1. Źródła prawa do informacji
Źródła krajowe: (konstytucja, ustawy zwykłe, rozporządzenia)
Prawo do info jest zawarte w Konstytucji RP - art. 54, 61 i 74 Ponadto prawo do info w polskim prawie regulują przede wszystkim:- ustawa z dn 6.09.2001 r. o dostępie do info pub,- ustawa z dn 3.10.2008 r. o udostępnianiu inf o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,- rozporządzenie MSWiA z dn 18.01.2007 r. w spr BIP.
Źródła prawa zewnętrznego:W prawie międzynarodowym:- art. 19 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka: Każdy człowiek ma prawo wolności opinii i wyrażania jej; prawo to obejmuje swobodę posiadania niezależnej opinii, poszukiwania, otrzymywania i rozpowszechniania info i poglądów wszelkimi środkami, bez względu na granice;- art. 10 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności: Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. - art. 19 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych: prawo do poszukiwania informacji i idei. Rekomendacja Komitetu Ministrów 1) równość dostępu do info pub 2) dostęp do info może mieć charakter wnioskowy 3) wypracowanie właściwych narzędzi prawnych za pomocą których zapewni się dostęp do info 4) ograniczenie dostępu do info może następować tylko w konieczności ochrony wartości wskazanych przez ustawodawcę 5) nie można odmówić dostępu do info z powodu, że legitymowany nie posiada interesów 6) odmawiając dostępu należy wskazać podstawę odmowy a każda odmowa wymaga sprawdzenia poprawności decyzji
Inne źródła:Rezolucja Komitetu Ministrów -odnosi się do prawa obywatela do bycia poinformowanym o działaniach podejmowanych względem niego przez adm. Jeżeli zostaje podjęte rozstrzygnięcie adm to adresat musi zostać poinformowany o przesłankach które zdeterminowały określoną treść działania administracji. Art. 15 Traktatu o funkcjonowaniu UE - wprowadził zasadę otwartości działania adm pub, realizując postulat transparentności, każdy organ udostępnia wyniki swoich prac, projekty podejmowanych działań np. stanowiska a zasady związane z procedurą udostępniania określa w wewnętrznych regulaminach. Każdy obywatel UE oraz każda osoba prawna mająca siedzibę na terytorium UE ma gwarantowany dostęp do dokumentów pochodzących od instytucji organów oraz jednostek UE bez względu na formę dokumentu.
Pozostałe źródła: Karta Praw podstawowych UE w świetle regulacji Karty każdy ma dostęp do akt sprawy o ile nie znajdują się w nich informacje, których ujawnienie mogłoby spowodować naruszenie sfery prywatności albo wyrządzić szkodę przedsiębiorcy. Europejski Kodeks Dobrej Administracji: zgodnie z tą dyrektywą urzędnik powinien obywatelowi udzielić porady w celu wniesienia środka prawnego. Jeżeli wniosek ma charakter złożony to powinien wnioskować o odrębne wnioski. Jeżeli pismo zostało złożone innemu urzędnikowi niekompetentnemu w tych spr to pismo przekazuje się właściwemu urzędnikowi. Urzędnik udziela inf zgodnie z przepisami i procedurami, a jeżeli wniosek w formie ustnej to urzędnik sugeruje formę pisemną Rozporządzenie WE w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji Założenia: - stworzenie mechanizmów najłatwiejszego dostępu do inf - zapewnienie najszerszego zakresu przedmiotowego informacji - promowanie dobrych praktyk w zakresie udostępniania inf, informowanie w formie instruktażu wskazującego kroki dostępu. Kodeks postępowania w sprawach związanych z udostępnianiem dokumentów Komisji Europejskiej oraz Rady- zawiera 5 przypadków odmowy dostępu do infopub: 1)Ochrona interesu publicznego 2) prywatnośc os. Fizycznych i prawnych 3) ochrona tajemnicy handlowej i przemysłowej 4) ochrona interesów finansowych Unii 5) ochrona poufności na wyraźne życzenie państw członkowskich Zielona Księga określająca wyłączanie obowiązku udostępniania inf: 1)Zakaz wykładni rozszerzającej wyłączenie 2) proporcjonalność stosowania wyłączeń( zakaz nadużywania władzy 3) zasada kontroli (wszelkie rozstrzygnięcia powinny być kontrolowane sądownie) 4) zasada bezpłatności dostępu do inf Dyrektywa Na skutek ostatniej nowelizacji UDIP Polska ustawa spełnia warunki związane z prawnym wykorzystaniem inf pub. Czyli inf może być wykorzystana również w celach niekomercyjnych. Celem tego dopasowania było umożliwienie rozwoju usług informacyjnych oraz swobodna wymiana info na rynku wewn.
2. Prawo do informacji jako prawo podmiotowe
Prawa podmiotowe - początkowo jako związane wyłącznie z człowiekiem, później jako te prawa, które zostały potwierdzone przez ustawodawcę, a następnie jako prawa teoretyczne.
Triada pojęć Bernatzika - zakłada istnienie trzech pojęć:
interesu faktycznego → żądanie nieznajdujące poparcia w przepisach prawnych (charakter obiektywny), oczekiwanie na działanie organów ale nie poparte konkretną norma prawną. Interes faktyczny z tego powodu nie jest chroniony.
interesu prawnego → żądanie znajdujące poparcie w przepisach prawa powszechnie obowiązującego, oczekiwanie na konkretnego rodzaju działania organu które wynika z prawa materialnego albo proceduralnego. Jeżeli to oczekiwanie jest wzmocnione żądaniem to mówimy o roszczeniu prawnym.
roszczenie prawne → szczególnie istotne 2) + 3) = prawo publiczne podmiotowe
Uznając dost do info pub jako jako pr. Podmiotowe należy odnieść się do jawności adm. Pub. Zadaniem adm pub jest wykonywanie funkcji edytora, który przekazuje wiedzę o pr człowieka.
O jawności można mówić w dwóch aspektach: zewnętrznym i wewnętrznym (dokumenty w adm)
Dobra adm - umożliwia kontrolę społeczną i przeciwdziała korupcji
W doktrynie wyróżnia się następujące prawa podmiotowe :
*pozytywne - żądanie skierowane organu admpub polegające na domaganiu podjęcia się określonego działania, dopuszczenia do wykonania zadania publicznego lub współdziałania z organami oraz żądaniu udziału w działaniach państwa. DZIAŁANIE
*negatywne - roszczenie jednostki, aby administracja nie nadużywała sfery imperium i nie wkraczała w płaszczyznę wolności zagwarantowanych w Konstytucji. Funkcja reglamentacyjna ZANIECHANIE
Klasyfikacja B. Jaworskiej-Dębskiej:
1) prawa podm pub sensu stricte -roszczenia żądania podjęcia ściśle określonego działania.
2) prawa podmpub sensu largo - roszczenia skierowane do organów administracyjnych albo administrujących aby udostępniały wszelkie inf pub.
Działanie zawsze opiera o roszczenie!
Klasyfikacja wg W. Jakimowicza - prawa podm pub dzielą się na:
prawa potwierdzone przez ustawodawcę (o charakterze niezbywalnym) - to przyrodzone prawa człowieka, które nie mogą być przez nikogo naruszane; prawa pierwotne.
prawa nadane przez ustawodawcę - mają charakter doraźny, znajdują zastosowanie tylko w określonym miejscu i czasie. Nie mogą być sprzeczne z prawami potwierdzonymi przez ustawodawcę.
Publiczne prawa podmiotowe - podsumowanie:
celem praw podm pub jest nakłonienie organów państwowych do realizacji nałożonych obowiązków z urzędu. pr pod pub są konsekwencją poddanie określonej kategorii praw regulacji prawnej, zwłaszcza prawa konstytucyjnego i regulacji administracyjnoprawnej. funkcjonują tylko o tyle, o ile istnieje skuteczny system prawny ich ochrony. System ten może wynikać z samej Konstytucji lub ustawodawstwa zwykłego. istotą tych praw jest równoważenie sytuacji prawnej pomiędzy dwoma nierównorzędnymi podmiotami. Zgodnie z wyrokiem TK prawo dostępu do info pub jest prpod pub. wyrażonym w Konstytucji przede wszystkim w trzech przepisach: art. 54, 61 i 74.
Art. 61 → prawo dostępu do info pub należy do kategorii praw obywatelskich. Ust. 3 wprowadził przesłanki ograniczenia prawa do info. Należą do nich ograniczenia wynikające z innych praw przysługujących innym osobom albo podmiotom gospodarczym, ochrona porządku publicznego, bezpieczeństwo oraz ważny interes gospodarczy państwa.
Art. 54 → konstytuuje prawo do pozyskiwania oraz rozpowszechniania posiadanych informacji. W przepisie tym brak jest ograniczeń, jednakże ze względu na inne regulacje konstytucyjne, zwłaszcza art. 31, należy przychylić się do tezy, że ograniczenie tego prawa może następować z powodu takich okoliczności jak: bezpieczeństwo, porządek, ochrona środowiska, ochrona zdrowia, ochrona moralności publicznej oraz ochrona praw i wolności innych podmiotów.
Art. 74 → odnosi się tylko do wąskiej kategorii działania adm pub, czyli do ochrony środowiska. Treścią jest uprawnienie do żądania informacji na temat środowiska naturalnego.
Ustanowione konstytucyjnie prawa doznają uszczegółowienia w ustawodawstwie zwykłym, przede wszystkim w ustawie odip oraz w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
3. Prawo do ponownego wykorzystania informacji publicznej
Ponowne wykorzystanie jest związane z Dyrektywą 2003/98/WE oraz polską ustawą oddip.
Dyrektywa wprowadziła zasady: - ogólną, - dostępnych formatów, - pobierania opłat,
- przejrzystości, - licencje, - braku dyskryminacji (dyskryminacja-> zapewnienie zainteresowanym tych samych warunków), - metainformacje - zakaz umów o wyłączność. UE ma zarzuty wobec Polski o niezgodność polskiego prawa z dyrektywą (art.: 2, 3, 4, 6, 7, 8, 10, 11).
Informacja sektora publicznego - wszelkiego rodzaju dane gromadzone i tworzone przez j.s.p (np. dane finansowe, gospodarcze, meteorologiczne) umożliwiające ich agregację i udostępnianie w postaci nowych protokołów, bądź usług elektronicznych, czyli dających możliwość ponownego wykorzystania w usługach sektora prywatnego - systemy nawigacyjne, historyczne, bazy danych, prognozy, usługi finansowe, zestawienia statystyczne itp. W świetle dyrektywy, co do zasady udostępniania, dokumenty organów sektora publicznego są udostępniane przy wykorzystaniu środków elektronicznych, tam gdzie jest to właściwe i możliwe (organy kontroli (NIK), sądy, trybunały, ZUS, NFZ, KRUS, SPZOZ, jednostki budżetowe, organy ochrony prawa (UOKIK). Za dostarczenie i zezwolenie na ponowne wykorzystanie info sektora publicznego mogą być pobierane opłaty, z których całkowity dochód nie może przekroczyć kosztów zbierania, reprodukowania, produkowania i rozpowszechniania wraz z rozsądnym zyskiem z inwestycji. W związku z zasadą niestosowania umów na wyłączność w zakresie ponownego wykorzystania informacji wyjątek w tym temacie stanowi konieczność wynikająca z realizacji zadań publicznych.
Podmiotami obowiązanymi są: -PRM -jsfp (NFZ, ZUS, KRUS) - inne państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (jonop) -inne osoby prawne (wymienione w ustawie)
Podmiotami uprawnionymi są: -osoby fizyczne, -osoby prawne, -jonop -dla zaspokojenia własnego zainteresowania lub w celu produkcji.
Wyłączanie podmiotowe: -archiwa państwowe -jednostki radiofonii i TV -instytuty kultury, samorządowe ik -uczelnie, PAN - jednostki organizacyjne systemu oświaty
Warunki udostępniania informacji publicznej: -zachowanie pierwotnie pozyskanej formy w celu ewentualnego dalszego udostępniania innym użytkownikom -zakres odpowiedzialności obowiązanego -w jaki sposób informacja została ujawniona (czy na wniosek, czy BIP) -sąd ustala, że osoba, która ponownie wykorzystuje info jest obowiązana do wskazania źródła informacji, daty pozyskania tejże informacji oraz daty wytworzenia informacji
Formami udostępniania do ponownego wykorzystania są: -udostępnianie na stronie podm. BIP -przekazanie na wniosek o ponowne wykorzystanie informacji publicznej -udostępnianie w centralnym repozytorium informacji publicznych -udostępnianie w inny sposób niż BIP
Zasadność postępowania wnioskowego- infopub nie została udostępniona w BIP i w innych w/w formach, chyba że została udostępniona w inny sposób oraz zostały określone inne warunki jej ponownego wykorzystania lub wnioskodawca zamierza wykorzystać info pub na warunkach innych niż zostały dla tej info określone.
Wniosek będzie zasadny, gdy: - nie posiada informacji , a warunki ponownego wykorzystania informacji nie zostały ustalone, -zainteresowany posiada info, warunki ponownego wykorzystania zostały określone, ale wnioskodawca wnosi o wykorzystanie info w inny sposób, -jeżeli posiada info zainteresowaną przy jednoczesnym braku wskazanych warunków
Wnioski rozpatruje się bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 20 dni od dnia otrzymania wniosku. W spr szczególnie skomp podmiot zobowiązany może przedłużyć załatwienie sprawy o kolejne 20 dni po zawiadomieniu wnioskodawcy w terminie 20 dni od dnia otrzymania wniosku (jest to 20 dni nieroboczych).
Wniosek o uzupełnienie braków (7dni). Jeżeli organ uchybił terminowi, wnioskodawcy przysługuje zażalenie do organu wyższego stopnia, a jeśli takiego nie ma to do WSA.
Działanie organów w postępowaniu wnioskowym-źródło o charakterze administracyjnoprawnym i o charakterze cywilnoprawnym. Mogą być zdarzenia 1-stronne(bezwarunkowe udostępnianie informacji publicznej) albo działania 2-stronne (umowa jaka została zawarta, jak..)
