Bazy danych to podstawowy element każdej aplikacji. Nie są w żadnej mierze ekscytujące, ale z pewnością bardzo ważne.

Cokolwiek, co w jakiś sposób jest zorganizowane, wykorzystuje którąś odmianę bazy danych - na przykład strukturę systemu plików.

Również bardziej zaawansowane czynności - dajmy na to monitorowanie użytkowników i ich preferencji na stronie WWW - wymagają zastosowania bazy danych (informacje na temat wykorzystania serwera Apache dla systemu Linux znajdują się w rozdziale 13.).

Przy omawianiu baz danych w serwerowym systemie operacyjnym, jakim jest Linux, należy zdać sobie sprawę z faktu, że baza danych składa się z dwóch modułów: klienta i serwera. Aby baza danych mogła działać, oba te moduły muszą się ze sobą komunikować. Ma to dość interesujące konsekwencje.

Po pierwsze, serwer bazy danych ma wiele cech systemu operacyjnego: musi kontrolować użytkowników, ich dostęp do baz danych, procesy i zwykle udostępnia własny wiersz poleceń.

Po drugie, trzeba zdać sobie sprawę z interakcji pomiędzy klientami a serwerem. Zwykle z serwerem bazy danych dostarczany jest również program klienta, pozwalający na administrowanie bazą czy kierowanie do niej zapytań. Program klienta łączy się z serwerem bazy danych i pozwala na przeglądanie zawartości udostępnianych przez niego tabel. Co ważniejsze, pozwala on na wydawanie poleceń języka SQL, umożliwiając tworzenie czy wypełnianie relacyjnych baz danych oraz tworzenie kwerend. Program PostgreSQL Interactive SQL Monitor (opisany w dalszej części tego rozdziału) jest przykładem programu tego typu, podobnie jak DB-Access firmy Informix.

Jednak prócz użytkowników - na przykład tych kierujących kwerendy do bazy danych poprzez program uruchamiany ze strony WWW - będziemy potrzebować również interfejsu użytkownika, utworzonego za pomocą języka programowania obsługiwanego przez serwer bazy danych. Utworzenie takiego interfejsu to zadanie dla doświadczonego programisty. Wybór języka zależy od wielu czynników, ale serwer bazy danych musi potrafić obsłużyć połączenie z programem napisanym w tym języku. Zwykle wybierane są języki, takie jak C, C++ oraz - szczególnie na stronach WWW - Perl oraz Java.

Na płycie CD-ROM dołączonej do książki znajduje się serwer baz danych o bardzo dużych możliwościach o nazwie PostgreSQL, działający pod kontrolą systemu Linux. PostgreSQL został prawdopodobnie zainstalowany w Twoim systemie w czasie, gdy instalowałeś Linux i Gnome. Korzystanie z niego jest darmowe (choć nie jest on objęty licencją GNU, co wyjaśnimy później). W tym rozdziale pokażemy, jak skonfigurować i uruchomić PostgreSQL. Krótko opiszemy również proces ładowania i instalowania programu Informix Dynamic Server (IDS) w wersji dla Linuksa. IDS jest programem komercyjnym, objętym 30-dniowym, darmowym okresem próbnym. Jeśli potrzebny Ci jest serwer o naprawdę dużych możliwościach do firmy, być może powinieneś wybrać właśnie Informix Dynamic Server.

		PostgreSQL PostgreSQL jest następcą programu Postgres, stworzonego pod przewodnictwem Michaela Stonebrakera na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Jeśli zainstalowałeś system Red Hat Linux 7.1, najprawdopodobniej zainstalowany został PostgreSQL w wersji 7.0.3 (patrz następny podrozdział). Jak wspomniałem wcześniej, PostgreSQL nie jest programem objętym licencją publiczną. Prawa autorskie do niego posiadają władze Uniwersytetu Kalifornijskiego, które zezwoliły na wykorzystywanie, modyfikowanie i dystrybucję programu PostgreSQL wraz z dokumentacją za darmo, pod warunkiem, że wraz z nim rozprowadzana będzie notka o ich prawach autorskich oraz dwa specyficzne akapity. Jeśli chcesz uzyskać dodatkowe informacje o warunkach licencji programu PostgreSQL lub też informacje o samym programie, zajrzyj na stronę http://www.postgresql.org/ Ważne jest, aby uświadomić sobie, że istnieje wiele języków programowania pozwalających na dostęp do serwera PostgreSQL. Tego typu dostęp nazywany jest interfejsem. Jeśli chcesz utworzyć program porozumiewający się z serwerem baz danych, powinieneś upewnić się, że baza danych posiada również interfejs dla języka, w którym program ma zostać napisany. Dla bazy PostgreSQL dostępne są następujące interfejsy:
		C C++ Java Perl	ODBC Python Tcl
		Dodatkowe informacje dotyczące używania języków programowania rozprowadzanych wraz z systemem Red Hat Linux 7.1 możesz znaleźć w rozdziale 11.

