Standaryzacja metod analizy olejów, tłuszczów i nasion.

1. Dlaczego wprowadza się normalizację?

2. Normalizacja jest realizowana na poziomie:

• światowym - Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna - ISO,

• europejskim -Europejski Komitet Normalizacyjny - CEN,

• krajowym -Polski Komitet Normalizacyjny - PKN,

• branżowym (normy wycofywane, o coraz mniejszym znaczeniu).

3. Normalizacja w skali miedzynarodowej - ISO

Misja Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej to promowanie i rozwój standaryzacji na świecie; ułatwianie miedzynarodowej wymiany dóbr, usług, rozwoju i współpracy w sferze działalnosci intelektualnej, naukowej, technologicznej i ekonomicznej.

Dwoma oficjalnymi językami dokumentów ISO są: angielski i francuski.

• DEVCO (członkostwo "P") - Komitet ds. Problemów Krajów Rozwijających się,

• COPOLCO (członkostwo "O") - Komitet ds. Polityki Konsumenckiej,

• CASCO (członkostwo "P") - Komitet ds. Oceny Zgodności.

• REMCO (członkostwo "P") - Komitet ds. Materiałów Odniesienia.

W roku bieżącym liczbowo struktura ISO przedstawia się nastepująco:

• Member Bodies - 94

• Correspondent members - 37

• Subscriber members - 15

• Ad hoc advisory groups - 24

• Technical committees - 188 (ich numeracja sięga 225), numery komitetów zostawały nadawane według kolejności ich powstawania

• Subcommities (podlegajace Technical committees) - 550

• Working groups (WG), podlegajace Technical committees

Zagadnienie metod analizy żywności i technologii jej wytwarzania jest realizowane w 34 Technical Commitee - Food products. Sekretariat komitetu znajduje się w Budapeszcie, przewodniczącym jest prof. A. Salgò (do roku 2005). Komitet 34 zajmuje się standaryzacją w zakresie:

• produktów żywnościowych dla ludz i zwierząt (zarówno pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego),

• propagowana dokładnej terminologii,

• poboru prób,

• metod analizy,

• właściwościi wymagań dla opakowań,

• warunków przechowywania i transportu.

Komitet techniczny ISO TC34 prowadzi scisłą współpracę z komitetami:

• ISO  TC 47, Chemistry

• ISO TC 54, Essential oils

• ISO TC 93 Starch (including derivatives and by-products)

• ISO TC 176/SC 2 Quality management and quality assurance

W 34 Technical Commitee - Food products działaja dwa podkomitety (SC) zajmujace się analizą tłuszczy:

1. TC34/SC2 - Oleagious seeds and fruits

2. TC34/SC11 - Animal and wegetable fats and oils.

Oba podkomitety współpracują z organizacjami o znaczeniu międzynarodowym, np:

• CEA - agriculture European Confederation of Agriculture,

• EAAP - European Association for Animal Production,

• EC - European Commission

• IDF - International Dairy Federation

• IUPAC - International Union of Pure and Applied Chemistry

• NMKL - Nordic Committee on Food Analysis

• OIML - International Organization of Legal Metrology

• OIV - International Vine and Wine Office

• UN/ECE - United Nations Economic Commission for Europe

• WHO - World Health Organization

• AOCS American Oil Chemists' Society

• CAC,Codex Alimentarius Commission

• ISTA - International Seeds Testing Association

• IOOC - International Olive Oil council

Aby uporządkować dokumenty stworzono katalog ICS (International Classification for Standards), klasyfikacja wg. ICS jest trójstopniowa: pierwszy stopień obejmuje ogólna kategorię dziłalności (np.11 HEALTH CARE TECHNOLOGY), drugi (np.11.040 Medical equipment )i trzeci (11.040.30 Surgical instruments and materials) uszczegóławia klasyfikację.