Przedstawienie oferty zawierającej warunki ponownego wykorzystania infopub, a także wysokość opłat za ponowne wykorzystanie info pub.
Odmawia w drodze decyzji ponownego wykorzystania informacji publicznej. Warunki formalnego udostępniania -> KPA (zachowanie wszystkich zasad) Odmowa udostępnienia - art. 5 uoddip
4. Ograniczenie dostępu do informacji publicznej
A. Informacje niejawne ( Ust. o ochronie informcji niejawnych ) B. informacje stanowiące tajemnicę ustawowo chronioną ( tajemnica zawodowa ) C. informacja tajemnicy przedsiębiorcy, chyba że przedsiębiorca rezygnuje z przysługującego mu prawa D. ze względu na prywatność osoby fizycznej , z dwoma wyjątkami : 1) ograniczenie to nie dotyczy informacjo o osobach fizycznych pełniących funkcje publiczną, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywaniu tej funkcji. 2)osoba fizyczne rezygnuje z przysługującego jej prawa.
5. Pojęcie informacji publicznej ( w tym akta postępowania jako informacja publiczna, informacja publiczna w świetle judykatury)
Nie ma definicji legalnej informacji publicznej. Art.1udip - Każda info o sprawach publicznych stanowi informację publiczną. To wszelkie inf które powstają w związku z wykonywaniem władzy publicznej albo zadań z zakresu adm publicznej.
Inf staje się publiczna : - w związku z gospodarowaniem mieniem publicznym - jest powiązana z kompetencjami organów o ile wiedza na ten temat może zaspokoić przyrodzone prawo każdego człowieka czyli chęć poznania,
Rodzaje inf publicznej: -prosta, przetworzona, przetworzona a przekształcona
W art. 6 udip - otwarty katalog info. publicznej. Informacja publiczna o: polityce zewnętrznej i organizacyjnej, o podmiotach objętych zakresem ustawy, danych publicznych (treść i postać dokumentów urzędowych, o majątku publicznym.
akta postępowania jako informacja publiczna Do wiedzy publicznie dostępnej zalicza się: Wyroki sądów admin, informacje o toku załatwienia spraw, decyzje podejmowane przez organy admpub, opinie prawne znajdujące się w aktach sprawy, listy osób przyjętych na studia w wyniku odwołania, dane dotyczące sposobu procesowania.
informacja publiczna w świetle judykatury W świetle orzecznictwa NSA i WSA za info. publiczną należy uznać : Adres BIP, pieczęć ministra z jego podpisem, normy prawne, info o obowiązującym prawie, treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej w tym wystąpienia i oceny dokonane przez te organy, materiały dotyczące przeprowadzanych konkursów w administracji rządowej i samorządowej, informacje na temat ilości ścieków odprowadzanych z oczyszczalni gminnej do rzeki.
6. Wyłączenia podmiotowe i przedmiotowe stosowania ustawy odip
Wyłączenia podmiotowe Prywatność osoby fizycznej/ ochrona danych osobowych za wyjątkiem informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji. Archiwa państwowe, jednostki publiczne radiofonii i telewizji, instytucje samorządowe, uczelnie PAN, jednostki organizacyjne systemu oświaty
Wyłączenia przedmiotowe ograniczony w przypadkach 1.Informacja niejawna (ściśle tajne, tajne, poufne) 2.Informacja stanowiąca tajemnicę ustawowo chronioną (tajemnicę zawodową lub jednostki organizacyjnej) 3.Tajemnica przedsiębiorcy, chyba że przedsiębiorca zrezygnuje z przysługującego mu prawa 4.Ze względu na prywatność osoby fizycznej z 2 wyjątkami - ograniczenie to nie dotyczy info o os. Fizycznych pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzania i wykonywania funkcji - os. Fizyczna rezygnuje z przysługującej ochrony jej prywatności.
7. Konflikty powstające na skutek udostępnienie informacji publicznej
Wyróżnia się następujące rodzaje tych konfliktów: a) Konflikt wertykalny - konflikt pomiędzy interesem publicznym a interesem prywatnym; dotyczy konfliktów na linii obywatel -administracja;
b) Konflikt horyzontalny - konflikt interesów na tym samym poziomie, czyli pomiędzy jednostkami c) Konflikt praw podmiotowych związany z ochroną danych osobowych
8. Podmioty legitymowane do udostępnianie informacji publicznej
Obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są: organy władzy publicznej (administracja rządowa i samorządowa) inne podmioty wykonujące zadania publiczne (prezes sądu, fundacje) organizacje związkowe i pracodawców oraz partie polityczne kontrowersyjne- NIK, NBP, sądy, spółdzielnie mieszkaniowe
9. Anonimizacja informacji
to proces przetwarzania treści w taki sposób, aby uniemożliwić identyfikację występujących w dokumencie osób fizycznych (a dokładniej, sprawić, by ta identyfikacja nie była możliwa bez "nadmiernych kosztów, czasu lub działań"). Z drugiej strony, należy starać się, by zanonimizowany dokument w jak największym stopniu zachował swoją czytelność i nie zgubił żadnych treści natury ogólnej. Można zatem powiedzieć, że proces anonimizacji jest swoistym kompromisem między udostępnianiem informacji w celu ich upublicznienia, a potrzebą przestrzegania obowiązujących norm prawnych gwarantujących ochronę prawną określonych dóbr i wartości. Pewne informacje bardzo często umożliwiają łatwą identyfikację podmiotów prawa, zwłaszcza osób fizycznych, w związku z czym powinny być usuwane z treści orzeczeń (dokumentów). Są to między innymi: imiona, nazwiska, adresy osób fizycznych, dane identyfikujące inne podmioty prawa np. osoby prawne. Jednak niektóre informacje odnoszące się do określonych instytucji publicznych powinny być publicznie dostępne i nie należy ich usuwać. Anonimizacja dokumentu, polegająca na wykreśleniu z jego treści różnych elementów, nie jest przetworzeniem informacji, gdyż anonimizacja to wyłącznie czynność techniczna, w wyniku której nie powstaje żadna nowa informacja.
Formalnego wymogu anonimizacji nie ma. Ustawa o ochronie danych osobowych uznaje anonimizację za jedną z form "usuwania" danych osobowych
10 Dostęp do informacji publicznej a ochrona danych osobowych
Prawo dostępu do info pub, podobnie jak prawo do ochrony danych osobowych, wynika z Konstytucji RP. Zgodnie z art. 61 ust. 1 Obywatel ma prawo do uzyskiwania info o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Ustęp trzeci tego artykułu przewiduje przyczyny ograniczenia prawa dostępu do informacji publicznej, które musze spełniać dwa kryteria - wynikać z ustawy oraz chronić jedno z wymienionych w przepisie dóbr (ochrona wolności i praw osób i innych podmiotów gospodarczych oraz ochrona porządku publicznego, bezpieczeństwa oraz ważnego interesu gospodarczego państwa).
Ustawa o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 r. konkretyzuje prawo dostępu do informacji publicznej. Art. 5 w ustępach 1 i 2 UDIP wymienia się następujące przesłanki odmowy: prawo do info pub podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych oraz prawo do info pub podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa. interesująca nas ochrona danych osobowych, mieści się w zakresie „innych tajemnic ustawowo chronionych”
W tym momencie należy przywołać stanowisko WSA w Warszawie, dotyczące relacji między ustawą o ochronie danych osobowych a ustawie o dostępie do informacji publicznej: Ustawa o ochronie danych osobowych w sytuacji, gdy w treści informacji publicznej są zawarte dane osobowe, jest lex specialis w stosunku do ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zawarte w art. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej sformułowanie „nie naruszają” należy rozumieć, że przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie mogą naruszać i winny uwzględniać ograniczenia przetwarzania danych wynikające z lex specialis - ustawy o ochronie danych osobowych.
11. Dostęp do informacji zawartej w rejestrach
Możliwość dostępu do informacji jest poprzez
a) Rejestry całkowicie jawne (rejestr działalności gospodarczych)
b) Rejestry o ograniczonym dostępie (podmiot musi legitymować sie konkretnym interesem; ograniczenia co do podmiotu); tajemnica służbowa - jawność wewnętrzna
12. Zasady udostępniania informacji publicznych
Udostępnieniu podlega w świetle art. 6 informacja publiczna o: - polityce zewnętrznej i organizacyjnej - podmiotach objętych zakresem stosowanej ustawy - zasadach funkcjonowania podmiotów objętych zakresem ustawy - danych publicznych (w tym treść i postać dokumentów urzędowych) - majątku publicznym
Zasady dostępu do informacji publicznej:
1)Z. powszechności- dostęp do inf ma każdy bez jakiejkolwiek dyskryminacji.. Kryteria inf publ w celu ustalenia zakresu udostępnienia- należy wziąć pod uwagę: -krąg podmiotów będących w posiadaniu tych informacji (kryterium podmiotowe) - zakres informacji (czy informacje są ważne ze względów społecznych lub dla funkcjonowania państwa (kryterium przedmiotowe)
2) Z. szybkości - udostępnienie powinno następować niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni. Po upływie tego terminu na organie ciąży obowiązek sygnalizacyjny tzn. że powinien poinformować o przyczynach opóźnienia i wskazać nowy termin nie dłuższy niż 2 miesiące. Zaniechanie poinformowania może stanowić podstawę do wniesienia skargi na bezczynność organu. Dla urzędnika który dokonał takiego uchybienia może się to wiązać z poniesieniem odpowiedzialności finansowej jeżeli nie udostępnienie informacji miało charakter rażący.
3) Z. bezpłatności - realizowana jest jako: - bez wnioskowe udostępnienie - co do zasady w udostępnieniu na wniosek Wyjątek stanowi udostępnienie inf na wniosek, który wymaga przygotowania i poniesienia kosztów przez organ. W takich przypadkach organ wzywa do zapłaty określonej kwoty pieniężnej,w ciągu 14 dni a po bezskutecznym upłynięciu terminu do zapłaty pozostawia wniosek bez rozpatrzenia.
4) Z. sprawowania sądowej kontroli w zakresie udostępnienia inf. - jedynym sądem sprawującym kontrole w zakresie działania admin publ dotyczących UDIP są sądy admin. Przedmiotem skargi do WSA są zatem akty indywidualne ( decyzje o odmowie dostępu, inne niż akty administracyjne czynności - czynność materialno-techniczna polegająca na udostępnieniu indor, akty generalne naruszające UDIP, przewlekłość postępowania, bezczynność organu w zakresie udostępnienia co do aktów generalnych). Podmiotem legitymowanym do wniesienia skargi na akt generalny jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy akt (również RPO i Prokurator)
5) Z. ustawowej ingerencji w sferę wolności obywatelskiej - wszelkie ograniczenia w zakresie dostępu do inf publicznej muszą mieć podstawę ustawową.
6) Z. pierwszeństwa ustawy o dostępie do inf publ - jeżeli brak jest inform w materii udostępniania inf to jako lex generalis stosuje się UDIP.- w przypadku braku odmiennej regulacji
7) z. kontroli instancyjnej- oznacza , że od decyzji odmownej przysługuje odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
13. Centralne repozytorium informacji publicznej
Powstanie CRIP zawiera nowelizacja ustawy o uidp, która miała wejść w życie w październiku bieżącego roku. Ze względu na pewne problemy techniczne wejście projektu w życie zostało przesunięte aż do momentu usunięcia powstałych przeszkód. Z projektu dowiadujemy się iż Centralne Repozytorium informacji publicznej: jest nowym trybem dostępu do informacji publicznej i jej ponownego wykorzystania, dostęp do informacji nie wymaga wniosku, jest dostępny dla wszystkich, dostęp do zasobu informacyjnego zawartego w crip będzie możliwy przez stronę główną centralnego repozytorium, ma zapewnić: interoperacyjność systemu, anonimizację zasobów informacyjnych, ich integralność i autentyczność oraz codzienna synchronizację czasu systemowego z czasem polskim, składa się ze zbioru danych, systemu synchronizującego informacje ze zbioru danych i aplikacji umożliwiających korzystanie z informacji zawartych w zbiorze danych, będzie dostępne bez przerwy (chyba że pojawią się informacje o przerwach serwisowych), jest zabezpieczone przez moduł bezpieczeństwa, zasoby informacyjne będą przechowywane w crip przez 5 lat, od dnia ich umieszczenia bądź ostatniej aktualizacji w repozytorium, podmioty obowiązane do weryfikowania i aktualizowania informacji w repozytorium: organy administracji rządowej, fundusze celowe, Zakłady Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Narodowy Fundusz Zdrowia, państwowe instytucje publiczne
Porównanie centralnego repozytorium informacji publicznej a biuletynu informacji publicznej:
CRIP -cel: możliwość ponownego wykorzystania informacji, -podstawa prawna: udip, -charakter: centralna baza danych przeznaczonych do udostępnienia, -organy upowszechanijące inf: odmienne niż w udip -organ prowadzący: właściwy minister ds. informatyzacji.
BIP-cel: pierwotne udostępnienie info., -podstawa prawna: udip, charakter: publikator teleinfor matyczny -organy upowszechniające inf: zawarte w udip -organ prowadzący: właściwy minister ds. informatyzacji.
14. Zakres przedmiotowy dostępu
Ustawodawca nie stworzył jasnej i jednolitej definicji informacji publicznej. Można powiedzieć, że informacja publiczna to każda wiadomość wytworzona lub odnosząca się do władz publicznych, do faktów i stanów istniejących. Dotyczy każdej informacji, która związana jest z działaniem urzędu. Informacja publiczna to każda informacja o sprawach publicznych, która stanowi informację publiczną w rozumieniu art. 61 Konstytucji i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej Sięgając do art.61 Konstytucji RP: Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.
