512 513 (2)

9.7. KONSTRUKCYJNE WYKONANIE WZMACNIACZA

Konstrukcyjne wykonanie wzmacniacza zależy od jego przeznaczenia oraz wymagań stawianych pod wzglądem eksploatacyjnym.

Wzmacniacz małej mocy, bądący częścią jakiegokolwiek przyrządu (na przykład wzmacniacze odbiorników radiowych, telewizyjnych, oscyloskopów itd.), zazwyczaj umieszcza się w obudowie przyrządu, w której przewiduje się niezbędne miejsca.

Wzmacniacze przenośne małej mocy wykonane jako samodzielne konstrukcje (na przykład wzmacniacze reporterskie), montuje się zazwyczaj na metalowym chassis z metalową ścianką przednią (panel), na której znajdują się organy sterownicze. W celu ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz w celu ekranowania całą konstrukcję wzmacniacza umieszcza się w puszce metalowej bez przedniej ścianki. Jeżeli we wzmacniaczu znajdują się obwody wysokiego napięcia, wyposaża się go w blokadę, która przy wyjęciu wzmacniacza z obudowy przerywa obwód zasilania i uniemożliwia jego uruchomienie bez obudowy.

Wzmacniacze stacjonarne małej mocy wykonane w postaci niezależnych konstrukcji (na przykład wzmacniacze teletransmisyjne), montuje się zazwyczaj na panelach, które również są osłonięte z jednej strony i umieszczane w specjalnych stojakach. Podczas konstruowania należy przestrzegać reguł bezpieczeństwa pracy.

Wzmacniacze dużej mocy, wykonywane w postaci zespołów stacionarnvch, montuje się zazwyczaj w metalowych szafach, zabezpieczających elementy i sam wzmacniacz oraz chroniących personel obsługujący przed porażeniem wysokim napięciem. Szafa jest dobrze uziemiona i wyposażona w blokadę automatyczna, która odłącza zasilanie i rozładowuje kondensatory zasilające wysokonapięciowe przy otwarciu szafy.

Przv bardzo dużej mocy wzmacniacza (rzędu ki'kudziesięciu lub kilkuset kilowatów) umieszcza się go zazwyczaj w osobnym, ogrodzonym pomieszczeniu wyposażonym w blokadę.

Wzmacniacze transmisyjne dużej mocv, zasilane wysokim napięciem anodowym fkilku kilowoltów), zasilające linię abonencką, w celu zabezpieczenia odbiorców przed możliwością porażeniem wysokim napięciem w wypadku przebicia transformatora wyjściowego. ten ostatni wyposaża się w pewnie uziemiony ekran metalowy, znajdujący się-między pierwotnym i wtórnym uzwojeniem (przedstawiony linią przerywaną na ryś. 7-35).

W celu zabezpieczenia źródeł zasilania wzmacniacza przed zwarciami lub przeciążeniami, które mogą spowodować zapalenie

się izolacji przewodów doprowadzających lub uszkodzenie źródła zasilania, obwód zasilania zabezpiecza się zazwyczaj za pomocą bezpieczników topikowych dla odpowiedniej wartości prądu. Obwód zasilania włącza się i wyłącza za pomocą przełączników odpowiedniej mocy i napięciu. W celu kontroli włączenia wzmacniacz wyposaża się często w lampkę kontrolną, świecącą przy włączeniu.

9.8. PRZYKŁADY UKŁADÓW WZMACNIACZY

W celu zilustrowania rozważań omówimy kilka zasadniczych układów prostych wzmacniaczy. Na rys. 9-31 przedstawiono układ trójstopniowego lampowego wzmacniacza akustycznego, przeznaczonego do zasilania z mikrofonu elektrodynamicznego i zasilającego kilka głośników magnetoelektrycznych.

Transformator wejściowy wzmacniacza Tri ma symetryczne i ekranowane uzwojenie pierwotne w celu zmniejszenia czułości

Rys. 9-31. Układ trójstopniowego lampowego wzmacniacza akustycznego

linii, łączącej mikrofon ze wzmacniaczem na zakłócenia. W celu zmniejszenia czułości transformatora wejściowego w stosunku do obcych pól magnetycznych umieszcza się go w ekranie z materiału o dużej przenikalności magnetycznej. Bocznik znajdujący się we wtórnym uzwojeniu transformatora Rj, pozwala uzyskać właściwą wartość oporności wejściowej wzmacniacza. Pentoda LI w pierwszym stopniu jest zastosowana dlatego, że trioda nie zapewnia wymaganego wzmocnienia, zmuszając do zwiększenia liczby stopni do czterech.

513

33 Wzmacniacze elektroniczne