1. Co obejmują i jakie jest zastosowanie inteligentnych systemów transportowych? Scharakteryzuj/opisz wymienione.

*Nadzór wideo-informacje zapisywane na kamerach udostępniane są policji

*Systemy zarządzania zdarzeniami-w przypadku wypadku alarmowane są odpowiednie służby bezpieczeństwa.

*Sterowanie ruchem ulicznym-koordynacja sygnalizacji świetlnych z natężeniem ruchu w danej chwili., gps-Prowadzenie wzdłuż trasy i nawigacja ,rds

*zarządzanie miejscami parkingowymi-informowanie o wolnych miejscach dostępnych na parkingach

*zarządzanie informacjami dla podróżnych-informowanie o korkach i wypadkach poprzez radio

2. Co to jest ITS? Jaki związek z nim ma tematyka transportu?
Zastosowanie rozwiązań Inteligentnych Systemów Transportowych - ITS - to połączenie technologii informacyjnych i komunikacyjnych z infrastrukturą transportową i pojazdami w celu poprawy bezpieczeństwa, zwiększenia efektywności procesów transportowych oraz ochrony środowiska naturalnego.
ITS wpływa na poprawę warunków podróżowania w zakresie multimodalnym - zajmując się prywatnymi i publicznymi środkami transportu drogowego, morskiego i lotniczego.

Funkcjonowanie transportu w takim systemie wspierane jest rozwiązaniami pomiarowymi (czujniki, sensory) , telekomunikacyjnymi i informacyjnymi oraz automatycznego sterowania. Są one zintegrowane z fizycznymi systemami transportowymi . „Proces” ten nazywamy TELEMATYKĄ transportu.

3. Wymień składowe inteligentnych systemów transportowych. Przedstaw je schematycznie obrazując zachodzące zależności

4. Jakie technologie wykorzystujemy w ITS? Jaki są korzyści wynikające z ich zastosowania?

GPS-ulatwia nawigacje po terenie

*DSRC-ułatwia uiszczanie opłat za korzystanie z płatnych odcinków dróg przez firmy transportowe.

*Sieci bezprzewodowe GSM/EDGE/Wi-Fi- pozwalają na szybką komunikację za pomocą internetu

*Telefonia komórkowa-siec 3G,4G -dostępny obraz video na zywo

*Kamery-identyfikacja wlascicieli pojazdow

*Urządzenia i pojazdy testowe-info o obecnych sytuacjach na drogach

telefony,telewizja,internet,stacje radiowe,znaki drogowe,sensory stacjonarne,helikoptery monitorujące ruch

Inne korzyści:

Zwiększenie przepustowości sieci ulic o 20 - 25%,

•Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego

(zmniejszenie liczby wypadków o 40 - 80%),

•Zmniejszenie czasów podróży i zużycia energii ( o 45 - 70%),

•Poprawa stanu środowiska naturalnego (redukcja emisji spalin o 30 -50%),

•Poprawa komfortu podróżowania i warunków ruchu kierowców oraz pieszych,

•Redukcja kosztów zarządzania taborem drogowym,

•Redukcja kosztów związana z utrzymaniem i renowacją nawierzchni,

•Zwiększenie korzyści ekonomicznych w regionie (poprawa koniunktury gospodarczej).

5. Jaki charakter mają stosowane obecnie ITS? Opisz architekturę takich systemów.

Obecnie w Polsce rozwiązania ITS mają charakter „wyspowy”, tzn. iż oddzielnie spełniają zadaną rolę, natomiast w przypadku ich połączenia może dojść do sytuacji, w której systemy te są niekompatybilne i nie będą mogły ze sobą współpracować nie przynosząc tym samym potencjalnych korzyści

6. Przedstaw architekturę trójmiejskiego TRISTARu.

Twórcy systemu Tristar planują skrócić czas przejazdu o ok. 20%^[4]. Projekt opracowany został przez naukowców z Politechniki Gdańskiej(dr hab. inż. Kazimierza Jamroza i dr inż. Jacka Oskarbskiego). Dwa centra sterowania ruchem będą zlokalizowane w Gdańsku i Gdyni. Natężenie ruchu pojazdów będą śledzić setki kamer, czujników i pętli indukcyjnych. W ramach systemu stanie ponad 100 fotoradarów i kamer, wyłapujących kierowców, którzy blokują skrzyżowania. Zostaną zainstalowane znaki zmiennej treści, informujące o wypadkach i proponowanych objazdach oraz o wolnych miejscach parkingowych^[5].

W pierwszym etapie Tristar wdrożony zostanie na głównej trasie i najważniejszych skrzyżowaniach, od południa Gdańska, przez Sopot, do północy Gdyni. Później będzie montowany na kolejnych skrzyżowaniach i obwodnicy Trójmiasta.

