1. Co to jest łąkarstwo?

Łąkarstwo- całokształt wiedzy o łąkach i pastwiskach (użytkach zielonych) oraz ich działalność gospodarcza, której zadaniem jest pozyskiwanie możliwie wysokich plonów pełnowartościowej paszy dla zwierząt gospodarskich oraz utrzymanie tych użytków w wysokiej kulturze.

2. Co to jest łąkoznawstwo?

Łąkoznawstwo- dziedzina wiedzy o łąkach i pastwiskach jako naturalnych, półnaturalnych i sztucznych ekosystemach trawiastych.

Zakres łąkoznawstwa: botanika, ekologia, fitosocjologia łąkarstwa, typologia trwałych użytków zielonych, gleboznawstwo łąkowe i hydrologia łąkowa.

Łąkoznawstwo jako teoretyczna część łąkarstwa zaznajamia z prawami przyrodniczymi, które warunkują byt i rozwój trawiastych zespołów roślin na tle warunków ekologicznych siedliska.

Badania łąkoznawcze dotyczą zarówno roślinności jak i siedlisk, przedstawiają charakterystykę łąk i pastwisk ujęciu fitosocjologicznym, bądź typologicznym.

3. co to jest zbiorowisko roślinne?

Zbiorowisko roślinne- uzależniona od środowiska kombinacja populacji roślin współzawodniczących ze sobą i ze swej strony zmieniających własne środowisko.

Płat roślinny- wyraźnie odznaczająca się część zbiorowiska roślinnego, występująca w określonym siedlisku

Roślinność- ogół zbiorowisk roślinnych, występujący na określonym obszarze.

4. co to jest zbiorowisko trawiaste?

Zbiorowisko trawiaste- zbiorowisko roślinne złożone przede wszystkim z trwałych roślin zielonych z przewaga lub przynajmniej dużym współudziałem traw i turzycowatych

Rodzina traw- ok. 8 tysięcy gatunków z 700 rodzajów (na ok. 235 tysięcy gatunków z 12500 rodzajów roślin kwiatowych)

W Polsce ok. 200 gatunków w 56 rodzinach.

Użytki zielone- zbiorowisko trawiaste, wykorzystywane do produkcji paszy. Są to pastwiska, na których odbywa się wypas zwierząt i łąki wykorzystywane kośnie. Często podział użytków zielonych na łąki i pastwiska jest nieaktualny, gdyż preferowane jest………………brak końca

5. Co to jest formacja roślinna?

Szata roślinna kuli ziemskiej składa się z najprzeróżniejszych zbioro­wisk roślinnych, co wynika z wielkiej rozmaitości siedlisk i liczby gatunków roślin. Wszędzie w tych samych warunkach ekologicznych, w takich samych siedliskach występują fizjonomicznie analogiczne fitocenozy z podobnym charakterem panującego typu formy życiowej, chociaż różne pod względem składu florystycznego. Określa się to mianem formacji roślinnej. SCHMITHUSEN (1961) pogrupował większość formacji roślinnych w klasy, a najważniejsze z nich to:

- lasy,

- formacje krzewiaste,

- sawanny i stepy,

- łąki,

- formacje krzewinek i podkrzewów, - formacje terofitów,

- pustynie,

- formacje roślin wód śródlądowych, - morskie formacje roślinne.

6. Gospodarcze znaczenie łąk i pastwisk

7. Powierzchnia i rozmieszczenia użytków zielonych w Polsce

8. Rozmieszczenia użytków zielonych na kuli ziemskiej

Szata roślinna kuli ziemskiej składa się z najprzeróżniejszych zbiorowisk roślinnych. Wynika to z wielkiej rozmaitości siedlisk i wielkiej liczby gatunków roślinnych.

Wszędzie w tych samych warunkach ekologicznych, w takich samych siedliskach występują fizjonomicznie analogiczne fitocenozy z podobnym charakterem panującego typu formy życiowej.

Struktura ekosystemów lądowych:

- 38,3% - ekosystemy lesne

- 28,2% - ekosystemy pustynne i półpustynne

- 22,8% - zbiorowiska trawiaste

- 9,4% - pola orne

- 1,3% - ekosystemy wód śródlądowych

Struktura biomasy ekosystemów lądowych:

- 92,9% - ekosystemy leśne

- 5,6% - zbiorowiska trawiaste

- 0,8% - pola orne, agroekosystemy

- 0,7% - pustynie, półpustynie

100% - 1852mld ton s.m.

Udział łąk i pastwisk w uzytkach rolnych:

- Australia - 94,2%

- Ameryka południowa - 81,9%

- Afryka - 70,7%

- Azja - 59,4%

- Ameryka Północna - 58,5%

- Europa- 34,8%

- Szwecja - 16,1%

- dania - 16,8%

- Czechy - 21,1%

- polska -22%

- Niemcy - 30,5%

- Francja - 35,5%

- kanada - 39,2%

- Holandia - 51,2%

- USA - 56%

- Austria - 56,3%

- wielka Brytania - 65,2%

- Szwajcaria - 70,5%

- meksyk - 75%

- Australia - 89,9%

- nowa zelandia - 97,1%

9. Czynniki sprzyjające powstawaniu łąk naturalnych

Istnieją od wieków na tym samym terenie, stworzone przez człowieka rosna tam, gdzie nie może wytworzyć się las. Czynniki:

- niska temperatura (ostre warunki klimatyczne)

- silne wiatry

- lawiny śnieżne i kamienne

- krótki okres wegetacyjny przy chłodnym lecie

- nieskie opady

- duzy niedosyt wilgotności

- zasolone (słone gleby)

- wysoki poziom wody gruntowej

- występowanie powodzi

10. Powierzchnia i rozmieszczenie użytków zielonych w województwie warmińsko-mazurskim

Udział łąk i pastwisk w użytkach rolnych (w %) w województwie warmińsko-mazurskim

- Szczycieński - 48,6

- piski - 45,7

- Giżycki - 37,4

- mragowski - 37,3

- lidzbarski - 32,8

- ełcki - 32,2

- olsztyński - 30,6

- nidzicki - 22,8

- bartoszycki - 29,1

- działdowski - 19,4

- nowomiejski - 12,9

11. Co to jest darń i znaczenie

Darń- górna warstwa gleby zwiazana silnie licznymi korzeniami, rozłogami i kłączami roślin rozłogowych ( wraz z ich najnizszą częścia nadziemną - ściernią), które z reguły korzenia się płytko.

Na użytkach kośnych główna masa korzeniowa (ok. 80%) znajduje się w warstwie 0-10cm, a na pastwiskach w warstwie 0-8cm znajdować się może nawet 90% masy korzeniowej.

12. Na czym polega plastyczność ekosystemów trawiastych

Rośliny tworzące run łąkową odznaczaja się bardzo szeroką amplituda ekologiczną w przystosowaniu się do wilgotności, troficzności w danych warunkach środowiska. Na skutek zmian zachodzących w siedlisku wolna przestrzeń po gatunkach ustepujących zast ępuja inne gatunki. Cenozy łąkowe są stabilne i pod tym względem zbliżaja się do cenoz leśnych.

13. Elementy składowe ekosystemów trawiastych

Istota ekosystemu trawiastego

- tworzenie darni

Darń- górna warstwa gleby zwiazana silnie licznymi korzeniami, rozłogami i kłączami roślin rozłogowych ( wraz z ich najnizszą częścia nadziemną - ściernią), które z reguły korzenia się płytko.

Na użytkach kośnych główna masa korzeniowa (ok. 80%) znajduje się w warstwie 0-10cm, a na pastwiskach w warstwie 0-8cm znajdować się może nawet 90% masy korzeniowej.

- specyficzne wymagania termiczne roślin

W naszych warunkach klimatycznych cenozy łąkowe rozwijają się najlepiej w temp. między 15-20 stopni C. wyższe temperatury eliminuja ze zbiorowisk trawiastych szereg cennych gatunków i obniżaja tempo przyrostu biomasy.

Najlepszy układ warunków wilgotnościowych i termicznych dla rozwoju trwałych zbiorowisk trawiastych panuje w dolinach. Dopływ wody z wyżej położonych terenów pokrywa potrzeby wodne roślin, a silne parowanie ochładza siedlisko i nasyca powietrze parą wodną.

- znaczne wymagania wodne roślin łąkowych

Gatunki tworzące łąki i pastwiska zaliczamy do roślin mezfilnych i higrofilnych, chociaż rodzina traw ma wile gatunków kserofilnych.

Wysoka produkcja biomasy jest możliwa tylko w takich siedliskach, gdzie nasycenie powietrza para wodną i zasoby wodne gleby są optymalne.

- wielogatunkowość (bioróżnorodność)

Nie rzadko na powierzchni 1metra kwadratowego można naliczyc 50-60 gatunków roślin, a tylko w krańcowo specyficznych warunkach siedliska liczba ich spada poniżej 10.

Wszystkie gatunki korzystaja z tego samego siedliska, współzawodniczą ze sobą i ze swej strony wywołują zmiany w siedlisku.

Bogactwo gatunków pastewnych sprzyja stabilności populacji organizmów, korzystajacyh z runi tych zbiorowisk.

- duza plastyczność

Rośliny tworzące run łąkową odznaczaja się bardzo szeroką amplituda ekologiczną w przystosowaniu się do wilgotności, troficzności w danych warunkach środowiska. Na skutek zmian zachodzących w siedlisku wolna przestrzeń po gatunkach ustepujących zast ępuja inne gatunki. Cenozy łąkowe są stabilne i pod tym względem zbliżaja się do cenoz leśnych.

