40
Zbiór norm państwowych (PN i BN) liczył w Polsce w minionych latach ok. 24 rys. Ponadto stosowany był liczny zbiór norm zakładowych (ZN), których liczba szacowana była na 100-200 tys. W tym samym czasie zbiory norm w większości krajów liczyły około połowę tych wartości. Obecnie Polski Komitet Normalizacyjny, zgodnie z nową ustawą o normalizacji, wycofuje normy branżowe (BN) i zmierza w kierunku przybliżenia wielkości zbioru PN do wielkości występujących w krajach kierujących się zasadami gospodarki rynkowej.
Forma norm jest ujednolicona. Na pierwszej stronie u góry jest napis Polska Norma, jest też podany organ ustanawiający ją, a więc Polski Komitet Normalizacyjny. W centralnym miejscu ,,główki” umieszczony jest pełny tytuł normy, a po prawej stronie — symbol normy. W zależności od czasu opublikowania normy, spotykamy obecnie dwa sposoby zapisu: dawniejszy, w formie:
PN-88
,ub PN-8?/x-88888-
a od 1994 r. już tylko w formie: PN-X-99999:1999. Schematycznie przedstawiono to na rys. 6.
Dziedziny normalizacji podawane w symbolu normy, a także w katalogach norm, oznaczane są wielkimi literami:
A - Aprowizacja, gospodarka żywnościowa,
B -r- Budownictwo, materiały budowlane,
C - Chemia, przemysł chemiczny,
D — Drewno, przemysł drzewny,
E — Energetyka, elektrotechnika,
F - Finanse, handel, administracja (zarządzanie i organizacja pracy i,
G - Górnictwo,
H — Hutnictwo,
1 — Informatyka,
J — Technika jądrowa,
K - Kolejnictwo,
L - Lotnictwo, przemysł lotniczy, komunikacja lotnicza,
M - Mechanika, przemysł maszynowy',
N — Nauka, oświata, kultura, dokumentacja, poligrafia wydawnicza,
O — Opakowania, obuwie,
P - Papier, przemysł włókienniczy, papierniczy, garbarski,
R - Rolnictwo, leśnictwo,
S - Samochody, przemysł samochodowy, transport drogowy,
T — Telekomunikacja, elektronika, usługi pocztowe.
V — Obronność, wojskowość,
W - Komunikacja wodna, przemysł stoczniowy, żegluga.
Stosowana do 1993 r.
Prefiks
Symbol dziedziny Numer klasy ]
Numer normy w klasie_
Numer arkusza Rok ustanowienia
Rys. 6. Numeracja Polskich Norm
ITT | ||
i ' UH Stosowana od 1994 r. T ▼ | |
F ▼ |
Blok identyfikacyjny
Na pierwszej stronie, w „stopce” w obramowaniu, podano, kto i kiedy ustanowił tę normę, termin, od kiedy ona obowiązuje, oraz wskazano miejsce, gdzie została opublikowana. Od 1994 r., tj. od chwili wejścia w życie nowej ustawy
0 normalizacji z dnia 3 IV 1993 r., forma norm w szczegółach uległa zmianie w stosunku do formy stosowanej w minionym okresie.
Forma norm w różnych krajach również różni się w szczegółach, ale ogólnie biorąc wszystkie normy są w wielu miejscach podobne. Przy opracowywaniu
1 redagowaniu norm szczególną uwagę zwraca się na podstawowe cechy języka normy (prostotę, zwięzłość i jednoznaczność) oraz na formy słowne używane do precyzowania postanowień normy.