Obszar zawierajacy normy z dziedziny analizy olejów, tłuszczów i nasion sklasyfikowany został w:

67 Food technology (pierwszy stopień)

67.200 Edible oils and fats. Oilseeds (drugi stopień)

67.200.10 Animal and vegetable fats and oils Butter, see 67.100.20 (trzeci stopień)

67.200.20 Oilseeds

ISO 749:1977Oilseed residues -- Determination of total ash (przykład normy)

4. Normalizacja w zakresie europejskim.

CEN (Europejski Komitet Normalizacyjny) zajmuje się standaryzacja na poziomie Europy.

Publikacje wydawane są w trzech jezykach: niemieckim, francuskim i angielskim. Dokumentem jest Norma Europejska (EN).

Zagadnienia rolniczo- żywnościowe można znależć w trzech sektorach C (Chemia, inzynieria chemicznai produkty żywnosciowe),N,S (Zdrowie, ochrona środowiska, sprzęt medyczny), które podzielone zostały na Podsektory (SUB), a w ramach podsektorów działaja Komitety Techniczne.

W ramach sektora C działa podsektor SUB C01 - Produkty żywnościowe, działaja w jego ramach Komitet Techniczny (TC) 307 Oilseeds, vegetable and animal fats and oils and their by-products- Method of sampling and analysis (AFNOR). Sekretariat TC307 znajduje się we Francji, bezposredniowspółpracuje z: ISO/TC34/SC2 i ISO/TC/SC11.

Komitety Techniczne (TC) odpowiadaja polskim NKP (Normalizacyjne Komisje Problemowe), np. europejski TC275 Analiza żywnosci metody horyzontalne odpowiada zakresem prac NKP nr.235 ds. Analizy żywności.

Polski komitet normalizacyjny jest afiliantem CEN, uczestniczy w pracach Komitetów Technicznych.

5. Standaryzacja na poziomie krajowym.

W Polsce zagadnieniem standaryzacji zajmuje się Polski Komitet Normalizacyjny, Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad PKN w zakresie spraw dotyczących:
     1) obronności i bezpieczeństwa państwa,
     2) realizacji zadań wynikających z podjętej współpracy z organami administracji rządowej,
     3) realizacji zadań wynikających z zawartych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych.

W Polsce normą krajową jest Polska Norma oznaczona symbolem PN na zasadzie wyłączności, przyjęta w drodze konsensu i zatwierdzona przez krajową jednostkę normalizacyjną i powszechnie dostępna.

Polska Norma może być wprowadzeniem normy europejskiej lub międzynarodowej. Wprowadzenie to może nastąpić w języku oryginału.

Stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne. Polskie Normy mogą być powoływane w przepisach prawnych po ich opublikowaniu w języku polskim, w dniu 1.01.2000r. weszło w życie rozporządzenie ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 29.09.1999r w sprawie obowiązku stosowania Polskich Norm (316 norm, głównie tematyka wymagania dla produktów i terminologia)

W normalizacji krajowej stosuje się następujące zasady:

1) jawności i powszechnej dostępności,
2) uwzględniania interesu publicznego,
3) dobrowolności uczestnictwa w procesie opracowywania i stosowania norm,
4) zapewnienia możliwości uczestnictwa wszystkich zainteresowanych w procesie opracowywania norm,
5) konsensu jako podstawy procesu uzgadniania treści norm,
6) niezależności od administracji publicznej oraz jakiejkolwiek grupy interesów,
7) jednolitości i spójności postanowień norm,
8) wykorzystywania sprawdzonych osiągnięć nauki i techniki,
9) zgodności z zasadami normalizacji europejskiej i międzynarodowej.

PKN - Zespoły Normalizacyjne

Lp.	Symbol	Nazwa	Liczba KT
1	WSO	Wydział Spraw Obronnych	2
2	ZBD	Zespół Budownictwa	33
3	ZCR	Zespół Chemii, Rolnictwa i Żywności	52
4	ZEL	Zespół Elektryki	39
5	ZHG	Zespół Hutnictwa i Górnictwa	30
6	ZIT	Zespół Informatyki i Telekomunikacji	16
7	ZMC	Zespół Mechaniki	53
8	ZOŚ	Zespół Zagadnień Ogólnych, Ochrony Zdrowia i Środowiska	32
9	ZPL	Zespół Przemysłu Lekkiego	14

Zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 12 września 2002 r o normalizacji (Dz. U. Nr 169, poz. 1386) z dniem 1 stycznia 2003 r. dotychczasowe Normalizacyjne Komisje Problemowe stały się komitetami technicznymi.

