ROZDZIAŁ 2

1. Wskaż najważniejsze traktaty rewizyjne i opisz zwięźle ich wpływ na kształtowanie się struktury Unii.

Traktaty ustanawiające trzy wspólnoty: EWWIS, EWG i EWEA były stworzone na mocy traktatów rewizyjnych.

1. Traktat o fuzji Bruksela 1965 - 67

Ustanowił wspólne instytucje Rade i Komisje

Uprzednio wspólnymi instytucjami były: TS, PE, KES

2. JAE - jednolity akt europejski 1986 - 87

istotna rola w ustanawianiu rynku wewnętrznego; przyspieszył prace nad ustanawianiem UGIW i WPZIB

3. Traktat o UE z Maastricht 1992 - 93

Ustanowił Unię Europejską i dokonał ważnych zmian w TEWG. Zmieniono nazwę z EWG na Wspólnotę Europejską; Ustanowiono etapy tworzenia UGIW

4. Traktat z Amsterdamu 1997

Dokonano ważnych zmian w TUE i TWE, m.in. dokonał uwspólnotowienia ( przeniesienie z III filaru do I filaru)

5. Traktat z Nicei 2001

Cel: przygotowanie UE do przyjęcia dużych grup nowych państw członkowskich

Ustalono wygaśniecie TEWWiS, a objęte przez nią dziedziny objęła WE.

6. Traktat ustanawiający Konstytucje dla Europy ( traktat konstytucyjny 2004 - nie wszedł w życie)

Zadaniem jego miało być dokonanie radykalnej reformy ustrojowej przez zastąpienie dotychczasowych traktatów stanowiących Unie oraz przekształcenie Unii w jednolitą organizacje międzynarodowa.

7. Traktat z Lizbony 2007 wejście w życie 2009

Przejmuje pakiet reform ustrojowych Unii zaproponowany w Traktacie Konstytucyjnym, z pewnymi modyfikacjami. Dokonuje rewizji TUE i TWE - nie zastępuje ich.

2. Omów zasadnicze obszary (filary) struktury Unii oraz istotniejsze elementy tych filarów.

Struktura Unii składa się z trzech filarów:

I filar w jego skład wchodzą dwie wspólnoty europejskie stanowiące podstawę UE. Są to dwie odrębne organizacje międzynarodowe choć mają wspólne instytucje.

Wspólnoty rządzą się specyficznym reżimem wspólnotowym, wyraża się on w charakterze wspólnotowego prawa, procedurze jego uchwalania i do jego przestrzegania przez sądy krajowe.

Wspólnoty są organizacjami międzynarodowymi, mają podmiotowość:

• prawną

• prawnomiędzynarodową - prawo do zawierania umów międzynarodowych

• prawną w rozumieniu prawa krajowego państw członkowskich - prawo do nabywania i zbywania mienia ruchomego i nieruchomego oraz stawanie przed sądem

Wspólnoty te to:

WE - wspólnota europejska - jej zadaniem jest ustanawianie rynku wewnętrznego w ramach czterech swobód: przepływu towarów, usług, osób, kapitału oraz prowadzenie wspólnych polityk. W ramach WE jest realizowana polityka Gospodarcza i Walutowa ( UGIW lub UGIP ).

EWEA - europejska wspólnota energii atomowej - zajmuje się kontrolą i koordynacją w dziedzinie pokojowego wykorzystywania energii jądrowej.

Do niedawna działała EWWiS, która zajmowała się sektorem węgla i stali. Traktat ustanawiający EWWiS jako jedyny został uchwalony na czas określony - 50 lat. Po jego wygaśnięciu regulowane obszary zostały włączone do TWE.

II filar - ustanawia Wspólną Politykę Zagraniczną i Bezpieczeństwa WPZiB - jej zadaniem jest umocnienie tożsamości europejskiej w stosunkach międzynarodowych w tym również w dziedzinie polityki bezpieczeństwa i obrony.

III filar - Współpraca Policji i Sądowa w Sprawach Karnych - na mocy traktatu Amsterdamskiego cześć materii z III filaru została uwspólnotowiona ( przeniesiona do I filaru ).

3. Na czym polega najistotniejsza różnica w charakterze prawnym między filarem I, a filarami II i III Unii?

Kryterium odróżniającym I filar od II i III filaru jest to, iż w ramach II i III filaru państwa współpracują na podstawie prawa międzynarodowego, wyłącznie traktaty UE. Nie obowiązuje w tych filarach reżim wspólnotowy. Głównymi podmiotami działającymi w tych obszarach są państwa członkowskie UE, choć mogą posługiwać się instytucjami wspólnotowymi zobowiązane są do zgodności i ciągłości działań we wszystkich filarach.

5. Dlaczego propozycja zawarta w traktacie konstytucyjnym i w traktacie z Lizbony, aby przekształcić Unie w jednolitą organizacje międzynarodowa, ma zasadnicze znaczenie dla ustroju Unii?

Przekształcenie Unii w jednolitą organizację międzynarodową, ma zasadnicze znaczenie dla ustroju Unii, gdyż umożliwia sprostanie przez Unię wyzwaniom globalnym, wzmocnienie tożsamości politycznej na arenie międzynarodowej. W mandacie Konferencji Międzynarodowej Rady Europejskiej określono odejście od formuły dużego traktatu rewizyjnego, który miałby zaślepić wszystkie traktaty stanowiące unie i powrócenie do tradycyjnego traktatu rewizyjnego, który dokona zmiany obowiązujących obecnie Traktatu o UE i Traktatu ustanawiającym WE. Przyjcie wariantu dużego traktatu rewizyjnego byłoby lepszym rozwiązaniem z punktu widzenia spójności i przejrzystości podstaw prawnych unii i jej funkcjonowania.

6. Jakie są zasadnicze możliwości zmiany traktatów stanowiących Unię?

Traktaty stanowiące Unię mogą być zmieniane przez państwa członkowskie. Zmiany te mogą mieć charakter rewizji postanowień traktatów. Zmiana przeprowadzona jest na podstawie odrębnych traktatów rewizyjnych. Zmiana może mieć charakter modyfikacji traktatów. Modyfikując może być przeprowadzona na mocy specjalnych postanowień traktatów stanowiących unię, które upoważniają instytucje do dokonania stosownej zmiany traktatów w ściśle określonym przedmiocie. Czasami także decyzje Rady będzie wymagało dodatkowej zgody państw członkowskich.

7. Czy państwa członkowskie może wystąpić z Unii?

Postanowienia traktatów nie przewidują wyróżnionej możliwości wystąpienia z UE. Możliwość wystąpienia jednak istnieje na podstawie ogólnych zasad międzynarodowego prawa traktatów. Możliwe jest wystąpienie jednego z państw członkowskich w drodze uzgodnienia z pozostałymi państwami członkowskimi warunków wystąpienia. Nie może samowolnie wystąpić z Unii, gdyż naruszałby traktaty stanowiące Unie.

