Geologia dynamiczna

1.Teoria zakłada istnienie w strukturze ziemskiej, kilkunastu odrębnych płyt litosfery, które rozdzielone są strefami o wzmożonej aktywności sejsmicznej. Te sztywne segmenty nie znajdują się w bezruchu, lecz zmieniają swe wzajemne położenie, przesuwając się po leżących głębiej, bardziej plastycznych skałach astenosfery.
Płyty tektonicznych jest ok. 20 - dziewięć dużych i ok. tuzina małych. Kontynenty są osadzone na płytach co powoduje ich nieustanne przemieszczanie. W niektórych miejscach zwanych strefami dywergencji, rozstępują się, w innych - zwanych strefami konwergencji, napierają na siebie, co powoduje wygięcie ich krawędzi lub wtłoczenie jednej z nich w głąb Ziemi.W nielicznych miejscach ześlizgują się jedna po drugiej. Niesłychana siła potrzebna do poruszania tych płyt powoduje trzęsienia ziemi i powstawanie wulkanów.

CIEKAWOSTKI
Teoria została opracowana na podstawie historii Ziemi. Podobno niegdyś wszystkie kontynenty były połączone tworząc jeden ląd (Pangea) i jeden wielki ocean(Patalassa). Przez nieustanne ruchy płyt tektonicznych kontynenty oddzielily sie tworząc nowe oddzielne lądy i oceany. 200 milonów lat temu ziemia podzieliła się na 2 kontynenty. Na połnocy była Laurazja (Ameryka Płn., Europa, Azja), natomiast na południu Gondawa (AmerykA płd., Antarkdyda, Afryka, Australia i Indie). 135 milionów lat temu większość kontynentów rozdzieliła się. Ameryka płn i Europa rozdzieliły się dopiero przed 40 milionami lat.

2. W strefie ryftu (spreadingu) płyty odchodzą od siebie i tworzą grzbiety oceaniczne, a w strefie subdukcji jedna płyta nasuwa się pod drugą tworząc rowy oceaniczne.

3.Są to procesy których źródłem są siły wewnętrzne-naprężenia w skorupie ziemskiej wywołane konwekcyjnymi ruchami magmy lub inne siły wewnętrzne.

1. trzęsienie ziemi- (będące nagłym przemieszczeniem pionowym i poziomym w obrębie skorupy ziemskiej )

• tektoniczne(spowodowane przesuwane się skał wzdłuż uskoków związane najczęściej z ruchami górotwórczymi

• wulkaniczne (wywołane wybuchami wulkanów )

• zapadliskowe( powstające w skutek odrywania się dużych mas skalnych zawalenia się podziemnych jaskiń, wyrobisk

1. Plutonizm- przemieszczanie się magmy w podłożu skorupy ziemskiej oraz jej intrudowanie w skorupę

2. Wulkanizm- wydobywanie się magmy i materiału piroklastycznego na powierzchnię ziemi

3. Ruchy górotwórcze- objawiają się spiętrzeniem mas skalnych-góry fałdowe albo pionowym przemieszczaniem- góry zrębowe

ZAPIS W SKORUPIE ZIEMSKIEJ

• dyskordancja(nieciągłość) tektoniczna ( powstaje w wyniku ruchów tektonicznych w skutek ukośnego ustawiania warstw starszych a następnie przykrycia ich osadzającymi się poziomo osadami młodszymi) - odstępstwo od II osadzania się warstw skalnych.

• Dyskordancja erozyjna- ( spowodowana jest przerwa w sedymentacji osadów, podczas której górne partie skał ulegają erozji

• Dyslokacja ciągła- fałdy(w wyniku działania sił stycznych do powierzchni ziemi powstają deformacje tektoniczne polegające na plastycznym wygięciu warstw skalnych bez przerywania ich ciągłości, wygięcie to nazywamy fałdami

Dyslokacja nieciągła- uskoki(siły poziome działające w okresie górotwórczym na obszary zupełnie sztywne nie poddające się plastycznym odkształceniom(kralogen) powodują pęknięcia w skorupie ziemskiej oraz pionowe i poziome przesunięcia mas skalnych z przerwaniem ich ciągłości

4.Są to procesy niszczące i twórcze związane z .............................

a) wietrzenie(pod wpływem niszczącego działania słońca, powietrza, wody i biosfery na skały następuje wietrzenie czyli rozpadanie się litych bloków skalnych i tworzenie się okruchów skalnych)