7. Podział przewoźników w transporcie lotniczym.

-przewoźnik certyfikowany

-przewoźnik niecertyfikowany

-przewoźnik towarowy

-taksówka powietrzna

-przewoźnik liniowy

-główny przewoźnik krajowy

-duży przewoźnik regionalny

-średni przewoźnik regionalny

8. Co to jest ANS? Scharakteryzuj. Wymień elementy.
ANS obejmuje nastepujace elementy:

-infrastrukturę obiektową (ośrodki kontroli ruchu lotniczego,

- ośrodki radiokomunikacyjne, radionawigacyjne),

- infrastrukturę dozorowania, w tym infrastrukturę radiolokacyjną, infrastrukturę ATM, infrastrukturę łaczności i pozostałą.

9. Klasyfikacja wypadków lotniczych.
-katastrofy lotnicze z udziałem błędów pilotów

-katastrofy lotnicze z udziałem błędów kontroli lotów

- katastrofy lotnicze z udziałem błędów obsługi technicznej

-katastrofy z powodu błędów konstrukcyjnych

-katastrofy lotnicze o nieznanej przyczynie

-incydenty zrównane z katastrofą lotniczą

-katastrofy z powodu warunków meteorologicznych

-katastrofy z powodu złej infrastruktury lotnisk

-porwania samolotów

-zamachy terrorystyczne na samoloty pasażerskie

-zestrzelenie samolotów

10. Cele ULC.
-dbałość o wewnętrzne warunki, dzięki którym Polskie lotnictwo cywilne będzie mogło się sprawnie rozwijać.

-dbałość o warunki zewnętrzne, dzięki którym Polskie lotnictwo cywilne będzie mogło się sprawnie rozwijać.

-wpływanie na kształt Polskiego i międzynarodowego prawnego systemu w dziedzinie lotnictwa cywilnego.

-dbałość o bezpieczeństwo transportu lotniczego.

-ochrona lotnictwa cywilnego przed atakami z zewnątrz oraz innymi bezprawnymi ingerencjami.

-dbałość o bezpieczeństwo państwa.

11. Charakterystyka transportu samochodowego. Wady, zalety.
zalety:

można się nim dostać wszędzie tam, gdzie nie ma dostępu kolej, statek…

szybsze i łatwiejsze życie

korzystny w przewozie osób na małe odległości

coraz tańsze ceny samochodów

łatwiej dostępne (w porównaniu np. z samolotem)

wady:

uzależniony od pogody

w bardzo dużej mierze przyczynia się do zanieczyszczenia środowiska (m.in. efekt cieplarniany)

bardzo duży współczynnik wypadków

dłuższy czas transportu w porównaniu z samolotem

mała pojemność

czasami wysokie koszty utrzymania pojazdu

12. Charakterystyka transportu lotniczego. Wady, zalety.
Zalety
1.Jeden z najbezpieczniejszych rodzajów transportu.

2.Wysoki komfort podróżowania.

3.Ogromy uniwersalizm .

4.Ładunek może trafić do odbiorcy w bardzo krótkim czasie.

5.Samoloty, helikoptery mogą przewozić ładunki na bardzo duże odległości.

Wady
1.Uzależnienie od panujących warunków atmosferycznych 2.Wysoka cena biletów

3.Ograniczenia wynikające z lokalizacji lotnisk

4.Długie odprawy, stres przeżywany w związku z lotem, możliwość zagubienia bagażu

13. Charakterystyka transportu morskiego. Wady, zalety.
Zalety:

- Tani

- Daleki zasięg

- Bardzo duża ładowność

- Transportowany może być każdy rodzaj towaru

- Małe zagrożenie katastrofą

- Promy, rozwój turystyki

- Łatwa dostępność do wszystkich kontynentów a to oznacza łatwy dostęp do portów

Wady:

- Podczas katastrof tankowców dochodzi do zanieczyszczenia mórz i oceanów

- Obsługuje tylko obszary morskie

- Uzależniony od pogody(ryzyko sztormów)

- Konieczność przeładunku

- Ryzyko uszkodzenia ładunku, zwłaszcza tych wrażliwych na wilgoć

- Konieczność budowy portów, które do tanich nie należą

14. Charakterystyka transportu wodnego śródlądowego. Wady, zalety.
-niskie ceny przewozowe w przypadku przewozów dużych partii ładunków na duże odległości,

-wydłużony czas dostawy (niewielka szybkość eksploatacji, nieregularność przewozów),

