OPRACOWANIE

Pytania testowe z anatomii

1. W organizmie dorosłego człowieka znajduje się ………………… kości

U człowieka dorosłego szkielet składa się z 206 kości - liczba ta jest większa u dzieci ze względu na wiele punktów kostnienia (według Reichera: około 270 u noworodka i 356 u 14-latka[a]) i spada dopiero po połączeniu się np. trzonów z nasadami. U starszych ludzi kości może być mniej niż 206 ze względu na zrastanie kości czaszki[1]. Średnia waga szkieletu to 10 kilogramów u kobiet i 12 kilogramów u mężczyzn.

2. Ze względu na kształt wyróżniamy kości:

• kości długie np. kość udowa, piszczelowa, strzałkowa, ramienna, promieniowa, łokciowa, obojczyk

• kości płaskie np. kości czaszki, łopatka, mostek

• kości krótkie np. kości śródręcza, śródstopia

• kości różnokształtne np. kręgi, kości stępu, kości nadgarstka

3. Błona włóknista pokrywająca kość to ………………………………….

Okostna- włóknista błona ochraniająca kość od 
zewnątrz- jest silnie unaczyniona (odżywia kość) 
i unerwiona. Znajdują się w niej tzw. komórki 
kościotwórcze, od których zaczyna się 
wytwarzanie tkanki kostnej w okresie 
wzrastaniakości lub po ich złamaniu.

4. Szpik czerwony występuje w kościach …………………………………, pełni rolę ……………………………………….

szpik kostny czerwony (łac. medulla ossium rubra), który jest miejscem powstawania elementów morfotycznych krwi, takich jak erytrocyty,leukocyty (głównie granulocyty), trombocyty.

U dziecka szpik kostny czerwony wypełnia wszystkie kości. Z biegiem czasu czerwony szpik przekształca się w żółty tak, że u osób dorosłych czerwony szpik kostny występuje jedynie w kościach płaskich: mostku, trzonach kręgów, żebrach, kościach czaszki, kościach miednicy i łopatkachoraz w nasadach kości długich. W przypadku niedokrwistości szpik żółty może zostać zastąpiony czerwonym.

5. Za elastyczność kości odpowiada……………………………………..

sseina, inaczej osseomukoid, osteoid (od łac. ossa - 'kości') - składnik budulcowy kości. Jest to substancja organiczna wydzielana przezosteoblasty. Osseina zawiera włókna kolagenu, białka niekolagenowe, proteoglikany i fosfolipidy. Jest to jeden z najważniejszych składników kości, nadaje im sprężystość i elastyczność.

6. Połączenie ruchome co najmniej 2 kości to …………………………..

Staw (łac. articulatio) - ruchome połączenie między składnikami szkieletu, zewnętrznego lub wewnętrznego (→połączenia kości). Stawy występują u stawonogów (Arthropoda) oraz kręgowców(Vertebrata). U tych ostatnich stawy są określane, ze względu na specyficzną budowę, jako połączenia maziowe (juncturae synoviales). W stawach największym problemem jest tarcie i dlatego powierzchnie stawowe kości pokryte są bardzo odporną na ścieranie chrząstką szklistą.

7. Staw utworzony przez 2 kości i więcej t ………………….. …………………….

Liczba kości łączących w stawie:

• staw prosty - w budowie biorą udział tylko dwie kości.