• Fizyczne -zmiany termiczne w skałach- nagrzewanie, obniżanie temp

• Chemiczne -pod wpływem wody z rozpuszczonym w niej dwutlenkiem węgla i tlenu

B) erozja( mechaniczne niszczenie skał połączone z usuwaniem odspojonego materiału)

• rzeczna-polega na podcinaniu i podmywaniu brzegów koryta przez płynąca wodę

• morska-polega na niszczącym działaniu fal

• lodowcowa-polega na żłobieniu podłoża przez posuwające się wielkie masy lodowca

• eoliczna-zależnie od siły wiatru materiał bywa odrywany, przesuwany, toczony i unoszony

c) transport i kumulacja- materiał będący produktem wietrzenia skał może pozostać na miejscu, może zsuwać się, być przenoszony przez wodę, wiatr, lodowce.

Transport i kumulacja zależy od energii kinetycznej wody proporcjonalnej do masy wody n oraz prędkości V zależnej od spadku E=mV² /2

-rzeczna- transport i akumulacja zależy od energii kinetycznej wody proporcjonalnej do masy wody n oraz prędkości V zależnej od spadku E=mV /2

-lodowcowa-powoduje niszczenie powierzchni skalnej na drodze swego ruchu i transportuje różnorodny materiał

5.By dekalcytacja zaistniała woda musi być silnie nasycona CO₂

CaCO₃+CO₂+H₂O=Ca(HCO₃)₂

6. Stopień geotermiczny jest to liczba metrów o jaką należy się posunąć w głąb ziemi aby temp wzrosła o 1 st celcjusza. Stopień geoterm waha się od kilku do stukilkudziesięciu metrów, przeciętnie 33m, w Polsce od 30 do 40 m


Mineralogia

1. Skala twardości minerałów ( wg. Mosha ):

1 - Talk - rysuje się paznokciem

2 - Gips - rysuje się paznokciem

3 - Kalcyt - ostrzem noża

4 - Fluoryt - ostrzem noża

5 - Apatyt - ostrzem noża

6 - Ortoklaz - rysuje szkło

7 - Kwarc - rysuje szkło

8 - Topaz - przecina szkło

9 - Korund - przecina szkło

10- Diament - przecina szkło

2. Systematyka chemiczna

Minerały są naturalnymi związkami chemicznymi. Większość minerałów ma pochodzenie nieorganiczne, są jednak również związki zawdzięczające swe pochodzenie organizmom żywym. Znamy ponad 3000 minerałów; najpowszechniejszymi są minerały zawierające krzem. W największych ilościach występują w skorupie ziemskiej minerały skałotwórcze: kwarc, skalenie, amfibole, miki, oliwiny i kalcyt. Tworzą one skały, które mogą być zbudowane z wielu różnych minerałów (granit, bazalt) lub z wielu osobników jednego minerału (wapień, dolomit). W porównaniu z minerałami skałotwórczymi inne występują stosunkowo rzadko.

Minerał -jednorodny pod względem składu i właściwości fizycznych, najmniejszy naturalny składnik litosfery. Ze względu na skład chemiczny minerały dzielimy na:

• pierwiastki (Złoto rodzime Au; Srebro rodzime Ag)

• siarczki (Piryt FeS₂)

• tlenki i wodorotlenki (Kwarc SiO₂)

• związki koloidowe

• sole kwasów tlenowych (Kalcyt CaCO₃)

• węglowce (Bursztyn C₁₀H₁₆O)

3. Schemat budowy tetraedru

TETRAEDR ( w sieci krystalicznej krzemianów i glinokrzemianów ) - czworościan foremny - ściśle ułożone obok siebie 4 aniony tlenu oraz zawarty między nimi kation krzemu (Si)

5.Kwarc - minerał, skała magmowa, dwutlenek krzemu SiO₂ z grupy tlenków i wodorotlenków. Barwa szara i biała lub bezbarwna (kryształ górski) o szklistym połysku, twardość 7, układ trygonalny (ostrosłup z piramidką). Krystalizuje z magmy.

Kwarcyt - skała metamorficzna lub osadowa, przeobrażona z wyższego osadu w zwięzłą skałę lub skałę metamorficzną po krystalizacji piaskowca. Składa się z pozaziębianych ziaren kwarcu oraz domieszek np. skaleni i innych skał metamorficznych. Występuje w osadach z paleozoiku.