Aby sprawdzić, czy PostgreSQL został zainstalowany Z podmenu System menu Programy systemu Gnome wybierz pozycję GnoRPM. Uruchomiony zostanie program GnoRPM. W liście Packages kliknij na symbol plus znajdujący się obok pozycji Applications. Rozwinięta zostanie lista Applications. Wybierz pozycję Databases. W prawej części okna powinny zostać wyświetlone dwa pakiety: postgresql i postgresql-server (patrz rysunek 8.1). Kliknij kolejno prawym klawiszem myszy na oba te pakiety i z menu podręcznego wybierz pozycję Query. Wyświetlone zostaną informacje o pakiecie PostgreSQL (rysunek 8.2) oraz PostgreSQL Server (rysunek 8.3), wraz z listą zainstalowanych plików. Wskazówki PostgreSQL mógł nie zostać zainstalowany, jeśli wybrano inne opcje instalacji. Jeżeli pakiet ten nie jest obecny w programie Gnome RPM, możesz za pomocą tegoż programu zainstalować go z dysku CD-ROM dołączonego do książki, postępując zgodnie ze wskazówkami zawartymi w rozdziale trzecim. Możesz również załadować PostgreSQL z sieci Internet - jest on dostępny pod adresem http://www.postgresql.org. Następnie należy postępować zgodnie z instrukcjami zawartymi w rozdziale czwartym dokumentu PostgreSQL Administrator's Guide dostępnego również na tej stronie WWW.

Rysunek 8.1. Jeśli PostgreSQL został zainstalowany, w programie Gnome RPM widoczne będą pakiety serwera i klienta PostgreSQL. Rysunek 8.2. Okno Package Info zawiera informacje o pakiecie PostgreSQL i plikach, które zostały zainstalowane. Rysunek 8.3. Aby korzystać z PostgreSQL, potrzebny będzie również pakiet zawierający program klienta.