Ustalając zakres przedmiotowy pomocniczo korzysta się z art. 6 udip, który posiada katalog otwarty przedmiotu. Wynika z niego iż: Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o: 1) polityce wewnętrznej i zagranicznej, w tym o: zamierzeniach działań władzy ustawodawczej oraz wykonawczej, projektowaniu aktów normatywnych, programach w zakresie realizacji zadań publicznych, sposobie ich realizacji, wykonywaniu i skutkach realizacji tych zadań,2) podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o: statusie prawnym lub formie prawnej,
organizacji, przedmiocie działalności i kompetencjach, organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach, strukturze własnościowej podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3-5, majątku, którym dysponują, 3) zasadach funkcjonowania podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o: trybie działania władz publicznych i ich jednostek organizacyjnych, trybie działania państwowych osób prawnych i osób prawnych samorządu terytorialnego sposobach stanowienia aktów publicznoprawnych, sposobach przyjmowania i załatwiania spraw, stanie przyjmowanych spraw, kolejności ich załatwiania lub rozstrzygania,
prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach oraz o sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych, 4) danych publicznych, w tym: treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności: treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć, dokumentacja przebiegu i efektów kontroli stanowiska w sprawach publicznych zajęte przez organy władzy publicznej i przez funkcjonariuszy publicznych w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej, informacja o stanie państwa, samorządów i ich jednostek organizacyjnych, 5) majątku publicznym, w tym o: majątku Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, innych prawach majątkowych przysługujących państwu i jego długach, majątku jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządów zawodowych i gospodarczych oraz majątku osób prawnych samorządu terytorialnego, a także kas chorych, dochodach i stratach spółek handlowych, długu publicznym, pomocy publicznej, ciężarach publicznych.
Natomiast w świetle orzecznictwa NSA i WSA za informację publiczną uznaje się: adres BIP,
pieczęć ministra wraz z jego podpisem, normy prawne, informacje o obowiązującym prawie, treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej w tym wystąpienia i oceny przez nie dokonane, materiały dotyczące przeprowadzonych konkursów administracji rządowej i samorządowej, informacje na temat ilości ścieków odprowadzanych z oczyszczalni gminnej do rzeki
15. Bezwnioskowe formy udostępniania informacji publicznej (zasady tworzenia i prowadzenia BIP, wyłożenie, wywieszenia, udział w posiedzeniach organów pochodzących w wyborach)
„Tworzy się urzędowy publikator teleinformatyczny - Biuletyn Informacji Publicznej - w celu powszechnego udostępniania informacji publicznej, w postaci ujednoliconego systemu stron w sieci teleinformatycznej”
Podstawowe cechy charakterystyczne: 1) powszechna dostępność strony 2) urzędowy charakter 3) ujednolicona struktura stron 4) prowadzona w formie bazy danych 5) zakaz umieszczania w BIP reklam oraz innych treści o charakterze promocyjnym
Dostęp do posiedzeń organów kolegialnych: - tylko organy pochodzące z powszechnych wyborów - także organy pomocnicze, jeżeli tak stanowią przep szczególne, akty wykonawcze do nich lub sam organy pomocniczy tak postanowi - organy jednostek pomocniczych - dopuszcza się utajnienie ze względu na przedmiot np. kwestie obronności - dostęp do protokołów, stenogramów - zapewnienie transmisji audiowizualnej lub teleinformatycznej
również Centralne Repozytorium - wyłożenie, wywieszenie informacji, wgląd do dokumentu urzędowego w miejscach ogólnie dostępnych albo też przez zainstalowanie w tych miejscach urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z ta inf tzw. Informaty ( forma fakultatywna) jest to tzw wgląd do dokumentu urzędowego
Zakres treści umieszczonych w BIP minimalny tj. określony w formie katalogu zamkniętego w ustawie o dostępie do inf publicznej w art. 6 ust 1 punkt 1-3, w przepisach szczególnych np. oświadczenie majatkowe sprawujące funkcje publiczne w j.s.t maksymalny- każda inf o sprawach publicznych
16. BIP a zmiany w KPA
Art. 63. § 1. Podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie, za pomocą telefaksu lub ustnie do protokołu, a także za pomocą innych środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji publicznej utworzoną na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
Zamieszczanie gotowych wniosków w BIP (wzory pism)- obowiązkowe, zaletą tego jest eliminowanie wad wniosków(np. nieokreślenie adrestata).
17. Udostępnianie informacji na wniosek ( wymogi formalne wniosku, terminy, bezczynność, forma prawna udostępnienia, forma odmowy udostępnienia)
We wniosku należy określić: (wymogi formalne) - zakres żądanych informacji, czego dana informacja ma dotyczyć - jaka forma i sposób ujawnienia żądanej treści - właściwe przepisy proceduralne -terminy -opłaty - czy będzie ta informacja wysłana czy odebrana osobiście - podpis
Termin: Udostępnianie info pub na wniosek powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie 14 dni, podmiot zobowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację. Nie może to jednak trwać dłużej niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.
Bezczynność: bezczynność będzie występować tylko wtedy, kiedy organ błędnie oceni, że przedmiot wniosku nie jest informacją publiczną lub, że wnioskowanej informacji nie posiada i wnioskującemu taki komunikat przekaże w terminie 14 dni, lub gdy organ nie udziela żadnej odpowiedzi w ciągu 14 dni. Wnioskującemu w tej sytuacji przysługuje skarga na bezczynność do właściwego sądu administracyjnego. Skargę tę można wnieść natychmiast po upływie 14-dniowego terminu na rozpatrzenie wniosku bez wymogu wyczerpania środków zaskarżenia, gdyż żadne inne środki nie przysługują, a także bez wymogu uprzedniego wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa.
Sąd administracyjny uwzględni skargę, kiedy uzna, że organ błędnie stwierdził, że wnioskowanej informacji nie posiada lub przedmiot wniosku nie jest informacją publiczną. W przeciwnym wypadku sąd skargę oddali. Uwzględniając skargę sąd zobowiąże organ do rozpoznania wniosku (udostępnienie inf lub wydanie decyzji o odmowie udostępnienia)
Forma prawna udostępnienia inf: udostępnienie info pub na wniosek następuje w sposób i w formie, jakie zostały określone we wniosku przez wnioskodawcę, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje organ uniemożliwiają udostępnienie informacji w określony we wniosku sposób i w określonej formie.
Postępowanie w przypadku braku możliwości udostępnienia w sposób i w formie określonych we wniosku: Wniosek o udostępnienie inf publ podmiot obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. (3 opcje): 1. złozenie wniosku w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu (w terminie 14 dni)- udostępnienie inf. 2. brak oświadczenia o zmianie treści wniosku (w terminie 14 dni)- decyzja o umorzeniu postępowania. 3. wycofanie wniosku- decyzja o umorzeniu
Odmowa: Jeżeli organ władzy publicznej odmawia udostępnienia informacji publicznej oraz umarza postępowania o udostępnienie informacji w przypadku niemożności udostępnienia informacji we wnioskowanej formie, to następuje to w drodze decyzji. Odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni, a uzasadnienie decyzji o odmowie udostępnienia informacji zawiera imiona, nazwiska i funkcje osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania, oraz oznaczenie podmiotów, ze względu na których dobra wydano decyzję o odmowie udostępnienia informacji.
Do skarg rozpatrywanych w postępowaniu o udostępnienie informacji publicznej stosuje się, co do zasady prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, z tym że: - przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi, - skargę rozpatruje się w terminie 30 dni od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzią na skargę.
Temu, komu odmówiono prawa dostępu do informacji publicznej ze względu na wyłączenie jej jawności z powołaniem się na ochronę danych osobowych, prawo do prywatności oraz tajemnicę inną niż państwowa, służbowa, skarbowa lub statystyczna, przysługuje prawo wniesienia powództwa do sądu powszechnego o udostępnienie takiej informacji. Podmiot, którego dotyczy wyłączenie informacji publicznej, ma interes prawny w przystąpieniu w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanej. Wniesienie wniosku powoduje uruchomienie hybrydowego postępowania, które przejawia się w kilku aspektach: udip stanowi lex specialis w stosunku do postanowień KPA, gdyż następuje tutaj modyfikacja terminu załatwienia spraw w odniesieniu do art. 35 KPA (miesiąc) a w udip sprawy są załatwiane niezwłocznie, nie dłużej niż 14 dni. ze stroną postępowania w rozumieniu art. 28 KPA mamy do czynienia dopiero od momentu odmowy udostępnienia informacji. Przed tą chwilą jest tylko”zainteresowany”. sposób zakończenia- kończy się czynnością materialno-techniczną gdy wynik jest pozytywny. Natomiast gdy jest odmowa udzielenia inf to decyzja administracyjna.
inna okoliczność- termin zakończenia postępowania odwoławczego - 14 dni.
Sposoby załatwienia wniosku o udostępnienie inf: - zawiadomienie o braku zastosowania trybu wnioskowego udostępnienia inf. publ. - udostępnienie inf publ - czynność mat.- tech. - decyzja o odmowie udostępnienia inf publ (która wymaga uzasadnienia, gdyż ma charakter negatywny.) - decyzja o umorzeniu postępowania w sprawie udostępnienia inf publ (bezprzedmiotowość podmiotowa: gdy podmiot wnioskujący nie istnieje- śmierć lub przestał istnieć; bezprzedmiotowość przedmiotowa: inf została zmieniona lub nie ma możliwości jej udostępnienia). Decyzja o umorzeniu to decyzja niemerytoryczna, gdyż nie załatwia sprawy.
19. Opłata za dostęp do informacji publicznej
Co do zasady dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny Wyjątek: poniesienie dodatkowych kosztów ze strony organu i opłata w wysokości odpowiadającej tym kosztom
Art. 15. 1. Jeżeli w wyniku udostępnienia infopub na wniosek, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia info w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom. 2. Podmiot w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie info zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia info albo wycofa wniosek.
20. Środki zaskarżenia w ustawie o dostępie do informacji publicznej
1. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy (środek o charakterze zwykłym) Brak charakteru dewolutywnego. Znajduje zastosowanie do organów o charakterze centralnym albo do innych podmiotów wykonujących funkcje z zakresu administracji publicznej, a nie będących organami władzy.
2. Odwołanie (środek o charakterze zwykłym) Według artykułu 23g punkt 11: „Do decyzji o odmowie przekazania informacji publicznej w celu ponownego wykorzystywania oraz do decyzji o warunkach ponownego wykorzystywania informacji publicznej oraz o wysokości opłat stosuje się przepisy kpa, odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni,” Odwołanie ma charakter dewolutywny i suspensywny. Wniesienie go przez zainteresowanego skutkuje uznaniem go za stronę postępowania. Czas przeprowadzenia procedury odwoławczej można podzielić na 2 etapy: a. postępowanie przed organem, który odmówił udostępnienia, b.postępowanie przed organem II instancji, W wyniku autokontroli może nastąpić zmiana stanowiska organu oraz podjęcie czynności materialno-technicznej. Organ odwoławczy nie może udostępnić informacji, której nie posiada. Jeżeli organ odwoławczy uznając odwołanie chce uchylić decyzję o odmowie to jednocześnie musi zobowiązać organ I instancji do udostępnienia informacji.
3. Skarga (środek o charakterze sądowym) „Do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, z tym że: 1) przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi, 2) skargę rozpatruje się w terminie 30 dni od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzią na skargę.”
Przedmiotem skargi do WSA mogą być: decyzje administracyjne, czynności materialno-techniczne, decyzje o odmowie dostępu do informacji publicznej, decyzje o umorzeniu postępowania, skarga na bezczynność organu w czasie postępowania dotyczącego dostępu do informacji publicznej.
21. Formy dostępu do informacji przeznaczonych do ponownego wykorzystania
•Bezwnioskowe Artykuł 23g punkt 1ustęp 1-3: „1. Ponowne wykorzystywanie informacji publicznej odbywa się przez ponowne wykorzystywanie informacji publicznej: 1) udostępnionej na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej, 2) udostępnionej w sposób inny niż w Biuletynie Informacji Publicznej, 3) udostępnionej w centralnym repozytorium,”
•Wnioskowe Artykuł 23g punkt 1ustęp 4: „przekazanej na wniosek o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej.” Artykuł 23g punkt 2-5: „2. Przekazanie informacji publicznej w celu jej ponownego wykorzystywania następuje na wniosek, w przypadkach gdy: 1) informacja publiczna nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub w centralnym repozytorium, chyba że została udostępniona w inny sposób i zostały określone warunki jej ponownego wykorzystywania, albo 2) wnioskodawca zamierza wykorzystywać informację publiczną na warunkach innych niż zostały dla tej informacji określone. 3. Wniosek o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej można złożyć w szczególności w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. 4. W przypadku niespełnienia warunków formalnych wniosku wzywa się wnioskodawcę do uzupełnienia braków, wraz z pouczeniem, że ich nieusunięcie w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania. 5. Wniosek rozpatruje się bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 20 dni od dnia otrzymania wniosku. W sprawach szczególnie skomplikowanych podmiot zobowiązany może przedłużyć załatwienie sprawy o kolejne 20 dni, po zawiadomieniu wnioskodawcy w terminie 20 dni od dnia otrzymania wniosku.”
22. Ponowne wykorzystanie informacji publicznej ( zasady, zakres, podmioty obowiązane, warunki udostępniania ,przebieg postępowania, środki prawne)
to wykorzystywanie przez osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, informacji publicznej lub każdej jej części, będącej w posiadaniu podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej w celu ponownego wykorzystywania. Nie ma znaczenia sposób jej utrwalenia (w postaci papierowej, elektronicznej, dźwiękowej, wizualnej lub audiowizualnej). Cel może być komercyjny lub niekomercyjny, byle inny niż jej pierwotny publiczny cel wykorzystywania, dla którego informacja została wytworzona.
ZAKRES Podmiot uprawniony do ponownego wykorzystania informacji publicznej jest uprawniony do ponownego wykorzystania informacji publicznej w takim zakresie, w jakim uprawnienie to przysługiwało organowi udzielającemu informacji.
ZASADY UDOSTĘPNIANIA INFORMACJI PUBLICZNYCH Ponownemu wykorzystywaniu podlega informacja publiczna: udostępniona na stronie Biuletynu Informacji Publicznej udostępniona w inny sposób niż w Biuletynie Informacji Publicznej (np. zamieszczona w miejskich serwisach internetowych, wprowadzona do obrotu egzemplarzy zawierających informację); przekazana na wniosek o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej.