Kalcyt - minerał, węglan wapnia CaCO₃ z grupy soli kwasów tlenowych - węglowych. Barwa biało-żółta z odcieniami i zabarwieniem zieleni i brązu, rysa jaśniejsza od minerału, twardość 3, układ krystalograficzny - trygonalny, krystalizuje w roztworach wodnych w skałach osadowych. Jest składnikiem skał wapiennych i marmurów, wykorzystywany w przemyśle optycznym.

6. kwarc SiO₂

• magnetyt Fe₃O₄

• hematyt Fe₂O₃

• limonit Fe₂O₃xnH₂O

PIERWIASTKI: Złoto Au; Srebro Ag; Diament C:

SIARCZKI: Piryt FeS₂; Galenit PbS; Sfaleryt ZnS

TLENKI I WODOROTLENKI: Kwarc SiO₂; Magnetyt Fe₃O₄; Hematyt Fe₂O₃

CHLOROWCE: Sól kamienna NaCl; Sylwin KCl;

SOLE KW. TLENOWYCH: Kalcyt CaCO₃; Magnezyt MgCO₃; Anhydryt CaSO₄*2H₂O; Saletra sodowa NaNO₃; Beryl B₃Al₂[Si₆O₁₈];

WĘGLOWCE: Bursztyn C₁₀H₁₆O; Asfalt

Petrografia

1.


4.Struktura skał magmowych

a) struktura fanerokrystaliczna (jawnokrystaliczna)

-równoziarniste- gruboziarniste (>5mm), średnioziarniste (2-5 mm), drobnoziarniste (<2 mm)

- nierównoziarniste -porfirowe (duże kryształy w drobnym zbitym tle), jawnokrystaliczne- porfirowe

b) struktury porfirowe (duże kryształy w cieście skalnym)

c) struktury afanitowe (niewidoczne -krystaliczne)

Podział ze względu na stopień krystaliczny

1. holokrystalicze

1. hipokrystaliczne

szkliste (niekrystaliczne)

5. Struktury skał metamorficznych

Struktury te nazywamy blastycznymi lub krystoblastycznym

STRUKTURY

a) Blastyczne

- drobne

-średnie

- Grube

b) homeoblastyczne- gdy blasty są jednakowej wielkości

c) heteroblastyczne- gdy blasty są niejednakowej wielkości

d) Porfiroblastyczne- jeden minerał tworzy blasty dużo większe od pozostałych

ZE WZGLĘDU NA PRZEKRÓJ

1. struktury granoblastyczne- blasty mają pokrój izomeryczny

1. struktury ............- blasty mają pokrój płytkowy

struktury

6.Rodzaje i czynniki metamorfizmu

METAMORFIZM- zespół procesów prowadzących do zmian struktury i składu mineralnego skał zachodzących w warunkach podwyższonej temperatury (T) i ciśnienia (P)

GRANICE METAMORFIZMU

--Dolna-DIAGENEZA (około 200^oC i 2 kbar) W miejscach starych pojawiają się nowe.

--Górna- ultrametamorfizm- proces, który prowadzi do powstania dużej ilości stopu w wyniku selektywnego wytapiana składników (około 600^oC-700^oC)

RODZAJE METAMORFIZMU

a) regionalny- przebiega pod wpływem podwyższonego ciśnienia i temperatury. Wzrost temperatury i ciśnienia jest mniej więcej proporcjonalny

b) kontaktowy- zachodzi na niewielkim obszarze pod wpływem działania wysokiej temperatury na kontakcie z ciałami intruzyjnymi (ciśnienie nie przekracza zwykle 2kbar)

c) wysokich ciśnień- przeobrażenia zachodzące w skałach pod wpływem bardzo wysokich ciśnień (rzędu 7-30kbar) i niskich temperatur

d) progresywny- proces przeobrażenia skał pod wpływem działania coraz wyższych temperatur i ciśnień

e) regresywny- proces przeobrażenia skał pod wpływem działania coraz niższych temperatur i ciśnień

f) izochemiczny- zachodzi bez zmian składu chemicznego, co wskazuje na przeobrażenie w układzie zamkniętym

g) allochemicznym- polega na wymianie substancji chemicznych podczas przeobrażeń, wprowadzeniu jednych a usunięciu innych składników

h) kinetyczny???

