Uwarunkowania - determinanty zdrowia Historyczno-ewolucyjna koncepcja zdrowia
Paradygmat - pojmowanie zdrowia w sposób całościowy i komplementarny, oparty na tworzeniu zwięzłych definicji oddających nie tylko istotę zagadnienia, ale jego szerszy kontekst.
Wg.Hipokratesa - ojca medycyny europejskiej:
„Dobre samopoczucie - oznacza zdrowie.
Złe samopoczucie - to choroba.
Obydwa stany zależą od równowagi między tym co nas otacza a nami (subiektywna ocena dobrego lub złego samopoczucia)"
Koncepcja mechanistyczno-redukcjonistyczna (wg.Kartezjusza):
„Organizm porównywany był do wielkiej precyzyjnej maszyny, której doskonałość funkcjonowania determinuje zdrowie. Reakcja na chorego człowieka została zawężona do naprawiania uszkodzonych funkcji"
Paradygmat socjomedyczny - człowiek jest zespołem elementów powiązanych prostymi relacjami, wiedza o każdym elemencie i każdej relacji to wiedza o całym człowieku.
Paradygmat socjoekologiczny- warunkiem utrzymania równowagi jest potencjał zdrowotny właściwy zarówno dla samego człowieka, jak i jego środowiska.
Egzystencjalna koncepcja zdrowia - za prof. Popielskim, który poszerza definiowanie zdrowia o wymiar egzystencjonalny. Oznacza to, że warunki życia człowieka mają wpływ na jego stan zdrowia.
Koncepcja pól zdrowia Lalonda
Pola zdrowia |
Stopa procentowa |
1. biologia |
15% |
2. Zachowania |
50% |
3. Środowisko |
20% |
4. Opieka zdrowotna |
15% |
Ad.l
Czynniki genetyczne jednostki, decydujące o procesach dojrzewania, starzenia się, predyspozycjach, cechach itp.