-niewielka dostępność przestrzenna ze względu na niedostosowanie sieci dróg wodnych do umiejscowienia rynków zbytu,

-niskie bezpieczeństwo ładunków podatnych na przewóz, szczególnie wrażliwych na wilgoć i przemieszczenia,

-brak dostosowania dróg wodnych do lokalizacji centrów przemysłowo-handlowych (brak możliwości transportowania ładunków typu door-to-door),

-nieregularność przewozów, co związane jest z czynnikami pogodowymi i klimatycznymi (w niektórych krajach zima uniemożliwia żeglugę śródlądową)

15. Charakterystyka transportu wodnego intermodalnego. Wady, zalety.
-Zalety transportu intermodalnego

-Obniżka kosztów transportowych

-Zapewnienie szybkiego i terminowego dostarczenia ładunku zwłaszcza w przewozie międzynarodowym

-Zmniejszenie ryzyka uszkodzenia towaru

-Zwiększenie możliwości jednorazowego przewozu większej partii ładunku

-Podniesienie dostępności i jakości usług transportowych

-Wzrost liczby możliwych sposobów przewozowych

-Możliwość zastosowania różnych sposobów załadunku i rozładunku.

Wady transportu intermodalnego

-Konieczność użycia specjalistycznych urządzeń przeładunkowych (np. suwnic, dźwigów, samojezdnych maszyn), które dają możliwość przewożenia wielotonowych jednostek ładunkowych znajdujących się poza zasięgiem urządzeń stacjonarnych

-Konieczność wyposażenia terminali kolejowych w odpowiednie urządzenia przeładunkowe.

16. Transport drogowy: konwencja wiedeńska - scharakteryzuj.

Konwencja wiedeńska o ruchu drogowym - międzynarodowy traktat, określający ogólne zasady ruchu drogowego, do którego przestrzegania zobowiązały się kraje - sygnatariusze.

Konwencja ta została sporządzona 8 listopada 1968 r. w Wiedniu. Rada Państwa PRL ratyfikowała tę konwencję 24 lutego 1988 r. Konwencja ta została opublikowana w Dzienniku Ustaw (Dz. U. z 1988 r. Nr 5, poz. 40) pod nazwą: "Konwencja o ruchu drogowym, sporządzona w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r.". Konwencja ta, jak dotąd (1 lipca 2007), nie została przez Polskę wypowiedziana, mimo że polskie Prawo o ruchu drogowym dotąd nie wypełnia kilku ustaleń Konwencji.

17. ADR w transporcie - scharakteryzuj.
To międzynarodowa konwencja dotycząca drogowego przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych, sporządzona w Genewie dnia 30 września 1957 r. Została ratyfikowana przez Polskę w 1975 r. Przepisy umowy ADR są nowelizowane w cyklu dwuletnim. Umowa obowiązuje obecnie w 46 krajach.  Umowa właściwa określa stosunki prawne między uczestniczącymi państwami, natomiast załączniki zawierają przepisy regulujące w szerokim zakresie warunki przewozu poszczególnych materiałów niebezpiecznych w międzynarodowym transporcie samochodowym.

Załącznik A obejmuje podział wszystkich produkowanych na świecie materiałów niebezpiecznych na 13 klas zagrożeń oraz zawiera szczegółową klasyfikację tych materiałów w poszczególnych klasach:

Klasa A

• 1 - Materiały i przedmioty wybuchowe

• 2 - Gazy

• 3 - Materiały ciekłe zapalne

• 4.1 - Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne oraz materiały wybuchowe stałe odczulone

• 4.2 - Materiały samozapalne

• 4.3 - Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne

• 5.1 - Materiały utleniające

• 5.2 - Nadtlenki organiczne

• 6.1 - Materiały trujące

• 6.2 - Materiały zakaźne

• 7 - Materiały promieniotwórcze

• 8 - Materiały żrące

• 9 - Różne materiały i przedmioty niebezpieczne

Dodatkowo w tym załączniku określone zostały ogólne i szczegółowe warunki pakowania towarów niebezpiecznych, wymagania w zakresie oznakowania towarów, opakowań i pojazdów przewożących towary niebezpieczne oraz warunki badań technicznych opakowań i ich specjalnego znakowania. W załączniku A przedstawiono również warunki przewozu i manipulowania ładunkiem w sztukach przesyłki, kontenerach i cysternach oraz zakazy ładowania razem towarów w jednym pojeździe

W załączniku B określone są:

• wymagania dotyczące konstrukcji i dopuszczenia pojazdów w tym m.in. przyczep, cystern, kontenerów i kontenerów-cystern

• dodatkowe wyposażenie jednostek transportowych

• wymagania w stosunku do załogi pojazdu ;