Wybitna zdolność krzewinia się i odrastania defoliacji

- roślinność łąkowa bez obniżenia żywotności może być w okresie wegetacji kilkakrotnie koszona lub spasana

- trawy gromadza materiały zapasowe w korzeniach, rozłogach, węzłach krzewienia oraz w dolnych międzywęźlach źdźbeł, dzięki czemu mogąszybko odrastać

- trawy krzewią się w ciągu całego okresu wegetacji (najsilniej wiosną). Na jedną roślinę trawy wchodzącej w skład runi łąkowej przypada od kilku do kilkudziesięciu ulistnionych pędów

Konieczny odbiór biomasy

Łąki antropogeniczne wymagają odbioru pewnej ilości biomasy aby mogły nadal rozwijać się trawy i towarzyszące im gatunki roślin. Odbiór biomasy odbywa się przez koszenie lub wypas zwierząt gospodarskich. Użytkowanie łak zapobiega wkraczaniu roślinności drzewiastej i krzewiastej.

14. Jak powstaja łąki antropogeniczne

Łąki antropogeniczne

1. powstanie łąk antropogenicznych

- Paleolit i mezolit- myślistwo, zbieractwo. Działalność człowieka nie naruszała równowagi w biosferze.

- Neolit (4400-1700 r pne) - człowiek koczownik zmienił się w człowieka osiadłego. Powstało rolnictwo- początek uprawy roślin i chowu zwierząt domowych. (rolnictwo powstało na Bliskim Wschodzie i stąd dotarło do Europy)

Gdy zabrakło naturalnych obszarów bezleśnych pozyskiwano nowe tereny przez wypalanie lasów. Użyźnione popiołem tereny wykorzystywano przez kilka- kilkanaście lat.

Po cih porzuceniu przez człowieka pojawiły się zbiorowiska wtórne- półnaturalne lub antropogeniczne.

Utrzymywaniu się łąk antropogenicznych w głównej mierze sprzyjają takie czynniki jak: koszenie, nawożenie, wypas.

15. Wpływ regularnego koszenia na zbiorowiska trawiaste

Regularne koszenie:

- eliminuje roślinność drzewiasta

- oszczędza większość traw, pozostawia również liczne zioła, łatwo odrastające, rozmnażające się wegetatywnie lub wydające nasiona przed pokosem

- sprzyja rozwojowi ekotypów przystosowanych do regularnego ścinania

- na łąkach regularnie koszonych wytwarza się typ zbiorowiska trawiastego z dominacją traw wysokich

Rośliny łąkowe, selekcjonowane przez koszenie, pochodzące z bardzo różnorodnych zbiorowisk naturalnych. Ocenia się że:

- 25% to gatunki leśne (między innymi Arerhenatherum elatius i Dactylis glomerata)

- 20% to gatunki leśnych polan i ścieżek wydeptywanych przez zwierzęta leśne (m.in. Szczaw)

- 30% wywodzi się z torfowisk, brzegów wód, skał i wydm (m.in. gatunki z rodzaju Carex)

- 15% pochodzi ze stepów i hal wysokogórskich (np.. Salvia pratensis)

- 10% to rośliny nieznanego pochodzenia

16. Wpływ regularnego spasania na zbiorowiska trawiaste

Regularne spasanie przyczynia się do powstania zbiorowiska o specyficznym składzie florystycznym, w którym przewazżaja trawy niskie i zioła o rozetowym układzie liści.

Nadmierny wypas zwierzat niszczy zbiorowiska roślinne. Zazwyczaj wpływ rodzimych dzikich zwierzat na roślinność zbiorowisk trawiastych nie był tak duży aby doprowadzić do zniszczenia i erozji gleby.

- stałe przygryzanie roslinprzez zwierzęta zmniejsza wydatnie powierzchnie asymilujaca, a więc zmniejsza produktywność roślin

- zwierzęta mechanicznie uszkadzają rośliny, nie tylko przez przygryzanie, ale i przez udeptywanie.

- niektóre rośliny są omijane przez zwierzęta, inne natomiast nadmiernie eksploatowane

- selektywne wyjadanie może działać na niekorzyść zbiorowisk trawiastych, np. w zbiorowiskach zaroślowo-trawiastych sprzyja rozrastaniu się krzewów kosztem traw i ziół

17. Wpływ nawożenia na zbiorowiska trawiaste

- zmniejsza florystyczną różnorodność zbiorowisk

- zwiększa zdolności konkurencyjne niektórych gatunków- silnie rosnących, kosztem innych, które zanikaja

- oddziaływuje jako czynnik antropogeniczny (celowe stosowanie nawozów majace na celu uzyskanie wysokich plonów pełnowartościowej paszy) lub czynnik zoobiotyczny (wpływ pasących się zwierzat)

- gatunki, które nie znosza odchodów zwierzęcych wypierane są przez gatunki nitrofilne np. z rodzaju Rumex - pokrzywa, szczaw

- przez nawożenie można skutecznie zmieniać skład florystyczny oraz produktywność łąk i pastwisk

18. Typowe łąki antropogeniczne

Typowe łąki antropogeniczne

- rajgrasowe najbardziej rozpowszechnione w Europie

- mieczykowo-miedlicowe

- miedlicowe

- koniedlicowe w górach

- trzęslicowe

- ostrożeniowe

- życicowe ( zycica trwała grzebieniowa)

- bliźniaczkowe

19. Co to jest step?

Step- kserofilna lub subkserofilna, bezdrzewna formacja roslinna, niezupełnie zwarta ale roległa, złożona przede wszystkim z bylin, z przewagą traw kepowych, klimat kontynentalny, suchy, mało opadów; lata bardzo suche, rozwój roślinności tylko wiosną, bardzo mroźne zimy (małośniegu). Utworzyły się czarnoziemy. Przejście miedzy stepem a lasem nazywamy lasostepem lub stęp parkowy. Stepy wystepują w Europie: Nizina Wegierska i Wschodnioeuropejska.

Jeżeli są gleby przepuszczalne to las się utrzyma. Gleby kasztanowe.

3 podstawowe typy stepu:

1. step łąkowy- wilgotny step łakowy, typowy i suchy step łąkowy

2. wilgotny step łąkowy- występują tu gatunki mezofile, o średnich wymaganiach wodnych. Rośliny:

- ostnice

- kostrzewy

- wiechliny

- rośliny motylkowate

Duże bogactwo gatunkowe, do 200 gatunków roślin

3. step typowy- step ostnicowy, właściwy, strefa środkowa, czarnoziemy, gatunki mezofile i kserofilne, dominuja tu trawy, zwłaszcza ostnice

4. step bylicowy- związany z glebami zasolonymi, roślinność charakterystyczna: Ostermicja, Murtynia, trawy- ostnice, kostrzewy, perz

5. step ostnicowy

20. W jakich strefach klimatycznych występują łąki naturalne?

- strefa podrównikowa (sawanna)

- strefa umiarkowana (stepy)

- strefa podbiegunowa (tundra)

21. Podstawowe typy prerii

- wysokie (właściwe) - przewodzą trawy o wysokim wzroście (do 3.m);

- opady wynoszą 400-500 mm;

- niskie - opady wynoszą 300-500 mm, przeważają rośliny niskie (do 50 cm);

- mieszane - forma pośrednia między wyżej wymienionymi.

W strefie przejściowej między obszarami leśnymi a prerią występuje lasopreria. W pewnym sensie jest ona odpowiednikiem lasostepu, wyka­zuje jednak duże podobieństwo do sawanny. Są to bardzo luźne drzewostany, w których skład wchodzą różne gatunki dębów (Quercus macrocarpa, QL2rcus alba, Quercus velutina), między którymi występuje roślinność :reriowa - zbiorowisko to bywa nazywane sawanną dębową. Powstanie zbiorowiska było związane z częstymi pożarami, które, nie szkodząc jębom i roślinności preriowej, niszczyły warstwę krzewów.

Prerie wysokie. Prerie wysokie pokrywają obszary wschodnie, sięga­-ą: na zachód po Manitobę, Dakotę, Nebraskę, Kansas, Oklahomę i Teksas. eby są tu żyzne, doskonale nadają się pod uprawy polowe. Prerie wysokie c:."Orastają wysokie (do 2 m) trawy. W miejscach suchych dominują Andropo­ gerardi i Sorghastrum nutans, a w wilgotniejszych - Panicum virga­tum i Elymus canadensis. Domieszkę stanowią trawy Andropogon scopa­--ius, Bouteloua cutripendula.

Prerie niskie i mieszane. Prerie niskie i mieszane występują na hód od obszaru prerii wysokich, od Alberty i Saskatchewan na północy, po Teksas na południu. Na zachód prerie te sięgają po Wyoming i-Nowy Meksyk. Występują one w klimacie dość suchym, na glebach kasztanowych i brunatnych. W dużej części zachowały się one jako pastwiska, a tylko niewielką ich część zamieniono w pola uprawne. Występują tu niskie gatun­ki traw, jak: Stipa comata, Sporo bolus cryptandrus, Agropyron smithii, 4 także Koelaria cristata, Aristida purpurea, Triodia pilosa, Carex filifo­:za, Dalea aurea, Oxytropis lamberti.

22. Podstawowe typy stepu Europejskiego

Step łąkowy występuje na czarnoziemach, w obrębie lasostepu, a więc w północnej części strefy stepowej.

Na 100 m2 stepu łąkowego przypada ok. 2;20 gatunków roślin, przy czym ok. 10% stanowią trawy.

Step ostnicowy, zwany również stepem trawiastym lub właściwym, odznacza się bezwzględną dominacją traw.

Step bylicowy jest związany z sołońcami lub sołońcowymi glebami kasztanowymi. Różni się on od stepu bylicowo-ostnicowego obecnością Artemisia maritima (solina) i glebą. in.

