Rozdział IX

METODYKA

1. Zakres odpowiedzialności metodyczno-szkoleniowej dowódcy drużyny zmechanizowanej

2. Formy i metody szkolenia

3. Podstawowy model szkolenia

4. Przygotowanie się do prowadzenia zajęć w roli instruktora na punkcie nauczania

5. Zasady pisania „Planu pracy”

6. Wskazówki dotyczące prowadzenia zajęć jako instruktor

1. Zakres odpowiedzialności metodyczno-szkoleniowej dowódcy drużyny zmechanizowanej

Dowódca drużyny - podlega bezpośrednio dowódcy plutonu i odpowiedzialny jest za wszystkie działania drużyny, ponosi też pełną odpowiedzialność za wszystkie niepowodzenia. Dowodzi drużyną w czasie przygotowania i prowadzenia walki. Ponadto do obowiązków dowódcy drużyny należy:

• znać zamiar przełożonego;

• przewidywać rozwój sytuacji i podejmować decyzję;

• określać zadania dla podwładnych;

• właściwie dzielić siły i środki do wykonania zadania;

• dowodzić drużyną na polu walki i kierować ogniem;

• dawać osobisty przykład i motywować podwładnych do wykonania zadania;

• znać wyposażenie i uzbrojenie drużyny;

• utrzymywać drużynę w odpowiedniej zdolności bojowej;

• szkolić drużynę w wykonywaniu zadań indywidualnych i w składzie drużyny;

• sprawować stały nadzór nad logistycznymi i personalnymi potrzebami drużyny i wymagać od przełożonych uzupełnień w zakresie: amunicji, wody, racji żywnościowych i wyposażenia specjalnego;

• znać stan żołnierzy w drużynie oraz wyposażenia;

• sporządzać meldunek o stratach drużyny oraz korygować meldunki złożone przez żołnierzy drużyny;

• przedstawiać propozycje o wyróżnieniu i odznaczeniu swoich podwładnych;

• meldować o potrzebach w zakresie remontu sprzętu i uzbrojenia drużyny;

• dokonywać kontroli w zakresie stanu uzbrojenia, umundurowania oraz wyposażenia podwładnych;

• dopilnować aby żołnierze drużyny otrzymali właściwe zaopatrzenie i środki walki;

• meldować dowódcy plutonu o stanie zaopatrzenia drużyny oraz o potrzebach w tym zakresie;

• dopilnować aby zaopatrzenie i środki walki zostały właściwie rozdzielone wewnątrz drużyny.

Zadania podwładnych dowódcy drużyny zmechanizowanej:

1. działonowy - operator musi posiadać wysokie umiejętności w prowadzeniu ognia z broni pokładowej BWP, jak również bardzo dobrze znać przyrządy obserwacyjne i celownicze wozu bojowego, zasady posługiwania się nimi, oraz dbać o ich sprawność techniczną, a ponadto:

• umieć przygotować uzbrojenie BWP do walki i znać jego parametry;

• bardzo dobrze znać przyrządy celownicze i obserwacyjne BWP oraz umieć wykorzystywać je do określania odległości do celu i do prowadzenia ognia w dzień i w nocy;

• znać zasady strzelania z broni pokładowej oraz umiejętnie stosować je podczas walki;

• umieć prowadzić obserwację i oceniać skuteczność wyników ognia oraz wprowadzać odpowiednie poprawki na przyrządach celowniczych;

• wspierać ogniem broni pokładowej drużynę prowadzącą walkę;

• znać zasady korespondencji radiowej i umieć wykorzystywać pokładowe środki łączności;

• znać zasady i sposób rozmieszczenia amunicji;

• umieć wykonywać podstawowe prace obsługowe i naprawcze oraz pomagać kierowcy w obsłudze i naprawie BWP.