ROZDZIAŁ 3

1. Na czym polega zasada kompetencji powierzonych / przyznanych i jakie są jej konsekwencje?

Zasada kompetencji powierzonych polega na tym, że UE ma tyle kompetencji, ile powierzyły jej państwa członkowskie lub wynikają z traktatów i celów w nich wyznaczonych. Konsekwencją tej zasady jest to, że UE/WE nie przysługuje kompetencja do decydowania o swoich uprawnieniach, ani przyznawania sobie kompetencji. Wykonywanie tych kompetencji podlega zasadom pomocniczości i proporcjonalności.

2. Co to są kompetencje dodatkowe WE?

Przewidziane są dla osiągnięcia celów WE związanych z funkcjonowaniem wspólnego rynku. Jeżeli działanie Wspólnoty okaże się niezbędne dla osiągnięcia celów WE dotyczących wspólnego rynku, a niniejszy Traktat nie przewidywał kompetencje w tym zakresie, to na wniosek Komisji po konsultacji z Parlamentem Europejskim podejmuje działania w tym zakresie.

3. Jaka jest różnica między kompetencjami wyłącznymi i dzielonymi?

Kompetencje wyłączne przyznają jedynie Unii do stanowienia prawa oraz przyjmowania aktów prawnie wiążących, natomiast państwa członkowskie mogą to czynić wyłącznie z upoważnienia Unii lub w celu wykonania aktów Unii, w określonych traktatem dziedzinie. Obejmuje: unie celną, ustanawianie reguł konkurencji niezbędnych do funkcjonowania rynku wewnętrznego, politykę pieniężną w odniesieniu do państw członkowskich ( walutą jest euro ), zachowanie morskich zasobów biologicznych w ramach wspólnej polityki rybołówstwa, wspólną politykę handlową.

Kompetencje dzielone przyznają zarówno WE, jak i państwom członkowskim przyjmowanie aktów prawnie wiążących, Unia i Państwa członkowskie mogą stanowić prawo i przyjmować akty prawnie wiążące. Państwa członkowskie mogą wykonywać swoją kompetencje w zakresie, w jakim WE nie wykonała swoich kompetencji. Obejmuje: rynek wewnętrzny, politykę gospodarczą w odniesieniu do aspektów określonych w traktacie, spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną, rolnictwo i rybołówstwo - z wyłączeniem zachowania morskich zasobów biologicznych, środowisko naturalne, ochronę konsumentów, transport, sieci transeuropejskie, energię, przestrzeń wolności bezpieczeństwa i sprawiedliwości, wspólne problemy bezpieczeństwa w zakresie zdrowia publicznego w odniesieniu do aspektów określonych w traktacie.

4. Jak działa zasada subsydiarności?

Zgodnie z tą zasadą Unia podejmuje działania tylko wówczas i w takim zakresie, w jakim cele zamierzonego działania nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie.

5. Jaki test stosuje ETS do badania proporcjonalności środka?

ETS bada czy środek prawny jest odpowiedni i konieczny do osiągnięcia określonego celu, czyli jeśli istnieje wybór między kilkoma odpowiednimi środkami, należy zastosować środek najmniej uciążliwy, oraz współmierny, czyli proporcjonalny w stosunku do nakładanych ograniczeń.

6. Do kogo odnosi się zasada wyprowadzona z art. 10 TWE?

Art. 10 TWE skierowany jest do państw członkowskich, których zadaniem jest wypełnianie zobowiązań oraz ułatwiania realizacji celów WE, a także nie przyjmowania przez nie środków sprzecznych z celami WE.

7. W jaki sposób zasada równowagi instytucjonalnej zastępuje zasadę trójpodziału władzy?

Zasada trójpodziału władzy nie znalazła zastosowania do WE/UE, gdyż orzecznictwo ETS sformułowało zasadę, na którą składa się wiele szczegółowych postulatów: każda instytucja wspólnoty może działać jedynie na podstawie upoważnienia wynikającego z traktatów, żadna instytucja nie może zastępować innych instytucji w wykonywaniu ich kompetencji, każda instytucja sama ustala swój wewnętrzny regulamin postępowania i żaden inny organ nie ma wpływu na kształt tego regulaminu, wszystkie instytucje muszą przestrzegać przewidzianych prawem procedur. ETS nałożył na poszczególne instytucje również obowiązek współpracy w celu realizacji celów wynikających z Traktatów.

8. Jakie zasady składają się na zasadę rządów prawa?

Zasada rządów prawa obejmuje zasadę pewności prawa, czyli że stosowanie prawa do konkretnych sytuacji musi być przewidywalne. Podejmowanie decyzji przez podmioty prawa muszą przewidzieć jakie prawo będzie mało zastosowanie w danej sytuacji i jakie będą skutki prawne ich zachowań; zasadę ochrony uprawnionego oczekiwania (ochronę zaufania) - środki podejmowane przez WE nie mogą naruszać uprawnionego oczekiwania danego podmiotu (grupę podmiotów), jeśli nie jest to uzasadnione względami nadrzędnego interesu publicznego; zasadę nie retroakcji - nowo wprowadzone przepisy nie mają zastosowania do sytuacji, czy zdarzeń, które zakończyły się zanim przepisy zaczęły obowiązywać.

9. Na czym polega i jak działa zasada ochrony uprawnionego oczekiwania?

Środki podejmowane przez WE nie mogą naruszać uprawnionego oczekiwania danego podmiotu (-ów), jeśli nie jest to uzasadnione względami nadrzędnego interesu publicznego. Może być stosowana:

• jako reguła interpretacji przepisów

• dla unieważnienia aktu

• jako podstawa skargi o odszkodowanie w ramach odpowiedzialności pozaumownej WE

Aby powołać się na zasadę ochrony uprawnionego oczekiwania, podmiot powinien wykazać istnienie uprawnionego oczekiwania oraz, że poniósł stratę lub znalazł się w niekorzystnej dla siebie sytuacji, ponieważ na tym oczekiwaniu polegał.

10. Co to znaczy, że zasada niedyskryminacji jest ogólną zasadą prawa UE?

ETS stwierdził, że zasada niedyskryminacji jest zasadą ogólną UE, gdyż postanowienia traktatowe odnoszą się tylko do niektórych, szczególnych jej aspektów.

11. Co jest treścią zasady niedyskryminacji?

Treścią zasady niedyskryminacji jest zakaz zróżnicowanego traktowania podmiotów znajdujących się w takiej samej sytuacji, jeśli to zróżnicowanie jest arbitralne i nieuzasadnione.

12. W jaki sposób i dlaczego skutkują w prawie WE prawa zawarte w EKPC?

Prawa podstawowe zagwarantowane w EKPC są przestrzegane przez UE na podstawie art. 6 ust. 2 TUE, ponieważ stanowią ogólne zasady prawa wspólnotowego. Wzmocnienie ochrony praw podstawowych człowieka.

