SPALANIE
1. Spalanie.
Spalanie jest szybko przebiegającym procesem utleniania połączonym z wydzielaniem się ciepła. Spalaniu z reguły towarzyszy emisja światła.
Podstawowymi pierwiastkami palnymi w paliwach są węgiel i wodór.
W paliwie można wyróżnić część palną i niepalny balast. Balastem są: popiół i wilgoć w paliwach stałych i ciekłych oraz azot, dwutlenek węgla i para wodna w paliwach gazowych.
Substancje doprowadzane do komory paleniskowej (paliwo i powietrze) nazywane są substratami procesu spalania, natomiast substancje wyprowadzane z komory paleniskowej (spaliny gazowe, substancje stałe i ciekłe) nazywane są produktami procesu spalania.
Za produkty ostatecznego utlenienia w procesie spalania uważa się: dwutlenek węgla CO2, dwutlenek siarki SO2 i parę wodną H2O. W spalinach występuje też niewielka ilość trójtlenku siarki SO3.
Jeżeli podczas spalania ilość dostarczanego tlenu jest niewystarczająca lub tlen nie dociera do wszystkich atomów i cząsteczek substancji palnych, to produkty zawierają również substancje palne.
Spalanie jest niezupełne, jeżeli w produktach występują gazy palne (np. CO, H2, CH4). Spalanie jest niecałkowite, jeżeli w produktach występują stałe składniki palne zawierające węgiel.
Proces spalania.
Odbywa się w trzech kolejnych fazach, następujących po sobie w
miarę podwyższania temperatury (i częściowo na siebie zachodzących).
1. Podgrzewanie paliwa, w czasie którego z paliwa stałego odparowuje woda, zaś
paliwo ciekłe w całości zamienia się w parę.
2. Piroliza- chemiczne przekształcenie substancji palnej ze złożonych
węglowodorów do prostych substancji takich jak wodór, węgiel elementarny
(sadza, koks) i proste węglowodory, głównie metan CH4.
3. Właściwe utlenianie, czyliłączenie cząstek węgla C, wodoru H i lekkich
węglowodorów z cząstkami tlenu.
2. Pojęcia podstawowe.
2.1 Paliwa
Są związkami chemicznymi węgla pierwiastkowego C i wodoru H, występującymi w dostatecznie dużych ilościach. Występują one we wszystkich stanach skupienia: stałym, ciekłym i gazowym. Stosowane są w postaci: naturalnej (węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny); lub przetworzonej (koks, benzyna, gaz koksowy, acetylen spawalniczy i in.)
Paliwa składają się na ogół z substancji palnej, utworzonej przez związki węgla C,
wodoru H i siarki palnej Sp oraz balastu, na który składają się:
-woda (wilgoć),
-gazy niepalne: głównie azot N2 i dwutlenek węgla CO2,
-substancja mineralna, która w procesie spalania ulega przetworzeniu, wydziela gazy
(głównie CO2 i H2O) i pozostawia popiół, zawierający między innymi siarkę niepalną
(nieograniczną).
2.2 Utlenianicze.
Utleniaczem w procesach spalania jest przeważnie tlen z powietrza atmosferycznego; czasami prawie czysty (ponad 99% O2), tlen techniczny stosowany do spawania i cięcia metali, powietrze wzbogacone w tlen lub związki chemicznełatwo oddające tlen (np. H2O2 - nadtlenek wodoru).
3. Skład paliw
3.1. Paliwa gazowe
gdzie:
,
, itd. - udziały molowe składników paliwa w gazie suchym.
3.2. Paliwa stałe i ciekłe.
4. Obliczenia stechiometryczne przy spalaniu zupełnym i całkowitym
2.1. Zapotrzebowanie tlenu i powietrza
gdzie
w przypadku paliw stałych i ciekłych oraz
dla paliw gazowych.
Współczynnik nadmiaru powietrza
Optymalne wartości λ
Spalanie węgla na ruszcie obsługiwanym ręcznie
Spalanie węgla na ruszcie mechanicznym
Spalanie pyłu węglowego i paliw ciekłych
Spalanie gazu
2.2. Ilość i skład spalin
Udziały molowe składników spalin suchych
Udziały molowe składników spalin wilgotnych
5. Wartość opałowa i ciepło spalania
Ciepło spalania jest to ilość ciepła uzyskana ze spalenia całkowitego i zupełnego jednostki paliwa w warunkach stałego ciśnienia, gdy spaliny zostaną ochłodzone do temperatury substratów, a cała para wodna zawarta w spalinach ulegnie skropleniu.
Wartość opałowa jest to ilość ciepła uzyskana ze spalenia całkowitego i zupełnego jednostki paliwa w warunkach stałego ciśnienia, gdy spaliny zostaną ochłodzone do temperatury substratów, a para wodna zawarta w spalinach nie ulegnie skropleniu.
- ciepło spalania
- wartość opałowa
- ilość pary wodnej w spalinach, która powstała ze spalenia 1 kg paliwa
- ciepło skraplania pary wodnej
5.1 Obliczanie wartości opalowej.
Gazy palne
Ciała stałe - wzór Dulonga
W powyższym wzorze założono, że tlen wchodzący w skład paliwa jest całkowicie związany z wodorem.
6. Straty powstające podczas spalania.
6.1. Strata wylotowa.
Strata wylotowa jest równa strumieniowi ciepła, jaki można by było uzyskać schładzając spaliny do temperatury otoczenia.
- strumień spalin, kmol/s
- średnie molowe ciepło właściwe w zakresie temperatur t0, ts
t0 - temperatura otoczenia
ts - temperatura spalin
6.2. Strata niecałkowitego spalania.
- strumień i-tej substancji zawierającej części palne, odprowadzanej z paleniska
- udział molowy części palnych w i-tej substancji
- wartość opałowa części palnych w i-tej substancji
6.3. Strata niezupełnego spalania.
W spalinach są gazy palne, głównie CO, CH4 oraz H2.
- wartość opałowa i-tego gazu palnego odprowadzanego ze spalinami