kątowo w kierunku dłoniowym. Przemieszczenia te, szczególnie II i V kości, wymagają nastawienia. Nie nastawione duże przemieszczenie trzeba nieraz później nastawić i ustalać operacyjnie.
Złamania podgłowowe kości śród-ręcza powstają najczęściej przy uderzeniu pięścią. Odłamana głowa przemieszcza się dłoniowo. Przemieszczenie nastawia się przy zgiętym stawie śródręczno-paliczkowym (zwiększone napięcie więzadeł) unieruchamia w tym ustawieniu. Brak nastawienia jest wskazaniem do zabiegu operacyjnego.
Zwichnięcie i skręcenie stawów śródręczno-paliczkowych i mlędzypaliczko-
wych, zdarzające się przy nadmiernym przeprostowaniu lub bocznym wygię ciu palców, łączą się zwykle z rozległymi uszkodzeniami torebek stawowych i więzadeł. Zwichnięcia, podobnie jak uszkodzenia więzadeł, trzeba nastawić w znieczuleniu miejscowym i unieruchomić w pozycji czynnościowej na 3 tygodnie.
Skręcenia połączone z uszkodzeniem torebki i więzadeł unieruchamia się w opatrunku gipsowym na 1—3 tygodnie. Po tym okresie mogą utrzymywać się bóle, obrzęki stawów i palców i z tego względu potrzebne jest długotrwałe usprawnianie, fizykoterapia i masaż.
Skręcenia bez większych uszkodzeń torebki i więzadeł leczy się czynnościowo bez unieruchomienia. Obrzęki i bóle ustępują szybciej po masażu wykonywanym przez chorego.
Złamania palców. Do uszkodzeń palców dochodzi na skutek urazu bezpośredniego, rzadziej gwałtownego urazu pośredniego. Złamanie paliczki pociągane przez ścięgna ulegają przemieszczeniu kątowemu (zgięcie) i rotacyjnemu. Należy je nastawić i unieruchomić w zgięciu na 3—4 tygodnie. Złamania otwarte i złamania niestabilne wymagają operacyjnego nastawienia i zespolenia.
Paliczki obwodowe najczęściej ulegają urazom bezpośrednim — zgnieceniu, połączonemu z uszkodzeniem skóry i płytki paznokciowej. Zwykle wystarczy opatrunek i ochrona palca do 3 tygodni.
Oderwanie przyczepu ścięgna prostownika palca od podstawy paliczka paznokciowego powstaje pod wpływem urazu pośredniego — przy uderzeniu palców w twardy przedmiot. Paliczek dalszy ustawia się wtedy w zgięciu i brak czynnego wyprostu. Uszkodzenie leczy się unieruchomieniem paliczka w przeproście w stawie międzypaliczkowym dalszym i w zgięciu w stawie bliższym na 6 tygodni. Zastarzałe uszkodzenie można leczyć operacyjnie, lecz wyniki są mniej zachęcające.
Otwarte uszkodzenia ręki ze względu na częstość wypadków w pracy i poważne kalectwo lub upośledzenie sprawności w razie niefachowego leczenia stanowią poważny problem leczniczy i ekonomiczny. Świeże rany ręki wymagają jałowego opatrzenia i bezpośredniego leczenia specjalistycznego przez doświadczony w tej dziedzinie personel lekarski.
W warunkach szpitalnych rany ręki po starannym oczyszczeniu i wyjałowieniu ich okolicy wycina się, usuwając wszystkie wyraźnie martwicze tkanki. Obowiązuje jednak daleko posunięty konserwatyzm i zasada ratowania „ wszystkiego, co ma szanse przeżyć". Ubytki skóry pokrywa się przeszczepami.
256