ZAKAŻENIA BAKTERYJNE:

1.Róża

Etiologia:

zakażenie paciorkowcowe, paciorkowiec beta hemolizujący grupy a. Podobny obraz kliniczny przedstawia gronkowiec złocisty. Pochodzenie zewnętrzne może wyjątkowo wystąpić i chorych z przewlekłymi owrzodzeniami podudzi. Z różą możemy się spotkać u osób z nowotworami, otyłych i z cukrzycą.

Morfologia wykwitów:

Obrzęk i ostry stan zapalny skóry i tkanki podskórnej oraz wyraźne odgraniczenie od otoczenia. Kształt ogniska - nieregularny - wypustki. Skóra jest wygładzona, napięta i lśniąca. Może dojść do powstania pęcherzy wypełnionych płynem surowiczym (róża pęcherzowa). Niekiedy występują objawy krwotoczne (Róża krwotoczna). Może dojść do martwicy i zgorzeli (róża zgorzelinowa). Okres wylęgania to około 3-5 dni. Do 5 dni ostre objawy ustępują, a objawy skórne ustępują do około 4 tygodni.

Lokalizacja wykwitów:

Twarz, błony śluzowe nosa i jamy ustnej, kończyny dolne (zwłaszcza podudzia)

Samopoczucie pacjenta:

Ból i pieczenie zmian, wysoka temperatura i dreszcze. Może wystąpić przejściowa, krótkotrwała niewydolność nerek - osady szczawianowe, białko i czerwone krwinki w moczu.

Powikłania:

- nawroty w miejscach uprzednio zajętych

- trwały obrzęk w obrębie twarzy, narządów płciowych lub kończyn

- ropowica (w razie zmian ropnych w tkance podskórnej)

- Zapalenie naczyń chłonnych i żylnych

- zastój limfy w tkankach - obrzęk ulega stwardnieniu - słoniowacizna

- pogrubiała kończyna podudzia, kończyna jest cięższa, występują trudności z poruszaniem

- fałdy z tkanki, w fałdach mnóstwo bakterii.

Odmiany róży:

-róża pęcherzowa: jeśli na skórze zmienionej pojawiają się pęcherze

-róża krwotoczna- jeśli infekcja jest bardzo nasilona to może dojść do uszkodzenia naczyń krwionośnych

-róża zgorzelinowa- dodatkowa obecność bakterii beztlenowych powoduje martwicę i rozpad tkanek co daje różnej wielkości owrzodzenia

-róża migrująca- jeśli jest nieleczona zaczyna się rozprzestrzeniać naczyniami limfatycznymi. Jeśli jest na podudziu to ma kierunek dosiewny.

-róża nawrotowa- mogą wystąpić jej nawroty pojawia się w miejscu poprzedniego wystąpienia (stale w tym samym miejscu).

Każda postać róży wywołuje stan zapalny naczyń limfatycznych, stale występujący może prowadzić do uszkodzenia-zastoju limfatycznego- obrzęk trwały taki stan nazywamy SLONIOWACIZMEM.

2.Zapalenie mieszków włosowych

Etiologia:

Gronkowiec złocisty - wchodzi do organizmu w miejscu przerwania ciągłości skóry np. po depilacji, goleniu.

Morfologia wykwitów:

Wykwitem pierwotnym jest żółtawy pęcherzyk ropny o

trwałej, napiętej pokrywie, często przebity włosem, otoczony rąbkiem zapalnym.

1. Powstanie stanu zapalnego w ujściu mieszka włosowego

2. Proces zapalny rozsiewa się na tkankę - krosty, grudki

Lokalizacja wykwitów:

na twarzy, tułowiu lub kończynach. Zmiany mogą być rozsiane lub zgrupowane.

Samopoczucie pacjenta:

Dobre

3.Figówka gronkowcowa

Etiologia:

Występuje u mężczyzn w okresie golenia.

Morfologia wykwitów:

Ogniska zapalne mieszków umiejscowione są wzdłuż skóry właściwej i powstają ropnie. Guzki dochodzą do powierzchni skóry i uwypuklają się, włosy nie wykazują zmian, da się je łatwo usunąć.

Lokalizacja wykwitów:

Owłosiona skóra twarzy, rzadziej skóra głowy, okres trwania to miesiące lub lata.

Samopoczucie pacjenta:

Dobre

Powikłania:

- zanikowe blizny

- z reguły włosy odrastają, ale jeśli guzek wyda ropę może powstać blizna bez możliwości wyrośnięcia włosów.

3.Czyrak, czyraczność, czyrak gromadny

Etiologia:

Gronkowiec, ale często spotykany z domieszką paciorkowca. Jedyna jednostka, w której bardzo często uczestniczy gronkowiec złocisty. Występuje u chorych z cukrzycą, AIDS, choroby nowotworowe, u osób żyjących w trudnych warunkach higienicznych.

Morfologia wykwitów:

Naciek zapalny, kopulasty, dobrze odgraniczony od skóry zdrowej, bolesny, początkowo twardy, ale wraz z chorobą staje się coraz bardziej miękki, aż do powstania na szczycie czyraka krosty ropnej bądź przetoki.

Czyrak nie ma w środku ropy - dopiero na szczycie powstanie krosta ropna. Czop martwiczy powstaje w środku.

Mnogie czyraki w różnych stadiach rozwojowych to - czyraczność.

Lokalizacja wykwitów:

bywa rozmaite.

Samopoczucie pacjenta:

Podwyższona temperatura ciała

Powikłania:

- Czyraki w okolicy wargi górnej, oczodołu i skroni mogą dawać groźne powikłania w wyniku przejścia zakażenia na zatoki jamiste i opony mózgu.

- Częstym powikłaniem jest powiększenie węzłów chłonnych, rzadziej dochodzi do powstania ropowicy lub czyraka gromadnego.

Wyróżniamy:

Czyraka gromadnego - twarde ognisko zapalne na karku, utrudniające poruszanie szyją. Może dawać stany podgorączkowe. Taki czyrak wymaga interwencji chirurgicznej.

ZAKAŻENIA MIESZANE:

4.liszajec zakaźny!!!!!

Etiologia:

Najczęściej jest to zakażenie mieszane (> 70% przypadków), wywołane przez paciorkowce hemolizujące lub/i gronkowce. Zakażenie jest zwykle zewnątrzpochodne, przez bezpośredni kontakt lub poprzez przedmioty, bądź wewnątrzpochodne z błon śluzowych jamy nosowo gardłowej. Zakaźność jest bardzo znaczna, zwłaszcza w środowiskach dziecięcych.

Morfologia wykwitów:

Wykwitem pierwotnym jest pęcherz o bardzo wiotkiej pokrywie, która szybko ulega przerwaniu. W obrazie chorobowym dominują miękkie strupy barwy miodu. Okres trwania wynosi kilka lub kilkanaście dni, jednak w przypadkach nie leczonych może trwać kilka tygodni.

Lokalizacja wykwitów:

najczęściej zajęte są części odsłonięte, szczególnie twarz w otoczeniu jamy ustnej i nosa oraz okolica płytek paznokciowych. Nowe wykwity pojawiają się wokół już istniejących, przez samowszczepianie. Schorzenie częściej obejmuje dzieci (przedszkole szkoła podstawowa). Badanie na nosicielstwo gronkowca materiał jest pobierany z przedsionka nosa..

5.Niesztowica !!!

Jest to głębsze zakażenie skóry , w którym po pęknięciu ropnych pęcherzy powstają owrzodzenia pokryte wielowarstwowym strupem.

Epidemiologia

Choroba częściej dotyczy osób dorosłych ze zmniejszoną odpornością lub nieprzestrzegających higieny.

Etiologia:

Jest to zakażenie gronkowcowo- paciorkowcowe rozwijające się najszęsciej w miejscach drobnych urazów np. ukłucia przez owady.

Obraz kliniczny

Wykwitem podstawowym jest wiotki pęcherz wypełniony treścią ropną którego dno ulega rozpadowi, tworząc owrzodzenia. Pęcherze łatwo pękają , a wydzielina zasycha w grube strupy. Zmiany są bolesne a czasem mogą wystąpić stany podgorączkowe.

Najczęstsza lokalizacja to kończyny dolne oraz tułów i pośladki , rzadko kończyny górne. Choroba trwa kilka tygodni. Po wygojeniu pozostają przebarwione na obwodzie blizenki.

6.Wyprzenie bakteryjne (wyprzenia międzypalcowe)

-miejsce występowania: fałdy skórne: pachwiny, pachy, doły kolanowe, łokcie, fałdy pod piersiami, fałdy międzypośladkowy.

-skóra w fałdzie jest zapalnie zmieniona,

-stan zapalny jest najbardziej nasilony na dnie fałdu, gdzie mogą powstawać nadżerki i bolesne pęknięcia.

-schorzeniu towarzyszy zwykle świąd lub pieczenie skóry

-może towarzyszyć także bolesność ( ze względu na owrzodzenia nadżerki)

-wyprzenie u zupełnie zdrowych ludzi występuje rzadko

7.Bakteryjne zapalenie naskórka i skóry

Bakterie: paciorkowce, gronkowce, drożdżaki.

Wystepują u małej ilości dlatego bezpośrednio nie powodują chorób ochrania nas odporność. W przypadku spadku odporności zaczynają się mnożyć powodując choroby.

Sepsa- gronkowiec złocisty , kontakt z wydzieliną, bakteria może się dostać poprzez drobną rane, Infekcja bakteryjna- a)pierwotna skóra na której powstają była zdrowa -infekcja nie powstaje na podłożu innej choroby. B) wtórna- zakażenie nakłada się na inną już istniejącą chorobę dermatologiczną. Schorzenia: gronkowcowe , paciorkowcowe, mieszane.

ZAKAŻENIA WÓRNE

8.Zliszajowacenie

Zakażenia wtórne skóry, zakażenie bakteryjne już istniejącej choroby na skórze (zmieny ropne na podłożu innych zmian skóry), bakteria: gronkowiec złocisty. Chory na których podłożu rozwijają się zakażenia wtórne np. choroby przebiegające z sączeniem, choroby swędzące , pokrzywka.

CHOROBY WIRUSOWE

9.Opryszczka zwykła

Definicja.

Są to zmiany drobnopęcherzykowe, umiejscowione głównie na granicy błon śluzowych i skóry, ze skłonnością do nawrotów.

Etiopatogeneza.

Czynnikiem etiologicznym jest wirus herpes simplex. Wyróżnia się wiele typów herpes simplex, z których największe znaczenie dla powstawania zmian skórnych mają: - typ 1 (HSV 1), powodujący zmiany na błonach śluzowych jamy ustnej, wargach, twarzy, tułowiu i kończynach, a znacznie rzadziej na narządach płciowych , - typ 2 (HSV 2), powodujący zmiany w obrębie narządów płciowych i pośladków. Zakażenie wirusem herpes simplex może być pierwotne lub wtórne. Pierwotne zakażenie wirusem dotyczy noworodków, u których początkowo nie stwierdza się krążących przeciwciał. Przebieg pierwotnych zakażeń jest bardzo ciężki, a objawy są różnorodne. Przeciwciała pojawiają się, a ich stężenie wzrasta w trakcie zakażenia. Zmiany nawrotowe. Olbrzymia większość ludzi jest zakażona wirusem herpes simplex, przy czym infekcja utrzymuje się w postaci utajonej przez całe życie w obrębie zwojów nerwowych, a objawy są prowokowane chorobami gorączkowymi i zakaźnymi, mogą też towarzyszyć przegrzaniu (np. silne nasłonecznienie) lub oziębieniu ciała.

Objawy i przebieg.

Wykwitem pierwotnym są drobne pęcherzyki, wielkości kilku milimetrów, usadowione na podstawie rumieniowej, wykazujące tendencję do grupowania się. Początkowo są one wypełnione treścią surowiczą, następnie ropną i pokrywają się w ciągu kilku dni strupami. Zwykle towarzyszy im lekkie pieczenie lub niewielka bolesność; niekiedy objawy te poprzedzają wystąpienie opryszczki o 2-3 dni. Umiejscowienie:

twarz i wargi oraz błony śluzowe jamy ustnej. W obrębie jamy ustnej na ogół stwierdza się jedynie dość bolesne nadżerki po pierwotnych pęcherzykach. Niekiedy może być również zajęta rogówka; zmiany te są bolesne i uporczywe, mogą pozostawiać upośledzenie wzroku. W okolicach narządów płciowych opryszczka wywołana przez HSV 2 u mężczyzn dotyczy żołędzi i napletka, a u kobiet warg sromowych; niekiedy zajęte są pośladki. Wykwity rozsiane na skórze mogą nie mieć charakterystycznych cech i wtedy są często nie rozpoznawane (drobne grudki i pęcherzyki o rozmaitym umiejscowieniu, np. na palcach rąk, małżowinach usznych).

Przebieg:

krótkotrwały (6-10 dni), ale istnieje duża skłonność do nawrotów, zazwyczaj w tych samych miejscach, zwłaszcza na błonach śluzowych jamy ustnej i narządów płciowych. Nawroty są częste u kobiet w okresie miesiączki. HSV 1 stwierdza się w nawracającym ramieniu wielopostaciowym a niekiedy również w pęcherzycy

Wirus HSV stanowi duże zagrożenie dla płodu i noworodka zakażenie płodu w 1 i 2 trymestrze ciąży może prowadzić do poronienia lub nieprawidłowego rozwoju płodu.

10.Półpasiec

Definicja.

Są to zmiany pęcherzowe i pęcherzykowe o jednostronnym układzie, z nasilonymi objawami bólowymi.

Etiologia:

Chorobę wywołuje wirus VARICELLA- ZOSTER (VZV) ten sam wirus co wywołuje ospę wietrzną.

Epidemiologia:

Schorzenie występuje u osób, które przebyły w przeszłości ospę wietrzną i u których bądź doszło do reaktywacji utajonego zakażenia w zwojach czuciowych, bądź zakażenie nastąpiło w wyniku zetknięcia się z chorym na wietrzną ospę. Okres wylęgania wynosi 1-2 tygodnie. Wirus wykazuje powinowactwo do układu nerwowego. Zmiany skórne dotyczą miejsc odpowiadających unerwieniu jednego lub kilku korzeni tylnych. Atakuje zwoje międzykręgowe, niekiedy nerwy układu obwodowego. Ograniczony charakter półpaśca zależy prawdopodobnie od odporności powstałej w wyniku przebytej uprzednio ospy wietrznej.

Objawy i przebieg.

Wykwitem podstawnym jest surowiczy pęcherzyk o trwałej pokrywie. Pęcherze są zgrupowane lub rozsiane w obrębie zajętego segmentu, pomiędzy nimi mogą istnieć odcinki skóry nie zmienionej. Najczęstszym umiejscowieniem jest twarz, zwłaszcza górna jej część .W przypadku umiejscowienia w obrębie oczodołu istnieje możliwość przejścia zakażenia na rogówkę oraz powikłań ocznych.Zmiany bardzo często występują na tułowiu, głównie na klatce piersiowej i mają układ ściśle jednostronny. Zmiany skórne są zwykle poprzedzone rozmaicie nasilonymi nerwobólami, utrzymującymi się w ciągu całego okresu trwania choroby (2-3 tygodnie). U osób starszych nerwobóle mogą utrzymywać się przez wiele miesięcy po ustąpieniu zmian skórnych. Mogą mieć również charakter nawrotowy. Półpasiec na ogół pozostawia trwałą odporność.

Odmiany kliniczne półpaśca:
1) zgorzelinowa, cechująca się tym, że zmiany ulegają rozpadowi z pozostawieniem zgorzelinowych owrzodzeń, przebieg jest zazwyczaj ciężki;

2) krwotoczna, w przypadkach o ciężkim przebiegu;

3) oczna, ze zmianami prowadzącymi niekiedy do zniszczenia gałki ocznej;

4) uogólniona lub rozsiana, w której rozsiane zmiany pęcherzykowe typu ospy wietrznej występują poza ogniskiem pierwotnym; najczęściej towarzyszy chłoniakom i przerzutowym rakom.

Powikłania:

zajęcie rogówki, porażenie nerwów okoruchowych, częściowa utrata słuchu, porażenie nerwu twarzowego lub trójdzielnego, przewlekłe bóle neuralgiczne.