WARUNKI PONOWNEGO WYKORZYSTYWANIA INFORMACJI PUBLICZNEJ:
1. dla informacji publicznych udostępnianych w BIP danego miasta: Jeśli dla danej informacji publicznej udostępnionej w BIP nie zostały określone inne warunki ponownego wykorzystywania, osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej wykorzystujące te informacje w celu ich ponownego wykorzystywania są zobowiązane do: poinformowania o źródle (adres www BIP podmiotu), czasie wytworzenia i pozyskania informacji publicznej; udostępniania innym użytkownikom informacji w pierwotnie pozyskanej formie; informowania o przetworzeniu informacji ponownie wykorzystywanej. 2. dla informacji publicznych udostępnianych na wniosek: Podmiot udzielający informacji określa ewentualne warunki udostępniania informacji publicznych w celu ponownego wykorzystywania odrębnie dla każdego wniosku i przekazuje je wnioskodawcy.
PRZEBIEG POSTĘPOWANIA W celu uzyskania informacji publicznej do ponownego wykorzystywania, która nie została opublikowana na stronach BIP urzędu, wnioskodawca wypełnia wniosek na formularzu którego wzór określił Minister Administracji i Cyfryzacji w drodze rozporządzenia. Wniosek można złożyć w formie dokumentu papierowego bądź w formie dokumentu elektronicznego. W przypadku niespełnienia warunków formalnych wniosku wzywa się wnioskodawcę do uzupełnienia braków, wraz z pouczeniem, że ich nieusunięcie w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania. Wniosek rozpatruje się bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 20 dni od dnia otrzymania wniosku. W sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe jest przedłużenie załatwienia sprawy o kolejne 20 dni, po zawiadomieniu wnioskodawcy w terminie 20 dni od dnia otrzymania wniosku. Informacja publiczna jest udostępniana co do zasady bezpłatnie. Jednak organ może nałożyć opłatę za udostępnienie informacji publicznej w celu ponownego wykorzystywania, jeżeli przygotowanie informacji publicznej w sposób wskazany we wniosku wymaga poniesienia dodatkowych kosztów.
ŚRODKI PRAWNE PRZYSŁUGUJĄCE W PRZYPADKU ODMOWY PRZEKAZANIA INFORMACJI PUBLICZNEJ W CELU PONOWNEGO WYKORZYSTYWANIA 1. W przypadku decyzji o odmowie ponownego wykorzystania informacji publicznej oraz o decyzji o warunkach udostępnienia informacji publicznej do ponownego wykorzystania do decyzji stosuje się co do zasady przepisy KPA. 2.Wnioskodawcy służy odwołanie od decyzji do SKO w ciągu 14 dni od dnia jej doręczenia. 3. Odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni. 4. Do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z tym że: przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi; skargę rozpatruje się w terminie 30 dni od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzią na skargę.
23. Odpowiedzialność w świetle u.d.i.o.p
Zgodnie z art. 23 udip Kto wbrew ciążącemu na nim obowiązku nie udostępnia inf. pub. podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Penalizowane jest każde nie udostępnianie informacji publicznej, a więc zarówno tej udzielanej w trybie bezwnioskowym( zaniechanie umieszczenia informacji w BIP), jak i w trybie wnioskowym. Obowiązek udzielania informacji publicznej nie jest nałożony na wszystkie osoby pracujące w danej instytucji. Do udostępnienia takiej informacji zobowiązana jest osoba kierująca taką instytucją lub osoba przez nią upełnomocniona.
Przesłanki odpowiedzialności karnej osoby w odniesieniu do informacji publicznej udostępnianej na wniosek: 1.na osobie ciąży ustawowy obowiązek udostępniania informacji publicznej 2.wniosek o udzielenie informacji został do niej skierowany 3.podmiot jest w posiadaniu żądanej informacji Ww. przesłanki muszą zostać spełnione jednocześnie.
Odpowiedzialność karna wchodzi w rachubę w sytuacji: 1. odmowy wglądu do dokumentów, 2.nie zamieszczenia informacji w Biuletynie Informacji Publicznej, 3.nie udostępnienia informacji żądanych na wniosek 4.odmowy udostępnienia materiałów dokumentujących posiedzenia organów kolegialnych, których obrady są jawne. 5.W opinii sądownictwa administracyjnego także wprowadzenie żądającego informacji w błąd przez udzielenie niezgodnej z rzeczywistością odpowiedzi co do faktu posiadania informacji jest przesłanką powodującą powstanie możliwości poniesienia odpowiedzialności karnej.
Właściwym w sprawie egzekwowania odpowiedzialności karnej jest sąd powszechny, a w związku z tym żądanie ukarania osoby w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest niedopuszczalne.
24. Pojęcie informacji niejawnych
Informacje niejawne to informacje, których nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby lub mogłoby spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej albo byłoby z punktu widzenia jej interesów niekorzystne, także w trakcie ich opracowywania oraz niezależnie od formy i sposobu ich wyrażania.
Każda informacja zabezpieczona właściwą klauzulą jest chroniona przez okres 5 lat, po czym kierownik jednostki organizacyjnej lub osoba, która nałożyła klauzulę dokonuje ich weryfikacji i zostaje ona przedłużona lub kończy się ochrona informacji. Wyjątkiem są informacje przyjęte od innego państwa, jeżeli warunkiem ich ochrony była bezterminowość.
Informacjom niejawnym nadaje się klauzulę:
Klauzulę ściśle tajną nakłada się na informację, których wyjawienie może spowodować wyjątkowo poważną szkodę dla kraju (zagrożenie dla niepodległości kraju, dla bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego kraju, zagrożenie dla pozycji międzynarodowej kraju, dla obronności, a także bezpieczeństwa świadków koronnych oraz funkcjonariuszy wykonujących zadania specjalne).
Informacje o charakterze tajnym - poważna szkoda, a w szczególności ta polegająca na uniemożliwieniu wykonywania zadań państwa, zakłóceniu funkcjonowania Sił Zbrojnych, a także taka, która może wyrządzić poważny uszczerbek w zakresie ekonomicznym kraju.
Informacje poufne - nieuprawnione ich ujawnienie może spowodować szkodę, która prowadzi do osłabienia bezpieczeństwa, ma niekorzystny wpływ na gospodarkę, może utrudnić prowadzenie bieżącej polityki zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej
Informacje zastrzeżone - ich wyjawienie może skutkować szkodliwie na wykonywanie władzy przez organy, mogą skutkować szeroko rozumianym złym wpływem na interes państwa.
Informacje niejawne to również takie dane, które wynikają z zawartych przez Polskę umów międzynarodowych, aktów, które oznaczone są nomenklaturą anglojęzyczną. Informacje ściśle tajne „top secret”, dla tajnych „secret”, dla poufnych „confidental” i dla zastrzeżonych „restricted”.
25. Kompetencje służb ochrony państwa w zakresie ochrony informacji
Służby ochrony państwa posiadają uprawnienia w zakresie zniesienia lub zmiany klauzuli tajności materiału w przypadku rozwiązania, zniesienia, likwidacji, upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, przekształcenia lub reorganizacji jednostki organizacyjnej, gdy nie posiada ona następcy prawnego.
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Służba Kontrwywiadu Wojskowego, nadzorując funkcjonowanie systemu ochrony informacji niejawnych w jednostkach organizacyjnych pozostających w ich właściwości dokonują następujących czynności: 1) prowadzą kontrolę ochrony informacji niejawnych i przestrzegania przepisów obowiązujących w tym zakresie; 2) realizują zadania w zakresie bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych; 3) prowadzą postępowania sprawdzające, kontrolne postępowania sprawdzające oraz postępowania bezpieczeństwa przemysłowego; 4) zapewniają ochronę informacji niejawnych wymienianych między Rzeczpospolitą
Polską a innymi państwami lub organizacjami międzynarodowymi; 5) prowadzą doradztwo i szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych.
W zakresie niezbędnym do kontroli stanu zabezpieczenia informacji niejawnych, upoważnieni pisemnie funkcjonariusze ABW albo funkcjonariusze lub żołnierze SKW mają prawo do: 1) wstępu do obiektów i pomieszczeń jednostki kontrolowanej, gdzie informacje takie są przetwarzane; 2) wglądu do dokumentów związanych z organizacją ochrony tych informacji w kontrolowanej jednostce organizacyjnej; 3) żądania udostępnienia do kontroli systemów teleinformatycznych służących
do przetwarzania tych informacji; 4) przeprowadzania oględzin obiektów, składników majątkowych i sprawdzania przebiegu określonych czynności związanych z ochroną tych informacji; 5) żądania od kierowników i pracowników kontrolowanych jednostek organizacyjnych udzielania ustnych i pisemnych wyjaśnień; 6) zasięgania w związku z przeprowadzaną kontrolą informacji w jednostkach niekontrolowanych, jeżeli ich działalność pozostaje w związku z przetwarzaniem lub ochroną informacji niejawnych, oraz żądania wyjaśnień od kierowników i pracowników tych jednostek; 7) powoływania oraz korzystania z pomocy biegłych i specjalistów, jeżeli stwierdzenie okoliczności ujawnionych w czasie przeprowadzania kontroli wymaga wiadomości specjalnych; 8) uczestniczenia w posiedzeniach kierownictwa, organów zarządzających lub nadzorczych, a także organów opiniodawczo-doradczych w sprawach dotyczących problematyki ochrony tych informacji w kontrolowanej jednostce organizacyjnej.
Jeżeli w czasie wykonywania kontroli, zostanie w znacznym stopniu uprawdopodobnione podejrzenie możliwości przetwarzania informacji niejawnych w systemach teleinformatycznych nieposiadających akredytacji bezpieczeństwa teleinformatycznego, funkcjonariusze ABW albo funkcjonariusze lub żołnierze SKW mogą żądać udostępnienia do kontroli tych systemów, wyłącznie w celu i zakresie niezbędnym do ustalenia, czy przetwarzanie takie miało miejsce, oraz wyjaśnienia okoliczności z tym związanych.
Służby ochrony państwa są właściwe do : 1) kontroli ochrony informacji niejawnych i przestrzegania przepisów obowiązujących w tym zakresie, z uwzględnieniem prawidłowości postępowań sprawdzających prowadzonych przez pełnomocników ochrony, z wyłączeniem postępowań, o których mowa w art. 30; 2) realizacji zadań w zakresie bezpieczeństwa systemów i sieci teleinformatycznych; 3) prowadzenia postępowania sprawdzającego według zasad określonych w ustawie; 4) ochrony informacji niejawnych wymienianych przez Rzeczpospolitą Polską z innymi państwami i organizacjami mn 5) szkolenia i doradztwa w zakresie ochrony informacji niejawnych; 6) wykonywania innych zadań, w zakresie ochrony informacji niejawnych, określonych odrębnymi przepisami
26. Rodzaje klauzul tajności i postępowanie kwestionujące nadanie klauzuli
W wyniku nowelizacji z 2010 roku ustawodawca zrezygnował z klasyfikacji informacji niejawnych i od tego czasu nie klasyfikuje się je na takie które stanowią tajemnice służbową i tajemnicę państwową. Ratio legis z tego rozwiązania był fakt praktyki zawyżania klauzul oraz chronienia ich przez nieuzasadniony długi okres. W wyniku nowelizacji aktotwórcy takich informacji mają zapewnioną większą elastyczność w zakresie klasyfikowania informacji ze względu na użycie w akcie normatywnym zwrotów nieostrych.
Wyróżnia się 4 klauzule: - informacje ściśle tajne oznakowane dwoma zerami - informacje tajne, jedno zero - informacje poufne - pf - informacje zastrzeżone- z
Każda informacja która jest zabezpieczona właściwą klauzulą jest chroniona przez okres 5 lat (co do zasady) po czym kierownik jednostki organizacyjnej, albo osoba która nałożyła klauzulę dokonuje ich weryfikacji: albo przedłuża się okres ochrony albo się kończy ochrona. Wyjątkiem od terminowości ochrony są informacje pozyskane od obcego państwa, jeżeli warunkiem ich przekazania była bezterminowa ochrona. Bezterminowość odnosi się również do funkcjonariuszy służb specjalnych. Podmiot który jest legitymowany do nałożenia klauzuli tajności nakładając ją bierze pod uwagę szkodę jaka może zostać wyrządzona wyniku nieuprawnionego wyjawianych danych.
Klauzulę ściśle tajną nakłada się na informację, których ujawnienie mogłoby spowodować wyjątkową szkodę dla kraju. Ustalając że informacja nadaje się do największej klauzuli w szczególności można brać pod uwagę zagrożenie dla niepodległości kraju, zagrożenie dla bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego w tym terrorystycznego. Zagrożenie dla pozycji międzynarodowej kraju, obronności, a także bezpieczeństwa świadków koronnych oraz funkcjonariuszy którzy wykonują zadania w ramach służb specjalnych.
Drugi stopień tajności to informacje o charakterze tajnym, przesłanka brana pod uwagę to poważna szkoda, a w szczególności może ona polegać na uniemożliwieniu wykonywania zadań państwa, zakłócić funkcjonowanie służb zbrojnych, obronność kraju a także wyrządzić poważny uszczerbek w sferze ekonomicznej kraju.
Trzeci stopień tajności to informacje poufne, nieuprawnione ich ujawnienie może powodować szkodę która w szczególności może polegać na osłabieniu bezpieczeństwa, niekorzystnych wpływie na gospodarkę narodową albo może utrudnić wykonywanie zadań służbą oraz instytucją odpowiedzialnym za bezpieczeństwo kraju.
Czwarty stopień tajności - informacje zastrzeżone - ich wyjawienie może mieć zły wpływ na wykonywanie władzy przez organy lub wykonywanie zadań przez inne jednostki organizacyjne zadań w zakresie obrony narodowej, informacje tego typu mogą źle wpływać na szeroko rozumiany interes państwa.
