Rydze smażone Składniki: 60 dkg rydzów, 3 dkg smalcu, 2 dkg masła, sól, pieprz. Wykonanie: Świeże, młode, średniej wielkości rydze starannie opłukać, odciąć trzony, dokładnie osączyć. Smalec rozgrzać na dużej patelni, wkładać partiami rydze i smażyć z 2 stron na silnym ogniu, pod koniec smażenia dodać masło. Układać na półmisku, osolić, oprószyć pieprzem i podawać z tłuszczem, na którym się smażyły.

do góry

2. Grzyby suszone smażone (panierowane) Składniki: 8 szt. grzybów (8 dkg) suszonych średniej wielkości, 1/4 litra mleka, 3 dkg mąki, 1 jajo, 6 dkg tartej bułki, 6 dkg tłuszczu, sól, pieprz. Wykonanie: Grzyby starannie wymyć, wymoczyć w mleku przez 2 godziny, dodać 1/4 litra wody. Ugotować do miękkości, odcedzić, osączyć (wywar zużyć do gotowania kapusty, zupy, sosu itp.). Grzyby panierować: w mące, jajach rozmąconych, tartej bułce. Smażyć z 2 stron na rozgrzanym tłuszczu. Podawać z kapustą zasmażaną, gotowaną na wywarze z grzybów, z ziemniakami puree i z sosem chrzanowym.

do góry

3. Kotlety mielone z grzybów Składniki: 40 dkg grzybów świeżych (borowiki, gąski, pieczarki) lub 8 dkg grzybów suszonych, 3 dkg tłuszczu, 6 dkg cebuli, 10 dkg czerstwej bułki, 1/8 litra mleka, 1 jajo, sól, pieprz, 1 łyżka siekanego koperku i zielonej pietruszki, 5 dkg tartej bułki. Wykonanie: Świeże grzyby oczyścić z piasku i ziemi, opłukać pod bieżącą wodą, poszatkować, udusić pod przykryciem z pokrojoną cebulą i tłuszczem (3 dkg). O ile potrzeba, wlać 2 - 3 łyżki wody, następnie odparować. Bułkę namoczyć w mleku, odcisnąć, grzyby i bułkę przepuścić przez maszynkę, dodać jajo, sól, pieprz, siekaną zieleninę i starannie wymieszać. O ile masa jest za rzadka, wsypać 2 - 3 łyżki tartej bułki. Kształtować w bułeczce nieduże, wysokie kotleciki. Smażyć na silnie rozgrzanym tłuszczu z 2 stron na złoty kolor.

do góry

4. Borowiki, kurki duszone Składniki: 80 dkg grzybów, 2 dkg tłuszczu, 5 dkg cebuli, 1 - 2 dkg mąki, sól, pieprz, 1 łyżka siekanego koperku i zielonej pietruszki, 1/8 litra śmietany. Wykonanie: Grzyby oczyścić z ziemi, starannie opłukać, cienko poszatkować. Tłuszcz rozgrzać, dodać obraną, pokrojoną w kostkę cebulę, zasmażyć, włożyć grzyby, wlać 2 - 3 łyżki wody, udusić pod przykryciem. Gdy są miękkie oprószyć mąką, zagotować (powinny byś gęste), dodać sól i pieprz, połączyć ze śmietaną, dodać koperek i siekaną zieloną pietruszkę, wymieszać, wyłożyć na salaterkę.

do góry

5. Gąski, kozaki duszone Składniki: 80 dkg grzybów, 2 dkg masła lub margaryny, 5 dkg cebuli, 2 dkg tłuszczu, 2 dkg mąki, sól, pieprz, 1 łyżka siekanego koperku i zielonej pietruszki. Wykonanie: Grzyby dokładnie oczyścić, opłukać w bieżącej wodzie, cienko poszatkować. Obraną cebulę pokrajać w drobną kostkę, dodać tłuszcz, 3 - 4 łyżki wody i razem dusić pod przykryciem. Gdy są miękkie, podprawić mąką, dodać sól i pieprz, zagotować, włożyć surowe masło (2 dkg) i siekaną zieleninę, wymieszać, wyłożyć na salaterkę.

do góry

6. Rydze duszone Składniki: 80 dkg grzybów, 8 - 10 dkg cebuli, 4 - 6 dkg tłuszczu, sól, pieprz. Wykonanie: Wybrać młode, nierobaczywe, średniej wielkości rydze. Kapelusze oddzielić od trzonków, robaczywe odrzucić. Grzyby dokładnie opłukać, osączyć na sicie. Cebulę obrać, pokrajać w krążki, zasmażyć na tłuszczu. Włożyć rydze, dusić razem do miękkości. Gdy rydze są miękkie, odparować, dodać sól i pieprz. Wyłożyć na salaterkę i zaraz podawać.

do góry

7. Pieczarki duszone Składniki: 40 dkg pieczarek, 2 dkg tłuszczu, 5 dkg cebuli, sól, pieprz, 1/8 litra śmietany, 1 żółtko, 1 łyżka siekanego koperku. Wykonanie: Młode pieczarki oczyścić, opłukać (z dużych, starych kapeluszy obrać skórkę). Kapelusze i trzony cienko poszatkować. Cebulę obrać cienko, pokrajać w drobną kostke, usmażyć na tłuszczu, dodać pieczarki, 2 - 3 łyżki wody, dusić pod przykryciem. Gdy są miękkie, dodać sól i pieprz, jeśli potrzeba, odparować. Połączyć ze śmietaną, podprawić żółtkami (smaczne są również potrawy przyrządzane z pieczarek rosnących na łąkach).

do góry

8. Smardze duszone (uwaga grzyby pod ochroną !!!) Składniki: 80 dkg smardzów, 5 dkg cebuli, 3 dkg tłuszczu, 2 dkg mąki, 1/8 litra śmietany, sól, pieprz, 1 łyżka siekanego koperku i zielonej pietruszki. Wykonanie: Smardze opłukać starannie na sicie w dużej ilości wody (pod silnym tuszem, aby wydobyć z zagłębień ziemię i piasek). Pokrajać w talarki, obgotować, dodać siekaną i usmażoną na tłuszczu cebulę, dusić razem z dodatkiem 2 - 3 łyżek wody. Gdy są miękkie, dodać sól i pieprz, podprawić mąką, zagotować, wymieszać ze śmietaną.

do góry

9. Grzyby zapiekane Składniki: 80 dkg grzybów, 3 dkg tłuszczu, 5 dkg cebuli, sól, pieprz, 1/8 litra śmietany, 4 - 6 dkg sera żółtego, 2 dkg masła, 2 dkg tartej bułki. Wykonanie: Grzyby oczyścić, opłukać, większe pokrajać, mniejsze pozostawić w całości. Dusić do miękkości z tłuszczem, obraną, pokrojoną cebulą i 2 - 3 łyżkami wody. Sos odparować, do grzybów dodać sól i pieprz, wymieszać, ułożyć w kokilkach lub na półmisku do zapiekania, zalać śmietaną, posypać tartym serem zmieszanym z tartą zrumienioną bułką, skropić masłem. Wstawić do piekarnika i zapiec.

Smardze smażone z zieleniną Składniki: smardze, jajo, pieprz, masło do smażenia Wykonanie: Smardze tyle ile możemy zjeść sparzyc, odsaczyć na sicie, pokroic wzdluż, obtoczyć w jajku z dodatkiem odrobiny pieprzu.Smażyc na maśle. Posolić. Tuż przed podaniem posypać drobnoposiekanymi młodziutkimi listkami wiosennych zioł jak: mlecz, pokrzywa, krwawnik, babka i inne według fantazji (sprawdzic tylko w zielniku, czy nie trujace!!!)

do góry

2. Smardze w cieście naleśnikowym Składniki: smardze (tylko kapelusze), mleko, jaja, mąka, sól, odrobina utartej gałki muszkatołowej, olej i masło do smażenia Wykonanie: Oczyszczone kapelusze sparzyć, odsączyc, osuszyć. Ciasto naleśnikowe nie za gęste przygotować z 2 jaj, szklanki mleka, łyżki oleju i ok. 200 g. mąki. Sól wymieszać z gałką i posypać kapelusze smardzów. Kolejno zanurzać w cieście i snażyć na złoto w mieszance oleju i masła.

do góry

3. Smardze smażone z ziołami Składniki: smardze, masło, pieprz (najlepiej biały), świeże zioła do posypania (np.: estragon, natka pietruszki, melisa cytrynowa) Wykonanie: Oczyszczone i spażone smardze pokroić wzdłuż na ćwiartki, smażyć na maśle na średnim ogniu. Posolić w trakcie smażenia. Kiedy cały płyn wyparuje, dodać posiekane zioła i smażyć jeszcze 1 minuty. Jeść natychmiast ze świeżą bagietką.

do góry

4. Przekładaniec naleśnikowy ze smardzami Składniki: Smardze, masło, sól, pieprz, naleśniki usmażone wg ulubionego przepisu (bez cukru) Wykonanie: Oczyszczone smardze pokroić cienko w poprzek kapelusza. Odebrać kilka ładnych krążków do ozdoby. Resztę dusić krótko w maśle, dodać jajko, sól, ev odrobinę pieprzu, wymieszać. Żaroodporne naczynie wysmarować suto masłem, układać naleśniki przekładając usmażonym farszem. Ostatni naleśnik ozdobić całymi krążkami świeżych smardzów. Zapiec krótko w mocno nagrzanym piekarniku.

do góry

5. Grzanki ze smardzami Składniki: Smardze (250g) , cebula, 2 jaja ugotowane na twardo, tarty ser (50g), masło, pieprz, kolęndra, rzodkiewki, zielenina do ozdoby, bułka bagietka lub biały chleb Wykonanie: Smardze sparzyć, odsaczyć na sicie, usiekać drobno, udusić z cebulką i przyprawami. Kromki bułki lub chleba posmarować masłem i opiec w piekarniku (lub ułożyc na dnie żaroodpornego naczynia, lub podsmażyć na patelni albo opiec w tosterze). Po opieczeniu obłożyć uduszonymi smardzami, posypać serem i siekanym jajem, ozdobić rzodkiewką, zielona pietruszką, ewentualnie marynowanymi smardzami.