23. Podstawowe typy stepu zachodnich obszarów Azji

Step łąkowy- wiele bylin dwuliściennych, dość liczne gatunki halofilne, np. Plantaga maxima

Step trawiasty- na południe od stepów ląkowych Stipa lessingiana i Stipa nibens na miejscach zasolonych. Czarnoziemy i gleby brunatne

Stepy bylicowe lub trawiasto-bylicowe- najbardziej południowa część stopniowo przechodzi w zbiorowiska półpustynne. Gleby kasztanowe, miejscami zasolone, trawy występują coraz rzadziej, panuja różne gatunki Artemisia

24. Step łąkowy

Step łąkowy występuje na czarnoziemach, w obrębie lasostepu, a więc w północnej części strefy stepowej. Roślinność jego zbiorowisk skła­da się z gatunków mezofilnych, a miejscami na północy - nawet higrofil­nych. Występują tu takie rośliny, jak: Stipa joannis, Stipa stenophilla, Bupa capillata, Festuca sulcata, Poa pratensis, Filipendula hexapetala, Trifolium montanum i in. W zachodniej części strefy, w zależności od siedli­ska i położenia, można wyróżnić trzy postacie stepu łąkowego:

- północny wilgotny step łąkowy - obecnie pokrywa tylko małe skrawki terenu między lasami dębowymi, występuje na wyługowanych czarnozi­emach;

- typowy step łąkowy - jest podstawowym typem roślinności stepowej strefy lasostepu, występuje na głębokich czarnoziemach;

- suchy step łąkowy - występuje na zwykłych czarnoziemach, zajmuje najbardziej południową część lasostepu.

Na 100 m2 stepu łąkowego przypada ok. 2;20 gatunków roślin, przy czym ok. 10% stanowią trawy.

25. step ostnicowy

Step ostnicowy, zwany również stepem trawiastym lub właściwym, odznacza się bezwzględną dominacją traw. Rosną tu m.in.: Stipa capillata, Bupa lessingiana, Stipa rubens, Stipa ukrainica, Festuca sulcata, Agropy­ron pectiniforme, Agropyron cristatum. W skład roślinności wchodzą ga­tunki higro , mezo- i kserofilne. Step ten stanowi środkowy pas strefy stepowej i leży na czarnoziemach zwykłych i glebach kasztanowych, czasem lekko sołońcowych (na południu).

26. Step bylicowy

Step bylicowy jest związany z sołońcami lub sołońcowymi glebami kasztanowymi. Różni się on od stepu bylicowo-ostnicowego obecnością Artemisia maritima (solina) i glebą. Występują tu również takie gatunki, jak: Artemisia australica, Festuca sulcata, Stipa capillata, Agropyron cri­statum i in.

27. Step mongolski

28. Typy prerii

- prerie wysokie- (właściwe) dominuja trawy o wzroście do 3m

- prerie niskie- przeważają tu rośliny niskie poniżej 50cm

- prerie mieszane- pośrednie

Lasopreria- strefa przejściowa między obszarami lesnymi a prerią. W pewnym sensie odpowiednik lasostepu, wykazuje duże podobieństwo do sawanny, bardzo luźne drzewostany- różne gatunki dębów pomiędzy którymi wystepuje roślinność preriowa- sawanna dębowa. Powstanie tego zbiorowiska związane było z częstymi pożarami, które nie szkodząc dębom i roślinności preriowej niszczyły warstwę krzewów.

29. Co to jest sawanna dębowa??

30. Łąki alpejskie

Murawy wysokogórskie, zwane także łąkami alpejskimi, występują w piętrze alpejskim, powyżej piętra lasów i piętra subalpejskiego (budowa­nego przez krzewy niskie i skarlałe drzewa), w którym można także spo­tkać zbiorowiska trawiaste. Piętro alpejskie charakteryzuje się brakiem drzew" i krzewów. Panuje tu ostry klimat" średnia temperatura roczna waha się od 6 do O°C, a średnia temp. najcieplejszego miesiąca wynosi od 4,5 do 8,5°C, roczna suma opadów dochodzi do 1000 mm. Znajdują się tu słabo wykształcone gleby szkieletowe. Występuje dość zwarta roślinność, prawie zawsze można spotkać kostrzewę niską (Festuca supina), wiechlinę alpejską (Poa alpina) i rogownicę alpejską.

Na Kaukazie piętro alpejskie rozpościera się na wysokości 2000-3000 m n.p.m. Spotyka się tu łąki turzycowe z panującym gatunkiem Carex tristis, murawy opanowane przez niskie byliny, a na suchych obszarach step alpej­ski z kostrzewą pstrą (Festuca varia). Rozpowszechnione są też subalpej­skie łąki, w których runi występują przetacznik goryczkowy Cveronica gen­tianoides), jaskier kaukaski (Ranunculus caucasicus), tomka wonna (Anthoxanthum odoratum), owsica omszona (Helictotrichon pubescens), owsica pstra (Helictotrichon versicolor), strzęplica nadobna (Koeleria gra­cilis) i in.

W Karpatach piętro alpejskie (halne) zajmują murawy. Na podłożu ubo­gim w węglan wapnia występują sit skucina (Juncus trifidus), boimka dwu­rzędowa (Oreochloa disticha), kostrzewa niska (Festuca supina) i in., a na podłożu wapiennym - turzyca mocna (Carex firma), dębik ośmiopłatkowy (Dryas octopetala), kostrzewa pstra (Festuca versicolor), turzyca zawsze zielona (Carex sempervirens), kostrzewa tatrzańska (F'estuca tatrae) i in. W Sudetach powyżej regla górnego rozciąga się piętro kosówki (1250­-1450 ID n.p.m.), występują tu też rozległe zbiorowiska trawiaste budowane przez bliźniczkę psią trawkę (Nardus stricta), zwane bliźniczyskami lub psiarami. W piętrze alpejskim (powyżej 1450 m n.p.m.) występują murawy zaliczone do Cetrario-Festucetum supinae, budowane przez sit skucinę (Juncus trifidus), mietlicę skalną (Agrostis rupestris) i kostrzewę niską (Festuca supina) z udziałem pierwiosnki maleńkiej (Primula minima), ja­strzębca alpejskiego (Hieracium alpinum) i in.

W Alpach murawy skalne i hale w piętrze alpejskim tworzy roślirlność z klas Elyno-Seslerietea i Caricetea curvulae. W zbiorowikach klasy Elyno­Seslerietea występują turzyca mocna (Carex firma), sesleria skalna (Sesle­ria coerulea), kostrzewa fiołkowa (Festuca violacea), elina mysiurkowata (Elyna myosuroides), turzyca czarniawa (Carex atrata), goździk alpejski (Dianthus alpinus), goździk lodnikowy (Dianthus glacialis). W zbiorowi­skach klasy Caricetea curvulae występują turzyca skrzywiona (Carex cu­rvula), mietlica skalna (Agrostis rupestris), boimka dwurzędowa

31. Łąki zalewane

Łąki zalewane (łęgi) występują wyłącznie na tarasach zalewowych do­lin rzecznych, przeważnie na glebach żyznych, średnio zwięzłych i zwię­złych. Utrzymują się także długotrwale na stanowiskach nie zalewanych z powodu obwałowania lub wcięcia koryta rzecznego. Pod względem uwil­gotnienia gleb i zbiorowisk roślinnych poszczególne rodzaje łęgów bardzo się między sobą różnią - od umiarkowanie wilgotnych i okresowo mokrych na łęgach właściwych do długotrwale zalewanych mokrych rozlewisk i zastoisk na glebach mułowo-glejowych (mineralnych i organicznych), po­krytych zbiorowiskami szuwarowymi. Zbiorowiska szuwarowe wyznaczają granicę między łęgami a bielawami zalewnymi, występującymi czasem obok siebie. W razie osuszenia część łąk łęgowych (rozlewiskowych i za­stoiskowych) ze względów siedliskowo-florystycznych kwalifikuje się jako łąki pobagienne (murszowiska).

32. Co to jest sawanna???

Sawanna- formacja roślinna- wśród roślinności trawiastej występują drzewa, krzewy (pojedynczo lub niewielkimi grupami) przy czym drzewa nigdy nie dominują.

Sawanna- trawy

Intensywny system korzeniowy, dostosowany do gleb drobnoziarnistych, dobrze wykorzystują wilgoć z górnych warstw gleby. Ich intensywny wzrost wymaga dobrego zaopatrzenia w wodę (pora deszczowa). Z chwila narastania suszy części nadziemne traw prawie całkowicie zasychają, z wyjątkiem otulonego suchymi pochwami liściowymi stożka wzrostu.

Sawanna- drzewa

Ekstensywny system korzeniowy sięgający daleko i głęboko w glebę, dostosowany do gleby gruboziarnistej i korzystający z wody znajdującej się w głębokich warstwach gleby. Wymagaja większych opadów i wilgoci, siegającej do dość głębokich warstw gleb. Drzewa stale transpirują nawet w stanie bezlistnym i zmuszone są do ciagłego pobierania wody.

Sawanna

Padające deszcze umożliwiają rozwój nawet dość zwartej warstwy traw, natomiast za mało dostarczaja one wilgoci, by mogło powstać i rozwijać się zbiorowisko trawiaste.

Z bardzo nikłych zasobów wodnych w głębokich warstwach gleby mogą korzystać tylko pojedyncze drzewa lub krzewy, rosnące w znacznym oddaleniu od siebie.

Sawanny występują więc w takim klimacie, gdzie opadów atmosferycznych jest za mało, by mogły rozwijac się zbiorowiska drzewiaste

33. Wilgotne sawanny Afryki

Tworzą szeroki pas na północ i południe od równika. Zawartość pokrywy drzewiastej i jej wysokość zależy od warunków lokalnych, a przede wszystkim od intensywności pożarów. W optymalnych warunkach drzewa mogą dorastać do 20m wysokości. Warstwę trawiasta tworzą gatunki kepkowe, miedzy którymi występuja inne rośliny zielone. Wyższa warstwa traw (1,5- 3m) pokrywa 60-80% powierzchni. Niższą warstwę traw (0,5- 1m) budują głównie środowiskowe trawy, turzycowate, motylkowate i inne.