2. kierowca bojowego wozu piechoty odpowiada za sprawność i właściwą obsługę podstawowych zespołów i urządzeń bojowego wozu piechoty (silnika i jego układów, układu bieżnego, układu kierowania, urządzenia przeciwpożarowego oraz instalacji elektrycznej). Jest on ponadto obowiązany:

• znać i stosować zasady eksploatacji i obsługiwania bojowego wozu piechoty, umiejętnie prowadzić go w różnych sytuacjach bojowych i warunkach terenowych niezależnie od pory roku i doby;

• wykorzystując maskująco-ochronne właściwości terenu prowadzić bojowy wóz piechoty, utrzymywać określoną prędkość i wyznaczone miejsce w ugrupowaniu plutonu, umiejętnie pokonywać napotkane zapory inżynieryjne oraz przeszkody terenowe i wodne;

• zapewnić podczas jazdy jak najlepsze warunki prowadzenia obserwacji i ognia, meldować o wykrytych celach i wynikach ognia;

• w razie stwierdzenia niesprawności lub wykrycia uszkodzenia niezwłocznie meldować dowódcy i przystąpić do jego usunięcia;

• w odpowiednim czasie wykonywać obsługę techniczną bojowego wozu piechoty, uzupełniać zapas materiałów pędnych, smarów oraz płynu chłodzącego;

• znać zasady pracy na radiostacji pokładowej i telefonu wewnętrznego;

• umieć wykonywać stanowisko ogniowe dla BWP i umiejętnie go maskować.

3. celowniczy ręcznego granatnika przeciwpancernego obowiązany jest:

• stale obserwować pole walki i meldować dowódcy o wykrytych celach;

• umiejętnie wybierać stanowiska ogniowe;

• celnie prowadzić ogień z posiadanej broni;

• obserwować działanie sąsiadów i wspierać ich ogniem;

• zwalczać czołgi i inne cele opancerzone przeciwnika;

4. pomocnik celowniczego ręcznego granatnika przeciwpancernego obowiązany jest:

• stale obserwować pole walki, meldować dowódcy o wykrytych celach, wskazywać je celowniczemu oraz niszczyć na rozkaz dowódcy lub samodzielnie;

• ściśle współdziałać z celowniczym podczas prowadzenia walki;

• pomagać celowniczemu w utrzymaniu ręcznego granatnika przeciwpancernego w całkowitej sprawności i razem z nim usuwać niesprawności;

• zawsze znać liczbę posiadanej amunicji oraz meldować o zużyciu jej połowy;

• umieć posługiwać się ręcznym granatnikiem przeciwpancernym;

• pomagać celowniczemu w wykonywaniu stanowiska ogniowego i maskowaniu go.

5. celowniczy karabinu maszynowego obowiązany jest:

• stale obserwować pole walki i meldować dowódcy o wykrytych celach;

• umiejętnie wybierać stanowiska ogniowe;

• celnie prowadzić ogień z broni zarówno podczas działania na BWP jak i w szyku pieszym;

• obserwować działanie sąsiadów i wspierać ich ogniem;

• zwalczać siłę żywą i środki nieopancerzone przeciwnika;

6. pomocnik celowniczego karabinu maszynowego obowiązany jest:

• stale obserwować pole walki, meldować dowódcy o wykrytych celach, wskazywać je celowniczemu oraz niszczyć na rozkaz dowódcy lub samodzielnie;

• ściśle współdziałać z celowniczym podczas prowadzenia walki;

• dopomagać celowniczemu w utrzymaniu karabinu maszynowego w całkowitej sprawności i razem z nim usuwać niesprawności;

• zawsze znać ilość posiadanej amunicji oraz meldować o zużyciu jej połowy;

• umieć posługiwać się ręcznym karabinem maszynowym.

7. strzelec wyborowy powinien:

• znać budowę karabinu wyborowego oraz zasady posługiwania się nim w walce;

• umieć wybierać stanowiska ogniowe;

• niszczyć szczególnie ważne cele pojawiające się na krótki czas (strzelcy wyborowi przeciwnika, dowódcy, obserwatorzy, obsługi karabinów maszynowych, dział, moździerzy itp.);

• obserwować wyniki ognia i umiejętnie poprawiać go;

• umieć posługiwać się granatami ręcznymi.