do góry

6. Smardze na tostach Składniki: Smardze (350g), masło, pieprz, sól, zielona pietruszka, 1 szklanki śmietany, chleb tostowy lub bułka bagietka Wykonanie: Smardze sparzyć, odsaczyć na sicie, usiekać drobno, smażyć na maśle, posolić, popieprzyć, gdy cały płyn wyparuje dodać śmietanę i dusić jeszcze do uzyskania odpowiedniej konsystencji. Podawać na gorących tostatach.

do góry

7. Placki ziemniaczane ze smardzami Składniki: I jeszcze jeden przepis na dzisiaj. Pochodzi ze Szwajcarii i tam nosi dźwieczną nazwe Rosti, ale my z czystym sumieniem możemy tą egzotycznie brzmiącą potrawę nazwać po polsku: Placki ziemniaczne ze smardzami. - Smardze, ziemniaki (ok. 1 kg) starte na tarce o grubych oczkach, cebula, boczek wędzony (80 g), masło, pieprz, sól, zielona pietruszka, szczypiorek. Wykonanie: Masło rozgrzać na patelni, dodać pokrojony w kostkę boczek i posiekaną cebulę i smardze. Smażyć przez chwilę. Do miski z utartymi ziemniakami dodać zawartość patelni, sól przyprawy do smaku, połowe zieleniny. Wymieszać. Smażyć na patelni małe placuszki na rumiano. Posypać resztą zieleniny. Pyszne z łyżką gęstej kwaśnej śmietany albo razem z kiełbasą z rusztu (z grila).

do góry

8. Kapusta z grzybami Składniki: 5 dkg grzybów suszonych - najlepiej borowików, 50 dkg kapusty kiszonej, około 1,5 litra wody, 2 średnie cebule , 3 - 4 łyżki oleju, sól i vegeta do smaku. Wykonanie: Grzyby opłukać, zalać wodą odstawić na noc, kapustę gotować aż zacznie mięknąć, dolać wodę z grzybów, dodać vegetę i sól, rozmoczone grzyby pokroić i dodać do kapusty, gotować aż do miękkości grzybów, cebulę poszatkować usmażyć lekko na oleju i połączyć z kapustą i grzybami, podawać z małymi grzankami z białego pieczywa. Smacznego Potrawa ta jest rodzajem kapuśniaku i w niektórych rejonach Polski podaje się ją na Wigilię - jako postny barszcz, im więcej grzybów tym smak i zapach intensywniejszy, z tym ostatnim należy już samemu poeksperymentować. Przepis przysłany przez Krzysztofa z Krakowa (dziękuje)

do góry

9. Sirloin z grzybami Portobello Składniki: 0,2  kg krzyżowej, pokrojone w kawałki 0,3x5cm, 4 całe duże grzyby Portobello, 1 łyżeczka przyprawy barbeque albo pieprzu ziołowego, 1 łyżka oliwy z oliwek, 1 papryczka jalapeno, posiekana (można mniej albo wcale), 2 cebule, posiekane albo szczypiorek, albo zielone środkowe liście pora, 1/2 szklanki utartego sera, 1 łyżka siekanej natki pietruszki. Wykonanie: Oczyścić grzyby, odciać nóżki, usunąć blaszki. Natrzeć kapelusze oliwą i przyprawami. Posiekać nóżki i smażyć z wołowiną, papryką i cebulą aż mięso przestanie być różowe. Zdjąć z ognia i posypać pozostałymi przyprawami, serem i pietruszką. Nałożyć równe ilości w kapelusze grzybów. Grilować nad średnio rozgrzanymi węglami przez 5 minut lub do momentu aż grzyby bedą miękkie. Przepis przesłany przez Terese Vestergaard - dziękuje

do góry

10. Maślaki panierowane w orzechach (na przekąskę) Składniki: kilka, kilkanaście kapeluszy maslaków (śr. 3 - 5 cm ), 1 - 2 jajka (w zależności od ilości grzybów), zmielone orzechy do pnierowania, ojej do smażenia. Wykonanie: maslaki oczyścić (nie płukać wodą), zdąć skórkę z kapelusza, oczyszczone grzyby posolić i przyprawić do smaku, każdy kapelusz obtoczyć w jajku i w zmielonych orzechach. Ssmażyć na patelni, z obu stron każdy kapelusz na złoty kolor. Grzyny odsączyć na pergaminie podawać z natką pietruszki i cząstka pomidora. Wersja druga: składniki i wykonanie jak wyżej , z tym że po odwróceniu na usmażoną połowę nałozyc startego oscypka, smażyc do stopienia się sera. Podawać z zielona pietrószką i odrobiną żurawiny (konfitura) Przepis nadesłał Krzysztof Cieciński - dziękuje

do góry

11. Rolada serowa z grzybami Składniki: ser zółty 300 - 500 gr, (musi się dobrze roztapiać), kilka świerzych grzybów gatunek wg uznania (ja używam pieczarek, choć robiłem roladę z kurkami i maslakami) 2 cebule, papryka czerwona, szczypiorek, szynka, kukurydza i groszek zielony z puszki. Wykonanie: paprykę, szynkę, cebule, szczypiorek , grzyby pokroić w drobna kostke , kukurydzę i groszek odsaczyć z wody. Grzyby z cebula usmażyc na oleju - odsączyc i odstawić; połączyć wszystkie składniki i dobrze wymieszać;  ser stopić i rozwałkować na cienki  placek około 0,5 cm, na jeszcze goracym serze  rozłozyć wszystkie składniki i delikatnie zwijac w roladę. Odstawić do lodówki aby ser stężał. Podawać na zimno do kanapek lub (co osobiście polecam) zapiec na przennej bółce powstaje wtedy pyszna zapiekanka. Przepis nadesłał Krzysztof Cieciński - dziękuje

do góry

12. Zupa z opieniek Składniki: 2,5 litra wody, 5 kostek rosołowych, opieńki, ziemniaki, 100-150 ml śmietany Wykonanie: Zupa z opieniek jest tak prosta że chyba każdy potrafi ją zrobić. Do dużego garnka wlać około 2,5 litra wody. Następnie wrzucić pięć kostek rosołowych i grzyby czyli opieńki które wcześniej zostały oczyszczone i pokrojone w kostkę, (jeżeli się trafi jakiś ślimak to proszę tylko by nie jeść jej w piątek.) Następnie wrzucić, pokrojone w kostkę ziemniaki , a ile to zależy od gotującego około 20 minut a na koniec dolać około 100 do 150 ml śmietany. Zupa jest wyśmienita , i jedyna w swoim rodzaju, ponieważ smak opieniek jest bardzo intensywny i charakterystyczny. Życzę smacznego Przepis nadesłał Paweł Chilecki z Zakopanego - dziękuje

do góry

13. Makaron w sosie kaniowo-pomidorowym Składniki: makaron, 5 dużych kani, domowy przecier pomidorowy, sól, przeprz do smaku Wykonanie: Polecam makaron w sosie kaniowo-pomidorowym, tak na szybko to trzeba ugotować makaron aby oczywiście był aldente i niech kogoś wszechmocny broni by nie rozgotował makaronu bo jest wtedy wstrętny. Osobno na patelni poddusić kanie około 5 dużych sztuk , a następnie dodać domowy przecier pomidorowy. Na koniec odcedzony makaron dodać na patelnie do kań z pomidorami, chwile poddusić i potrawa gotowa. Nie zapomnijcie posolić i popieprzyć do smaku. Smacznego Darz grzyb Przepis nadesłał Paweł Chilecki z Zakopanego - dziękuje

do góry

14. Pasztet z pieczarek Składniki: ok 60 dkg pieczarek, 2 całe jajka, 3 łyżki stołowe bułki tartej, natka pietruszki, 1/4 kostki tłuszczu, (masło/margaryna), sól i pieprz Wykonanie: Porcja na małą brytfankę (do klopsu), Pieczarki oczyścić, umyć i pozostawić do obeschnięcia. Grzyby zetrzeć na tarce do warzyw o dużych oczkach, dodać posiekaną natkę, bułkę tartą, całe jajka, sól i pieprz. Całość dokładnie wymieszać łyżką i przełożyć do brytfanki. Na wierzch położyć płatki tłuszczu. Zapiekać około pół godziny w piekarniku   rozgrzanym do 200 stopni na złoty kolor. Najlepiej smakuje na gorąco, krojone jak klops z ziemniaczkami lub chrupiącą bułką (mniam). Po zastygnięciu można stosować jak pasztet do pieczywa. Daje się kroić w stosunkowo cienkie plasterki. Dodatkowa zaleta to prostota potrawy, a pieczarki nie muszą być "pierwszego sortu", bo i tak są rozdrobnione. Przepis nadesłali:  Jadwiga i Elek Waszkiewicz z Wrocławia - Dziękuje

do góry

15. Pasztet z kurek Składniki: 2 litry oczyszczonych i pokrojonych w kawalki kurek, 3 jajka   rozdzielone, 6 plasterkow boczku, 2 lyzki posiekanej pietruszki, 1-2 lyzeczki mielonego pieprzu (do smaku),1 lyzeczka soli, 2 lyzki masla, 3 lyzki maki, 3 lyzki suchej tartej bulki, 2 lyzki smietany, plat ciasta drozdzowego (slonego) Wykonanie: Zrobic drozdzowe ciasto,  rozwalkowac na pol cm grubosci, posmarowac jednym bialkiem. Ciastem wylozyc keksowke. Kurki podsmazyc na masle, dodac przyprawy i pietruszke, przepuscic przez maszynke do mielenia miesa wraz z 3 plastrami boczku. W misce dodac zoltka, make, smietane, wymieszac dokladnie. Ubic pozostale bialka i delikatnie wymieszac z masa grzybowa, przelozyc do keksowki na surowe drozdzowe ciasto (ktore w miedzyczasie troche spuchlo). Wygladzic wierzch, pokryc 3 plastrami boczku. Zakryc folia. Wstawic do goracego pieca, 160C/325F. Zapiec 45 minut, zdjac folie, piec nastepne 15-30 minut, uwazac, zeby ciasto sie nie spalilo. Po wystygnieciu wyjac z formy, kroic w plastry ostrym nozem. Przepis nadesłala:  Magdalena Basset z   USA - Dziękuje