GRUPA BRODAWEK

11.Brodawki zwykłe

Etiologia:

Zazwyczaj HPV 2, Okres wylęgania wynosi od kilku tygodni do kilku miesięcy. Mogą się utrzymywać do wielu lat.

Morfologia wykwitów:

Wykwitem pierwotnym jest grudka barwy szarobrunatnej lub zbliżonej do koloru skóry, o wyniosłej, szorstkiej powierzchni, usadowiona w skórze nie zmienionej. Brodawki mogą być pojedyncze, ale najczęściej są mnogie; niekiedy wykazują skłonność do grupowania się i zlewania. Nowe wykwity powstają w otoczeniu zmiany macierzystej lub w miejscach odległych w wyniku samoprzeszczepiania się wirusa. Brodawki mogą ustępować samoistnie, co jest częstsze w przypadku usunięcia jednej lub kilku z nich.

Lokalizacja wykwitów:

rozmaite: najczęściej palce rąk, wały paznokciowe, niekiedy pod płytką paznokciową

Objawy ogólne:

Brodawki około paznokciowe mogą być bolesne

Powikłania:

Jeśli drażnimy brodawkę może powstać odczyn zapalny

12.Brodawki stóp:

Etiologia:

HPV 1, duża zakaźność, zakażenie nie jest związane z obniżeniem odporności, częste u dzieci i młodzieży np. na basenach.

Morfologia wykwitów:

pojedyncze lub nieliczne, wnikają głęboko do skóry, wywołują odczyn zapalny, rosną wszerz i w głąb skóry. Wartwa brodawkowa - na powierzchni skóry właściwej niszczy unaczynienie, krew widoczna na zewnątrz - na powierzchni brodawki widoczne są skrzepiki krwi.

Lokalizacja wykwitów:

Podeszwa stóp

Objawy ogólne:

Ból

Rodzaje choroby:

Brodawki mozaikowe - skupiska płaskich brodawek, przypominają modzele i pokrywają dużą powierzchnię, ale nie są tak twarde jak modzele.

13.Brodawki płaskie młodocianych

Etiologia:

HPV 3, mogą samoistnie ustępować.

Morfologia wykwitów:

Grudki są gładkie, o nieco błyszczącej powierzchni lub nieznacznie chropowate, na ogół tylko nieco wyniosłe ponad powierzchnię skóry, brunatnawe lub niewiele różniące się barwą od otoczenia; są zazwyczaj liczne i Rozsiane

Lokalizacja wykwitów:

grzbiety rąk oraz dolne części twarzy i czoło, ale mogą występować również w innych okolicach. Często układają się linijnie w miejscu zadrapania . Usuwamy je za pomocą złuszczenia.

14.Brodawki płciowe (kłykciny kolczyste)

Etiologia:

Kłykciny kończyste najczęściej przenoszone są drogą płciową i wywołane przez wirusy HPV 6 i HPV 11, Czynnikami sprzyjającymi są: maceracja błon śluzowych i drażnienie, np. wydzielina z pochwy lub cewki moczowej, a także ciąża oraz obniżenie odporności, okres trwania jest rozmaity, a zmiany mogą ustępować samoistnie zwłaszcza po porodzie.

Morfologia wykwitów:

Wykwity mają charakter przyrosłych, zaróżowiałych brodawek, które zlewając się tworzą kalafiorowate, zwężone u podstawy twory, ich powierzchnia jest wilgotna i wydziela przykry zapach.

Lokalizacja wykwitów:

Najczęstsza lokalizacja to wargi sromowe, okolice krocza, i odbytu u kobiet, wewnętrzna powierzchnia napletka, brzeg żołędzi.

Powikłania:

Mogą ulec nowotworzeniu, komplikacje w obrębie napletka u mężczyzn, u kobiet zakażenie szyjki macicy

GRUPA WIRUSA OSPY

14.Mięczak zakaźny !!!

Etiologia:

Czynnikiem etiologicznym jest wirus mięczaka zakaźnego.

Epidemiologia

Zakażenie najczęściej dotyczy dzieci i młodzieży. Częściej występuje u osób z upośledzoną odpornościa, u pacjentów po przeszczepach. Do transmisji wirusa dochodzi przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną lub przez zakażoną odzież , ręczniki, zabawki. U młodzieży i dorosłych uważa się za chorobę przenoszoną drogą płciową.

Morfologia wykwitów:

Wykwitem pierwotnym jest guzek kształtu kopulastego lub okrągłego, barwy woskowobiałej, z pępkowatym wgłębieniem w części środkowej. Po nakłuciu guzka i naciśnięciu wydobywa się z niego charakterystyczna treść barwy masy perłowej. Wykwity są na ogół liczne, mogą być jednak pojedyncze i wtedy są zwykle większe.

Lokalizacja wykwitów:

Wzgórek łonowy i okolice płciowe, skóra rąk i twarzy

Objawy ogólne:

Świąd

CHOROBY GRZYBICZE:

15.Grzybica stóp

Grzybica międzypalcowa:

Etiologia:

Zakażenie następuje poprzez skarpety, buty, wyściółki drewniane w łaźniach i basenach; często występuje u sportowców (stąd nazwa: stopa atlety) oraz u osób pracujących w bardzo wilgotnych i ciepłych pomieszczeniach, zwłaszcza noszących gumowe buty. Przebieg jest przewlekły, na ogół wieloletni, z okresowymi zaostrzeniami, zwłaszcza pod wpływem częstego moczenia nóg z niedokładnym ich osuszaniem.

Morfologia wykwitów:

Ogniska mają głównie charakter wyprzeniowy, niekiedy ze znaczną maceracją naskórka - skóra robi się biaława, naskórek pęka i wypełza na powierzchnię grzbietową palców oraz w zgięciach pod palcami.

Lokalizacja wykwitów:

Między 4 i 5 palcem oraz między 3 i 4 palcem, ale zmiany mogą przejść również na inne przestrzenie międzypalcowe oraz na stopy.

Samopoczucie pacjenta:

Świąd wykwitów

Objawy i przebieg:

- w odmianie międzypalcowej: ogniska mają głownie charakter wyprzeniowy niekiedy ze znaczą maceracją naskórka.

- w odmianie potnicowej: występują liczne pęcherzyki , mogą tworzyć się zlewna ogniska wysiękowe,

- w odmianie złuszczającej : przeważają ogniska hiperkeratotyczne z licznymi popękaniami.

Przebieg jest przewlekły wieloletni z okresowymi zaostrzeniami

16.Grzybica pachwin

Grzybica pachwin:

Etiologia:

Zakażenie następuje drogą bezpośredniego kontaktu lub przez ręczniki, gąbki, bieliznę. Źródłem infekcji może być również współistniejąca grzybica stóp. Czynnikiem usposabiającym jest wzmożona wilgotność, pocenie się i drażnienie mechaniczne.

Częściej chorują mężczyźni niż kobiety. U dzieci zakażenie należy do wyjątków.

Morfologia wykwitów:

Ogniska chorobowe, typu nieco wyniosłych plam, mają nieregularny, niekiedy wielokolisty kształt w związku z obwodowym szerzeniem się. Zabarwienie jest czerwonawe, a na obwodzie występują grudki lub pęcherzyki. Niekiedy zmiany stwierdza się również poza pachwinami.

Powikłania:

Charakter nawrotowy

17.Grzybica skóry gładkiej

Etiologia:

Grzybica ta może być wywołana przez wszystkie dermatofity, zarówno ludzkie, jak i odzwierzęce. Dotyczy dzieci i osób dorosłych.

Morfologia wykwitów:

Zmiany mają charakter rumieniowo-złuszczający, z obecnością wykwitów pęcherzykowych i krostkowych, głównie na obwodzie. Cechują się stosunkowo szybkim przebiegiem i ustępowaniem bez pozostawienia blizn. Ogniska są wyraźnie odgraniczone od otoczenia, na obwodzie występują wykwity grudkowe, pęcherzykowe i krostkowe.

Lokalizacja wykwitów:

rozmaite, najczęściej występują w skórze nie osłoniętej (twarz, ręce, szyja).

Samopoczucie pacjenta:

Świąd jest rozmaicie nasilony, niekiedy znaczny.

18.Grzybica owłosionej skóry głowy

Etiologia:

Grzyb odzwierzęcy cechuje się zewnątrz włosowym układem zarodników, a inny grzyb- zewnątrz- i wewnątrzwłosowym układem.

Morfologia wykwitów:

- grzybica powierzchowna - atakuje mieszki włosowe

- głęboka (najczęściej) - ma tendencję do tworzenia guzów.

Guzy ostro zapalne, o nierównej powierzchni są wyraźnie odgraniczone od otoczenia, wykazują skłonność do skupiania się i zlewania. Z ujść mieszków wydobywa się treść ropna, zasychająca na powierzchni w strupy. Włosy dają się łatwo usunąć.

Powikłania:

Wtórna infekcja bakteryjna - ropień - kanały gdzie wypływa ropa. Wtedy występuje ból.

Grzybica skóry owłosionej głowy:

Grzybica strzygąca:

Etiologia:

Wewnątrzwłosowy układ zarodników. Występuje zazwyczaj u dzieci i młodzieży

Morfologia wykwitów:

Cechuje się występowaniem ognisk złuszczających, z jakby przystrzyżonymi włosami i nieznacznym stanem zapalnym, nie powodującym bliznowacenia i trwałego wyłysienia. Ogniska o powierzchni złuszczającej się otrębiasto są zazwyczaj drobne i liczne, z nierówno ułamanymi, szarawymi włosami i licznymi czarnymi punkcikami (pieńki włosów tkwiące w skórze), co sprawia wrażenie włosów przystrzyżonych, stąd nazwa „grzybica strzygąca".

Przebieg jest przewlekły. Samowyleczenie - bez pozostawiania blizny - może nastąpić po okresie pokwitania. Włosy odrastają całkowicie. Grzybica może objąć cała głowę, włosy są łamliwe, matowe i kruche.

Ta grzybica jest zakaźna!

Samopoczucie pacjenta:

Swędzenie

19.Grzybica drobnozarodnikowa:

Etiologia:

Włos z zarodnikami wewnątrz i na zewnątrz. Zakażamy się od zwierząt psów i kotów. Jest to grzybica najbardziej zakaźna. Nigdy nie atakuje paznokci.

Morfologia wykwitów:

Są to ogniska złuszczające o stosunkowo nieznacznym stanie zapalnym, z równo ułamanymi włosami. Ogniska są mniej liczne i większe niż w grzybicy strzygącej. Włosy są równo ułamane na wysokości kilku milimetrów ponad powierzchnię skóry i otoczone białoszarą pochewką, która jest dobrze widoczna po wyciągnięciu włosa. Przebieg jest przewlekły. W przypadkach nie leczonych zmiany z reguły ustępują samoistnie w okresie pokwitania.

Lokalizacja wykwitów:

Nie atakuje paznokci, lecz może wystąpić na skórze gładkiej.

20.Grzybica woszczynowa:

Etiologia:

Prawie w ogóle nie występuje na naszych terenach. Wśród zarodników w środku włosa występują pęcherzyki powietrza.

Morfologia wykwitów:ogniska charakteryzują się obecnością tarczek woszczynowych i bliznowaceniem z towarzyszącym wyłysieniem. Tarczki, tj. zagłębione, żółte strupy, będące w istocie kolonią grzyba, są średnicy od kilku milimetrów do 1-2 cm. Po ich usunięciu pozostają blizny i trwałe wyłysienie. Włosy są matowe, szorstkie i suche.

Powikłania:

Trwałe wypadnięcie włosów i tworzenie się blizn.

21.Grzybica paznokci

Etiologia:

Zmiany są wywołane przez różne odmiany grzyba strzygącego. Do zakażenia płytek usposabia ucisk mechaniczny (np. przez obuwie). Istnieje osobnicza skłonność do zachorowań, zwłaszcza u osób z zaburzeniem odporności (immunosupresja związana z chorobą lub leczeniem) oraz zaburzeniami hormonalnymi (zespół Cushinga, niedoczynność tarczycy i inne). Zmiany grzybicze paznokci mają znaczenie epidemiologiczne jako źródło zakażenia dla otoczenia oraz stałe źródło samozakażenia skóry u chorych.

Morfologia wykwitów:

Wychodzą od bocznych fałdów paznokciowych. Przy nacisku sączy się ropa. W wałach około paznokciowych mamy stan zapalny. Pierwsze zmiany powstają zazwyczaj na wolnym brzegu

płytki paznokciowej lub od strony bocznych wałów. Morfologiczny wygląd paznokci jest dość różny; płytki przybierają kolor żółtobrunatny lub zielonkawy, stają się łamliwe, stopniowo ulegają zgrubieniu, rozwarstwieniu, częściowemu wykruszeniu. Okres trwania jest bardzo długi, na ogół wieloletni.

Powikłania:

Częste nawroty. Zakażenie dotyczy głownie osób starszych z zaburzeniami troficznymi paznokci.

23.Grzybica dłoni- . Objawy grzybicy dłoni

Grzybica skóry dłoni bardzo często pojawia się u osoby zarażonej grzybicą stóp. Dochodzi wtedy do przeniesienia infekcji na rękę, a zmiany te zyskały w medycynie wspólna nazwę "zespołu stóp i jednej ręki". Do typowych objawów grzybicy dłoni zalicza się:  zaczerwienioną skórę, wykwity w postaci grudek i pęcherzyków ze strupkami (umiejscowione w bocznych częściach palców i dłoni), swędzenie i pieczenie w okolicach wykwitów

24.Grzybica brody u mężczyzn

- Choroba ta dotyczy głównie mężczyzn i związana jest z dość wrażliwą okolicą brody i szyi, narażoną na częste drażnienie spowodowane goleniem. Ponieważ grzybica ta ma także podłoże psychiczne, szczególnie często występuje u mężczyzn, którzy podczas stresu obficie pocą się na twarzy. Postać powierzchowna zakażenia grzybiczego brody spotykana jest zdecydowanie rzadziej od głębokiej. Morfologia zmian zbliżona jest do występującej na owłosionej skórze głowy powierzchownej grzybicy strzygącej. Ogniska nierówno ułamanych włosów wyglądają jak wystrzyżone, skąd wywodzi się nazwa „grzybic strzygących”. Ułamane nierówno włosy, kilka milimetrów ponad lub w poziomie skóry, pozostawiają w mieszkach włosowych kropkowate pieńki, ciemne u brunetów. Mogą być to jedyne dostrzegalne objawy zakażenia, jeśli chory goli się często i ścina włosy przed ich ułamaniem na wyższym poziomie. Zjawisko fluorescencji włosów nie występuje. W skórze mogą występować nikłe objawy ogniskowe otrębiastego łuszczenia, które nie ustępują bez leczenia przeciwgrzybiczego. Przy większym odczynie zapalnym zaznacza się czerwone obwałowanie ognisk w kształcie pierścieni o obwodzie nie zawsze zamkniętym, niekiedy pokrytych drobnymi pęcherzykam.

ZAKAŻENIA DROŻDŻAKOWE

25.Zapalenie drożdżakowe kącików ust

Etiologia:

Candida Alibcans. Czynnikami usposabiającymi są: drażnienie przez protezy, niedobór witamin grupy B, głównie B2, a także cukrzyca.

Morfologia wykwitów:

Zmiany polegają na popękaniach z tworzeniem się nadżerek w kątach ust; są zwykle dwustronne i nie leczone mogą utrzymywać się długo.

26.Drożdżyca (kandydoza) paznokci i wałów paznokciowych

Etiologia:

Candida albicans

Morfologia wykwitów:

W okresie wczesnym zmiany dotyczą głównie wałów paznokciowych, które są obrzęknięte, silnie zaczerwienione i bolesne, przy ucisku wydobywa się treść ropna. W zmianach bardziej długotrwałych płytki stają się szarożółtawo-brunatne, tracą połysk, ulegają przerostowi i rozwarstwieniu.

Powikłania:

Nieleczona drożdżyca prowadzi do niszczenia paznokcia, powstają półksiężycowate ubytki.

