Witaminy
Witamina PP (niacyna) - zapobiega chorobie skóry zwanej pełagrą, bogatym jej źródłem są ryby, mleko oraz nasiona roślin.
Witamina B2 (rybofławina) - zbudowana jest z układu izoalloksazyny oraz rybitolu, zapobiega zmianom w obrębie błon śluzowych i tworzeniu się zajadów w kącikach ust i na języku.
Kwas pantotenowy - nie obserwuje się braku tej witaminy u ludzi.
Kwas foliowy (Bc) - niezbędny do wytwarzania czerwonych krwinek w szpiku kostnym Witamina H - biotyna - czynnik wzrostowy bakterii i drożdży brak tej witaminy objawia się bólami mięśniowymi i osłabieniem, te objawy mogą pojawić się przy intensywnym spożywaniu białka jaja kurzego zawierającego awidynę.
Tiamina (aneuryna) - witamina Bi - brak tej witaminy może objawić się chorobą beri-beri, zaburzeniami układu nerwowego i zanikiem mięśni.
Pirydoksyna - witamina B6 źródło wątrobą, zielone warzywa i otręby) brak witaminy u człowieka objawia się zapaleniem skóry podobnym do pelagry.
Witamina Bj2- cyjanokobalamina ~ toczynnik zapobiegający złośliwej anemii.
Funkcje koenzymów;
Oksydoreduktaz
Koenzymy nikotynamidowe (NAD+, NADP+)- część składowa dehydrogenaz biorących udział w przenoszeniu atomów H z donora na akceptor, grupą czynną jest amid kwasu nikotynowego.
Koenzymy fiawinowe (FMN, FAD)- zadaniem dehydrogenaz związanych z FAD jest odszczepienie atomów 2HT od NADH oraz innych substratów. Natomiast z FADH2 i
^MNH2 za pośredmetwem-kolejnych enzymów łańcttcha oddechcrwegonta tlen .....
Ubichinon (CoQ) pełni ważną funkcję w procesie oddychania. Przyjmuje elektrony i wodory z FADH2 lub FMNH2 redukując się do ubihydrochinonu QH2.
Kwas liponowy (LipS2) -koenzym biorący udział w przenoszeniu atomów wodoru. Zasadniczą jego funkcją jest współdziałanie z DPT i Co A podczas dekarboksylacji oksydacyjnej a- ketokwasów.
Cytochromy- to białka złożone zawierające grupy prostetyczne w postaci żelazoporfiryn. Wszystkie cytochromy uszeregowane w łańcuchu oddechowym tworzą układ cytochromowy. Ich rola w żywej komórce polega na udziale w transporcie elektronów, co jest uwarunkowane odwracalną zmianą wartościowości jonu żelaza.
Transferaz
Koenzym F (kwas tetr ahy dr o fo 1 i o wy- THF)- podstawową funkcją tego koenzymu jest przenoszenie jednostek Cj (grupy: metylowej, metylenowej, hydroksy metylowej, formylowej, metenylowej). Źródłem dostarczającym grup Ci są przemiany aminokwasów. Biotyna - jest związana z enzymami katalizującymi proces karboksylacji. Podstawowe znaczenie biochemiczne mają reakcje karboksylacji kwasu pirogronowego i tzw. Aktywnego octanu. Pierwsza reakcja ma znaczenie w regulacji cyklu Krebsa, a druga inicjuje biosyntezę kwasów tłuszczowych.
Difosforan Tiaminy -DPT- grupa prostetyczna enzymów przenoszących zaktywowane aldehydy: octowy, glikolowy. DPT bierze udział w przemianach takich jak:
1) dekarboksylacja a- ketokwasów(kwasu pirogronowego i a- ketogłutarowego
2) powstawanie i przenoszenie aktywnego aldehydu glikolowego.
Koenzym A - jego funkcja polega na aktywowaniu i przenoszeniu reszt kwasu octowego (acetyl - CH3-CO) oraz reszt innych kwasów (R-CO-acyl). Grupą czynną jest SH-