8. strzelec zobowiązany jest:

• znać właściwości bojowe broni oraz zasady prowadzenia ognia;

• umiejętnie wybierać stanowiska ogniowe;

• obserwować wyniki ognia i właściwie poprawiać go;

• na komendę dowódcy lub samodzielnie niszczyć wykryte cele;

• znać zasady posługiwania się granatami ręcznymi.

Wszyscy żołnierze plutonu (drużyny) są zobowiązani meldować o zużyciu jednej czwartej i jednej drugiej jednostki ognia.

2. Formy i metody szkolenia

Formy i metody szkolenia pododdziałów uzależnione są od przedmiotów szkoleniowych oraz od celów jakie powinny być osiągnięte w czasie szkolenia. Trafny dobór form i metod szkolenia zapewnia osiągnięcie dobrych efektów szkoleniowych zgodnie z poniesionymi nakładami i kosztami.

Formy nauczania (łac. - kształt, postać) określają organizacyjne warunki procesu dydaktycznego, w ramach którego urzeczywistniane są metody nauczania. Jest to zewnętrzna, organizacyjna strona procesu szkolenia. Formy nauczania - w zależności od tego jak i dla kogo, w jakim celu, w jakim układzie czasowo-przestrzennym występują - przybierają różnorodną postać (odpowiadają na pytania : gdzie, kiedy, w jakim czasie i układzie, w jakim celu i dla kogo organizuje się dane przedsięwzięcie szkoleniowe).

W głównej mierze dobór form nauczania będzie uzależniony od tego do kogo jest adresowany. Różne będą formy nauczania stosowane dla żołnierzy służby zasadniczej (różne specjalności), inne dla elewów, kadetów, podchorążych, a jeszcze inne będą miały zastosowanie podczas szkolenia oficerów.

Szkolenie pododdziałów prowadzi się w obiektach (pomieszczeniach) koszarowych, ale zdecydowana większość realizowana jest w terenie. Ta różnorodność szkolenia wymusza stosowanie form prostych i złożonych. Formy proste są najczęściej stosowane w szkoleniu pododdziałów do szczebla plutonu. Do nich zaliczamy między innymi:

• wykład (nie można go utożsamiać z wykładem prowadzonym na wyższych uczelniach) -jako forma szkolenia pododdziałów stosowany jest bardzo rzadko; jego celem jest zapoznanie żołnierzy z zasadami i sposobami prowadzenia działań taktycznych na współczesnym polu walki; zazwyczaj wykład stosuje się jako pierwsze zajęcie z danego bloku tematycznego; dobrze przygotowany i przeprowadzony wykład powinien ułatwić żołnierzom zrozumienie i zapamiętanie podstawowych treści, a zarazem przygotować ich do realizacji kolejnych tematów (zajęć) na placach ćwiczeń; podstawowymi metodami, które stosuje się w wykładzie to opis, wyjaśnienie i prezentacja filmu szkoleniowego;

• pogadanka - jest to celowo ukierunkowana rozmowa dowódcy z podwładnymi; forma może być realizowana w trakcie wykładu poprzez stawianie pytań, które nawiązują do istotnych problemów związanych z tematem zajęć; ważnym elementem przygotowania pogadanki jest odpowiednie sformułowanie pytań, które powinny być dostosowane do poziomu intelektualnego żołnierzy, a tym samym powodować ich aktywne uczestnictwo; pogadanka spełni swe zadanie pod warunkiem gdy będzie to swobodna, nieskrępowana i naturalna rozmowa bez nadmiernej dyscypliny; w trakcie pogadanki z żołnierzami dowódca nie może sobie pozwolić na ośmieszanie czy kompromitowanie odpowiadających co mogłoby ich onieśmielać i zniechęcać do odpowiedzi;

• zajęcia taktyczne na placach ćwiczeń i w ośrodkach szkolenia specjalistycznego.