Rysunek 8.4. W programie Linuxconf wybierz pozycję User Accounts z podkategorii Normal kategorii User Accounts. Rysunek 8.5. Użytkownik postgres - czyli administrator systemu PostgreSQL - musi zostać skonfigurowany przed uruchomieniem serwera PostgreSQL.		Użytkownik postgres Serwer PostgreSQL musi być uruchamiany przez użytkownika o identyfikatorze postgres. Bardzo ważne ze względów bezpieczeństwa jest to, aby użytkownik ten nie miał praw użytkownika root (jeśli przyznasz mu takie prawa, narażone będzie bezpieczeństwo całego serwera). Użytkownik postgres bywa też określany jako administrator postgres. Innymi słowy, użytkownik postgres ma takie znaczenie dla systemu PostgreSQL, jak użytkownik root dla całego systemu linuksowego. Użytkownik postgres mógł zostać dodany do systemu podczas instalacji; mimo wszystko powinieneś się o tym upewnić i zmienić jego hasło. Jeśli użytkownik postgres nie istnieje, powinieneś go dodać wykorzystując ustawienia przedstawione na rysunku 8.5. Dodatkowe informacje o dodawaniu użytkowników do systemu za pomocą środowiska Gnome znajdziesz w rozdziale szóstym. Aby skonfigurować konto użytkownika postgres Zaloguj się jako root i uruchom program Linuxconf. Przewiń zawartość listy znajdującej się w lewej części okna, aż znajdziesz pozycję User Accounts. Rozwiń listę towarzyszącą tej pozycji. Rozwiń kategorię Normal będącą elementem listy User Accounts. Kliknij na pozycję User Accounts. W prawej części okna wyświetlona zostanie lista kont użytkowników (patrz rysunek 8.4). Przewiń wyświetlaną listę, aż znajdziesz użytkownika postgres. Kliknij dwukrotnie na pozycji postgres. Wyświetlone zostanie okno dialogowe User Information, przedstawione na rysunku 8.5. (dalej...)
Zauważ, że katalogiem domowym użytkownika postgres jest /var/lib/pgsql. Kliknij na przycisk Passwd. Wyświetlone zostanie okno pozwalające na zmianę hasła - Changing Password (patrz rysunek 8.6). W polu New UNIX Password wprowadź nowe hasło użytkownika postgres, na przykład postgres (choć hasło to jest łatwe do zapamiętania podczas testowania oprogramowania, przy poważniejszych zastosowaniach należy oczywiście wybrać hasło trudniejsze do odgadnięcia). Zapamiętaj lub zanotuj wybrane hasło. Wprowadź hasło jeszcze raz, aby je potwierdzić, a następnie zaakceptuj wprowadzone zmiany. Zamknij program konfiguracyjny. Z menu głównego systemu Gnome wybierz pozycję Menedżer plików - uruchomiony zostanie program Menedżer plików Gnome. Zlokalizuj katalog zawierający plik o nazwie local1_template1.bki.source. Znajduje się on prawdopodobnie w katalogu /usr/lib/pgsql. Za pomocą programu Menedżer plików skopiuj zawartość znalezionego katalogu do katalogu domowego użytkownika postgres, czyli /var/lib/pgsql. Z menu Edycja programu Menedżer plików wybierz pozycję Preferencje. Otwarte zostanie okno dialogowe Preferencje (przedstawione na rysunku 8.7). Zaznacz opcję Wyświetlanie plików ukrytych. Kliknij na OK. Przejrzyj zawartość katalogu domowego użytkownika postgres, /var/lib/pgsql (rysunek 8.8).		Rysunek 8.6. Należy zmienić hasło użytkownika postgres, aby znać jego brzmienie. Rysunek 8.7. Jeśli chcesz sprawdzić, czy użytkownik postgres posiada plik profilu, musisz upewnić się, że możesz przeglądać również pliki ukryte Rysunek 8.8. Jeśli plik .bash_profile istnieje, należy poddać go edycji; w przeciwnym przypadku trzeba go najpierw utworzyć.

Rysunek 8.9. Plik profilu można edytować za pomocą programu Gnotepad+. Rysunek 8.10. Zmienne środowiskowe używane przez PostgreSQL powinny zostać określone w pliku profilu użytkownika postgres.

Sprawdź, czy znajduje się w nim plik o nazwie .bash_profile. Plik ten zawiera dane o profilu użytkownika powłoki Bash i jest on ładowany, aby ustalić wartości niezbędnych zmiennych środowiskowych podczas logowania użytkownika postgres (więcej informacji o powłoce Bash i profilach znajdziesz w rozdziale 9.). Kropka na początku nazwy pliku oznacza, że jest to plik systemowy i ukryty. Jeśli plik .bash_profile istnieje, kliknij na niego prawym klawiszem myszy i z menu podręcznego wybierz pozycję Otwórz z. Otwarte zostanie okno gmc (patrz rysunek 8.9). Jeśli plik .bash_profile nie istnieje, uruchom program Gnotepad+ i utwórz go w oparciu o informacje podane w następnych punktach. W polu Program do wykonania wpisz gnp. Kliknij na OK, aby uruchomić program Gnotepad+(patrz rysunek 8.10). Wprowadź następujące wiersze tekstu: PATH=$PATH:/var/lib/pgsql MANPATH=$MANPATH:/var/lib/pgsql PGLIB=/var/lib/pgsql PGDATA=/var/lib/pgsql export PATH MANPATH PGLIB PGDATA Z menu File wybierz polecenie Save. Zamknij wszystkie aplikacje i wyloguj się. Zaloguj się jako użytkownik postgres, używając określonego wcześniej hasła. Otwórz okno terminala, klikając na ikonę terminala znajdującej się na pulpicie systemu Gnome. Wydaj polecenie env, aby sprawdzić, czy zmienne środowiskowe zdefiniowane w pliku profilu są wyświetlane prawidłowo. Jeśli wszystko jest w porządku, jesteś gotów do uruchomienia serwera bazy danych.