do góry

16. Bigos z pieczarek Składniki: Pieczarki (lub inne grzyby), ogórki kiszone, chude mięso wołowe. Wszystkie składniki w jednakowych ilościach wagowych. Trochę tłuszczu, szklanka wody, koncentrat pomidorowy, pieprz. Wykonanie: Ogórki i pieczarki pokroić na plasterki. Mięso pokroić w kostkę. Każdy ze składników zrumienić oddzielnie na patelni. Przełożyć do garnka, dolać szklankę wody, pieprz i dusić pod przykryciem jeszcze 15 minut. Pod koniec duszenia można dodac łyżkę koncentratu pomidorowego. Jeżeli ktoś lubi można bigos połączyć z zasmażką. Podawać z pieczywem. Uwagi: W składnikach nie ma soli, bo zazwyczaj wystarcza zasolenie pochodzące z ogórków. Najlepiej sprawdzić pod koniec duszenia. Bardzo ważne jest, żeby każdy ze składników zrumienić oddzielnie i dopiero połączyć w garnku. Potrawa robiona w ten sposób ma zupełnie inny smak. Składniki podczas obróbki termicznej znacznie sie kurczą. Na cztery obiadowe porcje potrzeba po 60-70 dkg miesa, pieczarek i ogórków. Przepis nadesłał Eligiusz Waszkiewicz z Wrocławia

do góry

17. Jajka faszerowane grzybami Składniki: Jajka, grzyby suszone (najlepiej prawdziwki), cebula, masło, Wykonanie: 1. Ugotować jajka na twardo, obrać ze skorupek,przeciąć wzdłuż, żółtka oddzielić. 2. Ugotować grzyby suszone ( najlepiej prawdziwki, usmażyć na złoty kolor cebulę ( na maśle) a następnie sporządzić farsz;grzyby, cebulę i żółtka z jajek przepuścić przez maszynkę do mięsa - dobrze wymieszać, posolić i popieprzyć do smaku. 3. Farszem napełnić przygotowane połówki jajek w taki sposób by farsz wystawał do góry. Uwagi: Potrawę podaje się w formie zakąski na zimno. Zaprosić sąsiada ( sąsiadkę), postawić na stole duży półmisek z przygotowaną potrawą i delektować się błogością jaka pojawi się na twarzy gościa w miarę połykania kolejnych "półjajek".. Potrawę podaje się w formie zakąski na zimno. Polecam. ( Przepis zawdzięczam mojej synowej - Basi, skąd go wzięła nie wiem, najważniejsze, że baaaardzo smaaaczne...) Przepis nadesłał Tadeusz Ruchlewicz członek internetowego klubu Darz Grzyb - dziękuje

do góry

18. Wykwintene danie ze smardzy Składniki: 1 plat ciasta francuskiego, masło,1 cebula, pieprz , smardze (murchle),1 łyzka pietruszki na porcje dla 2 osob,1 mały ząbek czosnku na porcje dla 2 osob Wykonanie: małe miseczki czy filiżanki żaroodporne ustawić na blasze "do góry nogami". Piec rozgrzac do 220°C. Płat francuskiego ciasta kupnego rozwalkowac do 1.5 wielkości (np. 20 cm brzeg bedzie mial 30 cm), utrzymujac ksztalt prostokata. Pokroic ciasto na kwadraty (wilekosc zalezy od miseczek). Kwadraty ukladac na miseczkach i delikatnie zagiać w dół, żeby przybraly kształty miseczek, ale nie dotykaly blachy. Tak upiec. Osobno usmażyc smardze na maśle z odrobina pietruszki i czosnku. Usmażyc osobno cienko pokrojona cebule aż stanie się zlota. Kazda miseczkę z ciasta ułożyć na ładnym talerzyku, na dno ułożyć łyżkę usmażonej cebuli, na to 2-3 łyzki usmazonych smardzy. Posypac świeżo i grubo zmielonym czarnym pieprzem. Uwagi: Talerzyk mozna "wyscielic" lisciem salaty. Przepis przesłała Magdalena Bassett

do góry

19. Pasztet z suszonych grzybów Składniki: 10 dkg suszonych grzybów, szklanka bułki tartej, szklanka śmietany,4 jajka, 2-3 ząbki czosnku, po ćwierć łyżeczki:suszonego majeranku, bazylji, szałwi ,mielonego kminku, mbiru, gożdzików, gałki muszkatołowej, łyżka smalcu,łyżka masła, 2 łyżki posiekanych drobno orzechów włoskich, sól, pieprz. Wykonanie: Grzyby namoczyć w niewielkiej ilości przegotowanej wody, zostawić na noc, następnego dnia ugotować. Bułkę tartą wsypać do miski, zalać śmietaną, wymieszać, zostawić na pół godziny. Drobno posiekaną cebylę i czosnek przesmażyć na smalcu (ja wolałem masło ale smalec był w orginale). Grzyby drobno posiekać (proponuje przemielić). Grzyby i cebule z czosnkiem wrzucić do miski z bułką tartą ,dodać przyprawy zioła orzechy i jaja, posolić wymieszać (jeśli masa zbyt gęsta można dodać śmietany). Mase przełożyć do formy wysmarowanej masłem i piec około 40 min Przepis sprawdził i przysłał Ann

do góry

20. Placuszki grzybowe Składniki: boczek, świeże pokrojone grzyby, kminek, pieprz, sól, mąka, jajka, mleko. Wykonanie: Słoninę albo kawałek boczku pokroić w kosteczki i usmażyć. Następnie dodać pokrojone grzyby ( świeże). Mogą to być różne grzyby a nawet mieszanka borowikowatych i grzybów blaszkowych. Smażoną mieszankę należy doprawić kminkiem, szczyptą pieprzu i solą. Dusić do momentu aż grzyby będą miękkie. W międzyczasie należy przygotować z mąki, jajek i mleka - ciasto takie jak na “kapankę”. Uduszoną mieszankę należy wymieszać z ciastem - im więcej grzybów tym lepiej. Następnie z powstałej masy formuje się niewielkie placuszki, które łyżką należy kłaść na rozpalony na patelni olej. Placuszki opieka się z obu stron na złoty kolor. Jeżeli chcecie mieć placuszki bardziej pulchne do ciasta należy dodać tylko żółtka a oddzielone wcześniej białka ubić i dopiero w formie ubitego “ śniegu” delikatnie wymieszać z mieszanką ciasta i grzybów. Tak przygotowane placuszki można podawać i na gorąco i na zimno. Mam nadzieję, że potrawa będzie Wam smakować. Przepis do Klubu Darz Grzyb - przesłała Helena Bielanová - Czechy - Tłumaczył Tadeusz Ruchlewicz Pani Heleno dziękujemy za przepis i czekamy na kolejne.

do góry

21. Smardze czeskie (lub smardze) w śmietanie - zapiekanka NOWE Składniki: 200 g smardzówek ( smardzów) 1 cebula, 100 g tartego sera, 200 do 250 ml śmietany, tłuszcz do posmarowania naczynia, sól. Wykonanie: Grzyby należy dokładnie oczyścić, pokroić i ułożyć w naczyniu do zapiekania. Posolić, posypać drobno pokrojoną cebulą i włożyć do nagrzanego piekarnika. Zapiekać 20 minut. Następnie grzyby zalać śmietaną, posypać tartym serem i zapiekać jeszcze 15 minut aż ser się zupełnie rozpłynie. Podawać z pieczywem - najlepiej białą bułką ( w Krakowie - z weką). Informacja z 30 marca 2004 Pani Helena Bielawa znalazła koło Pragi pierwsze wiosenne grzyby- smardzówki czeskie. Były jeszcze małe ale były. Przepis do Klubu Darz Grzyb - przesłała Helena Bielanová - Czechy - Tłumaczył Tadeusz Ruchlewicz Pani Heleno dziękujemy za przepis i czekamy na kolejne. Uwaga wszystkie smardze i smardzówki w Polsce są pod ochroną dlatego jęśli masz zamiar robić taką potrawe jedź... do Czech lub do Słowacji tam występują i nie są pod ochroną...

do góry

22. Sos ze smardzy NOWE Składniki: 40 g suszonych smardzów , 1/2 łyżeczki ekstraktu mięsnego, 300 ml śmietanki kremowej, 1-2 łyżeczki soku cytrynowego, sól, pieprz, pieprz cayenne. Wykonanie: Smardze dokładnie umyć, zalać 500 ml letniej wody, odstawić na 2 godz, W czasie moczenia miesząc od czasu do czasu, by z grzybów usunąć piasek. Odcedzić na sicie, wycisnąć z nich wodę, przecedzić je przez gazę, by usunąć piasek. W odcedzonej wodzie gotować smardze 45 min. Grzyby wyjąc, a gorący wywar jeszcze raz przefiltrować przez gazę. Wywar odparować tak, by pozostały 2 łyżki gęstego sosu. Dodać ekstrakt mięsny i śmietankę. Dobrze wymieszać i jeden raz zagotować. Sos doprawić sokiem cytrynowym, solą, pieprzem i pieprzem cayenne. Włożyć ugotowane smardze i podgrzać.