34. Łaki grądowe

Łąki grądowe to grupa najbardziej różnorodna pod względem położe­nia, siedlisk i zbiorowisk roślinnych. Występują zarówno w małych, jak i dużych (ale nie zatorfionych) obniżeniach śródpolnych i śródleśnych oraz lokalnych wypiętrzeniach przy- i śródtorfowych. Spotyka się je również na wypiętrzeniach (o luźnych ubogich glebach), w dolinach, a nawet na tara­sach zalewowych rzek. Uwilgotnienie łąk grądowych podlega dużym wahaniom w ciągu roku. Oddziaływanie wód gruntowych jest małe lub średnie, głównie występują wiosną. Latem dużą rolę odgrywają opady oraz warunki termiczne. Stosun­kowo rzadko (tylko na grądach popławnych) wody powierzchniowe wpły­wają na gleby, troficzność i roślinność. Dotyczy to prawie w łącznie wód spływających bezpośrednio (wiosną lub po opadach burzowych) z sąsied­nich wypiętrzonych pól o zwięzłych, żyznych glebach.

Łąki grądowe w dolinach rzecznych występują przeważnie na wypię­trzeniach, lekkich lub bardzo lekkich glebach, gdzie zdarzające się czasem zalewy wiosenne lub letnie nie mają istotnego wpływu na żyzność i uwilgot­nienie gleby, a także szatę roślinną. Łąki te charakteryzują się dużą różnorodnością florystyczną wielogatunkowych zbiorowisk trawiastych, ziołowo­-trawiastych i trawiasto-ziołowych, tworzących przeważnie zwartą darń. Produkcyjność poszczególnych rodzajów jest w dużej mierze uzależniona od poziomu. pratotechniki, a zwłaszcza nawożenia oraz sposobu użytkowania.

35 Łąki pobagienne

Łąki pobagienne (murszowe) występują na sztucznie osuszonych lub samorzutnie obsychających bielawach oraz łęgach rozlewiskowych i zasto­iskowych. Glebami łąk pobagiennych są mursze, tzn. gleby torfowe i muło­wo-organiczne, ulegające procesowi murszenia. Zwierciadło wody znajduje się tu zawsze poniżej głębokości 50 cm. Odczyn gleb jest kwaśny lub obojętny, a na torfowiskach węglanowych obojętny lub zasadowy. Podstawą do identyfikacji tej grupy łąk są warunki wodno-glebowe, a zwłaszcza gleby torfowo-murszowe oraz zbiorowiska roślinne z rzędu Molinietalia. Uwil­gotnienie jest na ogół umiarkowane, ale zmienne w ciągu roku. Przeważnie brak istotnego wpływu wód powierzchniowych. Miąższość poziomu murszo­wego i stan zaawansowania murszenia oraz zmienność uwilgotnienia gleb w okresie wegetacyjnym zależą od wielu czynników: intensywności osusza­nia,charakteru zasilania gruntowego obiektu czy kompleksu, właściwości i budowy złoża torfowego.

Typy florystyczne na tego rodzaju nie zagospodarowanych łąkach cha­rakteryzuje uproszczony skład gatunkowy roślin i przewaga (dominowanie) traw niskich lub chwastów, czasem z domieszką turzyc N a terenach zago­spodarowanych i nawożonych przeważają wartościowe trawy wysokie. Mo­tylkowate występują bardzo rzadko i w niewielkiej ilości. Najczęściej sp ot y­kanymitypami florystycznymi na łąkach nie zagospodarowanych są:

trzcinnik prosty, kostrzewa czerwona, szczaw zwyczajny, kłosówka wełni-' sta, wiechlina łąkowa, trzęślica modra, pięciornik, kuklik zwisły, gwiazdnica trawiasta. N a łąkach zagospodarowanych dominują gatunki wprowadzone z mieszanką nasion.

36. Łąki bagienne

Bielawy występują na stanowiskach stale silnie uwilgotnionych na gle­bach bagienno-torfowych (tylko torfowiska niskie). Panujące zbiorowiska roślinne są zaliczane do klasy Scheuchzerio-Caricetea nigrae. W aktual­nych warunkach organizacyjno-produkcyjnych i ekonomićznych rolnictwa prawie wszystkie obiekty bagienno-torfowe kwalifikujące się do tej grupy łąk nie są użytkowane rolniczo. Są to więc typowe łąki potencjalne, które dopiero po melioracji i zagospodarowaniu mogą się stać właściwymi użytka­mi zielonymi, zaliczanymi wówczas do grupy łąk pobagiennych.

37. Co to są młaki?

38. Co to jest tundra?

Tundra jest to bezleśne zbiorowisko w polarnej strefie klimatycznej. W tundrze występują liczne trawy i turzyce, które stanowią pożywienie zwierząt. Panują tu niskie temperatury (do -50°C). Sezon wegetacyjny trwa 2-3 miesiące, opady na kontynencie euroazjatyckim wynoszą 200-400 mm, a w Ameryce Północnej 750 mm. Gleby są tu słabo wykształcone i płytkie. Występują gleby glejowe i torfowo-glejowe oraz płytkie torfY, głębsze war­stwy są stale zamarznięte (wieczna zmarzlina). Rośliny tundrowe najczę­ściej mają formy niskie i tworzą zwarte kobierce i poduszki. Występują tu odporne na mróz kępkowe trawy z rodzaju kostrzewy (Festuca), ponadto wiechlina arktyczna (Poa arctica), turówka alpejska (Hierochlije alpina), wyczyniec alpejski (Alopecurus alpinus), tymotka alpejska (Phleum alpi­num), turzyce, sity oraz motylkowate i porosty. Z roślinożerców spotyka się m.in. lemingi, pardwy, renifery, a z drapieżców - gronostaje, _sowy śnież­ne, lisy polarne i niedźwiedzie polarne. W okresie krótkiego lata, gdy tun­dra jest pohyta licznymi rozlewiskami, przylatuje tu wiele ptaków wod­nych i błotnych, by wychować młode.

Największe obszary tundry występują na kontynencie euroazjatyckim. Zajmuje ona płn.-wsch. część Niziny Wschodnioeuropejskiej i Niziny Za­chodniosyberyjskiej, wyspy Morza Arktycznego. W Ameryce Północnej tun­dra występuje w północnej części półwyspu Lablador, południowej i wschodniej części Zatoki Hudsona, na obszarze Terytoriów Północno-Za­chodnich, w północnej oraz zachodniej Alasce, a także w nadmorskich rejo­nach Grenlandii.

39. Rola zbiorowisk trawiastych w ochronie jezior

- do podstawowych zadań gospodarki wodnej w rolnictwie zaliczyc należy ochrone wód powierzchniowych i gruntowych

- jako zasade prawidłowego kształtowania przestrzeni rolniczej należałoby przyjąc, że obszary bezpośrednio przyległe do naturalnych i sztucznych zbiorników wodnych i ciekow powinny stanowić strefy buforowe zabezpieczające przed przenikaniem zanieczyszczeń do wód powierzchniowych

- w najprostszych rozwiązaniach strefy buforowe mogą stanowić użytki zielone wykorzystywane jako ekstensywne łąki i pastwiska

- na terenach ujęć wody pola orne zamienia się na ekstensywne trwałe użytki zielone. Podobnie należy postępować w otulinach Parków Narodowych

Rozkład produkcji pierwotnej na świecie, produkcja dzienna w g.s.m. na 1m2 powierzchni:

- pustynie, głębokie oceany <0,5

- stepy, głębokie jeziora, lasy górskie, przybrzeżne wody na szelfie kontynentalnym, niektóre uprawy- 0,5-3,0

- wilgotne lasy i wtórne biocenozy, płytkie jeziora, wilgotne zbiorowiska trawiaste, wilgotne uprawy- 3-10

- niektóre ujścia rzek, źródła, rafy koralowe, lądowe zbiorowiska w dolinach zalewowych, intensywne coroczne uprawy- 10-25

Produkcja pierwotna ekosystemów trawiastych (g.s.m. rocznie z 1m2)

- Wilgotny step- 1500g

- Preria mieszana- 1200

- suchy step- 1000

- preria wysoka- 850

- preria niska-710

- pustynna preria- 300

Średnie wzbogacenie gleby w substancję organiczną w ciągu 3 lat uzytkowania (t/ha)

- mieszanki z komonica zwyczajną- 4,3

- mieszamki z koniczyna łąkową- 1,8

Udział ekosystemów trawiastych w wiązaniu azotu na lądzie:

- ekosystemy trawiaste- 32%

- lasy- 29%

- uprawy motylkowatych- 25%

- inne- 11%

- pola ryzowe- 3% (rośliny te wiążą ok. 140mln ton N)

40. Rola zbiorowisk trawiastych a wymywanie biogenów z gleb

- wymywania składnikow pokarmowych z gleb pod uzytkami zielonymi jest mniejsze niż w przypadku gruntów ornych

- rośliny motylkowate w runi łąk i pastwisk pozwalają ograniczyć a nawet wyeliminować nawożenie azotem- mieszanki koniczynowo- trawiaste bez nawożenia azotem dają plony podobne jak mieszanki trawiaste nawożone dawka ok. 200kg N/ha

- wprowadznie roślin motylkowatych pozwala ograniczyć straty azotu wypłukiwanego z gleb uzytków zielonych

- ilość kg wymywanego rocznie azotu azotanowego z 1ha runi życicowej wynosiła ok70

Wymywanie składników pokarmowych z gleby kg/ha

Użytek	Nawożenie	N	P
Łąka	0	5,8	0,15
		PK	6,6	0,15
		PK-N-120	7,6	0,14
		PK-N-240	6,7	0,09
		PK-N-360	16,4

41. Retencyjna rola użytków zielonych

- darń łakowo-pastwiskowa wykazuje zdolność zwiekszenia retencji wodnej gleb. Zwiększona retencja gleb ma z kolei bardzo duże znaczenie dla bilansu wodnego danego terenu wyrównując miedzy innymi odpływ wód ze zlewni

- gleby u zytków zielonych mogą gromadzić szczególnie w górnym profilu bardzo duże ilości wody

- użytki zielonemoga być traktowane jako zbiorniki retencyjne. Szacuje się, że na przedwiośniu w profilu głębokości 150cm zatrzymują one ok. 250mm wody wolnej, więc mogą zgromadzić ok. 10mld m3 wody

- zmniejszenie obszarów leśnych i łąkowych, melioracje bagien, eksploatacja torfowisk i zasobów wód gruntowych prowadzi do zachwiania się bilansu wodnego a w konsekwencji do niekorzystnych zmian w faunie i florze

Ścinanie fali powodziowej- istotna role w przyrodzie odgrywaja łęgi - łaki położone w dolinach rzecznych. W Polsce zajmuja ok. 23% ogolnego obszaru uzytków zielonych. W okresie wysokiej fali na rzekach przyjmuja ogromne masy wody i w ten sposób chronia inne obszary przed powodzia. Zalew nanosi namuły i składniki pokarmowe rozpuszczone w wodzie, użyźnia teren, w efekcie czego zwieksza się plonowanie łąk. Inne użytki na miejscu łęgów byłyby narażone na zniszczenie.