Informacje niejawna to również takie dane które wynikają z zawartych przez Polskę umów międzynarodowych, paktów, które z kolei oznakowane są nomokraturą anglojęzyczną.
Postępowanie kwestionujące nadanie klauzuli
Zgodnie z art. 9 ustawy o ochronie informacji niejawnych w przypadku stwierdzenia zawyżenia lub zaniżenia klauzuli tajności, odbiorca materiału może zwrócić się do osoby, która ją nadała, albo przełożonego tej osoby z wnioskiem o dokonanie stosownej zmiany. w przypadku odmowy dokonania zmiany lub nieudzielania odpowiedzi w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku o zmianę klauzuli tajności, odbiorca materiału może zwrócić się odpowiednio do ABW lub SKW o rozstrzygnięcie sporu. Gdy właściwe rzeczowo jest ABW należy zwrócić się do Dyrektora Departamentu Ochrony Informacji Niejawnych ABW (w przypadku, gdy jednostka zwracająca się o rozstrzygniecie sporu ma swoja siedzibę w granicach administracyjnych m.st. Warszawy) lub do Dyrektora właściwej terytorialnie Delegatury ABW. Spór rozstrzygany jest w terminie 30 dni od daty złożenia wniosku o rozstrzygnięcie sporu. Natomiast, jeżeli stroną sporu jest ABW albo SKW, to spór rozstrzyga Prezes Rady Ministrów w terminie 30 dni od daty złożenia wniosku o rozstrzygnięcie sporu.
27. Organizacja ochrony informacji niejawnych
Organizacja ochrony informacji niejawnych oparta jest na kilku podstawowych zasadach, do których przestrzegania są zobowiązani adresaci ustawy. Najważniejsze zgrupowano w art. 8 ustawy stanowiącym, że informacje niejawne, którym nadano określoną klauzulę tajności: mogą być udostępnione wyłącznie osobie uprawnionej, zgodnie z przepisami ustawy dotyczącymi dostępu do określonej klauzuli tajności; muszą być przetwarzane w warunkach uniemożliwiających ich nieuprawnione ujawnienie, zgodnie z przepisami określającymi wymagania dotyczące kancelarii tajnych, bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych, obiegu materiałów i środków bezpieczeństwa fizycznego, odpowiednich do nadanej klauzuli tajności; muszą być chronione, odpowiednio do nadanej klauzuli tajności, z zastosowaniem środków bezpieczeństwa określonych w ustawie i przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie.
ABW i SKW, nadzorując funkcjonowanie systemu ochrony informacji niejawnych
w jednostkach organizacyjnych pozostających w ich właściwości 1) prowadzą kontrolę ochrony informacji niejawnych i przestrzegania przepisów obowiązujących w tym zakresie; 2) realizują zadania w zakresie bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych; 3) prowadzą postępowania sprawdzające, kontrolne postępowania sprawdzające oraz postępowania bezpieczeństwa przemysłowego; 4) zapewniają ochronę informacji niejawnych wymienianych między Rzeczpospolitą Polską a innymi państwami lub organizacjami międzynarodowymi; 5) prowadzą doradztwo i szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych.
SKW realizuje zadania w odniesieniu do: 1) Ministerstwa Obrony Narodowej oraz jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych; 2) ataszatów obrony w placówkach zagranicznych; 3) żołnierzy w służbie czynnej wyznaczonych na stanowiska służbowe w innych jednostkach organizacyjnych
ABW realizuje zadania w odniesieniu do jednostek organizacyjnych i osób podlegających
ustawie, Kierownik jednostki organizacyjnej, w której są przetwarzane informacje niejawne,
odpowiada za ich ochronę, w szczególności za zorganizowanie i zapewnienie funkcjonowania tej ochrony. Kierownikowi jednostki organizacyjnej bezpośrednio podlega zatrudniony przez
niego pełnomocnik do spraw ochrony informacji niejawnych, zwany dalej „pełnomocnikiem
ochrony”, który odpowiada za zapewnienie przestrzegania przepisów o ochronie informacji niejawnych.
Pełnomocnikiem ochrony może być osoba, która posiada: 1) obywatelstwo polskie; 2) wykształcenie wyższe; 3) odpowiednie poświadczenie bezpieczeństwa wydane przez ABW albo SKW, a także przez były Urząd Ochrony Państwa lub byłe Wojskowe Służby Informacyjne; 4) zaświadczenie o przeszkoleniu w zakresie ochrony informacji niejawnych przeprowadzonym przez ABW albo SKW, a także przez byłe Wojskowe Służby Informacyjne.
Do zadań pełnomocnika ochrony należy: 1) zapewnienie ochrony informacji niejawnych, 2) zapewnienie ochrony systemów teleinformatycznych, 3) zarządzanie ryzykiem bezpieczeństwa informacji niejawnych, 4) kontrola ochrony informacji niejawnych 5) opracowywanie i aktualizowanie planu ochrony informacji niejawnych w jednostce organizacyjnej, 6) prowadzenie szkoleń w zakresie ochrony informacji niejawnych; 7) prowadzenie zwykłych postępowań sprawdzających oraz kontrolnych postępowań sprawdzających; 8) prowadzenie aktualnego wykazu osób zatrudnionych lub pełniących służbę w jednostce organizacyjnej które posiadają uprawnienia do dostępu do informacji niejawnych, oraz osób, którym odmówiono wydania poświadczenia bezpieczeństwa lub je cofnięto, 9) przekazywanie odpowiednio ABW lub SKW do ewidencji, osób uprawnionych do dostępu do informacji niejawnych, a także osób, którym odmówiono wydania poświadczenia bezpieczeństwa lub wobec których podjęto decyzję o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa, na podstawie wykazu,
28. Udostępniania informacji niejawnych bez postępowań sprawdzających
Art. 34 ustawy o ochronie informacji niejawnych zawiera zwolnienia z obowiązku przeprowadzania postępowań sprawdzających. 1.Nie przeprowadza się postępowania sprawdzającego, jeżeli osoba, której ma ono dotyczyć, przedstawi poświadczenie bezpieczeństwa odpowiednie do wymaganej klauzuli tajności, z wyjątkiem poświadczeń bezpieczeństwa wydanych w wyniku przeprowadzenia postępowań sprawdzających, o których mowa w art. 23,tj. podmioty przeprowadzające postępowanie zwykłe i poszerzone, ust. 5. 2. O zatrudnieniu na stanowisku, z którym może łączyć się dostęp do informacji niejawnych osoby, o której mowa w ust. 1, przedstawiającej odpowiednie poświadczenie bezpieczeństwa, kierownik jednostki organizacyjnej informuje w terminie 7 dni organ, który wydał poświadczenie bezpieczeństwa, oraz odpowiednio ABW lub SKW. 3. Od obowiązku określonego w ust. 2 są zwolnieni kierownicy jednostek organizacyjnych podmiotów, o których mowa w art. 23, tj. podmioty przeprowadzające postępowanie zwykłe i poszerzone, ust. 5. 4. Jeżeli z ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych wynika obowiązek dopuszczenia do informacji niejawnych obywateli obcych państw mających wykonywać w Rzeczypospolitej Polskiej pracę w interesie innego państwa lub organizacji międzynarodowej, postępowania sprawdzającego nie przeprowadza się. 5. Szefowie Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu lub Kancelarii Prezesa Rady Ministrów albo minister właściwy dla określonego działu administracji rządowej, Prezes Narodowego Banku Polskiego, Prezes Najwyższej Izby Kontroli lub kierownik urzędu centralnego, a w przypadku ich braku ABW albo SKW, mogą: 1) w szczególnie uzasadnionych przypadkach, z zastrzeżeniem art. 4, tj. zasady udostępniania informacji niejawnych, ust. 2, wyrazić pisemną zgodę na jednorazowe udostępnienie określonych informacji niejawnych osobie nieposiadającej odpowiedniego poświadczenia bezpieczeństwa; 2) wyrazić pisemną zgodę na udostępnienie informacji niejawnych o klauzuli "tajne" lub "ściśle tajne" osobie, wobec której wszczęto poszerzone postępowanie sprawdzające. 6. W stanach nadzwyczajnych Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej lub Prezes Rady Ministrów, każdy w swoim zakresie, może wyrazić zgodę na odstąpienie od przeprowadzenia postępowania sprawdzającego. 7. W przypadkach, o których mowa w ust. 5 i 6, kopię zgody na udostępnienie informacji niejawnych lub odstąpienie od przeprowadzenia postępowania sprawdzającego przekazuje się odpowiednio do ABW lub SKW. 8. Obowiązek, o którym mowa w ust. 7, nie dotyczy służb i instytucji uprawnionych do przeprowadzania poszerzonych postępowań sprawdzających, o których mowa w art. 23, podmioty przeprowadzające postępowanie zwykłe i poszerzone, ust. 5. 9. Zgodę na udostępnienie informacji niejawnych o klauzuli "poufne" osobie, wobec której wszczęto postępowanie sprawdzające, może wyrazić, w formie pisemnej, kierownik jednostki organizacyjnej, w której ta osoba jest zatrudniona, pełni służbę lub wykonuje czynności zlecone. 10. Postępowania sprawdzającego nie przeprowadza się, z zastrzeżeniem ust. 11-13, wobec: 1) Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz osoby wybranej na ten urząd; 2) Marszałka Sejmu; 3) Marszałka Senatu; 4) Prezesa Rady Ministrów; 5) członka Rady Ministrów; 6) Prezesa Narodowego Banku Polskiego; 7) Prezesa Najwyższej Izby Kontroli; 8) Rzecznika Praw Obywatelskich; 9) Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych; 10) członka Rady Polityki Pieniężnej; 11) członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji; 12) Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; 13) Szefa Kancelarii: Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmu, Senatu i Prezesa Rady Ministrów; 14) posła i senatora; 15) sędziego sądu powszechnego i sądu wojskowego, Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego, a także Trybunału Stanu i Trybunału Konstytucyjnego, ławnika sądu powszechnego i ławnika sądu wojskowego oraz prokuratora i asesora prokuratury pełniącego czynności prokuratorskie. 11. W stosunku do osób zajmujących lub kandydujących na stanowiska albo pełniących funkcje, o których mowa w ust. 10 pkt 5-15, ubiegających się o dostęp do informacji niejawnych organizacji międzynarodowych lub o dostęp, który ma wynikać z umowy międzynarodowej zawartej przez Rzeczpospolitą Polską, ABW albo SKW, przeprowadzają poszerzone postępowanie sprawdzające. Z wnioskiem o przeprowadzenie tego postępowania występuje osoba uprawniona do powołania na to stanowisko lub Marszałek Sejmu w stosunku do posłów lub jeżeli do powołania jest uprawniony Sejm albo Marszałek Senatu w stosunku do senatorów lub jeżeli do powołania jest uprawniony Senat. 12. W stosunku do kandydatów na stanowiska, o których mowa w ust. 10 pkt 6-13, oraz wobec posłów lub senatorów, których obowiązki poselskie bądź senatorskie wymagają dostępu do informacji niejawnych o klauzuli "ściśle tajne", ABW przeprowadza poszerzone postępowanie sprawdzające. Z wnioskiem o przeprowadzenie tego postępowania występuje osoba uprawniona do powołania na to stanowisko lub Marszałek Sejmu w stosunku do posłów lub jeżeli do powołania jest uprawniony Sejm albo Marszałek Senatu w stosunku do senatorów lub jeżeli do powołania jest uprawniony Senat. 13. Postępowanie sprawdzające, o którym mowa w ust. 12, w stosunku do osób kandydujących na stanowiska, o których mowa w ust. 10 pkt 6-13, powinno być zakończone przed upływem 14 dni od dnia złożenia wniosku o przeprowadzenie tego postępowania wraz z wypełnioną ankietą, o której mowa w art. 24, cel i ustalenia postępowania sprawdzającego, ust. 10. 14. W przypadku zakończenia postępowania sprawdzającego prowadzonego na wniosek Marszałka Sejmu albo Marszałka Senatu decyzją o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa, Prezes Rady Ministrów przedstawia informację o powodach tej decyzji odpowiednio Marszałkowi Sejmu lub Marszałkowi Senatu. 15. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Prezes Rady Ministrów oraz Marszałek Sejmu i Marszałek Senatu zapoznają się z przepisami o ochronie informacji niejawnych i składają oświadczenie o znajomości tych przepisów. Oświadczenie przechowuje się odpowiednio w Kancelariach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Rady Ministrów, Sejmu albo Senatu.
29. Postępowania sprawdzające ( w tym zasady przeprowadzania postępowań sprawdzających)
Pełnomocnik ochrony przeprowadza zwykłe postępowanie sprawdzające na pisemne polecenie kierownika jednostki organizacyjnej.
ABW albo SKW przeprowadzają poszerzone postępowania sprawdzające: na pisemny wniosek kierownika jednostki organizacyjnej lub osoby uprawnionej do obsady stanowiska lub zlecenia prac; wobec funkcjonariuszy, żołnierzy i pracowników oraz osób ubiegających się o przyjęcie do służby lub pracy w ABW albo SKW; wobec osób wykonujących czynności zlecone lub ubiegających się o wykonywanie tych czynności na rzecz ABW albo SKW.
ABW przeprowadza poszerzone postępowania sprawdzające wobec: Szefa SKW, Szefa Agencji Wywiadu, zwanej dalej „AW”, Szefa CBA, Szefa Biura Ochrony Rządu, Komendanta Głównego Policji, Dyrektora Generalnego Służby Więziennej, Komendanta Głównego Straży Granicznej oraz osób przewidzianych na te stanowiska; pełnomocników ochrony, zastępców pełnomocników ochrony oraz osób przewidzianych na te stanowiska w SKW, AW, CBA, Biurze Ochrony Rządu, Policji, Służbie Więziennej oraz Straży Granicznej.
SKW przeprowadza poszerzone postępowania sprawdzające wobec: Szefa ABW, Szefa Służby Wywiadu Wojskowego, zwanej dalej „SWW”, Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej oraz osób przewidzianych na te stanowiska; pełnomocników ochrony, zastępców pełnomocników ochrony oraz osób przewidzianych na te stanowiska w ABW, SWW oraz Żandarmerii Wojskowej.