27.Łupież pstry

Etiologia:

Czynnikiem sprzyjającym zakażeniu jest osobnicza podatność skóry. Schorzenie jest bardzo rzadkie u dzieci. Zakażeniu sprzyja obniżenie odporności; bardzo rozległe zmiany obserwuje się w przypadkach immunosupresji, szczególnie w AIDS. Przewlekaniu się zakażenia i nawrotom sprzyja nadmierne pocenie się.

Morfologia wykwitów:

Są to plamy lekko złuszczające się, różowe lub żółtobrunatne, zazwyczaj liczne, o nieregularnych zarysach. Złuszczanie powierzchni ma charakter otrębiasty, plamy uwidaczniają się po posmarowaniu nalewką jodową. Pod wpływem promieni słonecznych powstają odbarwienia w miejscach grzybicy, z przebarwieniem skóry otaczającej, co stwarza obraz przypominający bielactwo nabyte.

Lokalizacja wykwitów:

najczęstszym jest klatka piersiowa oraz cały tułów, szyja i owłosiona skóra głowy.

28.Drożdżyca skóry

Obraz kliniczny:

Drożdżyca skóry występuje jako wyprzenie drożdżakowe. Są to ogniska rumieniowo- wysiękowe i złuszczające ze znaczną maceracją naskórka i pęknięciami w miejscach najgłębiej położonych. W okolicach wykwitów wyprzeniowych występują zmiany satelitarne w postaci drobnych pęcherzyków i nadżerek.

Lokalizacja : przestrzenie międzypalcowe rąk, okolice podsutkowe u kobiet, okolice pachwin, okolice międzypośladkowe.

CHOROBY PASOŻYTNICZE:

29.Świerzb!!!

Etiologia:

Wywołana przez rodzaj roztoczy - świerzbowiec ludzki. Zapłodniona samiczka przenika do naskórka i żłobi w warstwie rogowej norę. Składa dziennie 2-3 jaja i ginie po kilku tygodniach. Z jaj wykluwają się kolejne świerzbowce. Zakażenie odbywa się drogą bezpośredniego kontaktu, lub za pośrednictwem przedmiotów, pościeli (wrzesień, sierpień - ruch turystyczny, nie zmieniana pościel w hotelach, szkoły, przedszkola, obozy karne, wojsko).poza skóra może przeżyć 4-5 dni.

Morfologia wykwitów:

Nory świerzbowcowe, w wyniku drapania: przeczosy

Lokalizacja wykwitów:

Boczne powierzchnie palców rąk, podeszwy, nadgarstki, zgięcia i fałdy skórne, tułów(zwłaszcza okolice pępka, brodawek sutkowych, okolic płciowych u mężczyzn), brzuch, pośladki.

Objawy ogólne:

Świąd nasilający się w porze nocnej.(pod wpływem rozgrzania ciała w pościeli)

Powikłania:

Wtórne zakażenia bakteryjne, guzkowe zapalenie skóry po świerzbie, zliszajowacenie.

Czynniki sprzyjające rozwojowi zakażenia:

Obniżona odporność, wyniszczenie fizyczne.

CHOROBY ŁOJOTOKOWE:

30.łojotokowe zapalenie skóry

Definicja:

Jest to wyprysk zależny od podłoża łojotokowego. Zmiany skórne są rumieniowo-złuszczające i wysiękowe, umiejscowione głównie na owłosionej skórze głowy, w okolicach łojotokowych i drażnionych.

Etiopatogeneza.

Schorzenie nie zawsze występuje u osób z łojotokiem.. Mechanizm immunologiczny nie został udowodniony. Nasilone zmiany towarzyszą nierzadko AIDS.

Objawy i przebieg.

Ogniska są rumieniowe, wysiękowe i złuszczające, na ogół wyraźnie odgraniczone, często pokryte żółtymi nawarstwionymi strupami, niekiedy wysiękowe. Najczęstszym umiejscowieniem jest: owłosiona skóra głowy i okolice zauszne, twarz, głównie w linii środkowej (czoło, brwi, fałdy nosowo-policzkowe), okolice: mostkowa i międzyłopatkowa, fałdy skórne i zgięcia stawowe. Świąd jest rozmaicie nasilony. Przebieg jest przewlekły i nawrotowy; nawroty są częstsze jesienią i zimą. W zmianach długotrwałych w obrębie owłosionej skóry głowy występuje przerzedzenie włosów, niekiedy również brwi.

31.trądzik zwykły, młodzieńczy!!!

Trądzik to schorzenie, które dotyka głównie osób młodych i jest związane z nadczynnością gruczołów łojowych. Jego cechą charakterystyczną jest występowanie zaskórników, wykwitów grudkowo - krostkowych i torbieli ropnych, które lokalizują się głównie w okolicach łojotokowych.

Istnieje wiele czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania. Jednym z nich jest skłonność do nadmiernego wytwarzania łoju i rogowacenia ujść mieszkowych. Skłonność ta jest w części przypadków uwarunkowana genetycznie. Zaskórniki w tym przypadku powstają w wyniku nagromadzenia się nieusuwanych mas rogowych, które to masy ulegają stanowi zapalnemu i powstają w tym procesie grudki i krostki. Swoja rolę w patogenezie choroby odgrywają również hormony, zwłaszcza androgeny. Wykwitem pierwotnym w trądziku jest zaskórnik. Zaskórniki mogą być zamknięte lub otwarte. Zaskórniki zamknięte są drobne, białe, dobrze widoczne po naciągnięciu skóry. Mogą mieć widoczny otworek części środkowej. Ich powstanie warunkuje nadmierna proliferacja komórek w ujściu gruczołu łojowego. Z kolei zaskórnik otwarty jest zazwyczaj wynikiem nadmierną produkcją komórek gruczołów łojowych w połączeniu z zastojem łoju. Zaskórniki mają ciemny kolor na szczycie. W wyniku ucisku i stanu zapalnego, dochodzi do powstania krostek i grudek oraz torbieli ropnych. Lokalizacją choroby jest najczęściej twarz, skóra pleców i klatki piersiowej. Przebieg trądziku ma charakter przewlekły, zazwyczaj łagodniejszy w porze letniej. Na podstawie objawów klinicznych wyróżniono kilka odmian trądziku zwykłego. Są to:trądzik młodzieńczy, w którym dominują zaskórniki i grudki a zmiany - nasilone w okresie pokwitania w obrębie twarzy i pleców - ulegają stopniowemu wycofaniu wraz z wiekiem.; Trądzik ropowiczy, dla którego typowe są torbiele ropne, które goją się przez wciągnięte, szpecące blizny; trądzik skupiony, w którym z kolei zmiany o charakterze dużych zaskórników wykazują tendencję do zlewania się i goją się przez rozległe niekiedy i szpecące blizny. Kolejną odmianą trądziku jest trądzik bliznowcowy, którego typową cechą jest tworzenie się bliznowców w obrębie wykwitów trądzikowych - często tylko w okolicy karku. Ostatnią - najcięższą postacią choroby - jest trądzik z objawami ogólnymi o ciężkim przebiegu, który występuje tylko u młodych mężczyzn. Wykwity Trądzik może być również wywołany, na przykład przez leki, substancje drażniące czy źle dobrane, kiepskiej jakości kosmetyki.

32.trądzik różowaty

Definicja:

Są to wykwity rumieniowe, grudkowe i krostkowe występujące na podłożu łojotoku i zaburzeń naczynioruchowych (łatwe czerwienienie się skóry pod wpływem bodźców fizycznych i emocjonalnych), umiejscowione wyłącznie na twarzy. dotyczące osób w wieku dojrzałym, częściej kobiet.

Etiopatogeneza.

Czynnikami usposabiającymi są zaburzenia naczynioruchowe związane z autonomicznym układem nerwowym, zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, najczęściej niedokwaśność soku żołądkowego, oraz zaburzenia wewnątrzwydzielnicze, na co wskazuje niewystępowanie zmian przed okresem pokwitania i ich częstość w okresie przekwitania u kobiet.

Objawy i przebieg.

W okresie początkowym zmiany mają charakter rumieniowy, z przemijającym zaczerwienieniem skóry twarzy (okres rumieniowy); w dalszym przebiegu objawy naczyniowe utrwalają się w postaci teleangiektazji, a także pojawiają się wykwity grudkowe i krostkowe.
Umiejscowienie:

najczęstszym są środkowe części twarzy. W ok. 50% przypadków występują powikłania oczne - zapalenie spojówek.

Rozpoznanie ustala się na podstawie:
1) stwierdzenia wykwitów rumieniowych i grudkowo-krostkowych umiejscowionych głównie w środkowej części twarzy,

2) wzmożonej pobudliwości naczynioruchowej (zaczerwienienie pod wpływem bodźców fizycznych i psychicznych), 3) współistniejących objawów łojotoku; pomocny w rozpoznaniu może być dojrzały wiek chorych.

33.Zapalenie skóry około ustne - Choroba ta ma najczęściej przewlekły i nawrotowy przebieg oraz jest trudna w leczeniu ze względu na wieloprzyczynową i nie do końca wyjaśnioną etiologię. Towarzyszy najczęściej młodym kobietom, choć pojawia się także u kobiet dojrzałych. Zlokalizowane są najczęściej poniżej wargi dolnej, na brodzie, nad wargą górną oraz w fałdach nosowo-wargowych. Zdarza się, że pojawiają się także na szyi. Skóra na tym obszarze jest zazwyczaj zaczerwieniona, a pacjent odczuwa pieczenie, ściągnięcie skóry oraz nieznacznie nasilony świąd. Można również zaobserwować drobnopłatowe łuszczenie naskórka. Objawia się powstawaniem często licznych grudek na rumieniowym podłożu. Niekiedy zmiany mają charakter wykwitów krostkowych o niewielkich rozmiarach

34.ŁUSZCZYCA:

Definicja.

Jest to jedno z najczęstszych genetycznie uwarunkowanych schorzeń skóry, o przewlekłym i nawrotowym przebiegu, cechujące się zwiększoną proliferacją naskórka, a klinicznie złuszczającymi się wykwitami grudkowymi, ustępującymi bez pozostawienia śladu. Istnieje duża różnorodność obrazu morfologicznego i nasilenia zmian, od nielicznych ognisk, ograniczonych do szczególnych okolic, do ciężkich postaci zajmujących całą skórę i stawy, a nawet prowadzących do inwalidztwa.

Etiopatogeneza

Niewątpliwą rolę odgrywa podłoże genetyczne. Sposób dziedziczenia jest nie w pełni wyjaśniony, niejednakowy dla różnych odmian klinicznych. Na tło dziedziczne wskazuje często rodzinne występowanie łuszczycy oraz jednakowego typu zmiany skórne u 70% bliźniąt jednojajowych.

Objawy i przebieg

Wykwitem pierwotnym jest grudka barwy czerwonobrunatnej, wyraźnie odgraniczona od otoczenia, o drobnopłatowym złuszczaniu powierzchni. Po zdrapaniu srebrzystych łusek uwidacznia się błyszcząca, jakby stearyną powleczona powierzchnia ,a następnie pojawia się kropelkowate krwawienie będące wynikiem uszkodzenia naczyń wydłużonych brodawek skórnych pod wybitnie ścieńczałym naskórkiem. Wczesne zmiany mają charakter drobnych grudek, wielkości od łebka szpilki do wykwitów 1-2 cm . Wysiewy tego typu występują na rozległych przestrzeniach skóry, nierzadko po przebytej anginie lub innej infekcji. Zmiany w pełni rozwinięte są większe, wielkości kilku centymetrów, i pokryte mocno przylegającymi srebrzystymi łuskami. Zmiany utrzymujące się przez wiele miesięcy lub lat są zgrubiałe, o nierównej, hiperkeratotycznej powierzchni. Umiejscowienie

rozmaite. Typowa dla łuszczycy zwykłej jest lokalizacja w okolicy kolan, łokci i owłosionej skóry głowy, gdzie ogniska mogą utrzymywać się przez wiele lat i być jedynym objawem chorobowym.

Łuszczyca w obrębie skóry głowy ma często charakter zlewnych ognisk pokrytych grubymi nawarstwionymi łuskami, nierzadko przechodzącymi na skórę czoła. Same włosy są nie zmienione i na ogół nie dochodzi do wyłysienia pomimo niekiedy bardzo długotrwałego utrzymywania się zmian. Łuszczyca skóry głowy może na wiele lat poprzedzać pojawienie się wykwitów w innych okolicach lub towarzyszyć zmianom w innym umiejscowieniu. Blaszki łuszczycowe w okolicy narządów płciowych i odbytu mają skłonność do zlewania się i objawów wysiękowych.

Łuszczyca paznokci może współistnieć ze zmianami skórnymi lub być jedynym objawem choroby.

Paznokcie wykazują niekiedy jedynie naparstkowe wgłębienia. Często jednak występują pobruzdowania, podpaznokciowe rogowacenie, zgrubienie, zmatowienie, kruchość i żółtawe zabarwienie płytek.

Odmiany łuszczycy:

1. Odmiana wysiękowa cechuje się umiejscowieniem najczęściej w okolicy fałdów; może towarzyszyć łuszczycy stawowej; jeśli strupy są przerosłe i uwarstwione, nosi nazwę odmiany brudźcowej.

2. Odmiana krostkowa jest jedną z najcięższych postaci łuszczycy. W okresie wysiewów, które mogą być sprowokowane zakażeniami lub lekami, występuje zwykle wysoka temperatura.

3. Odmiana krostkowa dłoni i stóp charakteryzuje się wykwitami krostkowymi na podłożu rumieniowym i złuszczającym. Ogniska, wyraźnie odgraniczone od otoczenia, przechodzą na boczne powierzchnie stóp i rąk. Zmiany mogą współistnieć z łuszczycą zwykłą lub poprzedzać wystąpienie

ognisk łuszczycowych w innej lokalizacji. Istnieje kontrowersja, czy zmiany krostkowe ograniczone do dłoni i stóp

4. Odmiana uogólniona ma nierzadko przebieg bardzo ciężki, niekiedy kojarzy się z odmianą stawową

i krostkową. Uogólnienie zmian łuszczycowych może być sprowokowane leczeniem zewnętrznym.

5. Odmiana stawowa jest szczególną postacią łuszczycy, gdyż może prowadzić do trwałego inwalidztwa.

35.LISZAJ PŁASKI:

Definicja:

Jest to przewlekła choroba skóry, często również błon śluzowych, cechująca się typowymi klinicznie i histologicznie zmianami grudkowymi oraz świądem.

Etiopatogeneza

jest nieznana, jednak najbardziej prawdopodobny wydaje się związek z procesami autoimmunologicznymi, zwłaszcza z mechanizmem reakcji typu przeszczep przeciw gospodarzowi. Przemawia za tym występowanie osutki u osób po przeszczepach szpiku, a także obraz histologiczny liszaja z charakterystycznym uszkodzeniem keratynocytów warstwy podstawnej. Nierzadko liszaj płaski współistnieje z różnymi chorobami autoimmunologicznymi, z których najważniejsze wydaje się przewlekłe aktywne zapalenie wątroby. Liszaj płaski może być także sprowokowany przez różne leki.
Objawy i przebieg.

Wykwity grudkowe są błyszczące i wieloboczne, czerwonawe lub sinofiołkowe, mogą mieć układ linijny .Wykazują zmienność w zależności od czasu trwania i lokalizacji. Ustępujące ogniska są brunatnie przebarwione. Niekiedy zmiany są bardzo długotrwałe, jednakże nie pozostawiają blizn, a jedynie zaniki. Błony śluzowe jamy ustnej są zajęte u 50% chorych; niekiedy jest to jedyne umiejscowienie. Jest to linijne, drzewkowate lub obrączkowate zbielenie nabłonka, głównie na błonach śluzowych policzków wzdłuż zgryzu zębów, na języku, rzadziej na czerwieni warg. Objawy podmiotowe występują wyłącznie w odmianie nadżerkowej.
Błony śluzowe narządów płciowych wykazują zmiany w 20-25% przypadków u mężczyzn, u kobiet są znacznie rzadsze.
Paznokcie wykazują u części chorych typowe objawy, które mogą poprzedzać lub współistnieć z objawami skórnymi, jednak rzadko stanowią jedyne umiejscowienie; są to podłużne pobruzdowania, spełzanie płytek lub ich zanik..

Zmianą skórnym towarzyszy zazwyczaj świąd, który może być bardzo uciążliwy . Przebieg choroby jest wielomiesięczny lub wieloletni.