• złożony - w budowie bierze udział więcej niż dwie kości, np. staw łokciowy

8. Podział stawów ze względu na zakres ruchów

Liczba osi

stawy jednoosiowe

• staw zawiasowy - część ramienno-łokciowa stawu łokciowego

• staw obrotowy - cześć promieniowo-łokciowa stawu łokciowego

• staw śrubowy - staw szczytowo-obrotowy

stawy dwuosiowe

• staw eliptyczny - staw promieniowo-nadgarstkowy

• staw siodełkowaty - staw śródręczno-nadgarstkowy kciuka

stawy wieloosiowe

• staw kulisty wolny - staw ramienny

• staw kulisty panewkowy - staw biodrowy

stawy nieregularne

• staw płaski - staw krzyżowo-biodrowy

• staw mostkowo-obojczykowy chociaż ma on raczej charakter stawu kulistego

Na wykonywanie ruchów we wszystkich płaszczyznach pozwalają stawy wieloosiowe, np. kuliście uformowane stawy barkowy oraz biodrowy. Mniejsza ruchomość cechuje stawy dwuosiowe, np. siodełkowo ukształtowana powierzchnia stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka pozwala na jego ruchy w dwóch płaszczyznach. Stawy jednoosiowe umożliwiają ruch tylko w jednej płaszczyźnie. Przykładem może być zawiasowy staw ramienno-łokciowy czy też obrotowy staw między najwyższymi kręgami kręgosłupa.

9. Zabezpieczenia stawów: …………………………………………………………………………………………………………

10. Budowa kości długiej: ……………………………………………………………………………………………………………

Kości długie (łac. ossa longa) - rodzaj kości, którego długość znacznie przewyższa ich szerokość i grubość. W ich budowie wyróżnia się sztywny trzon (wewnątrz trzonu jest jama szpikowa wypełniona szpikiem kostnym.) oraz nieco bardziej sprężyste nasady (końce)- bliższą i dalszą. Przykładem kości długich są: kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa, kość udowa, kość piszczelowa i kość strzałkowa, kości śródręcza iśródstopia oraz kości paliczków palców rąk i stóp. Kości długie występują więc przede wszystkim w kończynach.

W kościach długich do 15-18. roku życia człowieka występuje chrząstka nasadowa - to właśnie jej wzrost jest przyczyną intensywnego rośnięcia podczas tak zwanego skoku pokwitaniowanego. Po zakończeniu wzrostu (średnio około 17-19. roku życia, w zależności od płci i predyspozycji genetycznych) chrząstki nasadowe ulegają skostnieniu.

11. Jakie kości wchodzą w skład mózgoczaszki ? ……………………………………………………………………………

12. Kręgosłup podział na odcinki ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Kręgosłup człowieka dzieli się na 5 odcinków^[1]:szyjny (7 kręgów szyjnych, C1-C7, kolor brązowy na rysunku)

piersiowy (12 kręgów piersiowych, Th1-Th12, kolor niebieski na rysunku])

• lędźwiowy (5 kręgów lędźwiowych, L1-L5, kolor żółty na rysunku)

• krzyżowy (5 zrośniętych kręgów krzyżowych, Os sacrum, kolor zielony na rysunku)

• guziczny (4-5 zrośniętych kręgów guzicznych, Coccyx, kolor fioletowy na rysunku)

13. Krąg szczytowy to ……………………………

Dźwigacz, kręg szczytowy, kręg szyjny I (łac. atlas) - pierwszy kręg kręgosłupa zestawiający się bezpośrednio z czaszką. Dźwigacz podtrzymuje czaszkę (nazwa wywodzi się od mitycznej postaci - Atlasa, który miał podtrzymywać niebo nad ziemią) oraz decyduje o jej ruchomości.

14. Wymień kości kończyny dolnej

W skład kończyny dolnej wchodzą następujące kości:

Kościec biodra:

Kość biodrowa

Kościec uda:

kość udowa (femur)

rzepka (patella)

Kościec podudzia:

kość piszczelowa (tibia)

kość strzałkowa (fibula)

Kościec stopy:

Kości stępu (ossa tarsi)

kość skokowa (talus)

kość piętowa (calcaneus)

kość łódkowata (os naviculare)

kość sześcienna (os cuboideum)

trzy kości klinowate (ossa cuneiformia): boczna, pośrednia i przyśrodkowa.

Kości śródstopia (ossa metatarsalia)

Kość śródstopia od I do V

Kości palców 

• Paliczki stopy

Kość udowa łączy się z kośćmi podudzia w stawie kolanowym. Kończyna dolna łączy się z tułowiem za pośrednictwem obręczy utworzonej przez miednicę.

