1.htm

  61. www.doradcy.pl/samorząd _5.htm

  62. www.mofnet.gov.pl/podatki/doradztwo/lista_doradców_podatkowych.xls

  63. www.tax.pl

  64. Zalewski R., Czy warto zostać doradcą podatkowym, w: PP nr 10 1996 r.

Wyrok NSA z dnia 21.04.1999, sygnatura akt II SA96/99, w: LEX nr 46613,

Działalność w zakresie doradztwa podatkowego, o ile nie naruszała prawa, mogła być prowadzona na różnych zasadach.

Fiszer J., Grzybowski M., Doradcy podatkowi, w: PP nr 2 1995, s.5,

Litwińczuk H., Doradcy podatkowi, w: PP nr 11 1994, s. 4

Ustawa z dnia 5 lipca 1996 o doradztwie podatkowym, Dz.U. z 1996 nr 102 poz. 457

Projekt z 15.03.1999 podnosił w uzasadnieniu argument, iż ustawa niepotrzebnie ogranicza dostęp do zawodu, który powinien w większym stopniu być poddany regułom gospodarki wolnorynkowej.

Trzaska D., Każdy będzie mógł doradzać, w: Monitor Podatkowy nr 5 1999, s.5

Ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym,

Dz.U. z 2001 nr 77 poz. 825

Zawód - zespół czynności wyodrębnionych w ramach społecznego podziału pracy, wymagających przygotowania (kwalifikacji) w wykonywany przez jednostkę stale lub dorywczo i stanowiących dla niej źródło utrzymania; definicja za : Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, red. B.Petrozolin - Skowrońska, t.6, Warszawa 1996, s. 997.

Ustawa z dnia 15 września 2000 Kodeks Spółek Handlowych, Dz.U. z 2000 nr 94 poz.1037.

Godecki Z. , Doradca podatkowy - wolny zawód?, w: PP nr 6 1997, s.30-31.

Sibrecht - Ośka E., Trzaska D., Komentarz do ustawy o doradztwie podatkowym, Warszawa 1997, s.54.

Zalewski R., Czy warto zostać doradcą podatkowym, w: PP nr 10 1996, s.13.

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 ordynacja podatkowa, Dz.U. z 1997 nr 137 poz. 926 z późniejszymi zmianami.

Banasiak Z., Ustawa o doradztwie podatkowym - komentarz do nowelizacji, w: FDP nr 6 2001, s.16.

tamże

Ambrożej E., Ruśkowski E., Doradztwo podatkowe po nowelizacji, w: PP nr 6 2001,s.3.

Banasiek Z.,Ustawa o doradztwie podatkowym - komentarz do nowelizacji, w: FDP nr 6 2001,.s16.

Wyrok NSA z dnia 11.05.1988 sygnatura akt S.A/BK 1304/97, Biuletyn Skarbowy 1999/1/17.

Ambrożej E., Zwolnienie doradców podatkowych od towarów i usług, w: Glosa nr 5 2001, s.25-29.

art.6 ustawy o doradztwie podatkowym

Każde podejrzenie nierzetelności w wykonywaniu czynności doradcy podatkowego uprawnia do stwierdzenia, że kandydat do zawodu doradcy podatkowego nie spełnia warunku rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu doradcy podatkowego.

Wyrok NSA z dnia 13.08.1999, sygnatura akt IISA556/99, w: LEX nr 46610

Ambrożej E., Ruśkowski E., Doradztwo podatkowe po nowelizacji, w: PP nr 6 2001,s.3.

Mazur Strojny R., Zanim nabędziesz prawo do wykonywania zawodu doradcy, w: FDP nr 7-8, s.3.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 czerwca 2001 w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o doradztwie podatkowym. Dz.U. z 2001 nr 57 poz. 597.

Uchwała Komisji Egzaminacyjnej, w: Monitor podatkowy 12.1998.

Ambrożej E., Ruśkowski E., Doradztwo podatkowe po nowelizacji, w: PP nr 6 2001,s.3.

Gzowska A., Zasady przeprowadzenia egzaminów na doradcę i praktyki zawodowej, w: PP nr 11 2001, s.31-32

Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o doradztwie podatkowym.