Ze względu na morfologię wykwitów wyróżnia się kilka postaci liszaja płaskiego :

-Liszaj plaski przerosły :najczęściej zajmuje podudzia , okolice stawów skokowych i grzbietową powierzchnię stóp. -Liszaj płaski nadżerkowy występuje najczęściej na stopach, jego cechą charakterystyczna jest występowanie bolesnych nadżerek .- Liszaj płaski mieczowaty występuje w obrębie owłosionej skóry głowy.

36. ŁUPIEŻ RÓŻOWY Giberta

Definicja:

Jest to łagodnie przebiegająca i samoistnie ustępująca choroba, cechująca się rumieniowo-złuszczającymi, medalionowatymi wykwitami w obrębie tułowia i dosiebnych części kończyn.

Epidemiologia
choroba dotyczy głównie dzieci i młodych dorosłych. Nasilenie zachorowań obserwuje się w zimie.

Objaw i przebieg

Wykwitem podstawowym jest bladoróżowa plama o kształcie na ogół owalnym lub okrągłym, o powierzchni lekko złuszczającej się, zwłaszcza na obwodzie. Plama, powiększając się odśrodkowo, osiąga nieraz kilkucentymetrowe wymiary. Początkowo pojawia się tzw. blaszka macierzysta, która ma większe wymiary i zazwyczaj wykazuje wyraźniejsze złuszczanie na obwodzie, dopiero po 6-10 dniach następuje wysiew licznych wykwitów. Charakterystycznym umiejscowieniem jest tułów wzdłuż rozszczepów skórnych oraz dosiebne części kończyn. Okres trwania wynosi 4-6 tygodni. Zmiany ustępują samoistnie. Stan ogólny jest dobry. Niekiedy występuje niewielki świąd.

CHOROBY ALERGICZNE

37.Mechanizmy alergii

Typ I - reakcja anafilaktyczna, natychmiastowa

Choroby: wstrząs anafilaktyczny, pokrzywka ostra, reakcje polekowe natychmiastowe np. po penicylinie

Antygeny: leki, pokarmy, pyłki, jady owadów, szczepionki

Czas wystąpienia reakcji: minuty, sekundy

Typ przeciwciał: IgE

Mediatory: histamina, serotonina

Typ II - reakcja cytotoksyczna

Choroby: polekowe

Antygeny: leki

Czas wystąpienia reakcji: kilka godzin

Typ przeciwciał: IgM

Mediatory: składniki dopełniacza

Typ III - reakcja kompleksów immunologicznych (zjawisko Arthusa)

Choroby: choroba posurowicza

Antygeny: leki, antygeny mikrobowe, w chorobie posurowiczej obce białka

Czas wystąpienia reakcji: kilka minut do kilku godzin, maksimum reakcji do 6 h z wyjątkiem choroby posurowiczej (średnio po 9 dniach)

Typ przeciwciał: IgG, IgA, IgM

Mediatory: zaktywowane składowe dopełniacza

Typ IV - reakcje opóźnione

- typu tuberkulinowego:

Choroby: odrzucanie przeszczepów, osutki zakaźne

Antygeny: leki, antygeny mikrobowe, autoantygeny

Typ przeciwciał: limfocyty T

Mediatory: limfokiny uwalniane z limfocytów T

Czas reakcji: kilka godzin do kilku dni, najczęściej 24h

- typu wyprysku kontaktowego

Choroby: wyprysk kontaktowy ostry i przewlekł

Antygeny: alergeny kontaktowe, leki, kosmetyki, substancje zawodowe

Czas reakcji: kilka godzin do kilku dni, najczęściej 48h

Typ przeciwciał: limfocyty T

Mediatory: limfokiny uwalniane z limfocytów T

38.Pokrzywka

Etiologia:

Uwalnianie się histaminy, zwykle jest niealergiczna. W pokrzywce alergicznej jest to odczyn immunologiczny typu I. Alergenami są antygeny wziewne, pokarmowe, lekowe i inne.

Morfologia wykwitów:

Wykwit pierwotny - bąbel pokrzywkowy (o wyraźnym zarysie i płaskiej powierzchni, rozmaitych rozmiarów), cechujący się obrzękiem, zabarwieniem różowym lub porcelanowobiałym, szybko powstający i ustępujący po kilku-kilkunastu godzinach bez pozostawienia śladu

Lokalizacja wykwitów:

Rozmaite, towarzyszy czasem temu obrzęk błon śluzowych jamy ustnej i dróg oddechowych, co może być groźne dla życia.

Objawy ogólne:

Świąd.

Powikłania:

Nawroty,

Wstrząs anafilaktyczny -

Rodzaj nasilonej reakcji alergicznej, która rozpoczyna się gwałtownie i może stanowić potencjalne zagrożenie dla życia. Jej przyczyną jest wzmożona odpowiedź immunologiczna na substancję wyzwalającą (alergen), np. pożywienie, lek lub jad owadów. Reakcja anafilaktyczna obejmuje cały organizm. Dochodzi do niej w ciągu kilku minut od kontaktu z alergenem, choć może ona także pojawić się po upływie kilku godzin. Zwykle gdy wystąpi wstrząs anafilaktyczny podaje się do krwi adrenalinę.

Odmiany:

- pokrzywka ostra - leki, pokarmy, alergeny wziewne, okres trwania nie przekracza 4 tygodni. Przy pokarmach - nudności, bóle brzucha, biegunki

- pokrzywka przewlekła - mechanizm niealergiczny, dotyczy dorosłych

- pokrzywka wywołana mechanicznie

- pokrzywka kontaktowa

- pokrzywka fizykalna(np. z zimna)

- pokrzywka cholinergiczna - nadwrażliwość na acetylocholinę. Bąble są drobne, powierzchowne, otoczone czerwoną obwódką, górna część tułowia, swędzą. Występują w wyniku pocenia się.

39.Obrzęk naczynioruchowy Qinckiego

Definicja:

Jest to odmiana pokrzywki przewlekłej o głębszym umiejscowieniu, tj. dotycząca tkanki podskórnej, skóry właściwej oraz błon śluzowych jamy ustnej i jamy nosowo-gardłowej. Może jej towarzyszyć wysiew bąbli pokrzywkowych.
Etiopatogeneza.

Obrzęk naczynioruchowy może być alergiczny (typ I alergii) - wywołany lekami, pokarmami, substancjami wziewnymi, ukąszeniem owada (np. pszczoły) itd., lub niealergiczny- wywołany wyzwalaczami histaminy lub nietolerancją na leki, np. salicylany. Dużą rolę wydają się odgrywać czynniki psychiczne.
Objawy i przebieg.

Obrzęk występuje gwałtownie i utrzymuje się zazwyczaj kilkanaście godzin do kilku dni. Nie towarzyszą mu objawy zapalne ani świąd. Najczęstszym umiejscowieniem jest twarz, głównie wargi, okolica oczodołów i błony śluzowe jamy ustnej, krtani i gardła, oraz kończyny, zwłaszcza części odsiebne, a także narządy płciowe. Przebieg jest przewlekły i nawrotowy. W przypadku częstych nawrotów w tej samej lokalizacji może dojść do zwiotczenia i zwisania skóry. Niekiedy towarzyszą objawy ogólne: bóle głowy, biegunki, wymioty itd. Obrzęk krtani może być niebezpieczny dla życia.

40.Atopowe zapalenie skóry

Etiologia:

Pochodzenie rodzinne, związane z przeciwciałami typu IgE. Uczulenie na subst. Wziewne i pokarmowe. Może samoistnie wygasać. Może nastąpić powiększenie węzłów chłonnych

Morfologia wykwitów:

Wyprysk z lichenizacją, naskórek jest zgrubiały, długotrwałe zmiany - wygląd starczy.

Wyprysk niemowlęcy - objawy wysiękowe i nawarstwione strupy. U dzieci - rozsiane lub zlewne grudki wysiękowe. Hiperkeratotyczne złuszczanie skóry dłoni i stóp, wysychanie warg

Lokalizacja wykwitów:

Błony śluzowe nosa, spojówki, oskrzela, skóra, zgięcia łokciowe i kolanowe, twarz i szyja

Objawy ogólne:

Świąd

Powikłania:

Przewlekłość i nawroty.

Odmiany:

3 fazy choroby:

- niemowlęca - do 2 roku życia

- dziecięca - do lat 12

- młodzieżowa i osób dorosłych.

41.Wyprysk kontaktowy alergiczny

Jest to najczęstsza postać wyprysku cechująca się powierzchownymi zmianami zapalnymi w skórze, powstającymi w wyniku kontaktu z alergenem, z którym pacjent zetknął się uprzednio w życiu codziennym lub w pracy

zawodowej.
Wyróżnia się wyprysk:
-ostry
-przewlekły

Objawy i przebieg.

Pierwotnym wykwitem jest grudka wysiękowa i pęcherzyk.

Wyprysk kontaktowy może być ostry lub podostry, w zależności od nasilenia

zmian zapalnych, występowania pęcherzyków i grudek wysiękowych.
Ogniska są niewyraźnie odgraniczone od otoczenia, zwykle towarzyszy im świąd,

ustępują bez pozostawienia śladu. W niektórych okolicach w ostrym wyprysku

przeważają objawy obrzękowe i zapalne, zwłaszcza w okolicy oczodołów i narządów

płciowych.

Najczęstsze czynniki wywołujące odczyny alergiczne:

- chrom

- nikiel i kobalt

- guma: obuwie, ubranie, rękawice, kable

- barwniki: farby do włosów i rzęs, kosmetyki, ubrania, futra

-formalina - ubrania, potniki, niektóre szampony i kosmetyki

- terpentyna

- tworzywa sztuczne

- kosmetyki zawierające różnego rodzaju substancje

41.wyprysk zawodowy

Etiologia:

jest to wyprysk alergiczny bądź niealergiczny, obydwa związane są z czynnikami, z którymi chory styka się w pracy zawodowej, zazwyczaj wywołane są przez:

- metale: chrom, nikiel, kobalt

- składniki gumy: przyspieszenie wulkanizacji, antyutleniacze

- epoksydy - jedne z najsilniejszych uczulaczy kontaktowych, głównym alergenem jest utwardzacz

- związki paragrupy - należą tu rozmaite substancje chemiczne i leki wykazujące krzyżowe powinowactwo; ta alergia jest częstsza w warunkach pozazawodowych

Morfologia wykwitów:

Ma wszystkie cechy wyprysku kontaktowego

Lokalizacja wykwitów:

Najczęściej ręce i przedramiona, a w przypadku czynników silnie alergizujących lub lotnych mogą dotyczyć także twarzy i innych okolic

42.wyprysk kontaktowy z podrażnienia

Jest nieswoistym stanem zapalnym skóry związanym z uwalnianiem cytokin prozapalnych. Zmiany skórne polegają na powstawaniu rumieni obrzękowych i pęcherzy w ostrej fazie choroby. Najczęstszą odmianą kliniczną wyprysku kontaktowego z podrażnieniem jest wyprysk rąk wywołany częstymi ekspozycjami na detergenty, mydła oraz inne substancje egzogenne o właściwościach drażniących. Objawy choroby mogą pojawić się u każdego eksponowanego i polegają na pieczeniu i nadwrażliwości skóry w miejscach kontaktu z czynnikami drażniącymi. Szczególnym rodzajem tego wyprysku jest zapalenie powiek wywołane drażniącym działaniem kosmetyków. Innym przykładem wyprysku kontaktowego z podrażnieniem jest pieluszkowe zapalenie skóry.

43.wyprysk potnicowy

Etiologia:

Alergeny mogą być pochodzenia zewnętrznego jak i wewnątrzustrojowego (nikiel, kobalt i niektóre leki). W dużej części przypadków nie udaje się wykryć czynnika przyczynowego. Ostra postać ma niekiedy związek z grzybicą stóp.

Morfologia wykwitów:

Obecność pęcherzyków i pęcherzy o napiętej pokrywie. Wyprysk potnic owy może być poronny i wtedy występuje wyłącznie złuszczanie. Część z pęcherzy może być wypełniona płynem surowiczo - ropnym w wyniku nadkażenia.

Lokalizacja wykwitów:

Dłonie i stopy (podeszwy).

44.wyprysk rogowaciejący

45.wyprysk bakteryjny

46.wyprysk podudzi

Etiologia:

Podłożem jest zazwyczaj zespół żylakowaty, czynnikami wywołującymi mogą być mikrourazy i zakażenia bakteryjne. W przypadkach owrzodzeń podudzi zmiany wypryskowe są głównie związane ze stosowanymi lekami.

Morfologia wykwitów:

Ogniska wypryskowe są umiejscowione na skórze troficznie zmienionej i przebarwionej , są dość wyraźnie odgraniczone, są częstsze u osób starszych. Wysiewy uogólnione mają charakter drobnogrudkowej osutki, niekiedy zlewnej.

Lokalizacja wykwitów:

Podudzie, czasem obie kończyny, czasami twarz i tułów

47.Osutki polekowe (wysypki)

Etiologia:

Zmiany skórne wywołane lekami stosowanymi zewnętrznie lub wewnętrznie, mogą powstawać w wyniku mechanizmów immunologicznych i nieimmunologicznych.

Wywołują je m.in. leki antykoncepcyjne, sulfonamidy, penicylina i pochodne, niesteroidowe leki przeciwzapalne, kwas acetylosalicylowy, tetracykliny, leki przeciwalergiczne

Morfologia wykwitów:

Rozmaita zmiany mogą przypominać wiele jednostek chorobowych tj. pokrzywkę, obrzęki, rumienie, wyprysk, zmiany liszajowate, pęcherzykowate, pęcherzowe, krostkowe, krwotoczne, przebarwienia, zmiany wywołane nadwrażliwością na światło przy stosowaniu leków fitotoksycznych.

Lokalizacja wykwitów:

Rozmaita

Rumienie

48.Rumień wielopostaciowy (lżejszy i cięższy-- Stevensa-Johnsona)

a)Odmiana łagodniejsza (zwykła) rumienia wielopostaciowego
Objawy i przebieg.

Zmiany są rumieniowo-obrzękowe, o rozmaitym nasileniu objawów zapalnych; wykazują skłonność do tworzenia koncentrycznych figur i obrączek. Mogą powstawać pęcherze oraz zmiany krwotoczne.
Umiejscowieniem najczęstszym są odsiebne części kończyn górnych i dolnych, ale mogą być zajęte również błony śluzowe jamy ustnej i okolic płciowych. Zmiany są symetryczne. Okres trwania jest kilkutygodniowy. Początek jest zazwyczaj nagły. Objawy ogólne: zwyżki temperatury utrzymują się niedługo, a bóle stawowe i mięśniowe mają charakter przejściowy. Zmiany skórne są nieswędzące i niebolesne. Ustępują bez pozostawienia śladu, mogą jednak nawracać.

b)Odmiana ciężka rumienia wielopostaciowego

Rozróżniamy dwie ciężkie i ostro przebiegające odmiany rumienia wielopostaciowego:

1.Odmianę Stevensa-Johnsona, w której zmiany rumieniowe, pęcherzowe i nadżerkowe umiejscawiają się na błonach śluzowych i skórze tułowia,

2.toksyczną nekrolizę Lyella (TEN), w której rozległe spełzanie naskórka jest objawem dominującym.

Etiopatogeneza.

Odmiana Stevensa-Johnsona może być związana z lekami lub zakażeniem wirusowym . Odmiana TEN jest zazwyczaj pochodzenia lekowego. W obrazie histologicznym nie występuje akantoliza, a jedynie szczeliny ponad warstwą podstawną.

49.Toksyczna nekroliza naskórka (Lyella)

Etiologia:

Czynniki zakaźne: wirusowe (opryszczka), myco plazma, paciorkowce

Leki: sulfonamidy, penicyliny, kwas acetylosalicylowy, Immunologia Mechanizm etiologii nie jest do końca poznany. + związki chemiczne

Morfologia wykwitów:

Zmiany podobne do Stevens-Johnsona, dotyczy osób dorosłych, rozległe pęcherze o płaskiej pokrywie, spełzające, odkrywające żywy naskórek, zdarcie naskórka to objaw Nikolskiego.

