RATOWNICTWO MEDYCZNE - informacja
RATOWNICTWO - jest to odrębna, praktyczna, dyscyplina wiedzy korzystająca bezpośrednio z dorobku nauk medycznych, chemicznych, humanistycznych, technicznych, organizacji i zarządzania - tworząca teorię i praktykę optymalnych działań ratowniczych w przypadkach nagłych stanów zagrożenia życia i nadzwyczajnych zagrożeń, w następstwie wypadków, katastrof cywilizacyjno - środowiskowych i klęsk żywiołowych.
Ratownictwo medyczne - działania medyczne mające na celu ratowanie życia i zdrowia ludzi w stanach nagłych zagrożeń, realizowane przez lekarzy (w rozumieniu przepisów o zawodzie lekarza) oraz przez wyszkolonych ratowników nie będących lekarzami, a wypełniających zadania na mocy odpowiednich przepisów i certyfikatów.
Specyfika nadzwyczajnych zagrożeń narzuca konieczność:
jednolitego systemu alarmowania i dysponowania
stworzenia warunków jednoczesnego wyjazdu do miejsca wezwania służb ratowniczych, których użycie jest konieczne
wprowadzenia obowiązujących prawnie norm wyposażeniowych i sprzętowych
wprowadzenia obowiązującej powszechnie i prawnie standaryzacji postępowania ratowniczego (algorytmy)
właściwej kompetencji ratowniczej służb i pełnej ich zdolności do kompatybilnego współdziałania
precyzyjnego określenia kompetencji dowodzącego oraz poszczególnych służb i ich załóg
Ratownictwo zawodowe stanowi ratownictwo wykonywane przez podporządkowaną Zintegrowanemu Systemowi Ratowniczemu / Systemowi Państwowe Ratownictwo Medyczne, zorganizowaną strukturę ratowniczą. Ratownictwo to świadczone jest przez zawodowy personel ratowniczy.
Ratownictwo społeczne stanowią pozainstytucjonalne, chroniące zagrożone życie człowieka, pierwsze działania organizacyjne i pomoc przedmedyczna, świadczone w nagłych stanach zagrożenia życia (NSZŻ) i urazach przez osoby nie posiadające zawodowego wykształcenia ratowniczego.
Ratownik powinien:
mieć wiedzę o mechanizmach nagłych stanów zagrożenia życia
umieć je rozpoznać
umieć optymalnie działać w wypadku ich wystąpienia
podejmować te działania w każdym koniecznym przypadku
Nagły Stan Zagrożenia Życia (NSZŻ) nagle zaburzenie homeostazy organizmu, w którym brak natychmiastowych czynności ratunkowych może bezpośrednio zagrozić życiu chorego.
Ratownik Medyczny
Zawodowe przygotowanie do ratownictwa
w miejscu zdarzenia / SOR
Prowadzenie szkoleń w ratownictwie przedmedycznym
(i przedlekarskim)
chory / poszkodowany
pomoc
ratownik
pomoc
specjalista ratownictwa medycznego
( paramedyk i / lub lekarz )
pomoc
SOR / IP
Pomoc
OIT blok operacyjny o/chirurgiczny
ryc. łańcuch ratowniczy pomocy doraźnej
1. Organizacja ratownictwa medycznego.
Świadczenia z zakresu ratownictwa medycznego obejmują udzielanie pomocy w razie wypadku,
urazu,
porodu,
nagłego zachorowania lub
nagłego pogorszenia stanu zdrowia
- powodujących zagrożenie życia.
Jednostkami wyspecjalizowanymi w udzielaniu świadczeń ratowniczych są Zespoły Ratownictwa Medycznego udzielające świadczeń w miejscu zdarzenia i Szpitalne Oddziały Ratunkowe (SOR).
Nie zmienia to faktu, że obowiązek udzielenia pomocy osobom znajdującym się w stanie zagrożenia życia lub zdrowia spoczywa na wszystkich placówkach ochrony zdrowia.
Każdy, bez względu na to czy jest ubezpieczony czy nie, ma prawo do uzyskania takich świadczeń bez skierowania.
W każdym przypadku poczucia zagrożenia życia, bądź nagłego zaostrzenia przebiegu choroby przewlekłej, pacjent ma prawo do tego typu świadczenia.
Wątpliwości wzywającego karetkę czy dany stan jest, czy nie jest stanem zagrożenia, nie mogą być przyczyną opóźnienia czy rezygnacji z wezwania karetki. Decyzję o wysłaniu karetki zawsze podejmuje wykwalifikowana w działaniach ratowniczych osoba.
Zespoły Ratownictwa Medycznego są rozlokowane w stacjach pogotowia, a także w miejscach wyczekiwania zorganizowanych tak, aby czas dojazdu do pacjenta był jak najkrótszy. Zespoły Ratownictwa Medycznego dysponują dużymi karetkami na bazie furgonu posiadającymi wystarczającą ilość miejsca do udzielenia pomocy w samochodzie. Kwalifikacje personelu i odpowiednie wyposażenie umożliwiają natychmiastowe podjęcie niezbędnych czynności ratujących życie. Obejmuje to stosowanie zabiegów reanimacyjnych, zaopatrzenie urazów, podanie leków ratujących życie i stosowanie aparatury umożliwiającej bezpieczny transport chorego w stanie ciężkim do szpitala.
