1
1

. ^J/32Ął„ V 3J.4/^„

3,36 cni.

- 3^Ó3 cm^,!

32-250 N-m    ......

-----,= <V^/38,03 -10“

3,14-67 MPa ' ^{x 5}

Różnica wynosi tylko i nim, zatem przyjmujemy ostatecznie średnicę cl. =; 35 mm:

Uwaga melodyczna dla nauczyciela-. Przykład można rozwiązać, przyjmując różne wartości ń w granicach 1,4 -z 1,7. Da to podstawę do przeprowadzenia dyskusji o wpływie rzeczywistego współczynnika bezpieczeństwa na wyniki obliczeń konstrukcyjnych.

Przykład 1.6

Pręt wykonany zestali 45 wstanie normalizowanym, o wymiarach podany«h na rys. 1.4, jest obciążony rozciągającą, silą F, działającą w cyklu wahadłowo symetrycznym w granicach 20+40 JśN: Sprawdzić wartość rzeczywistego' współczynnika bezpieczeństwa.

>\F
l-ł— i.

t f
	f,

Rys. 1.4. Do przykładu 1.6

Rozwiązanie

Obliczamy współczynnik asymetrii cyklu według wzoru 1,9

R =

-20    J.-

F

...    * mcj.v

stąd rgi// —

(// - 71 '"'31'

60

2

i : R ₍    1

=■ 3.

Na podstawie wykresu Smitha dla stali 45 z tablicy 12 odczytujemy 7_r = 270 \1 Pa.

Rzeczywisty współczynnik bezpieczeństwa obliczamy wg wzoru 1.6

■ £■:    Z,. ■ i:

I¹

N a prężenia +"...' ^

60000 N

TT-32“

---------mm

4

- 74,6 MPa sc 75 MPa

u*

Dla stali 45 R_m =610 MPa, zatem wartość współczynnika wielkości przekroju a odczytujemy z tablicy 1! dla wartość i pośredniej między krzywa / i 2 — e « 0,83.

Dla ustalenia wartości współczynnika spiętrzenia naprężeń /> obliczamy ko-

lej no
R	20	1,25
	------ —
r	16
(i	2,5
		0,156
r	!ó “

Z tablicy 6 dobieramy współczynnik kształtu n._k~ .1,884, a z tablicy 9 — współczynnik wrażliwości materiału na działanie karbu tj_k as 0,82.

Na podstawie W'/oru 1.8 obliczamy współczynnik karbu

ji_k = l-|-ł/_A-(Ą—1)= 1 + 0,82 '(1,884— 1) re 1,725

Z rysunku odczytujemy, że chropowatość powierzchni odpowiada obijóbcc toczeniem, zatem współczynnik stanu powierzchni /i = 1,05 (z tabl. 10). Współczynnik spiętrzenia naprężeń obliczamy wg wzoru 1.7

({■=-■ Pt+P_p- I. - 1,725+1,05— 1 = .1,775

Po podstawieniu wyznaczonych wartości do wzoru 1.6 otrzymujemy

Z,-e 270-0,83    ...

ń = --------■ = ■    —1,68

W/*    . 75-1,775

Obliczona wartość rzeczywistego współczynnika bezpieczeństwa riiicści się w zalecanych granicach (1,4+ 1,7), zatem wymiary pręta są dobrane prawidłowo.

23