W świetle wcześniejszego orzecznictwa NSA wymagane doświadczenie zawodowe można było uzyskać nie tylko w podmiotach mających siedzibę w Polsce.

Wyrok NSA z dnia 14.10.1999 sygnatura akt II S.A. 1005/99,w: ONSA nr 2 2000, s.42.

Trzaska D., Praktyka zawodowa kandydatów na doradców podatkowych, w: Monitor Podatkowy nr 5 1998, s.135.

www.mofnet.gov.pl/podatki/doradztwo/lista_doradcow_podatkowych.xls

Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o doradztwie podatkowym.

art.10 ustęp 2 do 5 ustawy o doradztwie podatkowym

lista doradców liczy obecnie 9715 doradców

Gzowska A., Zasady przeprowadzenia egzaminów na doradcę i praktyki zawodowej, w: PP nr 11 2001, s.32.

Mazur-Strojny R., Wywiad z dr Henrykiem Dzwonkowskim, Przewodniczącym Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego II kadencji, w: FDP nr 10 2001, s.15.

Bryńska A., Nowelizacja ustawy o doradztwie podatkowym - plusy i minusy, w: Monitor Podatkowy nr 7 2001,s.23.

Ambrożej E., Ruśkowski E., Doradztwo podatkowe po nowelizacji, w: PP nr 6 2001, s. 4.

Banasiak Z.,Co mi się ( bardzo ) nie podoba w ustawie o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym, w: FDP nr 7/8 2001, s. 22 - 27.

Zdanie przeciwne: Modzelewski R., Status doradcy podatkowego po nowelizacji ustawy, w: PP nr 9 2001, s.5-6

Paszota T., To obraza i wręcz zdumienie, w: FDP nr 9 2001, s.22.

Wyjątkiem są tu spółki nie mające osobowości prawnej powstałe przed nowelizacją ustawy, które mogli tworzyć (pod określonymi warunkami) doradcy wraz z adwokatami, biegłymi rewidentami lub radcami prawnymi,

art. 9 ustawy o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym, Dz. U z 2001 nr 42 poz. 474.

Występuje oczywiście pogląd odmienny, por. Masternak A., Rozpoczęcie działalności przez osobę prowadzącą biuro rachunkowe, w : Doradca podatnika nr 32 2001 s.7 .

art. 76, 87 ustawy prawo działalności gospodarczej Dz.U. z 1999 nr 101 poz. 178 z późniejszymi zmianami.

Piechota G., Spółka partnerska nową formą prowadzenia działalności przez doradców podatkowych, w: FDP nr 6 2001 s.7 - 9

Banasiak Z., Ustawa o doradztwie podatkowym - komentarz do nowelizacji, w: FDP nr 6 2001 s. 17.

Świadczenie przez pracownika urzędu kontroli skarbowej, jednocześnie usług doradztwa pozostaje w sprzeczności zarówno z przepisem art.19 ust.2 ustawy z 1982r. O pracownikach urzędów państwowych, jak i z przepisem art.1 ust.1 ustawy z 1991r o kontroli skarbowej i z zasadami etyki zawodowej.

Wyrok NSA z dnia 12.09.1999, sygnatura akt IISA1613/99, LEX nr 46606.

Rozdział 3 ustawy o doradztwie podatkowym (art. 14 - 19)

Obowiązuje forma pisemna pod rygorem ad probationem art. 75 KC Dz.U z 1964 nr 16 poz. 93

Godecki Z., Doradztwo podatkowe, Warszawa 1998, s. 21.

tamże, s.23

szerzej: Radwański Z., Panowicz - Lipska J., Zobowiązania cześć szczegółowa, wyd. 2, 1998, s. 124 - 132.

Legowicz D., Umowa zlecenia w zakresie świadczenia usług doradztwa podatkowego, w: dodatku specjalnym do FDP nr 7/8 1999

w razie niedopełnienia tego obowiązku odpowiada za całość działań zastępcy, a nie tylko za ewentualną winę w wyborze.