Kluski grzybowe Składniki: Ciasto: 15 dkg mąki, 1 jajko, 1 łyżeczka masła, ponadto 10 dkg suszonych grzybów Wykonanie: 1. Namoczone i ugotowane w wodzie z moczenia grzyby drobno posiekać. Wywar z grzybów wykorzystać na zupę. 2. Zagnieść ciasto dodając odrobinę wody, aby uzyskać elastyczną masę. 3. Ciasto rozwałkować, rozłożyć na placku posiekane grzyby i kilka razy przewałkować. 4. Zwinąć placek w ciasny rulon i pokroić w poprzek w cienkie paski. 5. Kluski wrzucać do wrzątku, gotować 5-6 minut od wypłynięcia. Kluski podawać do zupy grzybowej, bulionu, rosołu lub polane zesmażoną na skwarki słoninką.

do góry

2. Kluski z szynką i kurkami Składniki: 50 dkg klusek krajanych lub gotowego makaronu np. włoskiego penne, 20 dkg szynki, 20 dkg kurek, 1 cebula, 2 łyżki pasty pomidorowej, 2 łyżki masła, sól, pieprz Wykonanie: 1. Szynkę pokroić w paski. 2. Na maśle podsmażyć drobno pokrojoną cebulę, dodać oszczyczone i umyte, ale niekrojone kurki, szynkę, przesmażyć. Dodać pastę pomidorową, doprawić solą i pieprzem. 3. Dusić pod przykryciem na wolnym ogniu 20 minut. 4. W tym czasie ugotować kluski, odcedzić, nie przelewać wodą, ale od razu wyłożyć do salaterki, zalać sosem, wymieszać i podawać z surówką. Pieprznik jadalny - Cantharellus cibarius - szeroko znany pod przezwiskami: kurka, kurek, kurza nóżka, kurza stopka, kurzajka, lisica, liszka, lisiczka, lepieszka, lepiecha, łasiczka, pieprzyk, należy do najczęściej występujących grzybów borów sosnowych. Kurki występują gromadnie w ciągu całego lata, od połowy czerwca do końca października. Owocniki są żółte, średniej wielkości, starsze egzemplarze są lejkowate z postrzępionymi brzegami; na dolnej powierzchni kapelusza znajdują się fałdki zbiegające w dół trzonu. Kurka ma miąższ biały z odcieniem żółtawym, twardy, o smaku pikantnym, lekko goryczkowatym, pieprznym, zapach bardzo przyjemny, korzenny, dość silny. W gospodarstwie domowym kurki marynuje się i soli. Nie nadają się do suszenia, bowiem zatracają właściwy smak, stają się twarde i łykowate. Na skalę przemysłową kurki mrozi się i eksportuje.

do góry

3. Farsz pierogowy z kiszonej kapusty i suszonych grzybów - wigilijny Składniki: 2 kg kiszonej kapusty, 10 dkg suszonych grzybów, 2-3 duże cebule, 1 szklanka oleju (najlepiej lnianego) , 1,5 łyżeczki soli, 2 łyżeczki zmielonego pieprzu czarnego, włoszczyzna bez kapusty Wykonanie: 1. Kapustę ugotować i odlać pozostawiając na sicie przez kilka godzin. 2. Namoczone dzień wcześniej grzyby ugotować w tej samej wodzie, w której się moczyły z dodatkiem obranej i niesiekanej włoszczyzny. 3. Grzyby odcedzić pozostawiając wywar na zupę. 4. Kapustę i grzyby zmiksować lub przepuścić przez maszynkę do mięsa. (Zwolenników siekania nożem przestrzegamy, że walka przy stole z ciągnącą się w farszu kapustą jest mało apetyczna i rozprasza chwile, które powinny upłynąć na kontemplacji i skupieniu, czy to wydarzeń mistycznych, czy też smakowych). 5. Dodać drobno posiekaną i zeszkloną na oleju cebulę, której część pozostawić do polania gotowych pierogów. 6. Wszystkie składniki dobrze wymieszać , doprawić solą i pieprzem. 7. Gotowy farsz układać na krążkach ciasta i lepić pierogi. Gotować w osolonym wrzątku przez 2-3 min. od wypłynięcia na powierzchnię. Nic tak nie podnosi smaku tych wyśmienitych pierogów jak kieliszek mocnej pejsachówki, choć inne próby są równie mile widziane.

do góry

4. Farsz pierogowy ze świeżych grzybów Składniki: 2 kg świeżych grzybów leśnych różnych gatunków, 10 dkg świeżej słoniny, 2 łyżki mąki, 2 cebule, 2 łyżeczki pieprzu, 2 łyżeczki soli Wykonanie: 1. Grzyby dokłanie oczyścić i krótko umyć. Pokroić w plasterki i wrzucić na wrzątek. Gotować na wolnym ogniu około 10 min. 2. Odlać na sito, przepłukać gotowaną wodą i pozostawić do odcieknięcia. 3. Drobno pokroić 5 dkg słoniny, zesmażyć, dodać posiekaną cebulę i przyrumienić. Wreszcie dodać mąkę, zrumienić. 4. Całość wymieszać z grzybami, przyprawić solą i pieprzem. 5. Farsz nakładać na wykrojone z ciasta kółka i lepić pierogi. Gotować w osolonym wrzątku przez 2-3 min. od wypłynięcia na powierzchnię. 6. Pozostałe 5 dkg słoniny zesmażyć do polania gotowych pierogów lub użyć kwaśnej śmietany ok. ćwierci szklanki. W wersji wegetariańskiej cebule należy zeszklić na łyżce masła, dodać także do masy 2 łyżki tartej bułki. Gotowe polewać kwaśną śmietaną.

do góry

5. Farsz pierogowy z suszonych grzybów do czerwonego barszczu Składniki: 10 dkg suszonych grzybów, pół szklanki tartej bułki, 1 cebula, 1 łyżka masła, 1 łyżeczka soli, 1 łyżeczka pieprzu Wykonanie: 1. Grzyby namoczyć dzień wcześniej lub co najmniej 5-6 godzin, ugotować w wodzie w której się moczyły, odcedzić. 2. Cebulę drobno posiekać i zeszklić na maśle, nie rumienić. 3. Grzyby i cebulę zmiksować, dodać bułkę, sól i pieprz. 4. Ciasto kroić w kwadraty o boku 3 cm, lepić uszka lub wykrawać małe kółka i lepić pierożki. Podawać zalane czerwonym barszczem.

do góry

6. Farsz pierogowy z kaszy gryczanej z grzybami Składniki: 25 dkg suchej kaszy gryczanej, 5 dkg suszonych grzybów, 1 cebula, 1 jajko, sól, pieprz, 10 dkg słoniny Wykonanie: 1. Grzyby namoczyć na kilka godzin w 1 litrze wody i następnie ugotować w tej samej wodzie. 2. Grzyby odcedzić, wywar zlać delikatnie do innego garnka. 3. Wywar ponownie zagotować i do wrzącego wsypać kaszę, gotować 15 min. 4. Słoninę pokroić w kostkę i zesmażyć na niej pokrojoną drobno cebulę. 5. Kaszę odcedzić, wystudzić. Wymieszać z jajkiem, cebulą i połową tłuszczu, wyrobić. Dodać posiekane drobno grzyby. Doprawić solą i pieprzem (około 1 łyżeczki świeżo zmielonego czarnego pieprzu). Podawać polane tłuszczem zesmażonym ze słoniny.

do góry

7. Ryba duszona z grzybami Składniki: 1 kg ryby słodkowodnej (tołpyga, szczupak, lin, bużański jaź) 5 dkg suszonych grzybów, 1 szklanka śmietany, 1 łyżeczka mąki, 2 cebule, sól, pieprz biały, 2-3 łyżki octu winnego Wykonanie: 1. Grzyby umyć i zalać 0,5 l zimnej wody, odstawić na 2 godziny. Następnie ugotować w tej samej wodzie, odcedzić i posiekać. Wywar zachować. 2. Oczyszczoną i umytą rybę pokroić w poprzek na kwałki (w dzwonka) i sparzyć wrzątkiem. 3. Dzwonka ryby przekroić wzdłóż kręgosłupa, zdjąć skórę i usunąć kręgosłup. 4. Tak odfiletowaną rybę skropić octem winnym, posypać solą i pieprzem i poddusić na przyrumienionej na maśle cebuli. 5. Dodać posiekane grzyby i gotować na małym ogniu pod przykryciem przez 20 min. 6. Śmietanę rozmieszać z mąką, zalać nią rybę i dusić jeszcze 5 min. Nie mieszać, a jedynie wstrząsać. Podawać z kaszą gryczaną niepaloną lub kładzionymi kluskami. Kluski kładzione: 1 szklanka mąki, 1 łyżka masła, ciepła woda. Masło rozetrzeć z mąką i rozprowadzić ciepłą wodą tak, aby ciasto było dosyć gęste. Kłaść kluski na osolony wrzątek łyżką zanurzając ją w tym wrzątku. Gotować 5 min.

do góry

8. Ryba wypiekana z grzybami Składniki: 1,5 kg filetów z ryby słodkowodnej (karp, amur) 1 kg świeżych grzybów (podgrzybki ewentualnie kurki na większe okazje) 1 cebula, 0,5 szklanki oleju (ideałem byłoby użycie oleju lnianego), 2 łyżki mąki, 15 dkg żółtego, tłustego i ostrego w smaku sera (najlepszy będzie rosyjski lub nadbużański), sól, pieprz, tymianek Wykonanie: 1. Rybę kroimy na mniejsze kawałki, obtaczamy w mące i smażymy krótko na oleju. 2. Zdejmujemy rybę i na tym samym oleju przyrumieniamy drobno pokrojoną cebulę, wreszcie dodajemy odgotowane i pokrojone na dość duże kawałki grzyby (Uwaga! Kurki wystarczy spażyć, nie kroić). 3. Posmarowane masłem naczynie żaroodporne wypełniamy warstwami wg następującej kolejności: ryba, grzyby, ryba itd. Każdą warstwę solimy i pieprzymy. 5. Ostatnią warstwę, którą musi być ryba posypujemy startym serem i wkładamy do gorącego piekarnika 120°C na 40 min. W naczyniu obok wstawiamy ziemniaki polane olejem, posypane solą i tymiankiem. Podajemy z pieczonymi ziemniakami i surówką z kapusty pekińskiej. Surówka z kapusty pekińskiej Kapustę pekińską poszatkować. Z 6 łyżek majonezu i 6 łyżek przegotowanej zimnej wody oraz 1 łyżeczki cukru robimy sos, polewamy kapustę, mieszamy i odstawiamy w chłodne miejsce, aż się wypiecze ryba i ziemniaki

do góry

9. Świąteczny sandacz lub szczupak z grzybami Składniki: 1 sandacz lub szczupak wagi 1,5-2 kg 2 łyżki octu, 5 dkg suszonych grzybów, 500 ml śmietany, 2 żółtka, 2 łyżki mąki, 1 szklanka wywaru z warzyw, sól, pieprz, masło do posmarowania naczynia Wykonanie: 1. Rybę oczyścić, umyć, pokroić w dzwonka, usunąć kręgosłup, skropić octem i pozostawić na pół godziny. 2. Namoczone wcześniej grzyby ugotować, wywar przecedzić, a grzyby pokroić w paski. 3. Kawałki ryby ułożyć w naczyniu do zapiekania wysmarowanym masłem, posypać solą i pieprzem. Podlać wywarem z warzyw i piec pod przykryciem 20 min. w temp. 180-200° C. 4. Śmietanę rozmieszać z mąką, żółtkami, grzybami i wywarem z grzybów. Po 20 min. zdjąć pokrywkę, zalać rybę tą mieszaniną i piec dalej bez przykrycia jeszcze przez 30 minut w temp. 100°C. 5. Podawać na gorąco z ziemniakami z wody.

