Biuro Podróży „ Wesoła Zima”

TATRY

Opracowal:Mateusz Mlodawsk

Tatry stanowią najwyższe wypiętrzenie w całym wielkim łuku Karpat i jedyne góry wysokie na linii łączącej Alpy z Kaukazem. Tworzą one wyniosłe pasmo stromo dźwigające się z otaczających je obniżeń Podhala, Spisza, Liptowa i Orawy. Obydwa krańce ograniczają przełęcze: Huciańska (ok.900m) i Ździarska (ok.1075m). Rozpiętość pasma z zachodu na wschód wynosi 55 km, szerokość niespełna 20 km, a długość grzbietu głównego 75 km, nie wliczając poprzecznie ustawionej grani Tatr Bielskich.
Pod względem geograficznym cała grupa dzieli się na cztery części: Tatry Bielskie (najwyższy szczyt Hawrań, 2152m), Tatry Wysokie (Gierlach, 2655m), Tatry Zachodnie (Bystra, 2248m) i masyw Siwego Wierchu (1806m). Tatry Wysokie, najwyższe i najsilniej przeobrażone przez lodowce, cechuje rzeźba typu alpejskiego - ze strzelistymi szczytami, wysokimi ścianami i płatami wiecznych śniegów w kotłach. Tatry Zachodnie mają w ogólnych zarysach rzeźbę łagodniejszą, choć i tu nie brak form ostrzejszych, jak np. Giewont czy Rohacze. Miękkie linie grzbietowe ze spadkami do 35 stopni kontrastują ze śmiałymi kształtami dolin, przeobrażonych przez lodowce. W Tatrach Wysokich skupiają się wszystkie ciekawsze jeziora, natomiast w Tatrach Zachodnich i Bielskich - większość jaskiń.
Do Polski należy wycinek północnych stoków Tatr, oparty o grzbiet główny pomiędzy Wołowcem (2064m) a Rysami (2499m). Tatry Polskie obejmują obszar 175 km2, co stanowi mniej niż 1/4 całej powierzchni Tatr (785km2). Najwyższym szczytem granicznym są Rysy (2499m), najwyższym rdzennie polskim - Kozi Wierch (2291m). Wśród należących do Polski 7 dużych dolin znajduje się najpiękniejsza dolina całych

Tatr Zachodnich- Kościeliska, oraz jedna z najładniejszych dolin Tatr Wysokich - Dolina Rybiego Potoku, w której leży Morskie Oko.

ATRAKCJE TATR:

1. NARCIARSTWO

Zakopane to stolica polskiego narciarstwa. Pierwsi narciarze pojawili się pod koniec ubiegłego wieku. Jednym z pierwszych narciarzy był Stanisław Barabasz, który skonstruował pierwsze narty w 1888 r. i jako pierwszy w roku 1894 odbył górską wycieczkę na nartach w Tatry, trasą z Zakopanego na Halę Gąsienicową i dalej do Czarnego Stawu Gąsienicowego. Narciarstwo zaczyna znajdować coraz więcej zwolenników wśród miejscowych oraz przyjezdnych. Zakopane zaczęło stawać się miejscem odwiedzanym nie tylko latem ale też i zimą. Rok 1898 staje się rokiem przełomowym. Zakopane otrzymuje połączenie kolejowe z Chabówką co daje ludziom bezpośrednie połączenie z Krakowem. Wcześniej podróż z Krakowa do Zakopanego trwała dwa dni z noclegiem w karczmie w Zaborni. Rośnie zainteresowanie narciarstwem. W roku 1907 powstała Sekcja Narciarstwa Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (SNPTT) w której odbył się pierwszy bezpłatny kurs nauki jazdy na nartach. Zakopane odegrało ważną rolę w Mistrzostwach Świata w narciarstwie klasycznym w roku 1929 i 1939 r. Mistrzostwa FIS w roku 1962 miały ogromny wpływ na popularyzację Zakopanego za granicą. Zimowa Uniwersjada w 1993 i 2001 r. również przeszła do historii.