Wskazówki Szczegółowe konfiguracje serwerów mogą być bardzo różne w zależności od wartości różnych zmiennych konfiguracyjnych. Możesz zmienić położenie plików, na przykład położenie katalogu domowego użytkownika postgres, dostosowując je do własnych potrzeb, ale należy pamiętać o utrzymaniu odpowiednich praw dostępu. Katalog /usr/bin musi wchodzić w skład ścieżki przeszukiwania. Możesz to sprawdzić, wydając polecenie env lub $PATH. Najlepszym źródłem dodatkowych informacji o konfiguracji jest dokument PostgreSQL Administrator's Guide dostępny w Internecie pod adresem http://www.postgresql.org/ Aby uruchomić serwer baz danych W oknie terminala wpisz polecenie initdb. Wciśnij klawisz Enter.

Rysunek 8.11. Program rezydentny Postmaster musi być uruchomiony, aby programy klientów mogły łączyć się z serwerem.

Program rezydentny Postmaster Program rezydentny Postmaster jest procesem, który musi działać w tle, aby programy klientów mogły łączyć się z serwerem baz danych. Aby uruchomić program Postmaster Po otwarciu okna terminala wydaj polecenie postmaster -I. Wciśnij klawisz Enter. W czasie, gdy program Postmaster działa, w oknie terminala nie zostanie wyświetlony znak zachęty (rysunek 8.11). Wskazówka Jeśli planujesz poważniejsze zastosowania bazy danych, prawdopodobnie będziesz chciał uruchamiać program Postmaster automatycznie (przez użytkownika postgres). Opis rozwiązania tego problemu znajdziesz w rozdziale czwartym dokumentu PostgreSQL Administrator's Guide.