13. W jakich sytuacjach ETS kontroluje przestrzeganie praw podstawowych przez państwa członkowskie?

ETS ocenia czy ingerencja władzy publicznej w prawa podstawowe była określona przez prawo lub zgodna z prawem, czy jej cel był uprawniony i czy była niezbędna do realizacji tego celu. W praktyce ETS dąży do zachowania zgodności z interpretacją EKPC dokonywanej przez trybunał w Strasburgu. ETS kontroluje w sytuacji, gdy interwencja instytucji wspólnotowej lub państw członkowskich stanowi niedopuszczalną ingerencję w prawo podstawowe jednostki.

14. Jakiego rodzaju aktem jest Karta Praw Podstawowych UE i jak skutkuje?

KPP jest niewiążącym prawnie, katalogiem praw podstawowych. Prawa zawarte w KPP mogą być bezpośrednio powoływane przez jednostki. Część praw nie mogą być stosowane bezpośrednio ze względu na ich bardzo ogólne sformułowanie. KPP jest dokumentem nieformalnym, jej postanowienia nie mają charakteru prawnie wiążącego.

ROZDZIAŁ 4

1. Jaki jest skład i funkcje Rady Europejskiej?

W skład RE wchodzą szefowie państw lub rządów państw członkowskich oraz Przewodniczący Komisji. Towarzyszą im ministrowie spraw zagranicznych i członek Komisji. RE nie jest RUE. Akty przyjmowane przez RE podlegają kontroli sądów wspólnotowych.

RE przewodzi szef państwa lub rządu państwa członkowskiego, który przewodniczy radzie. Nie jest to organ kadencyjny, nie jest on formalnie powoływany, ani nie ma mechanizmu odwoływania jego członków.

Rada Europejska - działalność zapoczątkowana w grudniu '74, została zinstytucjonalizowana przez JAE. Skład to: szefowie państw, szefowie rządów, przewodniczący KE, ministrowie spr zagr., jeden z członków KE, w obradach uczestniczą: sekretarz generalny Rady Europejskiej, sekretarz generalny KE, kilku uczestników sekretariatu Rady odpowiedzialnych za sprawozdanie z obrad. Rada europejska spotyka się dwa razy w roku na sesjach zwyczajnych pod koniec każdej prezydencji, w czerwcu i grudniu. Posiedzenie trwa dwa dni, brak regulaminu obrad, miejsce obrad wyznacza państwo sprawujące prezydencje. Zadania Rady europejskiej:

* powołanie przewodniczącego KE

*nieformalne konsultacje

* wymiana poglądów

* osmaganie konsensusu bez formalnego podejmowania decyzji

*wydawanie ogólnych zaleceń politycznych

* gwarantowanie spójności działań UE we wszystkich dziedzinach

Rezolucje to wszystkie postanowienia rady europejskiej nie posiadające charakteru wiążącego

2. Omów główne funkcje PE.

Funkcje PE:

• prawodawcze - procedury współdecydowania i współpracy; prawo veta; konsultacje aktów rady wnioskowanych przez KE, wydając opinie; procedura uchwalania budżetu; inicjowanie inicjatywy ustawodawczej

• opiniodawcze i doradcze - sprawa polityki zagranicznej, sprawy budżetowe, badania naukowe, edukacja, ochrona zdrowia, wydawanie opinii i zaleceń

• kontrolne- sprawowanie kontroli politycznej nad KE, uprawnienia kontrolne wobec rady, powoływanie specjalnych komisji śledczych, mianowanie RPO

• związane z organami UE - PE zatwierdza skład KE i jej przewodniczącego, PE ma prawo odwołania KE przez votum nieufności, PE uczestniczy w procedurze powoływania członków dyrektorium EBC i TO

• inne funkcje - deleguje przedstawicieli do wspólnych organów o charakterze przedstawicielskim

TO CO PONIŻEJ DOTYCZY TEGO ROZDZIAŁU I PYTAŃ W NIM ZAWARTYCH, TYLKO NIE CHCIAŁO MI SIĘ PRZEPISYWAC TEGO WSZYSTKIEGO I WYSZUKIWAC WIĘC WRZUCIŁEM WSZYTSKO JAK LECI. :)

Parlament Europejski - liczba mandatów przypadających na poszczególne państwa jest określana każdorazowo w traktacie akcesyjnym i podlega weryfikacji; kadencja 5 lat; deputowani maja immunitet na terytorium państw ojczystych przez cala kadencje; mandat jest niepołączalny z funkcjami rządowymi oraz z członkostwem w instytucjach europejskich. Każdy deputowany reprezentuje całość społeczeństwa unijnego, deputowany może być parlamentarzysta w kraju.

Struktura wewnętrzna PE - PE wybiera ze swego grona przewodniczącego przewodniczącego prezydium ( 14 wiceprzewodniczących, 5 kwestorów z głosem doradczym) - kadencja trwa 2.5 roku; funkcje przewodniczącego:

Reprezentacyjne, kieruje pracami PE, zgłasza decyzje PE;

Konferencja przewodniczących to organ właściwy dla tworzenia i funkcjonowania wewnętrznych organów PE;

Prezydium decyduje o sprawach finansowych organizacyjnych.

Komisje ( Bruksela), jest ich 17, przygotowują decyzje PE, zajmują się rożnymi dziedzinami traktatów

Sekretariat ( Luksemburg) wspiera działania logistyczne i … , na czele stoi sekretarz generalny; 3.5 tys. stałych urzędników.

Siedziba ( Strasburg ) sesje plenarne- PE obraduje w systemie sesyjnym od marca, raz w miesiącu od poniedziałku do piątku, w sumie 60 dni roboczych; podejmowanie decyzji bezwzględna większością głosów przy quorum ( 1/3 deputowanych) glosowanie tajne, jawne, lub imienne.

Rada Unii Europejskiej ( Luksemburg ) składa się z:

*Rady do spraw ogólnych - ministrowie spraw zagr. państw czlonk

*Rady wyspecjalizowanej - odpowiedni ministrowie resortowi

*Przedstawiciele KE odpowiadający resortowo profilami danej rady

*Komitet stałych przedstawicieli - COREPER - zastępcy odpowiedzialni za sprawy techniczne i legislacyjne - COREPER II - ambasadorowie past czlonk właściwi dla spraw politycznych, odpowiedzialni za przygotowania obrad Rady ogólnej

Posiedzenie Rady: ustalony schemat, agenda - porządek dnia- obejmuje sprawy:

• przygotowane przez COREPER

• wymagające podjęcia decyzji politycznych

Funkcje Rady:

• koordynacja polityki gospodarczej past czlonk

• sprawowanie ogólnego kierownictwa politycznego

• wyłączna kompetencja prawodawcza

• posiada kompetencje decyzyjne w II i III filarze

• istotna rola w procedurze budżetowej

• akty rady są wiążące i podlegają kontroli legalności

• KE jest zobowiązane do konsultowania poszczególnych działań delegowanych na KE przez Rade UE z komitetami powoływanymi przez rade UE

Komisja Europejska (Luxemburg, Bruksela) - jest najważniejszą instytucja wspólnoty pełniącą funkcje wykonawcza. Skład od 2004r. to 25 komisarzy wybieranych na 5 lat, którzy musza być obywatelami państw czlonk. Komisarza Komisja Europ przysługują przywileje i immunitet.