CZYNNKI METAMORFIZMU

a) temperatura- efektem podwyższenia temperatury jest rekrystalizacja minerałów oraz szkliw, likwidacja koloidów, dehydratacja, dehydroksylacja, dysocjacja termiczna węglanów. Procesy te powodują uwolnienie CO₂ i H₂O

Wzrasta wraz z głębokością -gradient geotermiczny

b) Ciśnienie- powoduje ono zagęszczenie materii skalnej oraz zmniejszenie objętości minerałów

c) rozpuszczalnik- skały ulegające procesom metamorficznym zawierają zwykle niewielką ilość fluidów ( wody i rozpuszczonych w niej substancji głównie CO₂) która znajduje się pomiędzy ziarnami mineralnymi tworząc drobną otoczkę. Kiedy temp metamorfizmu osiąga 600^oC niektóre skały zaczynają się topić. Obecność fluidów ułatwia metamorfizm

d) czas

7. Podaj różnice pomiędzy glinami „czerwonymi” i glinami „szarymi”

GLINA CZERWONA- są to gliny zwałowe (bałtyckie) ich atutem jest silne spłaszczanie. Zawierają pewna ilość węglanu wapnia, uwodnionych tlenków żelaza oraz miejscami dużo domieszki piasków, żwirów. Glina ta jest osadem wytworzonym przez działalność lodowców, dobrze rozpuszczalna.

GLINA SZARA- jest to glina starsza od czerwonej, nierozpuszczalna dla wody, jest gliną zlodowacenia środkowo-polskiego, powstaje w wyniku topnienia lodowców.

8. Podaj różnice między iłami warwowymi i iłami poznańskimi

IŁ WARWOWY ( wstęgowy)

• ił czwartorzędny

• charakteryzują się występowaniem warstewek pylastych i ilastych (często o grubości kilku mm-do kilku cm), piasków

• zawartość frakcji pylastej nie wiele większa od 30%

• są osadem zastoiskowych jezior przylodowcowych

IŁ POZNAŃSKI (pstry)

• ił trzeciorzędowy

• barwa szaroniebieska lub szarozielona

• po zwietrzeniu- charakterystyczne brunatne plamy (utlenienie rozproszonego pirytu)

• wyschnięty jest twardy, namakając pęcznieje i staje się plastyczny

• mniej więcej równe uziarnienie

• wysoka wartość frakcji ilastej (zlodowacenie bałtyckie)

• są osadem śródlądowego zbiornika o redukcyjnym charakterze (piryt) znajdującego się na obszarze Polski Centralnej.

Geologia historyczna

1.Podaj schemat budowy stratygraficznej ery kenozoicznej

Stratygrafia- bada historyczną kolejność zalegania warstw skalnych i badaniem ich wieku.

KENOZOIK

• CZWARTORZĘD epoka *holocen(10 tys lat ) polodowcowe

*plejstocen (1mln-10tys lat) lodowcowe

• TRZECIORZĘD epoka *neogen (28-1 mln lat) -miocen -diocen

*paleogen(60-28 mln lat) -poulocen -eocen -oligocen

KOLEJNOŚĆ

-PIASKI

-ŻWIRY

-IŁY

-GLINY ZWAŁOWE

-PIASKI

-WĘGIEL BRUNATNY

-IŁY

-PIASKI

-glina zwałowa bałtycka (ceglato czerwona)

-piaski żwiry (warstwa wodonośna)

-glina zwałowa szara (zlodowacenie środkowopolskie )

-żwiry piaski interglacjału mazowieckiego

-iły poznańskie

-piaski mioceńskie

-iły

-węgiel brunatny

2.Skamieliny przewodnie koresu jurajskiego

Okres jurajski ery mezozoicznej to okres klimatu tropikalnego i małego wulkanizmu. Polska w okresie tym była pokryta morzem dlatego też podstawową skamieliną z tego okresu są różnorodne amonity- liczne i w wielkiej różnorodności -żyjące w morzach. Głównymi zaś osadami z tego okresu są wapienie (Tatry i Pieniny). Paśmie Jury Krakowsko-Częstochowskiej możemy wyróżnić rudy żelaza (także na obrzeżu Gór Świętokrzyskich oraz okolicy Łęczycy) w okolicach Krakowa -glinki ogniotrwałe. Należy też wspomnieć o występowaniu piaskowca szydłowieckiego.

Geomorfologia

2. Wymień i scharakteryzuj elementy budowy geomorfologicznej dolin rzecznych -

Ukształtowanie dolin rzecznych można podzielić na 2 gupy

a) Erozyjne-

- erozja denna- pogłębienie koryta rzecznego przez płynącą wodę

- erozja boczna- podcinanie i podmywanie brzegów koryta rzecznego przez płynącą wodę.