do góry

10. Leszcz urodzinowy z grzybami Składniki: 1 leszcz wagi 2,5-3 kg, 50 dkg prawdziwków świeżych bądź mrożonych, 1 marchewka, 1 pietruszka, kawałek selera lub 1 kostka bulionowa, 2 łyżki octu, 1 liść laurowy, 5 ziaren ziela angielskiego, 2 goździki, 1 szklanka białego wina, 2 żółtka, 1 łyżka mąki, 1 łyżka cukru, 10 dkg masła, sól i pieprz Wykonanie: 1. Leszcza sprawić, odfiletować i pokroić na mniejsze kawałki, skropić octem i pozostawić na pół godziny. 2. Z głowy, ogona i kręgosłupa, warzyw z dodatkiem przypraw ugotować 2 szklanki gotowego wywaru. 3. Prawdziwki oczyścić i pokroić w paski. 4. W rondlu rozpuścić masło i usmażyć na nim kawałki ryby opruszone mąką. Wyjąć rybę, wrzucić na ten sam tłuszcz grzyby. 5. Na usmażone grzyby położyć rybę, wlać wywar i wino, dodać sól, pieprz i cukier. 6. Gotować na wolnym ogniu 30 minut. Nie mieszać. 7. Leszcza wyjąć na głęboki półmisek, wywar zaciągnąć żółtkami i tak powstałym sosem polać obficie rybę.

do góry

11. Śledź we wsi Homoty gdy nadciągają mgły Składniki: 10 filetów śledziowych á la Matjas, pół litra mleka, 4 marchewki, 4 cebule, pół szklanki oleju, 5 dkg suszonych grzybów, sól, pieprz Wykonanie: 1. Śledzie namoczyć w mleku na pół godziny, wyjąć, osuszyć. Zwinąć w rolmopsy, spiąć wykałaczkami i ułożyć w głębokim półmisku lub salaterce. 2. Grzyby uprzednio namoczone, ugotować w tej samej wodzie, co się moczyły, pokroić w cienkie paseczki. Wywaru nie wylewać 3. Marchewki obrane i umyte zetrzeć na tarce jarzynowej, cebulę zszatkować w cienkie plasterki. 4. Grzyby, cebulę i marchew usmażyć na oleju, podlać wywarem z grzybów, dodać sól i pieprz, dusić na wolnym ogniu przez 10 min. Przestudzić. 5. Jeszcze ciepłą masą zalać śledzie na pómisku. Kiedy ostygnie włożyć do lodówki. Przystawka gotowa do podania po 2-3 godzinach. Śledzie tak przygotowane można również podać do ziemniaków z wody.

do góry

12. Śledzie z grzybkami marynowanymi Składniki: 4 solone śledzie, 1 szklanka marynowanych, drobnych grzybów, 4 jajka ugotowane na twardo, 1 cebula, pieprz, ćwiartka szklanki oleju lnianego Wykonanie: 1. Śledzie sprawione, odfiletowane, bez skóry pokroić na 3-4 skośne dzwonka i ułożyć na środku półmiska, polać olejem i posypać pieprzem. 2. Jajka pokroić w plasterki, ułożyć dookoła śledzi. 3. Na jajkach ułożyć grzybki, posypać drobno pokrojoną cebulą (zblanszowaną) i posypać pieprzem. Gotowe do spożycia od zaraz.

do góry

13. Potrawka z zająca ze świeżymi grzybami Składniki: Przodek z zająca w całości lub mrożone, przednie elementy korpusu zająca, marchew, pietruszka, seler, liść laurowy, 2-3 ziarna ziela angielskiego, 3 kapelusze suszonych grzybów, 2 łyżki masła, 0,5 szklanki mleka, 1 szklanka śmietany, 0,5 kg świeżych grzybów (różnych), 0,5 szklanki czerwonego wina np. Merlot, sól, pieprz; ponadto na marynatę: 1 szklanka wody, 1 szklanka octu winnego lub 0,5 szklanki spirytusowego, 1 cebula, 5 jagód jałowca, 1 liść laurowy Wykonanie: 1. Składniki marynaty połączyć, zagotować i ostudzić. 2. Przodek zająca porąbać, ułożyć w naczyniu i zalać zimną marynatą na 12 godzin. 3. Wyjąć z marynaty, opłukać i przełożyć do garnka, dodając liść laurowy, suszone grzyby, warzywa, ziele angielskie i gotować w niewielkiej ilości wody przez 1,5 godziny na małym ogniu (trzeba być przygotowanym nawet na 2 godziny gotowania, gdy zając okaże się dość stary i łykowaty). 4. Zająca obrać z kości i pokroić na kawałki. 5. Zrobić zasmażkę z masła i mąki. Rozprowadzić mlekiem i czerwonym winem, stale mieszając, aby nie porobiły się grudki, dołożyć wcześniej ugotowane i pokrojone w duże kawałki grzyby, a na koniec dodać pokrojone mięso z zająca. 6. Doprawić solą, pieprzem, dodać śmietanę i dusić razem przez 10 minut. Podawać z kluskami drożdżowymi.

do góry

14. Klops z dzikiego królika Składniki: 50 dkg mięsa z przodków króliczych bez kości, 25 dkg chudego boczku wieprzowego, 50 dkg opieńków świeżych, 1 cebula, 1 jajko, 4 łyżki bułki tartej, 0,5 szklanki śmietany, pół łyżki masła, sól, pieprz, 1 szklanka bulionu Wykonanie: 1. Mięso i boczek umyć i zemleć. 2. Cebulę posiekać i podsmażyć na maśle. 3. Opieńki - same kapelusze, (nóżki są łykowate) - oczyścić i wrzucić na 5 minut do wrzątku, odlać na sito i pozostawić do odcieknięcia. 4. Mięso, tartą bułkę, cebulę, sól i pieprz oraz jajko połączyć, dokładnie wyrobić dolewając bulionu. 5. Dodać do masy opieńki, delikatnie wymieszać i włożyć do żaroodpornego naczynia wysmarowanego masłem. 6. Piec 1,5 godziny w temp. 170°C. Przed podaniem jeszcze gorącego polać śmietaną. Podawać z ziemniakami purée i marynowanymi gruszkami z syropu. Wybornie smakuje także na zimno z ćwikłą.

do góry

15. Kiszone grzyby Do kiszenia nadaje się każdy rodzaj grzybów, pod warunkiem, że są młode, jędrne i zdrowe. Szczególnie smaczne są gąski, które dobrze i długo się przechowują, ale równie wyborne są borowiki, podgrzybki lub maślaki. Wszystkie rodzaje grzybów, za wyjątkiem gąsek, można kisić razem. Składniki: Na 1 kg świeżych grzybów potrzeba 2 dkg soli, 2 ząbki czosnku, po pół łyżeczki pieprzu i ziela angielskiego i 2 listki laurowe. Wykonanie: 1. Grzyby oczyścić, trzonki przyciąć krótko. 2. Same kapelusze, niekrojone, z krótko przyciętymi trzonkami wrzucić na osolony wrzątek i gotować 5 minut. 3. Odcedzone i ostudzone grzyby układać w kamiennym garnku i przesypywać solą i przekładać przyprawami. Grzyby układać zawsze kapeluszami do góry. 4. Ostatnią warstwę grzybów posolić, przykryć czystym lnianym płótnem i wyparzonym talerzem, obciążyć. 5. Po kilku dniach sok, który się wydzielił podczas kiszenia powinien przykryć grzyby. Jeśli nie, należy nalać na wierzch zimnej, osolonej i przegotowanej wody (4 dkg soli na 1 l wody). 6. Przechowywać w chłodnym miejscu.

do góry

16. Solone opieńki W zamierzchłych czasach, na Podlasiu, opieńki soliło się w beczkach i na beczki. W ten sposób można solić również gąski, a także kurki. Składniki: Na 1 kg świeżych grzybów przygotować 15 dkg soli oraz trochę soli do roztworu w którym należy obgotować opieńki. Wykonanie: Oczyszczone i umyte grzyby należy włożyć do posolonego wrzątku (na 1 l wody 2 łyżki soli) i gotować przez 5 minut. Osączyć grzyby na sicie, a następnie układać w kamiennym garnku przesypując solą. Ostatnią warstwę grzybów koniecznie posypać solą, przykryć talerzem i obciążyć. Po 3-4 dniach, gdy grzyby opadną naczynie można uzupełnić o kolejne warstwy sukcesywnie zbieranych grzybów. Przechowywać w chłodnym pomieszczeniu. Grzyby przed użyciem należy moczyć 3-4 godz. w czystej, zimnej wodzie. Tak przygotowane opieńki są podstawą zimowych sałatek, a równie wyśmienicie smakują duszone i gotowane.

do góry

17. Moja marynata grzybowa Jakieś trzydzieści lat temu z zazdrością smakowałam grzyby marynowane przez dużo starsze ode mnie gospodynie. Jedne ochoczo, a inne na mękach, zdradzały mi tajniki swoich wyrobów. Niestety w większości przypadków okazywało się, że w swych zazdrośnie strzeżonych receptach zawsze coś istotnego pomijały i marynata niegdy nie osiągała doskonałości pierwowzoru. Wreszcie metodą prób i błędów, kolejnych zmarnowanych sezonów, kilogramów grzybów, litrów octu, tego na szczęście nigdy nie brakowało, oraz zawiedzionych nadziei rodziny, opracowałam swój własny przepis na marynowane grzyby. Teraz z dumą mogę przekazać go dalej, bo jak mawiają mędrcy nie należy skrywać kaganka oświaty pod koszem, ale oświetlić nim drogę tym co błądzą. Zatem nie błądźcie więcej i zabierajcie się do roboty. Składniki: Małe, nieuszkodzone, świeże grzyby leśne ok. 2-2,5 kg, 6 słoików typu twist o poj. 0,35 l Marynata: 1 szklanka octu spirytusowego 10 %, 4 szklanki wody, 2 czubate łyżki cukru, pół łyżeczki soli Do każdego słoika wrzucić: 3 goździki, ćwierć łyżeczki białej gorczycy, liść laurowy, 3 ziarnka ziela angielskiego, 10 ziaren czarnego pieprzu Wykonanie: 1. Najlepiej każdy gatunek grzybów marynować oddzielnie. Grzyby powinny być mniejsze niż otwór w słoiku. Grzyby do marynowania bierzemy zdrowe, całe, z krótko przyciętymi trzonkami. Jedynie w gąskach i rydzach pozostawia się trzonki. 2. Umyte i dokładnie oczyszczone grzyby wrzucić na osolony wrzątek i gotować na wolnym ogniu bez przykrycia (Uwaga: kipią!) przez 10-15 min. 3. Grzyby odcedzić, przelać świeżą gorącą wodą. 4. W każdy słoik wrzucić przyprawy i napełnić gorącymi jeszcze grzybami do 2/3 wysokości naczynia. 5. Zalać gotującą się marynatą do pełna. 6. Każdy słoik dobrze zamknąć i postawić do góry dnem. 7. Pozostawić do całkowitego ostygnięcia. Potem przewrócić i wynieść w ciemne i chłodne miejsce.

