Poprawne wykonanie automasażu zależy od dobrego przeszkolenia i przestrzegania obowiązujących zasad, a mianowicie:
• Przed przystąpieniem do automasażu należy umyć ręce oraz kończynę, która będzie masowana.
• Do masażu używać: olejku do masażu (może być oliwka dziecięca);; talku lub maści wyłącznie do tego celu przeznaczonej.
• Masowaną kończynę układa się trochę wyżej od barku na klinie lub można oprzeć o ścianę.
• Podczas wykonywania masażu należy omijać okolicę blizny pooperacyjnej oraz miejsca napromieniowane.
Masaż rozpoczyna się ruchem głaskającym od dłoni w kierunku dosieb-nym głaszcząc wszystkie powierzchnie kończyny. Po tym wstępnym przygotowaniu masujemy po kolei wszystkie powierzchnie ręki ruchem ciągłym lekko przyciskając. Pozostałe techniki masażu limfatycznego (ugniatanie, wyciskanie, rozcieranie, oklepywanie) lepiej pozostawić fachowcom. Masaż należy zakończyć głaskaniem. Po wykonaniu masażu wstrząsamy kilkakrotnie kończyną uniesioną w górze.
Dobrze wykonany masaż przynosi dużą ulgę w bólu, znosi duże napięcie mięśniowe. Głównym celem masażu jest usprawnienie przepływu chfonki I krążenia żylnego, wpływa on korzystnie na wszystkie tkanki kończyny.
Jest szczególnie przydatny w profilaktyce i zwalczaniu obrzęku po radykalnej operacji raka piersi.
Pomocny w zwalczaniu obrzęku limfatycznego jest aparat do rytmicznego masażu pneumatycznego. Warunki wykonywania zabiegu powinny być ustalone indywidualnie w zależności od konsystencji i rozmiarów obrzęku oraz stanu ogólnego chorego.
W rehabilitacji po operacji raka sutka, a szczególnie w zwalczaniu ob-' rzęku limfatycznego kończyny strony operowanej, chętnie korzysta się z zabiegów wodoleczniczych. Najczęściej stosuje się masaż podwodny i ką-. piel wirową.
Ze względu na to, że zabiegi fizykalne wspomagające proces rehabilitacji, mają działanie bodźcowe stosowane są na ogół rzadko, po uprzedniej konsultacji z prowadzącym lekarzem onkologiem, który określa zakres i rodzaj zabiegu.
(od X doby)
Poznane i wykonywane do tej pory ćwiczenia uzupełniamy i urozmaicamy nowymi, które prowadzą do pełnego zakresu ruchu w stawie barkowym kończyny po stronie operowanej.
Pozycja wyjściowa (p.w.) w staniu lub w siedzeniu okrakiem na krześle z oparciem.
Ruch: obejmowanie tułowia tak aby palce dotykały łopatki strony przeciwnej. Powrót do pozycji wyjściowej.
Ruch: kończyny bokiem w górę, zgięcie w stawach łokciowych, skrzyżowanie na karku. Powrót do pozycji wyjściowej.
15