Aby przetestować połączenie Po uruchomieniu programu Postmaster w terminalu otwórz nowe okno. Utwórz nową bazę danych o nazwie hobbits, wydając polecenie createdb hobbits. Wciśnij Enter. Połącz się z nową bazą danych, wpisując w wierszu poleceń psql hobbits. Uruchomiony zostanie program PostgreSQL Interactive SQL Monitor (patrz rysunek 8.12). W wierszu poleceń programu PostgreSQL Interactive SQL Monitor - znak zachęty ma tu postać nazwy bazy danych, z którą jesteś połączony - wprowadź polecenie \?; wyświetlone zostaną wszystkie dostępne polecenia (patrz rysunek 8.13). Wyjdź z okna menu, wydając polecenie \q. Po znaku zachęty Monitor wprowadź polecenie SQL niezwiązane z żadnymi danymi przechowywanymi w tabeli: SELECT datetime 'now'; Wciśnij klawisz Enter. Wyświetlona zostanie bieżąca data i czas (patrz rysunek 8.14). Wskazówki Zgodnie z konwencją - choć nie jest to wymagane - wszystkie słowa kluczowe języka SQL pisze się wielkimi literami. Język ten nie rozróżnia wielkości liter. Każde z poleceń języka SQL wprowadzane w programie PostgreSQL Interactive SQL Monitor musi kończyć się średnikiem. Aby usunąć bazę danych W oknie terminala, po znaku zachęty powłoki, wprowadź polecenie destroydb nazwabazydanych Wpisz na przykład bash$ destroydb hobbits Powyższe polecenie spowoduje usunięcie bazy danych o nazwie hobbits.		Rysunek 8.12. Program PostgreSQL Interactive SQL Monitor pozwala bezpośrednio wydawać polecenia SQL, które są przetwarzane przez serwer. Rysunek 8.13. Listę poleceń dostępnych w programie PostgreSQL Interactive SQL Monitor można obejrzeć po wydaniu polecenia \? Ilustracja 8.14. Wydając proste polecenie SQL, można upewnić się, czy połączenie pomiędzy serwerem i klientem działa prawidłowo.
Rysunek 8.15. Do utworzenia tabeli można wykorzystać standardowe polecenie SQL, natomiast aby sprawdzić, czy została ona utworzona, można wykorzystać polecenie \dt programu PostgreSQL Interactive SQL Monitor. Rysunek 8.16. Wszystkie wiersze i kolumny tabeli można wyświetlić za pomocą polecenia SELECT *.		Tworzenie tabeli Tabele, składające się z kolumn - zwanych również polami - oraz wierszy, są podstawowymi blokami, z których składają się relacyjne bazy danych. Aby utworzyć tabelę Po połączeniu się za pomocą programu PostgreSQL Interactive SQL Monitor z bazą danych, dajmy na to myfundb, utwórz tabelę hobbits, wydając polecenie CREATE TABLE hobbits( fname varchar (20), lname varchar (20), ssn int); Wciśnij Enter. Aby sprawdzić, czy tabela została utworzona, w wierszu poleceń wprowadź polecenie \dt. Na ekranie wyświetlona zostanie Twoja tabela (patrz rysunek 8.15). Wskazówka Aby uzyskać więcej informacji na temat składni języka SQL, dostępnych typów danych i słów kluczowych, zajrzyj do jakiejś książki poświęconej temu językowi i projektowaniu baz danych. Aby wstawić dane do tabeli W czasie, gdy program PostgreSQL Interactive SQL Monitor jest wciąż połączony z bazą myfundb, wstaw do tabeli hobbits dane, wydając polecenie INSERT INTO hobbits VALUES ('Frodo', 'Baggins', 12345678); Wciśnij Enter. Powtarzaj kroki 1. i 2. dla każdego wiersza, który ma zostać umieszczony w bazie danych. Aby wyświetlić wszystkie wiersze bazy danych, w wierszu poleceń wpisz SELECT * FROM hobbits; Wciśnij Enter. Wyświetlone zostaną wszystkie wiersze i kolumny (patrz rysunek 8.16).
Wskazówka Jeśli trzeba wstawić do tabeli wiele danych, zwykle robi się to, wybierając odpowiednie dane z innej tabeli lub ładując je z pliku tekstowego. W takiej sytuacji wydawanie poleceń wstawiających każdy z wierszy z osobna nie byłoby zbyt wygodne. Aby skierować zapytanie dotyczące tabeli W czasie, gdy program PostgreSQL Interactive SQL Monitor jest połączony z bazą danych myfundb, skieruj do niej pytanie dotyczące tabeli hobbits, wydając polecenie SELECT lname FROM hobbits WHERE ssn<100000000; Wciśnij Enter. Pola spełniające zadany warunek zostaną wyświetlone na ekranie (patrz rysunek 8.17).		Aby uaktualnić zawartość tabeli W czasie, gdy program Interactive SQL Monitor jest połączony z bazą danych myfundb, wprowadź polecenie powodujące uaktualnienie danych w tabeli hobbits przez zamianę imienia hobbita Sama Gamgee na Samwise: UPDATE hobbits SET fname='Samwise' WHERE lname='Gamgee'; Wciśnij Enter. Aby sprawdzić, czy zmiany zostały wprowadzone, wyświetl zawartość tabeli, wydając polecenie SELECT * FROM hobbits; Wciśnij Enter. Odpowiednie pole zostało uaktualnione (patrz rysunek 8.18).

Rysunek 8.17. Po wydaniu polecenie SELECT ze słowami kluczowymi FROM i WHERE zwracane są tylko dane spełniające określony warunek.

Rysunek 8.18. Możliwe jest uaktualnianie poszczególnych pól w oparciu o wybrane kryteria.

Dziedziczenie tabeli Możliwe jest utworzenie tabeli, która dziedziczy wszystkie kolumny (pola) innej tabeli. Nowa tabela może również zawierać dodatkowe kolumny, poza tymi z tabeli pierwotnej. PostgreSQL określa tego typu związki pomiędzy tabelami mianem klasy, jak to zwykle bywa w przypadku dziedziczenia. Aby utworzyć tabelę dziedziczącą po istniejącej tabeli W czasie, gdy program Interactive SQL Monitor jest połączony z bazą danych myfundb, utwórz nową tabelę o nazwie hobbitsplus dziedziczącą pola tabeli hobbits, wydając polecenie CREATE TABLE hobbitsplus (alias varchar(20)) INHERITS hobbit; Wciśnij Enter. Wskazówka Nowa tabela, hobbitsplus, zawiera pole o nazwie alias, które nie było obecne w tabeli hobbits.