Komitety techniczne (KT) są działającymi przy PKN kolegialnymi ciałami powoływanymi do prowadzenia prac normalizacyjnych w przyporządkowanych im zakresach tematycznych. Powoływane są przez Prezesa PKN na wniosek dyrektora Zespołu Normalizacyjnego, po zasięgnięciu opinii Rady Normalizacyjnej. KT działają za pośrednictwem grup roboczych, w uzasadnionych przypadkach działają za pośrednictwem podkomitetów.

Skład komitetu:
   

KT tworzą specjaliści, o których mowa w art. 23 ust. 2 ustawy, z zakresu tematycznego przyporządkowanego danemu KT w liczbie nie mniej niż 8 i nie więcej niż 30 osób, delegowani przez organy administracji rządowej, organizacje: gospodarcze, pracodawców, konsumenckie, zawodowe i naukowo-techniczne, szkół wyższych i nauki oraz pracownicy PKN.

Współpraca z międzynarodowymi organizacjami normalizacyjnymi

W skali międzynarodowej współpraca polega na członkostwie PKN w Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO) i Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej (IEC). Struktura uczestnictwa PKN w pracach komitetów i podkomitetów technicznych ISO (stan na dzień 30 czerwca 2003 r.), przedstawia się następująco:

Członkostwo	Komitety (TC)	Podkomitety (SC)	Razem (TC i SC)
czynne ('P')	74	215	289
bierne ('O')	100	258	358
Razem (ISO)	174	473	647

Mamy tu do czynienia z dwiema kategoriami członkostwa (lub brakiem członkostwa):

• członkostwo "P" (participating member) polega na pełnym udziale w pracach danego TC czy SC i pociąga zarówno prawa, jak i obowiązki. Do obowiązków należy m.in. terminowe opiniowanie dokumentów roboczych i głosowanie na projekty tych dokumentów oraz udział w posiedzeniach. -

• członkostwo "O" (observer) polega na biernym udziale gwarantującym dostęp do dokumentów roboczych i możliwość udziału w posiedzeniach w charakterze obserwatora, jednak bez prawa podejmowania decyzji i głosowania (poza pewnymi wyjątkami).

PKN uczestniczy w komitetach ds. problemów ogólnych zagadnień normalizacji ISO. Są to:

• DEVCO (członkostwo "P") - Komitet ds. Problemów Krajów Rozwijających się,

• COPOLCO (członkostwo "O") - Komitet ds. Polityki Konsumenckiej,

• CASCO (członkostwo "P") - Komitet ds. Oceny Zgodności.

• REMCO (członkostwo "P") - Komitet ds. Materiałów Odniesienia

PKN prowadzi sekretariaty 2 komitetów technicznych:

• TC 98 "Podstawy projektowania budowli";

• TC 195 "Maszyny i urządzenia budowlane";

oraz 3 podkomitetów:

• TC 34/SC 3 "Produkty rolno-żywnościowe. Przetwory owocowe i warzywne";

• TC 98/SC 2 "Podstawy projektowania budowli. Niezawodność konstrukcji";

• TC 107/SC 7 "Powłoki metalowe i inne nieorganiczne. Badania korozyjne".

Współpraca z CEN

30 grudnia 2002 r. PKN wystąpił do CEN z wnioskiem o pełne członkostwo. Wniosek został rozpatrzony pozytywnie. Również wyniki audytu przeprowadzonego w PKN na zlecenie CEN, mającego na celu sprawdzenie gotowości do członkostwa, były pozytywne. Przewiduje się zatem, zgodnie z procedurami CEN, uzyskanie przez PKN członkostwa z dniem 1 stycznia 2004 r.