15. Podstawowe elementy strukturalne mięśnia

• brzusiec zbudowany z włókien mięśniowych

• ścięgno początkowe i końcowe

• przyczep mięśniowy początkowy i końcowy

Tkanka mięśniowa (łac. textus muscularis) - jedna z podstawowych tkanek. Składa się z włókien mięśniowych, zbudowanych z miocytów (zespołów komórek mięśniowych), posiadających zdolność do aktywnego kurczenia się.

16. Grupa przednia mięśni to …………………

Zginacze

Zginacz - mięsień służący do zginania kręgosłupa lub stawu w kończynie. Mięśniem działającym z odwrotnym skutkiem jest prostownik.

17. Przepona, położenie i funkcja

Przepona (łac. diaphragma) - główny mięsień oddechowy występujący u ssaków, należy do mięśni poprzecznie prążkowanych płaskich. Przepona oddziela jamę klatki piersiowej od jamy brzusznej. Praca przepony powoduje zmianę kształtu oraz objętości klatki piersiowej, co umożliwia wdychanie i wydychanie powietrza. Skurcz włókien mięśniowych powoduje obniżenie przepony i zmniejszenie ciśnienia w jamie klatki piersiowej, co umożliwia wdech. Ponieważ rozgałęzienia dróg oddechowych kończą się sprężystymi i elastycznymi pęcherzykami płucnymi, dlatego wdychane powietrze wypełniając je, rozszerza płuca. Wydech zaś następuje wskutek uniesienia przepony ku górze, czyli skurczeniu mięśni brzucha przy jednoczesnym rozkurczu przepony. Ponadto, skurcz przepony zwiększa ciśnienie w jamie brzusznej, co jest wykorzystywane w defekacji.

18. Podział dróg oddechowych

Drogi oddechowe (łac. tractus respiratoriae) - elementy układu oddechowego, poprzez które powietrze dostaje się i wydostaje z płuc.

Powietrze przechodząc przez drogi oddechowe zostaje oczyszczone, nawilżone oraz ogrzane.

Drogi oddechowe dzieli się na:

• górne (jama nosowa, zatoki przynosowe, gardło),

• dolne (krtań, tchawica, oskrzela, oskrzeliki, pęcherzyki płucne).

19. Struny głosowe znajdują się w …………

Fałd głosowy, inaczej struna głosowa (łac. plica vocalis) - parzysty fałd znajdujący się na bocznych ścianach krtani, położony poniżej fałdu przedsionkowego. Fałdy głosowe składają się z mięśni i więzadeł głosowych, tkanki łącznej, naczyń krwionośnych oraz nerwów[1]. Fałdy głosowe są pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, a ich błona śluzowa zawiera gruczoły zwilżające fałdy głosowe.

Szpara głośni, znajdująca się pomiędzy fałdami głosowymi i stanowiąca najwęższą część krtani wraz z fałdami głosowymi tworzy głośnię. Fałdy głosowe posiadają właściwość zbliżania się i oddalania, co powoduje odpowiednio zwieranie i rozwieranie szpary głośni.

20. Właściwy narząd wymiany gazowej to ………………

U człowieka wymiana gazowa przebiega w pęcherzykach płucnych, między ścianą pęcherzyka a oplatającymi ją naczyniami włosowatymi. Przez ścianę pęcherzyka i naczyń dyfundują gazy: tlen i dwutlenek węgla. Dyfuzja odbywa się z miejsc o większym stężeniu do miejsc o stężeniu mniejszym, zgodnie z gradientem stężeń. Pęcherzyki płucne, zwykle o kształcie kulistym (czasem wskutek ucisku z zewnątrz półkulistym lub wielościennym), oplecione są gęstą siecią naczyń krwionośnych włosowatych. Zbudowane są z komórek nabłonkowych, które nazywane są pneumocytami. Tzw. bariera włośniczkowo-pęcherzykowa to przylegające do siebie ściany pęcherzyka i naczynia włosowatego. Poprzez tę barierę tlen dyfunduje do opływającej pęcherzyk krwi, a do światła pęcherzyka dostaje się dwutlenek węgla. Łączna liczba pęcherzyków płucnych wynosi ok. 300 milionów, a powierzchnia oddechowa to ok. 90 m². Średnica pęcherzyka płucnego wynosi 150-250 µm.