Powoływanie KE - procedurę rozpoczyna powołanie przez Rade Europ przewodniczącego co następuje na 6 m-cy przed powołaniem pozostałych członków. Pozostali członkowie proponowani są przez Rządy państw członkowskich członkowskich porozumieniu z przewodniczącym KE. PE zatwierdza skład a następnie Rada powołuje członków Komisji.

Struktura Komisja Europejskiej: komisarze; sluzba prawa; biuro przewodniczącego; służba tłumaczy; urząd statystyczny; dyrektoriatu generalne; agencja do spraw zaopatrzenia euroatom, biuro bezpieczeństwa, urząd do spraw publikacji WE

Funkcje Komisji Europejskiej:

• strażnik traktatów założycielskich założycielskich i prawa wtórnego - Art. 211 TWE

• ma uprawnienia prawodawcze, ustawodawcze, może wydawać dyrektywy i decyzje

• wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej

• stosowanie prawa wspólnotowego w odniesieniu do jednostek

• zarządzanie funduszami wspólnotowymi

• kontrolowanie zgodności z prawem wspólnotowym umów zawieranych przez państwa członkowskie

• reprezentowanie WE w postępowaniu przed ETS

Europejski Trybunał Sprawiedliwości - państwa czlonk zobowiązały się do poddawania wszystkich sporów wynikłych na tle wykładni i stosowania prawa wspólnotowego pod rozstrzygniecie ETS. Siedziba Luxemburg. Skład - 25 sędziów rzecznik generalny (za zgoda państw czlonk). Kadencja 6 lat, co 3 lata wymiana ˝ składu. Sędziowie są nienaruszalni. Z grona sędziów wybierany jest prezes ETS na 3 lata, który kieruje i organizuje prace trybunały, wydaje zarządzenia, reprezentuje ETS na zewnątrz, przewodniczy sesjom plenarnym.

Sekretariat, sekretarz Trybunały wybierany na 6 lat

Orzeczenia wydawane są w pełnym składzie plenarnym, skład plenarny właściwy jest dla rozpatrywania spraw wnoszonych przez państwa członkowskie lub instytucje wspólnoty oraz dla wydawania orzeczeń prejudycjalnych. Język roboczy to francuski, ale postępowanie może się toczyć w każdym języku.

Kompetencje ETS: jurysdykcja dzieli się na:

• sporna - rozpatruje skargi wnoszone przez państwa członkowskie, instytucje WE lub EBC. Skargi na:

• nieważność ( art.230 TWE )

• bezczynność ( art. 232 TWE )

• odszkodowawcze ( art. 235 TWE )

• przeciwko państwom członkowskim na nie wywiązanie się ze zobowiązań wspólnotowych ( art. 226 TWE- wnosi KE, art.. 227 TWE- wnosi państwo członkowskie)

• niesporna ( opiniodawcza ) - ETS orzeka:

• o zgodności umów międzynarodowych, które zamierza zawrzeć WE z traktatem ( art. 300 TWE )

• w sprawie pytań prejudycjalnych kierowanych przez sady krajowe ( art. 234 TWE )

• jest sadem odwoławczym od orzeczeń SPI

Sad Pierwszej Instancji - skład 25 sędziów wybieranych na 6 lat, zmiana 1\2 składu co 3 lata. Siedziba Luksemburg, sędziowie powoływani na mocy JAE. Postępowanie cechują 3 czynniki:

• kontradyktoryjność

• uprzywilejowanie formy pisemnej

• inkwizycyjność

Funkcje SPI:

• organ pomocniczy ETS

• sad właściwy we wszystkich sprawach dotyczących jednostek

• jest sadem odwoławczym od orzeczeń izb sadowych

• jest właściwy do rozpatrywania pytań prejudycjalnych wnoszonych na mocy art. 234

• rozpatruje w pierwszej instancji skargi o stwierdzenie nieważności aktów instytucji i EBC luba na zaniechania przez nie działania, z wyjątkiem skarg przeciwko radzie, PE lub obu tym instytucjom łącznie

• skargi na bezczynność instytucji art. 232 TWE

• skargi odszkodowawcze przeciwko instytucjom WE art. 235 TWE

• SPI jest właściwy do rozpatrywania skarg, które objęte sa jurysdykcja ETS gdy zostały wniesione przez osoby fizyczne lub prawne

Trybunał Obrachunkowy - został usystematyzowany wśród głównych instytucji WE w traktacie z Mastricht. TO sporządza raporty i opinie na wniosek instytucji UE. Siedziba w Luksemburgu. Skład 25 członków wybieranych na 6 lat, przewodniczący wybierany na 3 lata. Członkowie TO powoływani są przez Rade na podstawę opinii PE.

Kompetencje:

• współdziałanie z Rada i KE w sprawach finansowych

• kontrola gospodarki pieniężnej WE, bieżących wydatków, dochodów oraz wykonywania budżetu

• sporządzanie sprawozdań na koniec roku budżetowego

To składa się z wysoko wykwalifikowanych księgowych

Funkcjonariusze WE - osoby zatrudnione w instytucjach WE, ok. 30 tys. osób

Rozdział 5

1. Jaki jest skład i kto powołuje sędziów Trybunału Sprawiedliwości, Sądu Pierwszej instancji i izb sadowych?

Trybunał Sprawiedliwości - ma siedzibę w Luksemburgu. Składa się na niego po jednym sędziu z każdego państwa członkowskiego wspierany przez 8 rzeczników generalnych, których zadaniem jest publiczne przedstawienie uzasadnionych winsoków w rozpatrywanych przez trybunał sprawach. Wśród rzeczników jest po jednym obywatelu: Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch, Hiszpanii, resztę stanowisk obsadzane są w trybie rotacji przez obywateli pozostałych państw członkowskich. Sędziowie i rzecznicy generalni są mianowani za wspólnym porozumieniem przez rządy państw członkowskich na 6 lat. Co 3 lata następuje częściowe odnowienie składu sędziowskiego i rzeczników generalnych. Sędziowie wybierają spośród siebie na okres trzech lat prezesa Trybunału Sprawiedliwości. Spośród rzeczników generalnych Trybunał powołuje pierwszego rzecznika na okres roku. Trybunał powołuje izby składające się z 3 lub 5 sędziów. Trybunał mianuje sekretarza.

Sąd I instancji - ma siedzibę w Strasburgu. Składa się z sędziego wybieranego po jednym z każdego państwa członkowskiego. W składzie sądu nie ma rzeczników generalnych, chociaż statut może przewidzieć ich powołanie. Obecnie do wykonywania zadań rzecznika może być wezwany sędzia. Sędziowie są wybierani spośród osób o niekwestionowanej niezależności i mających zajmować wysokie stanowiska sądowe. Sędziowie są wybierani za porozumieniem rządów państw członkowskich na okres 6 lat. Co 3 lata częściowa zmiana składu. Na czele sądu I instancji stoi prezes, którego sędziowie wybierają spośród siebie na okres 3 lat. Sąd I instancji mianuje swojego sekretarza.

