Scenariusz lekcji
Bezpieczeństwo na drodze
Scenariusz z wykorzystaniem burzy mózgów i dramy
2 × 45 min
Cele lekcji:
Uczeń:
- podaje przyczyny wypadków drogowych z udziałem pieszych,
- wyjaśnia, jak powinien zachowywać się pieszy na drodze,
- postępuje zgodnie z przepisami regulującymi zachowanie pieszych na przejazdach kolejowych i przejściach przez torowisko,
- wymienia numery telefonów alarmowych,
- tłumaczy, jak prawidłowo zawiadamiać służby ratunkowe o wypadku,
- uczestniczy w pracy zespołowej,
- zachowuje spokój, skutecznie reaguje na miejscu wypadku drogowego
- zakłada opatrunek na skaleczenie oraz usztywnia złamaną kończynę.
Metody:
- metody aktywizujące - burza mózgów, drama,
- rozmowa kierowana,
- praca z tekstem,
- praca z materiałem ilustracyjnym.
Formy pracy:
indywidualna, grupowa, zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
- podręcznik z ćwiczeniami do zajęć technicznych dla klas 4-6 „Jak to działa?” (s. 29-33),
- karta pracy „Nasze bezpieczeństwo”,
- materiały przyniesione przez uczniów - po jednym na parę: woda utleniona, proste, długie przedmioty, np. parasole, linijki, listwy, gaza i opaski elastyczne w liczbie odpowiadającej liczbie osób uczestniczących w zajęciach.
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca
1. Czynności organizacyjne: sprawdzenie obecności, podanie tematu lekcji.
2. Nauczyciel poleca uczniom wykonać ćwiczenie 1. ze s. 29 podręcznika. Ochotnicy omawiają zachowanie postaci przedstawionych na poszczególnych ilustracjach. Następnie cała klasa metodą burzy mózgów ustala reguły gwarantujące pieszemu bezpieczeństwo na drodze. Każda z osób podaje swój pomysł, a najtrafniejsze odpowiedzi są zapisywane na tablicy. Nauczyciel komentuje propozycje i wspólnie z uczniami wybiera trzy najważniejsze zasady, które zostają zanotowane w zeszytach.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie wraz z nauczycielem wychodzą na boisko szkolne (ewentualnie na korytarz lub salę gimnastyczną), gdzie przeprowadzają „Zabawę” opisaną w podręczniku na s. 30. Po powrocie do klasy drużyny wykonują polecenia zawarte w ostatnim punkcie „Zabawy”.
2. Uczestnicy zajęć zapoznają się z tekstem „Uwaga, pociąg!” ze s. 30 podręcznika. Nauczyciel wymienia zasady bezpiecznego zachowania na przejeździe kolejowym oraz pokazuje znaki znajdujące się przed takim przejazdem (przykładowe ilustracje znajdują się
w Materiałach dla nauczyciela). Omawia także sposób działania sygnalizacji świetlnej
i dźwiękowej. Następnie wszystkie osoby wykonują ćwiczenie 2. ze s. 30 podręcznika,
a ochotnik odpowiada na pytanie zawarte w ćwiczeniu 3. na s. 31 - jak należy się zachować podczas przechodzenia przez torowisko tramwajowe z sygnalizacją świetlną i bez sygnalizacji. Wszyscy uczniowie zapisują odpowiedź w zeszycie W dalszej kolejności wykonują ćwiczenie 4. z podręcznika, w którym opisują działania osoby znajdującej się przy przejściu bez zapór oraz na przejściu z sygnalizacją.
3. Nauczyciel wyjaśnia uczniom, jakie informacje powinno uwzględniać telefoniczne zgłoszenie o wypadku. Zapisuje na tablicy poszczególne punkty:
• imię i nazwisko zgłaszającego,
• nazwa ulicy lub określenie miejsca, w którym doszło do wypadku,
• opis charakterystycznego punktu znajdującego się w pobliżu,
• liczba i stan rannych,
• numer telefonu osoby informującej o zdarzeniu.
Umieszcza również na tablicy numery alarmowe: 997, 998, 999, 112 i zwraca uwagę na fakt, że są one bezpłatne. Odczytuje też uczniom informację „Warto wiedzieć” ze s. 32 podręcznika. Wszystkie osoby wykonują ćwiczenie 5. (s. 31).
4. Uczniowie w parach przygotowują scenkę telefonicznego alarmowania służb ratunkowych (ćwiczenie „Mam pomysł” ze s. 32 podręcznika). Nauczyciel może rozdać uczniom kartki
z innymi propozycjami zdarzeń do odegrania metodą dramy (przykłady sytuacji do przedstawienia znajdują się w Materiałach dla nauczyciela). Każda para prezentuje scenkę,
a wystąpienia są wspólnie omawiane na forum klasy.
5. Na polecenie nauczyciela uczniowie wykonują ćwiczenia 6. i 7. ze s. 32 podręcznika. Odpowiadają na pytania dotyczące zachowania osób będących świadkami wypadku. Następnie zapoznają się z infografiką zamieszczoną na s. 33. Po przeczytaniu opisów oraz obejrzeniu fotografii ukazujących opatrywanie skaleczenia i usztywnianie złamanej kończyny uczniowie w parach ćwiczą wymienione czynności. Wykorzystują do tego przyniesione przez siebie przedmioty i materiały opatrunkowe. Nauczyciel kontroluje poprawność wykonanych opatrunków i poleca zrealizować polecenia zamieszczone pod hasłem „Praca z infografiką”.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie wykonują ćwiczenia z karty pracy. Ochotnicy odczytują swoje notatki. Nauczyciel ocenia pracę i zaangażowanie uczestników zajęć.
2. Zadanie domowe:
Opisz miejsca na Twojej drodze do szkoły, które uważasz za najbardziej niebezpieczne. Odpowiedz, jak należy się w nich zachowywać, aby uniknąć wypadku.
Materiały dla nauczyciela
Znaki drogowe spotykane na przejazdach kolejowych
Przykłady sytuacji do przedstawienia metodą dramy
1. Potrącenie rowerzysty na drodze obok poczty.
2. Stłuczka autokaru wiozącego turystów z samochodem dostawczym koło dworca autobusowego.
3. Zderzenie samochodu osobowego z cysterną przewożącą benzynę niedaleko kościoła.
4. Potrącenie pieszego przez motorowerzystę na przejściu dla pieszych koło ronda.
5. Zderzenie samochodu osobowego z tramwajem niedaleko muzeum sztuki.
6. Potrącenie pieszych (starszej kobiety i mężczyzny w średnim wieku) na przystanku autobusowym koło biblioteki.
7. Pieszy leżący na poboczu wąskiej drogi prowadzącej w stronę basenu niedaleko Twojej szkoły.