AW, CBA, Biuro Ochrony Rządu, Policja, Służba Więzienna, SWW, Straż Graniczna oraz Żandarmeria Wojskowa przeprowadzają samodzielnie postępowania sprawdzające oraz kontrolne postępowania sprawdzające odpowiednio wobec: własnych funkcjonariuszy, żołnierzy i pracowników oraz osób ubiegających się o przyjęcie do służby lub pracy, osób wykonujących na ich rzecz czynności zlecone lub ubiegających się o wykonywanie tych czynności.
W zakresie postępowań sprawdzających oraz kontrolnych postępowań sprawdzających przeprowadzanych przez AW, CBA, Biuro Ochrony Rządu, Policja, Służba Więzienna, SWW, Straż Graniczna oraz Żandarmeria Wojskowa, przysługują tym służbom i instytucjom uprawnienia ABW oraz SKW.
Postępowanie sprawdzające ma na celu ustalenie, czy osoba sprawdzana daje rękojmię zachowania tajemnicy. W toku postępowania sprawdzającego ustala się, czy istnieją uzasadnione wątpliwości dotyczące uczestnictwa, współpracy lub popierania przez osobę sprawdzaną działalności; szpiegowskiej, terrorystycznej, sabotażowej albo innej wymierzonej przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej; zagrożenia osoby sprawdzanej ze strony obcych służb specjalnych w postaci prób werbunku lub nawiązania z nią kontaktu; przestrzegania porządku konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej, a przede wszystkim, czy osoba sprawdzana uczestniczyła lub uczestniczy w działalności partii politycznych lub innych organizacji, o których mowa w art. 13 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, albo współpracowała lub współpracuje z takimi partiami lub organizacjami; ukrywania lub świadomego niezgodnego z prawdą podawania w ankiecie bezpieczeństwa osobowego, zwanej dalej „ankietą”, lub postępowaniu sprawdzającym przez osobę sprawdzaną informacji mających znaczenie dla ochrony informacji niejawnych; wystąpienia związanych z osobą sprawdzaną okoliczności powodujących ryzyko jej podatności na szantaż lub wywieranie presji; niewłaściwego postępowania z informacjami niejawnymi, jeżeli: a) doprowadziło to bezpośrednio do ujawnienia tych informacji osobom nieuprawnionym, b) było to wynikiem celowego działania, c) stwarzało to realne zagrożenie ich nieuprawnionym ujawnieniem i nie miało charakteru incydentalnego, d) dopuściła się tego osoba szczególnie zobowiązana na podstawie ustawy do ochrony informacji niejawnych: pełnomocnik ochrony, jego zastępca lub kierownik kancelarii tajnej.
W toku poszerzonego postępowania sprawdzającego ustala się ponadto, czy istnieją wątpliwości dotyczące: poziomu życia osoby sprawdzanej wyraźnie przewyższającego uzyskiwane przez nią dochody; informacji o chorobie psychicznej lub innych zakłóceniach czynności psychicznych ograniczających sprawność umysłową i mogących negatywnie wpłynąć na zdolność osoby sprawdzanej do wykonywania prac, związanych z dostępem do informacji niejawnych; uzależnienia od alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych.
W razie niedających się usunąć wątpliwości, interes ochrony informacji niejawnych ma pierwszeństwo przed innymi prawnie chronionymi interesami.
Organ prowadzący postępowanie sprawdzające, kierując się zasadami bezstronności i obiektywizmu, jest obowiązany do wykazania najwyższej staranności w toku prowadzonego postępowania sprawdzającego co do jego zgodności z przepisami ustawy.
Wszystkie czynności przeprowadzone w toku postępowań sprawdzających muszą być
rzetelnie udokumentowane i powinny być zakończone przed upływem 3 miesięcy od dnia: złożenia do pełnomocnika ochrony wypełnionej ankiety, lub złożenia wniosku o przeprowadzenie postępowania sprawdzającego wraz z wypełnioną ankietą. W przypadku niedotrzymania terminu organ prowadzący postępowanie informuje, na wniosek osoby sprawdzanej, o przewidywanym terminie zakończenia postępowania oraz - jeżeli nie naruszy to zasad ochrony informacji niejawnych - o powodach przedłużania się postępowania.
Przeprowadzenie postępowania sprawdzającego wymaga pisemnej zgody osoby, której ma dotyczyć.
Zbieranie i przetwarzanie informacji o osobach trzecich, określonych w ankiecie, może odbywać się bez wiedzy i zgody tych osób, w zakresie niezbędnym do ustalenia, czy osoba sprawdzana daje rękojmię zachowania tajemnicy.
Ankieta po wypełnieniu stanowi tajemnicę prawnie chronioną i podlega ochronie przewidzianej dla informacji niejawnych o klauzuli tajności „poufne” w przypadku poszerzonego postępowania sprawdzającego lub „zastrzeżone” w przypadku zwykłego postępowania sprawdzającego.
Zwykłe postępowanie sprawdzające obejmuje: sprawdzenie, w niezbędnym zakresie, w ewidencjach, rejestrach i kartotekach, w szczególności w Krajowym Rejestrze Karnym, danych zawartych w wypełnionej i podpisanej przez osobę sprawdzaną ankiecie, a także sprawdzenie innych informacji uzyskanych w toku postępowania sprawdzającego, w zakresie niezbędnym do ustalenia, czy osoba sprawdzana daje rękojmię zachowania tajemnicy; sprawdzenie w ewidencjach i kartotekach niedostępnych powszechnie danych zawartych w ankiecie oraz innych informacji uzyskanych w toku postępowania sprawdzającego, w zakresie niezbędnym do ustalenia, czy osoba sprawdzana daje rękojmię zachowania tajemnicy.
Sprawdzenie powyższe jest prowadzone na pisemny wniosek pełnomocnika ochrony przez ABW albo SKW. W toku sprawdzenia ABW albo SKW ma prawo przeprowadzić rozmowę z osobą sprawdzaną w celu usunięcia nieścisłości lub sprzeczności zawartych w uzyskanych informacjach. ABW albo SKW przekazuje pełnomocnikowi ochrony pisemną informację o wynikach czynności (sprawdzeń). Jeżeli jest to konieczne w wyniku uzyskanych informacji, zwykłe postępowanie sprawdzające obejmuje ponadto rozmowę z osobą sprawdzaną.
Jeżeli w toku zwykłego postępowania sprawdzającego wystąpią wątpliwości niepozwalające na ustalenie, czy osoba sprawdzana daje rękojmię zachowania tajemnicy, organ prowadzący postępowanie sprawdzające zapewnia osobie sprawdzanej w trakcie wysłuchania możliwość osobistego ustosunkowania się do informacji wywołujących te wątpliwości. Osoba ta może stawić się na wysłuchanie ze swoim pełnomocnikiem. Z przebiegu wysłuchania sporządza się protokół, który podpisują osoba prowadząca wysłuchanie, osoba wysłuchana oraz pełnomocnik, jeżeli w nim uczestniczył. Organ prowadzący zwykłe postępowanie sprawdzające odstępuje od przeprowadzenia tej czynności jeżeli: jej przeprowadzenie wiązałoby się z ujawnieniem informacji niejawnych; postępowanie sprawdzające doprowadziło do niebudzącego wątpliwości ustalenia, że osoba sprawdzana nie daje rękojmi zachowania tajemnicy.
Poszerzone postępowanie sprawdzające obejmuje te same czynności, co zwykłe postępowanie sprawdzające, a ponadto, jeżeli jest to konieczne w wyniku uzyskanych informacji, postępowanie to dodatkowo obejmuje: rozmowę z przełożonymi osoby sprawdzanej oraz z innymi osobami; przeprowadzenie wywiadu w miejscu zamieszkania osoby sprawdzanej; sprawdzenie stanu i obrotów na rachunku bankowym oraz zadłużenia osoby sprawdzanej, w szczególności wobec Skarbu Państwa.
W przypadku osób ubiegających się o uzyskanie dostępu do informacji o klauzuli „ściśle tajne” poszerzone postępowanie sprawdzające obejmuje także, jeżeli jest to konieczne w wyniku uzyskanych wcześniej informacji, rozmowę z trzema osobami wskazanymi przez osobę sprawdzaną w celu uzyskania innych informacji mogących mieć znaczenie dla oceny dawania rękojmi zachowania tajemnicy.
W celu dokonania ustaleń, organ prowadzący poszerzone postępowanie sprawdzające może zobowiązać osobę sprawdzaną do poddania się specjalistycznym badaniom oraz udostępnienia wyników tych badań. Lekarzowi przeprowadzającemu to badanie udostępnia się dokumentację medyczną osoby sprawdzanej w zakresie dotyczącym wątpliwości.
Postępowanie sprawdzające może zostać zawieszone w przypadku: trwającej powyżej 30 dni choroby osoby sprawdzanej, uniemożliwiającej skuteczne przeprowadzenie postępowania sprawdzającego; wyjazdu za granicę osoby sprawdzanej na okres przekraczający 30 dni; gdy ocena dawania rękojmi zachowania tajemnicy zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia przez inny organ, w szczególności w przypadku wszczęcia przeciwko osobie sprawdzanej postępowania karnego w sprawie o przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe; gdy przeprowadzenie skutecznego postępowania sprawdzającego nie jest możliwe z innych przyczyn niezależnych od organu je prowadzącego.
Zawieszone postępowanie sprawdzające zostaje podjęte, jeżeli: ustąpiły przyczyny uzasadniające zawieszenie postępowania; ujawniono okoliczności mogące stanowić podstawę do odmowy wydania poświadczenia bezpieczeństwa lub umorzenia postępowania sprawdzającego. O zawieszeniu postępowania sprawdzającego oraz o jego podjęciu organ prowadzący postępowanie sprawdzające zawiadamia wnioskodawcę, pełnomocnika ochrony i osobę sprawdzaną.
Postępowanie sprawdzające kończy się: wydaniem poświadczenia bezpieczeństwa; odmową wydania poświadczenia bezpieczeństwa; umorzeniem. Po zakończeniu postępowania sprawdzającego z wynikiem pozytywnym organ prowadzący postępowanie wydaje poświadczenie bezpieczeństwa i przekazuje osobie sprawdzanej, zawiadamiając o tym wnioskodawcę.
Poświadczenie bezpieczeństwa powinno zawierać: numer poświadczenia; podstawę prawną; wskazanie wnioskodawcy postępowania sprawdzającego; określenie organu, który przeprowadził postępowanie sprawdzające; datę i miejsce wystawienia; imię, nazwisko i datę urodzenia osoby sprawdzanej; określenie rodzaju przeprowadzonego postępowania sprawdzającego ze wskazaniem klauzuli tajności informacji niejawnych, do których osoba sprawdzana może mieć dostęp; stwierdzenie, że osoba sprawdzana daje rękojmię zachowania tajemnicy; termin ważności; imienną pieczęć i podpis upoważnionego funkcjonariusza ABW albo funkcjonariusza lub żołnierza SKW, albo pełnomocnika ochrony, który przeprowadził postępowanie sprawdzające.
Poświadczenie bezpieczeństwa wydaje się na okres: 10 lat - w przypadku dostępu do informacji niejawnych o klauzuli „poufne”; 7 lat - w przypadku dostępu do informacji niejawnych o klauzuli „tajne”; 5 lat - w przypadku dostępu do informacji niejawnych o klauzuli „ściśle tajne”.
Poświadczenie bezpieczeństwa upoważniające do dostępu do informacji niejawnych
o wyższej klauzuli tajności uprawnia do dostępu do informacji niejawnych o niższej klauzuli
tajności, odpowiednio przez okresy także w odniesieniu do poświadczeń bezpieczeństwa organizacji międzynarodowych.
Poświadczenia bezpieczeństwa wydane w wyniku przeprowadzenia postępowań
sprawdzających przez AW, CBA, Biuro Ochrony Rządu, Policję, Służbę Więzienną, SWW, Straż Graniczną oraz Żandarmerię Wojskową, zachowują ważność wyłącznie w okresie pracy lub służby w organie, który przeprowadził postępowanie sprawdzające.
Organ prowadzący postępowanie sprawdzające odmawia wydania poświadczenia
bezpieczeństwa, jeżeli nie zostaną usunięte wątpliwości podlegające sprawdzeniu.
Organ prowadzący postępowanie sprawdzające odmawia wydania poświadczenia
bezpieczeństwa, jeżeli osoba sprawdzana została skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego, także popełnione za granicą, lub umyślne przestępstwo skarbowe, jeżeli czyn, za który nastąpiło skazanie, wywołuje wątpliwości podlegające sprawdzeniu.
Decyzja o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa powinna zawierać: podstawę prawną oraz uzasadnienie faktyczne i prawne; wskazanie wnioskodawcy postępowania sprawdzającego; określenie organu, który przeprowadził postępowanie sprawdzające; datę i miejsce wydania; imię, nazwisko i datę urodzenia osoby sprawdzanej; określenie rodzaju przeprowadzonego postępowania sprawdzającego, ze wskazaniem klauzuli informacji niejawnych, do których osoba sprawdzana miała mieć dostęp; stwierdzenie, że osoba sprawdzana nie daje rękojmi zachowania tajemnicy; imienną pieczęć i podpis upoważnionego funkcjonariusza ABW albo funkcjonariusza lub żołnierza SKW, albo pełnomocnika ochrony, który przeprowadził postępowanie sprawdzające; pouczenie o dopuszczalności i terminie wniesienia odwołania odpowiednio do Prezesa Rady Ministrów albo Szefa ABW lub Szefa SKW.
Uzasadnienie faktyczne w części zawierającej informacje niejawne podlega ochronie na zasadach określonych w niniejszej ustawie.
Po zakończeniu postępowania sprawdzającego z wynikiem negatywnym organ prowadzący postępowanie wydaje decyzję o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa i doręcza ją osobie sprawdzanej, zawiadamiając o tym wnioskodawcę oraz pełnomocnika ochrony.