Izby Sądowe - Tworzone przez Radę przy Sądzie I instancji. Rada na wniosek Komisji, po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Trybunałem Sprawiedliwości, bądź na żądanie TS i po konsultacji PE i Komisji tworzy izby sądowe. Członkowie wybierani spośród osób o niekwestionowanej niezależności i mających zajmować stanowiska sądowe.

2. Jakie sprawy mogą być rozpatrywane przez Trybunał Sprawiedliwości?

TS czuwa nad poszanowaniem prawa w wykładni i stosowaniu traktatów. Kompetencje TS obejmuje całość postępowań spornych i niespornych jakie są prowadzone w traktatach. Trybunał jest wyłącznie właściwy:

• w sprawie skarg przeciwko państwom członkowskim za naruszenia prawa wspólnotowego

• w sporach dotyczących wykonywania przez Krajowe Banki Centralne zobowiązań wynikających z traktatu i statusu ESBC i EBC

• w zakresie pytań prejudycjalnych

• w sprawach o zbadanie zgodności projektowanej umowy międzynarodowej, jaka ma zostać zawarta w imieniu Wspólnoty, z Traktatem

• w sprawie skarg instytucji i EBC na nieważność aktów prawnych innych instytucji lub EBC oraz na zaniechania przez nie działania

• skarg kierowanych przez państwa członkowskie na akty przyjęte przez RE, PE lub RE i PE

• w sporach między państwami członkowskimi związanych z przedmiotem TWE.

3. Jaka jest rola rzecznika generalnego?

Zadaniem ich jest publiczne przedstawienie, przy zachowaniu całkowitej bezstronności i niezależności, uzasadnionych wniosków w niektórych rozpatrywanych przez TS sprawach. Wnioski przyjmują postać propozycji rozstrzygania danej sprawy i stanowi część opinii wydawanej przez rzecznika. W opinii są analizowane okoliczności faktyczne i prawne sprawy w kontekście prawa wspólnotowego, w tym dotychczasowego orzecznictwa sądów wspólnotowych, prawa krajowego państw członkowskich i prawa międzynarodowego. Propozycje rzecznika co do rozstrzygnięcia nie są wiążące dla Trybunału.

4. Opisz strukturę wewnętrzną TS i SPI.

TS - sędziowie wybierają spośród siebie prezesa TS na okres 3 lat. Spośród rzeczników generalnych, TS powołuje 1 - ego rzecznika na okres roku. TS powołuje izby, składające się z 3 lub 5 sędziów. Trybunał może obradować w wielkiej izbie składającej się z 13 sędziów lub w pełnym składzie. Trybunał mianuje sekretarza na okres 6 lat

SPI - na czele SPI stoi prezes. Sędziowie wybierają go spośród siebie na okres 3 lat. SPI obraduje w izbach złożonych z 3 lub 5 sędziów, a także w wielkiej izbie lub pełnym składzie oraz składzie jednoosobowym. SPI mianuje sekretarza.

5. Jaki jest skład sadu do spraw Służby Publicznej UE i jakie pełni on funkcje?

SSPUE składa się z 7 sędziów. Każdy obywatel UE może zostać sędzią spełniając warunki zawarte w traktacie. Rada na podstawie Komisji i przedstawionej przez nią listę kandydatów wybiera sędziów. SSPUE jest właściwy do rozpoznawania w pierwszej instancji sporów między Wspólnotami, a jej pracownikami, w tym sporów między organami i jednostkami organizacyjnymi a ich personelem, w odniesieniu do których przyznano im właściwość TS.

6. Jakie są przesłanki odwołania się do wyroku SPI do TS? Na czym polega procedura poddania orzeczeń SPI kontroli TS?

Od orzeczeń SPI przysługuje prawo odwołania się do TS. Ograniczone jest ono do kwestii prawnych, podstawy takiego odwołania stanowią: brak właściwości sądu, naruszenie procedury w postępowaniu przed sadem wpływające korzystnie na interesy wczesnego odwołania, naruszenie prawa wspólnotowego przez sąd. Jeżeli odwołanie jest zasadne, TS uchyla orzeczenie SPI. Może on wydać orzeczenie ostateczne, jeśli stan postępowania na to pozwala lub skierować do ponownego rozpatrzenia przez SPI.

Gdy sprawa zostanie ponownie skierowana do rozpatrzenia przez SPI jest on zobowiązany orzecznictwem TS co do kwestii prawnych. SPI jest prawomocny do rozpatrywania skarg wniesionych przeciwko orzeczeniu izb sądowych. Orzeczenia wydane przez SPI mogą zostać poddane w drodze wyjątku kontroli TS, jeżeli zachodzi poważne ryzyko naruszenia jedności i spójności prawa wspólnotowego.

7. Kto może być uczestnikiem postępowania przez sądami wspólnotowymi i jakie są zasady reprezentacji?

Sąd Krajowy przedkłada TS pytania dotyczące wykładni albo ważności przepisu prawa wspólnotowego, przeważnie w formie postanowienia. Skargę wnosi się do Trybunału - skarga bezpośrednia, pismem skierowanym do sekretariatu Trybunału.

Państwo członkowskie i instytucje reprezentuje przed Trybunałem pełnomocnik ustanowiony dla każdej sprawy. Pełnomocnika może wspomagać doradca, adwokat lub radca prawny. Inne strony muszą być reprezentowane przez adwokatów lub radców prawnych. Jedynie adwokat lub radca prawny uprawniony występowania przez sądem państwa członkowskiego lub innego państwa, który jest stroną Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym, może reprezentować lub wspomagać stronę przed Trybunałem.

Nauczyciele akademiccy będący obywatelami państwa członkowskiego, którego ustawodastwo przyznaje im prawo reprezentowania stron przed sądem mają także takie same prawa przed Trybunałem jak te, które przyznano radcom prawnym lub adwokatom. Stornami mogą być: podmioty indywidualne, państwo członkowskie, instytucja wspólnotowa, sądy krajowe z pytaniem prejudycjalnym.

ROZDZIAŁ 6

1. Wymień funkcje EBC.

Głównym celem ESBC ( Europejski System Banków Centralnych ), w tym EBC ( Europejski Bank Centralny ) jako jego głównego ogniwa, jest utrzymanie stabilności cen i wsparcie ogólnych polityk gospodarczych we Wspólnocie.

Podstawowe zadania EBC polegają na:

• definiowaniu i urzeczywistnianiu polityki pieniężnej Wspólnoty

• przeprowadzaniu operacji walutowych

• utrzymywaniu i zarządzaniu oficjalnymi rezerwami walutowymi państw członkowskich

W ramach powyższych celów i zadań EBC pełni funkcje doradcze. EBC jest konsultowany:

• w sprawie każdego projektowanego aktu wspólnotowego w dziedzinach podlegających jego kompetencji

• przez władze krajowe w sprawie każdego projektu regulacji w dziedzinach podlegających jego kompetencji.

EBC ma wyłączne prawo upoważniania do emisji banknotów we Wspólnocie.