do góry

18. Grzyby marynowane na sposób podlaski Podlasiacy lubią, gdy grzyby słychać (tzn. czuć, przyp. autora) czosnkiem. Stosują go dużo i to w najbardziej zaskakujących zestawieniach.Grzyby marynowane z dodatkiem czosnku dostarczają niezapomnianych wrażeń. Składniki: Małe, nieuszkodzone, świeże grzyby leśne ok. 2-2,5 kg, 6 słoików typu twist o poj. 0,35 l Wykonanie: Marynata: 1 szklanka octu spirytusowego 10 %, 4 szklanki wody, pół łyżeczki soli Do każdego słoika wrzucić: jeden ząbek czosnku, po 3 ziarnka ziela angielskiego i czarnego pieprzu, po 1 listku laurowym 1. Zdrowe, całe, z krótko przyciętymi trzonkami grzyby dobrze oczyścić i krótko myć. 2. Oczyszczone grzyby wrzucić na osolony wrzątek i gotować na wolnym ogniu bez przykrycia (Uwaga: kipią!) przez 10-15 min. 3. Grzyby odcedzić, przelać świeżą gorącą wodą. 4. W każdy słoik wrzucić przyprawy i napełnić gorącymi jeszcze grzybami do 2/3 wysokości naczynia. 5. Zalać gotującą się marynatą do pełna. 6. Każdy słoik dobrze zamknąć i postawić do góry dnem. 7. Pozostawić do całkowitego ostygnięcia. Potem przewrócić i wynieść w ciemne i chłodne miejsce.

Zupa z opieniek Składniki: 1 kg opieniek, 0,5 kg ziemniaków, 1 cebula, 1 łyżka masła, 1 łyżka mąki, sól, pieprz oraz włoszczyzna i 0,6 kg wołowego mięsa z kością na bulion (można użyć bulionu z kostki lub rosołu instant) Wykonanie: 1. Z mięsa i włoszczyzny ugotować bulion w małej ilości wody. 2. Bulion przelać do właściwego garnka, w którym będziemy gotować zupę, uzupełnić wodą do około 2 l. 3. Opieńki (same kapelusze) oczyścić, umyć (zawsze krótko, pod bieżącą wodą, nie moczyć) i wrzucić na wrzątek. Gotować około 20 min i odlać na sito, przelać zimną wodą i wrzucić do bulionu. 4. Ziemniaki obrać, pokroić w kostkę, dodać do zupy i gotować 1 godzinę. Wsypać sól (pół łyżeczki) i pieprz mielony. 5. Z ugotowanej włoszczyzny wziąć tylko marchew, pokroić w plasterki i dodać pod koniec gotowania do zupy. 6. Drobno pokrojoną cebulę przysmażyć na złoty kolor na maśle, wsypać mąkę i przyrumienić. Tak przygotowaną zasmażkę połączyć z zupą, zagotować. Idealnym dodatkiem do zupy będzie świeży biały chleb wiejski, grubo posmarowany prawdziwym śmietankowym masłem. Opieńka miodowa - Armillaria mellea - zwana także łopieńką, opieńkiem, bedłką pniakową, pierścianką, podpieńką lub podpieńkiem, jest groźnym szkodnikiem drzew. Owocniki opieńki wyrastają na pniach drzew żywych, a także na gnijących kłodach drzewnych oraz na rozkładających się gałęziach. Opieńki występują gromadnie, często w postaci kilku okazów ze zrośniętymi u dołu trzonami, o okrągłych żółtobrązowych kapeluszach, osadzonych na dosyć cienkich i długich trzonach. Powierzchnia kapeluszy w części środkowej pokryta jest łuseczkami z popękanej skórki w kolorze brunatnym, a pod kapeluszem występuje kołnierzyk. Surowe opieńki są w smaku lekko cierpkie, zapach mają słaby, ale przyjemny. W kuchni wykorzystuje się tylko kapelusze grzybów młodych i średnio wyrośniętych. Trzony opieńki są łykowate i twarde. Opieńki miodowe używane są najczęściej na marynaty i solonki, które są niezwykle cenionym dodatkiem do mięs. Zaleca się opieńki przed przerobieniem zawsze obgotować, czego na przykład kurki w ogóle nie wymagają. Opieńki należy gotować dłużej niż inne grzyby, bo około 20 minut, a wodę z gotowania zawsze odlać.

do góry

2. Zupa z gąsek Składniki: Warzywa: marchew, pietruszka, seler i por (tylko biały koniec), 1 kg gąsek, 1 jajko, 2 łyżki masła, 0,5 szklanki mąki, 100 ml śmietany, sól, pieprz. Wykonanie: 1. Marchew, pietruszkę i seler zetrzeć na tarce o dużych otworach. Por pokroić w talarki. Wszystkie warzywa podsmażyć w garnku na 1,5 łyżki masła, wlać wodę (około 2 l), posolić i dodać pieprz. 2. Z jajka, mąki i 0,5 łyżki masła zarobić twarde ciasto i zrobić zacierkę (mniej wprawnym amatorom dobrej kuchni, możemy polecić fabryczny drobny makaron zacierkowy dostępny w sklepach w dość dużym wyborze). 3. Do gotującego się bulionu z warzyw, wrzucić oczyszczone i starannie umyte pod bieżącą wodą, pokrojone (niezbyt drobno) gąski, gotować 40 min. 4. Wsypać zacierkę, gotować jeszcze około 7-10 min (a w przypadku gotowej zacierki, zgodnie z instrukcją na opakowaniu). Zdjąć z ognia, zaprawić śmietaną. Gąska żółta - Tricholoma equestre - zwana także zielonką, gąską zieloną, zieleniatką, prośnianką, należy do grzybów pierwszorzędnej jakości, a przy tym występuje pospolicie na terenie całej Polski. Głównym siedliskiem gąski są bory sosnowe, gdzie owocuje od sierpnia do grudnia. Gąski mają kapelusz o barwie żótawozielonkawej, stąd ich nazwa, trzon ich jest stosunkowo krótki, zwarty, o barwie zielonkawej. Spód kapelusza ma cienkie, głęboko osadzone, zwisające blaszki o jaśniejszym od kapelusza żółtawym zabarwieniu. Miąższ kruchy, o słodkawym smaku i bardzo charakterystycznym zapachu. Gąski doskonale nadają się marynowania.

do góry

3. Żurek ze świeżymi grzybami Składniki: 1,5 szklanki żuru naturalnego (zamiast kisić, najlepiej kupić gotowy z podlaskich wytwórni) 1,5 l bulionu (gotowy wywar mięsno-warzywny) 0,5 kg borowików (mogą być mieszane: borowiki, koźlaki, podgrzybki i kurki) 1 listek laurowy, 3 ziarna ziela angielskiego, 6 ziaren pieprzu, 1 cebula, 15 dkg wędzonego boczku, 0,5 kg ziemniaków, 0,5 szklanki śmietany Wykonanie: 1. Oczyszczone i umyte grzyby pokroić w paski i wrzucić na wrzącą wodę gotować 10 min., odlać na sito i przelać gorącą wodą. 2. Do bulionu wrzucić listek laurowy, ziele angielskie i pieprz. 3. Włożyć grzyby i pokrojone w kostkę ziemniaki - gotować. 4. Kiedy ziemniaki będą miękkie, wlać żur (nie wcześniej, bo pozostaną twarde pod wpływem kwasu). 5. Wędzony boczek pokroić w kostkę, zesmażyć i dodać pokrojoną cebulę. Przyrumienić i wrzucić do zupy. 6. Zdjąć z ognia, doprawić śmietaną. Koźlarz - Leccinum - nazywany inaczej: kozarem, kozakiem czarnym lub czerwonym, koźlakiem, koźlarkiem, brzezakiem, podbrzeźniakiem, babką, osiczakiem, czeszczewikiem, występuje w wielu odmianach barwnych w lasach iglastych, liściastych lub mieszanych, najczęściej pod brzozami lub osikami, z którymi żyje w symbiozie. Ten dość pospolity grzyb owocuje od czerwca do połowy października. Dość duże owocniki mają miękki, poduszkowany kapelusz z rureczkami na spodzie, osadzony na wysokim i niezbyt grubym, twardym trzonie. Barwa górnej powierzchni kapelusza uzależniona jest od gatunku i miejsca bytowania, bywa biała, szara, czarna, brązowa, żółta, pomarańczowa, czerwona, a nawet zielona nie wspominając o całej gamie odcieni. Trzon biały z czarnymi, szarawymi lub brązowymi łuseczkami na białym tle. Miąższ białawy, po przecięciu szarzeje, fioletowieje lub szarzeje. Ma przyjemny smak i zapach. W kuchni i domowym przetwórstwie używa się jedynie kapeluszy, ponieważ trzony, szczególnie u starszych osoboników są twarde. W czasie gotowania i suszenia czernieje, stąd jego nazwa regionalna “czarny grzyb”.

do góry

4. Sos grzybowy klasyczny Składniki: 3 dkg suszonych grzybów, 1 cebula, 1 łyżka masła, 1 łyżka mąki, 1 szklanka bulionu, sól, pieprz. Wykonanie: Grzyby umyć, namoczyć w szklance wody na 4-6 godzin, ugotować w tej samej wodzie dodając bulion. Grzyby wyjąć i drobno posiekać. Na maśle udusić drobno posiekaną cebulę, dodać mąkę, rozprowadzić zasmażkę wywarem z grzybów. Dodać sól, pieprz i posiekane grzyby.

