Zagadnienia do Matury Ustnej z Matematyki
(profil matematyczno - informatyczny)
Zasada indukcji matematycznej i jej zastosowanie.
Jeżeli twierdzenie T jest prawdziwe dla pewnej liczby naturalnej n0, i dla każdej liczby naturalnej k ≥ n0 prawdziwa jest implikacja: T(k) ⇒ T(k+1). Twierdzenie T jest prawdziwe dla każdej liczby naturalnej n ≥ n0.
Styczna do wykresu funkcji f w punkcie o odciętej x0.
y = f(x) A = (x0,f(x0))
y - f(x0) = f'(x0) ⋅ (x - x0)
Dowód: funkcja f(x) = |x| nie jest różniczkowalna w punkcie o odciętej x0 = 0.
Mamy wykazać, że nie istnieje pochodna funkcji f(x) = |x| w punkcie x0 = 0.
Badamy istnienie granicy funkcji:
nie istnieje
Zatem pochodna tej funkcji w punkcie x0 = 0 nie istnieje.
Twierdzenie o trzech ciągach i jego zastosowanie.
Z:
i
T:
Zastosowanie:
Wyprowadzanie wzorów na sumę i iloczyn pierwiastków trójmianu kwadratowego (wzory Viete'a)
Jeżeli a ≠ 0 i x1, x2 są pierwiastkami trójmianu y = ax2+bx+c zachodzą związki:
Dowód:
Z założenia
Dla każdej liczby x prawdziwa jest równość:
ax2 + bx + c = a (x - x1) (x - x2)
ax2 + bx + c = ax2 - axx2 - axx1 + ax1x2
ax2 + bx + c = ax2 - a(x1 + x2)x + ax1x2
Równość ta zachodzi dla każdej wartości x wtedy i tylko wtedy, gdy współczynniki przy zmiennej x i wyrazy stałe są odpowiednio równe:
b = - a (x1 + x2) /:a c = a x1x2
Definicja funkcji parzystej i nieparzystej i jej zastosowanie w zadaniach.
Funkcja y = f(x) jest parzysta ⇔
Funkcja y = f(x) jest nieparzysta ⇔
Wzajemne położenie dwóch okręgów na płaszczyźnie.
Okręgi rozłączne zewnętrznie: Okręgi przecinające się:
|AB| > R + r |R - r| < |AB| < R + r
Okręgi rozłączne wewnętrznie: Okręgi współśrodkowe:
|AB| < |R - r| |AB| = 0
Okręgi styczne zewnętrznie: Okręgi styczne wewnętrznie:
|AB| = R + r |AB| = |R -r| > 0
Twierdzenie sinusów i jego dowód.
Jeżeli w Δ ABC, |AB| = c ; |AC| = b ; |BC| = a
i |∢CAB|= α i |∢ABC|=β i |∢ACB|= γ to:
gdzie R to promień okręgu opisanego na Δ ABC.
Dowód:
|∢ACB| = |∢AC'B| - jako kąty wpisane w okrąg oparte na tym samym łuku.
Δ ABC' jest prostokątny bo |∢ABC'| = 900 - kąt wpisany w okrąg oparty na średnicy okręgu
|AC'| = 2R
⇒ c = 2R sinγ ⇒
⇒
analogicznie
⇒
Zatem:
Definicja granicy ciągu.
Wykaż, że
Ustalam
> 0
⇒
⇒
, bo n ∈ N+
⇒
Za n0 możemy przyjąć każdą liczbę nie mniejszą od
np. no =
Definicja pochodnej funkcji w punkcie i obliczanie pochodnej funkcji na podstawie definicji.
Jeśli funkcja jest określona w przedziale (a,b), x0 ∈ (a,b) i istnieje skończona granica:
, to granicę tę nazywamy pochodną funkcji f w punkcie x0 i oznaczamy symbolem f'(x0). O funkcji, która ma pochodną punkcie x0 mówimy, że jest różniczkowalna w tym punkcie.
Przykład:
x0 = 2
Definicja ciągłości funkcji w punkcie i jej zastosowanie w zadaniach.
Definicja:
Funkcję y = f(x) nazywamy ciągłą w punkcie x0 wtedy i tylko wtedy, gdy spełnione są jednocześnie warunki:
funkcja jest określona w punkcie x0
istnieje
Twierdzenie Bezout'a w zadaniach.
Twierdzenie:
Liczba r jest pierwiastkiem wielomianu W(x) ⇔ gdy wielomian W(r) = 0 ⇔
[Q(x) jest wielomianem i W(x) = (x - r) ⋅ Q(x)]
Zadania:
Rozwiąż nierówność: x3-6x2+5x+12 ≥ 0
Liczby 2, 3 są pierwiastkami wielomianu W(x) = 2x3+mx2-13x+m. Znajdź trzeci pierwiastek.
Proste prostopadłe i równoległe na płaszczyźnie
Mamy dwie proste:
k: y = a1x + b1
l: y = a2x + b2
k || l ⇔ a1 = a2
k ⊥ l ⇔ a1 ⋅ a2 = -1
k : A1x + B1y +C1 = 0 ,
l : Ax + By +C = 0 ,
k || l ⇔ A1B - B1A = 0
k ⊥ l ⇔ AA1 + BB1 = 0
Interpretacja geometryczna pochodnej funkcji w punkcie.
A = (x0,f(x0))
Jeśli w punkcie x0 istnieje pochodna funkcji y = f(x) to zachodzi związek f'(x0) = tg α, gdzie α jest kątem nachylenia do osi OX stycznej do wykresu funkcji w punkcie A = (x0,f(x0)).
Warunek prostopadłości dwóch wektorów (iloczyn skalarny).
Iloczynem skalarnym dwóch nie zerowych wektorów
i
nazywamy liczbę:
, gdzie α jest kątem między wektorami
i
.
Jeżeli
= 0 lub
= 0 to
Twierdzenie:
= [a1,a2]
= [b1,b2]
Warunek prostopadłości wektorów
i
:
Wektory nie zerowe
i
są prostopadłe wtedy i tylko wtedy, gdy ich iloczyn skalarny jest równy 0.
Warunek równoległości wektorów
i
:
Wektory nie zerowe
i
są prostopadłe wtedy i tylko wtedy, gdy:
1
B
A
A
A
A
A
B
B
B
B
A
C
B
C'
c
γ
γ
β
α
A
X0
x
y
α
f(x0)