2. Jaka jest struktura wewnętrzna EBC?

Organami EBC są: rada prezesów, zarząd oraz rada ogólna.

Rada Prezesów składa się z członków zarządu i Prezesów Krajowych Banków Centralnych państw należących do strefy euro.

Rada Prezesów nie jest organem kadencyjnym. Jej skład zależy od tego, kto aktualnie zajmuje stanowisko prezesa banku centralnego w każdym z państw członkowskich należących do strefy euro oraz stanowisko w Zarządzie EBC.

Rada Prezesów:

• uchwala wytyczne i podejmuje decyzje niezbędne do zapewnienia wykonywania zadań powierzonych ESBC

• ustala politykę pieniężną Wspólnoty, włącznie z odpowiednimi decyzjami w sprawach pośrednich celów pieniężnych, podstawowych stóp procentowych i wielkości rezerw w ESBC oraz określa wytyczne konieczne do ich realizacji.

Zarząd składa się z prezesa, wiceprezesa i czterech innych członków. Ich mandat trwa 8 lat. Członkami mogą być tylko obywatele państw członkowskich.

Zarząd jest organem wykonawczym, zajmuje się administrowaniem i organizacją pracy EBC. Realizuje politykę pieniężną Strefy euro. Udziela niezbędnych instrukcji bankom centralnym. Jeśli członek zarządu nie spełnia warunków koniecznych do wykonywania swych funkcji lub dopuścił się ważnego uchybienia, Trybunał Sprawiedliwości może go zdymisjonować na wniosek Rady Prezesów lub Zarządu.

Rada Ogólna składa się z prezesa i wiceprezesa EBC oraz prezesów krajowych banków centralnych, także z państw nienależących do strefy euro. Pozostali członkowie zarządu mogą uczestniczyć w posiedzeniach Rady Ogólnej, ale bez prawa do głosowania. Rada Ogólna wykonuje zadania przejściowe, a w szczególności:

• pełni funkcje doradczą w przygotowaniach do zniesienia derogacji, wspomaga wszelkie przygotowania niezbędne do nieodwołalnego ustalenia kursów walut państw członkowskich objętą derogacją

• wspiera gromadzenie informacji statystycznych oraz działalność sprawozdawczą EBC

• bierze udział w sporządzaniu raportów rocznych EBC

• bierze udział w ustalaniu zasad koniecznych do normalizacji procedur rachunkowych i sprawozdawczych stosowanych przez krajowe banki centralne

• uczestniczy w podejmowaniu wszelkich działań związanych z określeniem klucza subskrypcji kapitału EBC innych niż te określone w traktacie

• bierze udział w ustalaniu warunków zatrudnienia personelu EBC

3. Kto powołuje członków poszczególnych organów wewnętrznych EBC? Kto może ich odwołać i w jakiej procedurze?

Patrz poprzednie pytanie (2)

4. Jakie są zadania ESBC?

Patrz pytanie 1 rozdział 6

5. Jaki jest skład KEF?

Państwa członkowskie, Komisja i EBC minanują po dwóch członków KEF. Mogą mianować po dwóch zastępców członków Komitetu. Są oni wybierani spośród ekspertów mających wybitne kompetencje w dziedzinie gospodarki i finansów. Wybierani spośród wyższych urzędników administracji i krajowego banku centralnego.

6. Jakie są funkcje KEF?

Zadaniem KEF jest:

• wydawanie opinii na żądanie Rady lub Komisji bądź z inicjatywy własnej dla tych instytucji

• śledzenie sytuacji gospodarczej i finansowej państw członkowskich i Wspólnoty oraz regularne składanie Radzie i Komisji sprawozdań na ten temat

• przyczynianie się do przygotowania prac Rady w zakresie określonym w Traktacie oraz wykonywanie innych zadań doradczych i przygotowawczych, które są mu powierzone przez Radę

• badanie, przynajmniej raz w roku, sytuacji w dziedzinie przepływów kapitału i swobody płatności wynikających ze stosowania niniejszego Traktatu i środków przyjętych przez Radę

7. Jakie są cele i funkcje EBI?

Zadaniem EBI jest przyczynianie się do zrównoważonego i stałego rozwoju wspólnego rynku w interesie Wspólnoty. W tym celu Bank, nie dążąc do osiągania zysków, udziela pożyczek i gwarancji, które sprzyjają finansowaniu we wszystkich sektorach gospodarki następujących projektów:

• zmierzających do rozwoju regionów mniej rozwiniętych

• modernizacji lub przekształcania przedsiębiorstw lub tworzenia nowych dziedzin działalności, wynikających ze stopniowego ustanawiania wspólnego rynku, które z uwagi na swoje rozmiary lub charakter nie mogą być całkowicie sfinansowane z różnych środków dostępnych w poszczególnych państwach członkowskich

• stanowiących przedmiot wspólnego zainteresowania kilku państw członkowskich, które z uwagi na swoje rozmiary lub charakter nie mogą być całkowicie sfinansowane z różnych środków dostępnych w poszczególnych państwach.

8. Jaka jest struktura wewnętrzna EBI?

ROZDZIAŁ 7

1. Jaki jest skład KES i KR?

KES składa się z przedstawicieli różnych gospodarczych i społecznych grup zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza przedstawicieli producentów, rolników, przewoźników, kupców, rzemieślników, wolnych zawodów, konsumentów i przedstawicieli interesu ogólnego. Liczba członków nie przekracza 350 obecnie jest ich 344. Mianowani są na 4 lata, na wniosek państw członkowskich. Rada większością kwalifikowaną przyjmuje listę członków. Rada konsultuje się z Komisją.

KR składa się z przedstawicieli wspólnot regionalnych i lokalnych, posiadających mandat wyborczy społeczności regionalnej lub lokalnej bądź odpowiedzialnych politycznie przez wybranym zgromadzeniem. Liczba członków nie może przekroczyć 350, obecnie jest 344. Mianowani są na 4 lata i ich mandat jest odnawialny. Wybierani spośród osób będącymi radnymi: gminy, powiatu lub województwa, wójt, burmistrz, prezydent miasta.

2. Kto i w jakim trybie mianuje członków KES i KR?

Do KES patrz wyżej

KR

RM przedkłada Radzie UE wniosek zawierający listę 21 kandydatów na członków i 21 kandydatów na zastępców członków Komitetu. Rada stanowi większością kwalifikowaną przyjmuje listę członków.

3. Jakie są funkcje KES i KR?

KES - jest organem pomocniczym o charakterze doradczym. Konsultacja Komitetu może mieć charakter obligatoryjny lub fakultatywny. Opinie Komitetu nie mają charakteru wiążącego. Jest obligatoryjnie konsultowany przez Radę lub Komisję w przypadkach przewidzianych w Traktacie. Komitet może wydawać opinie z własnej inicjatywy.

KR - jest organem doradczym. Zasięgnięcie opinii Komitetu może mieć charakter obligatoryjny lub fakultatywny. Opinie Komitetu nie mają charakteru wiążącego. Może wydać opinie z własnej inicjatywy. Komitet jest konsultowany przez Radę lub Komisję w przypadkach przewidzianych Traktatem lub gdy mają związek ze współpracą transgraniczną.