Do form złożonych wykorzystywanych na tym szczeblu zaliczyć można musztrę bojową. Od szczebla kompanii stosowane są formy złożone w postaci ćwiczeń taktycznych z wojskami oraz ze strzelaniem.

Musztra bojowa jest zasadniczą formą zajęć stosowaną przede wszystkim w szkoleniu taktycznym. Zajęcia prowadzone tą formą ułatwiają szkolonym szybkie i skuteczne opanowanie niezbędnych umiejętności w krótkim czasie i ograniczonym miejscu. Polega na tym, że każde zagadnienie szkoleniowe prowadzi się oddzielnie, przy czym całą uwagę koncentruje się na opanowaniu przez szkolonych sposobu i techniki działania samodzielnego oraz w składzie pododdziału.

Najczęściej stosowanymi metodami przy szkoleniu formą musztry bojowej są: pokaz czynności i działania, metody działania praktycznego oraz trening. W tej formie zajęcia prowadzi się najczęściej w dwóch etapach: bez sprzętu bojowego i ze sprzętem.

Musztra bojowa charakteryzuje się następującymi cechami:

• stosuje się ją podczas wszystkich zajęć taktycznych w terenie;

• zagadnienia realizuje się przechodząc stopniowo od najłatwiejszych do najtrudniejszych;

• w trakcie zajęć do każdego zagadnienia należy stwarzać proste sytuacje taktyczne;

• nie obowiązuje zasada ciągłości działania;

• nie wszystkie zagadnienia muszą być zrealizowane, ale obowiązkowo te, które są najbardziej istotne w danym temacie;

• zagadnienia prowadzi się do pełnego opanowania przez ćwiczących;

• po zrealizowaniu zagadnienia lub grupy zagadnień ogłasza się przerwę;

• poszczególne zagadnienia realizuje się wykorzystując model instruowania podstawowy i rzadziej problemowy.

Metoda nauczania ( po grecku „methodos” - droga, sposób) jest to systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający uczniom opanowanie wiedzy oraz umiejętności stosowania jej w praktyce, jak również rozwinięcie ich zdolności i zainteresowań. Odpowiada na pytanie : „ jak uczyć?” - to znaczy w jaki sposób należy przekazywać wiedzę, aby ułatwić jej opanowanie szkolonym oraz zapewnić kształtowanie odpowiednich umiejętności, nawyków, postaw i cech charakteru. Metoda określa wewnętrzną stronę procesu szkolenia i zapewnia właściwy kontakt między szkolącym a szkolonym.

Metoda w szkoleniu taktycznym rozumiana jest jako określony zespół sposobów, za pomocą których przekazujemy szkolonym wiedzę wojskową lub nauczamy ich określonych umiejętności niezbędnych na polu walki.

Wybór metody zależy między innymi od:

• celów szkolenia;

• specyfiki nauczania zagadnień wchodzących w zakres tematu;

• przygotowania i doświadczenia prowadzącego zajęcia;

• bazy materiałowo-technicznej;

• poziomu intelektualnego i psychofizycznego żołnierzy.

Przy doborze metody mamy na uwadze jak najłatwiejsze, przystępne i wzbudzające zainteresowanie przekazanie wiedzy żołnierzom, a o trafności doboru decydować będą efekty szkoleniowe.

W procesie szkolenia pododdziałów, można wyróżnić:

• metodę podającą - uczenie się przez przyswajanie:

• teoretyczną (słowną) - opisy, wyjaśnienia, pogadanki;

• poglądową - pokazy techniki i terenu, pokaz czynności działania, filmy, schematy, mapy itp.;

• metodę praktyczną - uczenie się przez działanie: treningi, instruktaże, pokazy, działanie praktyczne, zgrupowania poligonowe;

• metodę aktywizującą (poszukującą) - uczenie się przez odkrywanie: problemowa, kompleksowa, programowana, inscenizacji, dyskusja.