21. Oskrzele lewe jest 2x …WIĘKSZE. od prawego

oskrzele główne prawe (grubsze i krótsze 2,5 cm iprzebiega bardziej pionowo → zwykle do niego wpada ciało obce)

oskrzele główne lewe (cieńsze, dłuższe, 5 cm, biegnące bardziej poziomo)

22. Pomiędzy opłucną płucną, a opłucną ścienną znajduje się jama opłucnowa wypełniona płynem surowiczym który zapobiega tarciu

Otaczają je dwie warstwy z tkanki łącznej - opłucna ścienna(pleura parietalis) i opłucna płucna (pleura pulmonalis). Pomiędzy nimi występuje jama opłucnej(cavum pleurae). Pomiędzy nimi jest płyn, który zmniejsza tarcie pomiędzy warstwami opłucnej podczas wykonywania ruchów oddechowych oraz umożliwia przyleganie płuca pokrytego opłucną płucną do opłucnej ściennej (która jest zrośnięta z wewnętrzną ścianą klatki piersiowej).

23. Płuca rozszerza układ współczulny a zwęża przywspółczulny

24. Ośrodki oddechowe znajdują się w …

Ośrodek regulujący częstość oddychania zlokalizowany jest w pniu mózgu a dokładnie w rdzeniu przedłużonym. Na ośrodek oddychania składa się ośrodek wdechu i wydechu. Z tego ośrodka generowane są rytmicznie impulsy pobudzające mięśnie żeber i przepony do skoordynowanych skurczy co 4 do 5 sekund. 

25. Budowa serca

26. Układ bodźcowo-przewodzący znajduje się w SERCU

Układ bodźcotwórczo-przewodzący, grupa komórek mięśnia sercowego mająca zdolność do wytwarzania i przewodzenia rytmicznych impulsów nerwowych wywołujących skurcz serca.

27. Unaczynienie kończyny górnej:

• T. PODOBOJCZYKOWA

• T. PACHOWA

• T. RAMIENNA

• T. ŁOKCIOWA

• T. PROMIENIOWA

Tętnica zaopatrująca kończynę górną przebiega, jako pojedynczy pień od swego początku (w klatce piersiowej po stronie lewej i u nasady szyi po stronie prawej) aż do łokcia; jednak różne jej części otrzymały różne nazwy w zależności od okolicy, w których biegną. Pierwsza część, która sięgało zewnętrznego brzegu pierwszego żebra, ma nazwę t. podobojczykowej; pod względem topograficznym nie jest, więc Ona tętnicą kończyny; część druga w przedłużeniu poprzedniej dochodzi do dolnego brzegu m. piersiowego większego i nazywa się t. pachową; trzeci z kolei i ostatni pojedynczy odcinek sięgający do łokcia stanowi t. ramienną (a. brachialis). Tutaj naczynie dzieli się na dwie główne gałęzie: t. promieniową (a. radialis) i t. łokciową (a. ulnaris).

28. Układ moczowy składa się:

• nerki

• moczowód

• pęcherz moczowy

• cewka moczowa

29. Nerki położone są …

Nerki są parzystym narządem położonym na tylnej ścianie jamy brzusznej poza jamą otrzewnej (zaotrzewnowo), po obu stronach kręgosłupa lędźwiowego

30. Część wewnętrzna nerki to rdzeń, a zewnętrztna to kora

Każda z nerek zbudowana jest z części wewnętrznej, zwanej rdzeniem, oraz części zewnętrznej, zwanej korą. Rdzeń nerki składa się ze stożkowanych struktur zwanych piramidami. Szczyt każdej piramidy tworzy brodawkę nerkową składającą się z ujść cewek zbiorczych. Piramidy oddzielone są słupami nerkowymi określanymi jako kolumny Bertina

31. Nefron składa się z CIAŁKA NERKOWEGO I KANALIKA NERKOWEGO

Nefron - podstawowa jednostka funkcjonalno-strukturalna nerki. Składa się z dwóch zasadniczych części:ciałko nerkowe (kłębuszek nerkowy + torebka) oraz kanalika nerkowego. Nerka człowieka składa się z około 1 miliona nefronów[1] ich liczba jest cechą osobniczą - wahać się może od 1 do 4 mln[2].

