0000034 (4)

powania chorób zakaźnych, takich jak odra, ospa wietrzna, koklusz, błonica itd.. oraz wzrastającej częstości zakażeń gruźlicą

Zdolność organizmu do wytwarzania we krwi ciał odpornościowych wzrasta, ale swój poziom najwyższy osiągnie dopiero pod koniec wieku szkolnego, samoobrona więc organizmu do tego czasu oparta będzie głównie o układ limfatyczny.

Poza narządami ruchu, układem nerwowym, układem limfatycz-nym szczególnie wrażliwa jest u dziecka przedszkolnego — skóra. Nadal po okresie niemowlęcym i wczesnego dzieciństwa pozostaje ona wrażliwa na uraz i zakażenie — stad skłonność dc ropni, odparzeń itd.

HIGIENA DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

Opiekując się dzieckiem w wieku przedszkolnym, spotykamy się z podobnymi zaleceniami jak w okresie poprzednim. I tu na plan pierwszy wysunie się potrzeba zaspokojenia „głodu ruchu" u dziecka. W opisie rozwoju dziecka między 3—7 r. życia widać, że czynnik ruchu odgrywa poważną rolę w rozwoju nie tylko kośćca i mięśni, ale i serca, płuc i układu nerwowego. Trzeba więc dziecku dać możność ruchu, ale w sposób rozumny. Błędy tu popełniane są dwojakie: albo uważa się, że dziecku wystarczy „spacer” z dorosłymi, powolny, „za rączkę”, żeby się dziecko nie zmęczyło, albo stosuje się „gimnastykę” żywcem wziętą z życia szkolnego. I jedno, i drugie krzywdzi dziecko. W pierwszym przypadku męczy dziecko monotonny i jednostajny ruch, dobry dla układu mięśniowego i nerwowego człowieka dorosłego, lecz nieodpowiedni dla dziecka; w' drugim — gimnastyka oparta o duży wysiłek mięśniowy, forsowny i nieinteresujący. Jedynym celowym wysiłkiem fizycznym dla dziecka jest ruch albo dowolny (dziecko samo się bawi mając do dyspozycji odpowiedni teren), albo zorganizowany (w grupach dziecięcych), jednak zawsze oparty na motywach zabawowych. Jeśli dziecko bawi się samo, samo nadaje tempo zabawie i samo wyznacza sobie odpoczynki. W grze — zabawie zorganizowanej należy pilnie zwracać uwagę, aby przez nieumiejętne prowadzenie nie męczyć dziecka i nie znużyć.

Zabawy ruchowe dziecka, w granicach możliwości, powinny się odbywać na dworze. Sprzyja to hartowaniu dziecka. Naturalnie zabawy muszą być dostosowane do pory roku, nasłonecz menia, a przede wszystkim wieku dziecka.

Podobnie jak monotonny, długotrwały wysiłek męczy dziecko, zmęczy je i wysiłek myślowy. I tu umiejętne rozłożenie wysiłku myślowego chroni dziecko przed znużeniem. Ruchliwość dziecka musi być wyrównana odpowiednią ilością odpoczynku. Sen nocny dziecka powinien wynosić około 12 godzin nie licząc snu dziennego lub też leżakowania w środku dnia (1—2 godziny).

Dziecko w wieku przedszkolnym powinno być dużo na powietrzu i to nie tylko w ciepłej porze roku. ale i zimnej. Dziecko 3—7-letnie może bawić się na dwrnrze w temperaturze —10°C, a nawet niższej, zależnie zresztą, czy jest wiatr, zadymka, czy też cicha, słoneczna pogoda. W lecie nie należy nadużywać słońca i kąpieli rzecznych. Oba czynniki: słońce i woda działają dość energicznie i w pewnych przypadkach stosowane w nadmiarze mogą działać szkodliwie (dzieci zagrożone gruźlicą, nerwowe, bardzo szczupłe itd.).

Dla wyzyskania hartującego działania powietrza dziecko musi być odpowiednio ubrane. Zbyt obcisłe ubranie, krępujące ruchy dziecka, utrudnia dziecku swmbodę w zabawie. Obawa przed „przeziębieniem”, zwłaszcza w zimie, każe rodzicom nakładać na dziecko nadmiar bielizny, sweterków, staników- itd. Dziecko wtedy nie może się prawie ruszać, poci się, przegrzewa, skóra traci dostęp powietrza. W lecie dziecko powinno bawić się jak najlżej ubrane. Należy jednak ustrzec dziecko przed silnym słońcem, przed zbyt szybkim i ostrym działaniem jego na skórę. Nim się dziecko opali dostatecznie i ciemna skóra chronić je będzie przed słońcem, lepiej niech się bawi w cieniu lub w ubranku odsłaniającym tylko ręce i nogi. Zwłaszcza ostrożnie należy postępować z nasłonecznianiem dzieci, które przebyły zakażenie gruźlicze.

Małe dziecko może i powinno się kąpać w rzece (nie w stawie) lub morzu. I tu jednak musimy robić wyjątki dla pewnego typu wątłych dzieci. Korzystanie z kąpieli rzecznych i morskich uzależnić trzeba ód temperatury wody i powietrza.

Dieta dziecka w okresie przedszkolnym składać się powinna głównie z produktów zawierających białko, mąeznych oraz jarzyn.