42. Przyczyny ubożenia flory w Europie

- przeciętna liczba gatunków roślin nasiennych na łące wynosi ok. 60, natomiast gatunków zwierząt może być kilkaset

- wśród producentów lepiej poznanych jest ok. 400 gatunków roślin wyższych

- w większości krajów europejskich nastepuje ubożenie flor

Przyczyny:

# bezpośrednie niszczenie poszczególnych gatunków

# niszczenie płatów roślinności i jej siedlisk

# trwałe i istotne przemiany warunków siedliskowych

Zagrozenie flory w Polsce

	Liczba gatunków	% flory
Rośliny naczyniowe	418	19
Mchy	136	20
Wątrobowce	50	20
Porosty	602	38
Grzyby wieloowocnikowe	1013	25
Śluzowce	88	40
Glony	256

Zagrożone gatunki zwierząt (%)

Państwa	Ssaki	Ptaki	Ryby
Niemcy	51	44	68
Francja	50,4	37,4	22,7
Wielka Brytania	45,2	28,3	12,2
Australia	37,5	28,1	42,5
Finlandia	11,9	6,8	11,7
Polska	7,5	7,2	0,9

43. Rola zbiorowisk trawiastych w ochronie środowiska

ZBIOROWISKA TRAWIASTE W OCHRONIE ŚRODOWISKA

- ochrona gleb przed erozją

- ochrona gleb torfowych

- ograniczenie wymywania biogenów z gleby

- ochrona jezior

- wzbogacenie gleby w materie organiczną

- oczyszczanie powietrza

- rola retencyjna

- rola biocenotyczna

- rola krajobrazowa

44. Przeciwerozyjna funkcja zbiorowisk trawiastych

- gleba i szata roslinna tworza jedność, niszczenie szaty roślinnej pociąga za soba niechronione niszczenie gleby

- nadmierny wypas zwierząt, usuwanie szaty roślinnej oraz działalność rolnicza należą do głównych przyczyn degradacji gleb na świecie

- powierzchniowej (najgroźniejszej) erozji glebowej zapobiec można nie tylko przez zalesienie, ale także przez wprowadzenie zwartego zbiorowiska trawiastego

Zagrożenie gruntów rolnych i lesnych erozją wodną:

- 27,9% powierzchniowa erozja

- 18,2% wąwozowa erozja

Potencjalne zagrożenie gleb użytkowanych rolniczo erozją wietrzną:

- 17,4% słaba erozja

- 9,8% średnia erozja

- 1% silna erozja

- 28,2% razem

Degradacja gleby według działalności ludzkiej:

- usuwanie szaty roślinnej (Europa 38%, świat 29%)

- nadmierna eksploatacja (świat 7%)

- przemysł (Europa 10%, świat 1%)

- działanośc rolnicza (Europa 29%, świat 28%)

- nadmierny wypas zwierzat (Europa 23%, świat 35%)

Erozyjne zmywy gleb pylastych (t/ha/rok):

- darń wiechlinowa- 1

- płodozmian- 9

- monokultura pszenicy- 25

- monokultura kukurydzy- 50

- ugór (orka na 10cm)- 110

Współczynnik erozji:

- darń wiechlinowa- 1

- płodozmian- 9

- monokultura pszenicy- 30

- monokultura kukurydzy- 58

- ugór- 122

Liczba lat potrzebnych do spłukania 18cm warstwy gleby:

- darń wiechlinowa- 3043lat

- płodozmian- 358

- monokultura pszenicy- ,…..

- monokultura kukurydzy- 100

45. Znaczenie użytków zielonych w krajobrazie

Użytki zielone w krajobrazie:

- krajobraz to fizjonomia powierzchni ziemi bedąca synteza elementow przyrodniczych i działalności człowieka

- w pierwotnych układach przyrodniczych nastąpiły na ogromnych obszarach wilorakie zmiany spowodowane działalnością człowieka

- wśród krajobrazów kulturowych wyróżnia się krajobrazy rolnicze głownie ze względu na wielkość zajmowanych powierzchni

- krajobrazy rolnicze- ich specyficzną cecha jest postepujaca monotonność, obszerne przestrzenie zajmuja jednolite uprawy ok. połowa gruntów rolnych na swiecie zajeta jest przez 10 gatunków roślin uprawnych

- uzytki zielone w krajobrazie odgrywaja specyficzna i niezwykle ważna role w krajobrazie rolniczym- urozmaicaja i harmonizuja krajobraz

- znaczne obszary zieleni (w róznych odcieniach) wpływaja pozytywnie na doznania estetyczne oraz kojaco na psychike człowieka

- wielogatunkowe trwałe łąki i pastwiska tworzą barwne aspekty zmieniające się wraz z upływem czasu. Sezonowa rytmika zmian fenologicznych uwidacznia się w kwitenieu coraz to innych gatunków roślin decydujących w efekcie o niezwykle dekoracyjnych walorach takiego krajobrazu

- użytki zielone (w tym zadarnione tereny i rekreacyjne) są nieodzownym elementem wnetrz krajobrazowych, których rola jest ścisle zwiazana z odnowa sił człowieka

- aspekty rekreacyjne nabieraja obecnie coraz większego znaczenia, dlatego też zagadnieniem ochrony krajobrazów bogatych w trwałe uzytki zielone mieszczące się obecnie w priorytetowych zadaniach instytucji i organizacji

46. Znaczenie zbiorowiska trawiastych w ochronie gleb organicznych

Ochrona gleb torfowych

- w 20cm warstwie gleby torfowej na powierzchni 1ha zasoby azotu wahaja się od kilku do ponad 30 tysięcy kg

- rolnicze wykorzystanie azotu staje się możliwe po odwodnieniu torfowisk

- po odwodnieniu następuje wzmozona mineralizacja, w efekcie czego obserwujemy duży ubytek masy organicznej, szybkie obniżenie powierzchni torfowisk, degradacje szaty roślinnej oraz straty azotu

- każdy cm obniżenia to strata ok. 15 ton suchej masy organicznej. Ilość energii zawartej w tej masie może pięciokrotnie przekraczać energię zawarta w średnim plonie siana uzyskiwanym na glebach torfowych

47. Jak należy użytkować zmeliorowane torfowiska niskie?

Uzyskiwanie mineralizowanych torfowisk- najwłaściwszym sposobem użytkowania mineralizowanych torfowisk jest trwałe zadarnienie, czyli przeznaczenie ich pod użytki zielone. Zmniejsza się w ten sposób tempo mineralizacji substancji organicznej i tempo zwianego z tym procesem obniżania się powierzchni.

Torfowiska świata- 3740489km2:

- Ameryka Północna- 46,4%

- Azja- 33,8%

- Europa- 15%

- Ameryka Południowa- 2,9%

- Afryka- 1,6%

- Australia i Nowa Zelandia- 0,4%

Torfowiska Polski- 12500km2:

- 93% niskie

- 4% wysokie (ubogie w składniki mineralne)

- 3% przejściowe

Użytkowanie torfowisk w Polsce:

- 70,8%- łąki (prawidłowe)

- 8,8%- lasy

- 8,8%- naturalne (proces torfotwórczy zachodzący)

- 11%- potorfia

- 0,4% chronione

- 0,2% eksploatowane

48. Zioła łak i pastwisk

49. Znaczenie roślinności łąkowej w rekultywacji

# łąki i pastwiska jako preferowane formy zagospodarowania docelowego

- terenów erodowanych i zagrozonych erozja wodną, rzeczna i powierzchniową

- wyrobisk odkrywkowej eksploatacji surowców w przypadku zawodnionych gruntów pastwiskowych, żwirowych, gliniastych

- składowisk odpadów i mas ziemnych (zwałowisk oraz wysypisk odpadów komunalnych)

- zniekształceniu stosunków wodno-gruntowych poprzez podtopienie i zawodnienie terenów w systemie zbiorników zaporowych, osadników zwałowisk nadpoziomowych

# roślinność łąkowa w rekultywacji terenów zdegradowanych

- w rekultywacji biologicznej terenów zdegradowanych przed przemysł chemiczny i górnictwo węgla kamiennego

- do zadarniania zwałowisk bezglebowych

- do rekultywacji składowisk popiołu oraz składowisk odpadów cementowych

- fitomelioracji (sanitacji agrotechnicznej) terenów zdegradowanych chemicznie (zanieczyszczone metalami ciężkimi lub związkami azotu

# czynniki siedliskowe i ich wpływ na kształtowanie się zbiorowisk trawiastych

- klimatyczne

- edaficzne- związane z odżywianiem się roślin

- biotyczne

$ zoobiotyczne- wpływ zwierząt

$ fitobiotyczne

$ antropogeniczne

- orograficzne- związane z usytuowaniem w terenie

# czynniki klimatyczne

- światło

- ciepło

- opady atmosferyczne

- wiatr

- wyładowania atmosferyczne

50. Podział czynników siedliskowych

# czynniki siedliskowe i ich wpływ na kształtowanie się zbiorowisk trawiastych

- klimatyczne

- edaficzne- związane z odżywianiem się roślin

- biotyczne

$ zoobiotyczne- wpływ zwierząt

$ fitobiotyczne

$ antropogeniczne

- orograficzne- związane z usytuowaniem w terenie

# czynniki klimatyczne

- światło

- ciepło

- opady atmosferyczne

- wiatr

- wyładowania atmosferyczne

51. Wpływ światła na rozwój zbiorowisk trawiastych

Światło

Trawy naszego klimatu, podobnie jak rośliny motylkowate i turzycowate oraz liczne zioła i chwasty łąkowe należą do roślin dnia długiego. Wyjatek stanowi wiechlina roczne, która jest gatunkie obojętnym, kwitnącym od wiosny do jesieni. Obojętne są również m.in. mniszek pospolity i stokrotka pospolita.