Metody praktyczne ściśle się wiążą z pozostałymi metodami, wzajemnie się przenikając w zależności od warunków, treści oraz celów szkoleniowych. Zaleca się je stosować wtedy, gdy u szkolonych kształtujemy umiejętności i nawyki.

Metody nauczania (szkolenia) ciągle się rozwijają wraz z postępem myśli naukowej i technicznej, rozwojem i doskonaleniem techniki bojowej, a także zmianami celów, treści i warunków szkolenia wojskowego.

Z przedstawionej charakterystyki wynika, że formy i metody szkolenia wzajemnie się uzupełniają będąc we wzajemnych związkach i zależnościach. Określonej formie szkolenia odpowiada określona metoda, a nawet niekiedy kilka metod szkolenia. Praktyka dowiodła, że każdej formie szkolenia podporządkowuje się najbardziej odpowiadającą jej metodę prowadzenia zajęć. Tak między innymi dla wykładu typową metodą będzie opis, wyjaśnienie, a dla musztry bojowej - metoda działania praktycznego.

3. Podstawowy model szkolenia

Podstawowy model instruowania obejmuje:

• wprowadzenie w sytuację taktyczną;

• podanie treści zagadnienia:

(„BACZNOŚĆ! Uczył was będę...”)

• określenie celu szkolenia zagadnienia:

(„Czynność ta służy do ...” lub „Ma to na celu ...”)

• podanie komend do jego realizacji:

(„Czynność tą wykonuje się na komendę ...”) ;

• wzorowy pokaz (tylko w okresie szkolenia specjalisty) ;

(„Pokazuję”)

• pokaz z objaśnieniem (tylko w okresie szkolenia specjalisty) ;

(„Pokazuję i objaśniam”)

Uwaga: podczas szkolenia drużyny (załogi), plutonu ze względu na brak możliwości

przeprowadzenia pokazu, należy szczegółowo omówić sposób działania.

• ćwiczenie do pełnego opanowania (w miarę potrzeb na tempa);

• reagowanie instruktora na popełniane błędy;

• omówienie zrealizowanego zagadnienia (grupy zagadnień) ze wskazaniem:

• najczęściej popełnianych błędów;

• sposobu ich usunięcia;

• najlepiej i najsłabiej ćwiczących;

• zadań i czynności do pracy samokształceniowej.

4. Przygotowanie się do prowadzenia zajęć w roli instruktora na punkcie nauczania

Dowódca drużyny ( instruktor ) podczas zajęć taktycznych realizuje zadania zgodnie z otrzymanym instruktażem prowadząc szkolenie na punktach (punkcie) nauczania.

Kolejność jego przygotowania się do zajęć powinna obejmować następujące przedsięwzięcia:

1. osobiste przygotowanie się instruktora, w tym opracowanie planu pracy;

2. przygotowanie i odpowiednie urządzenie placu ( rejonu ) zajęć;

3. materiałowo - techniczne przygotowanie zajęć;

4. przygotowanie szkolonych.

Dowódca drużyny ( instruktor ) przygotowując się do zajęć powinien:

1. przed zajęciami:

• zapoznać się z tematem, celem, treścią zagadnień i normami szkoleniowymi, a także z terminem i miejscem przeprowadzenia zajęcia;

• przestudiować odpowiednie rozdziały regulaminów, instrukcji, podręczników itp., niezbędnych do gruntownego opanowania danych zagadnień;

• uczestniczyć w instruktażu prowadzonym przez przełożonego;

• opracować plan pracy i przedstawić do zatwierdzenia (akceptacji) przełożonemu;

• przygotować podwładnych do zajęć;

• przygotować sprzęt oraz środki materiałowo - techniczne do zabezpieczenia punktów nauczania zgodnie z wytycznymi kierownika zajęć;

• zameldować kierownikowi zajęcia o gotowość pododdziału i przygotowaniu sprzętu do zajęć .