Lokalizacja wykwitów:

Błony śluzowe, ale też naskórek

Objawy ogólne, samopoczucie pacjenta:

Bardzo pogorszone, pacjent jest niezdolny do samodzielnej egzystencji.

Powikłania:

Wtórne zakażenia bakteryjne, utrata płynów ustrojowych, utrata owłosienia, liza paznokci, niewydolność nerek

50.Rumień trwały:

Definicja:

Są to zwykle pojedyncze wykwity o brunatnym zabarwieniu, wyraźnie odgraniczone od otoczenia i stale nawracające w tej samej lokalizacji po zażyciu wywołującego leku.
Etiologia.

Czynnikami wywołującymi są rozmaite leki. Mechanizm patogenetyczny nie jest znany.

Objawy i przebieg.

Zmiany początkowo są rumieniowo-obrzękowe; bardzo szybko zmieniają barwę na brunatnawą, leżą w poziomie skóry. Cechą charakterystyczną jest ich wyraźne odgraniczenie. Chorzy często nie zauważają pojawienia się zmian, gdyż nie towarzyszą im żadne objawy podmiotowe. Ogniska są pojedyncze, rzadziej liczne. Okres trwania jest kilku- lub wielomiesięczny. Do miejsc predylekcyjnych należą: twarz , grzbiety rąk, narządy płciowe.

51.Rumień guzowaty

Definicja:

Są to ostrozapalne, bolesne guzy, umiejscowione głównie na przedniej powierzchni podudzi, nie ulegające rozpadowi, ustępujące bez pozostawienia blizn.

Etiopatogeneza

jest niejednolita, prawdopodobnie jest to odczyn alergiczny. Czynnikami etiologicznymi mogą być zakażenia bakteryjne.
Objawy i przebieg.

Wykwity guzowate są początkowo żywoczerwone, później przybierają odcień sinawy i sinobrunatny. Są zazwyczaj mnogie, o średnicy kilku centymetrów, jednak pojedyncze ogniska mogą być znacznie większe, zwłaszcza w wyniku zlewania się guzów. Nie mają tendencji do wrzodzenia. Najczęstszym umiejscowieniem są podudzia po stronie prostowników, ale pojedyncze guzy mogą występować również na udach i przedramionach. Chorobie towarzyszy podwyższenie temperatury i bóle stawowe. Okres trwania wynosi 2-6 tygodni. Schorzenie jest częstsze jesienią i wiosną; niekiedy bywają nawroty.

CHOROBY PĘCHERZOWE:

52.Pęcherzyca zwykła

Definicja:

Jest to najcięższa odmiana pęcherzycy, w której pęcherze występują w skórze oraz na błonach śluzowych, głównie jamy ustnej. Zmiany śluzówkowe zwykle poprzedzają objawy skórne, rzadziej występują w tym samym czasie.
Objawy i przebieg.

Na ogół choroba rozpoczyna się nadżerkami na błonach śluzowych jamy ustnej (nieraz wiele tygodni lub miesięcy przed wysiewem zmian w skórze). W przypadkach, w których początkowo zmiany występują wyłącznie w skórze, mało nasilone wykwity na błonach śluzowych mogły być nie zauważone. Niekiedy zmiany pęcherzowe powstają również w obrębie spojówek, jamy nosowo-gardłowej, strun głosowych i przełyku. Umiejscowienie pęcherzy na skórze jest rozmaite. W okresie aktywnym stwierdza się objaw Nikolskiego, głównie w otoczeniu pęcherzy i nadżerek. Ewolucja zmian pęcherzowych jest charakterystyczna. Po pęknięciu pęcherzy tworzą się żywoczerwone nadżerki, które mają tendencję do szerzenia się, ze spełzaniem naskórka na obwodzie. Nierzadko obok pęcherzy obecne są zmiany rumieniowe, w obrębie których tworzą się pęcherzyki i pęcherze. Niekiedy zmiany pęcherzykowe, rumieniowe i pęcherzowe przybierają kształt kolisty lub obrączkowaty. W razie rozległych nadżerek w jamie ustnej bolesność, zwłaszcza przy spożywaniu pokarmów, może utrudniać odżywianie, a nadżerki w gardle i na strunach głosowych mogą powodować bezgłos. Przebieg jest przewlekły, na ogół bez gorączki i ze stosunkowo mało nasilonymi objawami bólowymi.

53.Pęcherzyca bujająca

Pęcherzyca bujająca jest rzadką odmianą pęcherzycy zwykłej, która cechuje się, jak klasyczna postać pęcherzycy, występowaniem zmian pęcherzowych na skórze i na błonach śluzowych. Jednak poza tymi typowymi objawami w pęcherzycy bujającej w okolicach otworów naturalnych ciała, zgięć stawowych i fałdów skóry powstają brodawkująca ogniska przerosłe. Pęcherze wykazują tendencję do obwodowego szerzenia się a dno zmian skórnych ulega brodawkowatemu przerostowi. Przemiana ta zachodzi zwłaszcza w miejscach stale drażnionych przez ubranie lub w innych sytuacjach. Najczęściej zmiany brodawkowate obejmują czerwień wargową, okolice narządów płciowych, doły pachowe i fałdy pachwinowe. Przebieg pęcherzycy bujającej jest zazwyczaj przewlekły. Przerosłe zmiany brodawkowate mają niekiedy tendencję do samoistnego ustępowania, jednak najczęściej choroba jest równie ciężka, co zwykła postać pęcherzycy.

54.Pęcherzyca liściasta

Definicja:

występuje także jako odmiana rumieniowata lub łojotokowa, a niekiedy również jako pęcherzyca opryszczkowata. Jest to postać pęcherzycy cechująca się zmianami nadżerkowo-złuszczającymi i bardzo powierzchownymi, krótkotrwałymi pęcherzami oraz powolnym przebiegiem. Błony śluzowe są nie zajęte.
Objawy i przebieg.

Zmiany skórne rozpoczynają się najczęściej na tułowiu w postaci wiotkich, łatwo pękających pęcherzy. Objaw Nikolskiego jest zazwyczaj dodatni. W rzadkich przypadkach zajęte są rozległe powierzchnie, przy czym pęcherze są poronne, a w obrazie klinicznym dominują nadżerki i złuszczanie. Jednakże nierzadko zmiany mają charakter ograniczony, zajmując niewielkie przestrzenie. Niekiedy stwierdza się troficzne zmiany paznokci i włosów, zależne od zajęcia całej skóry. Przebieg jest bardzo przewlekły. Stan ogólny chorych jest w większości przypadków dobry.

55.Pęcherzyca rumieniowa

Definicja:

Jest to stosunkowo łagodna odmiana pęcherzycy, cechująca się nietrwałymi, wiotkimi pęcherzami oraz łojotokowymi i hiperkeratotycznymi strupami (odmiana łojotokowa), a na twarzy zmianami rumieniowo-złuszczającymi.
Objawy i przebieg.

W związku z bardzo powierzchownym charakterem pęcherzy i łatwym przerywaniem się ich pokrywy w obrazie chorobowym na ogół dominują nadżerki, ogniska rumieniowo-złuszczające lub żółtobrunatne strupy w charakterystycznym umiejscowieniu - na twarzy, plecach i okolicy mostka.Przebieg jest przewlekły.
Pęcherzyca rumieniowata może współistnieć z rozmaitymi chorobami autoimmunologicznymi.

56.Pęcherzyca łojotokowa

Pęcherzyca rumieniowata(pęcherzyca łojotokowa) jest stosunkowo łagodna. W jej przebiegu na powierzchni skóry powstają nietrwałe, wiotkie pęcherze oraz na ich powierzchni tworzą się łojotokowe i hiperkeratotyczne strupy. Na twarzy natomiast wykwity pęcherzowe mają charakter zmian rumieniowo - złuszczających, które niekiedy mogą przypominać toczeń rumieniowaty. Pęcherze w pęcherzycy łojotokowej mają bardzo wiotką pokrywę, dlatego też w obrazie klinicznym dominują nadżerki, ogniska rumieniowo-złuszczające oraz brązowe lub żółtobrunatne strupy. Umiejscowienie zmian chorobowych jest bardzo charakterystyczne - choroba zajmuje twarz, plecy i okolice mostka na przedniej ścianie klatki piersiowej.

57.Pęcherzyca opryszczkowata

Pęcherzyca opryszczkowajest najczęściej odmianą pęcherzycy liściastej, znacznie rzadziej natomiast jest powiązana z pęcherzycą zwykłą. Objawy pęcherzycy opryszczkowej są bardzo podobne do tych występujących w opryszczkowym zapaleniu skóry. Niekiedy przebieg kliniczny przypomina ten typowy dla linijnej IgA dermatozy pęcherzowej oraz dla odmiany pęcherzowej rumienia wielopostaciowego. Zjawiska immunologiczne oraz zaburzenia w utrzymaniu spoistości naskórka są takie same, jak w przypadku innych postaci pęcherzyc. Rozpoznanie pęcherzycy opryszczkowej jest bardzo trudne.

58.Penfigoid pęcherzowy

Pemfigoid pęcherzowy) to przewlekła choroba skóry, cechująca się dużymi, dobrze napiętymi pęcherzami występującymi zarówno na podłożu rumieniowo-obrzękowym, jak i na skórze pozornie nie zmienionej. Lokalizacja wykwitów jest rozmaita - często rozsiane są na całej skórze, najczęściej jednak dotyczą tułowia i zgięciowych powierzchni kończyn. Mogą pojawiać się także na błonach śluzowych jamy ustnej.  Pęcherze są dobrze napięte, różnej wielkości, od olbrzymich po drobne o wianuszkowatym układzie. Zawierają treść surowiczą lub krwistą. Występują przypadki pemfigoidu pęcherzowego związanego z nowotworem. Najczęściej dotyczy to raka płuc, trzustki, sutka, układu moczowego i pokarmowego. Pemfigoid pęcherzowy może być również wywołany przez leki stosowane doustnie lub preparaty miejscowe. Występuje w wieku starszym, po 65.roku życia, rzadko dotyczy dzieci.

59.Penfigoid bliznowaciejący

Definicja: Jest to rzadka odmiana pemfigoidu, w której zmiany umiejscawiają się bądź wyłącznie na błonach śluzowych lub wyłącznie w skórze, bądź w obrębie błon śluzowych oczu, jamy ustnej i narządów płciowych oraz skóry. Cechą charakterystyczną jest postępujące bliznowacenie i zaniki.
Odmiany bliznowaciejącego pemfigoidu:
- Pemfigoid bliznowaciejący oczny Najbardziej charakterystyczne są zmiany oczne, które początkowo przebiegają jako zapalenie spojówek, a następnie dochodzi do powstawania zrostów spojówek z gałką oczną i ograniczenia jej ruchomości. Pęcherze są rzadko spostrzegane, gdyż są bardzo drobne i szybko wytwarza się bliznowacenie. Może dojść do zarośnięcia worka spojówkowego i ślepoty.
-Odmiana dotycząca błon śluzowych jamy ustnej i/lub narządów płciowych oraz skóry w połączeniu ze zmianami ocznymi lub bez nich. Zaniki występują w obrębie błon śluzowych jamy ustnej, narządów płciowych, a niekiedy również przełyku, co może powodować jego zwężenie. Zmiany skórne są typu pemfigoidu, ale ustępują z pozostawieniem blizn, a w bliznach lub obok nich mogą tworzyć się nowe pęcherze. W przypadku znacznego zwężenia przełyku może dojść do powstania nowotworu.

-Odmiana dotycząca wyłącznie skóry Z wyjątkiem odmiany wyłącznie ocznej w pozostałych postaciach bliznowaciejącego pemfigoidu przeciwciała są skierowane przeciw antygenom zbliżonym do BP, ale przeciw różnym epitopom, co powoduje liczne kontrowersje.

60.ZAPALENIE OPRYSZCZKOWATE SKÓRY: (choroba duhringa)

Definicja:

Jest to zespół jelitowo-skórny, w którym pęcherzykowo-grudkowym zmianom skórnym towarzyszy glutenozależna enteropatia, na ogół klinicznie bezobjawowa. Jest najczęstszą chorobą pęcherzową u dzieci.

Etiopatogeneza.

U większości chorych występują anatomiczne zmiany w jelicie cienkim, w 90% przypadków bez klinicznych objawów złego wchłaniania, w części zaś, zwłaszcza u dzieci, współistniejące z objawami celiakii.

Objawy i przebieg.

Cechą charakterystyczną jest wielopostaciowość wykwitów - są to grudki, rumienie, wykwity pokrzywkowate i drobne pęcherzyki układające się festonowato i opryszczkowato . Okresowo, w niektórych nawrotach, mogą pojawiać się nieco większe pęcherzyki. Zmiany są symetryczne.

Najczęstszym umiejscowieniem są :łokcie i kolana, okolica krzyżowa i pośladki, łopatki, owłosiona skóra głowy i twarz.

Objawy podmiotowe

świąd i pieczenie. Stan ogólny jest dobry. U większości chorych nie występują zaburzenia jelitowe mimo zmian anatomicznych kosmków. Przebieg jest wieloletni, nawrotowy, z okresami zwolnień; niekiedy choroba utrzymuje się w ciągu całego życia. Czynnikiem zaostrzającym lub prowokującym wystąpienie zmian może być jod, zawarty w lekach, pokarmach (ryby morskie, wiśnie, jaja, groch itd.) lub w powietrzu (okolice nadmorskie).

61.OPRYSZCZKI CIĘŻARNYCH

Definicja:

Są to zmiany rumieniowo - obrzękowe - pęcherzowe z towarzyszącym świądem i pieczeniem, bez objawów zatrucia ciążowego.

Etiopatogeneza:

Choroba autoimmunologiczna, składowe dopełniacza C3

Objawy i przebieg:

Zmiany skórne są wielopostaciowe: grudkowe, rumieniowe, obrzękowe, pęcherzykowe i pęcherzowe. Cechą charakterystyczną jest występowanie zlewnych, niekiedy rozległych rumieni, zwłaszcza na brzuchu.

Objawy ogólne:

Świąd i pieczenie. Stan ogólny jest dobry.

Umiejscowienie:

rozmaite, zazwyczaj na tułowiu i kończynach.

Przebieg:

Rozpoczyna się zazwyczaj w drugiej połowie ciąży, a zmiany ustępują po porodzie lub zakończeniu karmienia.

CHOROBY TKANKI ŁĄCZNEJ

62.Toczeń rumieniowaty

Toczeń rumieniowaty to układowe schorzenie, które wiąże się z odkładaniem się kompleksów immunologicznych w narządach wewnętrznych i w skórze. Toczeń rumieniowaty w znacznej części przypadków dotyka kobiet. Wyróżnia się dwie główne postacie tocznia rumieniowatego - postać skórną, podzieloną na odmianę ogniskową oraz rozsianą oraz postać układową, w której dochodzi do zajęcia narządów wewnętrznych, któremu mogą również towarzyszyć zmiany skórne. Poza tymi głównymi odmianami choroby, wyróżnia się też podostrą postać skórną tocznia z typowymi ogniskami skórnymi i niekiedy z zajęciem narządów wewnętrznych, toczeń rumieniowaty noworodków oraz postać głęboką lub podskórną, która bywa zaliczana do postaci przejściowych między postacią skórną a układową.

63.Toczeń układowy SLE

Układowy toczeń rumieniowaty (SLE) to uogólnione schorzenie o bardzo różnorodnym obrazie klinicznym, którego istotą jest odkładanie się kompleksów immunologicznych w narządach wewnętrznych i w skórze. Choroba w znacznej przewadze dotyczy kobiet. Obraz kliniczny zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz od zajęcia narządów wewnętrznych. Zmiany skórne pojawiające się w toczniu układowym mają postać rumieni, które na ogół nie wykazują cech rogowacenia mieszkowego lub bliznowacenia. Często rumień ma charakterystyczny kształt motyla - zajmuje głównie nos i policzki a zmiany są mniej nasilone w okolicach ust. Niekiedy - w trakcie ostrego rzutu choroby - zmianom może towarzyszyć gorączka a cały obraz kliniczny może mylnie sugerować zakażenie bakteryjne. Zmiany pojawiają się też w obrębie owłosionej skóry głowy - mogą być obrzęknięte, z tendencją do przekształcania się w zmiany wysiękowe. Niestety, w części przypadków zmiany skórne skutkują utratą włosów na stałe w wyniku bliznowacenia. Niejednokrotnie bywa również, iż włosy wypadają bez uprzednich objawów zapalnych. W obrębie błon śluzowych jamy ustnej mogą pojawić się bolesne nadżerki i powierzchowne owrzodzenia. Zmiany rumieniowe pojawiają się też na dłoniach pod postacią wykwitów rumieniowo-krwotocznych głównie w obrębi paliczków.