Osoba uprawniona do obsady stanowiska jest obowiązana, niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa w zakresie dostępu do informacji niejawnych, uniemożliwić dostęp do informacji niejawnych osobie, której odmowa dotyczy.
Postępowanie sprawdzające wobec osoby, której odmówiono wydania poświadczenia bezpieczeństwa, można przeprowadzić najwcześniej po roku od daty doręczenia decyzji o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa.
Umorzenie postępowania sprawdzającego następuje w przypadku: śmierci osoby sprawdzanej; rezygnacji osoby sprawdzanej z ubiegania się o stanowisko albo zajmowania stanowiska lub wykonywania prac, związanych z dostępem do informacji niejawnych; odstąpienia przez kierownika jednostki organizacyjnej od zamiaru obsadzenia osoby sprawdzanej na stanowisku lub zlecenia jej prac, związanych z dostępem do informacji niejawnych; gdy postępowanie z innej przyczyny stało się bezprzedmiotowe.
O umorzeniu postępowania sprawdzającego organ je prowadzący zawiadamia wnioskodawcę, pełnomocnika ochrony oraz osobę sprawdzaną.
Na pisemny wniosek kierownika jednostki organizacyjnej lub osoby uprawnionej do obsady stanowiska, złożony co najmniej na 6 miesięcy przed upływem terminu ważności poświadczenia bezpieczeństwa, właściwy organ przeprowadza kolejne postępowanie sprawdzające. Do kolejnego postępowania sprawdzającego stosuje się przepisy ustawy odnoszące się do właściwego postępowania sprawdzającego. Kolejne postępowanie sprawdzające powinno być zakończone przed upływem terminu ważności poświadczenia bezpieczeństwa.
Jeżeli wobec osoby posiadającej ważne poświadczenie bezpieczeństwa, wydane przez ABW, SKW, AW lub SWW, zostanie skierowany wniosek o przeprowadzenie postępowania sprawdzającego w celu wydania poświadczenia bezpieczeństwa organizacji międzynarodowej, wypełnienie ankiety nie jest wymagane, a poświadczenie bezpieczeństwa organizacji międzynarodowej jest wydawane jedynie na okres ważności posiadanego przez tę osobę poświadczenia bezpieczeństwa.
W przypadku gdy o osobie, której wydano poświadczenie bezpieczeństwa, zostaną ujawnione nowe informacje wskazujące, że nie daje ona rękojmi zachowania tajemnicy, przeprowadza się kontrolne postępowanie sprawdzające. Osoba sprawdzana nie wypełnia nowej ankiety dla celów tego postępowania. Postępowanie przeprowadza organ właściwy do przeprowadzenia kolejnego postępowania sprawdzającego.
O zatrudnieniu na stanowisku, z którym może łączyć się dostęp do informacji niejawnych osoby przedstawiającej odpowiednie poświadczenie bezpieczeństwa, kierownik jednostki organizacyjnej informuje w terminie 7 dni organ, który wydał poświadczenie bezpieczeństwa, oraz odpowiednio ABW lub SKW.
Jeżeli z ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych wynika obowiązek dopuszczenia do informacji niejawnych obywateli obcych państw mających wykonywać w Rzeczypospolitej Polskiej pracę w interesie innego państwa lub organizacji międzynarodowej, postępowania sprawdzającego nie przeprowadza się.
Szefowie Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu lub Kancelarii Prezesa Rady Ministrów albo minister właściwy dla określonego działu administracji rządowej, Prezes Narodowego Banku Polskiego, Prezes Najwyższej Izby Kontroli lub kierownik urzędu centralnego, a w przypadku ich braku ABW albo SKW, mogą: w szczególnie uzasadnionych przypadkach wyrazić pisemną zgodę na jednorazowe udostępnienie określonych informacji niejawnych osobie nieposiadającej odpowiedniego poświadczenia bezpieczeństwa; wyrazić pisemną zgodę na udostępnienie informacji niejawnych o klauzuli „tajne” lub „ściśle tajne” osobie, wobec której wszczęto poszerzone postępowanie sprawdzające.
W stanach nadzwyczajnych Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej lub Prezes Rady Ministrów, każdy w swoim zakresie, może wyrazić zgodę na odstąpienie od przeprowadzenia postępowania sprawdzającego.
W przypadkach wymienionych powyżej kopię zgody na udostępnienie informacji niejawnych lub odstąpienie od przeprowadzenia postępowania sprawdzającego przekazuje się odpowiednio do ABW lub SKW. Obowiązek ten nie dotyczy służb i instytucji uprawnionych do przeprowadzania poszerzonych postępowań sprawdzających.
Zgodę na udostępnienie informacji niejawnych o klauzuli „poufne” osobie, wobec której wszczęto postępowanie sprawdzające, może wyrazić, w formie pisemnej, kierownik jednostki organizacyjnej, w której ta osoba jest zatrudniona, pełni służbę lub wykonuje czynności zlecone.
Postępowania sprawdzającego nie przeprowadza się wobec: 1) Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz osoby wybranej na ten urząd; 2) Marszałka Sejmu; 3) Marszałka Senatu; 4) Prezesa Rady Ministrów; 5) członka Rady Ministrów; 6) Prezesa Narodowego Banku Polskiego; 7) Prezesa Najwyższej Izby Kontroli; 8) Rzecznika Praw Obywatelskich; 9) Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych; 10) członka Rady Polityki Pieniężnej; 11) członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji; 12) Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; 13) Szefa Kancelarii: Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmu, Senatu i Prezesa Rady Ministrów;
14) posła i senatora; 15) sędziego sądu powszechnego i sądu wojskowego, Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego, a także Trybunału Stanu i Trybunału Konstytucyjnego, ławnika sądu powszechnego i ławnika sądu wojskowego oraz prokuratora i asesora prokuratury pełniącego czynności prokuratorskie.
W stosunku do osób zajmujących lub kandydujących na stanowiska albo pełniących funkcje, o których mowa w pkt 5-15, ubiegających się o dostęp do informacji niejawnych organizacji międzynarodowych lub o dostęp, który ma wynikać z umowy międzynarodowej zawartej przez Rzeczpospolitą Polską, ABW albo SKW, przeprowadzają poszerzone postępowanie sprawdzające. Z wnioskiem o przeprowadzenie tego postępowania występuje osoba uprawniona do powołania na to stanowisko lub Marszałek Sejmu w stosunku do posłów lub jeżeli do powołania jest uprawniony Sejm albo Marszałek Senatu w stosunku do senatorów lub jeżeli do powołania jest uprawniony Senat.
W stosunku do kandydatów na stanowiska, o których mowa w pkt 6-13, oraz wobec posłów lub senatorów, których obowiązki poselskie bądź senatorskie wymagają dostępu do informacji niejawnych o klauzuli „ściśle tajne”, ABW przeprowadza poszerzone postępowanie sprawdzające. Z wnioskiem o przeprowadzenie tego postępowania występuje osoba uprawniona do powołania na to stanowisko lub Marszałek Sejmu w stosunku do posłów lub jeżeli do powołania jest uprawniony Sejm albo Marszałek Senatu w stosunku do senatorów lub jeżeli do powołania jest uprawniony Senat.
W przypadku zakończenia postępowania sprawdzającego prowadzonego na wniosek Marszałka Sejmu albo Marszałka Senatu decyzją o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa, Prezes Rady Ministrów przedstawia informację o powodach tej decyzji odpowiednio Marszałkowi Sejmu lub Marszałkowi Senatu.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Prezes Rady Ministrów oraz Marszałek Sejmu i Marszałek Senatu zapoznają się z przepisami o ochronie informacji niejawnych i składają oświadczenie o znajomości tych przepisów. Oświadczenie przechowuje się odpowiednio w Kancelariach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Rady Ministrów, Sejmu albo Senatu.
30. Postępowanie kontrolne (zakres, przebieg, skutki),
ZAKRES Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy kontrolne postępowanie sprawdzające jest przeprowadzane, w przypadku gdy o osobie, która posiada ważne poświadczenie bezpieczeństwa, zostaną ujawnione nowe informacje wskazujące, że nie daje ona rękojmi zachowania tajemnicy. W celu weryfikacji informacji, wskazujących czy osoba daje rękojmię zachowania tajemnicy, przeprowadzane są niezbędne czynności sprawdzające.
PRZEBIEG Kontrolne postępowanie sprawdzające przeprowadza organ właściwy do przeprowadzenia kolejnego postępowania sprawdzającego. Podkreślenia wymaga, iż właściwość organu oceniana jest na chwilę wszczęcia postępowania kontrolnego, więc niekoniecznie musi to być zawsze podmiot, który wydał poświadczenie bezpieczeństwa, ale może to być przykładowo pełnomocnik ochrony jednostki organizacyjnej, w której aktualnie jest zatrudniona osoba sprawdzana. Zgodnie jednak z art. 33 ust. 3 ustawy w przypadkach uzasadnionych względami bezpieczeństwa państwa, postępowanie kontrolne może zostać przeprowadzone przez ABW.
Procedura kontrolna prowadzona jest na podstawie przepisów odnoszących się do właściwego postępowania sprawdzającego z pominięciem: obowiązku wypełnienia nowej ankiety bezpieczeństwa osobowego przez osobę sprawdzaną, uzyskania pisemnego polecenia przeprowadzenia postępowania lub wniosku o wszczęcie postępowania.
O wszczęciu kontrolnego postępowania sprawdzającego organ przeprowadzający kontrolne postępowanie sprawdzające zawiadamia kierownika jednostki organizacyjnej lub osobę upoważnioną do obsady stanowiska, pełnomocnika ochrony (gdy postępowanie realizuje ABW) oraz osobę sprawdzaną.
Po otrzymaniu zawiadomienia kierownik jednostki organizacyjnej lub osoba upoważniona do obsady stanowiska uniemożliwia osobie sprawdzanej dostęp do informacji niejawnych.
W kontrolnym postępowaniu sprawdzającym obligatoryjnymi czynnościami sprawdzającymi są tylko te czynności, które służą dokonaniu ostatecznej oceny dawania rękojmi zachowania tajemnicy. Mogą to być zarówno czynności obligatoryjne, jak i czynności fakultatywne właściwych postępowań sprawdzających. Muszą one być rzetelnie udokumentowane i prowadzone zgodnie z zasadami bezstronności, obiektywizmu i wykazania najwyższej staranności. Dokumentację tych czynności dołącza się do akt postępowania sprawdzającego. Wszystkie czynności przeprowadzone w toku kontrolnych postępowań sprawdzających powinny być zakończone przed upływem 6 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach niezakończenie kontrolnego postępowania sprawdzającego w terminie powoduje, że możliwym staje się jednorazowe jego przedłużenie o kolejne 6 miesięcy.
Art. 33 ust. 11 pkt 3 ustawy wskazuje, że gdy kontrolne postępowanie sprawdzające nie zostanie zakończone przed upływem 12 miesięcy od dnia jego wszczęcia, to kończy się ono decyzją o umorzeniu postępowania.
SKUTKI: Kontrolne postępowanie sprawdzające kończy się: wydaniem decyzji o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa, poinformowaniem kierownika jednostki organizacyjnej lub osoby upoważnionej do obsady stanowiska, pełnomocnika ochrony oraz osoby sprawdzanej o braku zastrzeżeń w stosunku do osoby, którą objęto postępowaniem kontrolnym, z jednoczesnym potwierdzeniem jej dalszej zdolności do zachowania tajemnicy w zakresie określonym w posiadanym przez nią poświadczeniu, wydaniem decyzji o umorzeniu postępowania w przypadku, gdy nie zostanie ono zakończone przed upływem 12 miesięcy.
!!! wszczęcie kontrolnego postępowania sprawdzającego wobec konkretnej osoby skutkuje dla niej brakiem dostępu do informacji niejawnych (art. 33 ust. 7)
31. Postępowanie odwoławcze
1. Odwołanie do Prezesa Rady Ministrów, nie wymaga uzasadnienia i przysługuje osobie sprawdzanej od: - decyzji o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa, - decyzji o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa, - decyzji o umorzeniu postępowania sprawdzającego lub kontrolnego postępowania sprawdzającego, - decyzji wydanej przez podmiot, o którym mowa w art. 23 ust. 2 i 5.
Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji osobie sprawdzanej, za pośrednictwem podmiotu, który przeprowadził postępowanie sprawdzające lub kontrolne postępowanie sprawdzające. Podmiot ten zobowiązany jest przesłać odwołanie wraz z aktami postępowania sprawdzającego lub kontrolnego postępowania sprawdzającego Prezesowi Rady Ministrów w terminie 14 dni od dnia, w którym otrzymał odwołanie.
Rozpatrzenie odwołania powinno nastąpić nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia jego otrzymania. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji.
Prezes Rady Ministrów stwierdza, w drodze postanowienia (które jest ostateczne): - niedopuszczalność odwołania, - uchybienie terminowi do wniesienia odwołania.
Prezes Rady Ministrów może na żądanie osoby sprawdzanej lub z urzędu zlecić właściwemu podmiotowi przeprowadzenie dodatkowych czynności, w tym specjalistycznych badań w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w postępowaniu sprawdzającym lub kontrolnym postępowaniu sprawdzającym; badania te powinny być wykonane przez innego specjalistę niż badania przeprowadzone w ramach postępowania sprawdzającego zakończonego wydaniem decyzji, od której odwołanie jest rozpatrywane.
Prezes Rady Ministrów wydaje decyzję, w której: - utrzymuje w mocy decyzję podmiotu, który przeprowadził postępowanie sprawdzające lub kontrolne postępowanie sprawdzające, - uchyla decyzję podmiotu, który przeprowadził kontrolne postępowanie sprawdzające zakończone cofnięciem poświadczenia bezpieczeństwa, - uchyla decyzję podmiotu, który przeprowadził postępowanie sprawdzające i nakazuje mu wydanie poświadczenia bezpieczeństwa, - uchyla decyzję podmiotu, który przeprowadził postępowanie sprawdzające lub kontrolne postępowanie sprawdzające i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia, - stwierdza nieważność decyzji podmiotu, który przeprowadził postępowanie sprawdzające lub kontrolne postępowanie sprawdzające.
