Radiacja ordow- Baktitoidea, Strophomenida, Spiriferida, Rhynchonellida,

Eksplozja kambr.-Pojawienie się wszystkich typów zwierząt żyjących obecnie na ziemii.

Biohermy - soczewkowate masy skorup i szkieletow wapiennych wsród innych skał, tworzone głownie przez koralowce np Favosites (O-D) i Halysites (O-S) tworzyły biohermy wśród osadów węglanowych Syluru: skały organiczne - swoje powstanie zawdzięczaja

osadzaniu sie materii organicznej zarowno roslinnej (torf, węgiel) jak i zwierzecej (rozne typy wapienni) w zbiornikach wodnych; np Hexagonaria (D-K) i Thamnophyll(D) tworzyły wapienie organiczne dewonu

Znaczenie skałotworcze,skały organogen.- Gąbki 1) Gezy-igły gąbek (krzemionka) + CaCO­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­₃ + kwarc lądowy lerygeniczny. 2) Spongiolty- igły gąbek + spoiwo opalowe (czysto krzemionkowe) 3) Opoki - margiel przesycony krzemionką, CaCO₃ + iły// Koralowce 1) Rugosa=> Hexagonaria i Thamnophyllum są dominującymi elementami w rozmaitych wapieniach organogenicznych wieku dewońskiego. 2) wapienie stromatoporowo-amfiporowe, Acanthophyllum i Calceola-wap. margliste, margle, łupki margliste=> budują rafy koralowe. Tabulata - wapienie biogeniczne ( biohermalne syluru i dewonu ) Brachiopoda- utwory węglanowe środkowego i górnego dewonu,łupki brachiopodowe. Trylobity- wapienie paleozoiczne, najw. w kambrze, mniej w ordowiku i sylurze, pojedyncze w dewonie, karbonie i permie. Crinozoa-liliowce- najbardziej rozpowszechnione bezkregowce w paleozoiku i mez. wapienie krynoidowe(sylur, dewon, dolny karbon. Graptolity-Ordowik dolny-chelacedonity, Sylur-łupki graptolitowe. Radiolaryty - utworzone z pancerzy radolarii ( promienic) (+CaCO3 +zw. żelaza)

Zamykanie i otw. muszli: Brachiopoda: mięśnie zamyk.-add, otw- did. Skorupka brzuszna i grzebietowa. Bivalvia: wiązadło zewnętrz-ligam.,wiąz wewn-rezili.

Epifauna-powierzchnia dna:Trylobity (kambr), pozniej /paleozoik/ Articulata, Crinoidea, Rugosa, Tabulata Stromatop. i Ostracoda /mezozoik/ Bivalvia, Gastrop. Echinoidea, Scleractinia, Porifera, Ostracoda.

Infauna-endobentos-Ling.,/paleoz/Bivalvia i Echinoidea.

Fauna Sepkowskiego: kambryjska: dominacja trylobitów// paleozoiczna: liliowce i brachipoda zawiasowe// nowoczesna: ślimaki, małże, jeżowce.

Bezkręgowce żyjące wyłącznie w paleozoiku: Trilobita, Graptolith., Orthida, Rugosa, Tabul, Bactrit, Goniatitida

Biostratygrafia-dział geologii, który rejestruje pionowe (czasowe) i poziome (geograficzne) zasięgi skamieniałości. Wybiera skamieniałości przewodnie, ustala poziomy biostratyg, określa względny wiek skał.

Szkielety z aragonitu-Scleractinia, Ammonoidea, Nautiloidea, Belemnitida(protokoncha, proostracum, fragmokon), Gastropoda, Bivalvia\

Szkielety z kalcytu- Rugosa, tabulata, Stromatoporoidea, Articulata, Belemnitida(rostrum), Echinodermata, Pharetonida

Organizmy wymarłe w Permie-Rugosa, Tabulata, Orthida, Trylobitomor, Bactritoidea,Goniatitida. W Kredzie- Phylloceratitda, Lythoceratitida, Ammonititida, Stromatoporoidea

Skamieniałości przewodnie-służące do określania wzglednego wieku skał osadowych, łatwo je znaleźc i rozpoznac, występowały na dużym obszarze. Mikro(konodonty i otwornice) i makroskamieniałości(amonitowate,graptolity,trylobity)

Grupy występujące w ordowiku-trilobita, orthida, tabulata, strophomen., spiriferida, lingulida, gastropoda, bivalvia, nautil.,crinoidea, echinoidea, rugosa.

Big Five- pod koniec ordowiku (50%);, późny dewon (30%);, koniec premu (60%);, koniec triasu (40%), kreda/trzeciarzęd (40%)

Zasada nadległ.-w obrębie kompleksów warstw skalnych, młodsze leżą wyżej

Tanatocenoza- zespól szcątków organizmów obumarłych w jednym czasie(gwałtownie)

Korelacja startygr.-uznanie ze warstwy w X i Z są równowiekowe bo są tam takie same okazy.

Eukaryota-pierwsze org, jedno komórkowe z jądrem // Prokaryota - bez jądra

Clymienida i Ammonitida:Cl-syfon położony jest po stronie grzbietowej muszli, kołnieżyki syfonalne sa bardzo długie (przegrody holochoanitowe) i skierowane ku tyłowi muszli, przegrody są słabo pofałdowane, przy czym na stronie brzusznej występuje zatoka bądź siodło. Amm-am linia lobowa, nieliczne z ceratytową linia lobowa. Syfon po stronie brzusznej.

Anthozoa paleozoik/mezozoik// Rugosa i scleractinia:osobnicze i kolonijne, szkielet: kalcyt/aragonit, 20mln lat/60mln lat, trojstrefowe.

Heterodonta i Pteriomorpha-Małże infauny-zagrzebują się w osadzie lub drążą norki. Np. w skałach.-mają zatokę syfonalną, syfon jest dłuższy niż u tych z epifauny, skrzela: Filibranchia i Eulamellibran. Spełniają rolę odżywczą.=> Choine. Epifauny-przytwierdzają się do podłoża przy pomocy bisioru ( mają wcięcie na bisior-Chlamys-pełzają po dnie-Anadara- lub cementują się muszelka-Lopha-brak zatoki syfonalnej, może by wycięcie na bisior, ślady przyczepu do podłoża, krótszy syfon, skrzela Protobranchia

Sclerospongea -gąbki koralowe, szkielet krzemionkowy, monaksony, częśc bazalna z kalcytu lub aragonitu, oraz włókna sponginowe, igły mogą tkwic luźno lub być otoczone materiałem wapiennym, mamelony-brodawki.

Articulata i inart. Kalcyt//fosforan wapnia, przewod pokarmowy Nie zakonczony odbytem//zakonczony obytem, szkielet ramienia, brachidium, brachiofory, krura, spiralium, listewki brachialne

---