Godecki Z., Doradztwo podatkowe, Warszawa 1998, s. 26.

tamże, s.29.

szerzej: Radwański Z., Panowicz - Lipska J., Zobowiązania cześć szczegółowa, wyd. 2, 1998, s.115 -121

szerzej: Włodyka S., Prawo umów w obrocie gospodarczym, red. S. Włodyka, Ch Beck 2001, s. 28-36.

Legowicz D., Umowa zlecenia w zakresie świadczenia usług doradztwa podatkowego, w: dodatku specjalnym do FDP nr 7/8 1999.

Legowicz D., Grunt to dokument - umowa o prowadzenie księgi przychodów i rozchodów, w: FDP nr 1 1999, s. 29.

Zobowiązania podatkowe przedawniają się najpóźniej po upływie pięciu lat od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy, art. 68-70 OP.

Rozporządzenie ministra finansów z dnia 12 lipca 2001 w sprawie ogólnych warunków ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe.

Dz.U. z 2001 nr 77 poz. 825.

Boruń D., Kiedy doradca się pomyli, w: FDP nr 6 1999, s.4.

§ 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 1998 r. w sprawie organów uprawnionych i organów obowiązanych do przeprowadzania kontroli wykonania obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego oraz trybu ustalania i egzekwowania opłaty za niedopełnienie tego obowiązku. Dz.U. z 1998 nr 74 poz. 474 zm. Dz.U. 2000 nr 120 poz. 1285.

Rozporządzenie ministra finansów z dnia 18 lutego 1997 w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności doradztwa.

Dz.U. z 1997 nr 17 poz. 91

Capik Małgorzata i Maciej, Plusy i minusy. Zmiana ubezpieczenia doradców podatkowych, w Rzeczpospolita 11.08.2001 nr 187.

Małysz F., Obowiązkowe ubezpieczenie doradcy odpowiedzialności cywilnej doradców podatkowych, w: PUG nr 6 1998 s. 18.

Za dobrowolną formą ubezpieczenia opowiada się Franciszek Małysz, por. tamże s.14.

Sukiennik P., Czynności doradztwa podatkowego jako przedmiot obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w: FDP nr 11 2000, s.19.

Małysz F., Obowiązkowe ubezpieczenie doradcy odpowiedzialności cywilnej doradców podatkowych, w: PUG nr 6 1998 s.14.

Mazur R., Czarnecki J., Tajemnica zawodowa doradcy podatkowego, w : Monitor podatkowy nr 1 1999, s.9-10.

Dz. U. z 1997, nr 89 poz. 555 z późniejszymi zmianami.

Art. 113 kodeksu karno-skarbowego (Dz.U z 1999 nr 83 poz. 930) odsyła do KPK.

Godecki Z., Tajemnica zawodowa, w: Doradztwo Podatkowe, s.44

Sibrecht Ośka E., Trzaska D., Komentarz do ustawy o doradztwie podatkowym, s. 37

Kodeks Karny, Dz. U. z 1997 nr 88, poz. 553 z późniejszymi zmianami

Art. 68,69,70 OP.

Art. 111 §2 KC.

Małecka K.J., Jaka jest etyka... zawodu, w: FDP nr 1 2001, s.37-38

Sibrecht Ośka E., Trzaska D., Komentarz do ustawy o doradztwie podatkowym, s. 100

Lazari-Pawłowska J., Etyka w :pisma wybrane, Wrocław - Warszawa - Kraków 1992???,s.58, w: Godecki Z. Etyka zawodowa w doradztwie podatkowym w Toruń 1998, s.19

„etyka” pochodzi od greckiego „ethikos” tłumaczonego jako charakter, obyczaj, zwyczaj, nawyk, za jego odpowiednik rzymianie uznali słowo „ mos”, od którego powstał rzeczownik „moralitas”, odnosi się już jednak do ludzkich czynów (dobrych - złych ), a nie do charakteru osoby.

Zob. Godecki Z., Etyka zawodowa w doradztwie podatkowym, Toruń 1998, s. 21.

Czarecki J., Etyka zawodowa, w: FDP nr 1 1998 s.13.

Budkowska A.M., Z punktu widzenia filozofa, w: FDP nr 12 2000, s.35-37.

Czarecki J., Etyka zawodowa, w: FDP nr 1 1998 s.13.