64.podostra skórna postać tocznia rumieniowatego (SCLE)

Podostra postać skórna tocznia rumieniowatego(SCLE) to nietypowa postać tocznia, której podstawową różnicą w odniesieniu do postaci układowej, jest łagodny przebieg, któremu rzadko towarzyszą zmiany nerkowe. Natomiast bardzo typowa dla podostrej postaci skórnej tocznia jest wybitna nadwrażliwość na światło słoneczne, charakterystyczne zmiany skórne oraz obecność specyficznych przeciwciał w surowicy krwi. Zmiany skórne umiejscawiają się najczęściej w okolicy twarz, ale też na tułowiu lub kończynach. Wyróżnia się dwie podstawowe odmiany - postać obrączkowatą i łuszczyco podobną. Przebieg choroby ma charakter przewlekły a zaostrzenia najczęściej są spowodowane ekspozycją na światło słoneczne. W części przypadków może dojść do zajęcia narządów wewnętrznych. Najczęściej pojawiają się bóle mięśni i stawów, podczas gdy zmiany nerkowe występują niezwykle rzadko. W okresach zaostrzeń u niektórych pacjentów może pojawić się gorączka. U osób starszych podostra postać skórna tocznia rumieniowatego ma częściej łagodny przebieg. Właśnie w tej grupie wiekowej dosyć często dochodzi do samoistnego ustępowania zmian skórnych.

65.Głęboka postać toczenia rumieniowatego (LEP)

Wykwity skórne w podskórnej głębokiej odmianie tocznia rumieniowatego (LEP) mają charakter guzów podskórnych, które ustępują z pozostawieniem wgłębień. Zmiany takie mogą pojawiać się zarówno w toczniu skórnym, jak i układowym. Jest to przykład nachodzenia na siebie i współwystępowania różnych odmian tej samej choroby. Na skórze, pod którą znajdują się guzy, może nie być żadnych zmian lub też może ona wykazywać cechy tocznia. Zmiany podskórne umiejscowione są najczęściej na twarzy oraz na wyprostnych powierzchniach ud i ramion. Bywa, iż zmiany usadawiają się na pośladkach i w okolicy krzyżowej pleców. Objawy choroby mogą być niekiedy bardzo nasilone. Zwłaszcza w tym przypadku, konieczna jest obserwacja chorego w kierunku SLE - postaci układowej. Dotyczy to również tych chorych, którzy pierwotnie mieli zdiagnozowaną postać skórną.

66.POSTAĆ OGNISKOWA TOCZNIA RUMIENIOWATEGO (DLE)

Postać ogniskowa tocznia rumieniowatego (DLE) to jedna z odmian tocznia skórnego. Zmiany skórne charakteryzują się występowaniem ognisk rumieniowo-naciekowych z obecnością rogowacenia mieszkowego, z dużą skłonnością do rozpadu. Wykwity skórne są wyraźnie odgraniczone od otoczenia i mają charakter naciekających rumieni. Zmiany szerzą się obwodowo a zanikając, pozostawiają zanik lub zbliznowacenie w części środkowej. Typowa dla tej odmiany tocznia jest chropowata powierzchnia zmian, która jest wynikiem obecnego rogowacenia mieszkowego. Zmiany skórne najczęściej lokalizują się na twarzy, małżowinach usznych i owłosionej skórze głowy. Na twarzy zmiany często przybierają typowy kształt motyla. Obserwuje się również ogniska rumieniowe w okolicach czerwieni wargowej. Ogniska te również są chropowate, mogą pozostawiać zmiany zanikowe. Znacznie rzadziej zmiany skórne pojawiają się na błonach śluzowych policzków i języka. Klinicznie postać ogniskową tocznia podzielono na postać obrzękową, w której nie stwierdza się bliznowacenia a rogowacenie mieszkowe jest słabo nasilone, postać przerosłą, w której zmiany skórne są wyniosłe a najbardziej nasiloną cechą kliniczną jest wyraźna nadwrażliwość na światło słoneczne. Zmiany skórne w tej odmianie mogą pozostawiać głębokie blizny. Kolejną odmianą tocznia ogniskowego jest postać hiperkeratotyczna, czyli brodawkowata. Ostatnią odmianą tocznia DLE jest postać odmrozinowai i najczęściej lokalizują się na małżowinach usznych, nosie i rękach.

67.Twardzina układowa

Twardzina układowa jest to choroba obejmująca praktycznie cały organizm chorego, która występuje głównie u kobiet. Sporadycznie wykrywa się ją u dzieci. Jej cechą charakterystyczną są stwardnienia oraz zaniki skórne i tkanki podskórnej. Do tego dochodzi do zajęcia mięśni, kości oraz narządów wewnętrznych. Zmiany te mogą prowadzić do ciężkiego stanu ogólnego pacjenta. Bardzo typowe są również zaburzenia naczyniowe oraz obecność najliczniejszych ognisk twardnienia na skórze twarzy i dosiebnych części rąk. Zdarza się, że stwardnienia zajmują całą skórę chorego - mówimy wtedy o postaci uogólnionej. woją rolę w patogenezie twardziny grają również fibroblasty. Są to komórki, które między innymi produkują kolagen i inne składniki zapewniające skórze trwałość, sprężystość i elastyczność. W twardzinie fibroblasty produkują nadmierną ilość kolagenu, co prowadzi do twardnienia. Zmiany narządowe w różnych odmianach i podtypach twardziny układowej są takie same. Dotyczą zazwyczaj przełyku, płuc, układu krążenia i nerek

68. Twardzina ograniczona

Twardzina ograniczona objawia się głównie obecnością wyraźnie odgraniczonych, twardych, mnogich, rozległych ognisk barwy wosku lub porcelany, niekiedy otoczonych czerwoną obwódką odpowiadającą lokalnemu odczynowi zapalnemu. W przebiegu choroby nie obserwuje się zmian w obrębie narządów wewnętrznych.

Wyróżnia się następujące odmiany twardziny ograniczonej:

• Uogólnioną - charakterystyczny układ zmian obejmujący całą powierzchnię skóry, dochodzi niekiedy do zlewania się pojedynczych ognisk w większe wykwity.

• Plackowatą - najbardziej typowa odmiana, charakteryzująca się obecnością zwykle mnogich, kilku lub kilkunastocentymetrowych, białawych, twardych ognisk, zaczerwienionych na obwodzie; pojedyncze zmiany w przeciągu kilkunastu lat trwania choroby wykazują tendencję do stopniowego powiększania swych rozmiarów; najczęściej zajęta jest skóra tułowia, twarzy oraz kończyn.

• Rozsianą - odmiana zbliżona do twardziny plackowatej, objawy mogą jednak utrzymywać się nieco dłużej.

• Linijną - od wyżej wymienionych odmian różni się przede wszystkim powikłaniami w wyniku wieloletniego przebiegu, jak np. deformacja kończyn, przykurcze, inwalidztwo.

• Linijną skóry głowy - nie stwarza zagrożenia powikłań takich jak w typowej odmianie linijnej, przypomina swym kształtem bliznę po cięciu idealnie ostrym narzędziem; typowe dla tej odmiany są ogniska wyłysienia.

• Zanikową - typowa dla skóry twarzy, obejmująca dodatkowo tkankę podskórną, mięśnie, kości oraz język; charakterystyczne jest zajęcie jedynie połowy twarzy, zmiany obustronne zdarzają się niezwykle rzadko.

Przebieg twardziny ograniczonej jest wieloletni, leczenie jest skuteczne jedynie w niektórych przypadkach i odmianach. W nielicznych z nich obserwuje się skłonność do samoistnego cofania się zmian, zwykle z pozostawieniem niewielkich przebarwień oraz ognisk wyłysienia.

69.ZAPALENIE SKÓRNO - MIĘŚNIOWO

Zapalenie skórno-mięśniowe (DM) jest odmianą zapalenia wielomięśniowego. Zmiany w układzie mięśniowym dotyczą głównie mięśni obręczy barkowej i biodrowej a wykwity skórne zajmują najczęściej twarz i kończyny. U osób dorosłych mogą współistnieć nowotwory różnych narządów wewnętrznych. Klinicznie wyróżnia się odmianę ostrą i przewlekłą zapalenia skórno-mięśniowego. Odmiana ostra zapalenia skórno-mięśniowego charakteryzuje się występowaniem głównie zmian rumieniowych i obrzękowych w obrębie twarzy, zwłaszcza w okolicy powiek. Na obraz kliniczny składa się również występowanie rumieni i wybroczyn pod postacią drzewkowato poszerzonych naczyń włosowatych. Rumienie takie są obecne wokół szyi i na dekolcie, co nosi nazwę objawu szala. Głębsze zmiany naczyniowe pojawiają się natomiast na łokciach. Skóra dłoni wyraźnie traci elastyczność i staje się twarda, jak u robotników, co zostało nazwane: ręką mechanika. W postaci przewlekłej zapalenia skórno-mięśniowego wykwity skórne mogą przypominać te występujące w twardzinie, ale mogą również być zupełnie różne. Nierzadko w tkance podskórnej stwierdza się obecność złogów wapnia, zwłaszcza u dzieci i w okolicy stawów. Przebieg zapalenia skórno-mięśniowego zależy od postaci klinicznej. W postaci ostrej możemy spodziewać się wystąpienia wysokiej gorączki a stan ogólny chorego może być niekiedy ciężki. W postaci podostrej i przewlekłej ocena stanu ogólnego zależy od stopnia zaawansowania zmian skórnych i mięśniowych oraz zajęcia narządów wewnętrznych.

CHOROBY NACZYNIOWE

70.plamica hyperergiczna

Plamica hiperergiczna to choroba, w której na skórze pojawiają się rozsiane wykwity krwotoczne, grudkowe, obrzękowe lub pęcherzowe ze skłonnością do rozpadu. Wysiewom zmian niekiedy towarzyszą bóle stawowe. Mechanizm powstawania choroby opiera się na odkładaniu się kompleksów immunologicznych w ścianach naczyń (reakcja nadwrażliwości typu III). Naczynia w miejscu gromadzenia się kompleksów ulegają uszkodzeniu i degeneracji a wokół nich pojawiają się liczne komórki zapalne. Czynnikiem wywołującym objawy plamicy hiperergicznej mogą być zakażenia bakteryjne - głównie paciorkowce, ale też leki czy niektóre pokarmy. Kompleksy immunologiczne niszczą ściany naczyń krwionośnych, ale gromadzą się również w skórze pozornie zdrowej. Zmiany skórne o typie grudek, pęcherzyków krwotocznych lub obrzęków najczęściej pojawiają się w obrębie wyprostnych części kończyn, jednak wykwity krwotoczne mogą pojawić się praktycznie wszędzie.

71.guzowate zapalenie naczyń

Guzkowe zapalenia tętnic należy do chorób o podłożu zapaleń naczyń. Zmiany skórne mają charakter guzków wzdłuż przebiegu naczyń, plamicy oraz wylewów krwawych do skóry. Guzki mają skłonność do rozpadu a na skórze pojawia się siateczkowate poszerzenie naczyń skórnych. Czynnikiem wywołującym mogą być na przykład zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B lub C oraz wirusem HIV. Mogą to być również bakterie i leki, na przykład antybiotyki. Zmiany utrzymują się od kilkunastu dni do kilku tygodni. Rozwojem guzków może być samoistne ustąpienie lub rozpad z wytworzeniem owrzodzenia. Siateczkowate rozszerzenie naczyń jest najbardziej widoczne na kończynach dolnych i na pośladkach. Bywa jednak, że obejmuje tułów i kończyny górne.. Często u pacjentów pojawia się nadciśnienie. Przebieg guzkowego zapalenia tętnic ma charakter przewlekły, obserwuje się okresy remisji i nawrotów. Jeśli zaostrzenie jest bardzo silne i szybko postępuje, może dojść nawet do zgonu. Niekiedy spotyka się postać, która dotyka wyłącznie skóry. Pacjenci są w dobrym stanie ogólnym, mimo że zmiany skórne mogą być głębokie a w przebiegu choroby może rozwinąć się nadciśnienie.

72.owrzodzenie podudzi

Owrzodzenia podudzi dotykają najczęściej kobiety w starszym wieku i ma silny związek z zespołem żylakowym i zmianami troficznymi w obrębie podudzi . Choroba powstaje najczęściej na skutek zaburzeń naczyniowych. Owrzodzenia podudzi w swej pełnej postaci jest zazwyczaj poprzedzona zastojem w krążeniu żylnym z początkowym obrzękiem a później ścieńczeniem skóry w okolicy żylaków. Skóra w tym miejscu jest ciemniejsza, cienka i sucha. Łatwo ulega urazom, które bardzo trudno i długo się goją. do powstania owrzodzeń w obrębie zmienionej skóry, które poszerzają się odwodowo przez rozpad. Jeśli owrzodzenie utrzymuje się dostatecznie długo, może dojść do przerostu tkanki łącznej wokół brzegów rany - tworzy się wtedy tak zwane owrzodzenie stwardniałe. Wykwity skórne umiejscawiają się najczęściej na przedniej i przyśrodkowej części podudzia i jego dolnej 1/3 części - zwłaszcza w okolicy kostek.Schorzenie może utrzymywać się wiele miesięcy a nawet lat. Po ustąpieniu zmian skórnych pozostają niekiedy rozległe blizny. Schorzenie wykazuje skłonność do nawrotów, zazwyczaj po drobnych nawet urazach w zmienionej troficznie okolicy. Istnieje również sytuacja.

Choroby ziarnikowe

73.ZIARNINIAK OBRĄCZKOWATY

Definicja:

Są to twarde, nieco wyniosłe wykwity o gładkiej powierzchni , układające się często obrączkowato, nie wykazujące skłonności do rozpadu i ustępujące bez pozostawienia blizny.

Etiopatogeneza

jest nieznana. Choroba jest częstsza u kobiet, nierzadko występuje dzieci. Istnieją przypadki sprowokowane lekami, zwłaszcza odmiany wysiewne. Może współistnieć z cukrzycą lub towarzyszyć chorobom trzustki, jednak związek przyczynowy nie jest jasny.

Objawy i przebieg.

Guzki dotyczą głównie skóry, ale mogą również występować w tkance podskórnej. Ogniska składają się ze skupionych guzków, które łącząc się powodują powstawanie tworów kolistych lub festonowa tych. Najczęstszym umiejscowieniem są grzbiety rąk i stóp, ale zmiany mogą występować wszędzie.

Odmiany:

- mnoga - zmiany są rozsiane na kończynach, tułowiu i twarzy (granuloma annulare disseminatum)

- podskórna - częstsza u dzieci w okolicy stawów

- rumieniowa - rozsiane płaskie wykwity grudkowo-rumieniowe, niekiedy z komponentą naczyniową (w 20% przypadków u chorych na cukrzycę)

Przebieg jest przewlekły i na ogół bezobjawowy. Wykwity mogą ustępować samoistnie.

74.SARKOIDOZA SKÓRNA

Sarkoidoza jest układowe schorzenie, które cechuje się występowaniem ziarniny pochodzenia nabłonkowego bez skłonności do serowacenia. Zmianom układowych w nawet połowie przypadków towarzyszą zmiany skórne bez skłonności do rozpadu. Przyczyna powstawania sarkoidozy jest nieznana. Zmiany skórne w sarkoidozie mają charakter guzkowy lub guzkowaty. Niekiedy przybierają kształt płaskich nacieków. Zmiany ustępują z pozostawieniem niewielkiej, płytkiej blizny. Ze względu na morfologię i wielkość wykwitów skórnych wyróżnia się kilka postaci klinicznych choroby. Postać drobnoguzkowa rozsiana, która występuje głównie w okolicy twarzy jest nieco podobna do postaci drobnoguzkowej o układzie obrączkowatym. Z kolei postać naczyniowa występuje częściej u kobiet a zmiany skórne mają charakter sino brunatnych lub czerwonobrunatnych guzków i umiejscawiają się najczęściej w okolicy nosa - zwłaszcza w miejscu, gdzie zazwyczaj przylegają okulary. Postać odmrozinowa pojawia się również w obrębie twarzy oraz na uszach i rękach i ma charakter zlewnych sino czerwonych nacieków.