- erozja wsteczna- erozja prowadząca do cofania się prądów w korycie rzecznym i rozcinanie zamknięcia doliny.

b) Transportowo- akumulacyjne

- transport akumulacja rzeczna zależna jest od energii kinetycznej wody E=mv² i tworzy u ujścia rzeki przez osadzenie materiału stożki napływowe, zwane deltami.

3. Scharakteryzuj genezę i granice przełomowej doliny Warty.

Geneza jej powstania związana jest z ostatnim zlodowaceniem, kiedy to lądolód ze Skandynawii pokrył północną część Polski. Pradolina charakteryzuje się znaczną szerokością od kilku do kilkunastu kilometrów i opada w stronę zachodnią. Jej ukształtowanie wykorzystują toczące się tu wody Warty, Odry i Obry. W ukształtowaniu znajdziemy tu wiele formacji osadowych w których Warta rzeźbi malownicze przełomy od Rogalika do okolic Obornik.

Hydrogeologia







1. Podaj schemat wód podziemnych

Strefa Typy wody Stan fizyczny Rodzaje

Aeracji Higroskopijne

(nawietrzne) Błonkowate wody związane

Kapilarne






Kapilarna zawieszona Wody warstwowe Zawieszone wsiąkowe




Zaskórne

Gruntowe

Saturacji Wgłębne Wody wolne wody szczelinowe

( nasycenie wodą) Głębinowe wody krasowe




W profilu pionowym wyróżniamy dwie strefy:

-Aeracji czyli nawietrzną

-Saturacji czyli nasycenia wodą

Granicą obydwu tych stref jest zwierciadło wody.

Wody związane czyli uwięzione w minerałach lub próżniach skalnych siłami jonowymi lub molekularnymi. Są to wody:

- higroskopijna- to taka która w sposób trwały jest związana z powierzchnią stałych cząstek skał.

- błonkowata- to taka która otacza cząsteczki skalne wraz z wodą higroskopijną w postaci błonki

- kapilarna- (włoskowata) to taka która wypełnia próżnie kapilarne ponad poziomem wody podziemnej

Wody wolne czyli grawitacyjne mające zdolność do poziomego i pionowego przemieszczania się w próżniach skalnych pod wpływem sił ciężkości. Są to wody:

- wsiąkowe - to wody kapilarne zawieszone w skałach piaszczystych

- zawieszone

- zaskórne- to wody podziemne bardzo płytko zalegające, praktycznie pozbawione strefy aeracji.

- gruntowe- to wody oddzielone od powierzchni terenu mniej lub bardziej grubą przepuszczalną warstwą aeracji.

- wgłębne- to wody występujące w warstwach wodonośnych, przykrytych utworami nieprzepuszczalnymi.

- głębinowe to takie które znajdują się głęboko pod powierzchnią Ziemi, izolowane są całkowicie wieloma kompleksami utworów nieprzepuszczalnych.

Wody juwenilne- wody znajdujące się w skorupie ziemskiej pochodzą ze stygnięcia magmy

Wody reliktowe - wody silnie mineralizowane leżące pod powierzchniami nieprzepuszczalnymi.

2.Podaj schemat aparatu Darcy'ego, prawo Darcy, spadek hydrauliczny oraz zdefiniuj prędkość pozorną i skuteczną

APARAT DARCY'EGO- schemat ( aparat filtracyjny -pionowy cylinder z piaskiem)

F/Q=k*I I= (h₁-h₂) = ▲h/▲I Q=F*k*I

Q=F*k*I(m³*s^-1) ▲h


V=Q/F J=

F- pow. przekroju cylindra l

Q- przepływ V= Q/F - prędkość pozorna

S- sumaryczne powierzchnie por W= Q/S , S= n_cF = W= V/n_c - prędkość

skuteczna












F= przekrój ▲h























Q₂- odpływ piezometry - do




pomiaru ciśnienia












wody


▲h









droga filtracji


















Q₁ przypływ




Ogólna postać tego prawa to:

V= k*lⁿ + c gdzie v- prędkość filtracji

k- współ. filtracji

l- spadek hydrauliczny w przekroju F

dla ruchu laminarnego n= 1 c=0 n- współ przepływu

dla ruchu burzliwego n=1/3 c- współ jednorodności uziarnienia

dla ruchu przejściowego n = 2/3

H. Darcy stwierdził, że natężenie przepływu Q jest proporcjonalne do straty wysokości piezometrycznej, odwrotnie proporcjonalne do długości przepływu oraz proporcjonalne do współczynnika k zależnego od rodzaju piasku.