Ograniczenie odstępu światła do dolnego pietra runi przez wysoko i bujnie wyrastające rośliny powoduje zwykle zagęszczenie gatunków niskich, przyziemnych, rozetowych oraz niektórych koniczyn szczególnie koniczyny białej wybitnie wrażliwej na światło.

Z traw pastewnych kupkówka pospolita pochodzi ze zbiorowisk lesnych (wystepuje w lesie) dobrze znosi zacienienie.

Niedobór światła jest czynnikiem ograniczającym produkcyjność gatunków rosnących w częściowym zacienieniu.

Światłolubne- heliofile

Cieniolubne- skiofilne

Zbiorowiska trawiaste w większości należą do heliofilnych. Zbiorowiska będące kombinacja płatów trawiastych z drzewami lub krzewami stoja na pograniczu helifilnych i skiofilnych.

Zacienione zborowiska trawiaste są z reguły uboższe w gatunki, zwłaszcza roślin motylkowatych, tylko niektóre rośliny wystepują obficiej, np. kupkówka pospolita, kłosówka wełnista.

Produktywność zbiorowisk trawiastych zależy od intensywności asymilacji, a więc od powierzchni liści chwytających promienie słoneczne.

Las (Leaf aera index)- stosunek powierzchni liści do powierzchni gruntu, np. na pastwiskach trwałych 4,5 do 5,0

52. Wpływ ciepła na rozwój zbiorowisk trawiastych

Ciepło

W zbiorowiskach trawiastych ze względu na duży ruch powietrza wśród źdźbeł i pionowo ustawionych liści traw temperatura powietrza jest niemal jednakowa we wszystkich warstwach roślinności. W przypadku wystepowania dużej ilości ziół o szerokich liściach, utrudniającyh ruch powietrza najwyższa temperatura panuje w warstwie zawierającej najwięcej silnie nagrzewających się liści.

Wysokie temperatury nocne wpływają korzystnie na wzrost traw, ale powoduja zwiekszenie zużycia asymilatów (wzmożone oddychanie). Dla produktywności zbiorowisk trawiastych najkorzystniejsze są noce umiarkowanie chłodne.

Gatunki nieodporne, zabijane lub silnie uszkadzane przez temperatury skrajne zostaja automatycznie wyeliminowane, natomiast uszkodzenia mniejsze obniżają konkurencyjność poszczególnych gatunków, tym samym faworyzuja gatunki odporne.

Wrażliwość na mrozy:

- Anthoxanthum odoratum

- Cynosunis cristatus

- Holcus lanatus

- Lolium perenne

- Dactylis glomerata

Odporne na mrozy:

- Phleum pratense

- Allopecurus pratensis

Najwyższa temperatura w zbiorowiskach roślinnych wystepuje na zboczach południowych, na które prostopadle padają promienie słoneczne.

Szczególnie groźne są ostre, bezśnieżne zimy oraz duże skoki temperatur w okresie przedwiośnia, zwłaszcza na glebach organicznych wymarzają: życica trwała i wielokwiatowa, grubienia pospolita, konietlica łykowa, niekiedy również rajgras wyniosły i kupkówka pospolita, a z roślin motylkowatych: koniczyna łykowa rzadziej koniczyna białoróżowa.

53. Gatunki ptaków związane ze zbiorowiskami trawiastymi

Zbiorowiska łąkowe i szuwarowe są niepowtarzalnym środowiskiem życia ptaków. Każda zmiana w siedlisku- w jego uwilgotnieniu, żyzności lub sposobie uzytkkowania- odbija się na funkcji wodno- błotnej, zasiedlającej łąki i szuwary oraz na kolejnych gatunkach zwierzat, którym łąka dostarcza pożywienia.

Ptactwo związane z łąkami:

- czajka (55000 par legowych, dość pospolita)

- mewa śmieszka (w łęgach)

- batalion (silnie zagrozony, 150 legowych samic)

- brodziec pławny (silnie zagrożony, podmokłe lub okresowo zalewane łąki)

- dublet (zagrożony, łąki bagienne)

- kulik wielki (zagrożony, łąki bagienne)

- kulon (8-10 par, krytycznie zagrozony, suche p[astwiska)

- pokląskwa (230000 par lęgowych)

- derkacz (7200 par legowych )

- cyranka (3500 par lęgowych)

- bekasik (mechowiska, turzycowiska, krytycznie zagrozony)

- bocian biały (30000 par lęgowych)

- rycyk (7000 par lęgowych)

- sowa błotna (30-40 par, na zabagnionych łąkach)

- błotniak stawowy (1500 par)

- błotniak łąkowy (350-400par)

- rybitwa białoskrzydła (zatopione łąki łęgowe lub bagienne)

- swierkotek łąkowy

- wodniczka (turzycowiska, a także zbiorowiska z sitami i kłocia wiechowatą, tylkow naszym kraju, bardzo rzadki)

Szacunkowa liczba ptaków „łąkowych” w Holandii (% populacji europejskiej)

- ostrygojad- 42-45

- czajka- 22-28

- batalion- 0,4

- bekas słonka, kszyk- 0,4-0,7

- szlamnik- 82-85

- kulik- 5-6

- brodziec krwawodzioby- 16-19

54. Chronione gatunki roślin łakowych

Chronione gatunki roślin łakowych:

- kosaciec syberyjski

- pełnik europejski

- szachownica kostkowata

- goryczka waskolistna

- goryczka wiosenna

- mieczyk dachówkowaty

- goxdzik pyszny

- turówka wonna (trawa inaczej żubrówka)

- ostnica Jana (trawa)

- ostnica włosowata (trawa)

- gnidosz krolewski

- gnidosz rozesłany

- dźwięścił bezłodygowy

- dźwięścił popłocholistny

- storczyk Kukawka

- storczyk męski

- miłek wiosenny

- tojad mocny

- arnika gorska

- szafran spiski

- sasanka łakowa

- sasanka alpejska

55. Potrzeby wodne uzytków zielonych

56. Miododajne gatunki roślin łąk podmokłych

Łąki a pszczoły

- w Polsce wystepują:

#pszczoła miodna

# 454 gatunków dzikich pszczół

# 30 gatunków trzmieli

- na 1ha łąki- do 65 tysięcy roślin mniszka pospolitego- potencjalnie 200kg pyłu i 40kg surowca miodowego

- zapsa miodowy z 1ha:

# rośliny uporawne 224kg

# łąki 253kg

Rośliny miododajne na łąkach podmokłych

- krwawnica pospolita

- ostrożeń warzywny

- ostrożeń błotny

- mięta polna

- rzeżucha łąkowa

- karbieniec pospolity

- wierzbownica kosmata

- kozłek lekarski

- wiązówka błotna

- rutewka ornikolistna

- rdest wężownik

57. Miododajne gatunki roślin łąk średnio wilgotnych

Rośliny pyłkowo- i nektarodajne łąk średniowigotnych

- mniszek pospolity

- koniczyna biał

- koniczyna białoróżowa

- koniczyna łąkowa

- koniczyna pogięta

- komonica zwyczajna

- komonica błotna

- groszek żółty

- wyka ptasia

- wyka płotowa

- chaber łąkowy

- bluszczyk kurdybanek

- głowienka pospolita

- firletka poszarpana

- smółka pospolita

- kozibród łąkowy

- brodawnik zwyczajny

- bodziszek łąkowy

- kuklik zwisły

- czarcikęs łąkowy

- driakiew wonna

- żywokost lekarski

- szałwia łąkowa

- mniszek pospolity

- ostrożeń warzywny

- perz właściwy

- pięciornik gesi

- przewrotnik pasterki

- Rdest wężownik

- stokrotka pospolita

- świetlik łąkowy

- tatarak zwyczajny

- wiązówka błotna

58. Siedliska hydrogeniczne

Rodzaje sidlisk hydrogenicznych

- torfiaste, podmokłe

- torfowe, bagienne

- mułowe, błotne

- namułowe, namywane

- gytiowe, zatopione

Podział hydrogenicznyc utworów glebowych na rodzaje wg zawartości substancji organicznej:

# mineralne- 10%

- właściwe do 5%

- próchniczne 5-10%

# mineralno-organiczne 10-20%

# organiczne powyżej 20%

- silnie zamulone 20-5-%

- słabo zamulone 50-80%

- niezamulone powyżej 80%

59. Zmiany w siedliskach po odwodnieniu

Zmiany w siedliskach hydrogenicznych po odwodnieniu

- zmniejszenie uwilgotnienia

- przerwana akumulacja utworów glebowych

- wzmożona mineralizacja substancji organicznej

- faza ubywania masy organicznej (decesja)

- obniżenia się powierzchni gleby średnio o 1cm rocznie

60. Rodzaje gleb łąkowych

Głowne rodzaje gleb łąkowych

- organiczne- warstwa utworu organicznego powyżej 30cm

- moneralo-organiczne- warstwa utworu organicznego 10-30cm lub poowyzej 10cm warstwa utworu mineralno-organicznego

- mineralne- warstwa utworu organicznego lub mineralno-organicznego do 10cm

61. Prognostyczne kompleksy wilgotnościowo-glebowe

Prognostyczne kompleksy wilgotnościowo-glebowe

Pojeciem kompleksu wilgotnościowo-glebowego obejmuje się rodzaje gleb o podobnych zdolnościach retencjonowania i przewodzeniu wody.