Szerzej: Godecki Z., Teorie etyczne, w: Etyka zawodowa w doradztwie podstawowym, Toruń 1998, s.37-40

Budkowska A.M., Etyczne rozdroża idealizm czy konwencjonalizm, w: FDP nr 3 2001, s.36-38 (cz.1), nr 4 2001, s.35-36 (cz.2).

Szewc W., Cieśliniski W., Etyka siła sprawczą skutecznego doradztwa, w: FDP nr10 1999, s.14-15 (cz.1), nr 11 1999, s.4-6 (cz. 2), nr 12 1999 , s. 3-5 (cz. 3).

Godecki Z., Kodeksualizm i antykodeksualizm, w: Etyka zawodowa w doradztwie zawodowym, Toruń 1998, s.52 - 91.

www.tax.pl/projekt.htm

Zakaz ma obowiązywać także byłych doradców skreślonych z listy. Nie może on jednak być jednak wyegzekwowany na drodze dyscyplinarnej gdyż osoby skreślone z listy nie podlegają sądownictwu dyscyplinarnemu. Ujawnienie tajemnicy zawodowej przez byłego doradcę będzie rodziło odpowiedzialność cywilną (lub ewentualnie karną).

szerzej: Włodarczyk P., Etyka biznesu, w: FDP nr 3 2000, s.39-40

szerzej: Godecki Z., Jedno doradztwo podatkowe wiele etyk, w: Etyka zawodowa w doradztwie podatkowym, Toruń 1998, s.103-110.

art. 17 ustawy o doradztwie podatkowym

art. 2 ustęp 1 punkt 2 ustawy o doradztwie podatkowym w brzmieniu przed nowelizacją z dnia 11.04.2001.

Dz. U. 1995 nr 74 poz. 368 z późniejszymi zmianami.

Dz.U. z 1964 nr 43 poz. 296 z późniejszymi zmianami.

Wyrok NSA z dnia 28.04.1998, sygnatura akt I SA/Łd 237/98, Monitor Podatkowy nr 1 1999.

Wyrok NSA z dnia 12.04.1998 sygnatura akt I SA/Lu 1687/98 (LEX nr 37652).

Sąd postanowił zwrócić pozew w celu uzupełnienia go o podpis skarżącego (był on podpisany przez doradcę podatkowego) uzasadniając iż doradca nie może występować przed NSA w roli pełnomocnika, ale występuje w szczególnym charakterze doradcy podatkowego tj. osoby, która udziela porad, opinii i wyjaśnień z zakresu zobowiązań podatkowych, prowadzenia ksiąg podatkowych, sporządzenia deklaracji zeznań podatkowych. Nie może więc dokonywać w imieniu strony czynności procesowych, jednak aktywnie ją wspiera w przedstawianiu i obronie merytorycznego stanowiska w sprawie.

Grabowska A., Doradca podatkowy pełnomocnikiem, w: Rzeczpospolita 13.02.1998.

Art. 14 ustęp 1 ustawy z dnia 9.01.1993 o rzecznikach patentowych. Dz. U. nr 10 poz. 46.

Trzaska D., Doradca podatkowy przed NSA, w: Monitor podatkowy nr 1 1999, s. 10-12

Niziołek K., Doradca podatkowy jako pełnomocnik strony, w: PP nr 7 1999 s. 19-21,

Sibrecht Ośka E., Trzaska D., komentarz do ustawy o doradztwie podatkowym, s. 47-50.

Zob. przypis nr 8.

Dz. U. nr 148 poz.1652 za rok 2001.

Trzaska D., Pozorna nierówność podmiotów doradztwo podatkowe a usługowe prowadzenie ksiąg, w: Monitor podatkowy nr 11 rok 1998 s. 327-328.

art. 127 KPA, Dz.U. z 1980 nr 9 poz. 16 z późniejszymi zmianami.

art. 34 Ustawy o NSA.

Skład organów izby doradców podatkowych, w: FDP nr2 2002, s. 58.

tamże

tamże

tamże

art. 90 ustawy w brzmieniu przed nowelizacją z dnia 11.04.2001.

Komisję powołał na podstawie art.7 ustawy o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym minister finansów decyzją nr 1/SP-5/2001 z dnia 10 sierpnia 2001.

