2

2.    Rozwinięcie chromatogramu

Do komory chromatograficznej wlewa się eluent tworząc warstwę o wysokości ok. 5 mm co najmniej 30 minut przed umieszczeniem przygotowanych płytek. Płytkę umieszcza się pionowo w komorze, zwracając uwagę, by poziom cieczy nie sięgał do linii startu. Boczne krawędzie płytek nie powinny dotykać ścianek komory. Komorę nakrywa się szczelną pokrywą i czeka na rozwinięcie chromatogramu (ok. 40-60 minut). Płytki wyjmuje się z komory, gdy poziom eluentu znajdzie się ok. 5 mm od górnej krawędzi płytki, zaznacza ołówkiem linię czoła rozpuszczalnika i suszy płytki suszarką (pod wyciągiem).

3.    Wywołanie chromatogramu

Wysuszoną płytkę, po ustawieniu pionowo pod dygestorium, należy spryskać z rozpylacza roztworem ninhydryny, tak aby rozpylany roztwór nie spływał po płytce. Płytkę ogrzewać strumieniem gorącego powietrza aż do momentu pojawienia się zabarwionych plamek aminokwasów. Należy zaznaczyć ich położenie i opisać kolor.

4.    Analiza jakościowa (identyfikacja) aminokwasów

Uwidocznione plamki obrysować ołówkiem, wyznaczyć środek plamki i zmierzyć odległość od miejsca startu do środka plamki, czyli drogę przebytą przez każdy aminokwas. Zmierzyć drogę przebytą przez rozpuszczalnik. Obliczyć wartości współczynników Rf dla wszystkich wzorcowych aminokwasów i składników mieszanin nieznanych aminokwasów.

Na podstawie wartości Rf zidentyfikować skład rozdzielonych mieszanin aminokwasów.

Rf ~ i plamJ i faza

l plama - droga przebyta przez aminokwas (odległość od linii startu do środka plamy);

i faza - droga przebyta przez fazę rozwijającą (odległość od linii startu do czoła fazy

ruchomej).

5.    Analiza ilościowa (kwantyfikacja) aminokwasów

Każdy z aminokwasów kwantyfikować poprzez porównanie jej wielkości z plamkami roztworów wzorcowych. Stężenie aminokwasów w próbce C_x [w %] wyznaczyć ze wzoru:

c=rm^,siv_px

n - wielokrotność wielkości plamy wzorca, do której porównywana jest plama z próbki; C_wl - stężenie roztworu wzorcowego [%];

V_wz - objętość roztworu wzorcowego odpowiadająca plamie, do której porównujemy plamę z próbki [ul]; v_PX - objętość próbki [ul].

II. Analiza TLC tuszu z flamastrów

Celem ćwiczenia jest rozdział barwników wchodzących w skład flamastrów barwy czarnej metodą chromatografii cienkowarstwowej.

Czarną barwa tuszu stosowanego m.in. jako wypełnienie flamastrów można uzyskać wykorzystując zjawisko mieszania addytywnego barw, lub też przez zastosowanie zawiesiny sadzy w rozpuszczalniku nośnym, jak również dwoma wymienionymi sposobami jednocześnie. Metoda chromatografii cienkowarstwowej pozwala określić skład tuszu i jest stosowana do wykrywania fałszerstwa podpisów, druków i dokumentów.

2