Choroby barwnikowe

75.Bielcatwo nabyte

Definicja:

Są to zazwyczaj liczne, odbarwione plamy, różnego kształtu i wielkości, nie wykazujące objawów zapalnych ani zaniku, otoczone przebarwioną obwódką. Występują równie często u dzieci, jak i u dorosłych.
Czynniki genetyczne

choroba występuje rodzinnie w 30% przypadków. Dziedziczenie jest autosomalne, częściej dominujące, z różną penetracją genu. Nie ma jednak wyraźnego związku z określonymi antygenami zgodności tkankowej.
Etiopatogeneza.

Zaburzenia melanogenezy polegają głównie na zmniejszonym wytwarzaniu melaniny i niszczeniu melanocytów w wyniku procesu autoimmunologicznego.
Objawy i przebieg.

Podstawowym objawem są ostro odgraniczone odbarwienia z przebarwieniami na obwodzie. Przebarwienia w otoczeniu białych plam mogą być tak rozległe, że niekiedy istnieją trudności oceny, czy ogniska odbarwione nie są w istocie skórą zdrową, a proces chorobowy polega na przebarwieniu.
W otoczeniu i w obrębie mieszków włosowych w plamach bielaczych utrzymuje się nierzadko barwnik i z tych właśnie miejsc rozpoczyna się zazwyczaj repigmentacja. Włosy w obrębie plam odbarwionych są siwe.
Umiejscowienie

jest rozmaite: najczęściej odbarwienia dotyczą twarzy, grzbietów rąk i okolic narządów płciowych, ale mogą być uogólnione. Okres trwania jest wieloletni, ale najczęściej zmiany utrzymują się w ciągu całego życia. Plamy pojawiają się nagle lub stopniowo. W lecie są bardziej widoczne w związku z nasileniem przebarwień na obwodzie, jednakże same odbarwienia pod wpływem słońca mogą częściowo ulegać repigmentacji. Na ogół nie powodują świądu.

76.Piegi

Definicja:

Są to drobne, przebarwione plamy, najczęściej rozsiane, umiejscowione w okolicach odsłoniętych, głównie na twarzy. Piegi są częstsze u osób młodych oraz u osób rudych.
Etiopatogeneza.

Zmiany mają charakter genetyczny. Dziedziczenie jest autosomalne dominujące. Liczba melanocytów nie jest zwiększona, natomiast proces wytwarzania barwnika jest przyspieszony.
Objawy i przebieg.

Są to plamy jasno- lub ciemnobrunatne, o gładkiej powierzchni, leżące w poziomie skóry. Poza twarzą mogą zajmować wyprostne części przedramion i grzbiety rąk, układ jest z reguły symetryczny. Utrzymują się w ciągu całego życia, ale są mniej nasilone w starszym wieku. W lecie uwidoczniają się bardziej pod wpływem nasłonecznienia.

78. Ostuda

Definicja:

Są to przebarwione plamy w obrębie twarzy bez poprzedzającego i towarzyszącego stanu zapalnego, występujące głównie u kobiet.
Etiopatogeneza.

Przebarwienia są związane ze wzmożonym wytwarzaniem melaniny. Czynnikami wywołującymi lub sprzyjającymi są: ciąża, zaburzenia miesiączkowania i stany zapalne przydatków, zaburzenia wewnątrzwydzielnicze, choroby wątroby, stosowanie kosmetyków zawierających środki światłouczulające, np. olejek bergamotowy, niektóre leki, zwłaszcza hydantoina, chlorpromazyna, stan wyniszczenia.
Objawy i przebieg.

Przebarwienia są różnie nasilone - od żółtobrunatnych do ciemnobrunatnych plam o dobrym odgraniczeniu i nieregularnych zarysach. W ich obrębie nie występuje zaczerwienienie, złuszczanie ani zanik. Zmiany mogą ustępować samoistnie, np. po porodzie, leczeniu hormonalnym, odstawieniu wywołujących leków.

79.Plama soczewicowata związana z wiekiem!!!

są to dobrze odgraniczone od otoczenia plamy barwy jasno- lub ciemnobrunatnej. Są zwykle mnogie. Najczęściej zajmują tułów. Pojawiają się w dzieciństwie. Wymagają odróżnienia od piegów, które są drobniejsze i zajmują głównie twarz oraz okolice odsłonięte. Plamy soczewicowate na wargach i błonach śluzowych jamy ustnej są ważnym objawem zespołu (polipowatość jelit) Plamy soczewicowate słoneczne oraz starcze pojawiają się pod wpływem przewlekłego działania promieni słonecznych, albo też u osób w starszym wieku, przeważnie o jasnej karnacji, trudno opalających się. Nieregularnego kształtu, brunatne plamy o gładkiej powierzchni mogą być pojedyncze lub bardzo liczne, zwłaszcza na rękach, przedramionach i twarzy, przybywa ich zwykle w porze letniej, kiedy są wyraźnie ciemniejsze. W istocie są jedynie defektem kosmetycznym, nie stanowią punktu wyjścia czerniaków. Plamy soczewicowate starcze na ogół utrzymują się trwale; powstałe w czasie fotochemoterapii powoli ustępują

.

80.Plama soczewicowata złośliwa

Złośliwa plama soczewicowata występuje pod postacią ciemnych, zazwyczaj nierównomiernie zabarwionych plamistych wykwitów o nieregularnym kształcie, niekiedy nieco uwypuklonych. Zwykle rozwijają się one na twarzy, częściej u kobiet i u osób w starszym wieku. Przyczyną ich rozwoju jest kumulujący się efekt pobudzania do wzrostu nietypowych melanocytów przez promienie słoneczne. Plamy soczewicowate złośliwe w klasyfikacji morfologicznej są jedną z postaci czerniaka złośliwego.

81.Znamiona barwnikowe, melanocytowe

Jest to proliferacja komórek barwnikowych. Zmiany te występują u każdego człowieka rasy kaukaskiej w liczbie od kilkunastu do kilkudziesiecu sztuk a z wiekiem może ich przybywac.

Obraz kliniczny: Zmiany maja charakter plamisty lub grudkowy. O kolorystyce w różnorodnych kolorach brązu. Wyróżniamy w tej grupie znamiona płaskie które są plamami barwnikowymi o różnorodnym kształcie i wymiarach bardzo dobrze odgraniczone od otoczenia, które powiększają się wraz z naturalnym wzrostem organizmu .W powyższej grupie znajduje się także plama soczewicowata. Jest to zmiana plamista koloru od beżowego do ciemnobrunatnego.

. 82.Naczyniaki krwionośne

Naczyniaki to niejednorodna grupa zmian morfologicznych, których wspólną cechą jest pochodzenie z naczyń tętniczych, żylnych i włosowatych. Zlokalizowane są najczęściej w skórze i tkance podskórnej, choć spotykane są także naczyniaki narządów wewnętrznych. Naczyniaki krwionośne należą do najczęściej występujących zmian skórnych u małych dzieci. Najczęstszą lokalizacją naczyniaków jest głowa i szyja. Objawy zależą od rodzaju naczyniaka oraz jego lokalizacji: Naczyniak płaski: umiejscowiony głównie na skórze twarzy i karku, po jednej lub obu stronach, czerwona plama położona w poziomie skóry ,pojawia się we wczesnym dzieciństwie. Naczyniak jamisty: pojawia się na twarzy i skórze owłosionej głowy oraz błonach śluzowych jamy ustnej; może wówczas powodować obrzęk języka i warg, Naczyniak gwiaździsty: zlokalizowane na tułowiu lub twarzy, blednie pod wpływem ucisku, częściej u dzieci i u kobiet.

NOWOTWORY ŁAGODNE

83.Brodawka łojotokowa

Definicja:

Są to w istocie łagodne nowotwory naskórkowe o brodawkowatej, często hiperkeratotycznej powierzchni, niekiedy uszypułowane.
Objawy i przebieg.

Zmiany skórne są różne morfologicznie: od płasko-wyniosłych, dobrze odgraniczonych od otoczenia grudek, koloru zbliżonego do skóry zdrowej, do wyniosłych, brodawkowatych, hiperkeratotycznych, brunatnych tworów, jakby nasadzonych na skórę, niekiedy uszypułowanych. Najczęściej są umiejscowione na tułowiu, twarzy i grzbietach rąk (w tym umiejscowieniu są bardzo płaskie). Mogą również umiejscawiać się na owłosionej skórze głowy i w okolicach płciowych. Niekiedy są bardzo ciemne w związku z nagromadzeniem melaniny w dolnych warstwach naskórka i w skórze właściwej. Pojawiają się w wieku dojrzałym i u osób starszych. Wysiew bardzo licznych zmian na tułowiu może być niekiedy rewelatorem nowotworów narządów wewnętrznych, w części przypadków raków przewodu pokarmowego. Transformacja nowotworowa samych brodawek łojotokowych jest wyjątkowo rzadka. W okolicy narządów płciowych brodawki łojotokowe mogą być bardzo przerosłe oraz przebarwione i są związane głównie z HPV 6.

84.Znamię naskórkowe

Znamię naskórkowe brodawkowate to twarda, nierzadko o układzie linijnym i jednostronnym wzdłuż naturalnych linii ciała. Skóra ma niezmienioną barwę lub też jest nieco brunatna. Zmiany pojawiają się we wczesnym dzieciństwie i utrzymują się stale.

Lokalizacja wykwitów skórnych może być bardzo różna. Najczęściej zajmują jedną stronę ciała, jednak mogą być bardzo rozległe. W obrębie znamion może pojawić się stan zapalny, któremu towarzyszy świąd. Klinicznie.

85.Włókniak twardy

Definicja:

Włókniak twardy jest w istocie odczynem włóknistym, występującym niezależnie od wieku.
Objawy i przebieg.

Pojawia się zazwyczaj w dolnych partiach ciała u osób dorosłych, ale może też występować w innych miejscach. Zmiana jest zwartym, wklęsłym lub wypukłym guzkiem lub płytką o różnym rozmiarze, od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Zmiana może mieć kolor brązowawy bądź też różowy. Włókniak twardy to łagodna zmiana włóknista, którą można pomylić z cystą lub znamieniem melanocytowym. Diagnoza włókniaka twardego nie sprawia problemów. Po ściśnięciu zmiany dwoma palcami pojawia się wgłębienie lub dołeczek w środku zmiany, można również wyczuć guzek.

86.Włókniak miękki

Włókniak miękki jest nowotworem o charakterze wrodzonym, jednakże może pojawiać się w rozmaitym wieku. Włókniaki miękkie są guzami lub guzkami workowato zwisającymi, niekiedy dającymi się wprowadzić w głąb skóry przez ucisk palcem. Są na ogół liczne, barwy skóry lub nieco ciemniejsze, brunatnawe. Drobne włókniaki miękkie umiejscawiają się szczególnie często na szyi i karku, zwłaszcza u starszych kobiet. Utrzymują się przez całe życie, nie wykazują skłonności do samoistnego ustępowania.

87.Bliznowiec (keloid)

Definicja:

Jest to guz złożony z tkanki łącznej włóknistej, powstający bądź w miejscu urazów (bliznowce wtórne), bądź bez uchwytnej przyczyny (bliznowce samoistne).

Etiopatogeneza.

Podłożem jest istnienie skłonności osobniczej, która na ogół ma charakter rodzinny. Szczególnie często stwierdza się keloidy u rasy czarnej. Czynnikami wywołującymi mogą być urazy lub drobne uszkodzenia skóry albo zejście zmian zapalnych, np. wykwitów trądzikowych

Objawy i przebieg.

Są to twarde guzy włókniste, o kształcie podłużnym lub nieregularnym, często z wypustkami. Skóra pokrywająca jest gładka, matowobiała lub sinoczerwona albo sinawa, zwłaszcza w świeżych zmianach.

Umiejscowienie

jest rozmaite, zależne od urazu, a w przypadkach tzw. samoistnych keloidów - najczęściej w obrębie klatki piersiowej. Rozwój keloidów jest powolny (stosunkowo najszybciej powstają w bliznach pooparzeniowych); zmiany nie mają skłonności do samoistnego ustępowania.

Rozpoznanie różnicowe

dotyczy przerosłych blizn , które różnią się ograniczeniem tylko do miejsc poprzedniego uszkodzenia skóry ,bez tworzenia wypustek.

88.Tłuszczak

Jest najczęstszym nowotworem łagodnym tkanki podskórnej, rzadko ulega złośliwieniu. Zwykle występuje jako zmiana pojedyńcza, rzadziej mnoga (sporadyczne przypadki rodzinne). Zmiany spotyka się głównie na karku pośladkach, przedramionach i ramionach. Tłuszczak charakteryzuje się powolnym wzrostem oraz brakiem dolegliwości. Typowym tłuszczakiem jest miękka zmiana guzkowa o kulistym kształcie przesuwalna względem podłoża.

89.Ziarniniak naczyniowy!!!

Jest to w istocie naczyniak związany z nowotworzeniem naczyń włosowatych, sprowokowany przez urazy lub zakażenia bakteryjne. Guzek jest zwykle pojedynczy, sinoczerwony, o wilgotnej, łatwo krwawiącej powierzchni i uszypułowanej podstawie. Często dochodzi do wrzodzenia. Wykazuje szybki wzrost. Najczęstszym umiejscowieniem jest twarz i ręce, ale zmiany mogą występować również w innych okolicach skóry oraz na wargach i błonach śluzowych jamy ustnej. Guzki są na ogół niebolesne.

Stany przednowotworowe

90.Rogowacenie słoneczne

Rogowacenie słoneczne to jedna z przemian skóry spowodowana nadmierną ekspozycją na promieniowanie słoneczne. Często tworzą się na podłożu skóry uszkodzonej wcześniej przez promienie słoneczne i umiejscawiają się głównie na twarzy i odsłoniętych częściach ciała. Czynnikami wywołującymi rogowacenie słoneczne są przewlekłe naświetlania promieniami słonecznymi. Najbardziej szkodliwe są promienie, które wywołują rumień na skórze. Prowadzą one do charakterystycznych zmian na naskórku w postaci szarożółtych przebarwień lub odbarwień skóry, zmniejszonej sprężystości, grubych zmarszczek i pobruzdowań. Skóra staje się zgrubiała i dochodzi do powstania teleangiektazji. Zmiany w największej liczbie występują na czole, w okolicy skroniowej, na głowie u osób łysych, na małżowinach usznych lub niekiedy na grzbietach rąk, przedramionach i podudziach. Okres trwania choroby liczy się zazwyczaj w latach.

91.Róg skórny

Róg skórny jest to rogowy twór rozmaitego kształtuktóry stanowi szczególną odmianę rogowacenia słonecznego. Jego wyjątkowość polega na tym, iż może występować również u dzieci - w przeciwieństwie do rogowacenia. U dzieci jednak schorzenie to nie jest zaliczane do stanów przedrakowych.U osób starszych przyczyną powstania choroby są uszkodzenia skóry na skutek na skutek nadmiernego nasłonecznienia lub w wyniku wieku. U dzieci natomiast u podłoża schorzenia leży stan zapalny..Są barwy żółtobrunatnej i mają chropowatą powierzchnię. Podstawa zmiany może być twarda - zwłaszcza u osób starszych, w momencie, gdy dochodzi do przemiany nowotworowej. Najczęstszą lokalizacją schorzenia jest twarz, owłosiona skóra głowy i części odsłonięte kończyn.