Skład komisji: www.doradcy.pl/samorząd _1.htm.

www.doradcy.pl/samorząd _5.htm.

Kędziora J., Doradca i biegły doradca ,w: PP nr 10 1999, s 20.

np. członkowie SEFiD-u korzystają z wynegocjowanej przez stowarzyszenie 10% ulgi na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej,

Boruń D., Kiedy doradca się pomyli, w: FDP nr 6 1999, s.4.

Godecki Z., Przeciw samorządowi i odpowiedzialności dyscyplinarnej, w: PP nr 1.2000, s.19.

Musiał K.J.,CFE - oczekiwania zagrożenia, w: FDP nr 2 1999 s.21.

Czarnecki J., Doradztwo podatkowe w Hiszpanii, w: FDP nr 1 1999, s. 12.

Czarnecki J., Doradztwo podatkowe w Belgii, w: FDP nr2 1999, s. 22.

Obelander W., Doradztwo podatkowe w Holandii, w: FDP nr11 2000, s. 27.

Darby L., Doradztwo podatkowe w Wielkiej Brytanii, w: FDP nr 3 1999, s.33

Buttigien - Scicluma N., Doradztwo podatkowe na Malcie , w: FDP nr 6 1999, s. 35 - 36.

Badowski J., Trzaska D., Zawód doradcy podatkowego w Europie, w: Monitor podatkowy nr 8 1998, s.232-233.

Bundessteuerberaterkammer.

Badowski J., Doradztwo podatkowe w Niemczech , w: Monitor podatkowy nr 8 1998, s.231

Badowski J., Doradztwo podatkowe w Polsce a standarty europejskie ,w: PP nr 11 1999, s.20.

Federalna Izba Doradców Podatkowych w Niemczech, w: FDP nr.9 2000 s.26-27, nr 10 2000, s.25-27

Kammer der Wirtschaftstreuhänder.

Hardecky J., Austriacki doradca podatkowy powiernikiem gospodarczym, w: FDP nr 2 2000, s.28

Komora Dańových Poradcú ČR.

Izba Doradców Podatkowych Republiki Czeskiej, w: FDP nr9 1999, s.37.

Welsyng-Zielony A., Jesteśmy bardziej liberalni -wywiad z prezesem Izby Doradców Podatkowych Republik Czeskiej, Iřim Nekovářem, w: FDP nr 11 1999, s.13.

Barbec L., Słowacka Izba Doradców Podatkowych, w: FDP nr6 2000, s.27.

Badowski J., Trzaska D., Zawód doradcy podatkowego w Europie, w: Monitor podatkowy nr.8 1998 s.232-233.

Badowski J., Polska ustawa o doradztwie podatkowym ze zmianami projektowanymi w UE, w: Monitor podatkowy nr 3 1999, s. 12-14 i nr4 1999, s. 9-13.

Czterdzieści lat CFE, w: FDP nr11 1999, s.3.

Mazur R., Welsyng-Zielony A., Gość forum, rozmowa z dr Heinrichem Weilerem, w: FDP nr 6 2000 s.22-24.

29


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prawo podatkowe, Wykłady rachunkowość bankowość
system podatkowy -praca na zaliczenie, Wykłady rachunkowość bankowość
PMikro cw, Wykłady rachunkowość bankowość
Hipoteza o istotności parametrów strukturalnych, Wykłady rachunkowość bankowość
pytania 67-72 +132, Wykłady rachunkowość bankowość
pyt egz makra, Wykłady rachunkowość bankowość
MAKROEKONOMIA, Wykłady rachunkowość bankowość
91-96, Wykłady rachunkowość bankowość
36-42, Wykłady rachunkowość bankowość
POLITYKA REGIONALNA-ŚCIĄGI, Wykłady rachunkowość bankowość
Pytania egzaminacyjne Zarządzanie, Wykłady rachunkowość bankowość
85-90, Wykłady rachunkowość bankowość
Zakres pracy zaliczeniowej do OKiWP, Wykłady rachunkowość bankowość
socjologia, Wykłady rachunkowość bankowość

więcej podobnych podstron