MIKROEKONOMIA - wykład 1

Ekonomia - OIKOS, NOMOS

Arystoteles uważał, że ekonomia jest nauką o prawach rządzących gospodarstwem domowym

Anton de Montschretien - ekonomia polityczna - nauka o prawach rządzących gospodarstwem narodowym.

Podział ekonomii:

• makroekonomia - bierze pod uwagę zachowanie wszystkich podmiotów oraz zjawiska w gospodarce jako całości.

• Mikroekonomia - dotyczy zachowań pojedynczych podmiotów, takich jak, konsument, przedsiębiorstwo, gospodarstwo domowe.

Co odróżnia makroekonomię od mikroekonomii ?

• Cel analizy !

Myślenie ekonomiczne i problem ekonomiczny.

Badając istotę problemu ekonomicznego należy wziąć pod uwagę dwa fakty:

1). Wszystko to, co jest wokół nas (zasoby) jest ograniczone w swej wielkości

2). Ludzkie potrzeby są nieograniczone

ad.1

Zasobami nazywamy wszelkie dobra wykorzystywane do produkcji innych dóbr i usług. W działalności gospodarczej napotykamy na ograniczoność ilości ziemi, wody, drewna, ropy naftowej, wykwalifikowanych pracowników, specjalistycznych maszyn.

Kryteria zasobów:

• ziemia

• praca

• kapitał (finansowy i rzeczowy)

• technologia (know - how)

• przedsiębiorczość - przedsiębiorca i jego zmysł organizacyjny, dzięki któremu podejmuje określone decyzje ekonomiczne, które w konsekwencji wpływają na pomyślność całej gospodarki.

ad.2

Każdy członek społeczeństwa chce mieć więcej niż posiada. Jest to motor rozwoju gospodarczego i rodzi poważną konsekwencję - ciągle stoimy przed problemem wyboru:

Co wytwarzać ? (żywność czy samoloty bojowe ? szkoły czy więzienia ?)

W jaki sposób wytwarzać ? (czy wykorzystywać metody pracochłonne czy kapitałochłonne ?)

Dla kogo wytwarzać ? (czy każdemu równo, czy według innych zasad ?)

Ekonomia to nauka badająca w jaki sposób ludzie dają sobie radę z rzadkością dóbr w celu zaspokojenia stale rosnących potrzeb. Ekonomia zatem występuje wszędzie tam, gdzie dokonuje się wyboru: co, jak i dla kogo wytwarzać ? Ekonomia umożliwia zatem dokonanie wyboru celów i środków do ich realizacji.

Racjonalność ekonomiczna i optymalizacja.

Każda decyzja ekonomiczna powinna być poprzedzona rachunkiem ekonomicznym. Jest to porównanie nakładów związanych z określonym przedsięwzięciem ekonomicznym i efektów jakie planujemy osiągnąć. Korzystając z rachunku ekonomicznego należy postępować racjonalnie. Racjonalność gospodarowania polega na gromadzeniu i przetwarzaniu wszystkich dostępnych informacji niezbędnych do podjęcia decyzji.

Czy rzeczywiście można zebrać wszystkie niezbędne informacje ?

• Nie ! - Ponieważ pojawiają się ciągle nowe produkty i technologie. Można zatem powiedzieć, że działamy w warunkach niepewności i ryzyka.

Rzadkość i możliwości produkcyjne.

W procesie produkcji istnieje konieczność zastosowania pracy i kapitału, przy czym w jakiej ilości każdy z tych czynników należy zastosować ? Musimy podjąć decyzję o wyborze proporcji, tzn. wybierając jakąś alternatywę, tracimy inną. Z każdym wyborem na jaki się decydujemy, związany jest pewien koszt - tzw. koszt alternatywny. Jest to utrata tego, co moglibyśmy kupić lub robić w zamian. Koszt alternatywny to niewykorzystany wariant zastosowania zasobów, określony wartością tego, czego nie zrobiliśmy. Przy dokonywaniu wyboru należy postępować racjonalnie, czyli tak, aby wybrać rozwiązanie najlepsze.

Krzywa możliwości produkcyjnych

Nasze wybory i ograniczenia z nimi związane można przedstawić w postaci graficznej. Jest to przedstawienie różnych kombinacji dóbr, które mogą być wytwarzane tak, że wszystkie posiadane zasoby są w pełni efektywnie wykorzystywane.

Krzywa możliwości produkcyjnych jest wypukła w stosunku do układu współrzędnych i określa nam, iż wszystkie punkty na tej krzywej są w danym momencie osiągalne. Punkt D ponad krzywą jest nieosiągalny, ale w wyniku zastosowania nowej technologii w danym czasie może być osiągalny dla danego producenta lub gospodarki. Nie zawsze gospodarka znajduje się na krzywej lecz poniżej. Jest to sytuacja związana z niepełnym wykorzystaniem zasobów, co objawia się bezrobociem, ziemią leżącą odłogiem, itp.

Wybór między inwestycjami a konsumpcją.

Jest to jedna z najistotniejszych decyzji w gospodarce, polegająca na ustaleniu proporcji produkcji:

1). produkcja dóbr konsumpcyjnych

2). produkcja dóbr inwestycyjnych

Dlaczego jest to takie ważne ?

• decyduje o możliwościach rozwoju gospodarki w przyszłości

• możliwość zaspokojenia potrzeb obecnie

W życiu gospodarczym nie można w dowolny sposób ustalać wyboru wariantów ale należy się kierować pewnymi ograniczeniami wynikającymi z potrzeb kraju.

1

2

---