195 jpeg

I K icruiiltun. -M UDMelu. cMmimia mf(i«tniinNW>M\i leniw i FVM)va l l,nnraw«AW ISBN 97K-8?-fl 1-1-1X14-0. O by WN PWN 2007

ROZDZiAŁ 6 Konyki skali, niedoskonała konkurencja i lundel... 179

Zbudowaliśmy model gałę/i monopolistycznie konkurencyjnej, w którym możemy znaleźć liczbę firm oraz cenę w stanic równowagi. Możemy teraz wykorzystać model do wyprowadzenia kilku bardzo istotnych wniosków na temat znaczenia korzyści skali w handlu międzynarodowym. Zanim jednak to zrobimy, pokażmy niektóre ograniczenia modelu konkurencji monopolistycznej.

Ograniczenia modelu konkurencji monopolistycznej

Model konkurencji monopolistycznej uwzględnia pewne cechy rynków, które charakteryzują się korzyściami skali i, co za tym idzie, niedoskonałą konkurencją. Jednak tylko o nielicznych gałęziach można powiedzieć, że reprezentują konkurencję monopolistyczną. Natomiast najbardziej powszechna struktura rynku to oligopol z niewielką liczbą aktywnie konkurujących firm. W takiej sytuacji założenie konkurencji monopolistycznej, które mówi, że każda z firm zachowuje się tak. jakby była monopolem, raczej nic jest odpowiednie. Firmy mają świadomość, że ich działania wpływają na działania innych firm i tę wzajemną zależność będą brać pod uwagę przy podejmowaniu decyzji.

Są dwa rodzaje zachowań z założenia pomijanych w modelu konkurencji monopolistycznej. Pierwsze z nich to zachowania firm mające na celu porozumienie oligopolistyczne (czyli zmowę). Każda firma może utrzymywać swoją cenę powyżej poziomu wynikającego z oczywistego założenia maksymalizacji zysków w przekonaniu. że inne firmy zrobią to samo. Skoro każda firma osiąga wyższe zyski wtedy, kiedy jej konkurenci ustalają wysokie ceny. to postępowanie zgodne / tym prze konaniem tnoże prowadzić do zwiększenia zysków wszystkich firm (kosztem kon sumentów). Do porozumienia cenowego o cechach zmowy może dojść na mocy faktycznej umowy (jest to nielegalne w Stanach Zjednoczonych¹) w wyniku ukrytych działań koordynacyjnych, takich jak na przykład umożliwienie jednej firmie działania w roli przywódcy cenowego w gałęzi.

Firmy mogą także angażować się w zachowania Strategiczne. l<> znaczy robić rzeczy, które pozornie obniżają zyski, a w rzeczywistości wpływają na zachowania konkurentów w pożądanym kierunku. Na przykład firma może zainwestować w dodatkowe zdolności produkcyjne nic po to, aby je wykorzystywać, ale w celu odstraszenia potencjalnych rywali od wejścia na rynek.

Możliwość zarówno zmowy, jak i zachowań strategicznych sprawia, że analiza oligopolu jest zadaniem złożonym. Nie ma jednego ogólnie przyjętego modelu zachowań oligopolistycznych, a przez to modelowanie handlu międzynarodowego w gałęziach zmonopolizowanych stwarza trudności.

Podejście do handlu międzynarodowego oparte na konkurencji monopolistycznej jest niezwykle atrakcyjne, ponieważ dzięki temu unika się tych trudności. Minto że pominięto w nint niektóre cechy realnego świata, model ten jest powszechnie akceptowany jako pomoc w rozumieniu znaczenia korzyści skali w handlu międzynarodowym.

1

I w większości krajów, m.in. w Unii Kuropcptkicj (prtyp. tłum.).