Aby wstawić wiersz do tabeli hobbitsplus W czasie, gdy program Interactive SQL Monitor jest połączony z bazą danych myfundb, wydaj polecenie INSERT INTO hobbitsplus SELECT * FROM hobbits; Wciśnij Enter. Jeśli wyślesz do bazy danych zapytanie SELECT * dotyczące tabeli hobbitsplus, przekonasz się, że zostały do niej wstawione wszystkie dane z tabeli hobbits (patrz rysunek 8.19).

Rysunek 8.19. Dzięki dziedziczeniu tabeli można przenosić
wiersze i kolumny pomiędzy tabelami.

Aby wprowadzić dane do nowego pola Do nowego pola można wprowadzić dane wydając polecenie, takie jak UPDATE hobbitsplus SET alias = 'Underhill' WHERE lname = 'Baggins'; Jeśli porównasz zawartość tabeli hobbits oraz hobbitsplus, zauważysz, że w nowym polu pojawiły się dodatkowe dane (patrz rysunek 8.20). Dodawanie użytkowników Jeśli użytkownicy muszą mieć dostęp do serwera PostgreSQL, trzeba zalogować się jako administrator postgres lub używając specjalnie w tym celu utworzonego konta. Konto takie nie ma nic wspólnego z dostępem do systemu linuksowego; daje tylko prawa dostępu do serwera baz danych.

Aby dodać nowego użytkownika W oknie terminala wydaj polecenie createuser z nazwą użytkownika jako argumentem, na przykład createuser hdavis W odpowiedzi na monit podaj numer identyfikacyjny użytkownika i określ prawa dostępu do serwera PostgreSQL (rysunek 8.21). Po udzieleniu odpowiedzi na te pytania tworzony jest odpowiedni użytkownik. Wskazówka Domyślnym numerem identyfikacyjnym istniejącego użytkownika systemu Linux jest jego linuksowy numer identyfikacyjny.

Rysunek 8.20. Do nowych pól tabeli można wprowadzać dodatkowe dane.

Rysunek 8.21. Polecenie createuser służy do dodawania użytkowników
serwera PostgreSQL, którzy będą mogli się z nim łączyć.