4. Podaj definicję agencji wspólnotowej.

Agencje - wyodrębnione strukturalne ciała, niebędące formalnie częścią instytucji lub organów traktatowych, tworzone na podstawie aktu prawa pochodnego, mające osobowość prawną, dysponujące własną administracją i wyposażone we własne kompetencje oraz niezależne finansowo, którym powierza się wykonywanie pewnych zadań objętych wspólnotową kompetencją.

5. Jakie agencje można wyróżnić pod względem funkcjonalnym?

• które jako swoje główne funkcje mają dostarczać informacji i zapewniać koordynację ich przepływu

• których usługi ( informacje i ekspertyzy )są niezbędne do wydania decyzji, lecz same nie mają uprawnień decyzyjnych

• które mają świadczyć określone usługi oraz mają uprawnienia decyzyjne w celu wdrażania polityk wspólnotowych

6. Wymień co najmniej 5 wspólnotowych agencji.

Europejska Agencja: Kolejowa, Leków, Praw Podstawowych, Ochrony Środowiska, Bezpieczeństwa Lotniczego.

7. Jakie warunki musi spełniać delegowanie uprawnień instytucji na rzecz agencji?

Delegowanie uprawnień nie może naruszyć instytucjonalnej równowagi, tj. nie może uszczuplać lub ograniczać uprawnień innych instytucji wspólnotowych. Instytucja:

• może delegować wyłącznie ściśle określone uprawnienia wykonawcze

• nie mogą to być uprawnienia dyskrecjonalne

• delegowanie nie może skutkować wyłączeniem wykonywanych uprawnień spod warunków i procedur, jakim normalnie podlegałby, gdyby były wykonywane przez instytucję delegującą

• inst. delegująca musi zachować prawo sprawowania nadzoru nad trybem wykonywania delegowanych uprawnień.

8. Wymień wewnętrzne organy w strukturze agencji.

Zarząd - ustala ogólne wytyczne, zatwierdza programy pracy danej agencji zgodnie z jej podstawowa misja, dostępnymi środkami i priorytetami politycznymi.

Dyrektor wykonawczy - prawny przedstawiciel agencji. Odpowiada za wszystkie działania agencji i prawidłową realizacje programów jej pracy.

Jeden lub kilka komitetów technicznych lub naukowych - składających się z ekspertów w danej dziedzinie.

ROZDZIAŁ 9

1. Na czym polegają metody wspólnotowa i międzyrządowa?

Metoda wspólnotowa oznacza, że:

• inicjatywa prawodawcza należy zasadniczo do Komisji

• tryb przyjmowania aktów przez instytucje ustala TWE

• akty instytucji:

- tworzą część porządku wewnętrznego państw członkowskich, mogą być bezpośrednio stosowane i wywoływać skutek bezpośredni

- korzystają z pierwszeństwa stosowania w stosunku do prawa krajowego

- interpretuje je i kontroluje ich legalność ETS

Metoda międzyrządowa oznacza, że:

• inicjatywa prawodawcza należy zarówno do państw członkowskich, jak i do Komisji

• tryb przyjmowania aktów przez instytucje ustala TUE

• akty instytucji:

- nie tworzą automatycznie porządku prawnego państw członkowskich, wprowadzane są do prawa krajowego zgodnie z prawem i praktykami poszczególnych państw członkowskich

• - adresowane są do państw członkowskich

• - nie korzystają z wynikającego z prawa UE pierwszeństwa stosowania w stosunku do prawa krajowego

• - w II filarze nie podlegają kompetencji ETS, w III filarze - kompetencja ETS jest ograniczona.

3. Na czym polega autonomiczny charakter prawa wspólnotowego?

Są to autonomiczne zasady, jednolite dla wszystkich członków Wspólnoty - m.in. zasada bezpośredniego stosowania prawa wspólnotowego oraz zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego w stosunku do prawa krajowego. ETS podkreślił, że państwa członkowskie nie mogą postępować wbrew swoim zobowiązaniom, wbrew Traktatowi. Sądy ostatniej instancji mają obowiązek zwracania się do Trybunału w kwestiach dotyczących niezgodności między prawem krajowym i prawem wspólnotowym.

5. Jakie są kryteria skutku bezpośredniego?

Norma jest bezpośrednio skuteczna, jeśli przyznaje jednostce prawa, które mogą być dochodzone przed sądem krajowym w stosunkach:

• jednostka - państwo (wertykalnych)

• jednostka - jednostka (horyzontalnych)

Warunki, jakie muszą być spełnione, to:

• norma musi być częścią porządku prawnego państwa (bezpośrednio obowiązywać)

• musi nadawać się do bezpośredniego stosowania (spełniać kryteria)

6. Na czym polega znaczenie orzeczenia w sprawie Simmenthal?

W sprawie tej ETS uznał, że:

• bezpośrednie skuteczne normy prawa wspólnotowego muszą być w pełni i jednolicie stosowane we wszystkich państwach członkowskich

• zasada pierwszeństwa zobowiązuje sądy do stosowania prawa wspólnotowego od prawa krajowego

• każdy sąd ma obowiązek niezastosowania prawa krajowego, zarówno wcześniejszego, jak i późniejszego, sprzecznego z prawem wspólnotowym, bez czekania na jego uchylenie.

7. Na czym polega bezpośrednie stosowanie rozporządzenia?

TWE wskazuje, że:

• rozporządzenie ustanawia prawo powszechnie obowiązujące, a zatem mogą z niego wynikać prawa i obowiązki jednostek

• transpozycja rozporządzeń nie jest co do zasady dopuszczalna (rozporządzenie zamieniane na ustawę)

• państwo może przyjąć przepisy określające sankcje, które mogą zostać nałożone na jednostkę z tytułu naruszenia rozporządzenia, pod warunkiem że brak jest w tym zakresie postanowień wspólnotowych

• państwo może regulować pewne kwestie nieobjęte rozporządzeniem, pod warunkiem że nie wpływają one na naruszenie rozporządzenia co do jego celów, przedmiotu i zobowiązań.

8. Jaki jest zakres bezpośredniego skutku dyrektywy?

Dyrektywa wiąże każde państwo członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków - wyraża obowiązek państwa członkowskiego pełnego i terminowego implementowania treści dyrektywy do prawa krajowego.

9. Z czego wynika brak skutku horyzontalnego dyrektywy?

Dyrektywa sama przez się nie może nałożyć obowiązków na jednostkę. TWE wiążący charakter dyrektywy, z którego wynika podstawowa możliwości powołania się na dyrektywę przed sądem krajowym, istnieje tylko w stosunku do każdego państwa członkowskiego, do którgo jest skierowana. Powołanie przez jednostkę dyrektywy przeciwko państwu możliwe jest niezaleznie od tego, czy państwo działa jako władza publiczna lub pracodawca - chodzi o to, aby państwo nie czerpało korzyści z własnego niezobowiązania wspólnotowego.

