tętniaków Rassmusena, które powstają na skutek rozciągania naczyń płucnych wciągniętych w ścianę jamy. Rzadziej może być wtórne, z drobnych gałązek źyi-nych, ostrych gruźliczych owrzodzeń śluzówki oskrzela, nadżerek zwapniałych węzłów chłonnych. Krwotoki z drzewa oskrzelowego są stanem zagrożenia życia. Leczenie polegające na wycięciu zmienionego fragmentu płuca, będącego źródłem krwawienia, powinno być podjęte natychmiast. Wyniki chirurgicznego leczenia gruźlicy płuc zależą od właściwego przygotowania pacjenta do operacji. Jeśli nie ma pilnych wskazań spowodowanych krwotokiem, to czas powinien być wykorzystany na wyjałowienie plwociny. Chorzy powinni otrzymywać trzy leki przeciwgruźlicze, jeżeli stwierdza się prątki w plwocinie. U chorych nieprątkujących wystarczy kuracja dwulekowa. Okres przedoperacyjnej skutecznej swoistej farmakoterapii powinien wynosić przynajmniej 6-8 tygodni. Najlepsze wyniki uzyskuje się u chorych operowanych w okresie odprątkowania. U pacjentów z prawidłową odpornością pooperacyjne leczenie farmakologiczne powinno obejmować co najmniej 2 leki (Izoniazyd, Ryfampicynę) podawane przez 6 miesięcy. U chorych z zespołami zaburzeń odporności (np. AIDS), gdzie lekooporność przeciwko tuberkulostatykom jest powszechna, terapia powinna być przedłużona do 9-12 miesięcy.
To ropny wysięk w jamie opłucnowej, w którym wśród elementów upostaciowanych przeważają obumierające granulocyty wielojądrzaste. Ropniak opłucnej pojawia się w 50-60% na skutek procesów ropnych, toczących się w narządach sąsiadujących z jamą opłucnej. Najczęściej jest powikłaniem zapalenia płuc, w czasie którego przedostawanie się bakterii do jamy opłucnej następuje przez opłucną trzewną. Ponadto do rozwoju ropniaka opłucnej może dochodzić w wyniku pęknięcia ropnia płuca, rozstrzeni oskrzelowych, perforacji przełyku czy też na skutek przebicia się ropnia podprzeponowego. W 30-40% przypadków ropniak opłucnej rozwija się jako powikłanie zabiegów chirurgicznych, pooperacyjnych infekcji, urazów. W przypadku urazów tępych ropniak rozwija się na podłożu wtórnie zakażonego krwiaka, w jamie opłucnej. Do czynników ryzyka powstania ropniaka opłucnej w przebiegu tępych urazów klatki piersiowej zaliczyć można początkowe krwawienie do jamy opłucnowej w ilości 500-1000 mL, opóźniony drenaż, drenaż w niesterylnych warunkach, niecałkowite usunięcie krwiaka, przedłużony drenaż, bakteryjne zapalenie płuc, obecność odmokrwiaka. Bardzo rzadko dochodzi do zakażenia jamy opłucnowej drogą krwionośną (1%). Często do powstania ropniaka predysponują takie stany, jak alkoholizm, przewlekłe choroby płuc, cukrzyca, przewlekła sterydoterapia, AIDS.
Objawy kliniczne to ból w klatce piersiowej, wysoka gorączka, duszność, kaszel, tachykardia, wyniszczenie, ubytek masy ciała. W przewlekłych ropniakach w obrazie klinicznym można stwierdzić powłóczenie, a następnie zapadanie się ściany klatki piersiowej po stronie ropniaka, dachówkowato zachodzące na siebie żebra z równoczesnym zwężeniem przestrzeni międzyżebrowych. Ropniak opłucnej