Mokry A- torf mechowiskowy słabo rozłożony, duze zdolności posiąkowe, stale silnie uwilgotnione, małe tempo mineralizacji, niska zawartość azotu dostępnego dla roślin.

Okresowo mokry AB- torf mechowyskowy podścielony torfem, średnio rozłożonym najczęściej turzycowiskowycm, mało intensywny podsiak

Wilgotny B- torf średnio rozłożony, najczęściej turzycowiskowy

Okresowo posuszny BC- torf średnio lu nawet słabo rozłożony, ale podścielony silnie zhumifikowanym torfem, mułem, gytią lub glinami, utworami pyłowymi, iłami; wystepuje również na madach i czarnych ziemiach

Posuszny C- gleby organiczne, wytworzone z utworów silnie zhmifikowanych

Okresowo suchy CD- płytkie gleby organiczne, gleby mineralno-organiczne i mineralne

Suchy D- gleby o płytkiej warstwie mineralno organicznej na utworach mineralnych lekkich i bardzo lekkich

62. Wzniesienie n.p.m. a rozwój zbiorowisk trawiastych

Wzniesienie nad poziomem morza

- na każde 100m wzniesienie nad poziomem morza srednia temp roczna maleje o 0,55 stopnia C, skraca się okres wegetacyjny

- warunki ostrego klimatu górskiego uniemożliwiają wegetacje dzrew i krzewów

- wzniesieni nad poziomem morza wywiera wpływ na tempo rozwoju roślin, np. termin koszenia wiechliny łąkowej

63. Wpływ wiatru na zbiorowiska trawiaste

Wiatr

- wiatry w dużej mierze przyczyniają się do istnienia stepów

- działanie wiatrów może być destrukcyjne, wywołana przez nie eoliczna erozja gleb może ogromne tereny przemieniać w półpustynie a nawet pustynie

- wiatropylne są wszystkie trawy

- na dalekie nieraz odległości przenoszone SA nasiona i owoce

- przenoszone są też bakterie i zarodniki szkodliwych grzybów

64. Wpływ opadów na zbiorowiska trawiaste

Opady atmosferyczne

- przeciętny współczynnik transpiracji dla traw łąkowych w Europie zachodniej wynosi 800, u nas 600-700

- w warunkach Polski do uzyskania bardzo dobrego plonu łąki potrzebne są opady wynoszące 700-800mm w skali rocznej, z tego zaś co najmniej 550mm w okresie wegetacyjnym

- średnia wielkość parowania terenowego to 3mm/dobe (w dni wietrzne i gorące może dochodzić do 10-12mm)

- woda deszczowa tylko w 1/3 wykorzystywana jest produktywnie, w korzystnych warunkach może to być 2/3.

Potrzeby wodne łąk dwukosnych wg Ferckmana (mm/dzień)

miesiąc	mm/dzień
IV	2,2
V	6,1
VI	4,0
VII	5,6
VIII	2,1
IX	1,0

65. Wpływ masywów górskich na zbiorowiska trawiaste

Oddziaływania masywów górskich

- w większych i w wyższych masywach górskich przebieg izoterm jest znacznie wyższy, znacznie wyzej sięgaja też górne granice lasów

- w Himalajach, Andach zbiorowiska roślinne mogą rozwijać się nawet powyżej 3500-4000mnpm (w Alpach- tylko lodowce i nagie skały)

- na płaskowyżach powyżej 4000mnpm w Tybecie, powyżej 35000mnpm na Boliwijskich „punu” rozległe stepy górskie

66. Wpływ zoobiotycznych czynników na zbiorowiska trawiaste

Czynniki zoobiotyczne:

- owadopylność (motylkowate, zioła)

- kopce mrówek ziemnych (stare kopce porastaja zbiorowiska z klasy Calluno-Ulicetea)

- różnorodność szkodników a różnorodność roślin

- pędraki chrabąszcza majowego- rozluźnienie darni- rozwój roślin segetalnych i ruderalnych

- larwy muchówki komarnicy- podgryzają całe płaty darni (szczególnie na glebach organicznych)

- zoochona

Czynniki zoobiotyczne

- kret- szkody: dziurawienie darni, wysypywanie kopców, rozwój roślin segetalnych i ruderalnych. Korzyści: rozluźnianie, mieszanie i przeiwtrzanie gleby, zjadanie szkodników

- myszy i nornice- uszkadzają darń

- susły i bobaki- niszcza rośliny stepowe

- skoczki preriowe- niszczą rośliny prerii

- ważna jest obecność ptakow drapieżnych i ssaków łasicowatych

67. Wpływ dużych zwierząt trawożernych na zbiorowiska trawiaste

Czynniki zoobiotyczne- wpływ dużych zwierząt roślinożernych

- selektywne wyjadanie roślin

- mechaniczne uszkadzanie roślin

- obieg składników pokarmowych

- konieczna równowaga między populacją roślinożerców a podażą paszy

68. wpływ czynnikow fitobiotycznych na zbiorowiska trawiaste

Czynniki fitobiotyczne

- symbioza Rhizobium z motylkowatymi

- współzawodnictwo w wykorzystaniu czynników ekologicznych

- allelopatia- działanie hamujące lub stymulujące na rozwój innych gatunków

- pasożytnictwo i półpasozytnictwo- osłabianie rozwoju cennych traw pastewnych, znaczne zmiany w składzie gatunkowym zbiorowisk

69. Półpasożyty roślin łakowych

Półpasożyty:

- świetlik łąkowy

- świetlik wyprężony

- zagorzałek późny

- szelężnik większy

- szelężnik mniejszy

70. pasożyty roślin łąkowych

Pasożyty:

- kanianka macierzankowa

- zaraza czerwonawa

- zaraza żółta

71. Czynniki antropogeniczne a rozwój zbiorowisk trawiastych

Czynniki antropogeniczne:

- użytkowanie- racjonalnie przyczynia się utrzymania bogatego składu gatunkowego zbiorowisk

- zabiegi techniczno-mariolacyjne - zmiany stosunków wodnych w glebie

- nawożenie- zmniejsza florystyczną różnorodność

- posiew- uzupełnianie składu gatunkowego runi łąkowo-pastwiskowej

- pełna uprawa- zmiana zbiorowiska roślinnego

- herbicydy- selektywne lub totalne niszczenie roślin

- przemysłowe zanieczyszczenia powietrza

72. Podział użytków zielonych a położenie

Podział użytków zielonych według położenia

- dolinowe

- śródpolne

- śródleśne

- wododziałowe

73. Wystawa zbocza a rozwój zbiorowisk trawiastych

74. Zasady typologicznego podziału użytków zielonych

Typologiczny podział użytków zielonych:

- łąki grądowe- grądy

- łaki zalewowe- łęgi

- łąki bagienne- bielawy

- łąki pobagienne- murszowiska

75. Typologiczny podział niżowych użytków zielonych

76. Typologiczny podział użytków gorskich

Kiełpiński i Nowak dzielą łąki górskie na trzy rodzaje:

- hale wysokogórskie,

- hale lub pastwiska górskie i śródleśne,

- łąki górskie niższej strefy leśnej, zwane polanami.

Halami przyjęto nazywać użytki spasane, polanami zaś - użytki zbiera­ne na siano. Hale wyskogórskie leżą zawsze powyżej górnej granicy lasu, sięgaj ą po strefę turni i nagich skał. Położenie tych hal nad poziomem morza wynosi w Tatrach od 1400 do 2100 m, a bywa i większe. Są to naturalne cenozy trawiaste, które dzielą się na dwie grupy, zależnie od typu roślinności: hale na glebie wapiennej - zbiorowiska kostrzewy pstrej i turzycy mocnej; hale występujące na glebie niewapiennej - zbiorowiska situ skuciny i seslerii dwurzędowej, kostrzewy niskiej, kosmatki brunatnej, trzcinnika owłosionego, mietlicy skalnej, kostrzewy barwnej.

Hale lub pastwiska górskie i śródleśne występują na wysokości 800-1400 m n.p.ni. i są obszarami antropogenicznymi, powstałymi wskutek wyrębu lasu już w okresie średniowiecza. Rozróżnia się tu dwie grupy typów zbiorowisk roślinnych:

- gleby średnio wilgotne (świeże) bliźniczka psia trawka, mietlica pos­polita, kostrzewa czerwona, śmiałek darniowy, przywrotnik, szcząw alpejski, wiechlina roczna, borówka czernica oraz typy mieszane;

- gleby silnie zwilżone wodą podsiąkową lub źródliskową, na tzw.

młakach: turzyca gwiazdkowa i turzyca pospolita.

77. Podział grądów?

- Grądy połęgowe- Grądy połęgowe występują w obrębie tarasu zalewowego dolin, na wzniesieniach, do których zalew sięga rzadko, a jeśli do nich dochodzi, jest bardzo płytki i krótkotrwały. W takich wypadkach gleba (są to zawsze mady lub gleby mułowo-bagienne) okresowo podsycha i z czasem ubożeje, a roślinność typowo łęgowa przekształca się w grądową. Zbiorowisko cha­rakteryzuje zatem duża różnorodność gatunków, zarówno traw, jak i ziół, chwastów oraz motylkowatych. Wśród gatunków mezofilnych dużo pojawia się roślin kserofilnych. Zwierciadło wody znajduje się na ogół nisko, nie­rzadko poniżej 100 cm pod powierzchnią darni. Mimo to, dzięki dobrej glebie, grądy połęgowe stanowią na ogół siedliska żyzne. Odczyn gleb jest zasadowy lub obojętny.