92.Późne uszkodzenie porentgenowskie

Odczyn porentgenowski późny to sytuacja, w której zmiany na skórze utrzymują się bardzo długo. Dochodzi do tego w przypadku ciężkich odczynów trzeciego stopnia, ale też w przypadku częstych napromieniowań ze wskazań medycznych. Schorzenie to niejednokrotnie dotyka również personel medyczny stykający się z maszynami rentgenowskimi na co dzień. O właściwy odczynie późnym mówimy, gdy dochodzi do kumulacji małych dawek promieniowania, które pojedynczo nie wywołują objawów klinicznych. Skóra dotknięta tym procesem staje się twarda, przebarwiona lub odbarwiona. Na powierzchni pojawiają się teleangiektazje ,a sama skóra ma tendencję do pękania i nadmiernego rogowacenia. Pojawiają się zmiany zanikowe oraz niekiedy trudno gojące się owrzodzenia. W miejscu zmian skórnych może rozwinąć się rak - skóra staje się wtedy ciemniejsza i daje się wyczuć twardy naciek podstawy zmian.

93.Rogowiak kolczystokomórkowy

Rogowiak kolczystokomórkowy - nowotwór skóry charakteryzujący się szybkim wzrostem i samoistnym ustępowaniem. Wywodzi się z komórek mieszka włosowego. Występuje częściej u mężczyzn, częściej wśród ludzi rasy białej, zwykle powyżej 50 roku życia. Uważa się że do czynników indukujących powstanie rogowiaka należą: oleje mineralne, działanie promieni słonecznych, mechaniczny uraz skóry Odmiany kliniczny: -rogowiak kolczystokomórkowy wieloogniskowy skupiony , -rogowiak kolczystokomórkowy olbrzymi , -drobnoguzkowy rozsiany rogowiak kolczystokomórkowy, Objawy i przebieg: Rogowiak kolczystokomórkowy objawia się jako kopulasty guz lub guzek , zazwyczaj pojedynczy, nie różniący się barwą od skóry otaczającej. Najczęstsza lokalizacja to twarz, grzbiety rąk. Przebieg jest wielomiesięczny.

94.Zespół znamion dysplastycznych

Zespół znamion atypowych (dysplastycznych) jest chorobą dziedziczną, jednak dziedziczenie jej nie jest proste. Znamiona w tym zespole występują najczęściej u wielu członków rodziny i są na ogół liczne. Ich wielkość jest albo bardzo niewielka, albo wręcz przeciwnie - są dużo większe, niż zwykłe znamiona. Charakteryzują się również nieregularnością zarówno jeśli chodzi o brzegi jak i jeśli opisywana jest powierzchnia. Mogą być płaskie lub nierównomiernie wyniosłe, o powierzchni sadzonego jajka lub jakby wybrukowanej. Mogą być brunatne, różowo brunatne, różowawe lub czarno szare w nieregularne paski. Nie są wyraźnie odgraniczone otoczenia, przechodzą stopniowo w zdrową skórę.Wykwity skórne o typie znamion atypowych pojawiają się na skórze wystawionej na działanie promieni słonecznych i tam przeważają. Jednak mogą również pojawić się na skórze osłoniętej.

Raki In situ, nie przekraczające skóry z naskórka

95.Choroba Bowena

Choroba Bowena to pojedyncze lub liczne ogniska o brunatnej barwie i gładkiej lub nierównej powierzchni, dobrze odgraniczone od otoczenia.Ogniska chorobowe mają bardzo różną morfologię. Są zawsze wyraźnie odgraniczone od otoczenia, mogą być płaskie lub wyczuwalne pod palcami, nigdy nie są otoczone wyraźnym wałem tkankowym. Szerzą się pełzakowato i przybierają często nieregularne kształty. W części środkowej nierzadko widoczne są niewielkie nadżerki, które gojąc się pozostawiają po sobie zanikowe zmiany bliznowate. Lokalizacja zmian może być bardzo różna. Wykwity mogą pojawiać się w obrębie skóry nienarażonej na działanie promieni słonecznych, częściej znajdują się na tułowiu i na kończynach. Ogniska chorobowe utrzymują się stale.

96. Złośliwa plama soczewicowata!!!

Złośliwa plama soczewicowata występuje pod postacią ciemnych, zazwyczaj nierównomiernie zabarwionych plamistych wykwitów o nieregularnym kształcie, niekiedy nieco uwypuklonych. Zwykle rozwijają się one na twarzy, częściej u kobiet i u osób w starszym wieku. Przyczyną ich rozwoju jest kumulujący się efekt pobudzania do wzrostu nietypowych melanocytów przez promienie słoneczne. Plamy soczewicowate złośliwe w klasyfikacji morfologicznej są jedną z postaci czerniaka złośliwego.

Nowotwory złośliwe

97. Rak podstawnokomórkowy

Rak podstawno komórkowy jest najczęstszym rakiem skóry. Wykazuje miejscową złośliwość, co oznacza, że bardzo rzadko daje przerzuty i są to przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych - nigdy do odległych narządów. Choroba rozwija się bardzo powoli. Wśród czynników wyzwalających wymienia się promienie słoneczne, stany przedrakowe, takie jak rogowacenie słoneczne, skóra pergaminowa ta, uszkodzenia porentgenowskie skóry oraz rogowacenie białe. Wyróżnia się kilka odmian klinicznych raka podstawnokomórkowego. Rak guzkowy jest najczęstszy. Najczęściej występuje u ludzi starszych i umiejscawia się na twarzy. Z kolei w raku wrzodziejącym typowe jest naciekanie twardej podstawy guza, który drąży bardzo głęboko i niekiedy dociera nawet do mięśni i kości. Kolejnym typem histologicznym raka jest rak twardzino podobny. Charakteryzuje się on porcelanowo białą barwą oraz bardzo niewielkimi tendencjami do rozpadu guza. Zupełnie odmiennym morfologicznie rakiem jest rak podstawnokomórkowy torbielowaty, dla którego typowe są małe przezroczyste guzki, które występują głównie na powiekach. Ostatnim typem raka jestrak powierzchowny, Ich umiejscowienie to - w przeciwieństwie do innych typów raka - zazwyczaj tułów.Rak podstawnokomórkowy bardzo często usadawia się na twarzy. Nigdy natomiast nie zajmuje błon śluzowych.

98.Nabłoniak podstawno komórkowy

Nabłoniak podstawnokomórkowy skóry najczęstszy złośliwy nowotwór skóry. Jego zdolność do dawania przerzutów jest stosunkowo niewielka, natomiast może się cechować dużą siłą niszczenia okolicznych tkanek (dlatego uważany jest za nowotwór miejscowo złośliwy).Objawy kliniczne: niezapalne drobne guzki, o lśniącej powierzchni, rozrastające się obwodowo, w centrum może powstać owrzodzenie) lub blizna. Powstaje często w górnej połowie twarzy : pomiędzy nosem a powieką, na skrzydełku nosa, w okolicy przed- lub zausznej. Rozpoznanie opiera się na badaniu histopatologicznym wycinka.

99. Rak kolczystokomórkowy

Rak kolczystokomórkowyjest dużo bardziej złośliwy, niż rak podstawnokomórkowy. Wykazuje dużą skłonność do wzrostu naciekającego. Niestety daje również przerzuty - najczęściej do węzłów chłonnych, ale również do narządów wewnętrznych. Udowodniono, że czynnikiem przyspieszającym powstawanie zmian jest drażnienie mechaniczne, obecność blizn oparzeniowych lub potoczniowych. Również środki chemiczne oraz przewlekłe działanie promieni słonecznych może niekorzystnie wpłynąć .Wykwity skórne mają zazwyczaj charakter wrzodziejący lub brodawkująca. Charakterystyczny jest naciek podstawy oraz wywinięty na zewnątrz wał okalający zmianę. Morfologicznie raka można podzielić na postać wrzodziejącą oraz brodawkująca. W postaci wrzodziejącej występują głęboko drążące owrzodzenia o twardych, nacieczonych brzegach, tworzących wyniosły wał. Natomiast postać brodawkująca wyróżnia się obecnością przyrosłych zmian skórnych. Rak kolczystokomórkowy umiejscawia się w zasadzie wszędzie tam, gdzie mogą pojawić się zmiany przedrakowe. Najczęściej usadawia się na pograniczu skóry i błony śluzowej, na przykład na wardze dolnej, w okolicy oczodołów, nosa i narządów płciowych.

100.Czerniak złośliwy

Czerniak złośliwy należy do najbardziej złośliwych nowotworów skóry, powstaje w skórze pozornie niezmienionej lub w obrębie znamion barwnikowych. Rak ten daje bardzo wcześnie przerzuty do narządów wewnętrznych. Najczęściej zapadają na niego osoby w średnim wieku, częściej kobiety. O ile u kobiet miejscem wyjścia nowotworu jest głównie twarz i kończyny dolne, o tyle u mężczyzn często ognisko pierwotne stwierdza się w obrębie tułowia. Głównym czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na czerniaka jest promieniowanie słoneczne, jasny fototyp skóry, ciężkie oparzenia słoneczne, rodzinne występowanie czerniaka. Objawy czerniaka: czarny guzek często otoczony czerwonym zapalnym rąbkiem , szczególnie niebezpieczne są znamiona o średnicy większej niż 5 milimetrów o nierównych brzegach i niejednolitym zabarwieniu.

Choroby włosów

101. Łysienie plackowate

Łysienie plackowate to przejściowe lub trwałe ogniska utraty włosów o różnym kształcie i wielkości. Skóra w obrębie ognisk nie jest zmieniona a zmiany mogą dotyczyć nie tylko skóry głowy, ale też innych części ciała, nawet brwi i rzęs.Przyczyna powstawania łysienia plackowatego nie jest znana. Wyraźny jest związek ze stresem, n przykład po ciężkich przeżyciach emocjonalnych. Również występowanie rodzinne skłania do uznania czynnika genetycznego, jako jednego z odpowiedzialnych za rozwój choroby.Zmiany pojawiają się nagle i mogą tworzyć się w różnym tempie i miejscu. Ogniska mogą utrzymywać się różnie długo - odrost włosów następuje samoistnie po kilku do kilkunastu miesiącach. Łysienie może mieć charakter uogólniony - dotyczy wówczas wszystkich włosów na ciele, łącznie z brwiami, rzęsami i meszkiem. Jeśli włosy nie odrastają, mówimy o łysieniu plackowatym złośliwym

102.Łysienie androgenowe

Łysienie androgenowe męskie to trwałą utrata włosów, która rozpoczyna się od skroni i szczytu głowy. Czynnikiem sprzyjającym wcześniejszemu łysieniu jest występowanie w młodym wieku łojotoku lub łupieżu pstrego.Przyczyna łysienia męskiego nie jest znana. Swoje duże znaczenie ma czynnik genetyczny. Również pochodna testosteronu, która stymuluje wzrost owłosienia na twarzy i w okolicach narządów płciowych, jednocześnie hamuje porost włosów na głowie. Łysienie androgenowe kobiet to utrata włosów przez kobiety, która wyglądem przypomina tę rodzaju męskiego. Może również przybierać postać rozlaną. Występuje rzadziej, niż u mężczyzn i pierwsze symptomy pojawiają się około 30 roku życia.W łysieniu androgenowym kobiet ma znaczenie czynnik genetyczny i zaburzenia hormonalne Czynnikami, które mogą przyspieszyć zaprogramowany proces, są między innymi drażniące składniki szamponów do włosów, lakiery i farby do włosów. Również stres odgrywa tu niebagatelną rolę.

103. Łysienie telogenowe

Łysienie telogenowe - forma łysienia niebliznowaciejącego, charakteryzująca się rozproszonym, zwiększonym wypadaniem włosów. Wśród powodów powstania jednostki chorobowych wymienienia się zazwyczaj: Napięcie metaboliczne, Napięcie hormonalne, Ostre choroby, którym towarzyszy wysoka temperatura, Zmiany hormonalne, Niedobory pokarmowe, Zatrucie metalami ciężkimi, Wpływ przyjmowanych lekarstw (Choroby skóry (łuszczyca, zapalenie łojotokowe), Alergiczna wysypka skóry głowy. Łysienie telogenowe to dolegliwość trwająca przez okres ponad 6 miesięcy. Często chorobie nie towarzyszą żadne inne objawy.

Zmiany skórne u chorych na cukrzyce

104.Choroby infekcyjne Łupież różowaty Giberta

Łupież różowy Giberta to łagodna choroba skóry, która ustępuje samoistnie. Charakteryzuje się rumieniowo - złuszczającymi wykwitami w obrębie tułowia i dosiebnych części kończyn. Przyczynę choroby wiąże się z czynnikiem infekcyjnym. Wykwitem pierwotnym jest bladoróżowa plama - owalna lub okrągła. Na jej powierzchni, zwłaszcza na obwodzie, można zauważyć niewielkie złuszczanie. Typowe dla łupieżu różowego jest pojawienie się tak zwanej blaszki macierzystej - pierwszego wykwitu, który zazwyczaj jest silniej zabarwiony i większy oraz bardziej łuszczy się na obwodzie. Łupież różowy Giberta najczęściej umiejscawia się w zagięciach i fałdach skóry oraz na bliższych końcach kończyn. Choroba trwa cztery do sześciu tygodni i ustępuje samoistnie. Niekiedy tylko może pojawić się niewielki świąd.

105.Zgorzel

Zgorzel jest postacią zakażenia bakteriami beztlenowymi. Przy chorobie pojawiają się charakterystyczne objawy w obrębie mięśni, tkanki podskórnej i skóry. Zgorzel wiąże się obumarciem, rozpadem oraz gniciem tkanek w organizmie.  Objawy zgorzeli silny i gwałtowny ból w ranie, obrzęk, skóra znajdująca się w okolicy rany jest chłodna, napięta marmurkowata oraz bledsza, sączenie się brązowej wydzieliny, wyczuwanie gazu pod skórą .Objawy towarzyszące chorobie: wyższa temperatura ciała, wymioty, biegunka. Przyczyny choroby Choroba powstaje na skutek zakażenia bakterią która wytwarza substancje toksyczne. Zakażenie pojawia się najczęściej na skutek zanieczyszczenia ran pourazowych. Czynniki sprzyjające: cukrzyca, miażdżyca tętnic, palenie papierosów, podeszły wiek.

106.Owrzodzenia troficzne podudzi

Owrzodzenia podudzi troficze- dotykają najczęściej kobiety w starszym wieku i ma silny związek z zespołem żylakowym i zmianami troficznymi w obrębie podudzi. Choroba powstaje najczęściej na skutek zaburzeń naczyniowych. Skóra w tym miejscu jest ciemniejsza, cienka i sucha. Łatwo ulega urazom, które bardzo trudno i długo się goją. Na skutek towarzyszącym zmianom troficznym zmian zapalnych w obrębie naczyń, dochodzi do powstania owrzodzeń w obrębie zmienionej skóry, które poszerzają się odwodowo przez rozpad. Wykwity skórne umiejscawiają się najczęściej na przedniej i przyśrodkowej części podudzia i jego dolnej 1/3 części - zwłaszcza w okolicy kostek. Schorzenie wykazuje skłonność do nawrotów.

107.Obumieranie tłuszczowate skóry.

Obumieranie tłuszczowe jest to proces polegający na stopniowym zaniku tkanki tłuszczowej w bardzo charakterystyczny sposób. Na skórze pojawiają się dobrze odgraniczone, naciekowe ogniska o lekko żółtawym zabarwieniu z widocznym zanikiem w części centralnej. Wykwity lokalizują się najczęściej na przednich powierzchniach podudzi i bardzo często występują u ludzi z cukrzycą typu II dorosłych lub cukrzycą utajoną. Niekiedy plamy wykazują skłonność do rozpadu a na ich miejscu pojawiają się bolesne i trudno gojące się owrzodzenia. Czynnikiem wywołującym zmiany wrzodziejące są zazwyczaj nawet niewielkie urazy mechaniczne.

108.Kępki żółte

Kępki żółte  Wykwity skórne mają postać płasko - wyniosłych, miękkich guzów o żółtawej barwie, które mogą lokalizować się w różnych miejscach. Niekiedy guzki mogą osiągać znaczne rozmiary lub zlewać się w większe skupiska. W jednej z odmian klinicznych guzki tłuszczowe tworzą się na przebiegu ścięgien mięśni i mogą ograniczać ich ruchomość. Guzki mogą pojawić się na powiekach, nad dużymi stawami, na pośladkach czy kończynach dolnych w postaciach wysiewnych. Rokowanie zależy od tego, jakie narządy zostały zajęte i w jakim stopniu. Groźne są powikłania sercowo - naczyniowe. Chorobie często towarzyszy cukrzyca i otyłość.

---