do góry

5. Sos grzybowy z Mielnika Składniki: 50 dkg świeżych grzybów np. pogrzybków lub opieniek (jeśli opieńki to tylko używamy kapeluszy), 1 cebula, 1 łyżka masła, 1 szklanka bulionu warzywnego, pół szklanki śmietany, sól, pieprz. Wykonanie: Grzyby umyć, pokroić w paski i sparzyć wrzątkiem. Jeśli używamy opieniek, to gotować je około 20 minut. Na maśle udusić drobno posiekaną cebulę, dodać grzyby, podlać bulionem i dalej dusić przez 30 min. Doprawić solą, pieprzem i śmietaną. W drodze wyjątku zamiast grzybów leśnych można użyć 30 dkg pieczarek lub boczniaków, ale nie będzie to już tak chasydzkie, jak być powinno.

do góry

6. Strucel ziemniaczany z opieńkami Składniki: 1 kg gotowanych ziemniaków, 1 kg opieńków, 2 jaja, 1 cebula, 2 łyżki niewędzonej bryndzy, 1 szklanka mąki, sól, pieprz, 2 łyżki masła Wykonanie: 1. Opieńki (same kapelusze), oczyścić, opłukać i wrzucić na wrzątek, gotować ok. 20 minut. Wylać na sito, przelać wrzątkiem i pozostawić do odcieknięcia. 2. Cebulę drobno pokroić i zeszklić na 1 łyżce masła. Dodać grzyby, jajko i ser. Posolić, popieprzyć, wymieszać. 3. Ugotowane poprzedniego dnia i dobrze wystudzone ziemniaki przecisnąć przez praskę. Na stolnicy posypanej mąką wymieszać ziemniaki z 1 łyżką masła i 1 jajem, posolić ok. pół łyżeczki. Szybko zagnieść ciasto, nie wyrabiać tylko dobrze połączyć składniki, bowiem im dłużej wyrabiać tym bardziej się “leje”. Ostrożnie rozwałkować na placek grubości pół centymetra. 4. Farsz wyłożyć na ciasto, zwinąć. Strudel ułożyć w wąskiej, podłużnej formie, posmarować masłem i upiec w dobrze nagrzanym piekarniku na złoty kolor. Podawać z surówką z pora.

do góry

7. Borowiki duszone w śmietanie Składniki: 2 kg niedużych kapeluszy borowików, 2 cebule, 2 łyżki masła, 1 szklanka śmietany, po pół łyżeczki soli i pieprzu białego Wykonanie: 1. Umyć kapelusze borowików i sparzyć wrzątkiem. 2. Drobno posiekaną cebulę zeszklić na maśle. 3. Dodać grzyby i podlać wodą. Dusić około 20 minut. Co jakiś czas przemieszać delikatnie, aby nie połamać kapeluszy. 4. Dodać śmietanę, sól i pieprz, dusić jeszcze przez 10 minut. Danie samodzielne, bądź wytworna i elegancka przystawka na ciepło. Może stanowić także dodatek do steków z sarniny. Podaje się bez jakiejkolwiek zieleniny ze świeżym chlebem, kieliszkiem wytrawnej nalewki bądź białym burgundem lub łagodnym Pinot Noir, dla amatorów mocniejszych wrażeń z wytrawnym niemieckim Rieslingiem. Grzyb prawdziwy - Boletus edulis - pospolicie znany pod nazwami: borowika, prawaka, prawika, prawdziwka, grzyba białego lub borowego, jest najwyżej cenionym grzybem jadalnym. Co ciekawe borowiki żyją w symbiozie z brzozą, dębem, jodłą i sosną, i w zależności od rodzaju drzewa z którym współżyje zmienia się barwa jego kapelusza, od szarożółtego do ciemnobrązowego, grubość i długość trzonu oraz smak i zapach owocnika. Borowiki mają niezwykle intensywny zapach, tak charakterystycznych dla grzybów leśnych. Przewyższają go w tej dziedzinie jedynie trufle i smardze. Owocniki ma duże, z szerokim, mięsistym kapeluszem na grubym i dużym trzonie. Pod spodem kapelusza znajduje się warstwa rurek. Borowiki letnie, występujące w czerwcu i lipcu, najlepsze są na susz, natomiast, jesienne z września i października, doskonale nadają się do przyrządzania na ciepło, solenia, marynowania, kiszenia i wekowania.

do góry

8. Grzyby duszone z jajkiem Składniki: 2 kg grzybów (różnych, borowików, koźlarzy, podgrzybków, maślaków, kurek i gąsek, im większy wybór tym smaczniej) 2 cebule duże, 2 łyżki masła, 2 jajka Wykonanie: 1. Grzyby oczyścić, umyć i pokroić w paski. Wrzucić na wrzątek, gotować 5 min. i odlać na sito, przelać gorącą wodą. 2. W rondlu rozpuścić masło, wrzucić grzyby. Podlać wodą do połowy wysokości. 3. Cebulę pokroić w półtalarki i wrzucić do grzybów. 4. Dusić pod przykryciem na wolnym ogniu od czasu do czasu mieszając, aby nie przywarły i ewentualnie uzupełnić wodę. Wsypać sól i pieprz. 5. Po 30 min. duszenia wbić jajka, szybko rozmieszać i ledwo się zetną, zdjąć z ognia. Grzyby przed wbiciem jajek nie mogą być zbyt rzadkie. Podawać z gotowanymi ziemniakami z wody.

do góry

9. Pasztet grzybowy Składniki: 0,5 kg maślaków, 1 bułka kajzerka, 1 cebula,1 jajko, sól, pieprz Wykonanie: 1. Oczyszczone maślaki (usunąć śluzową skórkę z kapeluszy) krótko umyć i wrzucić na wrzątek na 2-3 minuty. 2. Bułkę namoczyć, cebulę upiec na ogniu w łupinie (w drodze wyjątku może być w kuchence mikrofalowej). 3. Grzyby zemleć w maszynce do mięsa razem z lekko odciśniętą bułką i upieczoną cebulą. Wymieszać z solą i pieprzem. 4. Masę włożyć do foremki posmarowanej masłem i wysypanej tartą bułką. Piec przez 30 min. w temp. 170 Podawać gorący z ziemniakami purée i zieloną sałatą ze śmietaną. Grzyb maślak - Suillus - znany także pod pseudonimami: maślacz, maślach, maślarz, maślocha, ślimak, pępek oraz sośniak, należy do pospolitych grzybów owocujących gromadznie od lipca do połowy października. Owocniki średniej wielkości mają szeroki kapelusz z rurkami na dolnej powierzchni, umocowny na dość niskim trzonie, na którym występuje pierścień, ważna cecha rozpoznawcza. Górna warstwa kapelusza ma łatwo oddzielającą się skórkę (niejadalną, w smaku jak folia), barwy od brązowej do żółtopomarańczowej w zależności od gatunku drzewa z którym współżyje, dolna warstwa kapelusza jest żółtawa, trzonu - powyżej pierścienia żółtawa, a poniżej - czewronobrunatna. Kapelusz młodych osobników jest półkolisty, dzwonkowaty, obejmujący trzon białą osłonką. W deszczowe dni kapelusz maślaka pokryty jest śluzem. Miąższ jego jest miękki, o przyjemnym smaku i zapachu. Niestety maślak łatwo mięknie i rozpada się i dlatego do przerobu nadaje się bezpośrednio po zbiorze. Drobne, twarde maślaki soli się, marynuje i suszy na mączkę grzybową. Jest to grzyb bardzo aromatyczny.

do góry

10. Sałatka młynarza  z Homot Składniki: 2 szklanki marynowanych opieniek, 2 cebule, 2 ząbki czosnku, 3 łyżeczki oleju lnianego, pół łyżeczki cukru, pieprz, sól do utarcia czosnku Wykonanie: 1. Opieńki dobrze odsączyć z octu. 2. Cebulę pokroić w piórka lub grubą kostkę. 3. Połączyć opieńki z cebulą, dodać utarty czosnek, pieprz (tego ostatniego nie żałować). Dodać olej i wymieszać. 4. Sałatkę pozostawić na pół godziny w lodówce. 5. Podawać z ciemnym chlebem i mocną “sołtysówką”. Opieńka miodowa występuje bardzo licznie na Podlasiu. Kto nigdy nie widział zbioru opieńki powinien na przełomie września i października wybrać się do Puszczy Białowieskiej na szosę prowadzącą z Hajnówki do Białowieży. Gdy w oznaczone miejsce podjeżdża samochód skupujący grzyby, z mglistego o tej porze roku lasu, jak na komendę, wychodzą ludzkie zjawy. To zbieracze objuczeni opieńkami. Skup trwa w zależności od obfitości zbiorów od kilkunastu do kilkudziesięciu minut, po czym samochód odjeżdża, a grzybiarze znikają w lesie. Wszystko odbywa się w ciszy z rzadka przerywanej ludzkimi głosami. Jest to doprawdy zjawisko z pogranicza świata namacalnego i magicznego

do góry

11. Sałatka z grzybów marynowanych Składniki: 1 szklanka grzybów marynowanych, 4 ugotowane i obrane ziemniaki, 2 kiszone ogórki, 2 jajka na twardo, 1 cebula, 1 szklanka majonezu, 1 łyżeczka cukru, 1 ząbek czosnku Wykonanie: 1. Grzyby odcedzić z octu, cebulę pokroić w kostkę i zblanszować. 2. Pozostałe składniki pokroić w kostkę i wszystko razem zmieszać. 3. Majonez doprawić cukrem i roztartym z odrobiną soli czosnkiem. Jeżeli jest zbyt gęsty dodać 1-2 łyżki przegotowanej zimnej wody i zmiksować. 4. Zalać sałatkę majonezem, wymieszać i odstawić do lodówki na 30 minut. Równie wyborna jest sałatka z grzybów marynowanych z dodatkiem jabłek odmiany słodko-kwaśnej zamiast ogórków kiszonych.

do góry

12. Ziemniaki faszerowane grzybami suszonymi Składniki: 6-8 dużych ziemniaków (po 1 na osobę), 10 dkg suszonych grzybów, 10 dkg bryndzy, 1 cebula, 1 łyżka masła, sól, pieprz, 0,5 szklanki śmietany,1 łyżeczka mąki, koperek Wykonanie: 1. Ziemniaki ugotować w mundurkach, obrać, wydrążyć środek i ułożyć na blasze. 2. Farsz: namoczone, ugotowane i posiekane grzyby mieszamy razem z posiekaną i przyrumienioną na maśle cebulą, dodajemy rozgniecione środki ziemniaków i bryndzę; solimy. 3. Farsz nakładamy do ziemniaków i wkładamy do gorącego piekarnika. 4. Pieczemy 30 min., polewamy śmietaną z rozmąconą mąką i zapiekamy jeszcze 10 min. Podajemy z kefirem z pieprzem.