11. Jaki jest zakres wymogu zgodnej wykładni prawa krajowego?

Trybunał wskazał na obowiązek sądów krajowych interpretowania prawa krajowego zgodnie z treścią i celem prawa wspólnotowego. Obowiązek ten, jak i zasada pierwszeństwa oparty jest na wiążącym charakterze normy. Do sądu krajowego należy interpretowanie i stosowanie ustawodawstwa przyjętego w celu wykonania dyrektywy w zgodzie z wymogami prawa wspólnotowego, tak dalece jak pozostawiono mu swobodę takiego działania w prawie krajowym.

Obowiązek zgodnej wykładni:

• dotyczy wszystkich krajowych przepisów

• jest nieodłączną cechą systemu traktatowego

• jest ograniczony przez ogólne zasady prawa

• wymaga, by sądy krajowe czyniły wszystko, co leży w zakresie ich kompetencji

12. Na czym polega incydentalny horyzontalny skutek dyrektyw?

Dyrektywy mogą wywołać skutki incydentalne w stosunkach między jednostkami. Dyrektywa nie tworzy w takich sytuacjach ani praw, anie obowiązków dla jednostek.

Prawo krajowe może nie móc być zastosowane, ponieważ państwo członkowskie nie spełniło wymogów proceduralnych dyrektywy - jednostka nie może naruszyć przepisów, które same są bezprawne.

Jednostka może zatem powołać nieimplementowaną dyrektywę w stosunkach horyzontalnych. Nie powołuje dyrektywy, aby z niej wywieść konkretne prawo czy obowiązek innej jednostki, lecz po to, aby kwestionować skuteczność prawa, które miałoby być do niej zastosowane. Powołuje się przy tym na fakt naruszenia prawa przez państwo.

ROZDZIAŁ 12

1. W jaki sposób Polska związana jest TUE i TWE?

Polska związana jest prawem UE od 1 maja 2004 r na mocy Traktatu akcesyjnego z 16 kwietnia 2003 r. Zgodnie z nim stała się członkiem UE oraz stroną Traktatów stanowiących podstawę Unii, zmienionych i uzupełnionych. Związana jest nie tylko traktatami, ale także aktami instytucji, przyjętymi przed dniem przystąpienia.

I lanie wody na temat tego że prawo wspólnotowe ma pierwszeństwo przed prawem krajowym, i że jest zobowiązana do tego.

3. Jakie znaczenie ma art. 90 Konstytucji RP?

RP może na podstawie umowy międzynarodowej przekazać organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach.

Ustawa wyrażająca zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej, uchwalana jest przez Sejm większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz Senat większością 2/3 głosów (to samo co wyżej).

Wyrażenie zgody na ratyfikację takiej umowy może być uchwalone w referendum ogólnokrajowym zgodnie z przepisem art. 125

Uchwałę w sprawie wyboru trybu wyrażenia zgody na ratyfikację podejmuje Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Umowa ratyfikowana jest źródłem powszechnie obowiązującego prawa polskiego. Może być bezpośrednio stosowana, jeżeli została ogłoszona w Dz.U., i o ile nie wymaga wydania przepisów wykonawczych.

ROZDZIAŁ 14

1. Jakie specjalne organy zostały powołane do realizowania obowiązków wynikających z członkostwa Polski w UE?

W celu prowadzenia i zapewnienia sprawnej koordynacji polityki europejskiej Rada Ministrów powołała trzy podstawowe ciała:

• Komitet Integracji Europejskiej - KIE

• Urząd Komitetu Integracji Europejskiej - UKIE

• Komitet Europejski Rady Ministrów - KERM

Za ogólną koordynację polityki Polski w zakresie spraw dotyczących UE odpowiada Premier, który stoi na czele KIE, jak i KERM.

2. Jaka jest rola wymienionych wyżej organów?

KIE - jest naczelnym organem administracji rządowej do spraw programowania i koordynowania polityki w sprawach związanych z integracją Polski z UE oraz programowania i koordynowania działań dostosowawczych Polski do standardów europejskich, jak i koordynowania działań administracji państwowej w zakresie otrzymywanej pomocy zagranicznej. Podejmuje decyzje o strategicznym znaczeniu dla procesu integracji Polski z UE.

UKIE - pełni funkcje koordynacyjne wobec wszystkich resortów, instytucji bezpośrednio zaangażowanych w proces integracji Polski z UE. Podstawowym zadaniem UKIE jest zapewnienie realizacji zadań KIE związanych z:

• programowaniem i koordynowaniem: polityki europejskiej, działań dostosowawczych

• koordynowaniem działań administracji państwowej w zakresie otrzymywanej pomocy zagranicznej

KERM - w większości spraw wynikających z polskiej polityki integracyjnej decyzje podejmowane są nie przez samą RM, lecz przez KERM. KERM jest stałym komitetem RM i organem opiniodawczo - doradczym oraz pomocniczym RM i Prezesa RM w sprawach związanych z członkostwem RP w UE. W związku, z tym zadaniem KERM jest:

• przygotowanie, uzgadnianie lub opiniowanie projektów rozstrzygnięć albo stanowisk RM lub Prezesa RM

• podejmowanie rozstrzygnięć i zajmowanie stanowisk w zakresie spraw, które nie zostały zastrzeżone do wyłącznej kompetencji RM, Prezesa RM i innych organów

• rozstrzygane sporów międzyresortowych

• wyrażanie opinii albo udzielanie rekomendacji projektom dokumentów rządowych

3. Jakie decyzje może podejmować KERM?

W celu właściwej koordynacji prac i zapewnienia możliwości skutecznego wypełniania jego zadań, KERM został wyposażony w uprawnienia decyzyjne w sprawach związanych z kształtowaniem polityki europejskiej wszędzie tam, gdzie kompetencje te nie są zastrzeżone wyłącznie dla RM.

4. Jakie sprawy związane z członkostwem w UE - przykładowo - zostały zastrzeżone do kompetencji RM?

• Rząd uczestniczy w procesie legislacyjnym,

• reprezentuje państwo członkowskie w Radzie Europejskiej,

• wnosi skargi i uczestniczy w postępowaniach ETS

• spoczywa na nim także główny ciężar wykonywania prawa w UE i w prawie krajowym

• przygotowuje krajowe stanowiska oraz strategie

• reprezentuje Polskę i przedstawia jej stanowiska w UE, a następnie wykonuje akty prawne i inne zobowiązania z nimi związane.

5. Jakie znaczenie ma fakt, że premier stoi na czele KIE i KERM?

Premier odpowiada za ogólną koordynację polityki Polski w zakresie spraw dotyczących UE.

6. Jaką rolę pełnią instrukcje na posiedzeniach organów UE i sprawozdania z tych posiedzeń?

Polska administracja rządowa opracowuje stanowiska wobec aktu prawnego i prezentuje je w odpowiednich organach UE. Polskie stanowisko wraz z jego uzasadnieniem stanowi główny element instrukcji dla przedstawicielstwa Polski na dane grupy robocze Rady.

---