2. Ratownictwo medyczne a podstawowa opieka zdrowotna.
W przypadku wystąpienia typowych zachorowań jak np.: przeziębienie, angina, zapalenie oskrzeli, potrzeba kontynuacji leczenia i przepisania leków, bóle korzonków czy inne tego typu stany, pomocy powinien udzielić lekarz rodzinny. Lekarze rodzinni są zobowiązani do udzielania świadczeń w godzinach pracy swojego gabinetu (przychodni) w dni powszednie.
Poza tymi godzinami, także w nocy, w dni powszednie oraz w dni świąteczne świadczenia mogą być udzielone przez innego Świadczeniodawcę.
Informacja o tym, kto ma udzielać świadczeń w godzinach od 18.00 do 8.00 pacjentom, którzy chcą się zgłosić osobiście do lekarza, jak i o wizytach domowych powinna być wywieszona w widocznym miejscu u każdego lekarza rodzinnego.
Jeżeli mamy więc możliwość skorzystania z opieki lekarza rodzinnego w przypadkach zwykłych zachorowań, powinniśmy z takiej możliwości skorzystać. Zaangażowanie zespołów ratownictwa medycznego do udzielania świadczeń, które powinny być wykonane przez lekarza rodzinnego powoduje wydłużenie czasu oczekiwania chorych znajdujących się w stanie zagrożenia życia, czyli w przypadku ciężkich chorób, wypadków, urazów, zatruć, porodów, itp.
3. Udzielanie świadczeń ratownictwa medycznego, w sytuacjach gdy znajdziemy się poza województwem
Jeżeli znajdziemy się poza terenem województwa, mamy prawo do bezpłatnych świadczeń z zakresu ratownictwa medycznego. Podobnie w razie zwykłego zachorowania można zgłosić się po pomoc do lekarza rodzinnego.
W tych przypadkach porada będzie udzielona bezpłatnie, ale u dając się do lekarza powinniśmy mieć ze sobą dokument potwierdzający nasze prawo do bezpłatnej opieki medycznej. Może to być legitymacja ubezpieczeniowa podstemplowana przez pracodawcę, odcinek renty lub emerytury, legitymacja szkolna, legitymacja studencka, identyfikacyjna karta magnetyczna lub każdy inny dowód potwierdzający opłacenie składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Prosimy pamiętać, aby mieć zawsze przy sobie, jeśli to możliwe, aktualny dowód ubezpieczenia. Brak dowodu ubezpieczenia nie może być jednak powodem odmowy udzielenia pomocy.
NAGŁE ZAGROŻENIE - zdarzenie prowadzące do szybkiego pogorszenia się stanu zdrowia lub groźby utraty życia ludzkiego.
PODMIOT RATOWNICTWA MEDYCZNEGO - zakład opieki zdrowotnej, formacje, służby, organizacje i osoby, które zgodnie z ustawowymi lub statutowymi zadaniami zobowiązane są do prowadzenia działań z zakresu ratownictwa medycznego.
ZDARZENIU POJEDYNCZYM - nagłe zagrożenie, którego skutki dotyczą jednej osoby poszkodowanej.
ZDARZENIU MNOGIM - nagłe zagrożenie, którego skutki dotyczą więcej niż jednej osoby poszkodowanej, ale mogą być opanowane siłami podmiotów ratowniczych obecnych na miejscu zdarzenia.
ZDARZENIU MASOWYM - nagłe zagrożenie, w wyniku którego zapotrzebowanie na medyczne działania ratownicze przekracza możliwości obecnych na miejscu zdarzenia sił i środków oraz zachodzi konieczność prowadzenia segregacji rozumianej jako ustalenia priorytetów leczniczo-transportowych,
KOORDYNACJI RATOWNICTWA MEDYCZNEGO - działania organizacyjno-administracyjne zmierzające do zapewnienia współpracy podmiotów realizujących zadania z zakresu ratownictwa medycznego na danym obszarze (powiat, województwo).
KOORDYNATOR RATOWNICTWA MEDYCZNEGO PSP - osoba posiadająca wyższe wykształcenie medyczne nadzorująca wykonywanie zadań z zakresu organizacji ratownictwa medycznego w KSRD.
PIERWSZA POMOC MEDYCZNA - wszelkie medyczne działania ratownicze realizowane przed podjęciem działań przez specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego.
RATOWNIK KSRG - strażak PSP, OSP, ZSR (ZSP) i z innych jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz ratowników podmiotów ratowniczych włączonych do KSRG lub ratowników z podmiotów współpracujących z KSRG na mocy stosownych porozumień, realizujących zadania z zakresu ratownictwa medycznego.
- 6 -
- 6 -
- 6 -
społeczne ratownictwo kwalifikowane
/społeczne organizacje ratownicze/
społeczne ratownictwo podstawowe
/ogól obywateli/
RATOWNICTWO
MEDYCZNE
RATOWNICTWO PRZEDMEDYCZNE
Ratownictwo społeczne
Ratownictwo
przedlekarskie
Ratownik medyczny
Pielęgniarka (ratunkowa)
Ratownik PSP
WPOR, TOPR, GOPR inne
Świadkowie zdarzenia
Ratownictwo lekarskie
Ratownictwo społeczne
28 zespołów R
32 zespołów W