- Grądy popławne- Grądy popławne są położone na pobrzeżu dolin lub u podnóży wznie­sień. Korzystają ze spływów żyznej wody. Spływy są też przyczyną powsta­wania tam dobrych gleb deluwialnych. Położenie zboczowe, niższe od poło­żenia terenów uprawnych, sprzyja dodatkowemu zwilżaniu gleby wodągruntową. Odczyn gleb lekko kwaśny lub obojętny. Grądy popławne są naj­częściej optymalnie uwilgotnione (mimo niskiego nieraz poziomu ody gruntowej), mają żyzną i czynną glebę, a roślinność złożoną z traw, motyl­kowatych i ziół.

- Grądy podmokłe- Grądy podmokłe znajdują się u podnóży stoków w niższych położeniach pobrzeży dolin, w sąsiedztwie bagien i łęgów lub między grądami właściwy­mi i zubożałymi a łęgami i bagnami. W przeważającej części okresu wegeta­cyjnego łąki te podmakają wskutek podsiąkania wody gruntowej aż na powierzchnię. Zubożała gleba (mineralna) pokiywa się mchem i turzycami, co daje początek procesom bagiennym.. Odczyn gleby kwaśny (pH 4,5-5,5).

78. Podział łęgów?

- Łęgi właściwe- Lęgi właściwe leżą w węższych częściach dolin i na ogół w wyższych miejscach tarasu zalewowego. Odznaczają się korzystnym uwilgotnieniem dla mezofilnych traw i motylkowatych. Zalewa je stosunkowo żyzna woda, która spływa zaraz po zalewie. Odczyn, gleb lekko zasadowy lub obojętny. W warunkach takich tworzą się żyzne mady.

- Łęgi rozlewiskowe- Łęgi rozlewiskowe zajmują szersze części dolin i są położone w niższych niż łęgi właściwe częściach tarasu zalewowego. Towarzyszą niekiedy rozga­łęzionej sieci rzecznej w postaci zakoli. Zwierciadło wody znajduje się na ogół blisko pod powierzchnią, woda zalewowa schodzi wolno, sprzyjając powstawaniu żyznych gleb mułowo-organicznych. Odczyn gleb lekko kwaśny, rzadziej obojętny lub zasadowy.

- Łęgi zastoiskowe- Łęgi zastoiskowe zajmują niecki terenowe i obniżenia wśród dolin, odgrodzone wzniesieniami od właściwego tarasu zalewowego czy koryta rzecznego. Towarzyszą także zarośniętym i przepełnionym wodą ciekom wodnym w basenowych częściach dolin oraz jeziorom. Zwierciadło wody znajduje się przeważnie na powierzchni i jest bardzo mało ruchliwe, co sprzyja wykształcaniu się gleby organicznej zamulonej oraz powsta­waniu zbiorowisk roślinnych turzycowych, higrofilnych, często kępia­stych, ze słabym podszyciem, złożonym z traw i ziół. Motylkowe wystę­pują sporadycznie, czasem w większej ilości pojawia się komonica błotna. Odczyn gleb z reguły kwaśny (pH 4-6,5).

79. Podział bielaw?

- Bielawy zalewane- Bielawy zalewane leżą w rozległych dolinach rzek i jezior, zwłaszcza w ich częściach przytarasowych. Są sporadycznie zalewane najwyższymi, ale jałowymi wodami w czasie wezbrań wiosennych i podtapiane przez cały okres wegetacyjny stagnującą wodą. W takich warunkach wykształca się gleba torfowa zamulona, zawsze o odczynie kwaśnym.

- Bielawy podtopione- Bielawy podtopione charakteryzuje "kożuch" (trzęsawisko) pokrywają­cy basen lub ciek wodny. Gleby tego rodzaju łąk to torfy niskie z domieszkągytii, bardzo silnie uwodnione, pochodzenia jeziornego lub basenowo-rzecz­nego. Odczyn gleb kwaśny.

- Bielawy właściwe- Bielawy właściwe leżą w miejscach pierwotnego lub wtórnego wodo­działu na torfowiskach niskich. Zawsze spotykamy torf niski, na powierzch­ni pokryty mchem. Odczyn gleb silnie kwaśny. W typach florystycznych dominują turzyce niskie wąskolistne i wełnianki. W zaroślach panuje brzoza.

80. Podział murszowisk??

Łąki pobagienne (murszowiska)- Łąki pobagienne (murszowe) występują na sztucznie osuszonych lub samorzutnie obsychających bielawach oraz łęgach rozlewiskowych i zasto­iskowych. Glebami łąk pobagiennych są mursze, tzn. gleby torfowe i muło­wo-organiczne, ulegające procesowi murszenia. Zwierciadło wody znajduje się tu zawsze poniżej głębokości 50 cm. Odczyn gleb jest kwaśny lub obojętny, a na torfowiskach węglanowych obojętny lub zasadowy. Podstawą do identyfikacji tej grupy łąk są warunki wodno-glebowe, a zwłaszcza gleby torfowo-murszowe oraz zbiorowiska roślinne z rzędu Molinietalia. Uwil­gotnienie jest na ogół umiarkowane, ale zmienne w ciągu roku. Przeważnie brak istotnego wpływu wód powierzchniowych..

81. Charakterystyka Glycerietum maximae

Glycerietum maximae- szuwar mannowy

Często wystepuje nad brzegami jezior, stawów, strumieni, kanałów. Płaty zespołu są ubogie florystycznie. Uwilgotnienie optymalne, zalew nad powierzchnia gleby, wody przepływowe o wolnym nurcie. Gleby mułowo-bagienne.

82. Charakterystyka Caricetum gracilis

Caricetum aracilis- zespół turzycy zaostrzonej

Jest bardzo rozpowszechniony w Polsce i Europie Srodkowej, wystepuje w każdej dolinie. Zajmuje wody płytkie, latem często wysychając. Gleby- płytkie torfy, mułowo-bagienne lub mineralne. Zajmuje siedliska eutroficzne. Pod względem florystycznym zespół jest bardzo zróżnicowany.

83. Charakterystyka Phalaridetum arundinaceae

Phalaridetum arundinaceae- zespół mozgi trzcinowatej

Szuwar mozgowy (łąki mozgowe). Jest to jeden z ważniejszych zespołów trawiastych związku Magnocuricion. Łąki mozgowe występują w całym kraju, z powodu prac melioracyjnych odwadniających ich ilość zajmuje wieksze obszary na Pomorzu zachodnim, w Szczecińskim, w Dolinie warty.

84 Charakterystyka Molinietum coeruleae medioeuropaeum

Molinietum coenileae- Zespół trzęsicy modrej

Bardzo rozpowszechniony w Polsce i w innych częściach świata. W kraju wystepuje w 16% łąk na niżu i w górach. Najczęściej spotykany w gradach zubożałych, na terenach podbagiennych, dawno zmeliorowanych. Żyzność siedliska niedostateczna- niedobory fosforu, potasu, a nawet azotu. Uwilgotnienie tych łąk jest niekorzystne, stwierdza się duże wahania poziomu wod gruntowych (od zalewu do 160cm po powierzchnią darni). Można podzielic na: trawiaste, trawiasto-turzycowe.

85. Charakterystyka Cirsio-Polygonetum

Cirsio-polygonetum - zespół ostrożenia warzywnego i rdestu wężownika

Eutroficzne łąki wilgotne na poruszonych, torfowych i mineralnych glebach zasobnych w wapń. Występują częściej w północno-zachodniej Polsce. Nazywamy je łąkami kulturalnymi. Są to łąki zagospodarowane, wystepuje tu wiele traw wartościowych gospodarczo. Jest też znaczny udział roślin motylkowatych. Zróżnicowanie florystyczne zespołu w celu zależności od stopnia uwilgotnienia tych łąk, nawożenia i użytkowania.

86. Charakterystyka Arrhenatheretum elatioris medioeuropaeum

Arrhenatheretum elations medioeuropaeum - zespół rajgrasu wyniosłego, łaki rajgrasowe

Zajmuje siedliska umiarkowanie wilgotne, ciepłe, żyzne. Uwilgotnienie dobre lub średnie, latem poziom wód gruntowych obniża się poniżej 150cm. Zajmuje gleby tzw świeże, aluwialne, piaszczyste oraz deluwialne mineralne, podsuszne murszu. Łąki bogate florystycznie, z udziałem wielu traw wartościowych i ziół. W obrebie tego zespołu wyróżnić można zbiorowiska trawiaste- płaty typowe i warianty z udziałem kupkówki pospolitej oraz wyczyńca łakowego.

87. Charakterystyka Allopecuretum proteusis

Alopecuretum pratensis - zespół wyczyńca łąkowego

Zbiorowiska charakterystyczne dla siedlisk zalewanych żyznymi wodami. Wystepuje w wielu dolinach rzek (tzw łęgowe łąki wyczyńcowe). W Polsce ze względu na zmiany związane z obniżaniem się poziomu wody gruntowej i ubożeniem siedlisk, obszary tych łąk zmniejszają się. Gleby aluwialne- żyzne mady, lekkie piaszczyste, próchniczne, siedliska żyzne.

88. Charakterystyka Gladiolo-agrostidetum

Gladiolo-agrostidetum - zespół mieczyka dachówkowatego i mietlicy pospolitej

Rozpowszechniony w Karpatach Zachodnich sięga od 600 do 1350mnpm. Wartościowe pod względem gospodarczym zbiorowiska łak w pietrach reglowych. Florystycznie bardzo urozmaicony oprócz traw.

89. Charakterystyka Trisetetum flavascentes

Trisetetum flavescentis - łąki konietlicowe

Najczęściej wystepuje na terenach nawożonych górskich na wysokości 400-800mnpm. W górach uważa się je za odpowiednik łąk rajgrasowych na niżu. Uwilgotnienie dobre

90. Charakterystyka Hieracio-Nardetum

Hieracio-Nardetum - psiary

Łąki i pastwiska przeważnie górskie i podgórskie, zubożałe wskutek trwałego użytkowania kośnego lub pastwiskowego, bez równoczesnego nawożenia.

---