Informix Dynamic Server, wersja dla systemu Linux Firma Informix Software, wiodący producent systemów obsługi baz danych, była jedną z pierwszych firm, które przeniosły swoje profesjonalne oprogramowanie na platformę linuksową. Wersja programu Informix Dynamic Server (IDS) dla systemu Linux różni się od flagowej wersji programu działającej w komercyjnych wersjach systemu UNIX, na przykład Solaris, tylko w niektórych, bardzo zaawansowanych szczegółach. Należy jednak uprzedzić, że program Informix Dynamic Server nie jest łatwy ani w instalacji, ani w utrzymaniu. Nie jest też tani. To program komercyjny ze wszystkimi tego konsekwencjami. Można jednakże załadować jego 30-dniową, darmową wersję próbną (jeśli wolisz, możesz również zamówić płytę CD-ROM z wersją próbną bezpośrednio w firmie Informix). Licencja na program IDS zwykle zależy od liczby użytkowników i kosztuje 99 dolarów od każdego użytkownika, ale w praktycznych zastosowaniach trzeba skontaktować się z firmą Informix i wynegocjować jej warunki. Wiele zagadnień związanych z instalacją i uruchamianiem programu Informix Dynamic Server jest zbliżonych do tych omawianych w podrozdziale poświęconym programowi PostgreSQL. Trzeba jednak pamiętać, że w przeciwieństwie do PostgreSQL, dla programu Informix Dynamic Server dostępna jest komercyjna pomoc techniczna. Jeśli program ten zostanie prawidłowo skonfigurowany, może działać z naprawdę wysoką wydajnością. Jeśli tego właśnie potrzebujesz, powinieneś rozważyć zakup programu IDS. W tym podrozdziale przedstawimy pokrótce proces instalacji programu IDS w wersji dla systemu Linux. Dokładniejsze informacje znajdziesz w dokumencie Installation Guide dostępnym w formacie PDF pod adresem http://www.informix.com/informix/products/linux/5274.pdf Wersję demonstracyjną można załadować, korzystając z witryny http://www.intraware.com		Aby załadować program IDS Na stronie Intraware przejdź do sekcji poświęconej IDS w wersji dla Linuksa pod adresem http://www.intraware.com/membership/index.html?source=83 Wypełnij formularz znajdujący się na tej stronie. Kliknij na przycisk Submit Membership Info. Pocztą elektroniczną zostanie Ci przesłany identyfikator użytkownika Intraware oraz hasło. Przejdź do strony pozwalającej na ładowanie programów http://member.intraware.com/shop/trybuy/images.html?PLNE=000200, używając otrzymanego identyfikatora i hasła. Wybierz przycisk Submit, akceptując warunki licencji. Wybierz metodę ładowania plików (na przykład FTP). Wyświetlone zostaną szczegółowe instrukcje dotyczące ładowania oraz numer seryjny i klucz. Wskazówki Pamiętaj o zapisaniu numeru seryjnego i klucza. Będą one potrzebne do instalacji programu IDS. Skompresowany plik instalacyjny zajmuje około 19MB. Można załadować go w całości lub podzielony na fragmenty. Pakiet instalacyjny zawiera trzy produkty: serwer Informix; program Informix-Connect używany dla zapewnienia łączności pomiędzy klientami i serwerem; Informix Client Software Developer's Kit (SDK) zawierający interfejsy do obsługi połączeń z serwerem dla różnych języków programowania.
Jeśli nie planujesz tworzenia interfejsów dla swoich baz danych, nie musisz instalować SDK. Najczęściej wykorzystywany jest interfejs ESQL/C będący biblioteką dla języka C, którą można wkompilować do programów tworzonych za pomocą GNU C. Aby utworzyć użytkownika informix Zaloguj się jako root. Postępuj zgodnie ze wskazówkami przedstawionymi we wcześniejszej części tego rozdziału, aby utworzyć użytkownika o nazwie informix (patrz „Aby skonfigurować konto użytkownika postgres”). Upewnij się, że użytkownik informix należy do utworzonej przez Ciebie grupy informix. Aby założyć katalog instalacyjny Za pomocą polecenia mkdir lub też używając programu Menedżer plików Gnome, należy utworzyć katalog, w którym zainstalowane zostaną produkty firmy Informix. Domyślnie jest to katalog /opt/informix, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby wybrać jakąś inną lokalizację. Aby ustalić wartości zmiennych środowiskowych Odpowiednie wartości zmiennych PATH oraz INFORMIXDIR należy ustalić w pliku .bash_profile znajdującym się w katalogu domowym użytkownika informix oraz wszystkich innych użytkowników, którzy będą łączyć się z serwerem baz danych. W tym celu należy dodać następujące wpisy: INFORMIXDIR=/opt/informix export INFORMIXDIR PATH=$PATH:$INFORMIXDIR/bin export PATH		Aby zainstalować oprogramowanie firmy Informix Oprogramowanie Informix jest rozprowadzane w standardowym formacie instalacyjnym sytemu Red Hat, czyli RPM. Po zalogowaniu się jako root można zainstalować ten pakiet za pomocą programu Gnome RPM, zgodnie ze wskazówkami przedstawionymi w rozdziale trzecim. Aby uruchomić skrypt instalacyjny Zaloguj się jako root. Upewnij się, że istnieje użytkownik i grupa informix. Sprawdź, czy zmienna środowiskowa INFORMIXDIR wskazuje na katalog instalacyjny - w tym celu możesz na przykład wydać polecenie $INFORMIXDIR Uruchom skrypt instalujący moduł łączności z klientem oraz moduł serwera Informix Dynamic Server, wydając polecenie ./installconn -o Wciśnij Enter. Po wyświetleniu odpowiedniego pytania wprowadź numer seryjny oraz klucz, który uzyskałeś przy przeglądaniu witryny Intraware. Wciśnij Enter. Na ekranie wyświetlony zostanie szereg komunikatów skryptu instalacyjnego. Jeśli nie ma wśród nich informacji o błędach, oznacza to, że instalacja przebiegła pomyślnie. Inicjalizacja programu IDS Po zainstalowaniu programu Informix Dynamic Server należy jeszcze wykonać kilka czynności inicjalizacyjnych, zanim można będzie z niego korzystać. Czynności te zostały krótko opisane w następnym podrozdziale. Dokładniejsze informacje na ten temat znajdziesz w dokumencie Informix Dynamic Server 7.3 Administrator's Guide dostępnym w formacie PDF pod adresem http://www.informix.com/answers/.
		Aby zainicjalizować program IDS (informacje ogólne) Ustal wartości wymaganych zmiennych środowiskowych (prócz zmiennych INFORMIXDIR i PATH są to również ONCONFIG oraz INFORMIXSERVER). Zmienne te zwykle definiuje się w plikach profili poszczególnych użytkowników. Utwórz plik sqlhosts, w którym należy określić nazwy serwera baz danych, typy połączeń i nazwy usług. Edytuj plik onconfig znajdujący się w katalogu INFORMIXDIR/etc, ustalając odpowiednie wartości poszczególnych parametrów dotyczących serwera baz danych. Uruchom serwer, wydając polecenie oninit -i Teraz powinieneś już mieć możliwość korzystania z programów klientów, na przykład DB-Access, do uzyskiwania połączeń z serwerem, tworzenia tabel i wysyłania zapytań.