do góry

13. Grzyby kiszone z kapustą Składniki: 30 dkg kiszonych grzybów, 30 dkg kiszonej kapusty, 1 cebula, 4 łyżki oleju lnianego lub oliwy, 2 łyżki cukru, pół łyżeczki mielonego pieprzu Wykonanie: 1. Grzyby przelać na sicie zimną wodą i pozostawić aby odciekły, potem pokroić je na paski. 2. Kapustę odcisnąć z soku i pokroić. 3. Cebulę drobno pokroić i przelać wrzątkiem - osączyć i wystudzić. 4. Grzyby, kapustę i cebulę wymieszać z cukrem i pieprzem. 5. Dodać olej, wymieszać i pozostawić w chłodnym miejscu na 30 minut.

do góry

14. Gołąbek leniwej gospodyni Składniki: 0,25 dkg mięsa mielonego (wieprzowego, wieprzowo-wołowego lub z indyka) 1 jajko, 1 cebula, 2 łyżki tartej bułki, 0,5 szklanki wody 1 kg grzybów leśnych, 2 łyżki masła, 1 łyżka mąki, 2 szklanki mleka 200 ml gęstej śmietany, sól, pieprz, 1-1,5 l gotowego bulionu grzybowego Wykonanie: 1. Kapustę obrać z wierzchnich liści, wyciąć głąb, włożyć do garnka z wrzącą osoloną wodą, przykryć pokrywką i gotować na wolnym ogniu 15 min. 2. Kapustę wyjąć, odcedzić i ostudzić. 3. Po ostudzeniu rozdzielić liście i z każdego odciąć zgrubiały nerw. Przygotować farsz: 1. Grzyby namoczyć, ugotować i pokroić w cienkie paseczki. Wywar zachować. 2. Kaszę ugotować w osolonej wodzie zgodnie z instrukcją na opakowaniu. 3. Słoninę drobno pokroić, zesmażyć, dodać cebulę, zrumienić. 4. Kaszę wymieszać ze skwarkami, przyrumienioną cebulą, grzybami, dodać jajko, sól i pieprz. 5. W naczyniu do zapiekania układać warstwami: liście kapusty, farsz z kaszy, liście kapusty, i znowu farsz, aż do wyczerpania składników. Całość powinna być przykryta liśćmi kapusty. 6. Zalać gołąbek bulionem przygotowanym z kostki bulionowej z dodatkiem wcześniej otrzymanego wywaru grzybowego i piec w piekarniku 1 godz. w temp. 170°. Po wyjęciu z piekarnika dzielić na porcje, każdą polać stopioną słoninką ze skwarkami i posypać świeżo zmielonym pieprzem. Podawać z dobrym piwem.

do góry

15. Gołąbki cnotliwe (porcja na 8-10 osób) Składniki: 1 duża główka kapusty, 250 g ryżu, 10 dkg suszonych grzybów, 1 marchewka, 1 pietruszka, kawałek selera, 2 cebule, 1 łyżka masła, po ćwierć łyżeczki soli i pieprzu, 1,5 l bulionu warzywnego ponadto na sos koperkowy: 1 łyżka masła, 1 łyżka mąki, 200 ml śmietany, 2 łyżki posiekanego koperku, sól i nieco świeżo zmielonego pieprzu Wykonanie: 1. Kapustę obrać z wierzchnich liści, wyciąć głąb, włożyć do garnka z wrzącą osoloną wodą, przykryć pokrywką i gotować na wolnym ogniu 15 min. 2. Kapustę wyjąć, odcedzić i ostudzić. 3. Po ostudzeniu rozdzielić liście i z każdego odciąć zgrubiały nerw. Przygotować farsz: 1. Grzyby namoczyć, następnie ugotować w wodzie w której się moczyły z dodatkiem warzyw i 3 kostek bulionowych. 2. Grzyby odcedzić i drobno posiekać. Warzywa i bulion zachować. 3. Ryż ugotować zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Drobno pokrojoną cebulę zeszklić na maśle. 4. Ryż wymieszać z grzybami i cebulą. 5. Na liściu kapusty rozsmarowywać farsz i zawijać zgrabne gołąbki. 6. Gołąbki ułożyć w rondlu, którego dno wyłożyć wcześniej kilkoma liśćmi kapusty, zalać bulionem w ilości około 1,25 l, resztę bulionu pozostawić do sosu, przykryć pokrywką i wypiekać przez 45 minut w piekarniku nagrzanym do 170°C. 7. Przygotować sos: z mąki i masła zrobić jasną zasmażkę, następnie rozprowadzić ją bulionem ok. 0,25 l, dodać śmietanę, starte na tarce warzywa pozostałe z gotowania bulionu oraz drobno posiekany koperek; zagotować. 8. Przed końcem pieczenia zalać gołąbki sosem koperkowym i zapiekać jeszcze przez 15 minut bez przykrycia.

do góry

16. Kasza jęczmienna wypiekana ze świeżymi grzybami Składniki: 1 szklanka suchej kaszy, 2 szklanki wody, 1 łyżka masła, pół łyżeczki soli 60 dkg świeżych grzybów (mogą być różne), 2 cebule, 2 łyżki masła, po pół łyżeczki soli i pieprzu 1 szklanka śmietany, 1 jajo, 1 łyżka masła do posmarowania formy Wykonanie: 1. Do rondla wlać wodę, zagotować. Do wrzątku wsypać kaszę, dodać sól i 1 łyżkę masła. Gotować na wolnym ogniu bez przykrycia, aż woda wsiąknie w kaszę. Odstawić z ognia. 2. Umyte i pokrojone w paski grzyby wrzucić do wrzącej wody, gotować 5 min., odcedzić, przepłukać czystą wodą. 3. W rondlu zeszklić na maśle posiekaną cebulę, dodać grzyby, sól, pieprz, podlać wodą i dusić pod przykryciem 20 min. 4. Naczynie do zapiekania posmarować masłem, na dnie ułożyć warstwę kaszy, następnie duszone grzyby i zalać wszystko śmietaną z rozmąconym jajkiem. 5. Wstawić do piekarnika na 30 min., zapiekać w temp. 130°C.

do góry

17. Kasza gryczana wypiekana z suszonymi grzybami Składniki: 50 dkg klusek według przepisu poniżej, 50 dkg świeżych lub mrożonych podgrzybków, 2 cebule, pół szklanki śmietany, 1 żółtko, 2 łyżki masła, sól, pieprz Wykonanie: 1. Grzyby namoczyć na 2-3 godziny, a następnie ugotować w wodzie w której się moczyły (potrzeba około 2 szklanek wody). 2. Do 1,5 szklanki wywaru z grzybów wsypać kaszę, gotować na wolnym ogniu, aż kasza będzie miękka i gęsta. 3. Boczek pokroić w grubą kostkę, zesmażyć razem z cebulą. 4. Do miski włożyć ugotowaną kaszę, pokrojone w paski grzyby, boczek razem z wytopionym z niego tłuszczem i cebulą, jajka, sól i pieprz, wymieszać. 5. Dobrze wyrobioną masę wyłożyć do formy do pieczenia wysmarowanej uprzednio masłem. 6. Zapiekać w temp. 130°C przez 30 min.

do góry

18. Kluski zapiekane z grzybami Składniki: 50 dkg klusek według przepisu zamieszczonego poniżej, 50 dkg świeżych lub mrożonych podgrzybków, 2 cebule, pół szklanki śmietany, 1 żółtko, 2 łyżki masła, sól, pieprz Wykonanie: 1. Grzyby oczyścić, umyć, pokroić w paski i wrzucić na wrzątek. Jeśli używamy grzybów mrożonych, to wpierw rozmrozić. Uwaga! Grzyby mrożone nie wymagają czyszczenia i mycia. Gotować około 10 minut, mrożone do 20 minut. 2. Ugotowane grzyby przesmażyć na 1 łyżce masła raze z drobno posiekaną cebulą, dodać soli i pieprzu. 3. Kluski ugotować w osolonej wodzie, odcedzić i przelać zimną wodą. Wymieszać z grzybami. 4. Śmietanę rozmieszać z żółtkiem, zalać makaron kluski i wstawić do piekarnika nagrzanego do temperatury 170° C. 5. Zapiekać, aż wierzch się zarumieni czyli około 20 minut. Przepis na kluski krajane: W naszej rodzinie niedziela kojarzy się, choć to może nieco ekscentryczne z naszej strony, z rosołem z krajanymi kluskam. Nie z makaronem, ale z kluskami właśnie.. Kolejne pokolenia kobiet przygotowują tę nieskomplikowaną, a przecież absolutnie rajską, więc odpowiednią na niedzielne popołudnie, potrawę, wprawiając krewniaków w błogostan pozwalający spokojnie kontemplować ten najpiękniejszy ze światów. 35 dkg mąki pszennej, 2 jajka, 2 żółtka, szczypta soli Podgrzybek brunatny - Xerocomus badius - zwany także botrowikiem brunatnym lub kasztanowatym, czarnulką bądź grzybem kasztanowanym, wybornie nadaje się do duszenia i gotowania, oraz jako składnik farszy i sosów, doskonały na susz, przy czym jest dość pospolity w lesie, gdzie występuje gromadnie. W obrocie handlowym pod postacią mrożonek i bardzo wydajnego suszu, a przy tym stosunkowo tani. W naturalny środowisku podgrzybek rozkłada szczątki obumarłnych roślin, żyjąc w symbiozie z wieloma gatunkami drzew. Owocuje od czerwca do połowy listopada. Kapelusz podgrzybka jest ciemnobrązowy lub kasztanowobrązowy. Spód kapelusza u młodych osobników jasnożółty, u starszych żółtozielonawy lub szarozielonawy, po uszkodzeniu występują na nim ciemne zielononiebieskie plamy. Trzon dość gruby, żółtobrązowy, czasami występuje na nim niewyraźna siateczka. Miąższ biały lub bladożółtawy, po uszkodzeniu niebieszczejący, wyraźnie grzybowy w zapachu o przyjemnym słodkawnym smaku.

---