2. przed wyjazdem (wymarszem) na zajęcia (wyznaczony funkcyjny) :

• przed rejonem zakwaterowania sprawdzić wygląd zewnętrzny, wyposażenie szkolonych oraz środki materiałowo - techniczne i pozoracji pola walki;

• przyprowadzić pluton do wyznaczonego rejonu w PST;

• złożyć meldunek kierownikowi zajęć;

• w czasie przegrupowania do rejonu rozpoczęcia zajęć realizować zadania określone przez kierownika zajęć.

3. w rejonie rozpoczęcia zajęć:

• rozmieścić sprzęt w terenie zgodnie z wytycznymi kierownika zajęć;

• wykonać zbiórkę plutonu;

• uczestniczyć w rozpoczęciu zajęć;

• po komendzie kierownika zajęć odprowadzić drużynę na punkt nauczania;

• po otrzymaniu komendy (sygnału) od kierownika zajęć rozpocząć szkolenie.

4. w czasie zajęć:

• szczegółowo omówić warunki bezpieczeństwa (jeżeli wcześniej nie uczynił tego kierownik zajęć);

• przystąpić do szkolenia na punkcie nauczania zgodnie z wytycznymi otrzymanymi na instruktażu;

• prowadzić zajęcia na wysokim poziomie metodycznym i merytorycznym oraz przestrzegać zasad nauczania, instruowania i warunki bezpieczeństwa;

• oceniać, zbierać uwagi oraz analizować postępy w trakcie zajęć;

• po komendzie (sygnale) kierownika zajęć przerwać szkolenie, wykonać zbiórkę drużyny, dokonać przejrzenia broni, zebrać nie zużyte środki pozoracji pola walki, krótko omówić jego przebieg i - w zależności od sposobu przeprowadzenia zajęć - dokonać zmiany drużyn na punktach nauczania;

• w okresie szkolenia drużyny (w zależności od przyjętej organizacji) powinien uczestniczyć z podwładnymi w szkoleniu na zasadniczym punkcie nauczania prowadzonym przez kierownika zajęć.

5. po zajęciach:

• osobiście sprawdzić broń, wyposażenie i sprzęt na swoim punkcie nauczania, dopilnować rozliczenia środków pozoracji pola walki;

• przyprowadzić drużynę w rejon zakończenia zajęć;

• złożyć meldunek kierownikowi zajęć o przebiegu szkolenia, przekazać uwagi, wskazać najlepiej i najsłabiej ćwiczących;

• uczestniczyć w omówieniu zajęć;

• w czasie marszu realizować zadania określone przez kierownika zajęć.

6. w PST - po powrocie z zajęć:

• ustawić pojazdy (sprzęt) w ustalonym miejscu;

• nadzorować obsługiwanie sprzętu i zameldować kierownikowi zajęć o jej ukończeniu;

• przyprowadzić grupę szkoleniową do rejonu zakwaterowania.

5. Zasady pisania „Planu pracy”

Plan pracy jest skróconym i uproszczonym dokumentem metodyczno-szkoleniowym wykorzystywanym w czasie szkolenia praktycznego. Zawiera on krótki projekt zajęcia oraz najważniejsze wskazówki organizacyjne i metodyczne objaśniające sposób prowadzenia zajęć. Szczegółową konstrukcję planu pracy określa jego autor stosownie do indywidualnych potrzeb i może on obejmować:

• zagadnienia szkoleniowe i czas ich realizacji;

• miejsce przeprowadzenia zajęcia;

• zabezpieczenie materiałowo-techniczne punktu nauczania;

• warunki bezpieczeństwa, które są specyficzne dla danego punktu nauczania, a które nie będą omówione przez kierownika ćwiczenia;

• przebieg ćwiczenia, w którym uwzględnia się:

• zagadnienia szkoleniowe i czas,

• czynności instruktora (treść i sposób prowadzenia szkolenia, wskazówki metodyczne, normy szkoleniowe),

• czynności ćwiczących;

• podpis opracowującego plan pracy.