Pierwsze oficjalne zawody narciarskie oraz zawody w skokach narciarskich odbyły się w roku 1910 na Kalatówkach, a rekordzistą został Jan Jarzyna ze Lwowa, skacząc na odległość 10 m. Wkrótce wybudowano kolejne skocznie w Dolinie Jaworzynka i na Antałówce gdzie w roku 1914 rozegrały się skoki narciarskie. W roku 1920 miały miejsce pierwsze Narciarskie Mistrzostwa Polski. W roku 1924 na pierwszych zimowych Igrzyskach Olimpijskich biorą udział zakopiańczycy. Do legendy przeszły również skocznie na stoku Krokwi za sprawą Stanisława Marusarza i Wojciecha Fortuny-zwycięzcy olimpijskiego. Projektantem Wielkiej Skoczni na Krokwi w 1920 r. był Karol Stryjeński, którego projekt był już kilkakrotnie zmieniany.

2. ZWIEDZANIE

MORSKIE OKO

Co takiego jest w tym miejscu, że dziennie odwiedza je nawet 20 tysięcy osób, pomimo że trzeba pieszo przejść 8 kilometrowy odcinek szosy, a jakby tego było mało, drugie tyle z powrotem? Otóż w zgodnej opinii wielu, otoczenie Morskiego Oka jest jednym z najpiękniejszych zakątków Tatr, a być może najpiękniejszym w Tatrach Polskich. Otoczenie jeziora ma najbardziej wysokogórski charakter po polskiej stronie Tatr. Mięguszowieckie Szczyty wznoszą się ponad 1000 metrów nad lustrem wody, W głębi nieco z tyłu znajdują się Rysy uważane za najwyższy szczyt Polski. Uwagę przykuwa też ogromne pole piargów u stóp Mięguszowieckich Szczytów oraz strzelisty Mnich. 

GIEWONT

Giewont - wznoszący się na 1895 m n.p.m. szczyt masywu Giewontu w Tatrach Zachodnich. Masyw ten składa się jeszcze z Długiego Giewontu (1867 m n.p.m.) i Małego Giewontu (1728 m n.p.m.). Najwyższy z nich Wielki Giewont, uznawany za właściwy szczyt całego masywu znajduje się w środku, oddzielony od Długiego Giewontu przełęczą Szczerby, a od Małego Giewontu Giewoncką Przełęczą. Wielki Giewont jest też szczytem zwornikowym - odchodzi od niego w kierunku południowym grań, która poprzez Kopę Kondracką łączy się z Czerwonymi Wierchami. W grani tej znajduje się Wyżnia Kondracka Przełęcz i Kondracka Przełęcz. Na jego szczycie znajduje się metalowy Krzyż na Giewoncie.

Spod Giewonckiej Przełęczy opada na północ słynny Żleb Kirkora, miejsce wielu wypadków śmiertelnych wśród turystów, którzy usiłowali przez niego wspiąć się krótszą drogą z Doliny Strążyskiej na szczyt, lub zejść ze szczytu wprost na Zakopane. Wielki Giewont w ogóle jest rekordzistą jeśli chodzi o ilość wypadków śmiertelnych w Tatrach - zginęło na nim kilkadziesiąt ludzi, głównie w wyniku uderzeń pioruna i upadków w przepaść, ale również były przypadki zasłabnięć i samobójstw.

Giewont jest jednym z bardziej niebezpiecznych tatrzańskich szczytów. Do roku 2004 zginęło na nim 76 osób, tyle ofiar naliczono od 1909 roku, w którym powstało górskie pogotowie. Wiadomo, że ofiary śmiertelne były również wcześniej - około kilkadziesiąt. Jeden z poważniejszych wypadków miał miejsce 15 sierpnia 1937 r., w święto Wniebowzięcia Matki Boskiej. Od uderzenia pioruna w krzyż zginęły 4 osoby, a rannych zostało 13. Zginął wówczas Kazimierz Bania, słynny kelner, który wchodził na wierzchołek z tacą pełną ciastek w jednym ręku i sprzedawał je dopiero na samej górze. Zmarł kobziarz grający na szczycie dla turystów, a także (kilka dni póŸniej) Leopold i Edwin Schloenvogtowie. W księdze wypraw Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego zapisano, że zwłoki dwóch osób były „doszczętnie zwęglone”. Jedną z ofiar siła rażenia odrzuciła na odległość 50 m.

---