• wymagania dotyczące osób uczestniczących w przewozie

• dokumentacja wymagana przy przewozie

• wymagania nadzorowania pojazdów oraz ograniczenia przejazdu przez tunele

18. Co należy zapewnić, by transport morski mógł swobodnie funkcjonować?

Europejskie przepisy dotyczące transportu morskiego koncentrują się przede wszystkim na

stosowaniu zasady swobodnego świadczenia usług i zapewnieniu prawidłowego stosowania

reguł konkurencji, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa,

godnych warunków pracy i wysokich norm środowiskowych.
-konkurencyjność europejskiej żeglugi morskiej
-swoboda dostępu do rynku usług transportu morskiego
-globalne regulacje morskie -jakość europejskiej żeglugi morskiej

19. Jakie są główne cele wynikające z komunikatu Unii Europejskiej „Strategiczne cele i zalecenia w
zakresie polityki transportu morskiego UE do 2018 r”.
1.Utrzymanie przodującej roli europejskiej żeglugi

morskiej w żegludze światowej

2. Rozwój europejskich kadr morskich

3. Poprawa jakości europejskiej żeglugi morskiej

4. Umocnienie znaczenia UE w kształtowaniu

międzynarodowego ładu morskiego

5. Rozwijanie multimodalnych rozwiązań

logistycznych, z udziałem części morskiej

6. Zwiększenie wsparcia dla badań i innowacji morskich

20. Scharakteryzuj transport przesyłowy na podstawie przesyłu ropy naftowej.
Transport przesyłowy polega na przenoszeniu (przesyłaniu) ładunków rurociągami, taśmociągami lub przewodami. Jego specyficzną cechą jest przystosowanie sieci do przesyłania tylko jednego rodzaju ładunku. Jego zaletą jest szybkość przesyłania ładunków oraz relatywnie niskie koszty transportu.

Rurociągami można przesyłać ropę naftową. Przewodami przesyłana jest energia elektryczna o wysokim napięciu.

Na świecie rurociągami transportuje się ok. 90% ropy naftowej.

21. Wymień jednostko pływające na wodach śródlądowych.
-barki (pchane, motorowe)

-statki pasażerskie

-promy

-pchacze

-holowniki

-statki ratownicze, zaopatrzeniowe, pożarnicze

-pogłębiarki

-łodzie patrolowe

22. IATA - opisz, scharakteryzuj.
(IATA)- grupuje przedsiębiorstwa linii lotniczych i koordynuje ich działania w systemie światowych sieci połączeń. Została założona w 1945roku na konferencji w Hawanie. Jej siedziby mieszczą się w Genewie oraz Montrealu. Organizacja ta ma przede wszystkim za zadanie rozwijać bezpieczne zasady przelotów, ustalanie opłat i rozliczeń finansowych oraz w inny sposób koordynowanie tej dziedziny transportu

23. Charakterystyka skrajni w transporcie kolejowym. Rodzaje, cechy.

Skrajnia kolejowa - zarys, poza który nie mogą wystawać żadne elementy taboru (skrajnia taboru) i budowli (skrajnia budowli), aby umożliwić swobodny ruch pojazdów szynowych. Skrajnie (skrajnia taboru mieści się w skrajni budowli) określają przestrzeń przeznaczoną tylko do poruszania się taboru kolejowego, wewnątrz której nie mogą się znajdować żadne elementy - także należące do sieci trakcyjnej prócz przewodu jezdnego i jego wieszaków.

Istnieją cztery odmiany skrajni dla kolei normalnotorowej:

-skrajnia A - dla linii nie podlegających elektryfikacji,

-skrajnia B - dla linii zelektryfikowanych z siecią górną dla budowli istniejących,

-skrajnia C - dla linii zelektryfikowanych z siecią górną dla nowych budowli ciężkich,

-skrajnia D - dla linii zelektryfikowanych z siecią górną dla nowych budowli lekkich.

24. Organizacja przewozów w transporcie kolejowym - punkty eksploatacyjne. Przedstaw na schemacie.

25. Podział i podstawowe cechy terminali morskich.

Terminale główne

Terminale pośrednie

Punkty kontenerowe lub kontenerowe place przeładunkowe Podstawowe cechy terminali: położenie zapewniające łatwą dostępność;

dogodność rozkładu, czasu nadania i odbioru ładunków;

wysoka jakość obsługi z wykorzystaniem zmechanizowanych i zautomatyzowanych urządzeń

modułowa budowa

Oprócz powyższych mogą pojawić się pytania teoretyczne z części zadaniowej, np. Problem komiwojażera, co to jest transport, definicja ciepła itd.

---