Ilość wody przepływającej przez ośrodek porowaty w jednostce czasu jest proporcjonalna do spadku hydraulicznego przekroju poprzecznego prędkości filtracji i współczynnika filtracji

Prawo Darcy możemy zapisać wzorem:


Gdzie:

h= z+ (p/γ)

l- spadek hydrauliczny określony równaniem l= -dh/dl

Prawo Darcy jest ogólnym prawem równowagi sił działających na ciecz w ośrodku porowatym.

-Spadek hydrauliczny - jest to stosunek przyrostu wysokości piezometrycznej dh do długości przepływu l, na której przyrost zachodzi wzór l= -dh/dl J=-dh/dl

Prędkość pozorna- prędkość przepływu przez całą objętość próbki V=k*l

Prędkość skuteczna- uwzględnia powierzchnie porów próbki, czyli jest ona odbiciem praktycznego przepływu w próbce.

V_s= V/h h- współczynnik porowatości

3.Podaj kryteria liczbowe wyznaczające obszar ruchu laminarnego

Ruch laminarny, czyli powolne przesączanie się wody przez grunt, w którym cząsteczki wody poruszają się równolegle do siebie w osi do przodu nie mieszają się ze sobą i nie krzyżują. Mają one małe, lecz nie równe prędkości. Prawo Darcy dla ruchu laminarnego ( dla postaci ogólnej) ma następujące kryteria liczbowe:

V= k*lⁿ + c gdzie v- prędkość filtracji

n- porowatość

l-spadek hydrauliczny przekroju F

dla ruchu laminarnego n=1 c=0 u- współczynnik przepływu

c- współ jednorodności uziarnienia

V*d V- prędkość cieczy


Liczba Reinoldsa Re= d- średnica

η η- lepkość

1


Wzór Pasłowskiego Re=

0,75_n+ 0,23

Przepływ laminarny ma niewielką prędkość. Gdy prędkość przekroczy pewną wielkość krytyczną zmienia się rodzaj ruchu na ruch burzliwy.

5. Spadek hydrauliczny o zwierciadle napiętym- ruch poziomy

Dla ruchu poziomego spadek możemy porównać na poziomie wody w 2 poziomach i tu ▲h będzie jego odbiciem. Równaniem wyjściowym jest równanie Brenouliego ( równanie ruchu cieczy doskonałej równoważne prawu zachowania energii cieczy)




z₁+(p₁/γ)+(v²₁/2g)= z₂+( p₂/γ)+(v²₂ / 2g) + ∑▲h _str

Energia potencjalna ciśnienie energia kinetyczna

Gdzie:

z- wysokość mierzona jako dodatnia ponad pewien poziom porównawczy

`p- ciśnienie panujące w cieczy

v- miejscowa prędkość przepływu

∑∆h _str - strata wysokości między przekrojem 1-2

γ- ciężar właściwy cieczy

Ze względu na małą energię kinetyczną = 0 spadek hydrauliczny z równania Darcy możemy wyznaczyć jako:

L=∆h/I=(h₁-h₂)/ I= ∆h/∆I

J=∆h/∆I

Spadek prędkości filtrometrem









∆h I



Ośrodek porowaty





7. Scharakteryzuj dopływ wody do studni w warunkach swobodnego zwierciadła wody gruntowej (wg Dupita)

Natężenie dopływającej do otworu wody w określonych warunkach hydrogeologicznych nazywa się wydajnością studni. Wyraża się ją w m³/dobę. Wydajność studni o zwierciadle swobodnym można określić wzorem Dupita.

k(H²-h²) S(h2-S)



Q= 1,36 = 1,36

lgR- lgr lgR-lgr

Gdzie:

Q- wydajność studni w m³/h

k- współczynnik filtracji w m/h

H- wysokość statycznego zwierciadła wody w otworze przed rozpoczęciem pompowania w m.

h- wysokość dynamicznego zwierciadła wody w otworze w m.

S- depresja czyli wielkość obniżenia zwierciadła wody podczas pompowania w m

R- promień depresji w m

r- promień otworu studziennego
































S^'





Z(z₁) H(z₂)

h_o




krzywa depresji

---