10

Przykład 18.2

| Sprzęgło tulejo we kołkowe przec.iążenio-we łączy wały o średnicy 4 = 60 mm ¹ i przenosi moc P — 55 kW przy prędkości obrotowej u —‘800 obr/mjn. Ścięcie kołków ze stali St2S powinno nastąpić przy maksymalnym momencie skręcającym M_sim= 1,5M_S.. Liczba kołków u — 2 (rys, .18.4). Obliczyć średnice kołków d_k.

Rozwiązanie ■Obliczamy M_sn

55

1,5-9550-— « 985 N-m

Siła działa jąca na jeden przekrój ścinany

2M,_jmiv 2-985 N-m

I =■ -    ’    —.....V- = 16417 N

¹ n-d 2-0,06 m

! Wytrzymałość na ścinanie stali SL2S — R, — 300 MPa. I Średnicę kołków obliczamy wg wzoru

L = r i* R

u di.

4 F,

s 8,35 mm 8,3 rnrn.

. / <    - I ⁴’ ^{16417 N}

'^k    % n-K_t “,.y/ 5,14 -3C0 Miki

Przyjmujemy kołki o średnicy d_k ■■

Uwaga: Ze względów technologicznych można zaokrąglić średnicę kola do d_k — 8 mm. Należy wówczas sprawdzić, przy jakim przeciążeniu sprzęgła kolek ulegnie ścięciu.

Przykład 18.3

Dwa wały o średnicy d = 80 mm należy połączyć sprzęgiem łubkowym. Wały -przenoszą moc P = 20 kW przy- prędkości obrolowej. n =150 obr/min. Maksymalne przeciążenie sprzęgła — 50%. Dobrać materiał na śruby. .

Rozwiązanie

Przy przeciążeniu o '50% ■■■■ K — J ,5, czyli M.j-ź = .1,5-1273,3 % .1910 N-m

Z normy dobieramy sprzęgło, dla którego M_jm = 2600 N-m. Sprzęgła łubkowe są wykonywane z żeliwa, przyjmu jemy zatem /ł = 0,15.

Z tablicy 57 odczytujemy, dla sprzęgła osadzonego na wale o d — 80 mm stosuje się 8 śrub z gwintem Mió,

4-1910 ,_N-m^ _25345N

Qi -

Obliczamy napięcie jednej śruby 4 M_t

n ■ d *;.(■ n a ■ 0,08 - 0,15 - 8 m Średnica rdzenia śruby Ml 6 --- d, — 13,835 mm (z labl, 32), stąd

,46,

4.-25 345

N

— = 168,68 M Pa

^K“ n-dj 3,14-13,835² mm³ Z labl.-4 dobieramy stal St7, dla której k_r = 175 ,M.Pa.

Przykład 18.4    n

Sprzęgło sztywne kołnierzowe łączące dwa wały o średnicy ci = 70 mm przenosi moment obrotowy 2000 N-m. Zakładając współczynnik prze ciążenia K =1,3. dobrać materiał na śruby ciasno pasowane w otworach.

Rozwiązanie

.Z tablicy 58 dla d = 70 mm przyjmujemy sprzęgło przenoszące — = 2800 N-m, w którym średnica.rozstawienia śrub l)₂ = 17!) mm, średnica trzpienia śruby dj = 21 mm, liczba śrub n — 6.

Obliczamy rzeczywisty maksymalny moment obrotowy w danym sprzęgle

M_max = K ■ M = 1,3 • 2000 = 2600 N ■ m < 2800 N ■ m -Sprawdzamy rzeczywiste naprężenia ścinając*,; w śrubach

14,73 MPa

,Ud_max- . .8-2600'. N-m irVf‘3,i4-2,l⁷-- 1.7■ 6 cm^:i

Zachowując warunek r, y k_t możemy zastosować śruby nawet ze stali StOS, -dla której k, as 65 MPa.

261