Uczestnictwo PKN w pracach komitetów, podkomitetów oraz grup roboczych CEN (stan na dzień 30 czerwca 2003 r.), przedstawia się następująco:

	KomitetyCEN	PodkomitetyCEN	Grupy robocze CEN
Ogółem	276	99	1545
Uczestnictwo PKN	89	17	74
%	32	17	5

Uznanie EN za PN

Od 1 lutego 2002 r. rozpoczęło się podawanie do publicznej wiadomości zamiaru uznania przez PKN, norm europejskich w ich oryginalnych wersjach językowych za Polskie Normy, na stronie www oraz w suplemencie "Normalizacja-Aktualności do miesięcznika naukowo-technicznego NORMALIZACJA, który jest organem Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Od sierpnia 2002 r. w dodatku do ww. suplementu lub bezpośrednio w nim, podaje się wykazy norm europejskich uznanych za PN.

Wykazy EN przewidzianych do uznania za PN są uporządkowane wg przypisania do poszczególnych komitetów technicznych. Przy każdej EN podaje się:
   - numer,
   - tytuł w języku angielskim,
   - propozycję tłumaczenia tytułu na język polski,
   - abstrakt w języku polskim i angielskim,
   - numer ICS
a także mogą być podawane (jeśli istnieją):
   - numery elementów dodatkowych (zmiany, poprawki),
   - numer dyrektywy nowego podejścia jeżeli wg informacji pochodzących z bazy CEN (MC Database Extract New Vsat) dana EN jest przewidziana do zharmonizowania z nią,
   - wykazy PN sprzecznych przewidzianych do wycofania w związku z wprowadzeniem normy, wraz z uzasadnieniem tej sprzeczności.

Kandydat na członka CEN (Polska)musi przed przyjęciem wprowadzić do zbioru norm krajowych 80% norm tych organizacji. Wprowadzenie obejmuje: nadanie normom europejskim statusu norm krajowych oraz wycofanie wszystkich krajowych dokumentów sprzecznych. W stosunku do pozostałych 20% EN, kraj kandydacki musi przedstawić kalendarz wdrożeń, możliwy do zaakceptowania przez europejskie organizacje normalizacyjne. Po uzyskaniu członkostwa nowe normy europejskie muszą być wprowadzane do zbiorów norm krajowych w ciągu 6 miesięcy.

Zakresem metod analizy olejów, tłuszczów i nasion zajmuje się:

KT nr 92 ds. TŁUSZCZÓW ROŚLINNYCH I ZWIERZĘCYCH

KARTA INFORMACYJNA

KT nr 92 ds. TŁUSZCZÓW ROŚLINNYCH I ZWIERZĘCYCH

Zakres tematyczny: Terminologia, wymagania jakościowe, pobieranie próbek, metody badań, pakowanie, przechowywanie, transport w zakresie: tłuszczów zwierzęcych, margaryn, olejów roślinnych rafinowanych i surowych, pozostałych produktów przemysłu olejarskiego.

Klasyfikacja zakresu tematycznego wg ICS: 01.040.67; 67.200.10;

Zakres współpracy krajowej na etapie programowania prac i opiniowania dokumentów: KT nr 3; KT nr 40; KT nr 91; KT nr 235 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ministerstwo Zdrowia

Zakres współpracy międzynarodowej i regionalnej: CEN/TC 307 (w zakresie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych); ISO/TC 34/SC 11

Niniejszy KT jest komitetem wiodącym w zakresie współpracy z: CEN/TC 307 (w zakresie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych); ; ISO/TC 34/SC 11

Przewodniczący: dr inż. Teresa Płatek

1

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

Normalizacja

Racjonalizacja produkcji i usług

Usuwanie barier technicznych

Zapewnienie ochrony życia i zdrowia

Zapewnienie jakości

Ułatwianie porozumiewania się (terminy, definicje, symbole)

Poprawa funkcjonalności i kompatybilności

---