Po wydaniu decyzji lub postanowienia Prezes Rady Ministrów niezwłocznie zwraca właściwemu podmiotowi akta postępowania sprawdzającego lub kontrolnego postępowania sprawdzającego. Decyzje i postanowienia doręcza się na piśmie osobie sprawdzanej i właściwemu podmiotowi.
2. Odwołanie odpowiednio do Szefa ABW lub Szefa SKW służy osobie sprawdzanej od wydanej przez pełnomocnika ochrony decyzji o: - odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa, o - cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa albo o - umorzeniu postępowania sprawdzającego lub kontrolnego postępowania sprawdzającego,
Do postępowania odwoławczego prowadzonego przed Szefem ABW lub Szefem SKW stosuje się odpowiednio przepisy ustawy dotyczące postępowania odwoławczego prowadzonego przed Prezesem Rady Ministrów, z zastrzeżeniem, że odwołanie to składa się za pośrednictwem pełnomocnika ochrony, który przeprowadził postępowanie sprawdzające lub kontrolne postępowanie sprawdzające.
POSTĘPOWANIE SKARGOWE
Osobie sprawdzanej przysługuje skarga do sądu administracyjnego na decyzję lub postanowienie organu odwoławczego w terminie 30 dni od dnia doręczenia. Sąd administracyjny rozpatruje skargę na posiedzeniu niejawnym. Odpis sentencji wyroku z uzasadnieniem doręcza się tylko właściwemu organowi odwoławczemu. Skarżącemu oraz osobie uprawnionej do obsady stanowiska doręcza się odpis wyroku.
32 Wznowienie postępowania
W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli: -dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe -decyzja wydana została w wyniku przestępstwa -decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu stosownie -strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu -wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane organowi, który wydał decyzję-decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu -zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji -decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione-gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na żądanie strony. Podanie o wznowienie postępowania wnosi się do organu administracji publicznej, który wydał w sprawie decyzję w pierwszej instancji, w terminie jednego miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania.Wznowienie postępowania oraz odmowa wznowienia postępowania następują w drodze postanowienia
Art. 39. 1. Prezes Rady Ministrów, pełnomocnicy ochrony lub podmioty wymienione w art. 23 ust. 2 i 5 wznawiają postępowanie sprawdzające lub kontrolne postępowanie sprawdzające, zakończone decyzją ostateczną, odpowiednio o odmowie wydania albo o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa, jeżeli decyzja została wydana wyłącznie w związku z przedstawieniem osobie sprawdzanej zarzutu popełnienia przestępstwa, postawieniem jej w stan oskarżenia lub skazaniem za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, a postępowanie karne zostało następnie umorzone lub zakończone uniewinnieniem osoby sprawdzanej. 2. Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na wniosek osoby sprawdzanej. 3. Wniosek o wznowienie postępowania wnosi się do podmiotu, który wydał w sprawie decyzję w pierwszej instancji, w terminie 30 dni od dnia, w którym osoba sprawdzana dowiedziała się o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania. 4. Rozpatrzenie wniosku powinno nastąpić nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia jego otrzymania. 5. Podmiot właściwy do wznowienia postępowania stwierdza, w drodze postanowienia, uchybienie terminowi do złożenia wniosku o wznowienie postępowania. 6. Postanowienie, o którym mowa w ust. 5, jest ostateczne i powinno zawierać: 1) oznaczenie podmiotu; 2) datę wydania; 3) oznaczenie osoby sprawdzanej; 4) powołanie podstawy prawnej; 5) rozstrzygnięcie oraz uzasadnienie faktyczne i prawne; 6) pouczenie o dopuszczalności i terminie wniesienia skargi do sądu administracyjnego; 7) podpis, z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do jego wydania. 7. Wznowienie postępowania następuje w drodze postanowienia. 8. Postanowienie stanowi podstawę do przeprowadzenia przez właściwy podmiot postępowania co do przyczyn wznowienia oraz rozstrzygnięcia co do istoty sprawy. 9. Odmowa wznowienia postępowania następuje w drodze decyzji.
Art. 40. Organ albo podmiot, o którym mowa w art. 39 ust. 1, po przeprowadzeniu postępowania określonego w art. 39 ust. 8 wydaje decyzję, w której: 1) odmawia uchylenia decyzji o odmowie wydania lub o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa, jeżeli stwierdzi brak podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 39 ust. 1; 2) odmawia uchylenia decyzji o utrzymaniu w mocy decyzji o odmowie wydania lub o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa, jeżeli stwierdzi brak podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 39 ust. 1; 3) uchyla decyzję o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa, jeżeli stwierdzi istnienie podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 39 ust. 1, i wydaje nową decyzję rozstrzygającą o istocie sprawy; 4) uchyla decyzję o utrzymaniu w mocy decyzji o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa oraz poprzedzającą ją decyzję o odmowie wydania poświadczenia, jeżeli stwierdzi istnienie podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 39 ust. 1, i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia; 5) uchyla decyzję o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa, jeżeli stwierdzi istnienie podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 39 ust. 1;
6) uchyla decyzję o utrzymaniu w mocy decyzji o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa oraz poprzedzającą ją decyzję o cofnięciu poświadczenia bezpieczeństwa, jeżeli stwierdzi istnienie podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 39 ust. 1.
Art. 41. 1. Od decyzji o odmowie wznowienia postępowania, o którym mowa w art. 23 ust. 2—5, oraz od decyzji o odmowie uchylenia decyzji wydanej w wyniku postępowania, o którym mowa w art. 23 ust. 2—5, osobie sprawdzanej przysługuje odwołanie do Prezesa Rady Ministrów. 2. Od decyzji pełnomocnika ochrony o odmowie wznowienia postępowania, o którym mowa w art. 23 ust. 1 i art. 60 ust. 2, oraz od decyzji pełnomocnika ochrony o odmowie uchylenia decyzji wydanej w wyniku postępowania, o którym mowa w art. 23 ust. 1 i art. 60 ust. 2, osobie sprawdzanej przysługuje odwołanie odpowiednio do Szefa ABW lub Szefa SKW. 3. Od decyzji Prezesa Rady Ministrów o odmowie wznowienia postępowania, o którym mowa w art. 35, oraz od decyzji Prezesa Rady Ministrów o odmowie uchylenia decyzji wydanej w wyniku postępowania, o którym mowa w art. 35, nie służy odwołanie, jednakże osoba sprawdzana niezadowolona z decyzji może zwrócić się do Prezesa Rady Ministrów z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. 4. Od decyzji Szefa ABW albo Szefa SKW o odmowie wznowienia postępowania, o którym mowa w art. 37, oraz od decyzji Szefa ABW albo Szefa SKW o odmowie uchylenia decyzji wydanej w wyniku postępowania, o którym mowa w art. 37, nie służy odwołanie, jednakże osoba sprawdzana niezadowolona z decyzji może zwrócić się odpowiednio do Szefa ABW albo Szefa SKW z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.
33. Informacje chronione w wybranych przepisach (np. tajemnica zawodowa, bankowa, statystyczna)
Tajemnica bankowa Tajemnicę bankową można definiować jako wynikający z Prawa bankowego zakaz ujawniania określonej informacji lub jako samą tę informację, której powinność nieujawniania dotyczy. W doktrynie prawniczej uregulowanie tajemnicy bankowej zawarte w przepisach opisuje się jako szczególny przypadek ochrony praw osobistych. Zakaz ujawniania informacji stanowiących tajemnicę bankową obowiązuje trzy kategorie podmiotów: -bank, -osoby zatrudnione w banku -osoby, za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe. Beneficjent tajemnicy bankowej - jest to osoba, której dotyczą informacje objęte tajemnicą.
Informacje objęte tajemnicą bankową, to wszystkie informacje dotyczące czynności bankowej uzyskane w czasie negocjacji, w trakcie zawierania i realizacji umowy, na podstawie której bank tę czynność wykonuje. (nie są chronione tajemnicą bankową informacje, które zostały powierzone bankowi w ramach szeroko pojmowanych rozmów intencyjnych, tzn. rozmów, które nie są "zawieraniem umowy").
Terminem początkowym obowiązywania zakazu ujawniania informacji objętej tajemnicą jest chwila, w której bankowi, osobie zatrudnionej w banku lub osobie, za której pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe, zostanie powierzona jakakolwiek informacja dotycząca czynności bankowej.
Wyłączenia: Obowiązek zachowania tajemnicy bankowej nie dotyczy m.in. przypadków w których: - bez ujawnienia informacji objętej tajemnicą bankową - ze względu na istotę i charakter czynności bankowej lub obowiązujące przepisy - nie jest możliwe należyte wykonanie umowy, na podstawie której jest wykonywana ta czynność bankowa, lub należyte wykonanie czynności pozostających w związku z zawarciem i wykonaniem tej umowy, - następuje ujawnienie informacji objętych tajemnicą bankową przedsiębiorcom lub przedsiębiorcom zagranicznym: a) którym bank, powierzył wykonywanie, stale lub okresowo, czynności związanych z działalnością bankową, b) którym powierzono wykonywanie czynności w zakresie niezbędnym do należytego wykonywania tych czynności, - następuje udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową adwokatom lub radcom prawnym w związku ze świadczeniem przez nich pomocy prawnej na rzecz banku, - udzielenie informacji objętych tajemnicą bankową jest niezbędne do zawarcia i wykonywania umów sprzedaży wierzytelności zaklasyfikowanych zgodnie z odrębnymi przepisami do kategorii straconych, - udzielenie informacji innym bankom, instytucjom kredytowym lub instytucjom finansowym należącym do tego samego holdingu finansowego jest niezbędne do należytego wykonywania, określonych w przepisach prawa, obowiązków w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. -banku nie obowiązuje zachowanie tajemnicy bankowej wobec osoby, której dotyczą informacje objęte tajemnicą. Osobom trzecim informacje te mogą być ujawnione, z zastrzeżeniem wyłącznie gdy osoba, której informacje te dotyczą, na piśmie upoważni bank do przekazania określonych informacji wskazanej przez siebie osobie lub jednostce organizacyjnej.
- bank, osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe, są obowiązane zachować w tajemnicy informacje dotyczące udzielania Policji informacji na zasadach określonych w Ustawie o Policji. - podmioty oraz osoby w nich zatrudnione, którym, udzielono lub ujawniono informacje objęte tajemnicą bankową, mogą wykorzystać te informacje wyłącznie w celu zawarcia i wykonania umów (stosuje się odpowiednio do adwokatów i radców pr., którym udzielono informacji objętych tajemnicą bankową w związku ze świadczeniem przez nich pomocy prawnej na rzecz banku).
Tajemnica zawodowa Polski system prawny nie zawiera definicji tajemnicy zawodowej ani definicji tajemnicy w ogóle i ogranicza się do zdefiniowania tylko niektórych, relewantnych prawnie sekretów, w szczególności tajemnicy państwowej i służbowej. Tajemnica zawodowa to tajemnica związana z wykonywaniem określonego zawodu (czynności zawodowych) Tajemnica zawodowa może mieć za przedmiot dwa rodzaje wiadomości. Pierwszy to wiadomości dotyczące prywatnego życia jednostki, czyli tajemnica prywatna. Druga kategoria to wiadomości niezwiązane z jednostką korzystającą z usługi zawodowej, lecz łączące się z wykonywaniem danego zawodu lub jego organizacją (np. tajniki świadczenia usług zawodowych, wiadomości dotyczące wewnętrznego życia organizacji zawodowych).
Zakres przedmiotowy tajemnicy zawodowej wyznacza kryterium o charakterze formalnym, a mianowicie związek faktu uzyskania wiadomości z wykonywaniem zawodu.
Zakres podmiotowy: przedstawiciel zawodu, który w związku z wykonywanymi czynnościami zawodowymi posiadł określone informacje ( aczkolwiek nie zawsze będzie się to odnosiło tylko do tej osoby, do której klient zwrócił się z prośbą o profesjonalną pomoc - tajemnica wiąże także innych przedstawicieli zawodu, którzy od depozytariusza sekretu uzyskali wiadomości niejawne w związku z ich czynnościami zawodowymi, np. w ramach konsultacji.).
Obecnie w polskim prawie obowiązują dziesiątki norm ustanawiających obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej m. in. w ust. Prawo o adwokaturze, ustawa o radcach prawnych, Prawo prasowe, ustawa o izbach aptekarskich.
Regulacja w procesie karnym: -Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodu lub funkcji mogą odmówić zeznań co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek, chyba że sąd lub prokurator zwolni te osoby od obowiązku zachowania tajemnicy, jeżeli ustawy szczególne nie stanowią inaczej. -Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy notarialnej, adwokackiej, radcy prawnego, doradcy podatkowego, lekarskiej lub dziennikarskiej mogą być przesłuchiwane co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu.
Tajemnica statystyczna Art. 10 Ustawy o Statystyce Publicznej Zbierane i gromadzone w badaniach statystycznych statystyki publicznej dane indywidualne i dane osobowe są poufne i podlegają szczególnej ochronie; dane te mogą być wykorzystywane wyłącznie do opracowań, zestawień i analiz statystycznych oraz do tworzenia przez służby statystyki publicznej operatu do badań statystycznych prowadzonych przez te służby; udostępnianie lub wykorzystywanie danych indywidualnych i danych osobowych dla innych niż podane celów jest zabronione (tajemnica statystyczna).
Cechy informacji w administracji: możliwość weryfikowania, brak możliwości unieważnienia, możliwość zmiany przekazu
Formy dostępu do info pub: BIP, wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy pub z wyborów powsz, w drodze wyłożenia, wywieszenia info- informatyk (forma fakultatywna), na indywidualny wniosek osoby żądającej udost info
Cechy charakterystyczne BIP: powszechna dostępność str, urzędowy charakter, ujednolicona struktura str, prowadzona w formie bazy danych, zakaz umieszczania w BIP reklam
Zakres treści w BIP: minimalny w formie katalogu, max- każda info publiczna