Produkty firmy Oracle

Firma Oracle jest wiodącym producentem profesjonalnych programów do obsługi baz danych. Kilka wersji programów tej firmy działa również na platformie Red Hat Linux. Zwykle dostępne są ich darmowe wersje próbne. Jeśli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o tych programach, zajrzyj na stronę WWW pod adresem
http://platforms.oracle.com/linux/

Oracle 8i to baza danych przeznaczona głównie do stosowania w sieci WWW. Została ona również przeniesiona na platformę linuksową. Oto niektóre z jej zaawansowanych elementów:

• Zintegrowany pakiet do gospodarowania zasobami (ERP, Enterprise Resources Planning) - Oracle Applications for Linux.

• Środowisko programistyczne pozwalające na łatwe tworzenie, rozprowadzanie i zarządzanie aplikacjami sieciowymi do obsługi baz danych oraz witryn sterownych danymi - Oracle WebDB on Linux.

• Narzędzia służące do tworzenia i dystrybucji internetowych baz danych: Oracle Developer oraz Oracle Developer Server on Linux.

Podsumowanie W tym rozdziale nauczyłeś się: Sprawdzać, czy program PostgreSQL został zainstalowany. Konfigurować konto użytkownika postgres. Tworzyć plik profilu użytkownika dla powłoki Bash. Uruchamiać usługę Postmaster. Testować połączenie z bazą danych. Tworzyć bazy danych. Korzystać z programu Interactive SQL Monitor. Usuwać bazę danych. Tworzyć tabele. Wstawiać dane do tabeli. Tworzyć zapytania dotyczące tabeli. Korzystać z dziedziczenia tabeli. Dodawać użytkownika bazy danych. Ładować z sieci Internet program Informix Dynamic Server w wersji dla systemu Linux. Instalować program Informix Dynamic Server w wersji dla systemu Linux.

Rozdział 8.

178

179

Praca z bazami danych

8

Praca z bazami danych

SQL, czyli Structured Query Language, jest powszechnie używanym językiem obsługi relacyjnych baz danych.

A jeśli już mówimy o językach: jakiego języka używają serwery baz danych (nazywane również DBMS)? Zwykle jest to język SQL, czyli

Structured Query Language. Choć implementacje tego języka mogą się nieco różnić w zależności od serwera, większość standardowych poleceń SQL będzie działać prawidłowo z każdą bazą danych określaną jako zgodną z SQL. SQL dzieli się pojęciowo na trzy elementy: język definicji danych, czyli Data Definition Language, DDL, który służy do tworzenia tabel i powiązań między nimi; język manipulacji danymi, czyli Data Manipulation Language, DML, służący do przeprowadzania operacji na danych zgromadzonych w jednostkach bazy danych; język kontroli danych, czyli Data Control Language, DCL, odpowiedzialny za transakcje i nadzorowanie użytkowników oraz ich przywilejów.

Praca z bazami danych

Praca z bazami danych

PostgreSQL

PostgreSQL

PostgreSQL

PostgreSQL

PostgreSQL

PostgreSQL

PostgreSQL

PostgreSQL

PostgreSQL

PostgreSQL

PostgreSQL

Informix Dynamic Server

Informix Dynamic Server

Informix Dynamic Server

Podsumowanie

PostgreSQL

---