Układ planu pracy instruktora

PLAN PRACY

do przeprowadzenia zajęć z .........................................................................................

(nazwa przedmiotu)

ZAGADNIENIA I CZAS: 

MIEJSCE:  należy podać miejsce prowadzenia zagadnień.

ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWO-TECHNICZNE: (środki pozoracji pola walki, makiety, figury, stopery, chorągiewki, sprzęt saperski, minerski itp. Wykorzystywane na punkcie nauczania).

WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA: należy ująć tylko te warunki, które są specyficzne dla danego punktu nauczania, a nie będą omówione przez kierownika ćwiczenia.

PRZEBIEG ZAJĘCIA

Lp	ZAGADNIENIA I CZAS	CZYNNOŚCI
				INSTRUKTORA (dowódcy drużyny)	SZKOLO NYCH
	Treść zagadnie nia i czas w minutach	wprowadza w sytuację taktyczną; podaje treści zagadnienia: („BACZNOŚĆ! Uczył was będę...”) określenie celu szkolenia zagadnienia: („Czynność ta służy do ...” lub „Ma to na celu ...”) podanie komend do jego realizacji: (Czynność tą wykonuje się na komendę ...”) ; wzorowy pokaz (tylko przy szkoleniu pojedynczego żołnierza) : („Pokazuję”) pokaz z objaśnieniem (tylko przy szkoleniu pojedynczego żołnierza) : („Pokazuję i objaśniam”) (Uwaga: w okresie szkolenia drużyny ze względu na brak możliwości przeprowadzenia pokazu, należy szczegółowo omówić sposób działania.) ćwiczenie do pełnego opanowania (w miarę potrzeb i możliwości na tempa); reagowanie instruktora na popełniane błędy. Dodatkowo po zrealizowaniu ostatniego zagadnienia z daną drużyną: omówienie zagadnienia (grupy zagadnień) ze wskazaniem: najczęściej popełnianych błędów; sposobu ich usunięcia; najlepiej i najsłabiej ćwiczących. Rozładowanie i sprawdzenie broni, sprawdzenie sprzętu, rozliczenie środków pozoracji pola walki oraz likwidacja punktu nauczania. Złożenie meldunku kierownikowi zajęć o zakończeniu szkolenia na punkcie nauczania oraz przekazanie uwag.	Należy wpisać czynności jakie wykonują podwładni w poszczególnych etapach szkolenia realizowanych przez instruktora (dowódcę drużyny).

OPRACOWAŁ

..........................................

/stanowisko służbowe/

............................................

/stopień, imię i nazwisko/

6. Wskazówki dotyczące prowadzenia zajęć jako instruktor

Dowódca drużyny jako instruktor na punkcie nauczania musi:

• obejmować wzrokiem wszystkich szkolonych;

• mówić głośno, wyraźnie, zwięźle, podkreślając najistotniejsze sprawy;

• być przygotowany na pytania ze strony szkolonych i potrafić z nich wybrnąć;

• być zdecydowany, wiedzieć co robić i w jaki sposób;

• być pewny siebie, swojej wiedzy i posiadanych umiejętności;

• być stanowczy, wymagać pełnego podporządkowania i zainteresowania tematem;

• sprawdzać wiedzę szkolonych poprzez pytania kontrolne;

• w trakcie szkolenia wskazywać popełniane błędy przez szkolonych i natychmiast je eliminować;

• wykonywać idealnie (z detalami) wzorowy pokaz;

• „nie bać się” podawać komendy „WRÓĆ”;

• kontrolować swoje ruchy (eliminować tzw. tiki nerwowe), wzrok, wymowę, wygląd zewnętrzny, etc.;

• kontrolować czas szkolenia na PN, by zrealizować zamierzony cel;

• dbać o swój autorytet i nie korzystać z planu pracy w czasie szkolenia.

1

387

---