32. Narządy płciowe żeńskie wewnętrzne, wymień:

• jajowody 

• jajniki 

• macica 

• pochwa 

33. Wymień części żołądka:

• wpust żołądka

• dno żołądka

• trzon żołądka

• część przedodźwiernikową

• odźwiernik

34. Początkowa część dwunastnicy to OPUSZKA DWUNASTNICY

część górna (łac. pars superior), najkrótsza (dł. 4-5 cm) część nazywana także opuszką dwunastnicy (łac. bulbus duodeni). Jest to jedyny fragment dwunastnicy posiadający krótką krezkę grzbietową

35. Jelito cienkie położone jest …………………………………………………….

Jelito cienkie (łac. intestinum tenue) - najdłuższa część przewodu pokarmowego, położona pomiędzyżołądkiem a jelitem grubym, od którego oddziela się poprzez zastawkę krętniczo-kątniczą. W obrębie jamy brzusznej jelito cienkie zajmuje okolicę pępkową, podbrzuszną i obie okolice biodrowe, a częściowo też miednicę małą. Jego długość jest osobniczo zmienna, zależy też od wieku i od stanu skurczu błony mięśniowej. Średnia długość jelita cienkiego to 5-6 m, średnica (czyli inaczej światło jelita) ma około 3 cm

36. W prawym podżebrzu, w górnej części nadbrzusza położona jest WĄTROBA

U ludzi znajduje się pod przeponą (łac. diaphragma). Jej większa część jest w prawym podżebrzu. Zajmuje również górne części nadbrzusza i lewego podżebrza, sięgając aż do linii sutkowej. U osoby dorosłej niepowiększona wątroba jest w całości przykryta prawym łukiem żebrowym

37. Jednostką architektoniczną wątroby jest ZRAZIK

Według tradycyjnego podziału można w budowie wątroby wyróżnić 4 płaty:

prawy - ograniczony na powierzchni przeponowej przyczepem więzadła sierpowatego, a na powierzchni otrzewnej bruzdą żyły głównej i dołem pęcherzyka żółciowego

lewy- ograniczony na powierzchni przeponowej przez przyczep więzadła sierpowatego.

czworoboczny

ogoniasty

Jednakże ten podział nie odpowiada rzeczywistej anatomii wątroby, która posiada budowę segmentarną. Gruczoł ten składa się z 2 płatów i 8 segmentów. Granicą między płatami nie jest jednak więzadło sierpowate, ale linia przebiegająca od pęcherzyka żółciowego do żyły głównej dolnej (linia Cantliego). Rzeczywista granica między lewym i prawym płatem przebiega na prawo od więzadła sierpowatego. Każdy płat składa się z czterech segmentów. Podstawą segmentarnego podziału wątroby jest przebieg rozgałęzień żyły wrotnej, którym towarzyszą gałęzie tętnicy wątrobowej i przewodów żółciowych. Segmentem jest część miąższu wątroby zawierająca określoną gałąź żyły wrotnej, tętnicy wątrobowej i przewodu żółciowego. Segmenty i płaty wątroby oddzielone są od siebie przegrodami łącznotkankowymi. Segmentarne i płatowe układy naczyń i przewodów żółciowych nie wykazują na ogół wzajemnych połączeń. Wyjątek stanowią gałęzie żył wątrobowych. Podstawową jednostką anatomiczną wątroby jest zrazik, a czynnościową gronko.

38. Zespół przewodów odprowadzających żółć z wątroby do dwunastnicy to

Drogi żółciowe - zespół przewodów odprowadzających żółć z wątroby do dwunastnicy. Nadmiar żółci jest magazynowany w pęcherzyku żółciowym. Rozróżnia się drogi żółciowe wewnątrzwątrobowe oraz zewnątrzwątrobowe.

39. Trzustka ma budowę ZRAZIKOWĄ…………………………………. Położona jest

Trzustka (łac. pancreas) - narząd gruczołowy położony w górnej części jamy brzusznej. Ma nieregularny, wydłużony i spłaszczony w wymiarze grzbietowo-brzusznym kształt. Trzustka zbudowana jest z miąższu trzustki o charakterze zrazikowym, który otacza sieć śnieżnobiałych przewodów trzustkowych o różnej długości i wielkości światła. Odznaczający się największym światłem jest przewód trzustkowy (łac. ductus pancreaticus). Do niego wpadają liczne mniejsze przewody międzyzrazikowe, przy czym największy z nich jest bardzo często występujący przewód głowy trzustki[3]. Do przewodów międzyzrazikowych uchodzą również cieńsze przewody wychodzące bezpośrednio z wysp trzustkowych (dotąd zlokalizowano je tylko u małp i u człowieka[4]). Do przewodu trzustkowego uchodzi w obrębie głowy trzustki przewód trzustkowy dodatkowy.

40. Wyspy trzustkowe Langerhansa wydzielają:

A - produkują glukagon, 

B - produkują insulinę, proinsulinę, peptyd C i amylinę,

D - produkują somatostatynę,

PP - produkują polipeptyd trzustkowy (PP)

41. Podstawową jednostką morfologiczną układu nerwowego jest komórka nerwowa NEURON.

42. W przestrzeni podpajęczynówkowej krąży PŁYN MÓZGOWO-RDZENIOWY

43. Wymień nerwy czaszkowe, 12 par

I - nerw węchowy

II - nerw wzrokowy

III - nerw okoruchowy

IV - nerw bloczkowy

V - nerw trójdzielny

VI - nerw odwodzący

VII - nerw twarzowy

VIII - nerw przedsionkowo-ślimakowy

IX - nerw językowo-gardłowy

X - nerw błędny

XI - nerw dodatkowy

XII - nerw podjęzykowy

44. W OUN rozróżniamy 31par nerwów rdzeniowych

Od rdzenia kręgowego odchodzi 31 par tak zwanych nerwów rdzeniowych. Wchodzą one w składobwodowego układu nerwowego, głównego połączenia pomiędzy mózgiem a resztą ludzkiego ciała.

45. Część współczulna układu nerwowego ROZSZERZA źrenicę

46. Skóra zbudowana jest Z NASKÓRKA I SKÓRY WŁAŚCIWEJ

47. Erytrocyty żyją 120 dni

Krwinki czerwone ssaków - ze względu na utratę jądra komórkowego - nie dzielą się. Nie mogą pełnić normalnych funkcji komórkowych, nie mają też mechanizmu, który mógłby naprawiać powstające w nich z czasem uszkodzenia i po kilku miesiącach użytecznego życia (ok. 120 dni) ulegają zniszczeniu (głównie w śledzionie, rzadziej w wątrobie). Organizm musi zatem nieustannie produkować nowe erytrocyty, które stopniowo zastępują te, które uległy rozpadowi.

48. Limfocyty T odpowiadają za odporność KOMÓRKOWĄ, limfocyty B za odporność HUMORALNĄ

49. Całkowita objętość krwi krążącej to 5-6 litrów

50. Substancja chemiczna wydzielana przez gruczoły to hormony

Czas 60 min

Serce klucz:
1. Prawy przedsionek
2. Lewy przedsionek
3. Żyła główna górna
4. Łuk aorty
5. Lewa tętnica płucna
6. Żyła płucna dolna
7. Zastawka mitralna
8. Zastawka aortalna
9. Komora lewa
10. Komora prawa
11. Żyła główna dolna
12. Zastawka trójdzielna
13. Zastawka pnia płucnego 

---